Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "legal interpretation;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dialogiczna koncepcja interpretacji prawa
Dialogical Concept of Legal Interpretation
Autorzy:
Tobor, Zygmunt
Kobyliński, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531735.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
strategia interpretacyjna
komunikacyjne ujęcie prawa
legal interpretation
strategies of interpretation
communication theory of legal interpretation
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie zarysu dialogicznej koncepcji interpretacji prawa. Wiąże się ona z koniecznością ustalenia relacji pomiędzy prawodawcą a sądami. W wymiarze normatywnym koncepcja ta obejmuje analizę założeń odnośnie wzajemnej roli prawodawcy i sądów w ustalaniu treści prawa. W wymiarze opisowym polega on na przedstawieniu narzędzi, za pomocą których prawodawca i sądy mogą nawiązywać komunikację zmierzającą do usprawnienia procesu interpretacyjnego. Opisujemy wymagania, jakie spełniać powinna komunikacja między sądami a prawodawcą oraz odnosimy się na do istniejących rozwiązań funkcjonujących w Polsce oraz Stanach Zjednoczonych. W tekście sygnalizujemy jedynie doniosłość tego zagadnienia, które, w naszym przekonaniu, warte jest dalszych prac badawczych.
The purpose of this text is to present an outline of the dialogical concept of legal interpretation. It involves the need to establish the relationship between the legislature and courts. In the normative dimension, this concept includes an analysis of assumptions about the mutual roles of the legislature and courts in determining the substance of the law. In the descriptive dimension, the authors present tools that enable communication between the legislature and courts in order to improve the interpretation process. The authors describe the requirements for communication between courts and the legislature, and refer to existing solutions in Poland and the United States. In the text the importance of this issue is only signaled, but the authors believe that it is worth further research.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 35-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Possible Applications of Paul Ricoeur’s Thought in Legal Theory
O możliwych zastosowaniach myśli Paula Ricoeura w teorii prawa
Autorzy:
Pieniążek, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927306.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Paul Ricoeur
legal positivism
legal interpretation
pozytywizm prawniczy
wykładnia prawa
Opis:
The paradigm of legal positivism, historically the most important attempt at turning law into science, has been subject to thorough criticism in past decades. The criticism has concerned the most important features of legal positivism, and especially the assumption of separation of law and morality, the dogma of statue being the only source of law, and the linguistic methods of interpreting legal texts. With a crisis of the positive paradigms, the demand for new, humanistic grounds for analysing philosophical and legal questions is intensifying. This is the reason for this article’s attempt to point to the application of Paul Ricoeur’s achievements to the key questions of the philosophy of law. It must be emphasised that his works, and especially Soimême comme un autre, may serve as a foundation for a philosophy of law rejecting the problematic claims about the dualism of being and obligation, the distinction of descriptive and prescriptive languages, and also the separation of law and morality. Thanks to this, the legal topos pacta sunt servanda (agreements must be kept) finds a reinforcement in the ontology of the subject applying law and can be understood as an ethically significant pattern of identity of the self. Equally fruitful seems the possibility of combining the questions of the ontology of the subject applying law with the question of a legal text and its interpretation. The assumption of Ricoeur’s perspective leads to a reduction in the distance between the legal text and its addressee, emphasised by the critics of legal positivism. This rapprochement becomes possible thanks to the connection of the question of the narrative that a legal text is with the question of narrativisation of the subject (i.e. the interpreter of a legal text), being itself in the ipse sense, i.e. applying the law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 79-88
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice sporów interpretacyjnych w prawoznawstwie
Limits of Interpretive Disagreements in Jurisprudence
Autorzy:
Dyrda, Adam
Gizbert-Studnicki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531367.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
metodologia interpretacyjna
granice wykładni prawa
pozytywizm prawniczy
reguły wykładni drugiego stopnia
normatywne teorie wykładni prawa
interpretive methodology
limits of legal interpretation
legal positivism
second-order rules of legal interpretation
normative theories of legal interpretation
Opis:
Czy wykładnia prawa ma granice? Czy granice te są konwencjonalnie ustalone? Co sprawia, że dane „racje prawne”, postulowane przez kreślone normatywne teorie wykładni, są dopuszczalne w dyskursie prawnym, nawet jeżeli są nietrafne? W artykule argumentujemy, że pojęcie granic interpretacji prawa powiązane jest z ogólnym pojęciem granic prawa. Wskazujemy na zakres tzw. „interpretacyjnych sporów teoretycznych” dyskutowanych m.in. na gruncie pewnych wysublimowanych, „instytucjonalnych” wersji współczesnego pozytywizmu prawniczego. Granice interpretacyjne nie mają jednak wyłącznie charakteru granic „instytucjonalnych”. W naszym przekonaniu, granice te są także ogólnie wyznaczone przez truistyczne, powszechnie przyjęte przekonania na temat prawa i interpretacji.
Does legal interpretation have borders? Are these borders conventionally established? What makes the given ‘legal reasons’, set forth by certain normative theories of legal interpretation, acceptable in legal discourse (even if the reasons are wrong)? In the present paper, we argue that the notion of the borders of legal interpretation is linked to the general notion of the borders of law. We indicate the scope of ‘interpretive theoretical disagreements’ in law, as discussed by certain new, ‘institutional’ versions of legal positivism. Interpretive borders are not fully determined by the given ‘institutional’ framework. In our view, these borders are also more generally determined inter alia by certain truistic (platitudinous) beliefs related to law and interpretation.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 19-34
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Argument from Precedent in Legal Interpretation of Texts of Legal Acts from the Perspective of a Derivative Concept of Legal Interpretation
Precedens jako argument w interpretacji prawniczej z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Autorzy:
Choduń, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140858.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
precedens
wykładnia prawa
role wykładni prawa
precedent
legal interpretation
roles of interpretation
Opis:
The aim of this article is to ascertain whether in the Polish legal culture in which precedent is not a legislative fact, it can become an argument in the process of judicial interpretation. The article posits that an analysis of precedent as an argument in judicial interpretation must be carried out in relation to a particular concept (or theory) of legal interpretation. Hence, it adopts the Maciej Zieliński’s (derivative) concept of legal interpretation as a point of reference for understanding “legal interpretation”. The choice is based on the following reasons: 1) this concept offers a complex approach to legal interpretation (which assumes that interpretation can be concluded if three directives have been applied by an interpreter: linguistic, systemic and functional); 2) this concept considers the realistic elements of legal interpretation in the form of directives linked to the interpretative findings achieved in judicial practice; 3) this concept stipulates that legal interpretation has certain roles, which allow establishing whether the outcome of legal reasoning is within the scope of the interpretation or whether it constitutes a “normative novelty”. As a result of this analysis, it can be concluded that depending on the content of the directives of interpretation adopted in a given legal culture, the proceedings of the entity applying a law will have either an interpretative or a legislative character and will consequently determine how invoking earlier court judgments in legal interpretation will be classified.
Celem artykułu jest ustalenie, czy w polskiej kulturze prawnej, w której precedens nie jest faktem prawotwórczym, może być on argumentem w procesie interpretacji prawniczej. W artykule przyjęto, że ustalenia na temat precedensu jako argumentu w interpretacji prawniczej należy zrelatywizować do konkretnej koncepcji wykładni prawa. Dlatego jako punkt odniesienia dla pojmowania „wykładni prawa” przyjęto derywacyjną koncepcję wykładni prawa. Wybór ten podyktowany był tym, że jest to: 1) koncepcja prezentująca kompleksowe podejście do wykładni prawa (zakładającej, że wykładnia kończy się po zastosowaniu trzech typów dyrektyw interpretacyjnych: językowych, systemowych i funkcjonalnych); 2) uwzgledniająca elementy realistyczne wykładni w postaci dyrektyw związanych wprost z ustaleniami interpretacyjnymi sądowej praktyki prawniczej; 3) przyjmująca, że wykładnia odgrywa określone role, ze względu na które można ustalić czy wynik przeprowadzonego rozumowania prawniczego mieści się w zakresie wykładni, czy też stanowi „nowość normatywną”. W wyniku przeprowadzonych rozważań ustalono, że w zależności od treści dyrektyw interpretacyjnych przyjętych w danej kulturze prawnej zależy, czy postępowanie organu stosującego prawo będzie miało charakter interpretacji czy prawotwórstwa, a w konsekwencji przesądzi o tym, jak kwalifikowane będzie powołanie się w procesie wykładni na wcześniejsze orzeczenia sądowe.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 19-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada nullum crimen sine lege jako źródło poszukiwania językowej granicy wykładni prawa karnego?
The Principle of Nullum Crimen Sine Lege as a Source for Search for the Limits of Linguistic Interpretation in Criminal Law?
Autorzy:
Tkacz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531369.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
nullum crimen sine lege
granice wykładni prawa
wykładnia prawa
prawo karne
teoria prawa
limits of legal interpretation
legal interpretation
criminal law
theory of law
Opis:
Zasada nullum crimen sine lege uznawana jest współcześnie za standard państwa prawnego. Doktryna wiąże z nią postulat zakazu stosowania analogii i wykładni rozszerzającej przepisów prawa na niekorzyść sprawcy. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest wskazanie, że teksty przepisów karnych mają różny charakter. Z uwagi na to należy postawić pytanie o charakter wymienionych postulatów w odniesieniu do rozmaitych przepisów. Odrębny problem stanowi kwestii rozróżnienia sytuacji wnioskowania w drodze analogii oraz wykładni prawa. Prowadzone rozważania mają na celu odpowiedzieć na pytanie o to, czy zasada nullum crimen sine lege pozwala na ustalenie językowej granicy wykładni prawa karnego. Jeżeli tak jest, to jakie zakresy aktywności interpretacyjnej są w jej ramach dopuszczalne. Prowadzone analizy ilustrują przykłady z zakresu orzecznictwa karnoprawnego. Artykuł ma skłonić do refleksji nad dopuszczalnymi granicami wykładni prawa karnego, o ile takie granice można określić. Prowadzone rozważania kończą konkluzje o charakterze ogólnym.
The principle of nullum crimen sine lege is nowadays recognized as the standard of the rule of law. This doctrine prohibits the use of analogies and extensive interpretation of legal provisions to the disadvantage of the perpetrator. The starting point of these considerations is that texts of criminal provisions vary in nature. Therefore a question should be asked about the nature of these prohibitions in relation to various provisions. A separate problem is to distinguish inference by analogy from legal interpretation. The presented considerations are aimed at answering the question whether the nullum crimen sine lege principle allows determining the linguistic limits for the interpretation of criminal law. The analyses are illustrated by examples from the field of criminal case law. The article aims to provide reflection on the acceptable limits of interpretation of criminal law, if such limits can be defined. The considerations end with general conclusions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 81-95
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różne teksty – podobna wykładnia. Interpretacja prawa a interpretacja Biblii
Different texts – similar interpretation. Interpretation of law and interpretation of the Bible
Autorzy:
Dębski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531440.pdf
Data publikacji:
2016-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
Biblia
egzegeza biblijna
wykładnia dynamiczna
legal interpretation
Bible
interpretation of the Bible
dynamic interpretation
Opis:
Artykuł poświęcony jest podobieństwom pomiędzy wykładnią prawa a interpretacją Biblii. Tekst koncentruje się na mechanizmach leżących u podstaw zarówno zasad interpretacji prawa, jak i Biblii. Po pierwsze, omawia się krótko analogiczne językowe dyrektywy wykładni. Po drugie, wskazuje się pozajęzykowe dyrektywy interpretacyjne. W drugiej części tekstu zwraca się też uwagę na pewne wady pozajęzykowych zasad interpretacji prawniczej. W konkluzjach proponuje się koncepcję, która umożliwia przezwyciężenie tych niedoskonałości.
This paper concerns similarity of interpretation of law and interpretation of the Bible. It focuses on the same mechanisms grounding both the principles of interpretation of law and interpretation of the Bible. First, similar textual principles of interpretation are briefly described. Second, extra-textual principles of interpretation are given. In the second part some shortcomings of legal extra-textual principles of interpretation are also indicated. At the end of the text, a theory that allows to disregard these shortcomings is proposed.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2016, 1(12); 5-11
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Debata Fish – Dworkin jako przykład sporu o praktykę interpretacji prawa
Fish – Dworkin debate as an example of dispute about practice of interpretation of law
Autorzy:
Pełka, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531652.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia prawa
znaczenie
Stanley Fish
Ronald Dworkin
Ludwig Wittgenstein
legal interpretation
meaning
Opis:
Celem artykułu jest krytyczna ocena teorii interpretacji stworzonych przez dwóch prominentnych filozofów – Stanleya Fisha i Ronalda Dworkina. Po opisie i rekonstrukcji ich poglądów, w tekście identyfikuje się problemy związane ze stanowiskiem, że w procesie stosowania prawa wszystko zależy od interpretacji. Krytyka ta oparta jest na uwadze Ludwiga Wittgensteina, że musi istnieć sposób uchwycenia znaczenia, który nie jest interpretacją, w przeciwnym bowiem razie zasadny staje się zarzut regresu w nieskończoność. Główną tezą artykułu jest twierdzenie, że choć teoria Dworkina nie jest wolna od wad, to jednak ma większą siłę eksplanacyjną niż propozycje jego oponenta.
The aim of the article is to critically asses the theories of interpretation developed by two prominent philosophers, namely Stanley Fish and Ronald Dworkin. After first describing and reconstructing their ideas the paper then identifies problems concerning the stance according to which everything in applying law depends on interpretation. The critic is based on the Ludwig’s Wittgenstein remark that there must be grasping the rule (or more broadly a meaning of any word) which is not interpretation, otherwise we end up in regressus ad infinitum fallacy. Paper’s main claim is that although the theory of R. Dworkin is not fully free from defects it has nevertheless more explanation power than the opponent’s propositions.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 2(11); 86-105
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy amerykańska jurysprudencja posiada reguły interpretacji Konstytucji?
Does American jurisprudence have any rules of interpretation of Constitution?
Autorzy:
Tomza, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927451.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
jurysprudencja amerykańska
wykładnia prawa
reguły interpretacyjne
konstytucja
American jurisprudence
legal interpretation
rules of interpretation
Constitution
Opis:
The most discussed issue in the theory of law is the problem of its interpretation, and main question in this topic is – how to make a proper interpretation? The American common-law, opposite the European theory of law, seems not to have general rules of interpretation, but only the idea of proper interpretation. Also the methodology of statutory interpretation is some kind of the judge-made law. As Henry M. Hart said „The hard truth of the matter is that American courts have no intelligible, generally accepted, and consistently applied theory of statutory interpretation”. According to this, currently the question focuses on finding the generally rules of interpretation, which should be some kind of canons of the statutory interpretation. This article tries to give the answer to the question: „if American jurisprudence has any rules of interpretation of law?”.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 125-133
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria klaryfikacyjna wykładni prawa jako teoria uzasadnienia. Perspektywa psycholingwistyczna a pozytywistyczna koncepcja wykładni prawa
The ‘clarification’ theory of legal interpretation as a theory of justification. Psycholinguistic perspective and the positivist idea of legal interpretation
Autorzy:
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531399.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
Jerzy Wróblewski
klaryfikacyjna koncepcja wykładni prawa
psycholingwistyka
‘clarification’ theory of legal interpretation
psycholinguistics
Opis:
W ramach paradygmatu pozytywizmu prawniczego w polskiej teorii prawa sformułowano J. Wróblewskiego klaryfikacyjną koncepcję wykładni prawa. Przyjęcie perspektywy psycholingwistycznej dla analizy tejże teorii umożliwia wzięcie pod uwagę wiedzy o ludzkiej percepcji językowej i porównanie jej z przyjmowanym przez J. Wróblewskiego ujęciem uzyskiwania rozumienia tekstu prawnego. Tak przeprowadzony eksperyment myślowy – przejścia z poziomu teorii prawa na poziom psycholingwistyki – ujawnia „ukryte” cechy J. Wróblewskiego teorii wykładni prawa. W zakresie pytania o status tej teorii, prowadzi to do wniosku, że nie jest to ani deskryptywna, ani normatywna teoria interpretacji prawa. Jest ona możliwa do zaakceptowania jedynie jako normatywna teoria uzasadnienia decyzji interpretacyjnych w procesie stosowania prawa.
Within the framework of legal positivism on the ground of Polish legal theory there was founded, in the scope of the issue of legal interpretation, the ‘clarification’ theory, formulated by J. Wróblewski. Adopting psycholinguistic perspective for the analysis of above mentioned theory allows to take the knowledge about human linguistic cognition into consideration and compare it with the vision of achieving understanding of legal text as understood by J. Wróblewski. Thus conducted “mental experiment” – moving from the level of the legal theory to the level of psycholinguistics – reveals “hidden” properties of J. Wróblewski theory of legal interpretation. First of all, as far as the question about the status of his theory is concerned, it allows to formulate a conclusion that it is neither a descriptive nor a normative theory of legal interpretation. It is possible to accept only as a normative theory of justification of interpretation decisions in the process of law application.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2011, 1(2); 55-74
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odczarować zaklęciem? Uwagi na marginesie monografii Rafała Mańko o krytycznej filozofii orzekania
Removing a Spell by Spell? Some Remarks Regarding Rafał Mańko’s Monograph on the Critical Philosophy of Adjudication
Autorzy:
Wojtanowski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202303.pdf
Data publikacji:
2020-12-11
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
orzekanie
wykładnia
polityczność
ideologia
cls
postmodernizm
adjudication
legal interpretation
political
ideology
CLS
postmodernism
Opis:
Stawiam tezę, że monografia Rafała Mańko „W stronę krytycznej filozofii orzekania. Polityczność, etyka, legitymizacja” (Łódź, 2018) wpisuje się w tzw. esencjalistyczny odłam postmodernizmu, gdzie za fasadą sceptycyzmu poznawczego lansowane są projekty, które nie porzucają roszczeń tradycyjnej filozofii. Próbuję przekonać czytelnika, że apodyktyczne twierdzenia metafizyczne autora książki przekładają się na zbyt radykalny przekaz normatywny w zakresie orzekania. O ile nie neguję konieczności „otwarcia” tradycyjnej domeny prawniczej na argumenty zewnętrzne, o tyle uważam, że propozycja przedstawiona w tym zakresie przez Rafała Mańko jest zbyt daleko idąca.
The reviewer claims that Rafał Mańko’s monograph ‘Towards a critical philosophy of adjudication. The political, ethics, legitimacy’ (Łódź, 2018) should be connected with the so called essentialist wing of postmodernism, which deals with the issues of traditional philosophy under the veil of cognitive skepticism. The review attempts to convince a reader that the author’s authoritative metaphysical statements translate into too radical program in the field of adjudication. The reviewer do not deny the necessity to ‘open’ the traditional legal domain to external arguments, however, he claim that the proposal presented in this regard by Rafał Mańko is too far-reaching.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 4(25); 118-126
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sposobach pojmowania twórczego charakteru interpretacji
The ways of understanding creative (constructive) interpretation
Autorzy:
Bogucki, Olgierd
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/929277.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
interpretacja prawa
wykładnia prawa
interpretacja twórcza ontologicznie
interpretacja twórcza metodologicznie
legal interpretation
interpretation ontologically creative
interpretation methodologically creative
Opis:
The purpose of this paper is to analyse the notion of creative interpretation (of any text, especially creative interpretation of a legal text). The author points out that there are two different meanings of the expression “creative interpretation”. The first one can be called “ontological” and the second one – “methodological”. A given interpretation is ontologically creative when it creates a new object (which is a new meaning of some sort) and it is methodologically creative when it is established without applying any rules. Different theoretic approaches to legal interpretation presuppose different relations between ontological creativeness and methodological creativeness. The article explores some of them. The main thesis of the article is that when we say that a given interpretation is ontologically creative, we do not need to say it is methodologically creative (and vice versa).
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2013, 1(6); 21-33
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uzasadnianie twierdzeń interpretacyjnych z perspektywy derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
Regarding Justification of Interpretive Claims
Autorzy:
Choduń, Agnieszka
Zieliński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531619.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
uzasadnienie twierdzenia interpretacyjnego
wykładnia prawa
postulat krytycyzmu
justification of interpretive claim
legal interpretation
postulate of criticism
Opis:
Obowiązek uzasadniania twierdzeń jest w nauce realizacją postulatu krytycyzmu. Rozstrzygnięcia interpretacji prawniczej (niezależnie od tego, czy są formułowane w procesie stosowania prawa czy poza nim) mają postać twierdzeń o obowiązywaniu normy prawnej o określonej treści. Uprawomocnienie tych twierdzeń wymaga, podobnie jak w nauce, uzasadnienia. A w nauce twierdzenie jest hipotetyczne, dopóty dopóki ktoś nie przedstawi jego intersubiektywnie weryfikowalnego uzasadnienie. Zadaniem artykułu jest właśnie wykazanie konieczności uzasadniania twierdzeń interpretacyjnych (zarówno cząstkowych jak i finalnych) w procesie wykładni. Jako punkt wyjścia dla wykazania obowiązku formułowania takiego uzasadnienia, wybieramy derywacyjną koncepcję wykładni prawa, w której taki obowiązek przewidziano ze względów metodologicznych (i który jest wpisany w treść dyrektyw interpretacyjnych w tej koncepcji co najmniej implicite). Przedstawiamy i omawiamy typy uzasadnień twierdzeń interpretacyjnych oraz ich wersje (słabą i mocną). Ponadto różnice między uzasadnieniem zwykłego twierdzenia a uzasadnieniem twierdzenia interpretacyjnego. Wskazujemy także na konsekwencje braku takich uzasadnień.
The duty to provide justification for claims is the realization of the postulate of criticism in the academia. Decisions regarding legal interpretation (regardless of whether they are formulated in the process of applying the law or outside this process) are made in the form of claims about a binding legal norm with a certain content. Validation of such claims requires their justification, just like in the academia. And in the academia, a claim remains theoretical until someone presents an inter-subjectively verified justification for it. The aim of this article is precisely that: to indicate the necessity to justify interpretive claims (both partial and final) in the process of interpretation. As a starting point in the process of demonstrating the need to formulate such a justification, we choose the derivative conception of legal interpretation, which provides for the duty to justify interpretive claims for methodological reasons (and which is an intrinsic element of the content of legal directives in this conception, at least implicitly). We present and discuss the types of justifications for interpretive claims and their variants (weak and strong). Furthermore, we analyse the difference between justifying ordinary and interpretive claims. Finally, we also identify the consequences of failure to provide such justifications.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 7-18
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O grze interpretatora z tekstem prawnym i czynnikami pozatekstowymi w derywacyjnej koncepcji wykładni prawa
On an Interpreter’s Game with the Legal Text and Extratextual Factors in the Derivative Concept of Legal Interpretation
Autorzy:
Jabłoński, Paweł
Kaczmarek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531493.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
derywacyjna koncepcja wykładni prawa
granice władzy prawniczej
tekst prawny
derivative concept of legal interpretation
limits of juristic power
legal text
Opis:
Celem artykułu jest przyjrzenie się derywacyjnej koncepcji wykładni prawa z punktu widzenia struktury granic władzy prawniczej. Przyjmujemy, że struktura ta zawiera: kulturę polityczno-prawną, tekst prawny, kulturę prawniczą oraz czynniki osobowościowe, takie jak wyczucie etyczne i estetyczne. Obecnie koncepcja derywacyjna jest najbardziej wpływową polską teorią wykładni prawa. Próbujemy pokazać, że wedle tej koncepcji proces interpretacji prawa jest pewnego rodzaju grą pomiędzy tekstem i czynnikami pozatekstowymi, które traktujemy jako pozatekstowe granice władzy prawniczej. Z jednej strony, tekst prawny nie determinuje całego znaczenia prawa, mając jednak dla niego istotne znaczenie. Z drugiej strony, koncepcja derywacyjna precyzyjnie identyfikuje inne czynniki, które są ważne dla zawartości prawa.
The aim of this paper is to show the derivative concept of legal interpretation from the point of view of the structure of limits of the juridical power. This structure includes the politico-legal culture, the legal text, the juridical culture, and personal factors, such as ethical and aesthetic judgements. These days, the derivative concept is the most influential Polish theory of legal interpretation. According to this concept the process of interpreting the law is a kind of a game between the legal text and extratextual factors, which are treated as extratextual limits of juridical power. On the one hand, the legal text does not determine the full meaning of the law, although it has great importance for it. On the other hand, the derivative concept precisely identifies certain others factors that are relevant for the content of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 49-65
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O wykładni prawa i jej wymiarze praktycznym. Kontekst sądowego stosowania prawa
On Legal Interpretation and Its Practical Dimension: The Context of Judicial Application of the Law
Autorzy:
Leszczyński, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531463.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
wykładnia operatywna
ujęcie walidacyjno-derywacyjne
ujęcie komparatystyczne
operative legal interpretation
decision-making character of interpretation
validation-derivative approach
comparative approach
Opis:
Opracowanie ma na celu określenie tych aspektów wykładni prawa, które mogą wzmocnić jej wymiar praktyczny. Wyróżniana w teorii prawa wykładnia operatywna wymaga rozwinięcia, m.in. po to, aby wzmocnić dyskurs prawny w całości oraz przyczynić się do lepszej komunikacji i głębszej integracji między naukami dogmatycznymi i teoretycznymi. W efekcie sama teoria wykładni stałaby się teorią pełniejszą. Analizie poddane zostają trzy najważniejsze aspekty nadania ujęciom wykładni wymiaru praktycznego. Pierwszym z nich jest wykorzystanie tzw. decyzyjnego charakteru wykładni operatywnej, dokonywanej w związku z ustaleniami stanu faktycznego, co ogranicza jej zakres przedmiotowy przy jednoczesnym poszerzeniu liczby ustalanych normatywnych podstaw decyzji oraz w kontekście formułowanego następnie uzasadnienia decyzji interpretacyjnej. Drugim jest jej walidacyjno-derywacyjne ujęcie, wskazujące na fazowy układ wykładni operatywnej, wielość branych pod uwagę nośników prawa oraz rozróżnienie ról jakie w poszczególnych fazach pełnią poszczególne reguły wykładni. Wreszcie aspekt trzeci wskazuje na potrzebę ujęć wykładni operatywnej w konwencji komparatystycznej, której głównym wyznacznikiem są odrębności wykładni w poszczególnych gałęziach prawa.
The aim of the study is to identify those aspects of legal interpretation which may strengthen its practical dimension. The operative interpretation, distinguished in the theory of law, needs to be developed, inter alia, in order to strengthen the legal discourse as a whole and to contribute to better communication and deeper integration between dogmatic and theoretical legal studies. As a result, the theory of interpretation itself would become more complete. Three most important aspects of giving a practical dimension to various interpretive approaches are analysed in the paper. The first of them is the use of the so-called decision-making character of the operative interpretation, when such interpretation is made in connection with the findings of fact, which limits its scope, while at the same time broadening the number of the established normative bases for decisions, and also in the context of the subsequently-formulated justification of the interpretative decision. The second one is its validation-derivative approach, indicating the phases of operative interpretation, the multiplicity of carriers of law taken into account and the distinction of roles played at particular phases by the each type of rules of interpretation. Finally, the third aspect points to the need to include operative interpretation in the comparative approach, the main determinant of which are the differences of interpretation in particular branches of law.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 2(23); 66-80
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy sąd powinien być wyrozumiały dla prawodawcy? O błędzie legislacyjnym z perspektywy teorii wykładni
Should a Court Be Understanding for the Legislator? On Legislative Error from the Perspective of the Theory of Legal Interpretation
Autorzy:
Suska, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531754.pdf
Data publikacji:
2020-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
błąd legislacyjny
błąd pisarski
wykładnia prawa
tworzenie prawa
legislative error
scrivener’s error
legal interpretation
law-making
Opis:
W rzeczywistych postępowaniach prawodawczych niejednokrotnie dochodzi do błędów, to jest do nieodpowiedniego, niejasnego wyrażenia intencji prawodawcy w tekście przepisu. Rozbieżność między tym, co prawodawca powiedział a tym, co chciał powiedzieć, stanowi poważne wyzwanie dla teorii i praktyki interpretacji prawniczej. W niniejszym artykule autor analizuje dwa możliwe zachowania sądu po stwierdzeniu błędu legislacyjnego, to znaczy bądź to dokonanie jego „naprawy”, bądź też zastosowanie przepisu w jego literalnym znaczeniu. Rozważania oparte są na dwóch orzeczeniach wydanych w Izbie Karnej Sądu Najwyższego, ponieważ to właśnie w prawie karnym ochrona rozumienia prima facie stanowi bardzo poważną wartość. W końcowej części autor stara się wskazać, jakie czynniki mogą przesądzać o stosunku sądu do błędu legislacyjnego w konkretnych przypadkach.
In the actual legislative processes, errors are often made: the legislator’s intentions are not always properly expressed in the legal provisions or there is insufficient clarity. The discrepancy between what the legislator said and what they meant to say poses a serious challenge to the theory and practice of legal interpretation. In this paper, the author analyses two possible reactions to a legislative error: correcting it or applying the provision in its literal meaning. The considerations are based on two decisions of the Criminal Chamber of the Polish Supreme Court, because in criminal law the protection of the prima facie understanding of the text is a very important value. In the final part of the paper, the author indicates factors which can affect the court’s attitude towards a legislative error in a specific case.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2020, 1(22); 99-110
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies