Temat: Archetyp - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Nieśmiertelny Faust
The Immortal Faust
Autorzy:: Rutkowska, Teresa
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31231849.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Faust
René Clair
archetyp
film opowiedziany
archetype
film told
Opis:: Autorka sytuuje tekst Aleksandra Jackiewicza z 1953 r. w kontekście wydarzeń historycznych i kulturowych, które dokonały się w czasie jego publikacji, ze śmiercią Józefa Stalina włącznie. Na tym tle esej Jackiewicza był wyrazem ucieczki przed polityczną presją doktryny socrealistycznej, która dominowała wówczas w sztuce (także w filmie), w kierunku fascynującego archetypu kultury europejskiej. Uwagę poświęcił on przede wszystkim filmowi Renégo Claira Urok szatana (La beauté du diable, 1950). Autorka konfrontuje tezy Jackiewicza z punktem widzenia literaturoznawczyni Stefanii Skwarczyńskiej. Zastanawia się nad trwałością mitu Fausta i jego współczesnymi reinkarnacjami w filmie oraz kulturowymi przemianami jego znaczenia.
The author places Aleksander Jackiewicz’s text from 1953 in the context of historical and cultural events that took place then, including the death of Joseph Stalin. Against this background, Jackiewicz’s essay was an expression of an escape from the political pressure of the socialist realist doctrine that dominated art (including film) at that time, towards a fascinating archetype of European culture. He focused primarily on René Clair’s film Beauty and the Devil (La beauté du diable, 1950). The author confronts Jackiewicz’s theses with the point of view of literary scholar Stefania Skwarczyńska. Then she reflects on the durability of the Faust myth and its contemporary reincarnations in film and the cultural transformations of its meaning.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 232-241 (pol), 242-251 (eng)
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Wędrówka Fausta
Faust’s Wanderings
Autorzy:: Jackiewicz, Aleksander
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31231847.pdf
Data publikacji:: 2024
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Faust
Johann Wolfgang Goethe
René Clair
szatan
archetyp
satan
archetype
Opis:: Postać Fausta, wraz z motywem pragnienia wiedzy, samowiedzy i wiecznej młodości, wreszcie konfrontacji ze złem uosabianym przez szatana, należy do archetypów kultury europejskiej. Autor śledzi wędrówkę Fausta począwszy od przełomu XV i XVI w., kiedy to zaistniał jako postać historyczna i stał się bohaterem ludowej legendy, po współczesność. W końcu XVI w. frankfurcki drukarz Johann Spiess poświęcił mu książkę, która zyskała ogromną popularność. Potem pisali o nim Christopher Marlowe i Johann Wolfgang Goethe, wreszcie Tomasz Mann. Jackiewicz opisuje przeobrażenia tej postaci w kontekście warunków historycznych i kulturowych. Interesuje go też, jak Fausta przyswoiła sztuka filmowa, najpierw w epoce niemej (u Louisa Lumiére’a, Georges’a Mélièsa i Friedricha Wilhelma Murnaua), po czasy współczesne. Sporo miejsca poświęca analizie filmu René Claira Urok szatana (La beauté du diable, 1950). Porównuje wizję Claira z pierwowzorami literackimi, ale przede wszystkim sytuuje ją w polu francuskiej tradycji humanistycznej, a także wobec noweli Jeana Marcenaka. (Materiał nierecenzowany; pierwodruk: „Kwartalnik Filmowy” 1953, nr 10, s. 40-65).
The figure of Faust, along with the motif of the desire for knowledge, self-knowledge and eternal youth, and finally confrontation with evil personified by Satan, belongs to the archetypes of European culture. The author traces Faust’s journey from the turn of the 15th and 16th centuries, when he emerged as a historical figure and became the hero of folk legend, to the present day. At the end of the 16th century, the Frankfurt printer Johann Spiess dedicated a book to him, which became extremely popular. Then Christopher Marlowe and Johann Wolfgang Goethe wrote about him, and finally Thomas Mann. Jackiewicz describes the transformations of this figure in the context of historical and cultural conditions. He is also interested in how Faust was adapted in film art, first in the silent era (by Louis Lumiére, Georges Méliès and Friedrich Wilhelm Murnau), and to the researcher’s contemporary times. He devotes a lot of space to the analysis of René Clair’s film Beauty and the Devil (La beauté du diable, 1950). He compares Clair’s vision with literary prototypes, but above all, he places him in the field of the French humanistic tradition, as well as in relation to Jean Marcenac’s novella. (Non-reviewed material; originally published in Kwartalnik Filmowy 1953, no. 10, pp. 40-65).
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2024, 125; 180-205 (pol), 206-231 (eng)
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Aktorka, archetyp, amnezja. Na marginesie „Persony” Bergmana
The Actress, the Archetype, the Amnesia: On the Margins of Bergman’s “Persona”
Autorzy:: Nadgrodkiewicz, Grzegorz
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31341199.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:: Ingmar Bergman
Carl Gustav Jung
Elisabet Vogler
archetyp
amnezja
archetype
amnesia
Opis:: Nadgrodkiewicz prezentuje interpretację jednego ujęcia z filmu Ingmara Bergmana Persona (1966) – ujęcia ukazującego aktorkę Elisabet Vogler w chwili porzucenia roli w przedstawieniu Elektry i moment jej tajemniczego zamilknięcia na scenie. Według autora traumatyczne doświadczenie Elisabet można analizować w kontekście psychologii głębi Carla Gustava Junga, a zwłaszcza w odniesieniu do proponowanej przez niego koncepcji oddziaływania wiecznotrwałych archetypów. Egzystencjalne doświadczenie Vogler zostaje ponadto zestawione z przypadkami utraty pamięci dokonującymi się w trakcie spektaklu, które w swoich wspomnieniach opisują Krystyna Janda i Helena Modrzejewska. W oparciu o zachodzące tu analogie Nadgrodkiewicz wysuwa wniosek, że aktorskie doświadczenie amnezji i wiążącego się z nią milczenia może być efektem porażenia mocą starodawnego archetypu, który według Junga preegzystuje w nieświadomości kolektywnej, a w świadomości ujawnia się dopiero w procesie tworzenia dzieła sztuki.
Nadgrodkiewicz presents an interpretation of one shot from the film by Ingmar Bergman Persona (1966) - the shot showing the actress Elisabet Vogler at the time of abandoning the role in the performance of Electra and the moment of her mysterious silence on the stage. According to the author, Elisabet’s traumatic experience can be analysed in the context of the depth psychology of Carl Gustav Jung, and especially in relation to the concept of the impact of the everlasting archetypes proposed by him. Vogler’s existential experience is also compared with the cases of memory loss occurring during the performance, which Krystyna Janda and Helena Modrzejewska describe in their memoirs. Using the analogies that are taking place here, Nadgrodkiewicz concludes that the actor’s experience of amnesia and the silence connected with it can be attributed to the effect of being struck down with the power of the ancient archetype, which according to Jung exists in the collective unconscious and which reveals itself in the process of creating a work of art.
Źródło:: Kwartalnik Filmowy; 2017, 100; 213-221
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:: Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Archetyp" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język