Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zasoby wodne" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Zatorfienie i zasoby wodne złóż torfowych dorzecza górnej Warty
Peat cover and water resources of peat deposits in the upper Warta basin
Autorzy:
Lipka, K.
Stabryla, J.
Zajac, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60712.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
dorzecza
dorzecze gornej Warty
wskaznik zatorfienia
torfowiska
zloza torfowe
zasoby wodne
Opis:
Celem pracy jest ocena zatorfienia i zasobów wodnych złóż torfowych w dorzeczu górnej Warty i ich krótka charakterystyka. Ogólne zasoby wody w 972 złożach torfu na badanym obszarze, przy współczynnikach pojemności wodnej od 0,75–0,95, wynoszą 267,6 mln m3, a wskaźnik zatorfienia β = 1,7%. Do obliczeń wykorzystano skorygowane materiały inwentaryzacyjne torfowisk w Polsce. Pod względem geologicznym wśród torfowisk typu niskiego dominują torf drzewny olchowy (Alneti) oraz turzycowiskowy (Cariceti) i turzycowo-trzcinowy (Cariceto-Phragmiteti). Przeważają złoża torfowe o alimentacji fluwiogenicznej i topogenicznej. Mając na uwadze wielofunkcyjność torfowisk, we wszelkich działaniach gospodarczych w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę ich znaczenie hydrologiczne.
The aim of this paper was to evaluate peat cover and water retention of the peat deposits in the Warta river basin. The total water resources of 972 peat deposits on the investigated area, considering water capacity index between 0,75 - 0,95, were calculated to 267,6 mln m3, and peatlands area index was β = 1,7%. Corrected inventory materials of peatlands in Poland were used for calculation. In terms of geology, among lowland bogs alder swamp-forest peat dominate (Alneti) and sedge peat (Cariceti) and sedge-reed peat (CaricetoPhragmiteti). Peat deposits of fluviogeneous and topogeneous alimentation prevail. Considering peatlands multifunctional importance, regional economy should always take notice of their hydrological function.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie i wykorzystanie zasobów wodnych w rolnictwie
Managing and utilisation of water resources in agriculture
Autorzy:
Jankowiak, J.
Bienkowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59559.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rolnictwo
zasoby wodne
mala retencja wodna
retencja uzyteczna
retencja glebowa
odplyw wody
Opis:
W opracowaniu wskazano na małe wykorzystanie (średnio ok. 62%) potencjalnej produkcyjności rolnictwa w Polsce, w warunkach istniejących niedoborów wodnych. Wyniki badań potwierdzają, że przy wykorzystaniu nowych technologii i racjonalnej organizacji plony roślin mogą być wyższe niż średnie w regionie (w uprawie pszenicy ozimej o 14,7 dt•ha-1, tj. o 37,1%) i bliskie plonom potencjalnym. Większa intensywność uprawy roślin skutkuje wzrostem efektywności wykorzystania wody. W gospodarowaniu wodą i zwiększaniu jej zasobów bardzo dużą rolę od-grywa retencja rolnicza (tzw. „mała retencja”), na którą składa się retencja glebowa i krajobrazowa. Zwiększenie retencji glebowej tylko o 1% w badanej mikrozlewni „Rów Wyskoć" w woj. Wielkopolskim, zmniejszyłoby o 4% odpływ roczny ze zlewni i stanowiłoby aż 8,9% odpływu w okresie wegetacji roślin (miesiące IV-IX). Omówiono agrotechniczne sposoby zwiększenia retencji glebowej oraz wpływ struktury zasiewów i struktury nierolniczych elementów na retencję krajobrazową.
In the study, it was pointed to a small utilisation of potential agricultural productivity in Poland (on average, around 62%), under the conditions of existing water deficiencies. Results of the study confirm that using new technologies and rational management, plant yields harvested can be higher than average ones inthe region (in winter wheat growing by 14,7 dt·ha-1, i.e. by 37,1%) and be close to the potential yields. Higher crops growing intensity results in an improved water use efficiency. In water management aiming at increase of water resources, agricultural retention play an important role (so called “small retention”), which is made up of soil retention and landscape retention. Increasing the water retention by only 1% in the studied “Rów Wyskoć” mikrocatchment, in Wielkopolska region, would decrease the annual water discharge from this catchment by 4% and it would amount to 8.9% of the discharge during the vegetation period (IV-IX). Different agrotechnical measures of increasing soil retention were discussed as well as the effect of cropping pattern and nonagricultural elements on the water retention of the landscape were considered.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS oraz konceptualnego modelu Wackermana do symulacji fali wezbraniowej w zlewni niekontrolowanej
Use of NRCS composite unit hydrograph and conceptual Wackerman’s model for simulation of flood hydrograph in uncontrolled catchment
Autorzy:
Cupak, A.
Walega, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59834.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zlewnie niekontrolowane
zasoby wodne
fala wezbraniowa
symulacja przeplywu
model Wackermana
hydrogramy jednostkowe syntetyczne
Opis:
Duża liczba niewielkich i niekontrolowanych zlewni skłania do poszukiwania metod, pozwalających na określenie zasobów wodnych. W przypadku zlewni, w których nie dysponuje się danymi hydrologicznymi wykorzystuje się metody pośrednie: analityczne które jednak obarczone są dużym błędem, lub ostatnio coraz bardziej popularne modele matematyczne. Celem pracy było określenie przepływów maksymalnych o prawdopodo-bieństwie wystąpienia wynoszącym: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% i 50%, w zlewni niekontrolowanej Sielskiego Potoku, z wykorzystaniem konceptualnego modelu Wackermana oraz syntetycznego hydrogramu jednostkowego NRCS, dla dwóch poziomów uwilgotnienia zlewni. Uzyskane wyniki wykazały różnice w wartościach przepływów maksymalnych prawdopodobnych. W przypadku modelu Wackermana otrzymano typowy hydrogram wezbrania charakteryzujący rzeki górskiej, natomiast w przypadku mo-delu NRCS-UH fala wezbraniowa nie oddawała w pełni górskiego charakteru rzeki Sielski Potok. W obydwu metodach wartości przepływów maksymalnych malały wraz ze wzrostem prawdopodobieństwa.
Plural number of small and uncontrolled catchments tends to find methods, which allow describing water resources. In case of catchments, in which there is no hydrological information some indirect methods are used: analytical which are loaded of big error, or lately increasingly popular mathematical models. The aim of the paper was to describe maximum flows with probability of exceed: 0,5%, 1%, 2%, 5%, 10%, 20% and 50% in uncontrolled catchment of Sielski Potok, with use of conceptual Wackerman’s model and NRCS composite unit hydrograph, for two level of catchment’s moisture. The results show differences in maximum flow values. In case of Wackerman’s model the typical flood hydrograph for mountainous river were got, but in NRCS-UH, the flood hydrograph does not fully give mountainous character of Sielski Potok river. In both methods with probability increase, the values of maximum flows decreased.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2012, 2/I
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodno-ściekowa w wybranej gminie
Commune water-sewage management
Autorzy:
Jakubowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60576.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
gminy
gmina Drwinia
gospodarka wodno-sciekowa
zasoby wodne
siec wodociagowa
kanalizacja sanitarna
gospodarowanie woda
Opis:
Woda odgrywa szczególną rolę w procesach zachodzących w ekosystemach, stanowiąc niezbędny dla ich funkcjonowania abiotyczny element środowiska. Jest odnawialnym surowcem, o zmiennych w czasie zasobach i spełnia wiele podstawowych funkcji w gospodarce. Te szczególne funkcje sprawiają, że konieczna jest nie tylko ochrona jej przed zanieczyszczeniami, ale również racjonalne, oszczędne gospodarowanie jej zasobami. Ochrona jakościowa i ilościowa zasobów wodnych stanowi integralny element ochrony środowiska. W pracy scharakteryzowano gospodarkę wodno-ściekową podkrakowskiej gminy Drwinia (powiat bocheński). Szczególnie uwzględniono poprawność gospodarowania dostępnymi zasobami wody, jakość wód powierzchniowych i podziemnych oraz gospodarkę ściekową. Ocenę gospodarki wodno-ściekowej poprzedza charakterystyka gminy pod względem jej zagospodarowania, demografii, użytkowania i klimatu. Analiza danych pozwoliła na stwierdzenie, że gmina Drwinia, choć posiada wystarczające zasoby wodne (z wyjątkiem okresów suszy), to jednak stan jakościowy tych zasobów nie pozwala na ich użytkowanie nie tylko w celach pitnych – bez uprzedniego uzdatnienia – ale również i gospodarczych. Dostępne zasoby wodne to przede wszystkim płynące wody powierzchniowe i podziemne wody pokładów czwartorzędowych. Brak jest wystarczająco rozbudowanej sieci wodociągowej i nieprawidłowo prowadzona jest gospodarka wodno-ściekowa – co jest przyczyną wysokiego skażenia wód na obszarze gminy. Opracowane dane dotyczą okresu do roku 2004. W obecnej chwili gospodarka wodno-ściekowa w gminie Drwinia nie jest prowadzona prawidłowo, występuje duże skażenie wód zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Brak pełnego wykonania sieci wodociągowej i kanalizacyjnej w przeważającym obszarze gminy. Duże ilości cynku, który stosowany jest w produkcji środków ochrony roślin wskazują, że głównym źródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych w gminie Drwinia są rolnictwo oraz działalność bytowo-gospodarcza człowieka. Ścieki gromadzone w zbiornikach bezodpływowych, w przewadze, nie są wywożone do oczyszczalni lecz wylewane do przydrożnych rowów, na pola lub do lokalnych cieków wodnych. Zbiorniki te często nie są szczelne.
Water plays an important role in the processes present in ecosystems, and constitutes the essential abiotical part of the environment. As a resource which is renewable and changeable in time, the water performs numerous management functions. The nature of those particular functions requires that water is not only protected from contamination, but also economically managed as well. The qualitative and quantitative protection of water resources constitutes and integral part of environmental protection. The present paper describes water-sewage management in Drwinia Commune in Krakow Region (Bochnia Powiat). Particular emphasis is laid on correct management of the water resources available, the quality of surface and underground water resources and the sewage management. The assessment of water management is preceded by the description of the commune itself, in terms of its local development, demography, usage and climate. By analysing the data, it has become possible to state that, although Drwinia Commune possesses sufficient water resources (except for drought periods), the quality of such resources allows them neither to be used for drinking purposes – without prior treatment – nor for farm use. The water resources available include in first row flowing surface waters and underground quaternary waters. The lack of sufficiently developed water supply facilities and incorrect watersewage management are the reasons for high contamination of water resources in the commune. The data analysed relate to the period until 2004. At present, the water-sewage management in Drwinia Commune is carried out incorrectly and high contamination of both surface and underground water persists. Most of the commune’s area is not provided with complete water supply and sewerage systems. Large quantities of zinc, used for production of pesticides, indicate that the main sources of contamination are the agricultural activity and living of people. The sewage stored mostly in septic tanks, instead of being treated in treatment plants, is dumped to ditches, fields or to local water streams. The septic tanks often leak.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2005, 4
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jezioro Berzdorf - główny użytkownik w bilansie wodno-gospodarczym Nysy Łużyckiej
The Berzdorf lake as the main user in the water economy balance of the Nysa Luzycka river
Autorzy:
Lisowski, J.
Mordalska, H.
Siuta, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60772.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Nysa Luzycka
zasoby wodne
zasoby dyspozycyjne
bilans wodno-gospodarczy
wyrobiska poeksploatacyjne
jezioro Berzdorf
pobor wody
Opis:
Nysa Łużycka jest rzeką o stosunkowo ubogich zasobach wodnych, na co nakłada się silna antropopresja. Zjawiskiem charakterystycznym jest ciągła zmienność przepływów w profilu podłużnym rzeki. Zasadniczy wpływ na zasoby wodne zlewni Nysy Łużyckiej ma górnictwo węgla brunatnego i towarzyszące mu inwestycje, polskie i niemieckie kopalnie i elektrociepłownie. Wyrobisko pokopalniane po zamkniętej w 1997 roku niemieckiej kopalni Berzdorf poddawane jest rekultywacji przez zalewanie wodami Nysy Łużyckiej i jej lewostronnego dopływu Pliessnitz. Obliczenia bilansowe zasobów wodnych w zlewni pozwalają na określenie takich warunków poboru wody, które stanowią kompromis między koniecznością zalania wyrobiska, a skutkami poboru dla środowiska i zlokalizowanych poniżej użytkowników. Konieczne jest zagwarantowanie nie tylko przepływu nienaruszalnego ekologicznie uzasadnionego, ale i utrzymania minimalnych przepływów gwarantowanych dla 19 polskich i niemieckich elektrowni wodnych. Powstałe w wyniku zalewania wyrobiska jezioro Berzdorf jest głównym użytkownikiem wód powierzchniowych w zlewni Nysy Łużyckiej. Zbiornik usytuowany jest między miejscowościami Tauchritz i Klein Neudorf na zachód od lewego brzegu rzeki, ok. 10 km powyżej wodowskazu Zgorzelec. Instalacja umożliwia maksymalny pobór w ilości 10 m3/s, a warunkiem poboru jest zachowanie przepływu granicznego w Nysie Łużyckiej w ilości Qgr = 13,3 m3/s.
The Nysa Łużycka River is a relatively poor river in terms of water resources which results in strong anthropoperssion. A characteristic phenomenon is a continuous discharge changeability in the river longitudinal profile. Brown coal mining and accompanying them investments, Polish and German mines as well as power plants have a major influence on The Nysa Łużycka river basin. Postmining working closed in 1997 after German Bezdorf Mine is under rehabilitation by flooding waters of the Nysa Łużycka River and its left tributary, namely The Pliessnitz. The calculation of water resources balance allows to establish such conditions of water intake which represent a compromise between the need to flood the working and the effects of water abstraction on the environment and users located below. It is necessary not only to ensure an ecologically reasonable inviolable discharge but also maintain the minimal discharges guaranteed for 19 Polish and German water power plants. Working resulting from the flooding of the Berzdorf Lake is the main user of surface water in the Nysa Łużycka river basin. The reservoir is situated between the cities of Tauchritz and Klein Neudorf, west of the left bank of the river, about 10 kilometers above Zgorzelec watergauge. The installation provides maximum intake in the amount of 10 m3/s under the condition that the threshold of the discharge is maintained in the amount of Qgr = 13,3 m3/s.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka zasobami wodnymi na przykładzie gminy i powiatu Strzelin
Water resources management by example of the municipality and Mount Strzelin
Autorzy:
Malczewska, B.
Gromada, O.
Jawecki, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60130.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
mala retencja wodna
gmina Strzelin
powiat strzelinski
zasoby wodne
gospodarowanie woda
zbiorniki wodne
zbiornik Przeworno
zbiornik Maleszow
Opis:
Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi jest, zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.), jednym z podstawowych elementów zrównoważonego rozwoju. Celem nadrzędnym powstających obecnie programów gospodarowania wodą, poza zapewnieniem odpowiedniej ilości i jakości wody dla ludności, jest ochrona przed powodzią i suszą oraz utrzymanie lub poprawienie stanu ekosystemów wodnych lub od wód zależnych. Elementami składowymi takich programów jest aktualizacja programu retencjonowania wód powierzchniowych, następnie opracowanie programów ochrony przeciwpowodziowej, oraz oszacowanie potrzeb inwestycyjnych w zakresie melioracji. Stan zagrożenia powodziowego wynikający z możliwości powodzi zarówno opadowych jak i roztopowych, występuje praktycznie dla całości województwa dolnośląskiego. Z drugiej jednak strony malejące zasoby wodne powodują skupienie uwagi na oszczędnym gospodarowaniu zasobami wodnymi i zwrócenie uwagi na potencjał leżący w małej retencji. W niniejszej pracy opisano wybrane elementy planu zarządzania gospodarką wodną w dorzeczu rzeki Oławy. Wybór obiektów proponowanych do realizacji przeprowadzono w oparciu o opracowany program małej retencji dla województwa dolnośląskiego. W pracy skupiono się na aktualnym stanie gospodarki wodnej oraz prognozie na rok 2015.  
The results of works on the study of the flood protection for Strzelin voivod ship are presented in the paper. More in detail the conditionings connected with the principles of the modern water policy and methodical aspect of the study are discussed. Rational management of water resources is in accordance with the act from 18 July 2001 Water Law (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm ) one of the cornerstones of sustainable development. The main goal of water management programs is to ensure an adequate water quantity and quality for the population, and to floods and drought protection as well as improvement the status of aquatic ecosystems. Components of such programs is to update the surface impoundment, then the development of flood protection schemes, and estimation of investment needs for irrigation. Condition of flood hazard arising from the possibility of flooding of both rainfall and snowmelt, occurs practically for the whole of Lower Silesia. On the other hand, causing declining water resources to focus on costeffective water resources management and to draw attention to the potential lying in the small retention. This paper describes some elements of water management plan in a basin of the Oława river. Selecting objects to the proposed implementation was based on small retention program developed for the Lower Silesia province. The paper focuses on the current state of water management and forecast for the year 2015.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 07
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gospodarka wodno-ściekowa w gminie wiejskiej Oleśnica
Water and sewage management in Olesnica rural municipality
Autorzy:
Polanski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60189.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
gminy wiejskie
gospodarka wodno-sciekowa
gmina Olesnica
zasoby wodne
jakosc wody
siec wodociagowa
siec kanalizacyjna
Opis:
W pracy scharakteryzowano gospodarkę wodno-ściekową Dolnośląskiej wiejskiej Gminy Oleśnica (powiat oleśnicki). Szczególnie uwzględniono prawidłowość eksploatowania dostępnych zasobów wody, jakość wód oraz gospodarkę ściekową. Analiza danych pozwoliła stwierdzić, że Gmina Oleśnica, posiada wystarczające zasoby wód podziemnych, pokładów czwartorzędowych a ich jakość pozwala na użytkowanie w celach pitnych po uprzednim uzdatnieniu. w zakresie infrastruktury technicznej gmina Oleśnica cechuje się bardzo dobrze rozwiniętą siecią wodociągów, obejmującą wszystkie jednostki osadnicze. Słabo rozwinięta jest infrastruktura kanalizacyjna. Brak pełnego wykonania sieci kanalizacyjnej w przeważającym obszarze gminy. Problem oczyszczania ścieków w Gminie Oleśnica jest tymczasowo rozwiązywany dzięki dopłatom do budowy biologicznych przydomowych oczyszczalni oraz opróżnianiu zbiorników bezodpływowych przez wóz asenizacyjny. Ścieki wywożone są do oczyszczalni gminnej. Istnieją zagrożenia skażenia wód na terenie Gminy. Źródła to przede wszystkim rolnictwo i działalność bytowo – gospodarcza, ale również niska świadomość ekologiczna mieszkańców. Zdarzają się przypadki wykrywania nieszczelnych zbiorników oraz wylewania ścieków do przydrożnych rowów, na pola lub do lokalnych cieków wodnych. Władze Gminy mają świadomość problemu, regularnie inwestują w rozwój infrastruktury oraz edukację mieszkańców.
The thesis characterizes water and sewage management of Dolnośląska rural municipality of Oleśnica (oleśnicki district). In particular, the proper exploitation of available water resources, water quality and sewage management have been taken into account. Analysis of the data has enabled it to conclude that Oleśnica municipality has sufficient resources of the groundwater, of quaternary deposits and their quality makes it possible to use them, after treatment, as the source of potable water. In terms of technical infrastructure, Oleśnica municipality is characterised by a very well developed network of water supply, covering all settlement units. Sewage infrastructure is poorly developed. The sewage network is not fully implemented in most parts of the municipality. The problem of sewage treatment in Oleśnica municipality is temporarily solved through subsidies for the construction of domestic biological sewage treatment systems and through emptying holding tanks by septic tankers. Sewage is transported to the communal treatment plant. There is a risk of contamination of water in the Municipality. Sources are mainly agriculture and socio-economic activities, but also low environmental awareness of the residents. There are cases of detecting leaking tanks and of sewage discharging to side ditches, onto the fields or to local watercourses. Municipal authorities are aware of the problem, they regularly invest in infrastructure development and education of the residents.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 3/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przewidywane zmiany klimatyczne a rozwój nawodnień w Polsce
Foreseen climate changes and irrigation development in Poland
Autorzy:
Labedzki, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60782.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
nawodnienia
rolnictwo
zasoby wodne
zapotrzebowanie na wode
czynniki klimatyczne
zmiany klimatyczne
ocieplenie klimatu
susza
Opis:
Zmiany klimatu będą wywierać silny wpływ na rolnictwo. Przeważa pogląd, że w skali ogólnej spodziewane zmiany polegające na globalnym ociepleniu przyniosą korzystne efekty w gospodarce rolnej, bowiem zwiększy się potencjał produkcyjny rolnictwa. W Polsce należy się spodziewać wzrostu temperatury o około 2–4°C. Konsekwencją tego wzrostu będą sezonowe zmiany ilościowe opadów atmosferycznych i natężenie ekstremalnych zjawisk pogodowych. Większość scenariuszy dla Polski nie przewiduje wzrostu sumy opadów w ciągu roku. Można natomiast spodziewać się wzrostu opadów zimowych, a zmniejszenia opadów letnich. Spowoduje to nadmierne uwilgotnienia gleby w okresie wczesnowiosennym i potrzebę odprowadzenia tej wody przez systemy drenarskie oraz przesuszenie gleb w okresie letnim i potrzebę nawodnień. Przewidywany wzrost natężenia i częstotliwości susz może spowodować wzrost deficytów wody w rolnictwie. Susze stają się w ostatnich latach coraz bardziej dokuczliwe, a przesuszenie wielu obszarów jest wyraźne. Jednocześnie dopuszcza się do bardzo głębokiego kryzysu nawodnień w Polsce. W chwili obecnej w Polsce nawodnienia odgrywają znikomą rolę, zarówno w produkcji rolnej, jak i gospodarce wodnej. Są stosowane zaledwie na około 0,5% powierzchni użytków rolnych (łącznie wszystkie rodzaje nawodnień). Możliwe zwiększenie deficytów wody w rolnictwie w wyniku zmian klimatu może utrwalić obecne trendy rozwoju nawodnień. Znaczenie nawodnień w polskim rolnictwie powinno wzrastać wraz z intensyfikacją rolnictwa i negatywnymi skutkami zmian klimatu.
Uncertainties as to how the climate will change and how it will influence the necessities and trends of irrigation development are the serious questions to be answered in the near future. How irrigation and water systems will have to adapt to climate changes is the challenge that planners, designers and O&M services will have to cope with. It is widely accepted that air temperature will increase of 2–4°C in Poland. Changes in total seasonal precipitation or its pattern of variability are both important. There is rather an agreement that total yearly precipitation will not be changed but its pattern in the year will change towards greater amount in winter and less in summer. Moreover, evapotraspiration and crop water demands can increase due to increased temperatures and the extent of the length of growing season. Thus soil moisture can be depleted more quickly during the growing season, while surface runoff and groundwater recharge decreased. Due to climate change and related extreme meteorological and hydrological events (droughts), it is indispensable to review planning principles, design criteria, operating rules, contingency plans and management policies for water infrastructures and to stress the role of irrigation and agricultural water management to control extreme meteorological and hydrological events due to climate change. Nowadays the role of irrigation in agriculture is marginal because of very small irrigated area (0.5% of the total agricultural land area). During the recent years, as well as in the years to come, three main factors will exert an accelerating influence on the development of irrigation: increased frequency and intensity of droughts and long-lasting precipitation-free periods with the high insolation and high air temperatures; the intensification of agricultural production (e.g. in horticulture, orchards, seed crops), being forced by the internal domestic and all- European free-market competition; the necessity of reaching high quality of the majority of agricultural products. To mitigate negative effects of extreme events the appropriate adaptation methods and adaptation strategies should be developed and implemented in existing irrigation and water control systems. Number of technical and organisational actions should be undertaken for the improvement of operation, management, administration and decision making.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowle wodne i melioracyjne Lubelszczyzny
Water and hydro-engineering structures in the Lublin region
Autorzy:
Pichla, A.
Jakimiuk, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62055.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
woj.lubelskie
zasoby wodne
retencja wodna
melioracje
budowle wodnomelioracyjne
regulacja rzek
regulacja ciekow
zabezpieczenia przeciwpowodziowe
zbiorniki wodne
Opis:
Polska jest krajem o małych zasobach wodnych i jeden z niewielu krajów europejskich, który zagrożony jest deficytem wody. Zasoby wodne wód powierzchniowych w woj. lubelskim są znacznie niższe niż średnie w kraju i należą do najmniejszych w Polsce. Zobowiązuje to do racjonalnego i oszczędnego gospodarowania zasobami wodnymi, ze szczególną ich ochroną pod względem jakościowym i ilościowym. Najbardziej skutecznym i efektywnym sposobem kształtowania zasobów wodnych jest retencjonowanie wód powierzchniowych dla łagodzenia deficytu wody, w szczególności w okresach suszy. Podstawowym zadaniem rolnictwa w kraju i w woj. lubelskim (dobre gleby) jest zaspokojenie ludności na stale wzrastające zapotrzebowanie na żywność. Głównym czynnikiem służącym do osiągnięcia coraz to wyższych efektów produkcyjnych są melioracje wraz z budowlami wodno – melioracyjnymi. Pozwalają one na racjonalne wykorzystanie obiegu wody w środowisku kształtowanym przez człowieka dla potrzeb rolnictwa. Podano stan, wybrane przykłady i potrzeby stosowania budowli wodno – melioracyjnych w systemach melioracyjnych dla racjonalnej gospodarki wodnej w rolnictwie.
Poland is considered to have scarce water resources and to be one of the few countries in Europe which are in danger of a water deficit. Surface water resources in the Lubelskie Province are significantly lower than the country’s average and are among the lowest in Poland. This calls for sustainable and sparing water-resources management, combined witch particularly intensive protection of their quality and quantity. The most successful and effective way of forming water resources is surface-water retention aimed at mitigating the water deficit, especially in periods of drought. Catering for the continuously-growing food demand is a primary objective for agriculture in Poland and in the Lubelskie Province (good types of soil). The drainage infrastructure and hydro-engineering buildings are the key factors in increasing the efficiency of production. It allows the sustainable use of water circulation in an environment shaped by man for agricultural purposes. The article includes the condition, selected examples of, and the requirements for, the hydro-engineering buildings to be used in drainage systems for sustainable water management in agriculture.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, II/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwość retencjonowania wody w nizinnej zlewni cieku Jeziorka
The possibility of water retention in a lowland Jeziorka stream catchment
Autorzy:
Olszewska, B.
Nowicka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101081.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
mała retencja
Jeziorka
zbiornik wodny
zasoby wodne
small retention
Jeziorka river
water ponds
water reserves
Opis:
Praca zawiera informacje dotyczące możliwości retencjonowania wody w nizinnej zlewni rzeki Jeziorki. Jeziorka to ciek II rzędu położony w całości w dolinie Odry w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim. Jest to prawostronny dopływ Średzkiej Wody, która uchodzi do Odry w rejonie Malczyc. W pracy podano charakterystykę opisywanej zlewni z uwzględnieniem jej położenia, warunków hydrogeologicznych, glebowych oraz meteorologicznych. Opisane zostały także zasoby wodne zlewni oraz kształtowanie się wód gruntowych. W pracy przedstawiono inwentaryzację istniejących obiektów małej retencji w analizowanej zlewni. Zaprezentowano możliwości retencjonowania wody na podstawie analizy charakterystyki opisywanego obszaru a także po szczegółowym zapoznaniu się z podstawowymi formami retencji. Zostały przedstawione także schematy praktycznego zastosowania obiektów jak i warunków do celów retencyjnych. Budowa morfologiczna zlewni Jeziorki, analiza materiałów źródłowych oraz map topograficznych wskazała jako najlepszą formę retencji tej zlewni - retencję koryt i dolin rzecznych.
The paper contains information refers to the possibility of water retention in the lowland Jeziorka stream catchment. The Jeziorka stream is II order river, located entirely in the Oder valley in Lower Silesia, in the district of Środa Śląska. It is a right tributary of the Średzka Woda stream which flows into the Oder river in the region Malczyce. The characteristics of the catchment area, including its location, geological, soil and weather conditions is presented in the paper. Water resources of catchment and the groundwater depths are also described. The paper presents an inventory of existing small retention facilities in the analyzed catchment. Possibilities of water retention on the basis of the characteristics of the described area and after carefully reading the basic forms of retention is presented in the paper. Diagrams of practical use objects and conditions for water retention are described. Morphological structure of the Jeziorka catchment and analysis of source materials and topographic maps have found that the best form of water retention for this catchment is retention of riverbeds and river valleys.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2016, I/1; 5-15
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyszłość ombrogenicznych leśnych obszarów mokradłowych
Future of ombrogenic forest marshland areas
Autorzy:
Miler, A.
Krysztofiak-Kaniewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59907.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
lesnictwo
Lesny Kompleks Promocyjny Lasy Rychtalskie
tereny podmokle
zasoby wodne
bilans wodny
jakosc wody
wody powierzchniowe
wody gruntowe
stosunki wodne
zmiany poziomu wod
Opis:
Badania terenowe prowadzono na terenach mokradłowych Leśnego Kompleksu Promocyjnego Lasy Rychtalskie. Obszary mokradłowe charakteryzują się bardzo dużymi zdolnościami retencyjnymi. Odpływ roczny jest stosunkowo niewielki – ok. 4% sumy opadów rocznych i występuje tylko w półroczu zimowym i w maju. Wody gruntowe zalegają płytko ok. 1 m poniżej powierzchni terenu. Prognozę zmian stosunków wodnych na badanych terenach wyrażającą się zmianami stanów wód gruntowych, oparto na ujemnym rocznym trendzie opadów atmosferycznych. Założono, że istotne zmiany w ekosystemach mokradłowych będą zachodzić, gdy średni poziom wód gruntowych spadnie o 50% obecnego stanu. Można szacować, że nastąpi to po ok. 100 latach. Działając pragmatycznie, należałoby dążyć do całkowitego zatrzymania odpływającej z tych terenów wody. Wykazano, iż wody powierzchniowe mają lepszą jakość niż wody gruntowe. Pierwsze z nich mają czystość odpowiadającą wartościom zawartym w granicach pomiędzy wartościami będącymi na granicy oznaczeń do górnej granicy klasy drugiej, natomiast drugie wartościom do piątej klasy czystości. W wodach powierzchniowych elementem o najgorszej wartości było we wszystkich sezonach chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT). Swoje najwyższe wskazania osiągnęło ono w sezonie wiosennym 2006 roku. Złą jakość wód gruntowych determinowały elementy nieorganiczne, takie jak amoniak i fosforany rozpuszczone. W zależności od sezonu osiągały one wartości charakterystyczne dla III, IV i V klasy jakości (najgorsze wiosną 2006 roku). W wyniku przeprowadzonych badań nie stwierdzono istotnych procesów akumulacji zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego w wodach powierzchniowych i gruntowych leśnych mokradeł ombrogenicznych LKP Lasy Rychtalskie. Również inne, przeprowadzone lecz nie opisane w niniejszej pracy badania (m.in. monitoring dioksynowy, magnetometria) potwierdzają brak znaczących ilości zanieczyszczeń, w szczególności metali ciężkich i biogenów na tych terenach (Miler i in. 2004–2007). W dłuższej perspektywie czasowej należy się jednak liczyć ze zwiększonymi stężeniami zanieczyszczeń w wodach w związku z prognozowanym deficytem wody wynikającym z malejącego trendu sum rocznych opadów atmosferycznych. Niemniej jest to perspektywa dość odległa.
Field studies have been carried out on marshland areas in the Promotion Forest Complex Rychtalskie Forest. Marshland areas are characterized by very large water storage capacities. Total annual outflow is relatively small – about 4% of a total annual precipitation and it occurs only in winter half-year and in May. Ground water levels lie shallow, about 1 m under the surface area. The forecast of water condition change in the investigated areas, expressed by ground water changes, was based on negative trend of precipitation. It has been assumed that, essential changes on marshland area ecosystems will occur, when – average ground water levels come down by about 50% of the present state. It has been estimated that it will happen after around 100 years. Pragmatic actions should aim to totally stop water outflow from these areas. It was found that surface water had better water quality than ground water. First of them had the results in the interval ranging from the border of detect ability to the upper limit of the 2nd class of purity whereas second to the 5th class of purity. In surface waters the parameter with the poorest value in all seasons was chemical oxygen demand (ChZT). The highest level was recorded in the spring season of 2006. Poor quality of ground waters was determined by inorganic elements such as ammonia and soluble phosphates. Depending on the seasons they reached values characteristic of quality classes III, IV and V (being the worst in spring of 2006). As a result of conducted analyses no significant processes of anthropogenic pollutants were found in surface and ground waters of ombrogenic forest marshes in the Lasy Rychtalskie Promotional Forest Complex. Also other analyses conducted within the framework of this study and which results are not described in this paper (e.g. dioxin monitoring, magnetometry) confirmed the absence of considerable amounts of pollutants, particularly heavy metals and biogens in those areas (Miler et al. 2004–2007). However, in the longer perspective we need to consider elevated concentrations of pollutants in waters in connection with the forecasted water deficit, resulting from the downward trend for total annual precipitation. However, this is a rather long-time perspective.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 13
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona jakości zasobów wodnych w aspekcie programów rolno-środowiskowych
Protection of the quality of water resources from the point of view of environmental programs
Autorzy:
Wiatkowski, M.
Wiatkowska, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60944.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
zasoby wodne
jakosc wody
ochrona zasobow wodnych
programy rolno-srodowiskowe
zlewnie rzek
ochrona wod
ochrona przed zanieczyszczeniami
woj.opolskie
Opis:
Ochrona jakości zasobów wodnych przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego wymaga podejmowania wielokierunkowych działań. Jednym z nich jest ograniczanie zanieczyszczeń u źródeł ich powstawania poprzez prowadzenie m.in. odpowiedniej gospodarki rolnej, zarówno w strefie zabudowań gospodarczych, jak i na użytkach rolnych. Możliwość realizacji takich działań na terenach rolniczych dają odpowiednie pakiety programów rolno-środowiskowych. Przyczyniają się one do tworzenia trwałego i zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, poprzez ochronę środowiska naturalnego, walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego. Są również instrumentem finansowym, jako wynagrodzenie za podejmowane działania na rzecz ochrony środowiska. W pracy omówiono istotę programów rolno-środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem pakietów sprzyjających ochronie wód. Dla województwa opolskiego i na przykładzie zlewni zbiornika wodnego Brzózki, położonego w zlewni rzeki Pratwy w województwie opolskim, dokonano ilościowej i powierzchniowej analizy stanu realizacji pakietów na rzecz ochrony wód. Wykazano, że na terenie zlewni zbiornika największy udział powierzchniowy w realizacji pakietu „ochrona gleb i wód” mają duże przedsiębiorstwa rolne (o powierzchni powyżej 50 ha). Żaden z analizowanych wniosków rolno-środowiskowych nie zawierał pakietu „strefy buforowe”. Na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji w zlewni zbiornika stwierdzono, że potrzeba realizacji tego pakietu, zwłaszcza wokół zbiornika, jest duża.
Protection of the quality of water resources against pollution of agricultural origin requires multidirectional actions. These include reduction of pollution at its source by introduction, among others, appropriate husbandry in respect of the outbuilding area and arable land. Such actions in agricultural areas are enabled by appropriate agricultural-environmental program packages. They contribute to establishment of constant and sustained development of rural areas by protection of natural environment, natural qualities and cultural heritage. They are also financial tools as remuneration for actions in support of environment protection. This paper discusses the concept of agricultural-environmental programs, particularly considering packages that favour water protection. As exampled by the catchment area of Brzózki water reservoir located in the catchment area of the Pratwa River in Opole Province, advancement of execution of packages for water protection was subject to a quantity and surface analysis. It was demonstrated that the largest surface share in the reservoir catchment area in execution of the package “water and soil protection” is contributed by large agricultural companies (with area over 50 ha). None of the analysed agricultural-environmental applications included the package “buffer zones.” On the basis of the investigation of the reservoir catchment area, it was determined that the package extremely required to be executed, in particular around the reservoir.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan gospodarki wodno-ściekowej w Polsce w aspekcie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej
Water and wastewater management condition in Poland regarding Water Framework Directive implementation
Autorzy:
Walega, A.
Chmielowski, K.
Satora, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61412.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
Ramowa Dyrektywa Wodna
wdrazanie dyrektyw
gospodarka wodno-sciekowa
zasoby wodne
zaopatrzenie w wode
pobor wody
scieki przemyslowe
scieki komunalne
ladunek zanieczyszczen
oczyszczanie sciekow
Krajowy Program Oczyszczania Sciekow Komunalnych
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie zmian jakie zaszły w gospodarce wodnej i ściekowej w kraju w okresie przed i w trakcie wdrażania RDW. Podstawą analizy były dane z roczników statystycznych GUS – Ochrona Środowiska oraz raportów z wdrażania Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych. Całkowita ilość oczyszczanych ścieków w Polsce wzrosła o około 37,9% w wieloleciu 1980–2007, natomiast aż o 83,4% zmniejszyła się ilość ścieków nieoczyszczonych odprowadzanych do środowiska. Obserwuje się przy tym tendencje do wzrostu ilości ścieków oczyszczanych w wysokosprawnych technologiach. Bezpośrednim przejawem poprawy sytuacji w zakresie oczyszczania ścieków jest tendencja do zmniejszania się ładunków BZT5, zawiesiny ogólnej, azotu ogólnego i fosforu ogólnego w ściekach odprowadzanych do wód lub do ziemi. Tendencja ta jest zwłaszcza widoczna w przypadku dwóch pierwszych wskaźników. W związku z wprowadzaniem Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków od 1990 roku widoczny jest wyraźny przyrost ludności miast korzystających z oczyszczalni ścieków. Występują niestety dysproporcje w zakresie liczby mieszkańców miast i wsi korzystających z kanalizacji i oczyszczalni ścieków. Na koniec 2006 r. około 85% ludności miast korzystała z kanalizacji i oczyszczalni ścieków, natomiast na wsi wartość ta nie przekroczyła 25%. W obszarach wiejskich obserwuje się dużą dynamikę rozwoju systemów sanitarnych, bowiem przeciętnie każdego roku przyrasta około 1,3% ludności korzystającej z sieci kanalizacyjnej i 1,8% z oczyszczalni ścieków.
The aim of the article is to present the changes in water and wastewater management in Poland before and during the WFD implementation. The basis for the analysis was data from Statistical Yearbook from Central Statistical Office – Environment Protection and from National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation reports. The total amount of the treated sewage in Poland increased by about 37,9% in multi-years period of 1980-2007, whereas the amount of untreated sewage delivered to the environment decreased by as much as 83,4%. Moreover, the tendency for increasing amount of sewage treated in high performance technologies is observed. The direct symptom of improvement in the situation is the tendency of decreasing BOD5, suspended solids, general nitrogen and general phosphorus in the sewage drained into water or ground. Such tendency is visible especially regarding the two first indexes. As a result of National Programme for Municipal Waste Water Treatment implementation since 1990 the increase of amount of people who use the sewage treatment plant is clearly seen. Unfortunately, disproportions occur in the amount of tenants of cities and villages who use the sanitation and sewage treatment plants. At the end of 2006 about 85% people in cities exploited the sanitation and sewage treatment plants, whereas in the villages this amount didn’t transgress 25%. In the village areas high dynamism is observed in the sanitation systems development, due to yearly 1,3% increase of sanitation system users and 1,8% increase of sewage treatment plants users.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 04
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies