Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "HUNGARY" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Od liberalnej partii opozycyjnej do prawicowej partii władzy. Trzy dekady węgierskiego Fideszu (1988–2018)
Autorzy:
Kubas, Sebastian
Czyż, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687365.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hungary
Fidesz
Viktor Orbán
Węgry
Opis:
The article presents the development of Fidesz as a party which has been existing for three decades (1988–2018), yet the authors focus on the analysis of last eight years when Fidesz consequently has won three parliamentary elections. Fidesz turned from youth and liberal party in the mid-1990s to a conservative one which let it win elections in 1998. The article explains further activities of Fidesz to win elections in 2010, 2014 and 2018.
Artykuł dotyczy rozwoju węgierskiej partii Fidesz w kontekście trzech dekad jej istnienia (1988–2018). Autorzy skupili się na przeprowadzeniu analizy ostatnich ośmiu lat jej działalności, ponieważ w tym okresie partia nieprzerwanie wygrywała kolejne wybory parlamentarne. Ukazano fenomen Fideszu, który z ugrupowania o proweniencji liberalnej i młodzieżowej przekształcił się w silną organizację konsolidującą środowiska prawicowe. Ponadto wyjaśniono mechanizmy oraz przybliżono efekty działań podjętych przez partię Viktora Orbána w celu utrzymania władzy na Węgrzech.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis; 2018, 3
2450-6354
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio M – Balcaniensis et Carpathiensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Public Consultations As a Tool of Immigration Policy in Hungary
Autorzy:
Pomarański, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647482.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
public consultations, direct democracy, referendum in Hungary
Opis:
The aim of this study is to answer on the question about the role of public consultations in the immigration policy of the Hungarian government in the 21st century. Under the constitution of 2011, the procedure has gained completely different legislative character in relation to the legal principles adapted in the years 1989-2010. In particular, the subject of our interest are two examples of national consultations. Both were controversially used  for political purposes by the ruling Fidesz - Hungarian Civic Alliance party. The first will be "the national consultation on immigration and terrorism" conducted between April and July of 2015, the second – a questionable  "national referendum on migrant quotas", organized on October 2, 2016.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2017, 24, 1
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blachowie i pastores Romanorum w Gesta Hungarorum Anonimowego Notariusza
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631517.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hungary, Pannonia, Vlachs, Slavs, chronicle writing
Węgry, Panonia, Wołosi, Słowianie, kronikarstwo
Opis:
Blachowie zostali parokrotnie wymienieni przez Anonimowego Notariusza króla Béli III, pierwszego kronikarza węgierskiego, którego dzieło dotrwało do naszych czasów. Pojawiają się jako wrogowie Rzymian oraz mieszkańcy lokalnych strukturpolitycznych. W jednym miejscu zostali wspomniani oni zostali wraz z tajemniczymi pasterzami Rzymian. W artykule próbuję odpowiedzieć na pytanie, kim byli Blachi, czy możemy ich utożsamić z Wołochami, przodkami Rumunów oraz kim byli Rzymianie i ich pasterze. Według powszechnej opinii badaczy Anonim, pisząc o ludzie Blachi, miał istotnie na myśli Wołochów. Jednakże takiej zgody już nie ma, jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie, czy z Wołochami identyczni byli pastores Romanorum. Użycie w tekście kroniki spójnika ac sugeruje, że Anonim traktował pasterzy Rzymian jako oddzielną od Wołochów grupę ludności. Pojawiają się oni na zachód od Dunaju, podczas gdy Wołosi byli umiejscawiani na wschód od Cisy. W pasterzach widziano potomków resztek zromanizowanej ludności panońskiej, papieskich poborców dziesięcin lub walońskich kolonistów z czasów kronikarza. Opowiadanie kronikarza próbuję objaśnić w kontekście tzw. Powieści o przełożeniu ksiąg (termin Aleksieja Szachmatowa) będącej fragmentem Powieści lat minionych, a opowiadającej o władzy Wołochów (czyli Franków) nad Słowianami panońskimi. Wydaje mi się, że węgierski kronikarz wykorzystał tu miejscową tradycję Słowian panońskich o księżach (pastores) frankijskich z archidiecezji salzburskiej działających wśród nich. Tradycja ta przechowuje pamięć o frankijskim zwierzchnictwie politycznym i kościelnym nad dawną Panonią w IX w.
Źródło:
Res Historica; 2016, 41
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Blachowie i pastores Romanorum w Gesta Hungarorum Anonimowego Notariusza
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632304.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hungary, Pannonia, Vlachs, Slavs, chronicle writing
Węgry, Panonia, Wołosi, Słowianie, kronikarstwo
Opis:
The Blachi were mentioned several times by the anonymous notary of King Béla III, the author of the first Hungarian chronicle, which preserved until nowadays. They occurred as the enemies of the Hungarians and the inhabitants of local political structures. Once they were mentioned together with mysterious herds of the Romans. In my article I try to answer the question, who were the Blachi, if we can identify them with the Vlachs, the ascendants of the Romanians and who were the Romans and their shepherds. According to the common opinion of the scholars when he wrote about the Blachi, he really mentioned the Vlachs. However, there is no concordance in the question if pastores Romanorum were identical with the Vlachs. The use of the conjunction ac suggests that the anonymous notary treated the shepherds of the Romans as a separate group as the Vlachs. They occurred west of the Danube while the Vlachs were located east of Tisza. Some scholar interpreted the shepherds as the rest of the ancient Pannonian population, which was Romanized during the Roman rule, another connected them with the Papal collectors of tithes or the Walloon colonists from the chronicler’s time. I propose to connect the notary’s story with that of the Rus’ Primary Chronicle’s fragment named by Aleksey Shakhmatov as The Story of the Book Translation about the Volokh (i.e. Frankish) rule over the Pannonian Slavs. I think that the Hungarian chronicler used the local oral tradition of the Pannonian Slavs about the Frankish priests (pastores) from the Salzburg archbishopric, who acted among them. This tradition expressed the Frankish political and ecclesiastical domination over former Pannonia in the ninth century.
Blachowie zostali parokrotnie wymienieni przez Anonimowego Notariusza króla Béli III, pierwszego kronikarza węgierskiego, którego dzieło dotrwało do naszych czasów. Pojawiają się jako wrogowie Rzymian oraz mieszkańcy lokalnych strukturpolitycznych. W jednym miejscu zostali wspomniani oni zostali wraz z tajemniczymi pasterzami Rzymian. W artykule próbuję odpowiedzieć na pytanie, kim byli Blachi, czy możemy ich utożsamić z Wołochami, przodkami Rumunów oraz kim byli Rzymianie i ich pasterze. Według powszechnej opinii badaczy Anonim, pisząc o ludzie Blachi, miał istotnie na myśli Wołochów. Jednakże takiej zgody już nie ma, jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie, czy z Wołochami identyczni byli pastores Romanorum. Użycie w tekście kroniki spójnika ac sugeruje, że Anonim traktował pasterzy Rzymian jako oddzielną od Wołochów grupę ludności. Pojawiają się oni na zachód od Dunaju, podczas gdy Wołosi byli umiejscawiani na wschód od Cisy. W pasterzach widziano potomków resztek zromanizowanej ludności panońskiej, papieskich poborców dziesięcin lub walońskich kolonistów z czasów kronikarza. Opowiadanie kronikarza próbuję objaśnić w kontekście tzw. Powieści o przełożeniu ksiąg (termin Aleksieja Szachmatowa) będącej fragmentem Powieści lat minionych, a opowiadającej o władzy Wołochów (czyli Franków) nad Słowianami panońskimi. Wydaje mi się, że węgierski kronikarz wykorzystał tu miejscową tradycję Słowian panońskich o księżach (pastores) frankijskich z archidiecezji salzburskiej działających wśród nich. Tradycja ta przechowuje pamięć o frankijskim zwierzchnictwie politycznym i kościelnym nad dawną Panonią w IX w.
Źródło:
Res Historica; 2016, 41
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Referendum ogólnokrajowe w systemach politycznych Węgier i Albanii: analiza porównawcza
Autorzy:
Pomarański, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647506.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
direct democracy, referendum in Albania, referendum in Hungary
demokracja bezpośrednia, referendum w Albanii, referendum na Węgrzech
Opis:
The aim of this paper is a comparative analysis of legislative solutions and practical application of the direct democracy in Hungary and Albania after 1989. The legal changes that occurred during this period have guaranteed the citizens of both countries the tools to direct exercising the political power. Unfortunately, these tools have been almost immediately limited. The long-term political conflict, which effectively discouraged the public opinion to such activity, was responsible for this limitation in the case of Albania. Hungarians, on the other hand, have lost these rights as a result of unfortunate decisions of rulers, who were repeatedly changing the electoral law. The object of our attention will be especially institutional and legal differences determining the development (or regression) of the direct democracy in those countries. Main thesis of the article is the opinion that Hungary and Albania, regardless of their common experiences, represent two different models for adaptation of direct democracy solutions.
Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o miejsce instytucji referendum ogólnokrajowego w systemach politycznych Węgier i Albanii po transformacji ustrojowej 1989, zarówno w wymiarze legislacyjnym, jak i praktycznym. Zmiany prawne, które nastąpiły w tym okresie, zagwarantowały obywatelom obydwu państw narzędzia do bezpośredniego sprawowania władzy. Jednakże niemal natychmiast zmiany te były ograniczane. W przypadku Albanii zadecydował o tym wieloletni zamęt polityczny, który skutecznie zniechęcił społeczeństwo do aktywności referendalnej. Węgrom uprawnienia te stopniowo odbierały natomiast decyzje poszczególnych rządów zmieniających wielokrotnie ordynację wyborczą. Przedmiotem naszego zainteresowania będą różnice instytucjonalne i prawne determinujące stan demokracji bezpośredniej w obydwu państwach. Główna teza artykułu opiera się na opinii, że Węgry i Albania, niezależnie od ich wspólnych doświadczeń, reprezentują dwa różne modele adaptacji rozwiązań demokracji bezpośredniej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2016, 23, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Intelligibility of Referendum Issues and the Opportunities to Inform Voters. Comparative Observations with Special Regard to Hungary
Autorzy:
Komáromi, László
Antalicz, Gabriella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/647804.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
direct democracy, referendum, popular initiative, voters’ competence, intelligibility of referendum issues, ballot pamphlet, Hungary, Switzerland, Oregon, California
Opis:
The intelligibility of initiative proposals is of utmost importance in case of direct democratic decisions. This study sums up the tools by means of which voters are informed about referendum issues in countries or states with well developed direct democratic traditions, like Switzerland, Oregon and California. A special attention is paid to ballot pamphlets and requirements regarding the wording of the proposal. The second part of the study focuses on Hungary. Ballot pamphlets are not in use here, the practice of the authorities is centred on the “requirement of the unambiguity of the question”. Based on an analysis of the resolutions of the National Election Committee, the decisions of the Constitutional Court and the Curia (Supreme Court) of Hungary, the authors demonstrate that the requirement of unambiguity has become an obligation of initiators which is very difficult to comply with. The study finally recommends possible solutions in order to make the tool of bottom-up initiative a more practicable instrument of direct democracy in Hungary.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia; 2019, 26, 2
1428-9512
2300-7567
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Sui Generis Nature of Legal Protection in the Case of Regional Development Aids in the Hungarian Legislation and Legal Practice – Focused on Irregularity Issues
Swoisty charakter ochrony prawnej w przypadku pomocy w zakresie rozwoju regionalnego w węgierskim prawie i praktyce prawnej, ze szczególnym uwzględnieniem problemów kolizyjnych
Autorzy:
Gönczi, Lili
Hoffman, István
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348361.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administrative law
Hungary
administrative liability
state aid
judicial practice
prawo administracyjne
Węgry
odpowiedzialność administracyjna
pomoc publiczna
praktyka orzecznicza
Opis:
The regional development aids have a significant role in Hungarian economic life, therefore, the legal regulation on them and the remedies against the decisions of the state agencies can be considered as an important issue. The article analyses the dogmatic background of state aid and regional development contracts. It is emphasized, that there is a tension between the EU and national-level legislation. These contracts and the liability for these contracts are interpreted as an administrative one by the EU regulation, however, the private law nature of these contracts is mainly highlighted by the Hungarian legislation and partly by the judicial practice. The article examines judicial practice, and it can be emphasized, that the above-mentioned tension can be observed in it. This tension has significant effects, especially since the effectiveness of these remedies can be questioned.
Środki pomocy w zakresie rozwoju regionalnego odgrywają istotną rolę w węgierskim obrocie gospodarczym, dlatego jego prawne uregulowanie oraz środki odwoławcze od decyzji agencji państwowych można uznać za ważną kwestię. W niniejszym artykule przeanalizowano dogmatyczne tło umów dotyczących pomocy publicznej i rozwoju regionalnego. Szczególnym zagadnieniem badawczym stało się przedstawienie różnic związanych ze stosowaniem norm prawa unijnego i prawa krajowego. Umowy o udzielenie pomocy publicznej w zakresie rozwoju regionalnego oraz odpowiedzialność z nimi związana są w świetle norm prawa unijnego traktowane jako umowy administracyjne. Jednak w prawie węgierskim i w judykaturze sądów krajowych podkreśla się prywatnoprawny charakter wspomnianych umów. W artykule na podstawie analizy orzecznictwa sądów węgierskich udowodniono, że problemy związane ze stosowaniem norm prawa unijnego i krajowego może prowadzić do zakwestionowania skuteczności środków odwoławczych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 2; 117-132
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarcze skutki polityki podatkowej na Węgrzech w latach 2008–2014
Autorzy:
Moździerz, Anna Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610067.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
tax
tax system
tax policy
economic policy
economy
Hungary
podatek
system podatkowy
polityka podatkowa
polityka gospodarcza
gospodarka
Węgry
Opis:
The aim of this article is to recognize the influence of changes in fiscal policy in Hungary in the years 2008–2014 on the sphere of the real economy. The tax solutions introduced in this country were and are the subject of international institutions’ criticism. The allegations concern, among others, failures to fulfill the obligations imposed by the EU legislation, discrimination against foreign companies, distortion of competition, excessive burden on the citizens with the lowest incomes. Discussion and analysis, presented in the article, help to identify the relationship between the Hungarian fiscal policy and the evolution of the economic situation of this country. It is noted, however, that such an assessment should always be approached with some caution, since the effects of changes in tax policy affect also other institutional conditions.
Celem artykułu jest rozpoznanie wpływu zmian w polityce podatkowej Węgier w latach 2008–2014 na sferę realnej gospodarki. Podatkowe rozwiązania wprowadzone w tym kraju były i są przedmiotem krytyki ze strony instytucji międzynarodowych. Zarzuty dotyczą m.in. uchybień zobowiązań nałożonych przez unijne przepisy, dyskryminacji podmiotów zagranicznych, zniekształcenia konkurencji, nadmiernego obciążenia osób o najniższych dochodach. Przedstawione w opracowaniu rozważania i analizy pozwalają wskazać na zależność między prowadzoną polityką podatkową Węgier a kształtowaniem się sytuacji gospodarczej tego kraju. Zaznacza się jednak, że do oceny takiej należy zawsze podchodzić z pewną ostrożnością, gdyż na skutki zmian w polityce podatkowej mają wpływ również inne uwarunkowania instytucjonalne. 
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2016, 50, 1
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Real Property Tax in the Countries of Visegrad Group – Comparative View
Podatek od nieruchomości w państwach Grupy Wyszehradzkiej w ujęciu porównawczym
Autorzy:
Vartašová, Anna
Červená, Karolína
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348282.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
real property tax
tax revenue
Slovakia
Czech Republic
Hungary
Polska
podatek od nieruchomości
przychody podatkowe
Słowacja
Czechy
Węgry
Polska
Opis:
Real property tax belongs to traditional taxes, often imposed as a local tax. The same applies to V4 countries (Slovakia, Czech Republic, Hungary, Poland), however, the budgetary significance of its revenues differs across these states and so does their approach to its regulation. In this research article, the authors deeper analyse the budgetary significance of the tax in particular V4 states in terms of selected criteria (ratio to GDP, other local taxes, tax and total revenues of local government), and then the legal regulation of the tax applied in these states in the context of its current and potential impact on acquired tax revenues. The data shows that the overall revenues of the tax in comparison with the total revenues of local government do not represent a significant value, however, from the viewpoint of municipal budgets, research on the tax potential is justified as it is the most important local tax in three of the states. We found that the budgetary significance of real property tax differs among the V4 countries with the highest importance in Poland. Based on the legislation analysis, we identified differences among V4 members, with the greatest potential for legislative improvements in the countries with lower tax revenues. The results of the research may create the basis for further research of the tax potential in V4 countries as well as for application practice (besides pro futuro legislative changes, more efficient tax collection and more objective real estate taxation).
Podatek od nieruchomości należy do tradycyjnych podatków, często jest podatkiem lokalnym. Taka sytuacja występuje w państwach V4 (Słowacja, Czechy, Węgry, Polska), przy czym znaczenie budżetowe dochodów z tego podatku jest różne w tych państwach, co pociąga za sobą różnice w podejściu do jego regulacji. W niniejszym artykule autorki najpierw w sposób pogłębiony dokonały analizy znaczenia budżetowego tego podatku w poszczególnych państwach grupy V4 pod względem wybranych kryteriów (stosunek do PKB, inne podatki lokalne, przychody podatkowe i całkowite samorządu). Następnie analizie poddano obowiązujące w tych państwach przepisy regulujące ten podatek, w kontekście ich obecnego i potencjalnego wpływu na uzyskiwane dochody podatkowe. Dane wskazują, że całość dochodów z tego podatku w porównaniu z dochodami samorządu ogółem nie stanowi istotnej wartości, ale z punktu widzenia budżetów gminnych badania nad potencjałem podatkowym są uzasadnione, gdyż jest to najważniejszy podatek lokalny w trzech państwach Grupy Wyszehradzkiej. Stwierdzono, że znaczenie budżetowe podatku od nieruchomości różni się w poszczególnych państwach V4 oraz że największe jest w Polsce. Na podstawie analizy ustawodawstwa zidentyfikowane zostały różnice pomiędzy państwami członkowskimi grupy V4; co ciekawe, największy potencjał do poprawy prawa istnieje w państwach o najniższych dochodach podatkowych. Wyniki badań mogą stanowić podstawę do dalszych badań nad potencjałem podatkowym oraz praktyką stosowania prawa w państwach V4 (oprócz zmian legislacyjnych pro futuro, również bardziej efektywny pobór podatku i bardziej obiektywne opodatkowanie nieruchomości).
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 1; 191-211
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej – doświadczenia Narodowego Banku Węgier
Autorzy:
Skibińska-Fabrowska, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610958.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
central bank
monetary policy
unconventional monetary measures
Central Bank of Hungary
bank centralny
polityka pieniężna
niestandardowe instrumenty polityki pieniężnej
Narodowy Bank Węgier
Opis:
The crisis that broke out in September 2008 has caused disturbances in the functioning of many economies. In response to the crisis, both governments and central banks have taken many steps. In the early stages they did not usually go beyond conventional tools. However, over time, the instruments started to become more and more unconventional. In the case of Hungary, the crisis has caused many unfavorable phenomena, both in the real and in monetary sphere. The National Bank of Hungary has developed non-standard monetary policy instruments that, on the one hand, improve the stability of the national financial system and, on the other, support the government’s program. This article will attempt to answer a question on the effectiveness of the central bank’s tools.
Kryzys, który wybuchł we wrześniu 2008 r., wywołał zaburzenia w funkcjonowaniu wielu gospodarek. W reakcji na zjawiska kryzysowe zarówno rządy, jak i banki centralne podjęły liczne działania. W początkowej fazie nie wykraczały one zazwyczaj poza narzędzia konwencjonalne. Jednak wraz z upływem czasu uruchamiane instrumenty stawały się coraz bardziej niestandardowe. W przypadku Węgier kryzys wywołał wiele niekorzystnych zjawisk w sferze realnej i w sferze pieniężnej. Narodowy Bank Węgier wypracował niestandardowe instrumenty polityki monetarnej mające z jednej strony wpłynąć na poprawę stabilności krajowego systemu finansowego, a z drugiej wspierać program rządu. W artykule została podjęta próba odpowiedzi na pytanie dotyczące skuteczności uruchamianych przez bank centralny narzędzi.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2017, 51, 6
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Michał Hanel from Lviv: the Physician and Legate of the Jagiellons
Michał Hanel ze Lwowa – lekarz i poseł Jagiellonów
Autorzy:
Janakowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374084.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hanel
Lviv
Bologna
diplomacy
dynasty of the Jagiellons
Władysław II
Zygmunt I
Zapolya
Hungary
Buda
medicine
Esztergom
Lwów
Bolonia
dyplomacja
Jagiellonowie
Węgry
medycyna
Ostrzyhom
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą prezentacji postaci i awansu społecznego Michała Hanela, nobilitowanego obywatela Lwowa, doktora medycyny Uniwersytetu Bolońskiego, nadwornego lekarza króla Czech i Węgier Władysława II Jagiellończyka, a także archiprezbitera kościoła NMP w Budzie i prepozyta kościoła św. Stefana w Ostrzyhomiu.Kariera Michała Hanela w strukturach dworskich i hierarchii kościelnej jest przykładem silnych związków miedzy królestwami Polski, Czech i Węgier pod panowaniem dynastii Jagiellonów oraz możliwych ścieżek awansu społecznego i majątkowego na przełomie XV i XVI w. Działając ponad granicami królestw brał czynny udział w polityce dynastycznej Jagiellonów. Jako poseł i dyplomata uczestniczył w kreowaniu królewskich mariaży oraz przekazywał poufne informacje miedzy dworami w Budzie i Krakowie. Pełniąc wieloletnią funkcję osobistego lekarza i spowiednika króla Władysława II Jagiellończyka stał się postacią o niemałym znaczeniu dla bieżącej polityki Królestwa Węgier oraz relacji polsko-węgierskich w pierwszych dekadach XVI w.Celem prezentowanego artykułu jest odtworzenie na podstawie rozproszonych i niejednoznacznych źródeł drogi awansu Michała Hanela, a następnie porównanie jej z rozpoznanymi już w historiografii przykładami awansu międzystanowego i przedstawienie wypracowanych wniosków w postaci dość powszechnego ‘studium przypadku’. Równorzędnym celem moich rozważań jest także dyskusja z popularnymi tezami dotyczącymi hermetycznego podziału stanowego w Europie Jagiellonów.
This article is an attempt to present the Michał Hanel’s biography and the history of his social advancement. He was ennobled citizen of Lviv and medicine doctor who became the archpriest of Buda church and the provost of Esztergom as well as the personal doctor of Władyslaw II Jagiellon, the king of Hungary and Czech.Hanel’s career in court structures and church hierarchy is an example of strong relationships between Polish Kingdom, Hungarian Kingdom and Czech Kingdom under the rule of Jagiellonian dynasty and also an example of the possibilities of social and economic advancements in the first half of the 16th century. Hanel participated in the institution of dynasty marriages and as an envoy he carried classified messages between Buda and Krakow. As a longtime confessor and personal doctor of Władysław king, he became a figure salient for the current affairs in the Kingdom of Hungary, and Polish-Hungarian relations in the early decades of the 16th century.The main aim of this article is to reconstruct the way in which Hanel advanced in social circles. The next step is to compare the said way to other examples of social advancement known to historiography. The results of my research are presented in the form of case study. Moreover, another, equally important aim of the study is to contribute to the debate on the division of estates in Europe in the Jagiellonian period. I hope that this article will serve to start investigation into the biography of Michał Hanel and the history of his family.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 179-205
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewolucja typów demokracji w państwach transformujących się w kontekście zagrożenia populizmem
Autorzy:
Danylenko, Serhiy
Rodina, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054012.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
democratic crises
political populism
“Trumpism”
media
Polska
Hungary
USA
Ukraine
kryzys demokracji
populizm polityczny
„trumpizm”
Polska
Węgry
Ukraina
кризис демократии
политический популизм
«трампизм»
медиа
Польша
Венгрия
США
Украина
Opis:
В статье на примерах новых и традиционных демократий рассматриваются направления трансформации этого политического режима в контексте расширения публичной сферы и изменений в использовании демократических процедур. Обращено внимание на то, что перемещение авансцены политической жизни из привычных центров ее «дислокации» –  правительство, парламент, органы местного управления – в сферу публичности и медиа разного калибра стало одной из причин ускоренного развития политики популистского толка. Влияние медиа в Украине, где они тотально находятся во власти олигархических центров, дают основания говорить о формировании на этом этапе развития общества особенного типа «олигархической демократии», которая успешно эксплуатирует потенциал популизма. В то же время примеры кризиса демократии в других странах оказались настолько распространенными, что поставили под сомнение ключевые демократические процедуры, в частности выборы: электоральная демократия формально состоялась, но не выполняет своей задачи привлечения граждан к процессу принятия важных общественных решений и политического участия в целом. Исследователи убеждены, что медиа не единственный инструмент, который обеспечивает завоевание и удержание власти. Популизм несет угрозу дискредитации тех институтов, которые, собственно, и делают реальностью демократическую форму правления. Транзитные демократии страдают от эрозии, вызванной переизбытком популизма, еще и в следствие проблем с утверждением в таких странах верховенства права и становлением либеральной рыночной экономики. Позитивные изменения в этих сферах должны синхронизироваться с декларируемыми политическими трансформациями. Авторы указывают на то, что популизм является общей проблемой для государств с разной историей демократического правления. За этим просматривается угроза становления псевдонародовластия, что в конечном итоге завершается появлением новых авторитарных режимов под прикрытием популистских консервативных идей и государственного протекционизма. Примером может стать Россия после вполне демократического процесса голосования о внесении поправок в Конституцию РФ уже 2020 году. Не менее противоречиво с точки зрения использования демократических электоральных процедур и их результатов выглядит будущее демократии в Великобритании после Brexit и во время правления популиста Бориса Джонсона. 
Drawing from the examples of newly formed and former democracies, the article examines the directions which the transformation of this political concept has taken in context of the expansion of the public sphere and changes in how the democratic process is implemented. Attention is drawn to how the transition of the forefront of political life from traditional centers of its “distribution”- governments, parliaments, and municipal authorities, to the “fatherland” of the public sphere and media of varying quality has become one of the reasons for the accelerated proliferation of politics of the populist variety. The rise of media in Ukraine, where it falls under complete ownership of centers of oligarchy, provides grounds for mentioning a special type of “oligarchic democracy”, which serendipitously exploits the opportunities offered by populism. At the same time, the examples of democratic crises in other nations have become widespread enough, so that they encourage casting doubt on crucial democratic processes, including elections: electoral democracy has formally taken place, although it hasn’t fulfilled its essential function of including the citizenry in making key social decisions. Researchers assert that media is not the only source that breathes life into populist politics as a means to seize power. This carries the threat of destroying the very institutions through which the democratic form of government is realized. Transitional democracies are also subjected to the erosion of populism through problems with asserting the supremacy of law and difficulties with establishing liberal market economics, which should have been synchronized with their political transformation. Authors refer to the fact, that populism is a problem shared by governments with diverse histories of democratic life. Behind democracy always lurks the threat of false self-rule, which can lead to the rise of new authoritarian regimes under the guise of populist conservative declarations and national protectionism. Russia could become an example of this, after its wholly democratic process of voting on amendments to its national constitution, which is expected during 2020. Controversy in equal or greater measure has also surrounded the future of Great Britain after Brexit.
W artykule zostały przeanalizowane kierunki przemian systemu politycznego w kontekście poszerzania sfery publicznej i zmian w stosowaniu procedur demokratycznych na przykładach nowych i tradycyjnych demokracji. Zwraca się uwagę, że przesunięcie proscenium życia politycznego ze zwykłych ośrodków jego „rozmieszczania” - rządu, parlamentu, jednostek samorządu terytorialnego - do sfery reklamy i mediów różnej wielkości stało się jedną z przyczyn przyspieszonego rozwoju polityki populistycznej. Oddziaływanie mediów na Ukrainie, gdzie są one całkowicie zdane na łaskę ośrodków oligarchicznych, pozwala mówić o ukształtowaniu się na tym etapie rozwoju społeczeństwa szczególnego typu „demokracji oligarchicznej”, która z powodzeniem wykorzystuje potencjał populizmu. Jednocześnie przykłady kryzysu demokracji w innych krajach okazały się na tyle rozpowszechnione, że zakwestionowały kluczowe procedury demokratyczne, w szczególności wybory: demokracja wyborcza formalnie miała miejsce, ale nie spełnia swojego zadania polegającego na angażowaniu obywateli w proces podejmowania ważnych decyzji publicznych i w ogóle partycypacji politycznej. Badacze są przekonani, że media nie są jedynym narzędziem zapewniającym podbój i utrzymanie władzy. Populizm grozi zdyskredytowaniem tych instytucji, które w rzeczywistości urzeczywistniają demokratyczną formę rządów. Demokracje tranzytowe cierpią z powodu erozji spowodowanej nadmiarem populizmu, także w wyniku problemów z ustanowieniem państwa prawa w tych krajach i powstaniem liberalnej gospodarki rynkowej. Pozytywne zmiany w tych obszarach należy zsynchronizować z deklarowanymi przemianami ustrojowymi. Autorzy zwracają uwagę, że populizm jest częstym problemem państw o odmiennych historiach demokratycznych rządów. Za tym grozi powstanie pseudopopularnych rządów, które ostatecznie kończą się pojawieniem się nowych autorytarnych reżimów pod pozorem populistycznych, konserwatywnych idei i państwowego protekcjonizmu. Przykładem może być Rosja po całkowicie demokratycznym głosowaniu nad zmianą Konstytucji Federacji Rosyjskiej w 2020 roku. Przyszłość demokracji w Wielkiej Brytanii po Brexicie i za rządów populisty Borisa Johnsona wygląda nie mniej kontrowersyjnie pod względem stosowania demokratycznych procedur wyborczych i ich wyników.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2020, 6, 2; 59-78
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Administrative Law in the Time of a Permanently Transforming Regulatory Environment
Prawo administracyjne w czasach stale zmieniającego się środowiska regulacyjnego
Autorzy:
Hoffman, István
Balázs, István
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348288.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
administrative law
self-governance
administrative licenses and permission
COVID-19 pandemic
epidemic
state of danger
Hungary
prawo administracyjne
samorząd
licencje i pozwolenia administracyjne
pandemia COVID-19
epidemia
stan zagrożenia
Węgry
Opis:
The Hungarian administrative law has been significantly impacted by the COVID-19 pandemic. Several rules – which were introduced during the state of danger based on the epidemic situation – have been incorporated into the Hungarian legal system. The administrative procedural law has been influenced by the epidemic transformation. However, the rules on e-administration have not been reformed significantly (due to the digitalisation reforms of the last years), but the rules on administrative licenses and permissions have been amended. The priority of the general Code on Administrative Procedure has been weakened: a new, simplified procedure and regime have been introduced. The results of these reforms became obvious in 2021: the number of administrative cases has been decreased. Even the decision-making of the central government bodies has been transformed partially, a trend of “militarisation” can be observed, as well. The local self-governance has been impacted by the reforms. The transformation has had two opposite trends. On the one hand, the Hungarian administrative system became more centralised during the last year: municipal revenues and task performance have been partly centralised. The Hungarian municipal system has been concentrated, as well. On the other hand, the municipalities could be interpreted as a “trash can” of the Hungarian public administration: they received new, mainly unpopular competences on the restrictions related to the pandemic. This approach transformed in the last months, and even several unpopular decisions were recentralised. Although, these changes have been related to the current epidemic situation, but it seems, that the “legislative background” of the pandemic offered an opportunity to the central government to pass significant and reforms.
Węgierskie prawo administracyjne uległo istotnemu wpływowi pandemii COVID-19. Do węgierskiego systemu prawnego wprowadzono szereg przepisów uchwalonych w stanie zagrożenia związanym z sytuacją pandemiczną. Efektem epidemii były zmiany w prawie postępowania administracyjnego. O ile przepisy dotyczące e-administracji nie zostały zmienione w sposób istotny (ze względu na niedawne reformy w kierunku cyfryzacji), o tyle przepisy dotyczące licencji i pozwoleń administracyjnych poddano nowelizacji. Osłabiono prymat Kodeksu postępowania administracyjnego zawierającego przepisy ogólne oraz wprowadzono nową uproszczoną procedurę i tryb. Skutki tych reform ujawniły się w 2021 r. spadkiem liczby spraw administracyjnych. Procesy decyzyjne w organach rządowych częściowo uległy przekształceniu i można tam zaobserwować tendencję do „militaryzacji”. Reformom podlegał także samorząd terytorialny. Transformacja objęła dwa przeciwstawne trendy. Z jednej strony węgierski ustrój administracyjny uległ większej centralizacji – dochody i realizacja zadań gmin zostały częściowo scentralizowane. Koncentracji uległ również węgierski system samorządu gminnego. Z drugiej strony gminy można określić mianem „śmietnika” administracji publicznej na Węgrzech – otrzymały nowe, przeważnie niepopularne kompetencje w zakresie ograniczeń pandemicznych. W ostatnich miesiącach takie podejście zmieniono i nawet kilka typów niepopularnych decyzji wróciło na poziom centralny. Choć zmiany te związane są z bieżącą sytuacją epidemiczną, wydaje się, że pandemiczne „tło legislacyjne” stało się dla rządu okazją do przeprowadzenia istotnych reform.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 1; 43-62
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popular Culture and Language Etiquette: The Use of formal and informal ‘you’ as Address Forms in selected Russian and Hungarian Films
Autorzy:
Csajbok-Twerefou, Ildiko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605618.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
populäre Kultur
Russland
Ungarn
Sprachetikett
Filme
Popular Culture
Russia
Hungary
Language etiquette
Films
la culture populaire
la Russie
la Hongrie
l’étiquette de la langue
les films
массовая культура
Россия
Венгрия
Язык этикета
Фильмы
Opis:
Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.
Address forms, as key expressions of politeness are used in all cultures. They are well displayed in films which exhibit in many cases different societies of different times, and are becoming one of the biggest agents of popular culture, giving great opportunities for their use in sociolinguistic studies. This paper examines the socio-cultural aspects of the use of formal and informal ‘you’ as address forms through films in Hungarian and Russian languages. It explores the main similarities and differences between the studied societies in terms of the use of “Tu-vous” forms (Brown & Gilman, 1975). Formy adresu jako wyrazu uprzejmości są aktualne we wszystkich kulturach narodowych. One są popularne w filmach, które pokazuą zachowania różnych społeczesńtw w różnych okresach historycznych. Formy te są przedstawicielami kultury popularnej. Ich również można  używać w lingwistyce spolecznej.W tym artykule opisaliśmy aspekty spoleczne i kulturowe formalnej i nieformalnej formy “ty” jako wyrazu adresu w filmach węgierskich i rosyjskich. W naszej pracy przedstawiono podobieństwa i różnice między społeczeństwami w stosowaniu formalnej і neformalnej formy “ty” (Brown & Gilman, 1975).
Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.
Том содержит аннотацию на английском языке.
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2016, 40, 1
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składniki ustroju miejskiego w Magdeburgu i ich przeniesienie do kultury prawnej Europy Środkowo-Wschodniej
Autorzy:
Gönczi, Katalin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607597.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Stadtverfassung
Stadtfreiheit
Bürgerversammlung
Stadtrat
Schöffenstuhl
Rechtstransfer
Königreich Ungarn
Silleiner Stadtrecht
Ofner Stadtrecht
Wahl der Ratsmänner und Schöffen
Pflichten der Bürger
Sächsisches Weichbild
municipal government
municipal freedom
assembly of the burghers
town council, bench of the aldermen
legal transplant
Kingdom of Hungary
town law of Žilina
Buda town law
election of the city council and the aldermen
duties of the burghers
samorząd miejski
wolność miejska
zgromadzenie mieszczan
rada miejska
ława sądowa
przeniesienie prawne
Królestwo Węgier
prawo miejskie Žilina
prawo miejskie Budy
wybory rady miejskiej i ławników
obowiązki mieszczan
Opis:
Vom 13. Jahrhundert an hatte das Magdeburger Stadtrecht eine zentrale Rolle im Hinblick auf die Entstehung der städtischen Rechtstraditionen in Ostmitteleuropa. In der Studie werden die Elemente der mittelalterlichen Stadtverfassung in Magdeburg vorgestellt (die Bürgerversammlung, der Stadtrat und der Schöffenstuhl), denn gerade die Stadtverfassung und die Balance der Kompetenzen zählen zu den wichtigen Gründen für den Transfer des Magdeburger Rechts in Ostmitteleuropa, stellte Heiner Lück fest. Die Wahl der Schöffen und der Ratsherren in Magdeburg zeigen die Grundlagen des modernen Staates. So trugen die Kooptation der Schöffen für lebenslange Beschäftigung und ihre finanzielle Unabhängigkeit Züge der richterlichen Unabhängigkeit im modernen Staat.Mehrere Stadtrechtsbucheinträge zeigen parallele Gedanken im Hinblick auf die Wahl der städtischen Honoratioren, und zwar von Zeit, Land und Herrschaftsbereich unabhängig. Dieses Phänomen lässt sich als Transfer des Magdeburger Rechts beschreiben. Die gemeinsame Grundlage und so auch der Wissensträger war wahrscheinlich das Sächsische Weichbild, eine Rechtsquelle aus dem Umfeld des Magdeburger Schöffenstuhls. Am Beispiel von zwei Rechtsinstitutionen, die Wahl der Amtsträger und die Amtswahrnehmungspflicht der Bürger kann der Rechtstransfer in den Städten des Königreichs Ungarn nachgewiesen werden. Die parallelen Stellen in den städtischen Rechtsquellen aus Böhmen, Ungarn und Polen zeigen Bausteine einer mémoire culturelle ostmitteleuropäischer Rechtskultur.
From the 13th century on the Magdeburg town law had an outstanding role in forming the legal traditons of the cities in East-Central Europe. According to Heiner Lück, it was especially the municipal government and the balance between the branches, which had been adopted by the cities in East-Central Europe. The survey outlines the organs of the municipal government in the medieval Magdeburg: the assembly of the burghers (burding), the city council and the bench of aldermen (Schöffenstuhl). Focusing on the aldermen and the councellors, the origins of the modern state can be observed also in these medieval legal institutions. The life long service of the aldermen correspond in some points the constitutional doctrine of the judicial independence. Several rules on municipal government, which had been recorded in different legal codes in East-Central Europe, have the same character. This phenomenon can be described as legal transfer of the Magdeburg law. The same legal tradition were noted regarding the election of the town council and the aldermen in sources from Bohemia, Hungary and Poland. The common legal basis for the rules of Magdeburg law was presumably the so called Saxon Weichbild. Two legal institutions, the election of the city council and the duties of the burghers referring the municipal assembly are presented by citing from town books of the medieval Kingdom of Hungary.
Prawo miejskie Magdeburga odegrało ogromną rolę w formowaniu najstarszych organizacji samorządów miast Europy Środkowo-Wschodniej. Heiner Lück podkreśla zwłaszcza jego rolę w kształtowaniu swoistej równowagi pomiędzy różnymi organami samorządu. Tekst wskazuje charakter takich ważnych elementów samorządu miejskiego w średniowiecznym Magdeburgu, jak zgromadzenie mieszczan, rady miasta i ławy sądowej. Autorka podkreśla, że przykład statusu miejskich ławników i rajców dowodzi, iż początki współczesnego państwa mają związek ze średniowiecznymi instytucjami prawnymi miasta. Wyróżnia tu trwającą do śmierci służbę ławników i ich niezależność finansową, odpowiadającą w niektórych aspektach konstytucyjnej doktrynie niezawisłości sędziowskiej. Ponadto przywołuje kilka wpisów z różnych ksiąg miejskich z terenu Europy Środkowo-Wschodniej, które – jej zdaniem – pokazują podobieństwa charakteru dostojników miejskich w różnych czasach, na różnych ziemiach i w różnych systemach władzy. Zjawisko to można, jak uważa autorka opracowania, określić mianem translacji założeń prawa magdeburskiego, co dokumentuje ta sama tradycja prawnicza określająca charakter wyborów rady miejskiej i ławników w źródłach zapisanych na obszarze Czech, Węgier i Polski. Wspólną podstawą dla zasad prawa magdeburskiego było przypuszczalnie tzw. zwierciadło saskie. W niniejszym tekście przyjrzano się bliżej szczególnie dwóm instytucjom prawnym: radzie miejskiej oraz zgromadzeniu obywateli, których działanie dokumentowane było zapisami ksiąg miejskich z terenu Królestwa Węgier.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies