Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "granice;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 20
Tytuł:
A historical and politico-geographical analysis of Hungarian-Polish border before 1939 in the Hungarian historical geography
Historyczna i polityczno-geograficzna analiza węgiersko-polskich granic sprzed 1939 roku w węgierskiej geografii historycznej
Autorzy:
Hajdú, Zoltán
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041603.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
Węgry
granice
Polska
Hungary
borders
Opis:
The historical development of the common borders took place in many respects simultaneously since the epoch of the two states’ establishment. The territories and borders of both states have greatly changed ever since, yet during the periods of joined kingdom the common borders always showed a high degree of stability. The first description of the common state borders can be found in the Anonymous Latin Gesta by around 1200 AD. From the 15th century on, the Hungarian Parliament on several occasions appointed and sent different committees by legal acts to the borders of neighbouring countries, including Poland, in order to delimit or adjust its state borders. Due to the threefold dissolution of the Polish State, the former common border fundamentally changed. After the First World War, the common state border between the reborn Poland and the historical Hungary completely vanished after the latter lost some two-thirds of its territory. During the Second World War the common borders were restored for a short time through which thousands of Polish escaped to Hungary. Thus, the partially shared state history and the changing (disappearing and reappearing) common state border represent an international singularity in many respects.
Historia rozwoju wspólnych granic Polski i Węgier zaczęła sie zasadniczo wraz z ustanowieniem obu tych państw. Od tego czasu terytoria i granice obu państw znacznie się zmieniły, jednak w okresach Rzeczpospolitej Obojga Narodów wspólne granice zawsze wykazywały wysoki stopień stabilności. Pierwszy opis wspólnych granic państwowych znajdujemy u Galla Anonima (około 1200 r.). Od XV wieku parlament węgierski, na mocy aktów prawnych, kilkukrotnie ustanawiał różne komisje do wytyczenia granic z krajami ościennymi, a zatem także z Polską. Komisje te wyznaczały granice i dokonywały ich korekt. W wyniku trzykrotnego zaniku państwowości polskiej, ustanowiona treść umów o wspólnych granicach uległa zasadniczej zmianie. Po pierwszej wojnie światowej wspólna granica pomiędzy oboma państwami, czyli odradzającą się Polską i historycznymi Węgrami całkowicie zniknęła, gdyż Węgry utraciły około dwóch trzecich swojego terytorium państwowego. W przededniu II wojny światowej przywrócono na krótko wspólną granicę, przez którą po wrześniu 1939 roku tysiące Polaków uciekło na Węgry. Ta częściowo wspólna dla obu państw historia pojawiającej się i zanikającej granicy polsko-węgierskiej stanowi swoisty międzynarodowy ewenement.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2019, 8; 95-106
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The boundaries of the Middle East – past, present and future
Granice na Bliskim Wschodzie – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
Autorzy:
Biger, Gideon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18797219.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Middle East
international boundaries
Bliski Wschód
granice międzynarodowe
Opis:
Międzynarodowe granice na Bliskim Wschodzie ustalone zostały w XX w. za sprawą państw europejskich, wśród których prym wiodła Wielka Brytania. Przy wytyczaniu granic zostały uwzględnione więc przede wszystkim interesy kolonialne europejskich imperiów, natomiast pod uwagę nie wzięto w stopniu należytym pragnień i aspiracji żyjących na tym obszarze ludów. W zależności od lokalizacji, granice bliskowschodnie można podzielić na następujące: naturalne, biegnące wzdłuż dawnych granic administracyjnych Imperium Osmańskiego, oraz sztuczne, przybierające charakter linii prostych i nierespektujące uwarunkowań etnicznych. Bliski Wschód jest tym regionem świata, gdzie najpóźniej ustanowiono nowoczesne granice liniowe. Z tego powodu występują tam nadal spory w kwestii delimitacji tych granic. Szczególnie poważnym przypadkiem są granice Izraela. Tylko jedna z jego granic – z Egiptem – jest uzgodniona poprzez umowę międzynarodową, poza tym tylko dwa fragmenty granicy z Jordanią nie są kwestionowane. Toczone od pewnego czasu syryjsko-izraelskie rozmowy pokojowe, jak również rokowania pomiędzy Izraelem a Autonomią Palestyńską, zostały zawieszone właśnie z powodu niemożliwości rozwiązania sporów granicznych. Autonomia Palestyńska nadal liczy na międzynarodowe uznanie jej granic, co stworzyłoby nowy układ geopolityczny na Bliskim Wschodzie.
This article presents a complicated process of shaping national borders in the Middle East. The author demonstrates the fact that present political boundaries were established mainly by the European countries, with the United Kingdom leading the way. National desires, colonial aspirations, imperial needs, all led to the unrealistic picture of the boundaries in the Middle East. The author analyzes the boundaries fallen into the following categories: those in which natural features influenced their location, boundaries which run along old Ottoman Empire administrative boundaries in the form of straight lines, the lines which follow man-made features, and ethnic lines. The aim of this paper is to focus on one of the neglected factors which determine the exact location of international boundaries in the Middle East, namely village boundaries. The examples of Israel-Palestine boundaries as well as the Syrian-Jordan boundary will be used to examine this phenomenon.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 61-67
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany granic w Afryce w okresie postkolonialnym (do końca zimnej wojny)
Border changes in Africa in the postcolonial period (until the end of the Cold War)
Autorzy:
Sobczyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965416.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
granice
konflikty
stosunki międzynarodowe
Afryka
borders
conflicts
international relations
Africa
Opis:
W artykule zaprezentowano zmiany granic w Afryce, począwszy od ostatnich lat panowania kolonialnego, przez okres wyzwalania się kolonii i kształtowania nowej mapy politycznej kontynentu, aż po okres stabilizowania się ukształtowanych po 1960 r. nowych państwowości afrykańskich. We wszystkich tych okresach w pewnym stopniu występowała zmienność granic państwowych, zdominowana jednak przez zmianę rangi granic politycznych, a w małym tylko stopniu przez rzeczywiste zmiany granic w przestrzeni. W tym czasie obowiązywała bowiem zasada, usankcjonowana w różnej rangi dokumentach międzynarodowych, głosząca nienaruszalność granic państwowych w Afryce. Jej kwestionowanie przez nielicznych przywódców, którzy dążyli na drodze siły do rewizji granic, spotykała się zawsze z powszechnym międzynarodowym potępieniem, a podejmowane próby, prowadzące niekiedy do krwawych wojen, kończyły się ostatecznie utrzymaniem przebiegu granic odziedziczonym po epoce kolonialnej.
The paper presents the border changes in Africa, beginning with the last years of colonial rule, throughout the period of liberation of colonies and the formation of a new political map of the continent, until the period of stabilisation of new African states formed after 1960. In all of these periods, some degree of variability could be seen in state borders, though it was dominated by the shift in the significance of political borders, while actual spatial changes were slight. This was due to the principle, sanctioned by various international documents of different rank, of the inviolability of state borders in Africa. The violation of this rule by the few rulers that tried to use force to revise the borders was always met with universal international condemnation, and the attempts, sometimes leading to bloody wars, ultimately ended in the maintenance of borders inherited from the colonial period.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 65-93
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany granic w Afryce na przełomie XX i XXI wieku
Border changes in Africa at the turn of the 20th and 21st centuries
Autorzy:
Sobczyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965447.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
borders
conflicts
international relations
Africa
granice
konflikty
stosunki międzynarodowe
Afryka
Opis:
W artykule zaprezentowano zmiany granic w Afryce w ostatniej dekadzie XX w. oraz pierwszym piętnastoleciu XXI w., czyli w okresie wielkich transformacji ustrojowych związanych z zanikiem bipolarnego podziału świata i upadkiem systemu komunistycznego. W Afryce okres ten wiązał się z wyzwoleniem się kilkunastu państw spod radzieckiej dominacji politycznej, odrzuceniem systemu socjalistycznego w ekonomice i powrotem do wolnorynkowej gospodarki kapitalistycznej. Zakwestionowano także zasadę nienaruszalności granic państwowych w Afryce. W omawianym okresie następowały liczne zmiany granic politycznych, przeprowadzane zarówno na drodze pokojowej, przy mediacji organizacji międzynarodowych, jak i na drodze zbrojnej; te jednak nadal nie znajdują akceptacji społeczności międzynarodowej i rzadko kończą się powodzeniem w dłuższej perspektywie.
The paper presents border changes occurring in Africa in the last decade of the 20th century and the first fifteen years of the 21st century – the period of grand political transformations caused by the disappearance of the bipolar division of the world and the fall of Communism. In Africa, this period was associated with the release of a dozen countries from Soviet domination, the rejection of socialism in economics and the return to free-market capitalism. The principle of the inviolability of African state borders was also questioned. During the period, numerous political border shifts occurred peacefully, with international mediation or by military force, though the latter are still not accepted by the international community and rarely end with long-lasting success.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 95-140
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska - kilka uwag na temat rozwoju granic, spójności terytorium i zmian położenia geopolitycznego w latach 1667-2014
Poland - a few remarks on the development of its borders, territorial consistency and changes in its geopolitical position between 1667 and 2014
Autorzy:
Solarz, Marcin Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965413.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polska
territory
borders
geopolitical position
polska
terytorium
granice
położenie geopolityczne
Opis:
The article analyzes Polish borders, territory and geopolitical position during the 1st, 2nd and 3rd Republics, including communist period. It argues that the most coherent territorially is Poland in the post-war borders. From a political-geographical perspective it assesses the contemporary western Polish border positively, and the eastern border negatively. It draws attention to the importance of the degree of integration of the international environment around Poland for its security and sovereignty, arguing that so far it has been better for Poland to have more neighbors than less.
W artykule przeprowadzono analizę kształtu polskich granic i terytorium państwa dla okresów Rzeczpospolitej szlacheckej, II RP z okresu międzywojenego, Polski ludowej oraz współczesnej, a także ocenę położenia geopolitycznego. Wykazano, że terytorialnie największą spójnością cechuje się Polska w granicach powojennych. Z polityczno-geograficznego punktu widzenia autor obecną zachodnią granicę Polski ocenia pozytywnie, natomiast granicę wschodnią negatywnie. Zwraca uwagę na znaczenie stopnia konsolidacji międzynarodowego otoczenia Polski dla jej bezpieczeństwa i suwerenności, argumentując, że do tej pory sytuacja była korzystniejsza dla Polski, kiedy miała większą liczbę sąsiadów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2014, 17
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doświadczanie ciężarnego ciała jako ciała przekraczającego granice – studium socjologii ucieleśnienia
Experiencing the Pregnant Body as a Body Which Crosses the Boundaries—The Study of Sociology of Embodiment
Autorzy:
Jakubowska, Honorata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/623194.pdf
Data publikacji:
2016-11-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ciało ciężarne
kobieta
doświadczanie
granice
pregnant body
woman
experiencing
boundaries
Opis:
W artykule zaprezentowano, w oparciu o indywidualne wywiady pogłębione, doświadczanie ciężarnego ciała przez kobiety. Najczęściej ciężarne ciało jest przedmiotem zainteresowań naukowych albo jako przedmiot medykalizacji czy dyscyplinowania albo analizowane są jego reprezentacje. W tym artykule akcent przesunięty jest na doświadczanie, a tym samym wpisuje się on w rozważania prowadzone w ramach socjologii ucieleśnienia. Doświadczanie ciężarnego ciała, jako ciała o wyjątkowym statusie, łączącego w sobie dwa byty, jest analizowane poprzez odniesienie się do pojęcia granic i ich trzech wymiarów. Po pierwsze, interesuje mnie powiększanie się ciężarnego ciała, jego rozrastanie się i wynikające z tego zmiany codziennych praktyk kobiet oczekujących narodzin dziecka. Po drugie, granice ciężarnego ciała odnoszę do (nie)zależności ciała kobiety i rozwijającego się wewnątrz jej ciała dziecka. I wreszcie po trzecie, na przykładzie społecznej praktyki dotykania brzucha ciężarnej kobiety, analizuję granice prywatności i intymności ciężarnego ciała.
The way women experience a pregnant body is presented in the article on the basis of in-depth interviews. Usually, a pregnant body is a theme of scientific interest as a subject of medicalization and discipline or its representations are analyzed. This paper focuses on experience and, as a consequence, fits into the sociology of embodiment. Experiencing a pregnant body, as a body which has an exceptional status and unites two individuals, is analyzed using the concept of boundaries in three dimensions. Firstly, I am interested in pregnant body’s growing and its consequences for the daily practices. Secondly, I refer the boundaries of a pregnant body to the (in)dependence of a woman and a baby growing inside her body. And thirdly, taking the example of the practice of touching a pregnant woman’s belly, I analyze the boundaries of privacy and intimacy.
Źródło:
Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 4; 100-117
1733-8069
Pojawia się w:
Przegląd Socjologii Jakościowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice polityczne w krajobrazie – krajobraz pogranicza
Political borders in the landscape – landscape of the borderlands
Autorzy:
Sobczyński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684363.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
granice
pogranicza
granica reliktowa
krajobraz kulturowy
borders,
borderlands
relict border
cultural landscape
Opis:
The article presents the impact of border infrastructure on shaping the cultural landscape from historical point of view. Starting with the oldest constructions stereotyped as the old borders (Roman walls, Great Wall of China), to the real elements of demarcation and protection of the border. Problem of the formation borderland and the characteristics of their cultural landscape were addressed, referring to the problem of the relict border. It shows how the boundary shapes the landscape of the borderland and how this landscape persists even after the ending of the barrier function of ceased political and administrative border. The study is based largely on own researches conducted over the last few decades in Poland and numerous examples from the World, mostly based on the author's own observations.
W artykule przedstawiono wpływ infrastruktury granicznej na kształtowanie się krajobrazu kulturowego w ujęciu historycznym, począwszy od najstarszych konstrukcji traktowanych stereotypowo jako graniczne (wały rzymskie, Wielki Mur Chiński) aż po rzeczywiste elementy demarkacji i ochrony granic. W dalszej części, nawiązując do kwestii granicy reliktowej, zajęto się problemem kształtowania się pograniczy i cechami ich krajobrazu kulturowego. Ukazano, w jaki sposób granica kształtuje krajobraz pogranicza i jak ten krajobraz utrzymuje się nawet po ustaniu pełnienia przez granicę funkcji bariery polityczno-administracyjnej. Opracowanie oparte jest w dużej części na własnych badaniach prowadzonych przez kilka ostatnich dekad w Polsce oraz na licznych przykładach ze świata, przeważnie także opartych na własnych obserwacjach autora.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 25-70
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myths of territory and external borders in the EU’s contemporary idea and Europe in the Middle Ages
Mity terytorium i granic zewnętrznych w Unii Europejskiej i średniowiecznej Europie
Autorzy:
Vitale, Alessandro
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650529.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Granice
Unia Europejska
spójność terytorialna
średniowiecze
Borders
EU
territoriality
territorial cohesion
Middle Ages
Opis:
Dyskurs nad polityką zagospodarowania przestrzennego w Unii Europejskiej nabrał ostatnio charakteru „terytorialnego”, zwłaszcza po kryzysie migracyjnym. Mimo, iż terminologia dotycząca tej dziedziny polityki bywa niejednoznaczna, to pojęcia terytorium oraz terytorialności są de facto coraz bardziej powszechne w dyskursie nad organizacją przestrzeni europejskiej (czyli UE). W rzeczywistości pojęcie terytorialności wyraźnie przyćmiło powszechne pojęcie „przestrzeni europejskiej”, które zostało opracowane na początku lat 90. ubiegłego stulecia. Zasadniczo dominująca koncepcja przestrzenna UE przyczynia się do zaostrzenia budowy terytorialnej przestrzeni europejskiej. Zarówno idea spójności terytorialnej, jak i ciągłości terytorialnej zapewnia odpowiedni wgląd w pojęcie terytorialności w ramach „dyskursu europejskiego”, a co za tym idzie wyraźnie pokazuje stopień akceptacji narzędzi rozgraniczających (w ramach polityki i praktyki), a także ostrą dychotomię wewnętrzną/zewnętrzną oraz wykorzystanie terytorium jako elementu wsparcia dla zunifikowanej jednostki politycznej. W związku z tym pragmatycznym pojęciem terytorialności, wizja Unii Europejskiej jako „nowego imperium”, charakteryzującego się zmiękczeniem granic i podziałem władzy politycznej pomiędzy wieloma wielopoziomowymi politykami, stała się co najmniej nierealna. Z drugiej strony Europa zawsze wyróżniała się otwartością na pozostałą część świata. Nigdy też nie była wyraźnie odgraniczonym kontynentem lub wydzieloną stałą granicą całością i zawsze charakteryzowała się przesunięciami przestrzeni politycznych. Średniowiecze w Europie charakteryzowało się nachodzeniem na siebie podzielonych struktur władzy i często kontrowersyjnych jurysdykcji, bez obudowy terytorialnej i jasnego pojęcia granicy. Dostrzeżenie wymiaru ponadnarodowego otwiera nowe możliwości badawcze i oferuje nowe sposoby pojmowania problemu.
The European spatial development policy discourse has recently taken a “territorial” character, especially after the migrant crisis. Even if the terminology regarding this policy field remains ambiguous, territory, or territoriality, has become de facto an increasingly prevalent notion in the discourse on the organization of “European” (i.e. EU’s) space. In fact, the notion of territoriality and the prevalent “territorial” discourse produced an evident eclipse of the widespread notion of “European space” that had been developed in the early 1990s. Basically, the spatial predominant conception of the EU contributes to an emergence of a sharpened territorial building of the European space. The idea of both territorial cohesion and territorial continuity provides relevant insights into the notion of territoriality in the “European discourse” and consequently clearly shows how are accepted the tools of hard bordering (as policies and practices) and the sharp inside/outside dichotomy, typical of a “Westphalian memory” and of an use of territory as support for a unified political unit. Due to this pragmatic notion of territoriality, the idea of the EU as a “non-Westphalian new empire”, characterized by softening of borders and sharing of political power across multiple and multilevel politics, became at least unrealistic. On the contrary, Europe has always been distinguished by its openness to the rest of the world. It has never been a clearly demarcated continent or a fixed bordered entity and it has always been characterized by shifting spatialities of politics. The Middle Ages in Europe were characterized by overlapping, divided authority structures and often contentious jurisdictions, without territorial containments and a clear notion of the border. The comprehension of the transnational dimension opens new avenues of research and offers new modes of understanding.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica; 2016, 26
1508-1117
2353-4826
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Wisły jako rzeki gra nicznej na tle historycznych podziałów kraju i jej znaczenie w aktualnym podziale administracyjnym
The role of the Vistula River as a border on the background of historical divisions of Poland and its importance in the current administrative division
Autorzy:
Twardowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965519.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
borders on the rivers
the Vistula
administrative divisions
granice na rzekach
podziały administracyjne
Wisła
Opis:
Celem pracy jest zbadanie znaczenia Wisły jak rzeki granicznej zarówno w kontekście historycznych podziałów kraju, jak i w obowiązującym podziale administracyjnym. Na podstawie map i literatury możliwe było określenie, na jakich odcinkach i w jakich okresach Wisła stanowiła granicę zapożyczoną z natury i gdzie rola Wisły jako rzeki granicznej cechuje się największą stabilnością.
This work concerns the importance of the Vistula as a border borrowed from nature in historical and current divisions of Poland. Forms of this division have changed over the centuries several times. The first form of spatial government was the so-called neighboring communities – opola. In the Middle Ages there were new forms of organization of space such as a province and castellany. In the following centuries these forms changed and evolved. There were counties, municipalities and provinces. The period of the partitions of Poland, as well as two world wars brought changes to the internal division of the country, imposed by the invader administration. Political boundaries were repeatedly changed too. In many of these divisions, the Vistula River served as a natural basis for the designation of a border. It should be noted, that there are places where the border is more than five hundred years old. The current administrative landscape of Poland is a result of government reforms in 1999, which established a three-tier division of the country. The role of the Vistula as a border in this division is also clearly visible.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 221-252
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcje granic państwa polskiego u progu odzyskania niepodległości
The concepts of the Polish state boundaries on the threshold of independence
Autorzy:
Eberhardt, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965458.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish territory
Polish borders
concepts of Polish borders
terytorium polski
granice Polski
polskie koncepcje graniczne
Opis:
W artykule przedstawiono koncepcje i wizje badaczy polskich działających w XIX i na początku XX w. Dotyczyły one rozległości terytorialnej odrodzonego w przyszłości państwa polskiego. Nawiązywały początkowo do granic historycznej Rzeczypospolitej. W późniejszym czasie uwzględniały również kryteria etniczne i strategiczne. Zaprezentowano na kolejnych mapach koncepcje Oskara Żebrowskiego, Stanisława Tomaszewskiego, Aleksandra Janowskiego, Czesława Jankowskiego, Włodzimierza Wakara, Wiktora Skargi-Dobrowolskiego, Józefa Jaskólskiego. Ostatnie dwa omówione programy terytorialne miały już charakter oficjalnych dokumentów. Pierwszy z nich był opracowany w Lozannie przez Komitet Narodowy Polski, ostatni zaś osobiście był przygotowany przez Romana Dmowskiego, ale reprezentował oficjalne stanowisko Rządu Polskiego.
After the Polish-Lithuanian Commonwealth was liquidated and disappeared from the map of Europe at the end of the 18th century, and was partitioned by Russia, Prussia, and Austria, Polish activists of the independence movements never consented to the fact and continued to work for the revival of the Polish state. One of the issues pondered about was that of the future boundaries of this state. Initially, the issue was not complicated at all, since it was commonly held that the sole just solution would be the return to the historical boundaries of 1772. In the later period, the awareness arose that this option cannot be realised. This was not only the consequence of the stable and disadvantageous for Poland geopolitical situation in Europe, but also of the ethnic diversification of the territory of the former Commonwealth. That is why various concepts started to appear, concerning the future boundaries of Poland, considering the historical, geopolitical, strategic, and ethnic conditioning. These concepts were primarily the visions of individual scholars or activists, but often they did represent definite ideological and political orientations. The article presents and comments upon some of these designs. Those more original in substantive terms, and containing an interesting cartographic illustration, were selected for presentation. Thusthe article treats the concepts authored by: Oskar Żebrowski, Stanisław Tomaszewski, Aleksander Janowski, Czesław Jankowski, Włodzimierz Wakar, Wiktor Skarga-Dobrowolski, and Józef Jaskólski. These concepts, postulating the shape of boundaries of Poland, differed significantly as to the general territorial reach of the country and the shapes of its boundaries. Some of them were of clear maximalist character, while other ones were more moderate, and so had higher chances of implementation. The two last proposals for the boundaries of Poland, presented in the article, were already the official documents. The first of those two represented the position of the Polish National Committee, which was active in Lausanne in the years 1917–1918. The last concept of the boundary of Poland, shown in the article, was the official stance of the authorities of the newly re-established Polish state, which was presented at the Peace Conference in Paris in 1919. This concept was developed by Roman Dmowski, who headed Polish delegation at this conference. At the end of the article this most important design, prepared for the Versailles conference, is compared to the actual course of boundaries of the Polish state as it re-emerged after the First World War.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 9-35
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected Ethical Problems in Contemporary Mass Media
Wybrane problemy etyczne a współczesne media masowe
Autorzy:
Białek-Szwed, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967710.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
współczesne media
inwigilacja w mediach
granice prywatności
personalistyczna etyka mediów
etyka dziennikarska a etyka katolicka
Opis:
Artykuł porusza problem współczesnych mediów masowych w kontekście etyki i moralności. Autorka stara się zaprezentować czytelnikowi aspekty najbardziej symptomatyczne, a zarazem problematyczne i niejednokrotnie kontrowersyjne. Pokazuje w dość szerokiej perspektywie zagrożenia związane z warsztatem współczesnego reportera. Sygnalizuje postawy dziennikarzy, którzy próbują postępować w swojej codziennej pracy zgodnie z etyką i moralnością, np. dziennikarzy identyfikujących się z etyką chrześcijańską.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2015, 28, 2
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ameryka Środkowa – trudne sąsiedztwo na przesmyku między Meksykiem i Ameryką Południową
Central America – difficult neighborhood on the isthmus between Mexico and South America
Autorzy:
Czerny, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965430.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
granice
konflikty graniczne
Ameryka Środkowa
Nikaragua
Kostaryka
borders
border conflicts
Costa Rica
Nicaragua
Central America
Opis:
Artykuł omawia genezę i przebieg współczesnych granic w Ameryce Środkowej. Skupia się na historycznym procesie kształtowania się granic po upadku imperium hiszpańskiego oraz na sporach i konfliktach granicznych wynikających z roszczeń terytorialnych wobec sąsiadów. Granice państw w Ameryce Centralnej kształtowały się od czasu uzyskania przez nie niepodległości w 1821 r. i powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki Środkowej aż do XX w., kiedy w 1903 r., w wyniku oderwania się od Kolumbii, powstało niepodległe państwo Panama. Historia siedmiu państw regionu jest burzliwa i wypełniona licznymi konfliktami granicznymi i wojnami. Ich przyczyn należy szukać m.in. w sytuacji społecznej i politycznej regionu, a głównie w kwestii braku ziemi i rozszerzającym się problemom struktury własnościowej na wsi. Szczególnie wiele uwagi poświęca współczesnym stosunkom dwustronnym i konfliktom granicznym między Nikaraguą i Kostaryką.
The article discusses the origins and the course of contemporary boundaries in Central America. It focuses on the historical process of shaping the borders after the fall of the Spanish Empire as well as border disputes and conflicts arising from territorial claims against neighbors. The boundaries of countries in Central America developed since gaining their independence in 1821, and the emergence of the United States of Central America until the twentieth century when, in 1903, as a result of detachment from Colombia, Panama emerged as an independent state. The history of the seven countries in the region is turbulent and filled with numerous border conflicts and wars. Their causes must be sought, among others, in the social and political situation in the region mainly in the lack of land and expanding the problems of the ownership structure in the country. Special attention is paid to bilateral relationships and the border contemporary conflicts between Nicaragua and Costa Rica.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 37-54
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościoły graniczne i ucieczkowe w krajobrazie kulturowym pogranicza śląsko-łużyckiego i ziemi legnickiej
Border and escape churches in the cultural landscape of the Silesian-Lusatian borderland and the Legnica area
Autorzy:
Szczepankiewicz-Battek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965774.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Protestantism
churches
the Duchy of Legnica
Lusatia
historical borders
protestantyzm
kościoły
księstwo legnickie
granice historyczne
Łużyce
Opis:
Artykuł jest poświęcony specyficznej grupie kościołów ewangelickich (luterańskich), które powstały na ziemi legnickiej i Łużycach w drugiej połowie XVII w. Protestanci mieli wówczas możliwość praktykowania swojej konfesji tylko na terenach niepozostających pod władzą katolików. Określenie kościoły ucieczkowe odnosi się do tych kościołów katolickich, które po opuszczeniu ich przez katolików zostały przejęte przez ewangelików. Kościoły graniczne zostały natomiast wybudowane przez ewangelików od podstaw. W obu typach kościołów zachował się ich charakterystyczny wystrój. Położenie geograficzne zachowanych kościołów ucieczkowych i granicznych umożliwia odtworzenie granic historycznych pomiędzy Śląskiem a Łużycami oraz pomiędzy księstwem legnickim a księstwami „cesarskimi”.
The paper is devoted to a specific group of evangelical (Lutheran) churches founded in Legnica and Lusatia in the second half of the 17th century. The Protestants could only practice their beliefs in areas not ruled by Catholics. The term escape churches (Zufluchtskirche) applies to Catholic churches abandoned by Catholics and taken over by Evangelican Protestants. On the other hand, border churches were built by Evangelical Protestants from scratch. In both types of churches, distinctive style of decor was preserved. The geographical location of preserved escape and border churches allows us to retrace the historical borders between Silesia and Lusatia, as well as between the Duchy of Legnica and the “Kaiser's” duchies.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 291-311
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
International boundaries and the change of landscape The Israel-Egypt boundary as a case study
Granice międzynarodowe i ich wpływ na krajobraz Granica Izrael-Egipt jako studium przypadku
Autorzy:
Biger, Gideon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965440.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
granice międzynarodowe
naturalny krajobraz
systemy polityczne
zmiana krajobrazu
international boundaries
natural landscape
political systems
changing of landscape
Opis:
International boundaries, their history, location, disputes concerning their exact delimitation, their strategically importance, and other facts led many scholars to deal with that important subject. International lawyers, geographers, historians, political scientists, researchers of international relations, cartographers, military people, all are concerned with the location of a boundary, its legal status, its history, its defensible ability and so on. However, the influence of the international boundaries upon the landscape where they run has not received the attention to its merits. This article will present some areas of this kind, where a political boundary brought changes to the landscape on both sides of it. The boundary between Israel and Egypt will be the case study, although some other areas will be presented.
Granice międzynarodowe, ich historia, położenie, spory dotyczące ich dokładnego wytyczenia, ich strategiczne znaczenie i inne fakty są tematem zainteresowań wielu badaczy. Należą do nich prawnicy międzynarodowi, geografowie, historycy, politolodzy, badacze stosunków międzynarodowych, kartografowie, wojskowi. Zajmują się oni problemami granicy w różnych aspektach: jej położenia, statusu prawnego, historii, znaczenia w obronności kraju itd. Jednakże wpływ granic międzynarodowych na kształtowanie się krajobrazu nie znalazł większego zainteresowania wśród badaczy. W artykule przedstawiono kilka przykładów wyznaczenia granicy politycznej, które przyniosło zmiany krajobrazu po obu jej stronach. Jako studium przypadku omówiono granicę między Izraelem i Egiptem.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 55-64
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granica miękka jak skała
Border soft as a rock
Autorzy:
Żelichowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965469.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
border
Rock
isthmus
airport
territorial waters
Spain
United Kingdom
granice
przesmyk
lotnisko
wody terytorialne
Gibraltar
Hiszpania
Zjednoczone Królestwo
Opis:
Spór o przebieg granicy lądowej, morskiej i powietrznej pomiędzy Gibraltarem i Hiszpanią sięga hiszpańskiej wojny sukcesyjnej i traktatu zawartego w Utrechcie w 1713 r. Choć w jego wyniku Gibraltar został przekazany Wielkiej Brytanii, Hiszpania nigdy nie pogodziła się z jego utratą. Brak dokładnego opisu tego, co właściwie zostało przekazane Wielkiej Brytanii w traktacie z Utrechtu oraz określenia granic wód terytorialnych jest przyczyną długotrwałego sporu pomiędzy tymi dwoma państwami. Z upływem czasu poszerzył się on o kształt drogi powietrznej dla lotnictwa wojskowego i cywilnego, łączącej Gibraltar z pozostałymi państwami Europy. Artykuł omawia skutki traktatu dla obecnych stosunków pomiędzy Gibraltarem, Hiszpanią i Wielką Brytanią.
Although fierce border disputes in “Old Europe” belong to the past, there are places where emotions are still riding high. These include the border between Gibraltar and Spain. Lack of a final settlement of the border arises from an inability to reach agreement on several fundamental issues. Their source lies in a document which was signed at Utrecht in 1713, which ended the War of the Spanish Succession. The content of the tenth article of the Treaty of Utrecht marked with Roman „X” causes a juridical headache and keeps busy the most outstanding lawyers and historians of Great Britain and Spain. The documents states that “The Catholic King [Philip V] does hereby, for Himself, His heirs and successors yield to Crown of Great Britain the full and entire propriety of the town and castle of Gibraltar, together with the port, fortifications, and forts thereunto belonging; and He gives up the said propriety to be held and enjoyed absolutely with all manner of right forever”. In addition, the last sentence of article X concludes that in case “it shall hereafter seem meet to the Crown of Great Britain to grant, sell, or by any means to alienate there from the propriety of the said town of Gibraltar, it is hereby agreed and concluded, that the preference of having the same shall always be given to the Crown of Spain before any others”. The reason for this state of affairs is the lack of an accurate description of what actually had been transferred to Britain in the Treaty of Utrecht, because this treaty does not contain mapsor a detailed inventory of the territory to be acquired by it. The exact course of the border of Spanish-English is not specified neither in the Treaty of 1713 nor has been marked on the ground at a later date. From that year the two state administrations have been discussing the border that runs between Gibraltar and Spain on disputed territory of the isthmus, conventionally referred to as “neutral territory”. Article X of the Treaty of Utrecht did not specify also the extent of the territorial waters. When the British took over Gibraltar there was not specified either the size of the port, nor the range of the waters for mooring and waterway access to the fortress was not described. In this case the territorial waters of Gibraltar for the English meant the area within the range of artillery fire, which then was then about three-miles, in practice most of the Bay of Gibraltar. During the Second World War the British government ordered expansion of the airport on land fill, in the direction of Gibraltar Bay, which Spain considers its territorial waters. This resulted in yet another discussion on the sovereignty of that territory, as well as the conduct of air routes for military and civil aviation. In her testament Isabella of Castille wrote: “I ask and require of the Kings, my successors, that they may hold and retain the said City [of Gibraltar] for themselves and their own possession; and that no alienation of it, nor any part of it, nor in jurisdiction, civil or criminal, shall ever be made from the Crown of Castille”. This explains to a large extent why Gibraltar became “a sacred thing”, which has been anchored so much in the consciousness of the Spaniards that no politician has had the strength or courage to question the will of the monarch, despite the passage of time. However, one should not forget the fact that Gibraltar is an overseas territory of the United Kingdom of Great Britain and Ireland, according to the UN Agency for decolonization, and is still a dependent territory administered by a foreign power. Today, with all new military technology, Gibraltar has lost its military importance. After accession of Spain and United Kingdom to the NATO and the EEC, the dispute about the territory is mainly about prestige. The population of Gibraltar, however, seeks for itself the right of self-determination and right to decide its own fate.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 141-168
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 20

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies