Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lemański, Janusz" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Hezekiah and the Centralization of Worship (2 Kgs 18:4.22)
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028955.pdf
Data publikacji:
2022-03-23
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Ezechiasz
centralizacja kultu
historyczność
Jerozolima
Hezekiah
centralization of worship
historicity
Jerusalem
Opis:
Did Hezekiah carry out religious reforms aimed at centralizing worship in Jerusalem? It is difficult to give an unequivocal answer to this question. The description of reforms is laconic and stereotypical (2 Kgs 18:4.22). The historical circumstances, however, seem to favor its recognition as historical. Also archaeological research, although not confirming unequivocally, does not allow to deny such a possibility either, even if many researchers believe that there was no massive influx of migrants from the north and that the population growth towards the end of 8th c. BCE was a natural demographic process. Texts devoted to the monarchy (1–2 Sam; 1–2 Kgs) and to the centralization of worship (Deut 12) fit better with the situation at the end of the 7th c. BCE (time of Josiah), both when we look at them from the point of view of literary criticism and from the perspective of political and social situation. However, the figure of Hezekiah could be considered by the authors of the 7th c. BCE as a precursor of the reforms of Josiah’s time due to the “historical” information about his destruction of the serpent cult of Nehushtan.
Czy Ezechiasz przeprowadził reformy religijne, których celem była centralizacja kultu w Jerozolimie? Na to pytanie trudno dać jednoznaczną odpowiedź. Opis reform jest lakoniczny i stereotypowy (2 Krl 18,4.22). Okoliczności historyczne wydają się jednak sprzyjać uznaniu go za historyczny. Również badania archeologiczne, choć jednoznacznie nie potwierdzają, to nie pozwalają też zdecydowanie zaprzeczyć takiej możliwości, choć wielu badaczy uważa, że nie było żadnego masowego napływu migrantów z północy, a wzrost populacji pod koniec VIII w. przed Chr. był naturalnym procesem demograficznym. Teksty poświęcone monarchii (1–2 Sm; 1–2 Krl) oraz samej centralizacji kultu (Pwt 12) lepiej wpisują się w sytuację z końca VII w. (czasy Jozjasza), zarówno gdy patrzymy na nie od strony analizy krytycznoliterackiej, jak i od strony analizy sytuacji polityczno-społecznej. Postać Ezechiasza mogła być jednak uznana przez autorów z VII w. przed Chr. za prekursora reform z czasów Jozjasza ze względu na „historyczną” informację o zniszczeniu przez niego kultu węża Nechusztana.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2022, 92, 1; 29-62
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jefte i jego ślub (Sdz 11,29-40) – lektura kontekstualna
Jephthah and his vow (Jdg 11:29-40) - A Contextual Reading
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032414.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Jefte
ślubowanie
ofiary z dzieci
Jephthah
vow
sacrifices of children
Opis:
Jefte, jego ślub przed Bogiem oraz tragiczne jego skutki są od dawna przedmiotem wielu analiz. Zainteresowanie tą perykopą wynika z faktu, że Jefte obiecuje i składa Bogu ofiarę z człowieka (mimowolnie z własnej córki). Czytelnika zaskakuje w tym tekście brak jednoznacznej oceny moralnej i religijnej tego czynu. Negatywna ocena może być dostrzegana przy lekturze kontekstualnej (Rdz 22; Kpł 18,21; 20,2; prorocy). W obecnym artykule uwaga skupiona jest jednak na odczytaniu perykopy Sdz 11,29-40 wyłącznie w kontekście samej Księgi Sędziów i wykazaniu, że ten kontekst w wystarczający sposób pozwala ocenić negatywnie sam przypadek Jeftego i jego córki, jak i brak reakcji ze strony innych Izraelitów. Perykopa ukazuje kolejny krok w „kananeizacji” Izraela w czasach sędziów.
Jephthah, his vow to God and the tragic consequences arising therefrom have long been the subjects of numerous analyses. The particular interest in the pericope lies mainly in the fact that Jephthah makes a promise and offers to God a sacrifice of a human (unintentionally, his daughter). What is astonishing to the reader is the absence in the text of a clear and unequivocal assessment of the deed: neither a moral nor a religious judgment can be found. However, a negative evaluation can be perceived during a contextual reading (Gen 22; Lev 18:21; 20:2; the prophets). For that reason, the attention in this article is mainly focused on reading the pericope Jdg 11:29-40 solely within the context of the Book of Judges. Another objective of this article is to demonstrate that the said contextual milieu permits, in a fully sufficient manner, the forming of a negative assessment of the case of Jephthah and his daughter, and of the absence of any reaction from other Israelites. Hence, the pericope presents another step towards the “Canaanization” of Israel in the period of the judges.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 4; 81-108
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abraham versus Jacob
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030680.pdf
Data publikacji:
2021-03-29
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Abraham
Jacob
patriarchs of Israel
Exodus
Book of Genesis
Opis:
This article deals with the formation process of the traditions concerning the three patriarchs from the book of Genesis. It can already be stated that the traditions of Abraham, Isaac, and Jacob were initially formed independently of one other. The chronological priority should be assigned to the tradition of Jacob. It was originally combined with the tradition of Isaac (in Amos), and before the exile it constituted the earliest point of reference for the search of roots and identity. It was only towards the end of the exile that the particular time and situation resulted in the local, Judaean traditions of Abraham starting to play a greater role also in the theological aspect. Abraham became then not only a model of faith, and an example of behaviour for the exiles and the repatriates, but also the first link in the chain of the three patriarchs. Some motifs in the story of Abraham may have been at that time borrowed from the traditions of Isaac (cf. Gen 26).
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 5; 65-81
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Post-)Deuteronomistic Prohibition of Transvestitism (Deut 22:5)? The Question of Its Actual Meaning and Motivations
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030689.pdf
Data publikacji:
2021-03-29
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
transvestitism
masculinity
Book of Deuteronomy
sex
gender
procreation
Opis:
Deut 22:5 marks the single instance of a prohibition of transvestitism in the Bible, and in its whole cultural milieu. The context in which it is situated suggests that it may have been inserted there as an addition, after the Babylonian captivity. That helps to narrow down the range of speculations as to the original Sitz im Leben of the law, and enables us to read it most of all within the canonical framework of the entirety of the Pentateuch. Hence, the precept pertains mainly to the principle of division of the human nature into the two sexes (Gen 1–2), the principle of retaining the order of creation (by not mixing kinds; Lev 19:19; Deut 22:9–11), and of keeping the procreational power, referred to here predominantly to masculinity (Gen 5:1–3; cf. Gen 1:28; 9:1.7).
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 5; 123-151
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
(Post-)deuteronomistyczny zakaz transwestytyzmu (Pwt 22,5)? Pytanie o jego właściwy sens i motywację
(Post-)Deuteronomic Prohibition of Transvestitism (Deut 22:5)? The Question of Its Proper Meaning and Motivations
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031169.pdf
Data publikacji:
2020-05-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
transwestytyzm
męskość
Księga Powtórzonego Prawa
płeć
prokreacja
Cross-Dressing
Masculinity
The Book of Deuteronomy
sexuality
pro-creation
Opis:
Deut 22:5 is the only prohibition of transvestitism in the Bible and itscultural environment. The context in which it appears suggests that it wasinserted secondarily, in the period after the Babylonian Exile. This viewnarrows down various speculations concerning the original Sitz im Leben ofthis precept, and it leads one to understand it primarily within the frameworkof the canonical shape of the whole Pentateuch. Accordingly, this regulationmainly refers to the rule of the bisexual division of human nature (Gen 1–2),the rule of preserving the order of creation (not mixing species; Lev 19:19;Deut 22:9-11), as well as the preservation of the procreative force, heremainly related to masculinity (Gen 5:1-3; cf. 1:28; 9:1.7).
Źródło:
Collectanea Theologica; 2020, 90, 1; 77-104
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Abraham versus Jakub
Abraham versus Jacob
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034908.pdf
Data publikacji:
2019-04-16
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Abraham
Jakub
patriarchowie Izraela
Exodus
Księga Rodzaju
Jacob
patriarchs of Israel
The Book of Genesis
Opis:
This article deals with the process of the formation of the traditionsconcerning the three patriarchs in the book of Genesis. It can already bestated that the traditions concerning Abraham, Isaac, and Jacob were initiallyformed independently of each other. Chronological priority shouldbe assigned to the tradition concerning Jacob. It was originally somehowcombined with the tradition concerning Isaac (in Amos), and at the timebefore the exile it constituted the earliest point of reference for seeking theroots and identity of Israel. Only by the end of the exile did the particulartime and situation cause the local Judaean traditions concerning Abrahamto play a greater role also from a theological aspect. Abraham then becamenot only a model of faith and an example of behaviour for the exiles and therepatriates, but also from a the first link in the chain of the three patriarchs.It is possible that at that time some of the motifs of the story of Abrahamwere borrowed from the traditions concerning Isaac (cf. Gen 26).
Źródło:
Collectanea Theologica; 2018, 88, 4; 35-51
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie wydasz niewolnika jego panu…” (Pwt 23,16–17). Prawo, które wyprzedziło epokę?
You Shall Not Give up a Slave to His Master…” (Deut 23:16–17): The Law That Preceded Its Epoch?
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134404.pdf
Data publikacji:
2022-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
niewolnictwo
niewolnik/sługa
dobra ziemia
etos społeczny
slavery
slave/servant
good land
social ethos
Opis:
Prawo opisane w Pwt 23,16–17, mówiące o tym, by nie wydawać zbiegłego z zagranicy niewolnika jego panu oraz o przyjęciu go i dobrym traktowaniu, wyróżnia się nie tylko na tle zasad obowiązujących w otoczeniu kulturowym starożytnego Izraela, ale także na tle samego prawodawstwa deuteronomicznego (por. Pwt 15,12–18; 22,1–4). Trudno zdecydowanie określić czas jego powstania względem wygnania babilońskiego. W artykule przyjmuje się, że jego inspiracją było doświadczenie historyczne Izraela – zarówno sugerowane przez autorów biblijnych (Izrael to niewolnicy wyzwoleni z Egiptu), jak i realne (koniec dominacji asyryjskiej lub uwolnienie z niewoli babilońskiej). Przepis ten, nawet jeśli nie był stosowany w szeroko rozumianej praktyce, stanowi na pewno wskazanie właściwego kierunku zarówno w refleksji teologicznej nad kwestią niewolnictwa w ogóle, jak i nad sensem „braterskiej wspólnoty” zamieszkującej „dobrą ziemię” ofiarowaną Izraelitom przez JHWH. Przykład traktowania zbiegłego obcego niewolnika stanowi wskazanie, aby zaprosić do tej wspólnoty wszystkich potrzebujących.
The law described in Deut 23:16–17, which urges Israelites not to hand over a slave who has escaped from master, but to embrace him and treat well, stands out not only among the regulations existing in the cultural field of ancient Israel, but also from the Deuteronomic legislation itself (Deut 15:12–18; 22:1–4). It is not easy to determine the moment of the composition of this regulation (before or after the Babylonian exile). In the article, it is assumed that the historical experience of Israel – both suggested by the biblical authors (Israel regarded as slaves liberated out of Egypt) and the actual one (the end of Assyrian domination or the deliverance from Babylonian captivity) – was its inspiration. Although this law regulation was not widely applied, it can still be regarded as a pointing in the right direction in the theological reflection on the issue of slavery in general, as well as on the meaning of the “fraternal community” inhabiting a “good land” offered to the Israelites by YHWH. The example of the treatment of a fugitive slave is an indication to invite to the community all those who are in need.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2022, 92, 3; 5-31
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunek do samobójstwa w wypowiedziach autorów biblijnych i ich kontekst narratywno-kulturowy
Attitudes to Suicide in the Statements of Biblical Authors and Their Narrative and Cultural Context
Autorzy:
Lemański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28394759.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
suicide
Bible
narrative and cultural context
samobójstwo
Biblia
kontekst narratywny i kulturowy
Opis:
Temat samobójstwa w Biblii, jeśli spojrzymy na niego powierzchownie, wydaje się być traktowany z pewną dozą zrozumienia, a nawet jako akceptowalne rozwiązanie w sytuacjach „bez wyjścia”. Często jest ono przedstawiane, zwłaszcza w tekstach deuteronomistycznych, jako wybór mniejszego zła – by uniknąć poniżenia, tortur lub sytuacji określanych mianem „śmierci publicznej”. W tekstach z epoki hellenistycznej (1–2 Mch) decyzja o popełnieniu samobójstwa jest nawet przykładem bohaterstwa lub honorowego rozwiązania. Niektóre wypowiedzi z przełomu epok perskiej i hellenistycznej (Księgi Tobiasza i Jonasza) wykazują jednak tendencje do pokazania alternatywnych rozwiązań i potrzeby większego zaufania wobec Boga. W ten sposób trzeba rozumieć również ewangelijny opis samobójczej śmierci Judasza.
The topic of suicide in the Bible, if we look at it superficially, seems to be treated with a certain amount of understanding, even as an acceptable solution to a “dead end” situation. It is often treated, especially in Deuteronomistic texts, as a choice of lesser evil – to avoid humiliation, torture or “public death.” In texts from the Hellenistic era (1–2 Macc), the decision to commit suicide is even an example of heroism or an honourable solution. Some text from the turn of the Persian and Hellenistic eras (the books of Tobit and Jonah), however, point to alternative solutions and greater trust in God. The Gospel account of Judas’s suicide should also be perceived in this way.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2024, 94, 1; 5-42
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies