Temat: xviii wiek - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Pamięć a struktura spektaklu „all’improvviso”
Memoria e struttura del spettacolo all’improvviso
Autorzy:: Surma-Gawłowska, Monika
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/19322634.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: pamięć
improwizacja
teatr włoski
XVIII wiek
Opis:: Il saggio illustra il ruolo della memoria nell’improvvisazione, considerata parola-chiave per il teatro dei comici italiani, soprattutto nei secoli XVI-XVIII. Basandosi su descrizioni di spettacoli all’italiana nonché su testi di vari autori legati alla realtà del teatro si può estrarne informazioni sulla vera natura dell’improvvisazione. Evaristo Gherardi putava sul ruolo dell’immaginazione, la quale in uno spettacolo dell’improvvisa contava più della memoria. Luigi Riccoboni, pur non essendo favorevole all’improvvisazione, ne sottolineava i lati positivi, tra cui la naturalezza della recitazione. Jean-Augustin-Julien Desboulmiers ammirava il carattere collettivo della tecnica, nonché la “naturalezza e verità” della recitazione con il loro impatto sulla struttura dello spettacolo. Infine il famoso attore della commedia dell’arte, Flaminio Scala dava una delle caratteristiche più riuscite della tecnica dell’improvvisazione, ricorrendo alla visione aristotelica dello spettacolo. Da tutte quelle osservazioni emerge un’idea dell’improvvisazione intesa come una peculiare tecnica che non fa a meno del testo e della memoria, ma che li sfrutta in un modo del tutto originale.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2013, 008; 167-174
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Angielski handel zewnętrzny (i kolonialny) w dobie wojny o imperium (1740–1765)
English foreign (and colonial) trade during the struggle for Empire (1740–1763)
Englischer Außen- und Kolonialhandel in der Zeit des Krieges um die englische Weltmacht (1740–1765)
Comerce anglais externe (et coloniale) pendant la guerre pour l’empire (1740–1765)
Внешняя (и колониальная) английская торговля в эпоху войны за империю (1740–1765)
Autorzy:: Robak, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/968086.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: England
foreign trade
colonisation
18th century
anglia
handel zagraniczny
kolonizacja
xviii wiek
Opis:: Artykuł prezentuje rozwój angielskiego handlu zewnętrznego (i kolonialnego) w okresie dwóch kontynentalnych konfliktów zbrojnych, toczonych także na morzach i w koloniach, w które zaangażowana była Wielka Brytania w latach 1739–1763. Zaprezentowana analiza tego handlu została oparta na szacunkowych danych statystycznych za lata 1740–1765 (stąd ramy chronologiczne artykułu) i przeprowadzona w odniesieniu do dwóch głównych obszarów multilateralnej wymiany: europejskiej i oceanicznej, w tym kolonialnej. Z poczynionych przez Autora ustaleń wynika, że rynki europejskie utrzymały dominującą pozycję w angielskim handlu zewnętrznym w omawianym okresie, choć rozwijały się w sposób zróżnicowany regionalnie i w ogólnym dodatnim bilansie mniej dynamicznie niż na rynkach zamorskich (i kolonialnych). Te bowiem, rozłożone na obszarach: atlantyckim i azjatyckim, odnotowały istotny wzrost wartości i wielkości wymiany, zwłaszcza w odniesieniu do rynków amerykańskich (Ameryka Północna i Indie Zachodnie), mimo że w ogólnym bilansie zachowały stały charakter deficytowy. Jednakże oceaniczny (i kolonialny) import decydował w dużej mierze o rosnącym europejskim reeksporcie angielskiego handlu zewnętrznego, pozwalając mu utrzymać stały dodatni bilans handlowy we wspomnianych latach. Na powyższe zróżnicowanie wielkości i dynamiki rozwoju angielskiego handlu zewnętrznego miały oczywisty, choć nie wyłączny, wpływ toczące się długotrwałe zmagania wojenne. Na niektórych rynkach europejskich (zwłaszcza euroatlantyckim i lewantyńskim) przyniosły one widoczny regres obrotów, natomiast w sferze pozaeuropejskiej okazały się często czynnikiem sprzyjającym intensyfikacji wymiany handlowej, co niewątpliwie było efektem brytyjskiej dominacji zbrojnej na morzach i w koloniach. Ta sytuacja ukształtowała w pewnej mierze przekonanie brytyjskich merkantylistów i polityków, głównie od lat pięćdziesiątych XVIII w., że wojna służy rozwojowi angielskiego handlu zamorskiego.
The process of Americanisation of overseas trade formed the main ground of colonial rivalries of European states, especially Great Britain and France, in the Atlantic sphere in the first half of the 18th century. This competition caused the series of colonial and naval wars which were connected with European conflicts in the period from 1740 to 1763. Great Britain took active part in these military events in Europe and in overseas spheres termed in a literature as the struggle for Empire. The article presented the main directions of a growth of English foreign (and colonial) trade during this stormy period. The English overseas trade statistics (generally based on the collected but approximated date by E. B. Schumpeter) have indicated that in the described years was continued the growth of English foreign trade, especially rapidly from the half of the 18th century what is termed in the contemporary historical literature as a second phase of so called „trade revolution”. This foreign trade was characterized by a dominated position of four traditional European markets with a whole positive balance in all the time. The Northern- Western market (from Germany to Atlantic coast) possessed the biggest and profitable share in this trade but in general scale it was stagnated. On the other hand the trade in the Baltic sphere had a dynamic growth though unprofitable (as a result of a great share of import from Russia). The English trade in Levant was in a deep stagnation though it marked a growth in different periods in the commercial exchange with Iberian and Italian states. The English Extraeuropean trade, however, had a much more dynamic growth than on European markets, though lower in a volume of value and unprofitable in a full scale of its commercial exchange. The main role in this trade played American markets (from Canada to some Caribbean Isles) with some share of Iberoamerican markets in different periods. This part of so called Atlantic economy of England dominated over the whole English Extraeuropean trade. In this Atlantic economy also two markets were profitable: North American and African as important export/reexport spheres, especially for English manufacture goods. Thanks to the great share of overseas import (colonial products) in the English reexport to European markets the whole English foreign trade had the regular positive balance in the described period. The participation of Great Britain in the mentioned struggle for Empire had many effects to the English foreign (and colonial) trade. These ones were more visibles in Europe than in overseas spheres, in different years, especially during the Seven Years War, with an additional share of political events and a new economic policy (prohibited tarifs) of some states. In contrast to situation in Europe, however, this struggle for Empire conducted at seas and in colonies, in spite of temporary fluctations, encouraged the growth of English overseas trade and brought new colonial markets confirmed by the peace treaty in 1763.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Spór mieszczan w Uniejowie o fajkę z tytoniem w 1763 roku
A quarrel between the mayor of Uniejów and a merchant over a pipe with tobacco in 1763
Autorzy:: Szkutnik, Piotr
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/487461.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: zwyczaj palenia tytoniu
spór mieszczan
Uniejów
XVIII wiek
smoking tobacco
townspeople quarrel
18th century
Opis:: W XVIII w. nałóg palenia tytoniu był powszechny we wszystkich kręgach społeczeństwa. Zwyczaj palenia tytoniu w towarzystwie był również notowany na kartach ksiąg miejskich z okresu staropolskiego. Kilka zapisów z księgi miejskiej Uniejowa z 1763 r. dotyczy sporu o fajkę z tytoniem. W domu jednego z mieszczan zebrało się wówczas grono znajomych z lokalnej elity. Znajdujący się w nim burmistrz Uniejowa wypalił pożyczoną od kupca ze Zdun fajkę z tytoniem. Kupiec zażądał zwrotu tytoniu, a na ofertę zapłaty za tytoń pieniędzmi zareagował lekceważąco. W efekcie poirytowany burmistrz uderzył kupca w twarz. Doszło do rękoczynów, burmistrz i kupiec odnieśli szereg ran oraz potłuczeń na ciele. Impulsywny burmistrz zastał skazany za zainicjowanie bójki na okres tygodnia pozbawienia wolności. Swego rodzaju scenka rodzajowa zapisana na kartach księgi wójtowsko-ławniczej wiele mówi o ówczesnej mentalności, tj. popędliwości krewkich mieszczan w sposobie rozwiązywania nawet takich drobnych nieporozumień.
Smoking tobacco was very popular in the 18th century among all social groups. The custom of smoking in company was also noted in municipal books from the Old Polish period. Several entries in municipal records from the year 1763 address a dispute over a pipe with tobacco. A group of representatives of local elite gathered in a house of one of the burghers. The mayor of Uniejów smoked a pipe borrowed from a merchant of Zduńska Wola. The merchant demanded that he return the tobacco, and disrespectfully dismissed the offer to pay for the tobacco, whereupon the irritated mayor slapped him on the face. A fight ensued, in which both of them sustained numerous wounds and bruises. The mayor was sentenced to a week’s imprisonment. This scene reflects the mentality of those times, i.e. impulsiveness of hot-tempered burghers in resolving even such minor disputes.
Źródło:: Biuletyn Uniejowski; 2015, 4; 63-72
2299-8403
Pojawia się w:: Biuletyn Uniejowski
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Charles Vane i złota era piractwa
Charles Vane and the golden age of piracy
Autorzy:: Bartosiewicz, Aleksandra
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688246.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Charles Vane
złota era piractwa
XVII–XVIII wiek
golden age of piracy
17th–18th century
Opis:: The article presents a biography of Charles Vane, an English pirate who lived at the turn of the 17th and 18th century. It mainly describes his adventures on the troubled waters of the Caribbean Sea. Yet, for a better understanding of the very times and the reality in which he lived, a political situation in the Antilles in the period stated and the specificity of the Caribbean piracy is explained there, too.
W artykule została przedstawiona biografia Charlesa Vane’a, angielskiego pirata żyjącego na przełomie XVII i XVIII w. Opisano m.in. jego barwne przygody na niespokojnych karaibskich wodach. Dla lepszego zrozumienia czasów i realiów, w jakich żył wspomniany bohater, czytelnikom przybliżono również ówczesną sytuację polityczną na Antylach oraz specyfikę karaibskiego piractwa
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 57-68
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Ścieżka dobra i zła w malarstwie nowohiszpańskim XVIII wieku
Path of Good and Evil in New Spain Painting of 18th Century
Autorzy:: von Wobeser, Gisela
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29519274.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: malarstwo kolonialne
Nowa Hiszpania
XVIII wiek
ikonografia religijna
Colonial painting
New Spain
18th century
religious iconography
Opis:: Kościół katolicki od czasów średniowiecznych jako element propagandy wykorzystywał obrazy. Proces ten został zintensyfikowany w okresie po soborze trydenckim. W swej oficjalnej nauce poprzez obrazy Kościół propagował m.in. ideę istnienia dwóch ścieżek, którymi może podążać człowiek: drogi dobra i drogi zła. Wybór należał do wiernych, to oni sami powinni kształtować swoje postępowanie tak, by pozostawało w zgodzie z oficjalnymi naukami Kościoła. Oczywiście jako ścieżka wyboru wskazywana była „droga dobra”, była ona polecana pod względem etycznym i prowadziła do nieba. Nazywano ją „ścieżką cierni”, ponieważ oznaczała wyrzeczenie się ziemskich przyjemności, dóbr i doczesnych satysfakcji. Była to droga zaznaczona cierpieniem. Droga zła, na której przewodnikiem był demon, prowadziła do piekła. Nazywano ją „ścieżką róż”, ponieważ była przyjemna, pełna ziemskich przyjemności. Podążający nią mógł smakować rozrywek, prowadzić radosne życie i cieszyć się zmysłowymi przyjemnościami. Warto zastanowić się nad wpływem, jaki wywierały na odbiorców wymienione wyżej obrazy, a także teksty umoralniające. Bez wątpienia wiele osób przywiązywało ogromną wagę do modelu życia propagowanego wtedy przez Kościół. To dzięki nim mamy dostęp do informacji poprzez hagiografie, kroniki zakonne oraz procesy inkwizycyjne przeciwko samozwańczym świętym, mistykom i pustelnikom. Wielu z nich było osobami duchownymi, jak choćby Felipe Neri Alfaro – założyciel sanktuarium w Atotonilco, który wiódł życie skrajnie ascetyczne, czy brat Antonio Margil de Jesús, błogosławiony, proponowany jako kandydat do beatyfikacji. Było również wiele osób świeckich chcących podążać ścieżką cierni. Kimś takim był chociażby Francisco Lerín, bogaty kupiec, który wyzbył się dóbr materialnych, aby jako pustelnik poświęcić się budowie sanktuarium maryjnego w Pátzcuaro.
Since the Middle Ages, paintings have been an element of the Catholic Church propaganda. The phenomenon intensified in the post-Tridentine period. In its official teaching, the Church used paintings to promote, among other things, the idea that there were two paths for a person to follow: a path of good and a path of evil. The choice belonged to the faithful; they were expected to shape their behaviour so that it remained in accordance with the official teachings of the Church. Obviously, the right choice meant following the “path of good”, which was ethically recommended and led to heaven. It was called the ”path of thorns”, because it meant renunciation of earthly pleasures, goods and temporal satisfactions. It was marked by suffering. The path of evil, guided by the demon, led to hell. It was called the “path of roses”, because it was joyful, filled with earthly delights. Those who followed it could enjoy amusements, led a happy life and gained sensual pleasures. It is worth considering the impact that the above-mentioned images, as well as moralising texts, had on the viewers. Undoubtedly, many people attached great importance to the model of life propagated by the Church at the time. Thanks to them, we have access to information through hagiographies, monastic chronicles and inquisition trials against self-proclaimed saints, mystics and hermits. Many of them were clerics, such as Felipe Neri Alfaro, founder of the Sanctuary of Atotonilco, who led an extremely ascetic life, or Venerable Brother Antonio Margil de Jesús, proposed for beatification. There were also many lay people willing to follow the path of thorns. Such a person was, for example, Francisco Lerín, a wealthy merchant, who sold his material goods and became a hermit devoted to construction of the Marian shrine of Pátzcuaro.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2020, 6; 165-188
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Wyróżniki tekstowe determinowane przez płeć w listach-gazetach Jadwigi Rafałowiczówny (z początku XVIII wieku). Uwagi o kobiecym wariancie gatunku
Text distinguishing features determined by gender in Jadwiga Rafałowiczówna’s handwritten newspapers (from the beginning of the 18th century). Notes on the female genre variant
Autorzy:: Bizior, Renata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2116548.pdf
Data publikacji:: 2021-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: płeć kulturowa
genderlekt
gatunek wypowiedzi
list-gazeta
gazeta rękopiśmienna
genologia lingwistyczna
XVIII wiek
gender
genderlect
genre
handwritten newspapers
linguistics genology
18th century
Opis:: Artykuł przedstawia dociekania na temat relacji między gatunkiem wypowiedzi a płcią, rozumianą zgodnie z ustaleniami lingwistyki płci jako płeć kulturowa. Celem pracy jest określenie zakresu wyrażania się kulturowo-społecznej konstrukcji płci w organizacji tekstów należących do kształtującego się dynamicznie gatunku. Praca prezentuje cechy wariantu gatunkowego listu-gazety redagowanego przez kobietę na początku XVIII wieku na zamówienie kobiety ze środowiska magnackiego. Omawia również genologiczny kontekst kształtowania się gazety pisanej oraz wskazuje na istotne dla kobiecego wariantu gazety wyznaczniki tekstowe występujące na płaszczyźnie strukturalnej, interakcyjnej i poznawczej, determinowane przez płeć kulturową i jej specyficzny styl komunikacji.
The article describes inquiries relating to the relationship between genre of speech and cultural gender that is understood accordingly to linguistic agreement of gender as cultural gender. The purpose of this paper is to define the scope of cultural and social expression of gender’s construction in organization belonging to a dynamically shaping genre. The paper also aims to present of genre’s variant features handwritten newspaper edited by woman in the beginning of XVIII century that was ordered by a woman from the magnate community. The article discusses formulation of written newspaper in genealogical context and points at textual determinants crucial for female’s version of newspaper that are occurring on the structural, interactive and cognitive surface determined by cultural gender and its specific style of communication.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2021, 55; 121-136
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Obraz Ameryki Północnej w sylwie Adama Jana Warakomskiego z 1743 roku
An image of North America in the silva created by Adam Jan Warakomski in 1743
Autorzy:: Orzeł, Joanna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/46171891.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Ameryka Północna
geografia
silva rerum
kompendia wiedzy
XVIII wiek
Rzeczpospolita Obojga Narodów
North America
geography
compendiums of knowledge
eighteenth century
Polish-Lithuanian Commonwealth
Opis:: Rękopiśmienne księgi szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów często zawierają informacje geograficzno-historyczne na temat innych państw i kontynentów. W XVIII w. coraz częściej publikowane były kompendia wiedzy, które w przystępny sposób opisywały świat. Z nich wiadomości te trafiały na karty szlacheckich sylw. W artykule zaprezentowano obraz Nowego Świata, dokładniej: Ameryki Północnej w księdze autorstwa Adama Jana Warakomskiego. Na podstawie analizy różnych dzieł zawierających tematykę geograficzną, z których Warakomski mógł korzystać podczas tworzenia swej sylwy, okazało się, że źródłem wiedzy autora były te autorstwa jezuity Jana Drewsa. Przeanalizowano więc charakterystykę Ameryki Północnej obydwu autorów. Artykuł został uzupełniony edycją źródłową, służącą porównaniu treści źródeł.
The manuscript books (silva rerum) written by the nobility of the Polish-Lithuanian Commonwealth often contain geographical and historical information about other countries and continents. In the 18th century, compendia of knowledge were published more and more frequently. They described the world in an easy-to-understand way. From these works, certain pieces of knowledge were copied into the noblemen’s silva. This article examines an image of the New World, and more precisely of North America, created by Adam Jan Warakomski. While analysing various works containing geographical references that Warakomski may have used during the writing of his silva, it becomes evident that the sources of his knowledge were the works of the Jesuit Jan Drews. Therefore, an analysis of characteristics of North America as depicted by both authors is conducted. This article is supplemented by a source edition with the purpose of comparison between the content of the sources.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 110; 77-98
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Długie trwanie wielmożności. Od carycy Maryny przez marszałka Michała Mniszcha po Balzaka i pisarzy XX-wiecznych
The long duration of greatness from Tsarina Marina through Marshal Michał Mniszech to Balzac and twentieth-century writers
Autorzy:: Zieliński, Jan
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29519229.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Mniszchowie – ród
caryca Maryna
Rilke Rainer Maria
Proust Marcel
Balzac Honoré de
architektura rezydencjonalna
XVIII wiek
Mniszech – family
Tsarina Marina
residential architecture
18th century
Opis:: Artykuł w pierwszej części pokazuje wielkie ambicje rodu Mniszchów (umocnione wyniesieniem Maryny Mniszech do godności carycy), widoczne w programach architektonicznych i wyposażeniu wnętrz kolejnych rezydencji rodu. Druga część poświęcona jest wątkowi wielmożności w biografii i publikacjach marszałka wielkiego koronnego Michała Mniszcha (XVIII wiek). W części trzeciej omówiono niektóre echa świetności tego polskiego rodu magnackiego w twórczości i korespondencji pisarzy francuskich, Balzaka i Prousta. Zakończenie dotyczy podobnych motywów w twórczości i korespondencji Rainera Marii Rilkego oraz Maryny Cwietajewej, która otrzymała takie imię na cześć owej pochodzącej z polskiego rodu carycy.
The first part of the article shows the great ambitions of the Mniszech family (strengthened by the elevation of Maryna Mniszech to the dignity of the Tsarina), visible in the architectural programs and interior furnishings of the subsequent family residences. The second part is devoted to the thread of greatness in the biography and publications of the Grand Marshal of the Crown, Michał Mniszech (18th century). The third part discusses some echoes of the greatness of this Polish magnate family in the work and correspondence of the French writers Balzac and Proust. The ending concerns similar themes in the works and correspondence of Rainer Maria Rilke and Marina Tsvetaeva, who received her first name in honor of the said tsarina from the Polish family.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2022, 10; 185-199
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Z rozważań o rosyjsko-francuskim dialogu kulturowym XVIII wieku
Some considerations on the 18th-century Russian-French cultural dialogue
Autorzy:: Kazimierczyk-Kuncer, Jolanta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/651091.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Rosja
Francja
XVIII wiek
dialog kulturowy
Piotr I
Elżbieta Piotrowna
Katarzyna II
Russia
France
18th century
cultural dialogue
Peter I
Elizabeth of Russia (Yelizaveta Petrovna)
Catherine II
Opis:: The paper presents an outline of the history of Russian and French cultural alliance, beginning with episodic contacts in the 16th and 17th centuries until the 18th c., which commences a dialogue with France that would continue over several hundreds of years. Its ideological and cultural principles became the source of inspiring civilization transformations and the foundation of the pro-Western identity of the then still until recently Holy Russia, with Peter I, “the Revolutionary on the Throne”, as the initiator and promoter of a Western – French – civilization. The process of infiltration by the French culture advanced further thanks to the fascination on the part of Peter I’s daughter Elizabeth with anything that was “in the French spirit”. This resulted in the phenomenon of Gallomania, which culminated in the second half of the 18th c., i.e. during the reign of Catherine II. At that time, with the Russian admiration for the French Enlightenment ideals in the background and thanks to Catherine II’s friendship with the Encyclopédistes (mostly Voltaire and Diderot), Russia – with its Enlightened Absolutism – aspired to the circle of the most powerful European countries.
Referat prezentuje zarys historii mariażu kulturowego Rosji i Francji, począwszy od epizodycznych kontaktów w XVI i XVII wieku, aż po wiek XVIII, który otwiera trwający wiele wieków dialog z Francją. Jej ideowe i kulturowe pryncypia staną się źródłem inspirujących przemian cywilizacyjnych i fundamentem prozachodniej tożsamości niedawnej jeszcze Świętej Rusi, a inicjatorem i propagatorem zachodniej – francuskiej – cywilizacji okaże się „rewolucjonista na tronie” Piotr I. Procesowi postępującej infiltracji francuskiej kultury w Rosji sprzyjać będzie fascynacja córki Piotra I – Elżbiety wszystkim, co z ducha francuskie, co procentować będzie zjawiskiem gallomanii, którego apogeum przypadnie na II połowę XVIII wieku – okres panowania Katarzyny II. Wówczas, w tle rosyjskiej admiracji ideami francuskiego Oświecenia, dzięki przyjaźniom Katarzyny II z encyklopedystami (głównie Wolterem i Diderotem) Rosja ze swym absolutyzmem oświeceniowym aspirować będzie do grona najpotężniejszych mocarstw europejskich.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2017, 10
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: „Gazeta Warszawska” o wielkiej wojnie wschodniej (kampania 1789 roku)
„Gazeta Warszawska” on the Russo-Turkish War (the 1789 campaign)
Autorzy:: Karkocha, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689616.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: „Gazeta Warszawska”
polska prasa informacyjna
Stefan Łuskina
wojna rosyjsko-turecka 1789–1792
kampania 1789 roku
XVIII wiek
Polish information press
Russian-Turkish war of 1789–1792
1789 campaign
18th century
Opis:: The article presents a selected campaign of the Russo-Turkish War, which Turkey fought with Russia and its ally, Austria, in 1787–1792. The Author used the reports of „Gazeta Warszawska” – a leading information magazine, published in 1774–1793 under the editorial supervision of an ex-Jesuit, Father Stefan Łuskina, as the principal source of information. Throughout the entire conflict, Łuskin’s newspaper reported regularly (almost in every issue) on activities on the eastern front. The editor-in-chief was an advocate of pro-Russian position, which did affect the information provided by the publication. The news from the Eastern War published in „Gazeta Warszawska” was selected in such a way as to show the superiority of the Russian army over the Ottoman fleet and army and to prove that the opponents of the Tsaritsa opponents would be inevitably defeated.
Artykuł przybliża wybraną kampanię wielkiej wojny wschodniej, która toczyła się w latach 1787–1792 między Turcją a Rosją i sprzymierzoną z nią Austrią. Źródłem informacji wykorzystanych przez Autorkę są doniesienia „Gazety Warszawskiej” – czołowego pisma o charakterze informacyjnym, ukazującego się w latach 1774–1793 pod redakcją eks-jezuity, księdza Stefana Łuskiny. Przez cały okres trwania konfliktu łuskinowska gazeta regularnie (niemal w każdym numerze) relacjonowała działania na froncie wschodnim. Ksiądz redaktor był zwolennikiem orientacji prorosyjskiej, co nie pozostało bez wpływu na treść przekazywanych informacji. Publikowane w „Gazecie Warszawskiej” wiadomości z wojny wschodniej dobierał w taki sposób, aby wykazać wyższość oręża rosyjskiego nad flotą i armią osmańską oraz dowodzić nieuchronności klęski przeciwników carycy.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Wojna rosyjsko-turecka (kampania 1789 roku) w świetle doniesień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”
The Russo-Turkish war (the campaign of 1789) in the light of reports from „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Autorzy:: Karkocha, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688969.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: wojna rosyjsko turecka 1787–1792
kampania 1789 roku
„Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Piotr Świtkowski
prasa warszawska
XVIII wiek
Russo-Turkish war 1787–1792
campaign of 1789
Warsaw press
18th century
Opis:: The subject of the article is the Russo-Turkish war of 1787–1792, more precisely the campaign of 1789. The issue will be discussed basing on the information published in „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”. The journal was coming out in Warsaw in the years 1782–1792, and Piotr Świtkowski was its editor and publisher. Since the beginning of the Russo-Turkish war, which Austria joined as Catherine II’s ally in February 1788, „Pamiętnik” was posting periodic reports on the activities at the Turkish front. It described the most important battles as well as less significant skirmishes, informed on the movements and the status of the fighting armies, printed the war complements and biographical notes of military commanders. As a supporter of pro-Turkish politics, Świtkowski spoke of the Ottoman Porte and inhabitants of Turkey with fondness, praised the bravery of a Turkish soldier, and positively reflected on the military reforms in that country.
Przedmiotem artykułu jest wojna rosyjsko-turecka z lat 1787–1792, a ściślej rzecz ujmując – kampania roku 1789. Zagadnienie to zostanie omówione na podstawie informacji publikowanych na łamach „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”. Pismo to ukazywało się w Warszawie w latach 1782–1792, a jego redaktorem i wydawcą był ksiądz Piotr Świtkowski. Od początku wojny rosyjsko-tureckiej, do której w lutym 1788 r. przyłączyła się Austria jako sojusznik Katarzyny II, „Pamiętnik” zamieszczał periodyczne sprawozdania z działań na froncie tureckim. Opisywał najważniejsze bitwy, ale też mało istotne potyczki, informował o ruchach i stanie walczących armii, drukował etaty wojsk i wiadomości biograficzne o dowódcach. Świtkowski był zwolennikiem polityki protureckiej i jako taki z sympatią wypowiadał się na temat Porty i jej mieszkańców, chwalił waleczność tureckiego żołnierza, pozytywnie odnosił się też do reform wojskowych przeprowadzanych w tym państwie.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: The Russo-Turkish war (the campaign of 1789) in the light of reports from „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Wojna rosyjsko-turecka (kampania 1789 roku) w świetle doniesień „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”
Autorzy:: Karkocha, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689165.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: wojna rosyjsko turecka 1787–1792
kampania 1789 roku
„Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”
Piotr Świtkowski
prasa warszawska
XVIII wiek
Russo-Turkish war 1787–1792
campaign of 1789
Warsaw press
18th century
Opis:: Przedmiotem artykułu jest wojna rosyjsko-turecka z lat 1787–1792, a ściślej rzecz ujmując – kampania roku 1789. Zagadnienie to zostanie omówione na podstawie informacji publikowanych na łamach „Pamiętnika Historyczno-Polityczno-Ekonomicznego”. Pismo to ukazywało się w Warszawie w latach 1782–1792, a jego redaktorem i wydawcą był ksiądz Piotr Świtkowski. Od początku wojny rosyjsko-tureckiej, do której w lutym 1788 r. przyłączyła się Austria jako sojusznik Katarzyny II, „Pamiętnik” zamieszczał periodyczne sprawozdania z działań na froncie tureckim. Opisywał najważniejsze bitwy, ale też mało istotne potyczki, informował o ruchach i stanie walczących armii, drukował etaty wojsk i wiadomości biograficzne o dowódcach. Świtkowski był zwolennikiem polityki protureckiej i jako taki z sympatią wypowiadał się na temat Porty i jej mieszkańców, chwalił waleczność tureckiego żołnierza, pozytywnie odnosił się też do reform wojskowych przeprowadzanych w tym państwie.
The subject of the article is the Russo-Turkish war of 1787–1792, more precisely the campaign of 1789. The issue will be discussed basing on the information published in „Pamiętnik Historyczno-Polityczno-Ekonomiczny”. The journal was coming out in Warsaw in the years 1782–1792, and Piotr Świtkowski was its editor and publisher. Since the beginning of the Russo-Turkish war, which Austria joined as Catherine II’s ally in February 1788, „Pamiętnik” was posting periodic reports on the activities at the Turkish front. It described the most important battles as well as less significant skirmishes, informed on the movements and the status of the fighting armies, printed the war complements and biographical notes of military commanders. As a supporter of pro-Turkish politics, Świtkowski spoke of the Ottoman Porte and inhabitants of Turkey with fondness, praised the bravery of a Turkish soldier, and positively reflected on the military reforms in that country.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: ‘Gazeta Warszawska’ on the Russo-Turkish War (the 1789 campaign)
‘Gazeta Warszawska’ o wielkiej wojnie wschodniej (kampania 1789 roku)
Autorzy:: Karkocha, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689256.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: „Gazeta Warszawska”
polska prasa informacyjna
Stefan Łuskina
wojna rosyjsko-turecka 1789–1792
kampania 1789 roku
XVIII wiek
Polish information press
Russian-Turkish war of 1789–1792
1789 campaign
18th century
Opis:: Artykuł przybliża wybraną kampanię wielkiej wojny wschodniej, która toczyła się w latach 1787–1792 między Turcją a Rosją i sprzymierzoną z nią Austrią. Źródłem informacji wykorzystanych przez Autorkę są doniesienia „Gazety Warszawskiej” – czołowego pisma o charakterze informacyjnym, ukazującego się w latach 1774–1793 pod redakcją eks-jezuity, księdza Stefana Łuskiny. Przez cały okres trwania konfliktu łuskinowska gazeta regularnie (niemal w każdym numerze) relacjonowała działania na froncie wschodnim. Ksiądz redaktor był zwolennikiem orientacji prorosyjskiej, co nie pozostało bez wpływu na treść przekazywanych informacji. Publikowane w „Gazecie Warszawskiej” wiadomości z wojny wschodniej dobierał w taki sposób, aby wykazać wyższość oręża rosyjskiego nad flotą i armią osmańską oraz dowodzić nieuchronności klęski przeciwników carycy.
The article presents a selected campaign of the Russo-Turkish War, which Turkey fought with Russia and its ally, Austria, in 1787–1792. The Author used the reports of „Gazeta Warszawska” – a leading information magazine, published in 1774–1793 under the editorial supervision of an ex-Jesuit, Father Stefan Łuskina, as the principal source of information. Throughout the entire conflict, Łuskin’s newspaper reported regularly (almost in every issue) on activities on the eastern front. The editor-in-chief was an advocate of pro-Russian position, which did affect the information provided by the publication. The news from the Eastern War published in „Gazeta Warszawska” was selected in such a way as to show the superiority of the Russian army over the Ottoman fleet and army and to prove that the opponents of the Tsaritsa opponents would be inevitably defeated.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 157-180
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Postać Tadeusza Kościuszki na wybranych obrazach malarza krakowskiego Michała Stachowicza
Autorzy:: Karkocha, Małgorzata
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1038328.pdf
Data publikacji:: 2019-12-30
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Michał Stachowicz
Tadeusz Kościuszko
ikonografia Naczelnika
malarstwo historyczne
XVIII–XIX wiek
iconography of the Chief
historical paintings
18th–19th centuries
Opis:: W artykule omówiono wybrane przedstawienia Tadeusza Kościuszki pędzla Michała Stachowicza (1768–1825) – krakowskiego malarza, rysownika i grafika, znanego głównie jako twórcę scen upamiętniających ważne wydarzenia historyczne, w szczególności związane z insurekcją kościuszkowską. Artysta ten stworzył kilkadziesiąt prac (obrazy olejne, gwasze, rysunki) ukazujących postać Naczelnika, powielanych wielokrotnie w różnych ujęciach. Są to zarówno portrety (indywidualne i grupowe), jak i sceny zbiorowe o charakterze historycznym, batalistycznym oraz alegorycznym. Na wszystkich tych kompozycjach Kościuszko jawi się jako wódz, bohater narodowy, obrońca ojczyzny, człowiek niezłomny.
In the article, the Author discussed selected images of Tadeusz Kościuszko by Michał Stachowicz (1768–1825) – a painter, drawer and graphic artist from Cracow, known mainly as the creator of scenes commemorating important historical events, in particular related to the Kościuszko Uprising. The artist has created several dozen works (oil paintings, gouaches, drawings) showing the figure of the Chief, repeated many times in different shots. These are both portraits (individual and group) as well as collective, historical, battle and allegorical scenes. On all these compositions, Kościuszko appears as a commander, national hero, defender of the Homeland, a steadfast man.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2019, 105; 23-36
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Projekt kaplicy elektorskiej we Wrocławiu Pompeo Ferrari a barokowy eklektyzm przełomu XVII i XVIII wieku
Design of the Elector’s Chapel in Wroclaw Pompeo Ferrari and the Baroque eclecticism at the turn of the 17th and 18th centuries
Autorzy:: Bernatowicz, Tadeusz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/29519225.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Pompeo Ferrari
XVIII wiek
architektura barokowa
kaplica elektorska (Wrocław)
Gianlorenzo Bernini
Carlo Fontana
Akademia św. Łukasza (Rzym)
projekty architektoniczne
18th century
baroque architecture
Elector’s Chapel (Wroclaw)
Academy of St. Luke (Rome)
architectural designs
Opis:: Najwcześniejszym dziełem Pompea Ferrariego w Polsce był projekt kaplicy elektorskiej przy katedrze we Wrocławiu, wykonany w 1704 roku. Znamy dwa rysunki ukazujące przekrój podłużny, umożliwiające rekonstrukcję oraz identyfikację genezy form architektonicznych i rzeźbiarskich. Architekt, dwukrotny laureat konkursów Akademii św. Łukasza, zaprojektował dzieło odzwierciedlające aktualnie panujące w Rzymie koncepcje barokowego eklektyzmu. Polegały one na łączeniu w jednym dziele aklasycznych form stworzonych przez architektów dojrzałego baroku (P. da Cortonę, G.L. Berniniego. F. Borrominiego, A. Pozza i C. Rainaldiego) z formami klasycznymi zdefiniowanymi przez artystów renesansu, wczesnego baroku oraz tradycję antyczną. Procesy te silnie ujawniały się w nauczaniu w Akademii św. Łukasza – przykładami są: konkurs z 1694 roku i nagroda dla A. Speronego (Speroniego), czy konkurs z 1696 roku i projekty A. Rossiniego, L. Rusconiego-Sassiego i B. Spinellego. Równolegle, w 4 ćwierci XVII wieku, powstawały w Rzymie kaplice i kościoły o cechach eklektycznego baroku. Próby łączenia elementów języka tych dwóch tradycji widoczne są na projekcie wrocławskim. Występuje w nim klasyczna, renesansowa struktura porządków architektonicznych, łączona z cebulową kopułą, dynamiczną kolumnadą z wybrzuszonymi elementami belkowania. W projekcie ołtarza odnajdujemy motywy z dzieł Berniniego, Borrominiego i Carla Fontany – najważniejszego moderatora eklektycznego podejścia przy projektowaniu architektury. Projekt Ferrariego, choć nie został zrealizowany, należał do najwcześniejszych przykładów transmisji najnowszych tendencji artystycznych w Rzymie, z których wyewoluował późny barok w Europie Środkowo-Wschodniej.
Pompeo Ferrari’s earliest work in Poland was the design of the Elector’s Chapel at the cathedral in Wroclaw, made in 1704. We know of two drawings showing a longitudinal cross-section, allowing reconstruction and identification of the genesis of the architectural and sculptural forms. The architect, a two-time winner of the St. Luke’s Academy competitions, designed a work reflecting the currently prevailing concepts of Baroque eclecticism in Rome. These consisted in combining in one work the aclassical forms created by architects of the mature Baroque period (P. da Cortona, G.L. Bernini. F. Borromini, A. Pozzo and C. Rainaldi) with classical forms defined by Renaissance and early Baroque architects and the ancient tradition. These processes were strongly manifested in the teaching at St. Luke’s Academy – examples are the 1694 competition and the prize for A. Sperone (Speroni) or the 1696 competition and the designs of A. Rossini, L. Rusconi-Sassi and B. Spinelli. At the same time, in the fourth quarter of the 17th century, chapels and churches with eclectic Baroque features were being built in Rome. Attempts to combine elements of the language of these two traditions can be seen on the Wroclaw project. It features a classical Renaissance structure of architectural orders, combined with an onion-shaped dome, a dynamic colonnade with bulging elements of the entablature. In the design of the altarpiece we find motifs from the works of Bernini, Borromini and Carlo Fontana, the most important moderator of the eclectic approach in architectural design. Although not realized, Ferrari’s design was among the earliest examples of the transmission of the latest artistic tendencies in Rome, from which the late Baroque in Central and Eastern Europe evolved.
Źródło:: TECHNE. Seria Nowa; 2022, 9; 119-153
2084-851X
Pojawia się w:: TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "xviii wiek" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język