Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Żydzi" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Udział Żydów w życiu gospodarczym gminy Sławatycze w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Autorzy:
Skibińska, Paula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617348.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish Jews
Sławatycze
Żydzi
Opis:
The Jews for several hundred years lived in the Polish lands, from the 16th century on the areas of the present Biała Podlaska County and formed a significant part of the Polish-Lithuanian Commonwealth society. They had own customs, traditions, language and religion and settled primarily small towns and market settlements. To high degree they influenced the socio-economic development of the Lublin region, including Sławatycze – small town on the Bug River.
Żydzi, którzy na przestrzeni kilkuset lat zamieszkiwali ziemie polskie, w tym od XVI w. także tereny obecnego powiatu bialskiego, stanowili istotną część społeczeństwa Rzeczypospolitej. Charakteryzowali się własnymi zwyczajami, tradycjami, językiem i religią. Zamieszkiwali przede wszystkim małe miasteczka i osady targowe. W znacznym stopniu wpływali na rozwój społeczno-gospodarczy różnych miejscowości na terenie Lubelszczyzny, w tym położonych nad Bugiem Sławatycz.
Źródło:
Studenckie Zeszyty Naukowe; 2018, 21, 36
1506-8285
Pojawia się w:
Studenckie Zeszyty Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Droga polskich Żydów do Izraela. Refleksje na marginesie książki Łukasza Tomasza Sroki i Mateusza Sroki, Polskie korzenie Izraela. Wprowadzenie do tematu. Wybór źródeł, Wydawnictwo Austeria, Kraków–Budapeszt 2015, ss. 714
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631764.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews, Poland, emigration, Catholic Church
Żydzi, Polska, emigracja, Kościół katolicki
Opis:
W artykule zwrócono uwagę na takie elementy, jak konstrukcja książki, podstawa źródłowa, ramy tematyczne czy chronologiczne. Autor wchodzi w polemikę z Łukaszem Tomaszem Sroką i Mateuszem Sroką, jeśli chodzi o wyeksponowane przez nich szeroko pojęte aspekty emigracji Żydów z Polski oraz wkład tych ostatnich w budowę państwa Izrael. W sposób szczególny uwydatniono odniesienia odwołujące się do Kościoła katolickiego i Stolicy Apostolskiej. Obok wątków polemicznych, w pracy wskazano także na istotne braki faktograficzne, które autor stara się uzupełnić przy wykorzystaniu odpowiedniej literatury przedmiotu.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Droga polskich Żydów do Izraela. Refleksje na marginesie książki Łukasza Tomasza Sroki i Mateusza Sroki, Polskie korzenie Izraela. Wprowadzenie do tematu. Wybór źródeł, Wydawnictwo Austeria, Kraków–Budapeszt 2015, ss. 714
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632023.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews, Poland, emigration, Catholic Church
Żydzi, Polska, emigracja, Kościół katolicki
Opis:
The article focuses on such elements as book design, source base, thematic and chronological frameworks. The author conducts a polemic with Łukasz Tomasz Sroka and Mateusz Sroka regarding the prominence in their publication of aspects of emigration of Jews from Poland and the contribution of the Jewish population to the construction of the State of Israel. Especially highlighted are references to the Catholic Church and the Holy See. Apart from polemical themes, the author also points to factual shortcomings. He supplements these deficiencies, using the appropriate literature.
W artykule zwrócono uwagę na takie elementy, jak konstrukcja książki, podstawa źródłowa, ramy tematyczne czy chronologiczne. Autor wchodzi w polemikę z Łukaszem Tomaszem Sroką i Mateuszem Sroką, jeśli chodzi o wyeksponowane przez nich szeroko pojęte aspekty emigracji Żydów z Polski oraz wkład tych ostatnich w budowę państwa Izrael. W sposób szczególny uwydatniono odniesienia odwołujące się do Kościoła katolickiego i Stolicy Apostolskiej. Obok wątków polemicznych, w pracy wskazano także na istotne braki faktograficzne, które autor stara się uzupełnić przy wykorzystaniu odpowiedniej literatury przedmiotu.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydowscy sutenerzy w międzywojennej Polsce. Próba charakterystyki środowiska na przykładzie Lublina
Jewish Pimps in Interwar Poland. An Attempt at Characterization of the Group on the Example of Lublin
Autorzy:
Kopciowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33767979.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Lublin
Jews
pimping
pandering
procuring
underworld
Żydzi
sutenerstwo
stręczycielstwo
kuplerstwo
półświatek
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie form funkcjonowania środowiska żydowskich sutenerów w Lublinie w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Omówiono w nim m.in. problematykę sutenerstwa, stręczycielstwa i kuplerstwa w systemie prawnym II Rzeczypospolitej, charakterystykę demograficzną lubelskiego środowiska sutenerów, kierujące nimi motywacje, formy działalności, wewnętrzną organizację i hierarchię, metody pozyskiwania prostytutek, relacje między sutenerami a prostytutkami, sposoby kontroli rynku płatnej miłości, stosunki etniczne wewnątrz grupy oraz okoliczności pociągnięcia do odpowiedzialności karnej jej członków. Z uwagi m.in. na ponadregionalne powiązania badanej zbiorowości, mobilność prostytutek, powtarzalność pewnych wzorców zachowań w przestrzeni i czasie, obraz wyłaniający się z analizy przedwojennego środowiska lubelskiego sutenerów cechuje się, zdaniem autora, dużym stopniem uniwersalności i w wielu aspektach można go ekstrapolować także na inne miasta międzywojennej Polski.
The aim of the article is to present the functioning of the group of Jewish pimps in Lublin in the interwar period. It discusses, inter alia, the issues of pimping, pandering and procuring in the legal system of the Second Polish Republic, demographic characteristics of the Lublin pimps’ group, its motivations, forms of activity, internal structure and hierarchy, methods of acquiring prostitutes, relations between pimps and prostitutes, methods of controlling the paid love market, ethnic relations within the group and the circumstances of bringing its members to criminal responsibility. Due to, inter alia, the author believes that the image emerging from the analysis of the pre-war pimps’ circle in Lublin is characterized by a high degree of universality and, in many respects, it can also be extrapolated to other cities of interwar Poland.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 405-429
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskanie niepodległości w świetle prowincjalnej prasy jidysz. Listopad 1918 r. na łamach dziennika „Lubliner Tugblat”
Autorzy:
Kopciowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040841.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Regaining independence
Jews
Yiddish press
„Lubliner Tugblat”
folkism
Odzyskanie niepodległości
Żydzi
prasa jidysz
folkizm
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie stosunku prowincjonalnej prasy jidysz (na przykładzie lubelskiego dziennika „Lubliner Tugblat”) wobec odzyskania niepodległości i kształtowania się polskiej państwowości w listopadzie 1918 r. Omówiono w nim osobno warstwę informacyjną tytułowej gazety (ukierunkowaną głównie na wydarzenia o charakterze lokalnym) oraz jej publicystykę (dotyczącą niemal wyłącznie spraw ogólnopolskich). Dziennik relacjonował poszczególne etapy odzyskiwania niepodległości z perspektywy wybitnie żydowskiej, koncentrując się przede wszystkim na sprawach związanych z kwestiami bezpieczeństwa, przetaczającą się przez kraj kolektywną przemocą antyżydowską, a także rolą i miejscem społeczności żydowskiej w odrodzonym państwie. Stosunek gazety do wydarzeń z listopada 1918 r. przeszedł trzy wyraźne fazy: rozpoznania, walki i rozczarowania, jednak stałym wyznacznikiem jej narracji było zaczerpnięte z ideologii folkistowskiej przekonanie, że Żydzi stanowią odrębny, realizujący samodzielną politykę naród, oczekujący od nowopowstałego państwa zapewnienia mu równych praw, a w dalszej perspektywie przyznania autonomii narodowo-kulturalnej.
The aim of the article is to present the attitude of the provincial Yiddish press (based on the example of the Lublin daily „Lubliner Tugblat”) towards regaining independence and forming Polish statehood in November 1918. It discusses both the news content of the title newspaper (focused mainly on local events) and its opinion journalism (concerning almost exclusively national matters) separately. The daily reported on various stages of regaining independence from a strictly Jewish perspective, focusing primarily on matters related to security issues, collective anti-Jewish violence trundling through the country, as well as the role and place of the Jewish community in the reborn state. The newspaper’s attitude to the events of November 1918 went through three distinct phases: recognition, struggle and disappointment, but the constant determinant of its narration was the conviction, taken from folkist ideology, that Jews constitute a separate nation, pursuing an independent policy, expecting from the newly formed state to ensure equal rights to them and, in the longer term, grant them national and cultural autonomy.
Źródło:
Res Historica; 2021, 52; 333-353
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzielni Polacy ratują getto? Kilka uwag o relacjach polsko-żydowskich i zagładzie w narracji Zjednoczonej Prawicy
Brave Poles save the ghetto? Some comments on Polish-Jewish relations and the Holocaust in the narrative of the United Right
Autorzy:
Zieliński, Konrad Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343798.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
historical politics
Holocaust
Jews
Poles
United Right
polityka historyczna
Zagłada
Żydzi
Polacy
Zjednoczona Prawica
Opis:
W polityce historycznej propagowanej przez Obóz Zjednoczonej Prawicy ważne miejsce zajmuje martyrologia narodu, m.in. zbrodnie popełniane na ludności polskiej przez Niemców, Sowietów czy Ukraińców. Działania władz sprawiają wrażenie, że te próbują zrównać los Żydów i Polaków w czasie wojny, a nawet wymazać z kolektywnej pamięci zbrodnie popełniane w czasie wojny na Żydach przez ich polskich sąsiadów. Nie jest to zabieg nowy, ponieważ również w czasach PRL starano się ukrywać wstydliwe karty dziejów Polski. Jednak po 2015 r. narracja promowana przez Zjednoczoną Prawicę na temat postaw Polaków wobec Zagłady idzie dalej: nie tylko przemilcza się sprawy trudne, ale na wszelkie sposoby promuje postawy świadczące o bohaterstwie i ofiarności Polaków w ratowaniu Żydów, usiłując tym samym przekonać opinię publiczną w kraju i zagranicą, że były to postawy powszechne. Parafrazując znany wiersz Czesława Miłosza i esej Jana Błońskiego, powinniśmy powiedzieć, że nie „Biedni Polacy patrzą na getto”, lecz „Dzielni Polacy ratują getto”. Artykuł jest próbą komentarza na temat polityki historycznej po 2015 r. w kontekście stosunków polsko-żydowskich w czasie okupacji niemieckiej na podstawie literatury przedmiotu oraz wypowiedzi i doniesień medialnych.
The martyrdom of the nation, including the crimes committed against the Polish population by Germans, Soviets or Ukrainians, occupies an important place in the historical policy promoted by the United Right camp. The actions of the authorities give the impression that they are trying to equate the fate of Jews and Poles during the war and, moreover, to erase from the collective memory the crimes committed against Jews by their Polish neighbours during the war. This is not a new procedure, also during the communist era shameful pages of Polish history were tried to be hidden. However, after 2015, the narrative promoted by the United Right on the attitudes of Poles towards the Holocaust goes further: not only are difficult matters kept silent, but attitudes testifying to the heroism and generosity of Poles in saving Jews are promoted in every way, in an attempt to convince public opinion at home and abroad that these attitudes were universal. To paraphrase a well-known poem by Czesław Miłosz and an essay by Jan Błoński, not - "Poor Poles look at the ghetto", but - "Brave Poles save the ghetto". The article is an attempt to comment on post-2015 historical politics in the context of Polish-Jewish relations during the German occupation on the basis of literature on the subject and media statements and reports.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2023, 9, 2; 105-122
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Remarks About the Jewish Emigration From the Kingdom of Poland to USA Before WWI
Uwagi na temat emigracji żydowskiej z Królestwa Polskiego do USA przed pierwszą wojną światową
Autorzy:
Zieliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33758201.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews
emigration
Kingdom of Poland
USA
migration networks
Żydzi
emigracja
Królestwo Polskie
sieci migracyjne
Opis:
Before 1914, more than 2 million Jews arrived in the United States of America, accounting for nearly 6% of all European emigration to that country. It is estimated that up to 70% of Jewish immigrants in the United States were subjects of the Tsar, and up to a third of them came from the Polish lands of the Russian empire. Jews from the Kingdom of Poland were the first among the inhabitants of the Russian Empire to establish legal and illegal migration channels. This was due to the proximity of the German-Russian border and thus easier access to German ports, as well as the ties connecting the Jews in the Kingdom with their co-religionists in the Prussian partition. Based on the literature on the subject and statistical data, the article discusses the volume of emigration from the Polish lands with special emphasis on the emigration of Jews from the Kingdom of Poland, the circumstances and causes of emigration with consideration given to changing theories on the subject, the nature of Jewish emigration and migration routes. The aim of this article is, first of all, to review the present state of research on the overseas emigration of Jews from the Kingdom of Poland and then to indicate source materials and literature that will help in further research.
Przed 1914 r. do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej przybyło ponad 2 mln Żydów, co stanowiło blisko 6% całej emigracji europejskiej do tego kraju. Szacuje się, że nawet 70% imigrantów żydowskich w USA stanowili poddani cara, a nawet trzecia część z nich przyjechała z ziem polskich zaboru rosyjskiego. Żydzi z Królestwa Polskiego jako pierwsi spośród mieszkańców Imperium Rosyjskiego utworzyli legalne i nielegalne kanały migracyjne. Wynikało to z bliskości granicy niemiecko-rosyjskiej, a tym samym łatwiejszego dostępu do portów niemieckich, a także więzi łączących Żydów w Królestwie z ich współwyznawcami w zaborze pruskim. W artykule w oparciu o literaturę przedmiotu i dane statystyczne omówione zostały: wielkość emigracji z ziem polskich ze szczególnym uwzględnieniem emigracji Żydów z Królestwa Polskiego, okoliczności i przyczyny emigracji z uwzględnieniem zmieniających się teorii na ten temat, charakter emigracji żydowskiej i szlaki migracyjne. Artkuł ma na celu przede wszystkim przegląd dotychczasowego stanu badań nad zamorską emigracją Żydów z Królestwa Polskiego i wskazanie materiałów źródłowych i literatury pomocnych w dalszych badaniach.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 315-341
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prześladowania Żydów na prowincji Kreishauptmannschaft Kielce w latach 1939–1941
Persecution of Jews in the Province of the Kreishauptmannschaft Kielce in 1939–1941
Autorzy:
Domański, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33770819.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Germans
Jews in Poland
holocaust
Kreis Kielce
gendarmerie
Niemcy
Żydzi w Polsce
holokaust
żandarmeria
Opis:
Problematyka Holokaustu dokonanego przez państwo niemieckie na Żydach podczas II wojny światowej posiada już swoją bogatą literaturę. Jednym z mniej rozpoznanych badawczo zagadnień jest okres pierwszej fazy Holokaustu na obszarach prowincjonalnych (wieś i małe getta). W przedstawionym tekście omówiono proces gettoizacji, Zagłady pośredniej (eksploatacja, głód, choroby, uwięzienie w getcie) oraz zbrodni bezpośrednich dokonanych na Żydach na obszarach prowincjonalnych kieleckiego starostwa okupacyjnego – Kreishauptmannschaft Kielce. Wyniki badań wskazują, że przebieg pierwszej fazy Holokaustu na tym obszarze nie odbiegał od zjawisk opisanych w literaturze odnoszącej się do innych obszarów Generalnego Gubernatorstwa. Drastyczne pogorszenie warunków bytowych nastąpiło od połowy 1941 r. w związku z tworzeniem gett, deportowaniem do małych dotychczas skupisk żydowskich tysięcy Żydów z terenów wcielonych do III Rzeszy oraz stosowaniem w praktyce III rozporządzenia o ograniczeniu prawa pobytu w Generalnym Gubernatorstwie z 15 października 1941 r. I to los przesiedleńców okazywał się najtrudniejszy (wysoka śmiertelność). Poza tym ustalono, że co najmniej 98 Żydów zamieszkujących prowincję Kreis Kielce represjonowano w niemieckim więzieniu w Kielcach. Władzom niemieckim nie udało się natomiast przerwać kontaktów między Żydami uwięzionymi w gettach, a ludnością polską.
The subject of the Holocaust perpetrated by the German state against the Jews during World War II already has a rich literature. One of the less researched issues is the period of the first phase of the Holocaust in the provincial areas (villages and small ghettos). The presented text discusses the process of ghettoization, indirect extermination (exploitation, starvation, diseases, imprisonment in the ghetto) and direct crimes against Jews in the provincial areas of the occupying county of Kielce – Kreishauptmannschaft Kielce. The results of the research indicate that the course of the first phase of the Holocaust in this area did not differ from the phenomena described in the literature with reference to other areas of the General Government. A drastic deterioration of living conditions took place from the middle of 1941, in connection with the creation of ghettos, the deportation of thousands of Jews from the territories incorporated into the Third Reich to previously small Jewish centres, and the application in practice of the Third Decree on the restriction of the right of residence in the General Government of 15 October 1941. Besides, it was established that at least 98 Jews living in the Kreis Kielce province were repressed in the German prison in Kielce. However, the German authorities did not succeed in breaking contact between Jews imprisoned in the ghettos and the Polish population.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 481-532
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział Żydów w produkcji tytoniu w guberni grodzieńskiej (II połowa XIX – początek XX wieku)
Autorzy:
Sabaleuskaya, Volga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624862.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
tobacco products, production, Jews, Grodno
wyroby tytoniowe, produkcja, Żydzi, Grodno
тытунёвыя вырабы, вытворчасць, яўрэі, Гродна
Opis:
In the second half of the 19th to the early 20th centuries there was a rapid development of industry and trade on the territory of Belarus. Jews had made a significant contribution to the process. At that time they made up at least 50 percent of the population of cities and towns. Despite the popularity of economic history there have been no attempts to comprehend the development of the tobacco industry as a separate type of production and to identify the place of Jewish entrepreneurs in this process. This led to the relevance of this study, the objectives of which is to characterise the legal framework for the development of the tobacco industry and the analysis of the dynamics of the Jewish tobacco enterprises of Harodnia (Grodno Guberniia). Historical, logical and classification research methods are based on chronological and event-based approaches to the studied facts, and on the principle of historicism, which makes it possible to consider historical phenomena in the context of the era. The result of the research is the identification and understanding of a wide range of archival sources on the history of the industry of Belarus from the second half of the 19th to the early 20th centuries. The legal basis for the development of tobacco production consisted of excise statutes of 1838-1901, which contributed to the process of monopolization and the emergence of numerous illegal small artisanal workshops. Jews formed the majority in the legal and illegal production of tobacco products on the territory of Horadnia (Grodno Guberniia). During the second half of the 19th in the early 20th centuries there was progress in tobacco production. Penetration of science into production, establishment of new technologies, modernization of production were carried out. Large enterprises demonstrated the greatest stability due to technological and organizational advantages. Tobacco products of Horadnia (Grodno Guberniia) were competitive in cost and quality, and commercial advertising technologies were used in their implementation. They held a stable and strong position in the market of the Russian Empire.
W II poł. XIX i na pocz. XX w. na terenie Białorusi miał miejsce szybki rozwój przemysłu i handlu, do którego w znacznej mierze przyczynili się Żydzi, stanowiący nie mniej niż 50% ludności miast i miasteczek. Mimo zainteresowania naukowców historią ekonomiczną dotąd nie podjęto próby opisu kwestii rozwoju na Białorusi przemysłu tytoniowego jako odrębnej gałęzi przemysłu oraz ustalenia roli, jaką odegrali w tym procesie żydowscy rzemieślnicy. Brak badań odnoszących się do wskazanych kwestii zadecydował o podjęciu niniejszej analizy, której celem było dokonanie charakterystyki bazy aktów prawnych dotyczących działalności tytoniowej, a także analiza dynamiki rozwoju należących do Żydów zakładów tytoniowych w guberni grodzieńskiej. Zastosowano zróżnicowane metody badania: metodę historyczną, metodę opisu i klasyfikacji, odwołujące się do chronologicznego opisu faktów oraz zasad historyzmu, które pozwoliły na analizę zjawisk historycznych w kontekście epoki. Rezultatem badania jest opis licznych źródeł archiwalnych z zakresu historii przemysłu na Białorusi w II poł. XIX i na pocz. XX w. Ustalono, że podstawę prawną dla rozwoju przemysłu tytoniowego stanowiły zarządzenia w sprawie stawek podatku akcyzowego z lat 1838–1901, które sprzyjały procesom monopolizacji oraz powstawaniu licznych, nielegalnych zakładów chałupniczych. W guberni grodzieńskiej Żydzi przeważali zarówno w legalnej, jak i nielegalnej strefie produkcji tytoniu. W II poł. XIX oraz na pocz. XX w. przemysł tytoniowy znacznie się rozwinął: wprowadzano w życie osiągnięcia naukowe, wykorzystywano nowe technologie, dokonano modernizacja produkcji. Dzięki przewadze technologicznej i organizacyjnej najsilniejszą pozycję posiadały duże przedsiębiorstwa. Ze względu na wysoką jakość i przystępną cenę wyroby tytoniowe pochodzące z guberni grodzieńskiej mogły konkurować z innymi. Wyroby te miały mocną pozycję na rynku rosyjskim.
У другой палове XIX – пачатку ХХ ст. на тэрыторыі Беларусі назіраўся хуткі рост прамысловасці і гандлю. Істотны ўнёсак у гэты працэс зрабілі габрэі, якія складалі не менш за 50% насельніцтва гарадоў і мястэчак. Нягледзячы на папулярнасць эканамічный гісторыі адсутнічаюць спробы асэнсаваць развіццё тытунёвай прамысловасці як асобнай галіны вытворчасці і выявіць месца ў гэтым працэсе габрэйскіх прадпрымальнікаў. Гэта абумовіла актуальнаць дадзенага даследавання, задачамі якога з’яўляецца характарыстыка прававой базы для развіцця тытунёвай вытворчасці і аналіз дынамікі развіцця яўрэйскіх тытунёвых прадпрыемстваў Гродзенскай губерні. Метады даследавання: гістарычны, лагічны і класіфікацыйны, заснаваны на храналагічным падыходзе да фактаў, што дае магчымаць разгледзець гістарычныя з’явы ў кантэксце эпохі. Вынікам даследавання з’яўляецца выяўленне і асэнсаванне шырокага кола архіўных крыніц па гісторыі прамысловасці Беларусі другой паловы XIX – пачатку ХХ ст. Прававую базу для развіцця тытунёвай вытворчасці складалі акцызныя ўставы 1838-1901 гг., якія спрыялі працэсу манапалізацыі і з’яўленню шматлікіх нелегальных дробных саматужных майстэрняў. Габрэі пераважалі ў сферы легальнай і нелегальнай вытворчасці тытунёвых вырабаў у Гродзенскай губерні. На працягу другой паловы XIX – пачатку ХХ ст. назіраўся прагрэс у сферы вырабу тытуню. Ажыццяўлялася пранікненне навукі ў вытворчасць, укараненне новых тэхналогій, мадэрнізацыя вытворчасці. Найбольшую ўстойлівасць за кошт тэхналагічнай і арганізацыйнай перавагі дэманстравалі буйныя прадпрыемствы. Вырабы тытуннікаў Гродзенскай губерні былі канкурэнтаздольныя па кошце і якасці, пры іх рэалізацыі выкарыстоўваліся тэхналогіі камерцыйнай рэкламы. Яны займалі ўпэўненыя пазіцыі на рынку Расійскай імперыі.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lwowscy skrzypkowie pochodzenia żydowskiego w opinii dziennikarzy i krytyków muzycznych w Polsce międzywojennej
Autorzy:
Fink, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607656.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Lviv
Second Polish Republic
Jews
violinists
music critique
Lwów
II Rzeczpospolita
Żydzi
skrzypkowie
krytyka muzyczna
Opis:
There were many great violinists of Jewish descent in interwar Lviv. They participated in Polish musical life as soloists, chamber musicians, conductors, members of orchestras and teachers. Along with creating their local music scene, they performed on various Polish and foreign stages and played for Polish Radio. Among the most talented Jewish violin virtuosos connected with Lviv at that time were Robert Perutz, Feliks Eyle and Bronisław Gimpel. The subject contained in this study’s title refers to music critics’ (“elite”) approach to Lviv musicians of Jewish descent (“outsiders”) in the interwar period, i.e. the period of manifesting antisemitism and nationalism.
W międzywojennym Lwowie działało wielu znakomitych skrzypków pochodzenia żydowskiego, którzy aktywnie włączali się w polskie życie muzyczne jako soliści, kameraliści, dyrygenci, członkowie orkiestr oraz pedagodzy. Uczestniczyli nie tylko w życiu koncertowym miasta, występowali bowiem również na polskich i zagranicznych scenach muzycznych i dokonywali nagrań dla Polskiego Radia. Do najwybitniejszych żydowskich skrzypków-wirtuozów związanych ze Lwowem w tym czasie należeli: Robert Perutz, Feliks Eyle i Bronisław Gimpel. Problem sformułowany w tytule niniejszego opracowania dotyczy stosunku krytyków muzycznych („elit”) do lwowskich muzyków żydowskiego pochodzenia („obcych”) w okresie międzywojennym, tj. w latach narastania w Polsce antysemityzmu i nacjonalizmu.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2018, 73
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fanatyczni mieszkańcy Czarnobyla? Wielokulturowy obraz XIX-wiecznego miasta w tekstach Ławrientija Pochiliewicza i Konstantina Paustowskiego
Autorzy:
Sekuła, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053594.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Chernobyl
Jews
Multiculturalism
Shtetl
Tolerance
Czarnobyl
Żydzi
wielokulturowość
sztetl
tolerancja
Чернобыль
евреи
мультикультурализм
штетл
толерантность
Opis:
Artykuł jest próbą odtworzenia społeczno-religijnego życia mieszkańców Czarnobyla i jego zewnętrznego wizerunku oraz w ostatnich dekadach Imperium Rosyjskiego na podstawie jakościowej analizy tekstów Ławrientija Pochiliewicza i Konstantina Paustowskiego. Wielokulturowy charakter XIX-wiecznego Czarnobyla był rezultatem nietolerancyjnej polityki władz carskich, a także geograficzno-ekonomicznego położenia miasteczka. Żydowscy i chrześcijańscy mieszkańcy Czarnobyla (prawosławni, staroobrzędowcy i rzymscy katolicy) stanowili przykład symbiozy w warunkach autokratycznego imperium, którym pod koniec XIX stulecia była Rosja carów Aleksandra III i Mikołaja II. Historia Czarnobyla pokazuje, że miasto przez wieki stanowiło rezerwuar tolerancji i schronienie dla społeczności prześladowanych z powodów ekonomiczno-religijnych uprzedzeń. Jednocześnie Czarnobyl zachował eklektyczne oblicze typowego dla prawobrzeżnej Ukrainy prowincjonalnego sztetla z właściwą mu obyczajowością i światopoglądowym zróżnicowaniem.
The article is an attempt to reconstruct the socio-religious life of the inhabitants of Chernobyl and its external image in the last decades of the Russian Empire on the basis of an analysis of texts by Lavrenty Pochilievich and Konstantin Paustovsky. The multicultural character of Chernobyl in the 19th century was a result of the intolerant policy of the Russian authorities as well as the town's geographic and economic location. Chernobyl's Jewish and Christian residents (Orthodox, Old Believers and Roman Catholics) were an example of symbiosis in the conditions of an autocratic empire, which at the end of the 19th century was Tsarist Russia.  History of Chernobyl shows that for centuries the city has been a reservoir of tolerance and a refuge for communities persecuted for reasons of economic and religious prejudice. At the same time, Chernobyl retained the eclectic appearance of a provincial shtetl typical of right-bank Ukraine, with its own customs, differences and mental diversity.
В статье предпринята попытка воссоздания социальной и религиозной жизни жителей Чернобыля и его внешнего облика в последние десятилетия Российской империи на основе анализа текстов Лаврентия Похилевича и Константина Паустовского. Многокультурный характер Чернобыля XIX века стал результатом нетолерантной политики царских властей, а также географического и экономического положения города. Еврейские и христианские жители Чернобыля (православные, старообрядцы и католики) олицетворяли симбиоз в условиях самодержавной империи, в конце XIX века под властей царей Александра III и Николая II. История Чернобыля показывает, что город на протяжении веков был резервуаром толерантности и убежищем для общин, преследуемых из-за экономических и религиозных предубеждений. В то же время Чернобыль сохранил эклектичный облик провинциального местечка, типичного для Правобережной Украины, с его обычаями и идеологическим разнообразием.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2021, 7, 2; 93-104
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydzi i kwestia żydowska w raportach kijowskich generał-gubernatorów w latach 1864–1878
Jews and the Jewish Question in the Kiev General Governors’ Reports in 1864–1878
Autorzy:
Legieć, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056215.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews
Jewish question
Southwestern Krai
Kiev general governors
economy
Żydzi
kwestia żydowska
Kraj Południowo-Zachodni
kijowscy generał-gubernatorzy
gospodarka
Opis:
W artykule omówiono i poddano analizie poświęcone społeczności żydowskiej fragmenty raportów kijowskich generał-gubernatorów z lat 1864–1872. Raporty te są bardzo ważnym, ale mało do tej pory wykorzystywanym źródłem do historii Kraju Południowo-Zachodniego (gubernie: kijowska, podolska i wołyńska). W pierwszych latach po powstaniu styczniowym najważniejszym zadaniem dla rosyjskiej administracji na tym terenie było prowadzenie działań zmierzających do osłabienia wpływów polskich. Kwestia żydowska zeszła więc na dalszy plan. Dopiero generał-gubernator Aleksander Dondukow-Korsakow poświęcił jej więcej uwagi, obawiając się, aby wiodącego miejsca w gospodarce kraju, po osłabieniu wpływów polskich, nie zajęli Żydzi. Analiza raportów dowodzi, że wszyscy generał-gubernatorzy uważali Żydów za grupę oderwaną od reszty społeczeństwa i żyjącą na jego koszt. Główną przyczynę tej sytuacji widzieli w specyfice żydowskiej religii. Uważali, że kluczem do rozwiązania kwestii żydowskiej może być likwidacja Strefy Osiedlenia i zezwolenie Żydom na zamieszkiwanie na terenie całego Cesarstwa Rosyjskiego. Zawarte w raportach opinie i propozycje jednak nie miały dużego wpływu na politykę państwa rosyjskiego wobec Żydów w tym okresie.
The article discusses and analyzes excerpts from the reports of the Kiev general governors from the years 1864–1872 devoted to the Jewish community. These reports are a very important, but, so far, hardly used source referring to the history of the Southwestern Krai (governorates: Kiev, Podolia and Volhynia). In the first years after the January Uprising, the most important task for the Russian administration in this area was carrying out activities aimed at weakening Polish influence. The Jewish question was therefore left in abeyance. Only General Governor Alexander Dondukov-Korsakov paid more attention to it, fearing that the Jews, after the weakening of Polish influence, would take the leading position in the country’s economy. The analysis of the reports proves that all the general governors considered the Jews as a detached group living at the expense of society. The main reason for this situation was specificity of the Jewish religion. They believed that the key to solving the Jewish question could be the abolition of the Pale of Settlement and permission for Jews to settle throughout the Russian Empire. However, the opinions and proposals contained in the reports did not have a major impact on the policy of the state.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2021, 76; 155-179
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzwierciedlenie wojny w świadomości dziecięcej. Korespondencja żydowskich dzieci z ich rodzicami, żołnierzami Armii Czerwonej, podczas radziecko-niemieckiej wojny w latach 1941–1945
Autorzy:
Смиловицкий, Леонид
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/687082.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
World War II, Soviet Jews, military letters
II wojna światowa, radzieccy Żydzi, listy wojenne
вторая мировая война, советские евреи, военные письма
Opis:
This article is prepared on the basis of a collection of military letters and sources of personal origin collected under the “Unclaimed Memory” project at the Diaspora Center at Tel Aviv University. The project involves the search, collection, preservation and study of letters and other documents of family history, compilation of a scientific commentary, the creation of a database accessible to researchers and all who are interested in the history of the Second World War. Based on the results of this work, it is planned to create an archive of military correspondence, the publication of collections of letters and the preparation of scientific research.
Artykuł przygotowano na podstawie zbiorów listów wojennych i źródeł pochodzenia osobistego zebranych w ramach projektu „Niezapotrzebowana pamięć” w Centrum Diaspory przy Uniwersytecie w Tel Awiwie. Projekt przewiduje poszukiwanie, gromadzenie, przechowywanie i studiowanie listów i innych dokumentów historii rodzinnej, sporządzenie komentarza naukowego, sporządzenie bazy danych dostępnej badaczom i wszystkim, kto się interesuje II wojną światową. Na podstawie wyników tej pracy planowane jest utworzenie archiwum korespondencji wojennej, publikacja zbiorów listów i przygotowanie badań naukowych.
Настоящая статья подготовлена на основе коллекции военных писем и источников личного происхождения, собранных в рамках проекта «Невостребованная память» в Центре диаспоры при Тель-Авивском университете. Проект предполагает поиск, собирание, сохранение и изучение писем и других документов семейной истории, составление научного комментария, создание базы данных, доступной для исследователей и всех, кто интересуется историей второй мировой войны. По итогам этой работы планируется создание архива военной корреспонденции, публикация сборников писем и подготовка научных исследований.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2017, 3, 1
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żydowskie organizacje charytatywne w Królestwie Polskim (1898–1914)
Jewish Charitable Organizations in Polish Kingdom (1898–1914)
Autorzy:
Jaworski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33753577.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jews
charity organizations
Polish Kingdom
second half of the 19th century
Żydzi
organizacje charytatywne
Królestwo Polskie
druga połowa XIX w.
Opis:
Celem pracy jest ukazanie żydowskich towarzystw dobroczynnych w Królestwie Polskim; ich podstaw prawnych legalizacji przez administrację państwową, chronologii, geografii, stanowiska społecznego założycieli, przemian celów działalności i jej rezultatów, stosunku władz państwowych. Podstawę źródłową stanowią źródła archiwalne wytworzone przez gubernialną administrację państwową, która legalizowała i nadzorowała działalność organizacji. Prasa pomijała w większości żydowskie organizacje charytatywne, a zamieszczane o nich informacje są nieprecyzyjne. Niepełny stan zachowania zespołów archiwalnych wytworzonych przez urzędy gubernialne ogranicza przedstawienie problematyki. Przemiany społeczno-ekonomiczne wśród Żydów w Królestwie Polskim w drugiej połowie XIX w. doprowadziły do wzrostu liczby ubogich. Pierwsze żydowskie organizacje charytatywne, które miały charakter ogólny, administracja państwowa zaczęła legalizować w 1898 r. W latach 1902–1905 zaprzestano ich rejestracji. W okresie regulowania przez władze państwowe życia społecznego (1894–1906) zalegalizowano co najmniej 14 towarzystw. Ich założycielami byli bankierzy, fabrykanci i wielcy kupcy. W okresie liberalizacji życia społecznego (1906–1914) zarejestrowano co najmniej 102 organizacje samodzielne oraz 13 ich oddziałów. Miały one charakter głównie wyspecjalizowany. Wybuch rewolucji w 1905 r. zaktywizował społecznie: handlarzy, rzemieślników, urzędników prywatnych i osoby wykonujące wolne zawody, którzy zaczęli brać udział w tworzeniu organizacji charytatywnych. Tworzyły je także kobiety. Najwięcej żydowskich towarzystw dobroczynnych powstało w guberniach oraz wielkich miastach najbardziej zaawansowanych w przemianach.
The aim of the work is to present Jewish charity societies in Polish Kingdom; their legal basis for legalization by the state administration, chronology, geography, social position of the founders, changes in the goals of activity and its results, the attitude of state authorities. The source basis are archival files created by the provincial state administration, which legalized and supervised the organization's activities. The press largely ignored Jewish charities organizations, and the information published about them was imprecise. The incomplete state of preservation of the archival collections created by the provincial offices limits the presentation of the issue. Socio-economic changes among Jews in Polish Kingdom in the second half of the 19th century led to an increase in the number of the poor. The first Jewish charitable organizations of a general nature were legalized by the state administration in 1898. In the years 1902–1905, their registration was discontinued. During the period when the state authorities regulated social life (1894–1906), at least 14 societies were legalized. Their founders were bankers, factory owners and great merchants. In the period of liberalization of social life (1906–1914), at least 102 independent organizations and 13 of their branches were registered. They specialized mainly in acting. The outbreak of the revolution in 1905 stimulated the social activation of: traders, craftsmen, private officials and freelancers who began to take part in creating charity organizations. Women also made them. The greatest number of Jewish charitable societies was established in the governorates and large cities that were most advanced in transformations.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 235-261
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Diet of Galicia and Lodomeria in Relation to the Government at the Dawn of the Constitutional Era in Austria
Autorzy:
Dziadzio, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618849.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Galicia
The Diet of Galicia and Lodomeria
Government/Governorship
Polonisation
school
Jews
Galicja
Sejm Krajowy Galicji i Lodomerii
namiestnictwo
polonizacja
szkoła
Żydzi
Opis:
The Diet of Galicia and Lodomeria had no legally binding means to influence the activity of the government. Despite the unsuccessful attempt to strengthen its position relative to the government administration, the Diet used its available powers to affect the administrative actions of the government. The results of these interpellations were varied. In cases where the local interests and those of the Vienna government were divergent, the Diet was not able to persuade the government to alter its policy, as demonstrated by the futile efforts to convince the government to take a more liberal position on the matter of the Polish refugees. However, in cases where the national interest and the political plans of the central government could be reconciled, the actions of the Diet were more effective. The central government cooperated with the autonomous Galician institutions on matters like education or military service.
Galicyjski Sejm Krajowy nie miał efektywnych środków prawnych, dzięki którym mógłby wiążąco wpływać na działania namiestnictwa. Próba wzmocnienia stanowiska wobec administracji rządowej zakończyła się niepowodzeniem. Nie znaczy to jednak, że Sejm nie starał się wykorzystywać przysługujących mu uprawnień do wywierania wpływu na czynności administracyjne namiestnictwa. Interpelacje i wezwania kierowane do namiestnika były mniej lub bardziej skuteczne. W sprawach, w których interesy kraju i władz centralnych wyraźnie się rozmijały, Sejm nie mógł liczyć na zmianę w postępowaniu namiestnictwa. Dowodzą tego między innymi wysiłki Sejmu w celu skłonienia administracji rządowej do prowadzenia bardziej liberalnej polityki wobec polskich uchodźców. Tam, gdzie interesy kraju dawały się pogodzić z polityką rządu, oddziaływanie Sejmu na namiestnictwo przynosiło lepsze efekty. Pokazuje to po części współdziałanie organów autonomicznych i rządowych Galicji w takich sprawach, jak szkolnictwo czy służba wojskowa.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies