Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "bottom" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-14 z 14
Tytuł:
Biodostępność chromu z osadów dennych dla larw Chironomus riparius
Bioavailability of chromium from bottom sediments for the larvae of the species Chironomus riparius
Autorzy:
Wachałowicz, A.
Czaplicka-Kotas, A.
Szalińska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237832.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
osady denne
Chironomus riparius
chrom
chironomus riparius
bottom sediments
chromium
Opis:
W pracy porównano wyniki laboratoryjnych i terenowych badań biodostępności chromu z osadów dennych z wykorzystaniem larw Chironomus riparius. Jako obiekt badań wykorzystano osady denne i wodę ze zlewni górnego Dunajca w punktach referencyjnych Kowaniec i Sromowce Wyżne oraz w punktach Limierzysko i Waksmund zanieczyszczonych chromem pochodzącym ze ścieków garbarskich. Wykonano czterodobowe testy bioakumulacji chromu z wykorzystaniem larw Chironomus riparius pochodzących z czystej hodowli laboratoryjnej. Dwa testy przeprowadzone metodą laboratoryjną miały na celu zbadanie biodostępności chromu, natomiast jeden eksperyment prowadzony z wykorzystaniem metody laboratoryjnej, terenowej oraz z badaniem osobników z rodziny Chironomidae (w jednym punkcie z rodziny Oligochaeta) występujących in situ miał na celu porównanie wyników badań terenowych i laboratoryjnych. Oprócz zawartości chromu w Chironomidae badano także ilość chromu w osadach i zawartość substancji organicznych w osadach dennych. Analiza uzyskanych wyników pokazała, że chrom jest biodostępny. Wyniki badań sugerują istnienie progowej ilości chromu w osadach, charakterystycznej w warunkach panujących w danym punkcie pomiarowym. Poniżej tej ilości nie było znaczącej różnicy między zawartością chromu w Chironomus riparius z próbek badanych i z próbki kontrolnej, a powyżej zawartość chromu w organizmach Chironomus riparius wzrastała. Stwierdzono, że niejednorodność rozkładu zawartości chromu w osadach w punktach poboru próbek może powodować rozbieżność wyników badań nad biodostępnością chromu. Przeprowadzone badania wykazały również, że organizmy laboratoryjne są bardziej podatne na działanie zanieczyszczonego środowiska od organizmów żyjących in situ. Ponadto wydaje się, że na dostępność chromu dla organizmów w terenie mają wpływ zmieniające się warunki środowiskowe, wskutek czego nie ma korelacji pomiędzy badaniami laboratoryjnymi i terenowymi.
Investigations into the bioavailability of chromium from river bottom sediments were conducted under laboratory conditions and in situ, using larvae of the species Chironomus riparius. Bottom sediments and water samples were collected within the area of the headwater basin of the river Dunajec, at the reference sites of Kowaniec and Sromowce Wyżne, as well as at the sampling sites of Limierzysko and Waksmund contaminated with chromium from tannery effluents. 96-hour chromium bioaccumulation tests were carried out using Chironomus riparius larvae obtained from a clean laboratory culture. Two laboratory tests were aimed at investigating the bioavailability of chromium, and one test (involving laboratory and in situ methods combined with the examination of the organisms of the family Chironomidae (at one sampling point of the family Oligochaeta) that occurred in situ) was performed with the aim to compare the results obtained under laboratory conditions and in situ. Determinations were carried out for chromium content in the organisms of Chironomidae and in the bottom sediments, the latter being also analyzed for the content of organic substances. The experiments have shown that chromium is bioavailable. Analysis of the results suggests that there is a threshold quantity of chromium in the bottom sediments, which is characteristic for the conditions occurring at the given sampling site. Below that quantity, no significant difference in the content of chromium in the Chironomus riparius organisms was observed between the samples tested and the control samples. When the threshold quantity was exceeded, chromium content in the organisms of Chironomus riparius increased. The findings make it clear that the non-uniform distribution of chromium content in the bottom sediments observed at the sampling sites can account for the discrepancy between the results of the investigations into the bioavailability of chromium. The study has also shown that the laboratory organisms are more sensitive to the polluted environment than the organisms living in situ. The data obtained furthermore suggest that the availability of chromium for the in situ organisms is influenced by the changing environmental conditions, and this is why no correlation can be found between laboratory and in situ tests.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2008, 30, 3; 53-58
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena ekotoksyczności osadów dennych z portów morskich w Gdańsku i Gdyni
Assessing the ecotoxicity of the bottom sediments from the sea ports of Gdansk and Gdynia
Autorzy:
Wolska, L.
Mędrzycka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236548.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
port morski
osady portowe
urobek
sea port
bottom sediments
dredging
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań ekotoksykologicznych (wobec bakterii Vibrio fischeri i małżoraczka Heterocypris incongruens) osadów dennych pobranych z portów morskich w Gdańsku i Gdyni. Wykazano, że osady uśrednione z obu portów można określić jako niestwarzające zagrożenia (poza dwiema próbkami z portu w Gdyni). Wybrane próbki osadów pobranych z różnych głębokości wykazały znacznie większą toksyczność wobec organizmów wskaźnikowych niż próbki uśrednione. Negatywna ocena ekotoksykologiczna próbek osadów nie znalazła pełnego potwierdzenia w wynikach badań chemicznych. Jednak znaczna toksyczność próbek nieuśrednionych może wskazywać, że osady te mogły być zanieczyszczone związkami, które nie są traktowane jako wskaźniki ich zanieczyszczenia. Uzyskane rezultaty potwierdziły wnioski sformułowane w wielu pracach badawczych o dużej przydatności biotestów do oceny zagrożenia wynikającego z deponowania urobku z pogłębiania akwenów portowych w środowisku wodnym.
Bottom sediment samples collected at the sea ports of Gdansk and Gdynia upon dredging operations were tested for ecotoxicity, using bacteria of the species Vibrio fischeri and the crustacean Heterocypris incongruens as bioindicators. The results make it clear that, apart from two samples taken at the sea port of Gdynia, the equalized bottom sediments from both the sea ports can be classified as nonhazardous. However, some of the bottom sediment samples collected at different depth showed a substantially higher toxicity towards the bioindicators used than did the equalized samples. Chemical analyses failed to fully confirm the negative ecotoxicity of the bottom sediments. The noticeably high toxicity of the nonequalized samples seems to suggest that the bottom sediments might have been contaminated with compounds which are not regarded as their bioindicators. The results obtained have substantiated the conclusions drawn by other researchers on the benefits from the use of biotests when assessing the hazards of dredged material disposal in the aquatic environment.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2009, 31, 1; 49-52
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zawartości metali ciężkich w osadach dennych dopływów Jeziora Goczałkowickiego
Heavy metals in the bottom sediments of Lake Goczalkowickie tributaries
Autorzy:
Szalińska, E.
Koperczak, A.
Czaplicka-Kotas, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236650.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
osady denne
metale ciężkie
Jezioro Goczałkowickie
bottom sediments
heavy metals
Lake Goczalkowickie
Opis:
Wyniki dotychczasowych badań wskazują jednoznacznie na zanieczyszczenie wody i osadów dennych Jeziora Goczałkowickiego metalami ciężkimi. Ponieważ Jezioro Goczałkowickie jest ważnym elementem systemu zaopatrzenie w wodę Górnego Śląska, a ponadto stanowi naturalne siedlisko ryb i ptactwa wodnego, problem zanieczyszczenia tego akwenu metalami ciężkimi ma ogromne znaczenie w tym regionie. W pracy przeprowadzono analizę, który z dopływów Jeziora Goczałkowickiego stanowi źródło poszczególnych metali ciężkich (kadm, miedź, ołów, cynk, żelazo, mangan) w tym zbiorniku i jakie jest przestrzenne zróżnicowanie zanieczyszczenia metalami w jego zlewni. Jako materiał badawczy do przeprowadzenia tej analizy wybrano osady denne, ponieważ w ekosystemach wodnych mogą być one traktowane jako swojego rodzaju archiwum zanieczyszczeń. Badania wykazały, że osady zalegające dopływy do Jeziora Goczałkowickiego są zanieczyszczone metalami ciężkimi, przy czym jest ono zróżnicowane przestrzennie. Duża zawartość poszczególnych metali w osadach jest związana głównie ze źródłami antropogenicznymi zlokalizowanymi w zlewni zbiornika, takimi jak stawy do hodowli ryb czy też spływy z terenów użytkowanych rolniczo. Wyjątek stanowił żelazo, którego duża ilość w osadach jest wynikiem jego wymywania z obszaru torfowisk. Stwierdzono, że zawartość metali ciężkich w osadach wskazuje na poważne zagrożenie toksykologiczne organizmów bentosowych. Jednak z uwagi na fakt, że większość osadów jest zatrzymywana w przepompowniach przed zrzutem do tego zbiornika, nie są one bezpośrednim zagrożeniem Jeziora Goczałkowickiego.
The results of the research performed so far make it clear that the water and bottom sediments of Lake Goczalkowickie are contaminated with heavy metals. Since Lake Goczalkowickie constitutes an important part of the water supply system for Upper Silesia and in addition a natural habitat for fish and aquatic wildlife, their contamination has become a cause for grave concern. The study reported on in this paper had two major objectives: to assign each heavy metal (cadmium, copper, lead, zinc, iron and manganese) detected in Lake Goczalkowickie to particular tributaries as the source of origin, and to determine the spatial distribution of each contaminant with-in the catchment area of each tributary. Bottom sediments were chosen as the material for analyses, because in aquatic ecosystems they can be regarded as "archives of pollutants". The study has produced the following findings. The bottom sediments occurring in the tributaries of Lake Goczalkowickie are contaminated with heavy metals differing in patterns of spatial distribution. The high heavy-metal concentrations in the bottom sediments are attributable predominantly to the anthropogenic sources located in the catchment area of Lake Goczalkowickie (fish farming and runoffs from agricultural operations). This finding does not hold for iron, as the high concentration of this heavy metal is associated with leachates from peat lands. The high concentrations of heavy metals in the bottom sediments pose serious toxicological hazards to the bottom fauna. Owing to the fact that the majority of the sediments are retained by the pump stations, Lake Goczalkowickie is not directly endangered.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2010, 32, 1; 21-25
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zawartości polichlorowanych bifenyli w wodzie i osadach dennych Warty na wysokości Częstochowy
Contamination of the Warta River with polychlorinated biphenyls in the area of Czestochowa
Autorzy:
Rosińska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236660.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
woda powierzchniowa
Warta
osad denny
polichlorowane bifenyle
river water
Warta River
bottom sediments
polychlorinated biphenyls
Opis:
W pracy dokonano oceny stopnia zanieczyszczenia polichlorowanymi bifenylami (PCB) wody i osadów dennych w Warcie. Analizowano zawartość siedmiu kongenerów PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153, 180). Do badań pobrano próbki osadów dennych i wody w czterech punktach pomiarowych zlokalizowanych wzdłuż biegu Warty w Częstochowie i okolicach. Do analizy PCB wykorzystano metodę ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Analizę jakościową wykonano stosując chromatograf gazowy GC 8000 firmy Fisons, rozdział PCB przeprowadzono na kolumnie DB-5, natomiast do ich detekcji i identyfikacji wykorzystano spektrometr mas MS 800 zawierający źródło jonów typu EI o energii jonizacji 70 eV. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono, że w wodzie i osadach dennych Warty na terenie Częstochowy są obecne polichlorowane bifenyle. Jednocześnie wykazano wzrost zawartości PCB w osadach dennych Warty wzdłuż jej biegu, co może świadczyć, że na terenie miasta mogą się znajdować potencjalne źródła tych zanieczyszczeń. Suma analizowanych kongenerów PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153 i 180) w wodzie mieściła się w zakresie 3,6÷9,4 mg/m3. Stwierdzono, że stopień zanieczyszczenia osadów dennych w Warcie na wysokości Częstochowy nie przekraczał wartości TEL (<0,02 mg/kg), czyli osady te nie stwarzają obecnie zagrożenia dla organizmów wodnych.
The water and bottom sediments of the river Warta were analyzed for contamination with polychlorinated biphenyls (PCBs). Samples were collected at four sampling sites located along the river within the area of the city of Czestochowa and its immediate vicinity. For the analysis of PCBs, use was made of the solid phase extraction (SPE) method, and qualitative analysis was conducted using a Fisons GC 8000 gas chromatograph. PCBs were separated in a DB-5 column, whereas their detection and identification were performed by means of an MS 800 mass spectrometer with an EI ion source of an ionization energy of 70 eV. The findings of the study have substantiated the presence of polychlorinated biphenyls both in the bottom sediments and in the water of the river Warta within the area of Czestochowa. The results obtained have also revealed that the concentrations of PCBs in the bottom sediments tend to increase along the length of the river. This is an indication that potential sources of PCB contamination are located in the city. The sum of the PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153 and 180) congeners in the riverine water ranged between 3.6 and 9.4 mg/m3. The extent of bottom sediment contamination in the river section of Czestochowa was not found to exceed the TEL value (<0.02 mg/kg), which demonstrates that the bottom sediments pose no hazard to aquatic organisms.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2010, 32, 1; 15-20
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie analizy specjacyjnej w monitoringu metali ciężkich w osadach dennych na przykładzie rzeki Utraty
Use of speciation analysis for monitoring heavy metals in the bottom sediments of the Utrata River
Autorzy:
Wojtkowska, M.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236850.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
sekwencyjna procedura ekstrakcji
heavy metals
bottom sediments
sequential extraction procedure
pollution
Opis:
Określono ruchliwość wybranych metali ciężkich w osadach dennych pobranych z rzeki Utraty. Do procesu ekstrakcji sekwencyjnej wg Tessiera wykorzystano powietrznie suchy osad o średnicy ziaren >90 žm. W poszczególnych ekstraktach oznaczano zawartość Cu, Pb, Zn, Cd wykorzystując technikę FAAS. Spośród badanych metali w osadach dennych największą biodostępnością charakteryzował się metal o największej toksyczności - kadm. Również cynk i ołów głównie wiązane były z frakcjami ruchliwymi, co wskazuje na możliwość ich uruchamiania do toni wodnej. Najmniejszą ruchliwością charakteryzowała się miedź, występująca w znacznych ilościach w połączeniach z frakcją organiczną. Na podstawie analizy udziału w ogólnej zawartości dwóch najbardziej ruchliwych form, biodostępność badanych metali uszeregowano w kolejności Cd>Zn>Pb>Cu. Uzyskane dane zostaną wykorzystane w dalszych badaniach dotyczących migracji zdeponowanych metali w układzie toń wodna-osady denne.
Some heavy metals found in the bottom sediments of the Utrata River were analyzed for mobility. Tessier's sequential extraction procedure was carried out using air-dried sediments with grain diameters greater than 90 žm. Concentrations of Cu, Pb, Zn, and Cd in particular extracts were measured by means of the FAAS technique. Among the heavy metals examined, the most toxic one, namely cadmium, was characterized by the highest mobility. Zinc and lead tended to form complexes with mobile fractions, which is an indication of their potential for desorption to water. Copper, which occurred in great amounts in complexes with the organic fraction, exhibited the lowest mobility. Taking into account the percentage of two metals with the highest mobility in the total heavy metal content, the bio-availability of the heavy metals examined was arranged in the following order: Cd>Zn>Pb>Cu. The data obtained will be used in further research on the migration of the deposited heavy metals within the water depths-bottom sediments system.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 4; 43-46
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość związków metali ciężkich w osadach dennych Kłodnicy
Heavy metal compounds in the bottom sediments of the river Klodnica (Upper Silesia)
Autorzy:
Barbusiński, K.
Nocoń, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236778.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
Kłodnica
klasyfikacja LAWA
heavy metals
bottom sediments
Klodnica river
LAWA classification
Opis:
Przedstawiono wyniki badania zmian zawartości metali (Zn, Pb, Cu, Ni, Cr, Cd, Mn, Fe) w osadach dennych Kłodnicy (Górny Śląsk) w latach 2004 i 2006. W odniesieniu do klasyfikacji LAWA stwierdzono, że zawartość niklu i chromu w osadach nie przekraczała wartości tła geochemicznego. Zawartość ołowiu, miedzi i cynku wskazywała na umiarkowane zanieczyszczenie, natomiast zawartość kadmu klasyfikowała osady denne jako mocno zanieczyszczone. Zaobserwowano także wzrost zawartości żelaza i manganu w osadach dennych, spowodowany dopływem ścieków z terenu kopalń węgla kamiennego. Wskazuje to na konieczność ograniczenia niekorzystnego wpływu przemysłu wydobywczego na stan czystości rzeki. Stwierdzono wzrost zawartości kadmu w 2006 r. w porównaniu do 2004 r., co może oznaczać jego większą kumulację w organizmach roślinnych i zwierzęcych. Przeprowadzone badania wskazują na celowość objęcia zmian zawartości metali ciężkich w osadach dennych Kłodnicy stałą kontrolą analityczną.
The paper reports on the changes in the concentrations of heavy metals (Zn, Pb, Cu, Ni, Cr, Cd, Mn, Fe) measured in the bottom sediments of the river Klodnica in 2004 and 2006. The study has produced the following findings. According to the LAWA classification, the values of the nickel and chromium content determined in the bottom sediments did not exceed the values measured in the geochemical background. The concentrations of lead, copper and zinc were indicative of moderate contamination, whereas the concentration of cadmium showed that the bottom sediments of the Klodnica were severely contaminated. The rise observed in the iron and manganese content of the bottom sediments was associated with the wastewater discharge from coal mines. This finding indicates that the problem of reducing the impact of mining operations on the quality of the river water has taken on a sense of urgency. In 2006, the cadmium content measured in the bottom sediments was higher than in 2004, which suggests an increased accumulation of this metal in the organisms of plants and animals. The results of the study make it clear that heavy metal concentrations in the bottom sediments of the Klodnica river should be monitored on a regular basis.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 1; 13-17
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian ładunku metali śladowych transportowanych wraz z zawiesinami wzdłuż biegu rzeki
Changes in trace metal load in suspended solids carried along the river
Autorzy:
Nocoń, W.
Barbusiński, K.
Nocoń, K.
Kernert, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237420.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
suspended solids
trace metals
load balance
bottom sediments
Klodnica river
zawiesiny
metale śladowe
osady denne
Kłodnica
Opis:
The paper discusses potential use of changes in load of suspended solids and co-transported trace metal ions to define sectors of the river where increased sedimentation occurs as river bottom deposits. Therefore, flow rate of the river was being determined as well as content of total suspended solids and of selected metal ions (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) in suspended solids and bottom sediments. Changes in the load of suspended solids and of metals with suspended solids found along the course of the river (Klodnica, Upper Silesia) were estimated. It was established that under similar hydraulic conditions the load of metals associated with suspended solids was a function of change in the load of suspended matter. The results of the research allowed determination of sectors of the Klodnica River where sedimentation of the major part of suspended solids is observed and where the number of metal ions in the bottom sediments is increased. This will enable defining sectors of small and medium-sized rivers that require certain measures to be taken in order to improve their ecological state.
Przedstawiono możliwości praktycznego wykorzystania zmian ładunku zawiesin i transportowanych wraz z nimi jonów metali śladowych do określenia odcinków koryta rzeki, na których następuje zwiększona sedymentacja zanieczyszczeń w postaci osadów dennych. W tym celu wyznaczano wartości strumienia objętości wody w rzece, zawartość zawiesin ogólnych oraz jonów wybranych metali (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) w zawiesinach i osadach dennych. Określono zmiany ładunku zawiesin oraz metali wraz z zawiesinami, jakie wystąpiły wzdłuż biegu rzeki (Kłodnica, Górny Śląsk). Stwierdzono, że ładunek metali śladowych związanych z zawiesinami, przy zbliżonych warunkach hydraulicznych, był funkcją zmian ładunku zawiesin. Wyniki badań pozwoliły na wskazanie odcinków rzeki, na których sedymentuje znaczna część zawiesin, a w osadach dennych występuje zwiększona zawartość związków metali śladowych. Umożliwi to wskazanie odcinków małych i średnich rzek, na których konieczne są zabiegi mające na celu poprawę ich stanu ekologicznego.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 1; 33-38
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu biologicznie rozkładalnych zanieczyszczeń obecnych w ściekach na warunki tlenowe odbiornika – studium przypadku
Influence of bio-degradable wastewater components on oxygen conditions of the receiver – case study
Autorzy:
Bielski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237594.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
środowisko wodne
ścieki przemysłowe
osady denne
zużycie tlenu
kinetyka utleniania
aquatic environment
industrial wastewater
bottom sediments
oxidation kinetics
Opis:
Przedstawiono metodę analizy wpływu niewłaściwie oczyszczonych ścieków na środowisko wodne potoku. Długotrwałe odprowadzanie takich ścieków powoduje trwałe zmiany właściwości osadów dennych. W celu dokonania oceny zmian, do jakich doszło w środowisku wodnym w wyniku odprowadzenia ścieków do potoku, zbadano kinetykę procesów biochemicznych zachodzących w tym środowisku. W modelu biochemicznego utleniania węglowych związków organicznych wykorzystano równania opisujące zmiany całkowitego biochemicznego zapotrzebowania na tlen oraz zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego w czasie. Z uwagi na dostatecznie dużą prędkość przepływu wody w potoku nie stwierdzono akumulacji zawiesin pochodzących ze ścieków w osadach samego potoku, lecz akumulacja ta nastąpiła w osadach dennych rozlewisk i jeziora, do których wpada potok. Wykazano, że odprowadzanie ścieków przyczyniło się do znacznego odtlenienia wody, głównie w rozlewiskach i jeziorze. Jednocześnie osady denne miały powierzchniowe zużycie tlenu zbliżone do wartości charakterystycznych w przypadku osadów pochodzenia naturalnego, z domieszką osadów ściekowych. Za pomocą modelu matematycznego opisującego zmiany zawartości tlenu rozpuszczonego oraz związków azotu (organicznego, amonowego, azotynów i azotanów) wyznaczono powierzchniową szybkość zużycia tlenu przez osady denne, powierzchniową szybkość powstawania azotu organicznego, powierzchniową szybkość denitryfikacji, a także szybkości nitryfikacji I i II stopnia, denitryfikacji i amonifikacji. Zastosowana metoda modelowania procesów biochemicznych zachodzących w środowisku wodnym umożliwia oszacowanie parametrów kinetycznych wybranych procesów i szybkości tych procesów oraz stopnia zanieczyszczenia wody biologicznie rozkładalnymi substancjami organicznymi.
A method for analyzing impact of poorly treated wastewater on aquatic environment of a watercourse was presented. Long-term discharge of such wastewater has a long-lasting impact on bottom sediment properties. In order to assess changes in water environment that result from the waste discharge, kinetics of biochemical processes was studied. In a model of biochemical oxidation of organic carbon compounds, equations describing changes in total biochemical oxygen demand as well as content variations of dissolved oxygen in time were used. A sufficiently high watercourse velocity prevented accumulation of suspended solids from the wastewater, in the watercourse sediment. The accumulation did take place in the bottom sediments of the floodplains and the lake that the watercourse flowed into. It was demonstrated that the wastewater discharge contributed to a significant water deoxygenation, mainly in the floodplains and the lake. In addition, the bottom sediments demonstrated surface oxygen consumption at the same level that was typical for natural deposits with an addition of sewage sludge. Using a mathematical model describing changes in the dissolved oxygen and nitrogen concentrations (organic nitrogen, ammonia, nitrites and nitrates), surface rate of oxygen consumption by sediments, surface rate of organic nitrogen synthesis, surface rate of denitrification as well as the rates of nitrification of the first and second degree, denitrification and ammonification were determined. The method of modeling biochemical processes in aquatic environment enables estimation of kinetic parameters of selected processes, their rate as well as a degree of water pollution with biologically degradable organic substances.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2015, 37, 2; 37-42
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola zawiesin w transporcie metali ciężkich w wodach powierzchniowych na przykładzie Kłodnicy
The role of suspended solids in the transport of heavy metals in surface water, exemplified by the Klodnica River (Upper Silesia)
Autorzy:
Barbusiński, K.
Nocoń, W.
Nocoń, K.
Kernert, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236838.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
woda rzeczna
zawiesiny
osady denne
metale ciężkie
transport zanieczyszczeń
river water
suspended solids
bottom sediments
heavy metals
pollution transport
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości jonów wybranych metali ciężkich (Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn i Fe) w zawiesinach zawartych w wodzie powierzchniowej, na przykładzie Kłodnicy (Górny Śląsk). Próbki wody z zawiesinami pobrano w 8 punktach zlokalizowanych wzdłuż całej długości rzeki. Uzyskane wyniki badań interpretowano zgodnie z niemiecką klasyfikacją LAWA. Stwierdzono korelację pomiędzy zawartością jonów badanych metali ciężkich a zawartością żelaza w zawiesinach. Stwierdzono również, że zawartość metali w zawiesinach obecnych w wodzie z Kłodnicy była mniejsza niż w zawiesinach w Odrze i jej dopływach. Wykazano trównież, że zawartość jonów metali ciężkich w zawiesinach była kilkakrotnie większa niż w osadach dennych, co świadczyło o istotnej roli zawiesin w procesie przemieszczania się zanieczyszczeń wraz z biegiem rzeki. Duże zmiany zawartości jonów metali ciężkich w zawiesinach, obserwowane zarówno w trakcie prowadzenia badań, jak i wynikające z danych literaturowych, wskazują na celowość prowadzenia badań nad dynamiką tych zmian.
Concentrations were measured of eight heavy metals (Zn, Pb, Cd, Cr, Cu, Ni, Mn, Fe) found in the suspended solids of surface water. The Klodnica River was chosen as an example to demonstrate the role of suspended solids in heavy metal transport. Water samples containing suspended solids were collected at eight points located along the entire length of the river. The results were interpreted using the German classification LAWA. A correlation was found to occur between the heavy metal ion content and the iron content of the suspended solids. Comparative analysis has demonstrated that the heavy metal content of suspended solids was lower in the Klodnica than in the Odra River and its tributaries. Analysis of the results has also revealed that the heavy metal ion content of suspended solids was several times that of the bottom sediments. This substantiates the significant role of suspended solids in the transport of pollutants down the river. Considerable changes in the heavy metal ion content of suspended solids (not only observed during this study but also reported in the literature) corroborate the need of investigating the dynamics of these changes.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 2; 33-38
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania sorpcji i desorpcji wybranych niebezpiecznych substancji organicznych w układzie woda/osady denne
Sorption and desorption of hazardous organic substances in the water/bottom sediment system
Autorzy:
Dmitruk, U.
Piaścik, M.
Dojlido, J.
Taboryska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237846.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
osady denne
związki organiczne
pestycydy chloroorganiczne
chlorofenole
polichlorowane bifenyle
sorpcja
desorpcja
bottom sediments
organic compounds
organochlorine pesticides
chlorophenols
polychlorinated biphenyls
sorption
desorption
Opis:
Sorpcja zanieczyszczeń organicznych występujących w wodach rzecznych przez osady denne jest procesem powodującym kumulację tych zanieczyszczeń w osadach, natomiast desorpcja tych związków z osadów może spowodować wtórne zanieczyszczenie wód. W pracy przedstawiono wyniki badań mających na celu poznanie dynamiki procesu sorpcji związków organicznych (pestycydy chloroorganiczne, chlorofenole, polichlorowane bifenyle) w układzie woda/osady denne pobrane z Wisły poniżej Krakowa. Badania przeprowadzono w trzech etapach. W pierwszym osad wytrząsano z wodą rzeczną i wodą destylowaną w czasie 12 tyg., oznaczając zawartość badanych związków w wodzie i osadzie, obliczając współczynniki kumulacji analizowanych związków. W drugim etapie, w celu zbadania stabilności badanych związków, wodę rzeczną wytrząsano bez i z dodatkiem HgCl2 przez 7 d. W trzecim etapie do wody rzecznej wraz z osadem dodano roztwory wzorcowe DDT, PCB i chlorofenoli i badano proces sorpcji w ciągu 7 d. Stwierdzono, że proces sorpcji badanych związków na cząstkach osadów zachodził najintensywniej w ciągu kilku pierwszych dób kontaktu osadów z wodą, a następnie stabilizował się. Wykazano, że chlorofenole charakteryzowały się mniejszą trwałością i zdolnością do kumulacji w osadach niż pestycydy chloroorganiczne i PCB. Nie zaobserwowano istotnych zmian zawartości badanych związków w osadzie nawet w przypadku ich wymywania do wody destylowanej, co świadczy o dużej stabilności połączeń (silne oddziaływania hydrofobowe) tych związków z osadem. Można wnioskować, że w przypadku kontaktu osadów z wodą rzeczną w warunkach wymieszania osadów (np. w czasie powodzi) proces przechodzenia tych związków do wody będzie ograniczony.
Sorption of organic pollutants in riverine water by bottom sediments accounts for their accumulation inside the bottom sediments while desorption of those pollutants from the bottom sediments can become a contributing factor in the recontamination of riverine water. The aim of the study was to examine the dynamics of the process of organic compound sorption (organochlorine pesticides, chlorophenols, polychlorinated biphenyls), using water-bottom sediments samples collected from the river Vistula downstream of Cracow. The experiments involved three stages. At the first one the bottom sediments samples were shaken with riverine and distilled water for 12 weeks, the contents of particular compounds in the water and in the bottom sediments were determined and their coefficients of accumulation were calculated. At the second stage the river water samples (with and without HgCl2 addition) were shaken for seven days in order to test the stability of the compounds examined. At the third stage the water-bottom sediments samples were added standard solutions of DDT, PCB and chlorophenols, and the sorption process was observed for seven days. The experimental results have revealed the following: the sorption of the compounds on the bottom sediments proceeded at the fastest rate during the first days of contact between bottom sediments and water and then stabilized; the stability of chlorophenols and their propensity to accumulation in the bottom sediments were lower as compared to those of organochlorine pesticides and PCB; no significant changes were observed in the concentrations of the compounds in the bottom sediments even when they were washed out into distilled water. This substantiates the strong hydrophobic interrelations between those substances and the bottom sediments. It can be concluded that if the bottom sediments are in contact with the river water under conditions of bottom sediments mixing (e.g. during flood), the penetration of those hazardous compounds into the water will be limited.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2008, 30, 3; 21-25
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania polianiliny w mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej (SPME) do oznaczania trójfenyloarsyny w osadach dennych Morza Bałtyckiego
Development of spme method for determination of triphenylarsine in bottom sediments from the Baltic Sea
Autorzy:
Dziedzic, D.
Nawała, J.
Popiel, S.
Choma, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237335.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
solid phase microextraction polyaniline
fiber
electropolymerization
triphenylarsine
extraction
desorption
bottom sediments
mikroekstrakcja do fazy stacjonarnej polianilina
włókno
elektropolimeryzacja
trifenyloarsyna
ekstrakcja
desorpcja
osady denne
Opis:
Synthesis of a new stationary phase for SPME based on polyaniline has been developed and optimized. The obtained stationary phase is designed for analysis of triphenylarsine (TPA) which is a marker of chemical warfare agents dumped in the Baltic Sea. The best TPA sorption properties were observed for fiber obtained during the electropolymerization of aniline from 0.1 M solution in 1.25 M H2SO4. Three cycles of scanning were performed in the range from –0.2 to 1.1 V, followed by 14 cycles in the range from 0.4 to 1.1 V, at a scanning speed of 20 mV/s. These conditions guarantee accurate, leveled and repeatable coating of the fiber with the polymer stationary phase. The maximum working temperature of the resulting SPME fiber was 220°C. It exhibited approximately 40% higher TPA extraction efficiency than the best available commercial fiber: DVB/CAR/PDMS. The highest TPA extraction efficiency was obtained at 60°C and after 90 min sorption. The limits of detection and quantification for the developed TPA analysis method were respectively 0.1 and 0.5 ppb. The precision of the method for five consecutive measurements was 4.7% for the same fiber and 7.2% for the five commercial fibers. Compared to standard liquid-solid extraction, the HS-SPME technique developed based on polyaniline-coated fiber remains competitive as simple, quick and low-cost.
W pracy zaprojektowano i zoptymalizowano warunki syntezy nowej fazy stacjonarnej do SPME na bazie polianiliny, przeznaczonej do analizy trójfenyloarsyny (TPA), która jest markerem broni chemicznej zatopionej w Bałtyku. Najlepsze właściwości adsorpcyjne względem TPA uzyskano z użyciem włókna otrzymanego podczas elektropolimeryzacji aniliny (PANI) z jej 0,1M roztworu w 1,25M H2SO4. Skanowanie prowadzono w przedziale od –0,2 V do 1,1 V przez trzy cykle, a następnie w zakresie od 0,4 V do 1,1 V przez 14 cykli, z prędkością skanowania 20 mV/s. Warunki te zapewniły uzyskanie dokładnego, równomiernego i powtarzalnego pokrycia nośnika warstwą polimerową fazy stacjonarnej. Maksymalna temperatura pracy tak uzyskanego włókna wynosiła 220°C. Stwierdzono, że otrzymane w ten sposób włókno do SPME miało około 40% większą sprawność ekstrakcji TPA w porównaniu do najlepszego dostępnego włókna handlowego DVB/CAR/PDMS. Największą wydajność ekstrakcji TPA uzyskano w temperaturze 60°C i czasie 90 min. Granice oznaczalności i wykrywalności opracowanej metody analizy TPA z wykorzystaniem włókna PANI wynosiły odpowiednio 0,1 ppb i 0,5 ppb, a precyzja metody w przypadku pięciu kolejnych pomiarów wynosiła 4,7% dla tego samego włókna i 7,2% dla pięciu włókien komercyjnych. W porównaniu do tradycyjnej ekstrakcji typu ciało stałe-ciecz, opracowana technika HS-SPME z wykorzystaniem włókna pokrytego polianiliną zyskuje przewagę dzięki swojej prostocie, szybkości oraz niskim kosztom.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2017, 39, 4; 9-17
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zagospodarowania zlewni na jakość osadów dennych w wybranych zbiornikach zaporowych
Influence of land development in the drainage area on bottom sediment quality in some dam reservoirs
Autorzy:
Jancewicz, A.
Dmitruk, U.
Sośnicki, L.
Tomczuk, U.
Bartczak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236854.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
zbiornik zaporowy
osady denne
presja antropogeniczna
metale ciężkie
WWA
pestycydy
polichlorowane bifenyle
dam reservoir
bottom sediments
anthropogenic pressure
heavy metals
PAH
pesticides
PCB
Opis:
Z przeprowadzonej analizy zagospodarowania zlewni zbiorników zaporowych w Nieliszu (zlewnia rolnicza) i Rybniku (zlewnia zurbanizowana) wynika, że warunki środowiskowe i antropogeniczne w zlewniach obydwu zbiorników są istotnie różne, co ma odzwierciedlenie w zanieczyszczeniu osadów dennych. Osady denne skumulowane w analizowanych zbiornikach różniły się pod względem wartości podstawowych wskaźników (substancje organiczne, biogeny, makroelementy), a także zawartości metali ciężkich oraz trwałych związków organicznych. Największe wartości większości analizowanych wskaźników zanieczyszczenia osadów dennych oznaczono w przypadku zbiornika w Rybniku. Wyjątek stanowiły azot ogólny, substancje organiczne, wapń, magnez, rtęć, lindan i DDE. Zanieczyszczenia mające charakter antropogeniczny, takie jak WWA i PCB, występowały w osadach ze zbiornika w Rybniku w ilościach dwukrotnie większych niż w osadach ze zbiornika w Nieliszu. Znaczna kumulacja cynku, kadmu i ołowiu może być wynikiem przemysłowego zagospodarowania zlewni zbiornika rybnickiego. Arsen, miedź i rtęć, których średnie geometryczne stężenia były większe w osadach dennych ze zbiornika w Nieliszu traktowane są jako zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego.
Analysis of land development in the drainage areas of the Nielisz dam reservoir (rural drainage area) and Rybnik dam reservoir (urban drainage area) has revealed significant differences in the environmental and anthropogenic conditions between them, which are reflected in the pollution of bottom sediments. The bottom sediments in the two reservoirs differed in the values of main pollution parameters (organic substances, nutrients and macroelements), as well as in the concentrations of heavy metals and durable organic compounds. Except for total nitrogen, organic matter, calcium, magnesium, mercury, lindane and DDE, the highest concentrations of the pollutants being analyzed were measured in the Rybnik dam reservoir. In the Rybnik dam reservoir, bottom-sediment concentrations of anthropogenic pollutants such as PAHs and PCB were twice as high as in the Nielisz dam reservoir. The comparatively high accumulation of zinc, cadmium and lead seems to be attributable to the industrial activities in the drainage area of the Rybnik dam reservoir. Arsenic, copper and mercury, whose geometrical means of concentration were higher in the bottom sediments from the Nielisz dam reservoir, are regarded as pollutants associated with agricultural activities.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 4; 29-34
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozkład przestrzenny związków żelaza i manganu w osadach dennych Jeziora Goczałkowickiego
Spatial distribution of iron and manganese compounds in bottom sediments of the Goczalkowice Dam Reservoir
Autorzy:
Czaplicka, A.
Ślusarczyk, Z.
Bazan, S.
Szarek-Gwiazda, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237886.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
Goczalkowice dam reservoir
bottom sediments
Fe and Mn compounds
spatial distribution
correlations
cluster analysis
Jezioro Goczałkowickie
osady denne
związki żelaza
związki manganu
rozkład przestrzenny
korelacje
analiza skupień
Opis:
Analysis of the bottom sediment composition in the shallow, polimictic Goczalkowice dam reservoir demonstrated that the amounts of Mn and Fe compounds determined did to a small extent only exceed the level of their geochemical background. Spatial distribution of iron and manganese content in the Goczalkowice dam reservoir was developed on the basis of the bottom sediment composition studies for the reservoir. There is an evidence of both natural and anthropogenic origin of the two elements. Correlations between their presence and the content of granulometric bottom sediment fractions, organic matter amount, depth of the measuring points as well as concentration of other trace elements (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) in the sediments were developed. Statistical testing allowed for identification of varying statistical strength between the content of Fe and Mn and fi ne bottom sediment fractions. Three groups of measuring points identified in the dam reservoir substantially differed from each other by Fe and Mn bottom sediment content. In addition, differentiation in their concentration along longitudinal transects of the dam reservoir was demonstrated.
Przeprowadzone badania składu osadów dennych w płytkim, polimiktycznym Jeziorze Goczałkowickim wykazały, że oznaczone ilości związków żelaza i manganu tylko w niewielkim stopniu przekraczały poziom ich tła geochemicznego. Na podstawie badań składu osadów dennych Jeziora Goczałkowickiego opracowano rozkład przestrzenny zawartości związków żelaza i manganu w czaszy zbiornika. Stwierdzono zarówno naturalne, jak i antropogeniczne pochodzenie obu tych pierwiastków. Opracowano współzależności między ich obecnością a zawartością frakcji granulometrycznych osadów, ilością związków organicznych, głębokością punktów pomiarowych, a także zawartością innych metali śladowych (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w osadach. Za pomocą testów statystycznych wskazano na różną siłę statystyczną współzależności między zawartością żelaza i manganu a zawartością drobnych frakcji osadów dennych. Wydzielono trzy grupy punktów pomiarowych w zbiorniku zaporowym, istotnie różniących się między sobą zawartością związków żelaza i manganu w osadach dennych. Wykazano także zróżnicowanie zawartości tych metali w osadach wzdłuż podłużnych transektów zbiornika zaporowego.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2017, 39, 3; 47-54
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zanieczyszczenia osadów dennych metalami śladowymi na przykładzie nizinnego zbiornika zaporowego w miejscowości Słup na Dolnym Śląsku
Evaluation of trace metal contamination of bottom sediments based on the example of lowland dam reservoir in slup in the Lower Silesia Region
Autorzy:
Senze, M.
Kowalska-Góralska, M.
Wondołowska-Grabowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237243.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
bottom sediments
copper industry
copper mine
trace metals
dam reservoir
geoaccumulation index
enrichment factor
osady denne
przemysł miedziowy
kopalnia miedzi
metale śladowe
zbiornik zaporowy
współczynnik geoakumulacji
współczynnik wzbogacenia
Opis:
Analizowano stan zanieczyszczenia metalami śladowymi (ołów, miedź, nikiel, cynk, kadm, chrom, kobalt) osadów dennych w zbiorniku zaporowym „Słup” na Dolnym Śląsku na tle potencjalnego wpływu emisji z kopalni miedzi. Stopień zanieczyszczenia osadów dennych określono na podstawie wartości współczynnika geoakumulacji metali (Igeo). Spośród analizowanych metali śladowych kadm, ołów i cynk przyjmowały wartości mieszczące się w grupie osadów niezanieczyszczonych (I klasa czystości osadów). Z kolei zawartość kobaltu i miedzi osiągała wartości przypisane osadom niezanieczyszczonym i umiarkowanie zanieczyszczonym (klasa I i II), a nikiel i chrom osadom umiarkowanie zanieczyszczonym (klasa II). Badania wykazały nieznaczny wpływ oddziaływania kopalni miedzi na środowisko wodne zbiornika zaporowego. Możne to wynikać z napływu mas powietrza na teren Dolnego Śląska najczęściej z kierunków zachodniego i południowo-zachodniego. Dlatego kopalnia miedzi, znajdująca się na północ od zbiornika, nie ma większego wpływu na jakość wód retencjonowanych w zbiorniku zaporowym.
Degree of trace metal contamination (lead, copper, nickel, zinc, cadmium, chromium, cobalt) of bottom sediments from the Slup dam reservoir in Lower Silesia was analyzed considering potential effect of copper mine emissions. Degree of bottom sediment contamination was determined on the basis of a geoaccumulation factor for metals (Igeo). Among the analyzed trace metals, values for cadmium, lead and zinc were within the limits for the uncontaminated sediment group (class I). Cobalt and copper content were at the “uncontaminated” and “moderately contaminated” level (class I and II), while that of nickel and chrome — within limits for the moderately contaminated group (class II). The research pointed towards a negligible copper mine impact on the water environment of the dam reservoir. This could be explained by the inflow of air masses over the Lower Silesia Region mostly from the west and south-west. Therefore, the copper mine located to the north of the reservoir does not have a major effect on quality of the dam reservoir water.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2017, 39, 4; 51-56
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-14 z 14

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies