Temat: surface water - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Ocena obecności estrogenów - steroidowych hormonów płciowych - w wybranych wodach rzecznych w Polsce
Occurrence of estrogens - steroid sex hormones - in the riverine water in Poland
Autorzy:: Dudziak, M.
Luks-Betlej, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236462.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
estrogeny
surface water
estrogens
Opis:: Steroidowe hormony płciowe, takie jak estron (E1), estradiol (E2) i etinylestradiol (EE2) są związkami, których obecność została w ostatnich latach stwierdzona w wodach naturalnych wielu krajów Europy. W środowisku wodnym pojawiają się one na bardzo niskim poziomie stężeń, ale na tyle dostatecznym, aby negatywnie wpływać na prawidłowe funkcjonowanie układu wydzielania wewnętrznego organizmów narażonych na ich obecność, powodując poważne zakłócenia procesów rozrodczych i rozwoju organizmów. W pracy przedstawiono wyniki wstępnej oceny obecności estrogenów w wybranych wodach rzecznych w Polsce. Jako metodę jakościowo-ilościowego oznaczenia estrogenów wykorzystano chromatografię gazową ze spektrometrią mas (GC-MS). We wszystkich badanych próbkach wód rzecznych stwierdzono obecność oznaczanych estrogenów, tj. estronu, estradiolu oraz etinylestradiolu.
Steroid sex hormones such as estrone (E1), estradiol (E2) and ethinylestradiol (EE2) belong to the compound group that has recently been determined in natural waters of many European countries. Normally, the concentrations of these compounds are very low in an aquatic environment but still sufficient to exert a harmful effect on the endocrine system functions in organisms exposed to estrogens. This results in a serious disorder of reproductive and developmental processes. The present paper includes data that enable the initial risk of estrogen contamination to be assessed for selected rivers of Poland. For the quantitative determination of these estrogens, use was made of gas chromatography/mass spectrometry (GC-MS) analysis method. Estrone, estradiol and ethinylestradiol were present in all of the water samples examined.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2004, R. 26, nr 1, 1; 21-24
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Wpływ zastąpienia wody powierzchniowej wodą podziemną na jakość wody oczyszczonej w systemie wodociągu "Sulejów-Łódź"
Upgrading the Quality of Drinking Water by Substitution of a Deep-Well Intake for the Existing Surface Water Intake at an Impoundment Lake: A Case Study
Autorzy:: Grabowska, H.
Grabowski, Z.
Rzerzycha, B.
Cyran, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/237500.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: wody powierzchniowe
wody podziemne
oczyszczanie wody
surface water
ground water
water treatment
Opis:: Zaostrzające się wymagania stawiane wodzie powierzchniowej ujmowanej do zaopatrzenia ludności oraz wodzie przeznaczonej do spożycia zmusiły do poszukiwania metod poprawy jakości wody. W pracy scharakteryzowano pogarszającą się jakość ujmowanej wody powierzchniowej ze Zbiornika Sulejowskiego na przestrzeni ostatnich 10 lat i jej wpływ na technologię oczyszczania, trudności w dotrzymaniu obowiązujących norm jakościowych oraz koszt oczyszczania wody. Omówiono rozważane w Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w Łodzi kierunki działań, zmierzające do poprawy jakości wody. Przedstawiono etapy zastąpienia ujmowanej wody powierzchniowej wodą podziemną, a także dostosowanie technologii i urządzeń do oczyszczania najpierw wody zmieszanej, a następnie samej wody podziemnej. Omówiono efekty technologiczne i ekonomiczne zastąpienia wody powierzchniowej na podziemną w systemie wodociągu "Sulejów-Łódź".
The object under study was the Water Supply System Sulejów-Łódź, which provides the city of Łódź (over million inhabitants) with drinking water. The water is drawn from an impoundment lake (Sulejów). In the past 10 years, the quality of the lake water has been deteriorating and fails to meet the more and more stringent standards. The continuing deterioration has also had a detrimental effect on the treatment and the costs involved. All this triggered the search for an alternative approach. Thus, in their effort to upgrade the quality of the treated water, the Waterworks of Łódź decided to use deep-well water instead of surface-water intakes. Such substitution requires adaptation of the treatment train and relevant equipment to the two stages of transition: the first one involving a mixture of both surface water and groundwater, and the second one using deep-well water alone. In conclusion, the paper itemizes the technological and economic benefits of switching from surface water to deep-well water treatment.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 3, 3; 43-46
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Zmiana jakości wody powierzchniowej podczas infiltracji na przykładzie ujęcia "Dębina" w Poznaniu
Variations in surface water quality during infiltration: A case study
Autorzy:: Bartosik, A.
Chomicki, J.
Jankowski, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236526.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
filtracja sztuczna
jakość wody
Warta rzeka
surface water
Warta River
water quality
Opis:: Zaopatrzenie Poznania w wodę oparte jest głównie na ujęciach wód infiltracyjnych. Ujęcie "Dębina", które jest drugim co do wielkości w układzie poznańskiego systemu wodociągowego, zajmuje obszar ok. 260 ha na lewym brzegu Warty i składa się z 281 studni. Jego wydajność nominalna wynosi 75 tys. m3/d. Bilans zasilania ujęcia jest następujący: sztuczna infiltracja poprzez stawy infiltracyjne 65÷76%, infiltracja brzegowa 16÷27% oraz dopływ gruntowy 8÷12%. Analiza pracy ujęcia wykazała, że jakość ujmowanej wody infiltracyjnej kształtuje się głównie pod wpływem jakości wody w Warcie. Zastosowany system infiltracji znacznie poprawia jakość wód rzecznych, nadając im cechy wód podziemnych. Wahania jakościowe wody rzecznej znajdują swoje odbicie w zmianach jakościowych wody ujmowanej z tym, że w wodzie ujmowanej wahania są mniejsze, a stężenia są niższe. Analizy zmian jakości wody wykazały, że proces infiltracji jest szczególnie skuteczny w zakresie usuwania z wody rzecznej zanieczyszczeń mikrobiologicznych oraz substancji organicznych. Największą skuteczność oczyszczania wody podczas infiltracji występuje przy niskich stanach wody w Warcie i przy małej wydajności ujęcia "Dębina". W ostatnich latach stwierdzono stopniową, ale zdecydowaną poprawę jakości wody rzecznej, niezależnie od tego, czy był to okres suszy hydrologicznej, czy też lata mokre. Poprawa jakości wody w Warcie w podobny sposób przekłada się na jakość wody infiltracyjnej, co pozwala na planowanie tempa i zakresu modernizacji zakładu oczyszczania wody "Wiśniowa" w Poznaniu, odbiorcy wody z ujęcia "Dębina".
The case in point is the Debina Infiltration Water Intake in Poznan. The water supply system for the city of Poznan involves predominantly infiltration water intakes, of which Debina ranks second in size, covering a surface area of approx. 260 ha. Situated on the left bank of the River Warta, Debina consists of 281 drainage wells and has a rated yield of 75,000 m3/d (artificial recharge from infiltration ponds, 65 to 76%; bank infiltration, 16 to 27%, and groundwater inflow, 8 to 12%). Performance analysis of the water intake has produced the following findings: the quality of the taken-in water depends primarily on the quality of the Warta River water; the infiltration system applied upgrades the quality of the riverine water by imparting features to it that are specific to those of the groundwater; the variations in riverine water quality are reflected in the variations in the quality of the taken-in water but those observed in the latter are less distinct and pollutant concentrations are lower. Water quality analysis has revealed that the infiltration process is particularly efficient in removing microbiological pollutants and organic substances from riverine water. The highest treatment effects due to infiltration were obtained when both the water level in the Warta River and the yield of the Debina intake were low. In the past few years the quality of the riverine water has improved gradually but noticeably, regardless of whether there was a period of hydrological drought or a wet year. The improvement in the quality of the Warta River water accounts for the improvement in the infiltration water quality, and this enables rational planning of the range and time of modernization for the Wisniowa Water Treatment Plant in Poznan, which is fed by the Debina Infiltration Water Intake.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 3, 3; 51-54
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Występowanie i oznaczanie chlorofenoli w środowisku wodnym
Chlorophenols in water environment
Autorzy:: Dmitruk, U.
Zbieć, E.
Dojlido, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236424.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: chlorofenole
chromatografia gazowa
woda powierzchniowa
jakość wody
chlorophenols
gas chromatography
surface water
water quality
Opis:: Chlorofenole w wodzie oznaczono metodą chromatograficzną z użyciem chromatografu gazowego z detektorem wychwytu elektronów (ECD). Zbadano odzysk chlorofenoli w wodzie destylowanej oraz w wodzie powierzchniowej, który wynosił w zakresie 64-92 %. W próbkach wód powierzchniowych oznaczono następujące chlorofenole: 2-chlorofenol, 2,4-dichlorofenol, 2,4,6-trichlorofenol i pentachlorofenol. Zawartość chlorofenoli oznaczono w wodzie z Wisły na odcinku od Krakowa do Gdańska i w wodach z dwóch małych cieków w okolicy Warszawy (rzeka Jeziorka i Potok Służewiecki). Nie stwierdzono obecności 2-chlorofenolu, natomiast pentachlorofenol występował w prawie wszystkich próbkach wody. W wodzie z Wisły najwyższa była zawartość 2,4-dichlorofenolu - 0,275 mg/m3, natomiast najwyższa zawartość sumy czterech chlorofenoli wyniosła 0,501 mg/m3. Wyższą zawartość chlorofenoli zanotowano w wodach z Jeziorki i Potoku Służewieckiego, w których suma oznaczonych chlorofenoli wyniosła odpowiednio 1,32 mg/m3 i 3,61 mg/m3.
Chlorophenols in the aquatic environment were analyzed by gas chromatography with an ECD. Distilled water and surface water samples were compared for chlorophenol recovery which ranged between 64% and 92%. In the surface water samples the presence of 2-chlorophenol, 2,4-dichlorophenol, 2,4,6-trichlorophenol and pentachlorophenol was detected. The samples were collected along the Vistula River between Cracow and Gdansk, as well as along two small streams in the proximity of Warsaw (Jeziorka and Potok Sluzewiecki). No 2-chlorophenol was detected in any of the surface water samples while nearly all of them contained pentachlorophenol. The highest concentration of a single chlorophenol in the Vistula amounted to 0.275 mg/m3 (2,4-dichlorophenol), the sum of the four chlorophenols examined being equal to 0.501 mg/m3. Much higher chlorophenol concentrations were determined in the two streams near Warsaw; the sum of the four chlorophenols totalled 1.32 mg/m3 and 3.61 mg/m3 in the Jeziorka and Potok Sluzewiecki, respectively.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2006, R. 28, nr 3, 3; 25-28
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Znaczenie pojemności asymilacyjnej wód przejściowych i przy-brzeżnych w ocenie bezpieczeństwa ekologicznego akwenów morskich
Assimilative capacity of transitional and coastal waters in ecological security assessment of marine areas
Autorzy:: Neverova-Dziopak, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/237874.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: wody powierzchniowe
ekosystem wodny
ładunek zanieczyszczeń
surface water
aquatic ecosystem
pollution load
Opis:: Przedstawiono autorską koncepcję sposobu oceny pojemności asymilacyjnej ekosystemów wodnych, będących odbiornikami zanieczyszczeń antropogenicznych ze źródeł punktowych i rozproszonych. Może ona stanowić podstawę do ustalania maksymalnej wartości ładunku zanieczyszczeń, dopuszczalnej z uwagi na bezpieczeństwo ekologiczne wód. Obecne metody ustalania warunków wprowadzania zanieczyszczeń do wód powierzchniowych opierają się na granicznych wartościach zanieczyszczeń w ściekach, ustalanych z uwzględnieniem możliwości technologicznych. Takie podejście nie zapewnia bezpieczeństwa ekologicznego wód powierzchniowych, ponieważ nie uwzględnia mechanizmów ekologicznych funkcjonowania oddzielnych ekosystemów wodnych. Mając to na uwadze sformułowano definicję pojemności asymilacyjnej wód powierzchniowych, rozumianej jako ilość zanieczyszczeń, która może ulec akumulacji, transformacjom biochemicznym, a także zostać odprowadzona poza ekosystem bez zaburzenia jego funkcjonowania. Przedstawiono przykłady obliczeń pojemności asymilacyjnej wybranych akwenów Morza Bałtyckiego z uwagi na różne zanieczyszczenia antropogeniczne (metale śladowe, benzopiren, polichlorowane bifenyle oraz substancje biogenne). Analiza wyników obliczeń pozwoliła stwierdzić, że pojemność asymilacyjna różnych basenów Morza Bałtyckiego zależy od ich właściwości hydromorfologicznych i hydrobiologicznych i jest już wyczerpana z uwagi na ładunki związków miedzi i ołowiu oraz polichlorowanych bifenyli. Pozostaje natomiast jeszcze znacząca rezerwa ekologiczna w jego poszczególnych akwenach z uwagi na ładunki związków cynku, kadmu i rtęci oraz mineralnych substancji biogennych.
The proprietary concept is presented of assimilative capacity assessment of aquatic ecosystems, which are pollution recipients from both point and diffuse sources. The assimilative capacity may serve as a basis for determining the maximum ecologically permissible pollutant loads. Existing methods of setting the conditions of pollutant discharge into surface water recipients are predominantly based on pollutant limit values in wastewater. These are established on the basis of technological capabilities. Such an approach, however, does not ensure the ecological safety of surface waters as it does not take into account the ecological functioning mechanisms of separate aquatic ecosystems. Considering the above, the assimilative capacity of surface waters was defined as the amount of pollution that might be accumulated, transformed in biochemical processes and discharged to the outside of the ecosystem without disturbing its ecological equilibrium. Examples of assimilative capacity calculations for selected marine areas of the Baltic Sea were presented in terms of various anthropogenic pollutants, e.g. trace metals, benzopyrene, polychlorinated biphenyls and nutrients. Analysis of calculation results revealed that assimilative capacity of the Baltic Sea in its various areas depended on local hydromorphological and hydrobiological properties and was getting exhausted due to the loads of copper and lead compounds as well as polychlorinated biphenyls. In contrast, there are still significant ecological reserves present in the individual areas of the Sea with respect to the loads of zinc, cadmium, mercury and mineral nutrients.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2015, 37, 2; 17-20
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Wpływ jakości wody i parametrów jej uzdatniania na efektywność usuwania toksyn sinicowych na przykładzie wodociągu "Sulejów-Łódź"
Effect of water quality and treatment parameters on the extent of cyanobacterial toxins removal from the water: A case study
Autorzy:: Kabziński, A. K. M.
Grabowska, H.
Cyran, J.
Juszczak, R.
Zawadzka, A.
Macioszek, B. T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236388.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
glony
mikrocystyny
chlorowanie
ozonowanie
surface water
algal blooms
microcistin
chlorination
ozonation
Opis:: Sinice (Cyanophyta), wchodzące w skład fitoplanktonu, należą do grupy gram ujemnych prokariotycznych organizmów fotosyntezujących. W normalnych warunkach liczebność komórek sinicowych w 1 cm3 wody waha się od kilkuset do kilku tysięcy, przy czym w okresach intensywnego zakwitu może dochodzić do kilkuset tysięcy komórek w 1 cm3 wody. Intensywne zakwity nadają wodzie barwę i nieprzyjemny zapach, uwalniają też duże ilości neurotoksyn alkaloidowych i hepatotoksyn o charakterze oligopeptydów o wysokiej toksyczności. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące efektywności uzdatniania wody ujmowanej ze zbiornika sulejowskiego, przy obecności komórek sinicowych i hepatotoksyn, w systemie wodociągowym Sulejów-Łódź. W badaniach przeprowadzonych w 2002 r. stwierdzono, że końcowe stężenia mikrocystyny LR były dużo niższe niż wartość dopuszczalna (1,0 mg/m3), świadcząc o prawidłowym przebiegu procesu uzdatniania wody. Czynnikiem mającym negatywny wpływ na efektywność uzdatniania wody była całkowita biomasa mikroorganizmów oraz pośrednio wysoka temperatura wody powierzchniowej, wpływająca korzystnie na zakwity oraz przyrost całkowitej biomasy, jak też ilość produkowanych toksyn. Zastosowane w procesie uzdatniania dawki dwutlenku chloru i ozonu były dostateczne do usunięcia mikrocystyny LR w granicach 85÷100%, a innych izoform w granicach 70÷100%. Dokładniejsze zbadanie wpływu tych czynników na efektywność usuwania toksyn sinicowych będzie przedmiotem dalszych badań, w celu potwierdzenia wcześniej uzyskanych wyników.
Cyanobacteria (Cyanophyta) belong to the group of gram-negative procariotic photosynthesizing organisms and are part of the phytoplankton. Normally, the number of cyanobacteria ranges between several hundred and several thousand cells per cubic centimeter of water to increase to several hundred thousand cells per cubic centimeter when blooming. Blooming produces an intensive hue and objectionable odor of the water; it also releases large amounts of alkaloid neurotoxins and hepatotoxins of oligopeptide type displaying a very high toxicity. The present paper shows the results of an experimental study (performed in 2002), which aimed at determining the efficiency of the treatment process involving water taken in from the Sulejów impoundment lake, contaminated with cyanobacterial cells and hepatotoxins. The study has produced a number of major findings. The final concentrations of microcystin LR fell much below the admissible level (1.0 mg/m3). The total biomass of the microorganisms and, indirectly, the high temperature of the surface water had an adverse influence on the efficiency of the treatment process; they promoted blooming, enhanced the increment in the total biomass and increased the amount of the toxins produced. The chlorine dioxide and ozone doses used in the experiments sufficed to yield a removal of microcistin LR and other isoforms within 85 to 100% and 70 to 100%, respectively. The effect of the factors mentioned above upon the extent of cyanobacterial toxins removal will be examined in more detail in a further study in order to substantiate our previous results.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2004, R. 26, nr 3, 3; 13-20
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Badania nad skutecznością usuwania mikrocystyny LR w układzie oczyszczania wody w Tomaszowie Mazowieckim
Efficiency of Microcystin LR Removal from Surface Water Treated by the Tomaszów Mazowiecki Water Treatment Plant
Autorzy:: Kabziński, A.
Macioszek, B.
Szczukocki, D.
Juszczak, R.
Skowron, W.
Zawadzka, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/237526.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: wody powierzchniowe
sinice
mikrocystyna LR
oczyszczanie wody
ozonowanie
surface water
cyanobacteria
microcystin LR
water treatment
ozonation
Opis:: W normalnym stanie wód powierzchniowych liczebność komórek sinic (Cyanophyta) w 1 cm3 wody waha się od kilkuset do kilku tysięcy, przy czym w okresach intensywnego zakwitu może dochodzić do kilkuset tysięcy na 1 cm3 wody. Intensywne zakwity mogą powodować zmianę barwy i nieprzyjemny zapach wody, a także uwalniają duże ilości neurotoksyn alkaloidowych i hepatotoksyn o wysokiej toksyczności. W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące skuteczności oczyszczania wody powierzchniowej w obecności komórek sinic i mikrocystyny LR w układzie oczyszczania wody w Tomaszowie Mazowieckim w 2004 r. Wykazano, że zastosowanie koagulacji bez wstępnej dezynfekcji chlorem lub dwutlenkiem chloru powodowało wzrost zawartości mikrocystyny LR w wodzie (śr. o 176%), w wyniku rozpadu (lizy) komórek sinic pod wpływem koagulantu. Ozonowanie wody dawką 3,0÷5,5 gO3/m3 było najefektywniejszym etapem usuwania mikrocystyny LR z wody. Końcowa efektywność usuwania mikrocystyny LR z wody zmieniała się w zakresie 49,8÷100,0%.
Normally, the number of cyanobacterial cells (Cyanophyta) in surface water varies from several hundred to several thousand per cubic centimeter. While blooming, their number may rise to several hundred thousand per cubic centimeter of water, and the water may take a specific hue and an unpleasant smell. In addition, during blooming cyanobacteria produce large amounts of alkaloid neurotoxins and oligopeptide hepatotoxins of high toxicity. The study reported on in this paper was carried out at the Water Treatment Plant of Tomaszów Mazowiecki in 2004. It aimed at determining the efficiency of their treatment train when the surface water to be treated contained cyanobacterial cells and microcystin LR. The investigations have produced the following findings: coagulation without prechlorination (with chlorine or chlorine dioxide) promoted a rise in microcystin LR concentration by 176% on average, as a result of cell lysis due to exposure to the coagulant; ozonation (with a 3.0 to 5.5 gO3/m3) was the most efficient unit process for microcystin LR removal. The final efficiency of microcystin LR removal from the water ranged from 49.8 to 100%.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 3, 3; 39-42
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Badania stabilności biologicznej wody w wybranych systemach wodociągowych
Biological stability of drinking water in selected water distribution systems
Autorzy:: Sokołowska, A.
Jankowska, K.
Kulbat, E.
Olańczuk-Neyman, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/237884.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
woda podziemna
woda wodociągowa
ogólna liczba bakterii
surface water
groundwater
tap water
total bacteria number
Opis:: W pracy przedstawiono wyniki badań bakteriologicznych wody powierzchniowej i wód podziemnych (ujmowanych, oczyszczonych i rozprowadzanych siecią wodociągowa w rejonie Trójmiasta), które zasilają system dystrybucji charakteryzujący się małą wartością stosunku powierzchni kontaktu do objętości przesyłanej wody (≈0,65), a także wyniki laboratoryjnych badań ich stabilności biologicznej. Dokonano również oceny skuteczności stosowanych procesów technologicznych w zmniejszaniu ogólnej liczby bakterii, a w badaniach laboratoryjnych określono podatność wody wprowadzanej do systemu dystrybucji na ich wtórny wzrost. Stwierdzono, że w konwencjonalnym systemie oczyszczania wody powierzchniowej miała miejsce wysoka (95%) eliminacja ogólnej liczby bakterii, a proste systemy oczyszczania wód podziemnych były mało skuteczne w ich eliminacji. Wykazano, że możliwy jest wzrost ogólnej liczby bakterii w wodzie (nawet o 20%) na skutek wypłukiwania bakterii z filtrów. W systemach wodociągowych zasilanych zarówno wodą powierzchniową, jak i wodami podziemnymi stwierdzono wzrost wartości ogólnej liczby bakterii, przy czym był on większy w przypadku sieci zasilanej wodą powierzchniową (na odcinku 6 km – 330%) niż w niedezynfekowanej wodzie podziemnej (na 8 km odcinku – 170%). W badaniach laboratoryjnych potwierdzono korzystny wpływ procesów oczyszczania wody na zmniejszenie jej podatności na wtórny wzrost bakterii. W oczyszczonej wodzie podziemnej inkubowanej przez 7 d w temperaturze 5÷10oC szybkość wzrostu ogólnej liczby bakterii była o 80% mniejsza niż w ujmowanej wodzie.
Results of microbiological analysis and biological stability of surface and groundwater (taken, treated and distributed in the Tri-city region) which supply a distribution system with low contact surface to transferred water volume ratio (≈0.65) were presented. Additionally, the effectiveness of technological processes in reduction of the total number of bacteria (TNB) was evaluated and laboratory tests determined the susceptibility of water introduced into the system to the bacterial regrowth. It was established that high elimination (95%) of TNB occurred in the conventional surface water treatment system, while simple groundwater treatment systems were not effective in eliminating these bacteria. TNB was demonstrated to increase (even up to 20%) as a result of periodic leaching of bacteria from filters. In both surface and groundwater supply systems an increase in the TNB was observed. It was higher along the surface water network (330% for a 6-km section) than the non-disinfected groundwater network (170% for a 8-km section). The laboratory studies confirmed the beneficial effect of treatment processes on reduction of water susceptibility to bacterial regrowth. Increase in the total number of bacteria in the treated groundwater after 7-day incubation at temperatures ranging from 5 to 10oC was approximately 80% lower than in the raw water.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2015, 37, 4; 31-37
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Zastosowanie koagulantów wstępnie zhydrolizowanych do intensyfikacji oczyszczania wody w wodociągu Czaniec
Use of prehydrolyzed coagulants for the enhancement of water treatment efficiency in the Czaniec Water Treatment Plant
Autorzy:: Zimoch, I.
Kotlarczyk, B.
Sołtysik, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236466.pdf
Data publikacji:: 2007
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: oczyszczanie wody
woda powierzchniowa
koagulacja
mętność wody
absorbancja w UV
water treatment
surface water
coagulation
water turbidity
UV absorbance
Opis:: Przedstawiono uwarunkowania techniczno-technologiczne eksploatacji jednej z największych stacji oczyszczania wody "Czaniec" w Kobiernicach, zarządzanej przez Górnośląskie Przedsiębiorstwa Wodociągów SA w Katowicach, zaopatrującej w wodę aglomerację śląską. Omówiono wyniki badań laboratoryjnych nad zastosowaniem grupy koagulantów (PAX XL 19F, PAX XL 1905, PAX XL 69, Flokor 1A, Flokor 1ASW, Flokor 1,2A) do oczyszczania wody w układzie koagulacji kontaktowej. Na podstawie uzyskanych wyników badań dokonano oceny skuteczności tych koagulantów w jednakowych warunkach temperatury oraz przy takiej samej mętności i barwie wody surowej, jak również przy jednakowych parametrach technologicznych procesu koagulacji i sedymentacji. Wykazano, że istotnym wskaźnikiem jakości wody w ocenie skuteczności jej oczyszczania jest absorbancja w UV (254 nm i 272 nm), która umożliwia monitorowanie ilości związków organicznych pozostałych po zastosowaniu różnych koagulantów. Ponadto przeprowadzono ocenę skuteczności procesu oczyszczania wody w zależności od jej pH, mętności, barwy i przewodności właściwej.
The technical and technological conditions underlying the operation of the Czaniec Water Treatment Plant are discussed. Located in Kobiernice and supervised by the Upper-Silesian Water Enterprises, Katowice, this plant is one of Poland's largest water treatment plants, which supplies water to the agglomeration of Upper Silesia. The paper presents the results of laboratory investigations into the use of a group of coagulants (PAX XL 19F, PAX XL 1905, PAX XL 69, Flokor 1A, Flokor 1ASW and Flokor 1,2A) for water treatment in the contact coagulation mode. On the basis of the results obtained, the efficiency of the coagulants was assessed under the same conditions (temperature; turbidity and color of raw water) and technological parameters of the unit processes (coagulation, sedimentation). Of the water quality parameters, UV absorbance (at 254 nm and 272 nm) was found to be of significance to the assessment of treatment efficiency, as it enables monitoring of the amount of the organic matter persisting in the water upon the application of particular coagulants. The efficiency of the water treatment process was also related to the pH, turbidity, color and conductivity of the water.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 3, 3; 45-49
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Występowanie i oznaczanie progestagenów w środowisku wodnym
The occurence and determination of progestogens in the water environment
Autorzy:: Dudziak, M.
Bodzek, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236806.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: progestagen
występowanie progestagenu
oznaczanie progestagenu
wody powierzchniowe
ścieki komunalne
progestogen
occurrence
determination
surface water
municipal sewage
Opis:: Progestageny są grupą żeńskich hormonów płciowych, wydzielanych głównie wraz z moczem zwierząt i ludzi, które zawsze były obecne w środowisku. Egzogenne progestageny są składnikiem leków, głównie skojarzonych z estrogenami, stosowanych obecnie powszechnie w medycynie, w hormonalnej terapii zastępczej i antykoncepcji. Powoduje to, że związki te są obecne w ściekach komunalnych i szpitalnych, w wodach gruntowych i powierzchniowych oraz osadach dennych rzek. Intensywny rozwój technik oznaczania tych związków, głównie chromatograficznych, umożliwia określenie profili stężeniowych progestagenów w środowisku wodnym. Przedstawiono zakresy zawartości tych związków w środowisku wodnym. Z uwagi na potwierdzony nieobojętny wpływ obecności tych związków na organizmy żywe, istnieje potrzeba opracowania objętej walidacją, szybkiej, powtarzalnej i precyzyjnej procedury oznaczenia tych związków. Omówiono podstawowe techniki chromatograficzne stosowane przy oznaczeniu progestagenów w środowiskowych próbkach wodnych, wraz z omówieniem samego procesu identyfikacji oraz potrzeb analitycznych w tym zakresie.
Progestogens are female sex hormones. They are mainly excreted with human and animal urine and have always been present in the environment. Exogenous progestogens are components of drugs, especially of those estrogens-based, which are commonly used in medicine, hormone-substitutive therapy, as well as in contraception. Those factors are responsible for the presence of progestogens in municipal and hospital sewage, ground and surface waters, as well as in the bottom sediments of rivers. The developments in analytical methods (especially in the chromatographic ones) for the determination of progestogens made it possible to characterize the progestogen concentration profiles in the water environment. Based on the literature reports, this paper presents the range of concentrations at which these compounds occur in the water environment. Taking into consideration the confirmed harmful effect of progestogens on living organisms, it is desirable to develop a quick and accurate analysis method that can be repeated and valuated. The basic chromatographic methods for determining the concentrations of progestogens in water samples are discussed. Consideration is also given to the process of identifying particular progestogens and to the resulting analytical needs.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 1, 1; 35-38
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Możliwości ograniczenia wpływu ścieków deszczowych odprowadzanych z obszarów zurbanizowanych na jakość wód powierzchniowych w aspekcie uregulowań prawnych
Prospects for reduction of the impact of wastewater discharge from urban areas on surface water quality in view of legal regulations
Autorzy:: Sakson, G.
Brzezińska, A.
Zawilski, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236676.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: urban wastewater system
combined sewer overflow
stormwater systems
emission of pollutants
surface water protection
legal regulations
modeling
Opis:: Despite full adoption of EU requirements into current legal regulations in Poland, surface waters as sewage receivers in urban areas still cannot be considered fully protected, especially against contamination from sewer overflows and storm water systems. The examples discussed demonstrate that urban wastewater discharged from sewer overflows and storm water systems during rainfalls has a clearly dominant share in the load of pollutants emitted to the receiver. It is therefore important to develop efficient tools of water protection against these contaminants. Uniform but rather limited provisions applicable throughout the country do not take account of specific local conditions, especially size of wastewater receivers and size and characteristics of the catchment area, preventing therefore effective and economically viable water protection. The results of this research, carried out in Lodz, examining pollution loads discharged from the urban catchment area, illustrate that current approach to surface water protection issues requires a revision. Feasibility of regulatory changes in the area of setting requirements for effective receiver protection against pollutants discharged from urban areas was presented, considering the impact of untreated wastewater on the receiving water. It is also necessary to take comprehensive measures both in terms of research on pollutant emissions and their impact on the receiver and the method to utilize the results of such studies. This would enable more widespread use of urban wastewater discharge system modeling, which in turn would enable a reliable assessment of their impact on the receiver and taking appropriate modernization decisions. All of these activities are preconditions for sustainable rainwater management in urban areas.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2017, 39, 2; 27-38
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Wpływ zrekultywowanego składowiska odpadów komunalnych na jakość wód podziemnych i powierzchniowych na przykładzie składowiska w Kurowicach koło Głogowa
Effect of a reclaimed municipal landfill on the quality of groundwater and surface water: A case study
Autorzy:: Rzepa, S.
Siciński, W.
Toporowicz, T.
Twarowski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236416.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: składowisko odpadów komunalnych
rekultywacja
wody podziemne
wody powierzchniowe
chemizm wód
zanieczyszczenie wód
municipal landfill
reclamation
groundwater
surface water
chemism of water
water pollution
Opis:: Nieczynne, zrekultywowane, składowiska odpadów komunalnych mogą być negatywnym czynnikiem antropogenicznym wpływającym na środowisko naturalne. Wyniki przeprowadzonych w latach 1994-2003 badań hydrochemicznych w rejonie zrekultywowanego składowiska w Kurowicach koło Głogowa wskazują na niewielkie przenikanie zanieczyszczeń do wód podziemnych w północno-wschodniej części składowiska, przy czym strumień zanieczyszczonych wód obejmował jedynie otwór obserwacyjny zlokalizowany około 100 m na północ od składowiska. Nie stwierdzono kontaktu hydraulicznego silnie zanieczyszczonych wód podziemnych z wodami powierzchniowymi (Brzegnicka Struga i zbiornik w dawnej żwirowni). Nie stwierdzono też korelacji pomiędzy zawartością jonów metali ciężkich w wodach podziemnych a wysokością opadów atmosferycznych i deponowanego wraz z nimi ładunku tych substancji, chociaż wystąpiły okresowe podobieństwa w trendach.
Reclaimed municipal landfills are classified as potential anthropogenic polluters impacting upon the natural environment. The reclaimed object in question, located in Kurowice near Glogów in the west of Poland, was subject to hydrochemical investigations from 1944 till 2003. They revealed penetration of pollutants into the groundwater (not very extensive though) in the N-E section of the landfill, the stream of polluted water extending only to the sight-hole situated approximately 100 m northwards. No hydraulic contact was found to occur between highly polluted groundwater and surface water (Brzegnicka Struga and water reservoir in the former gravel pit). There was no correlation between the content of heavy-metal ions in the groundwater and the height of atmospheric precipitation or the precipitation-related deposition of heavy metals, although there were periodical similarities of trends.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2006, R. 28, nr 3, 3; 55-58
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Wpływ procesu ozonowania na skuteczność działania filtrów węglowych
Effect of Ozonation on the Performance of Active Carbon Filter Beds
Autorzy:: Balcerzak, W.
Kułakowski, P.
Łuszczek, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/237744.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: wody powierzchniowe
oczyszczanie wody
ozonowanie wody
filtracja
filtry węglowe
sorpcja
węgiel aktywny
surface water
water treatment
ozonation
sorption
filtration
active carbon
Opis:: W pracy omówiono wyniki badań przeprowadzonych na stacji pilotowej, zlokalizowanej w zakładzie oczyszczania wody "Rudawa", zaopatrującej Kraków w wodę wodociągową. Celem badań było określenie optymalnego miejsca zastosowania procesu ozonowania w ciągu technologicznym zakładu wodociągowego Rudawa. Badania przeprowadzono w dwóch układach: układ badawczy I obejmował procesy ozonowania, filtracji na złożu piaskowym i filtracji na złożu węglowym, natomiast układ badawczy II obejmował procesy filtracji na złożu piaskowym, ozonowania i filtracji na złożu węglowym. Obydwa układy zasilane były wodą po procesach koagulacji i sedymentacji w układzie technologicznym stacji Rudawa. Analiza uzyskanych wyników nie wykazała różnic pomiędzy stosowaniem procesu ozonowania w układzie przed złożami piaskowymi i przed złożami węglowymi. W obydwu wypadkach uzyskano podobną końcową skuteczność oczyszczania wody. Optymalna dawka ozonu, dla której uzyskano wysoki stopień zmniejszenia analizowanych wskaźników wahała się w zakresie 0,9÷1,1 gO3/m3. Zastosowanie ozonowania, niezależnie od przyjętego układu, pozwoliło na poprawę skuteczności oczyszczania wody w wypadku absorbancji w UV o około 20%, a w wypadku barwy o około 25%. Ponadto wykazano, że proces ozonowania prowadził do zwiększenia zawartości aldehydów w wodzie o kilkanaście procent, co może być interpretowane jako wynik rozkładu związków organicznych o złożonej budowie do związków prostszych, na przykład niskocząsteczkowych kwasów organicznych.
The investigations were carried out at the pilot station of the Water Treatment Plant "Rudawa" supplying tap water to the city of Cracow. The aim of the study was to establish in which part of the treatment train the ozonation process should be included. In the experiments use was made of two systems. In one of these, ozonation was performed prior to sand filtration and active carbon filtration, while in the other one ozonation was carried out after sand filtration and was followed by filtration through an active carbon bed. Both systems were fed with water treated by coagulation and sedimentation according to the treatment train used in the Water Treatment Plant "Rudawa". The study produced the following findings: regardless of whether ozonation was conducted before the sand filter or the carbon filter the final treatment efficiencies were similar. The ozone dose yielding the highest extent of pollutant removal ranged between 0.9 and 1.1 gO3/m3. With both systems, treatment efficiency was enhanced by about 20% and about 25% for UV absorbance and color matter, respectively. The ozonation process accounted for a rise in the aldehydes content by over 10%. This may be interpreted as being due to the decomposition of organic compounds from complex into simpler structures, e.g. into low-molecular-weight organic acids.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 3, 3; 57-60
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Skuteczność usuwania związków organicznych w złożu filtrów kontaktowych z warstwą węgla aktywnego
Efficiency of organic matter removal through a contact filter with an active carbon layer
Autorzy:: Sawiniak, W.
Kotlarczyk, B.
Matusiak, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236716.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
oczyszczanie wody
koagulacja
filtry kontaktowe
granulowany węgiel aktywny
THM
surface water
water treatment
coagulation
contact filters
granular active carbon
Opis:: Praca zawiera wyniki badań modelowych mających na celu określenie możliwości zwiększenia skuteczności usuwania związków organicznych z wody powierzchniowej oczyszczanej w procesie koagulacji (siarczanem glinu lub PAX XL19F) prowadzonej w złożach filtrów kontaktowych. Wprowadzenie węgla aktywnego do filtrów kontaktowych miało na celu zmniejszenie zawartości prekursorów THM w wodzie, a co za tym idzie - ograniczenie możliwości tworzenia THM w systemie wodociągowym. Badania modelowe wykazały, że w technicznych filtrach kontaktowych można zastąpić część piasku filtracyjnego warstwą granulowanego węgla aktywnego. Może to poprawić skuteczność usuwania z wody prekursorów THM w takim stopniu, że średnia zawartość sumy THM w wodzie po dezynfekcji chlorem nie będzie przekraczała 10 mg/m3. Jednocześnie wykazano, że wprowadzenie do filtrów kontaktowych warstwy węgla aktywnego nie utrudniło eksploatacji filtrów zarówno podczas oczyszczania wody, jak i w czasie płukania złóż filtracyjnych. Ponadto płukanie złóż filtrów modelowych powietrzem i wodą pozwoliło na znaczne wydłużenie czasu trwania cyklu filtracyjnego bez wpływu na jakość oczyszczonej wody.
Model investigations were performed to analyze the possibility of upgrading the efficiency of organic matter removal from surface water treated by coagulation (involving an alum or a PAX XL19F coagulant), which was conducted in the bed of a contact filter. The objective of incorporating an active carbon layer into the contact filter was to reduce the content of THM precursors in the water being treated, and thus limit the formation of THM in the water distribution system. The results of model investigations have revealed that some part of the sand bed in the technical contact filter can be replaced with a granular active carbon layer. This may raise the efficiency of THM precursor removal to such a degree that the average concentration of the sum of THM in the water upon chlorine disinfection will not exceed 10 mg/m3. It has also been demonstrated that the addition of the active carbon layer did not inhibit the operation of the filter either during water treatment or during backwash. What is more, when the model filter was backwashed with air and water, this permitted a substantial extension of the filter cycle time, without deteriorating the quality of the treated water.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2009, 31, 3; 29-31
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Skuteczność mikrocedzenia w usuwaniu fitoplanktonu oraz wybranych zanieczyszczeń chemicznych z wody powierzchniowej
Efficiency of the micro-sieve process towards the removal of phytoplankton organisms and some chemical pollutants from surface water
Autorzy:: Grochowiecka, W.
Świderska-Bróż, M.
Wolska, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/236566.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:: woda powierzchniowa
oczyszczanie
mikrosita
sinice
okrzemki
zielenice
mikrocystyna
surface water
treatment
micro-sieve
diatoms
blue-green algae
microcystine
Opis:: Przedstawiono problematykę zakwitu glonów w wodzie powierzchniowej ujmowanej do celów wodociągowych oraz wyniki badań skuteczności procesu mikrocedzenia wody charakteryzującej się dużą liczbą mikroorganizmów fitoplanktonowych, w szczególności sinic, zielenic i okrzemek. Ujmowana woda charakteryzowała się ponadto dużą intensywnością barwy, mętnością i zawartością związków organicznych mierzonych jako OWO. Wykazano, że mikrocedzenie skutecznie zmniejszało liczbę organizmów fitoplanktonowych w wodzie, przy czym skuteczność tego procesu była zależna od rodzaju i liczebności mikroorganizmów w ujmowanej wodzie. Usunięcie sinic było równoznaczne ze zmniejszeniem stężenia wewnątrzkomórkowej mikrocystyny LR. Dodatkowo w wyniku mikrocedzenia stwierdzono zmniejszenie mętności wody (do 82%), intensywności barwy (do 40,8%) i zawartości OWO (do 17,8%) oraz natlenienie wody i nieznaczne zwiększenie pH. Skuteczność usuwania mikroorganizmów wpłynęła również na usuwanie zanieczyszczeń zaadsorbowanych na powierzchni komórek mikroorganizmów. Wykazano, że mikrocedzenie nie wpłynęło natomiast w istotny sposób na zawartość zanieczyszczeń nieorganicznych w wodzie (NH4+, NO3-, PO43-). Badania wykazały, że zastosowanie bezreagentowego procesu mikrocedzenia do wstępnego oczyszczania wody zawierającej glony jest uzasadnione, ponieważ zmniejsza ilość prekursorów ubocznych produktów utleniania oraz zapotrzebowanie na reagenty chemiczne, a także ogranicza skalę problemów technologicznych i eksploatacyjnych w dalszych etapach oczyszczania wody.
The aim of the study was to assess the efficiency of the micro-sieve process when used for the treatment of blooming surface water which is taken in for municipal supply. The water is characterized by a large number of phytoplankton organisms, specifically blue-green algae (Cyanophyta) and diatoms, as well as by a high colored matter content, a high turbidity, and a high content of organic compounds expressed as TOC. The research has produced the following findings. The micro-sieve process efficiently reduced the number of the phytoplankton organisms, and the extent of removal depended on the type and number of the microorganisms that were present in the water being treated. The removal of cyanobacteria accounted for the reduction in the concentration of microcistine LR. In addition, the micro-sieve process brought about a reduction in turbidity (to 82%), color intensity (to 40.8%) and TOC concentration (to 17.8%), as well as contributed to the oxygenation of the water and a slight increase in the pH. The efficiency with which the microorganisms were removed had an influence on the removal of the pollutants adsorbed on their surfaces. The micro-sieve process failed to exert a substantial effect on the content of inorganic pollutants (NH4+, NO3-, PO43-). The study has demonstrated that the application of the micro-sieve process without reagents to the pretreatment of algae-containing surface water is justified; it not only decreases the quantity of the precursors of oxidation by-products and reduces the demand for chemical reagents, but also diminishes the scale of technological and operating problems that are to be coped with at further stages of the water treatment process.
Źródło:: Ochrona Środowiska; 2009, 31, 2; 25-30
1230-6169
Pojawia się w:: Ochrona Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "surface water" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język