Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Macedonia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    Tożsamość narodowa w społeczeństwie multietnicznym Macedonii
    Autorzy:
    Falski, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508830.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Macedonia
    Opis:
    National Identity in the Multi-Ethnic Society of MacedoniaThe review of the book: Tożsamość narodowa w społeczeństwie multietnicznym Macedonii, ed. by Irena Stawowy-Kawka and Maciej Kawka and published by Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego in Cracow, 2008.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2012, 1
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Османлиското наследство во Република Македонија: предност или хендикеп?
    Autorzy:
    Ѓоргиев [Ǵorgiev], Драги [Dragi]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677877.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Intraculturality
    Islam
    Orthodoxy
    Macedonia
    Opis:
    Ottoman heritage in Macedonia: an advantage or a handicap?The ethno-centric study of the Ottoman past after the establishment of the national Christian countries on the Balkan, causes many negative stereotypes. Today the cultural and historical heritage from that period is still followed with the negative perception which affects the every-day life of the people living on the Balkan. The cause of this texts is through few examples of the Ottoman heritage in Republic of Macedonia, which is one of the most significant segments of the multiculturalism in this country, to show that for the Macedonian state the Ottoman heritage still represents a serious disability, which can not be absorbed and integrated in the contemporary Macedonian society.  Dziedzictwo osmańskie w Macedonii: korzyść czy utrudnienie? Etnocentryczne badania nad osmańską przeszłością i kształtowaniem się chrześcijańskich państw narodowych na Półwyspie Bałkańskim wskazują na istnienie wielu negatywnych stereotypów odnoszących się do tej przeszłości. Kulturowo-historyczne dziedzictwo czasów minionych także dzisiaj dowodzi ich oddziaływania. Towarzyszy temu negatywna percepcja i upolitycznienie, wpływając na życie codzienne Bałkanów.Na podstawie kilku przykładów z dziedziny kultury duchowo-materialnej i demografii w artykule ukazano osmańskie dziedzictwo w Republice Macedonii, gdzie wielokulturowość i wielowyznaniowość stanowią najistotniejsze elementy jej rzeczywistości. Dowodzą one, iż we współczesnym państwie macedońskim scheda przeszłości osmańskiej nadal stwarza poważne problemy, które uniemożliwiają pełne zintegrowanie współczesnego społeczeństwa macedońskiego.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2011, 11
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Blaže Koneski Award, 2018
    Autorzy:
    Editors, .
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508736.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    award
    Macedonia
    Jolanta Sujecka
    Opis:
    Information about the Blaže Koneski Award of the Macedonian Academy of Sciences and Arts, which was awarded this year to the editor-in-chief of Colloquia Humanistica, prof. Jolanta Sujecka. Informacja o uhonorowaniu prof. Jolanty Sujeckiej, Redaktor Naczelnej „Colloquia Humanistica”, Nagrodą im. Blaže Koneskiego przyznawaną przez Macedońską Akademię Nauk i Sztuk.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2018, 7
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Introduction
    Autorzy:
    Sujecka, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508942.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Macedonia
    Balkans
    continuity
    discontinuity
    Opis:
    IntroductionThe text presents the leading subject of the issue, and discusses the question of cultural dis-contiuity, with special interest to its Balkan context.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2012, 1
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nationalism, Cyberspace and Convergence Culture
    Autorzy:
    Majewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508932.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    nationalism
    cyberspace
    Internet
    Greek culture
    Macedonia
    Opis:
    Nationalism, Cyberspace and Convergence CultureThe article analyses the discourse of the Greek-Macedonian dispute as it unfolded in the Internet, including especially the social networking website YouTube. The discourse is based on a mythologized concept of history, in which the national community is perceived as an eternal chain of generations, while the national identity is a stable, static and “natural” foundation of narrations.Nacjonalizm, cyberprzestrzeń i konwergencja kulturowaW swoim artykule analizuję dyskurs odnoszący się do sporu grecko-macedońskiego toczącego się w przestrzeni Internetu, w tym zwłaszcza na portalu społecznościowym YouTube. Dyskurs ten opiera się na zmitologizowanej wizji historii, gdzie wspólnota narodowa postrzegana jest jako odwieczny łańcuch pokoleń, a tożsamość narodowa jest stałym – nie podlegającym zmianom – i „naturalnym” fundamentem nacji.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2012, 1
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Old Boundaries and New Cultural Landscapes of a Multiethnic City in Modern-day Macedonia
    Autorzy:
    Rogoś, Agata Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508812.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Macedonia
    multiethnic city
    borders
    Albanian and Macedonian discourses
    Opis:
    Old Boundaries and New Cultural Landscapes of a Multiethnic City in Modern-day MacedoniaIn the context of Macedonian and Albanian ethnonational discourses functioning in Macedonia that constitute a significant component of the system of the city’s symbols and semantics, we come upon confrontational strategies between the Slavic and non-Slavic entities that function in the cultural area of Skopje. On the one hand, these confrontational strategies determine the polemic nature of urban space, understood as both material cultural space established on the basis of places of memory and cultural artefacts, and, on the other hand, they are a product of space as an area of activity of actors and social and political networks, often used to construct incoherent self-defining processes within the space defined by the influence of ethnocultural processes.Based on the two entities in this discourse, one Slavic and one non-Slavic (Macedonian and Albanian), a semantic model of the city, described as a “polemic city”, was created as an outcome of the empirical research performed. This model can also be used for analysing other cultural areas characterised by polycentric interethnic relations. A significant point of reference, a category that constitutes the key component of this analysis, is the transformative nature of the place as an area of stigmatisation by ethnic, cultural and political determinants and subjected to a game with the participation of social and political actors. Anthropological research distinguished semantic categories referring to the place and the contestation of place, all of which I have analysed, drawing special attention to the Slavic and non-Slavic entities in Macedonian and Albanian discourse in Macedonia. Stare granice i nowe krajobrazy kulturowe wieloetnicznego miasta we współczesnej MacedoniiW kontekście macedońskich i albańskich dyskursów etnonarodowych funkcjonujących w Północnej Macedonii, które stanowią znaczący element systemu symboli i semantyki miasta, natrafiamy na strategie konfrontacyjne między komponentami słowiańskimi i niesłowiańskimi, które funkcjonują w obszarze kulturalnym Skopje. Z jednej strony te strategie konfrontacyjne składają się na polemiczny charakter przestrzeni miejskiej, rozumianej zarówno jako materialna przestrzeń kulturowa ustalona na podstawie miejsc pamięci i artefaktów kulturowych, a z drugiej strony są produktem przestrzeni jako obszaru aktywności aktorów, sieci społecznych i politycznych, często wykorzystywanych do konstruowania niespójnych procesów autodefinicyjnych w przestrzeni zdominowanej przez procesy etnokulturowe.W oparciu o dwa komponenty: słowiański i niesłowiański (macedoński i albański) w analizowanym dyskursie powstał semantyczny model miasta, określony jako „miasto polemiczne”, w wyniku przeprowadzonych badań empirycznych. Model ten można również wykorzystać do analizy innych obszarów kulturowych charakteryzujących się policentrycznymi relacjami między etnicznymi. Istotnym punktem odniesienia, kategorią stanowiącą kluczowy element tej analizy, jest transformacyjny charakter miejsca jako obszaru stygmatyzacji przez uwarunkowania etniczne, kulturowe i polityczne oraz poddanego grze z udziałem aktorów społecznych i politycznych. W badaniach antropologicznych wyróżniono kategorie semantyczne odnoszące się do miejsca i kontestacji miejsca, które przeanalizowano, zwracając szczególną uwagę na komponenty słowiańskie i niesłowiańskie w dyskursie macedońskim i albańskim w Macedonii.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2019, 8
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Few Observations on the Distinctive Features of the Greek Culture
    Autorzy:
    Sucharski, Robert A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508934.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Alexander the Great
    Macedonia
    Old Greek language
    ancient Greece
    barbarian
    Opis:
    A Few Observations on the Distinctive Features of the Greek CultureThe article is devoted to one of the most interesting features of the Greek culture in antiquity, namely for an almost total insensitivity of the Hellenes to sounds and colours of any other language. It is no coincidence that the once-non-pejorative word βάρβαρος over time acquired its current meaning of ‘barbaric/barbarian’, shared by probably all modern languages which take inspiration from classical antiquity. The Greeks, however, were not racist in the contemporary meaning of the word: regardless of origin, (s)he who takes the Hellenic culture, and above all language, for his/her own, becomes Greek. We may find an excellent illustration of this in the life and fortunes of Lucian of Samosata. The spreading of Greek culture to the entire Mediterranean and further east – as a consequence of the conquests of Alexander the Great – brought with it the appearance of a new type of books written in Greek and for Greeks. These works presented the rich, and often ancient, heritage of the cultures and peoples subjugated by Hellenic expansion. And although their authors were ‘barbarians’, it was essential that the books themselves be written in Greek. This was so not only because the Hellenes would not understand them otherwise, but probably also due to the fact that it was only the Hellenes who could be considered bearers of the ideal, of kalòs kẚgathós, the notion – fundamental to Greek competitive culture – combining moral goodness, righteousness of the spirit and beauty and vigour of the body (often backed by material wealth). However, despite its exclusivity, Greek culture was capable of both attracting others and adapting to them: as is best proven by the history of European culture.Kilka luźnych uwag co do specyfiki greckiej kulturyArtykuł jest poświęcony jednej z najbardziej charakterystycznych cech starożytnej kultury greckiej – brakowi umiejętności Hellenów do zauważenia piękna i kolorytu języków innych niż grecki. Nie jest przypadkiem, że βάρβαρος 'barbarzyńca/barbarzyński' – słowo pierwotnie pozbawione negatywnych konotacji – z biegiem czasu nabrało takiego znaczenia, które jest obecne zapewne we wszystkich nowożytnych językach, czerpiących z antyku klasycznego. Nie wynika to jednak z rasizmu – Grecy akceptują i uznają za swoich innych, o ile przejmą oni grecką kulturę i oczywiście język; klasycznym przykładem jest Lukian z Samosat. Rozszerzenie się kultury greckiej na cały obszar basenu Morza Śródziemnego i dalej na wschód – konsekwencja podbojów Aleksandra Wielkiego – przynosi pojawienie się książek pisanych po grecku i przeznaczonych dla Greków. Pokazują one dorobek kultur i ludów podporządkowanych przez Greków. Choć pisane przez 'barbarzyńców' książki te muszą być po grecku – Helleni nie zrozumieją inaczej. Zapewne wynika to z faktu, że tylko Helleni mogą być uznani za nośnik ideału – pojęcia kalokagathii, fundamentalnego dla greckiej kultury współzawodnictwa, połączenia moralnego dobra, szlachetności ducha, cielesnego piękna i tężyzny (nierzadko wspartego majątkiem). Kultura grecka – mimo swej ekskluzywności – potrafiła jednak przyciągać innych i do innych się przystosowywać: dzieje kultury europejskiej są tego najlepszym dowodem.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2012, 1
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół Józefa Obrębskiego narracji o religii i religijności. Na podstawie materiałów z macedońskiego Porecza
    Around Józef Obrębski’s Narrative on Religion and Religiosity: On the Basis of Materials Collected in the Macedonian Region of Poreče
    Autorzy:
    Rękas, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32361295.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Józef Obrębski
    North Macedonia
    Poreče
    anthropological triad
    religious system
    transformative familiarity
    transformative secularity
    Macedonia Północna
    Porecze
    triada antropologiczna
    system religijny
    swojskość transformatywna
    świeckość transformatywna
    Opis:
    The main goal of this article is to present the idiosyncrasies of a description of the religious system adopted by the population of the Macedonian region of Poreče (North Macedonia). The description under consideration was provided in the 1930s by Józef Obrębski (1905–1967), a sociologist, field ethnographer, ethnologist and Slavic studies scholar, who was a student of Kazimierz Moszyński and Kazimierz Nitsch, and a doctoral student of Bronisław Malinowski. Conducting his studies in Poreče, Obrębski used trans-disciplinary rather than interdisciplinary academic competences, which enabled him to reject the assumptions about a discrepancy between religion and magic, and between structured religions and those that – from the perspective of academic observation and narration – lack an unambiguous and hierarchical structure. The most significant features of Obrębski’s narrative on religion and religiosity are presented from the point of view of an anthropological triad: the specificity of the area – the researcher – the text. By recognising himself against the source, i.e. by looking for patterns in the population studied and, at the same time, attempting to resist the research intention and choose “full social and cultural reality” as the object of observation and analysis (everything available to him during almost a year of uninterrupted stay in Poreče), he came up with a description of a religious system whose limits he defined as social, magical and religious. The body of writings from his second Balkan expedition (August 1932 to March 1933) is a model example of locally produced knowledge, which involves an awareness of the distinction between the researcher and the participant (and a scrutiny of this distinction), and which does not favour the researcher but rather makes him involved in the process of joint construction of the final text. The dialogue between the researcher and the informants, coupled with reflection on the activities which Obrębski observed and in which he took part, made it possible to construct a narrative on their religion that is comprehensible beyond the context in which it was created. According to this description, the spatial boundaries of the immediate local community (maało) which no longer exist are continuously reconstructed in a religious cult, and division between the sacred and the profane gains new dimensions in the process. It is not the sanctity but secularity that turns out to be liminal, temporary, suspended, and yet always expecting and alert, fleeting. The profane can exist only in the conditions of relative social stability.
    Głównym celem artykułu jest przedstawienie specyfiki opisu systemu religijnego mieszkańców regionu zwanego Porecze w Macedonii (Macedonia Północna), który wyszedł na początku lat trzydziestych XX wieku spod pióra Józefa Obrębskiego (1905–1967), ucznia Kazimierza Moszyńskiego i Kazimierza Nitscha, doktoranta Bronisława Malinowskiego, socjologa, etnografa-terenowca, etnologa i slawisty. Innymi słowy, badacza wykorzystującego w macedońskim Poreczu nie tyle inter- co transdyscyplinarne kompetencje naukowe, których połączenie umożliwiło mu odrzucenie tez o rozdźwięku między religią a magią oraz między religiami ustrukturyzowanymi a pozbawionymi, z perspektywy obserwacji i narracji naukowej, cech jednoznacznego i hierarchicznego uporządkowania. Wyszczególnienie najważniejszych cech narracji Józefa Obrębskiego o religii i religijności następuje w optyce triady antropologicznej: specyfika terenu – osoba badacza – tekst. Rozpoznając siebie wobec źródła, tj. szukając wzorców wśród badanych przy jednoczesnych próbach niepoddawania się intencji badawczej, oraz obierając za przedmiot obserwacji i analizy „pełną rzeczywistość społeczną i kulturalną” (całą dostępną mu przez prawie rok nieprzerwanego pobytu w Poreczu), stworzył opis systemu religijnego, którego granice określił jako społeczno-magiczno-religijne. Spuścizna tekstowa z drugiej wyprawy bałkańskiej etnosocjologa (sierpień 1932 – marzec 1933) to wzorcowy przykład wiedzy wytwarzanej lokalnie, która zauważa podział na badanego i badacza i uważnie się przygląda oraz nie faworyzuje naukowca, lecz włącza go w proces konstruowania finalnego wspólnego tekstu. Dialog badacza i badanych oraz przekształcanie działań, które Józef Obrębski obserwował i w których z badanymi uczestniczył, w narrację zrozumiałą poza kontekstem, który ją stwarza, umożliwiły mu deskrypcję religii, w której nieistniejące już granice przestrzenne maała są wciąż odtwarzane podczas kultu religijnego, a podział na sacrum i profanum otrzymuje nowe cechy. To nie świętość, lecz świeckość okazuje się liminalna, tymczasowa, zawieszona, wciąż oczekująca i czujna, nietrwała. To, co profaniczne istnieje o tyle, o ile utrzymywana jest względna stabilizacja społeczna.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pamięć o granicach. Demarkacyjna produktywność Wodzic w mijackich wsiach Bituše i Ehloec
    Autorzy:
    Rękas, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677420.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Vodici
    Macedonia
    Mijaci
    Brsjaci
    commemorative ceremonies
    collective memory
    Paul Connerton
    Opis:
    Memory of the borders: The demarcation productivity of Vodici in the Mijaci - inhabited Macedonian villages of Bituše and EhloecThe main aim of this article is to present ways of expressing the inner (religious) and external (ethnic) social boundaries of Mijaks, as they appear during the celebration of the festival of Epiphany (Revelation of Lord / Baptism of Christ in the Jordan / Vodici) in the villages of Bituše and Ehloec (Western Macedonia). The realization of this goal is based on the notion of the demarcation productivity of Vodici, developed based on Nikita Ilyich Tolstoy’s theory of ritual codes, with its semiotic foundations of Yuri Lotman’s signifying elements; insights concerning the relationship between rituals and social boundaries made by Anthony Cohen and Macin Lubaś; Clifford Geertz’s observations on the ritual ignorance of newly-created urban social patterns; the notions of collective memory of religious groups of Maurice Halbwachs; Paul Connerton’s commemorative ceremonies and the concept of media of memory, developed by Jan Assmann, Astrid Erll and others. The sources of analysis are the results of my fieldwork, i.e. participant observation and in-depth interviews (primary sources, 2012–2014), carried out in the mentioned villages, as well as secondary sources: printed materials, manuscripts, as well as audio and video recordings. Pamięć o granicach. Demarkacyjna produktywność Wodzic w mijackich wsiach Bituše i EhloecPodstawowym celem artykułu jest przedstawienie sposobów ekspresji wewnętrznych (różnowierczych) i zewnętrznych (etnicznych) granic społecznych Mijaków, ujawniających się podczas obchodów święta Epifanii (Objawienie Pańskie/Chrzest Chrystusa w Jordanie/ Wodzice) we wsiach Bituše i Ehloec (zachodnia Macedonia). Realizację tego zamierzenia autorka opiera na demarkacyjnej produktywności Wodzic, wypracowanej w oparciu o teorie: kodów obrzędowych Nikity Ilicza Tołstoja z jej semiotycznymi fundamentami elementów znaczących Jurija Łotmana; zależności między obrzędami a granicami społecznymi Anthony Cohena i Marcina Lubasia; rytualnej ignorancji nowo powstałych miejskich wzorów społecznych Clifforda Geertza; pamięci zbiorowej grup religijnych Maurice Halbwachsa; ceremonii upamiętniających Paula Connertona oraz mediów pamięci Jana Assmanna, Astrid Erll i in. Źródłami analiz są wyniki własnych badań terenowych, tj. obserwacji uczestniczącej oraz wywiadu pogłębionego (źródła wytworzone, 2012–2014), przeprowadzonych we wspomnianych miejscowościach, a także materiały zastane, drukowane, rękopisy, zapisy audio i audio-video.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2016, 16
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii
    Autorzy:
    Miodyński, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/677658.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Macedonia
    historical breakthrough
    instrumentalisation of culture
    description methodology
    time images
    Opis:
    “The New Epoch” as a compensating category. Methodological challenges of description and the case of twentieth-century MacedoniaThis article depicts the functions and possible means of describing Macedonian historiosophic and cultural visions stemming from the political transformations of 1991. These are presented against the backdrop of changes in collective consciousness in the 20th century. Issues of research methodology and the identity of the new beginning idea (and its components) in four contexts (genetic, onthological, axiological and processual) are depicted. Within the first of these, attention is drawn to the problems of retrospective temporal orientation, assimilation of the past, “synchrony of history” and reflection of prototypes, a new conceptual network of reconstructed meanings, and selection of causalities. The second context relates to the deliberate-beneficent idea of time, the domination of “structural history”, the constructive application of previous – mainly romantic – historiosophic categories: a nation’s moral predestination (Hegel), crisis as a factor of change (Burckhardt), subordination of the category of history towards freedom in the succession of epochs (Fichte), breakthrough as a stopping of the process of decay (corso – ricorso – Vico), and the importance of periodisation and turning points. The third context includes the following items: the bond of descent towards a claim of newness and liberation, “correcting the lack of fulfilment” of the past, the “positive Apocalypse” of perpetual national revolution, the heroisation of everyday life, the politisation of culture and re-interpretation of tradition: antiquity (the sphere of archaeology), the Middle Ages, folklore, revolts and national renaissance; and the romanticism of sacrifice and lynching in the light of a postmodern neutralisation of heroism. The fourth context consists of socially-compensated elements themselves: a) national (with four indications), state-political (institutional), c) historical-cultural (identifying-imagological), and d) material-economic (pragmatic). The various scenarios for restoring their memory are also present in this part: cleansing in the past, establishment in the present and liberation in the future. Their image is made complete by a short presentation of heritage canonisation patterns and ethnocentric re-evaluation of methodologies in the Macedonian humanities after 1991.  „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej MacedoniiW artykule przedstawia się funkcje i możliwe sposoby opisu macedońskich wizji historiozoficznych i kulturowych wyrosłych na gruncie politycznego przełomu 1991 roku – ujęte na tle przemian kolektywnej świadomości w XX wieku. Problemy metodologii badań oraz tożsamości idei nowego początku (i jej części składowych) ukazane są w czterech kontekstach: genetycznym, ontologicznym, aksjologicznym i procesualnym. W ramach pierwszego z nich zwraca się uwagę na takie zagadnienia jak retrospektywna orientacja temporalna, asymilacja przeszłości, „synchronia historii” i odbicia prototypów, nowa konceptualna sieć rekonstruowanych znaczeń, selekcja związków przyczynowych. Drugi kontekst odnosi się do celowościowo-zbawczego wyobrażenia czasu, dominacji „historii strukturalnej”, twórczego zastosowania dawnych – głównie romantycznych – kategorii historiozoficznych: moralnej predestynacji narodu (Hegel), kryzysu jako czynnika zmiany (Burckhardt), podrzędności kategorii historii wobec wolności w następstwie epok (Fichte), przełomu powstrzymującego proces rozkładu (corso – ricorso – Vico), znaczenia periodyzacji i cezur. W trzecim kontekście zawierają się między innymi następujące problemy: więź pochodzenia a roszczenie nowości i wyzwolenia, „korekta niespełnienia” przeszłości, „pozytywna apokalipsa” permanentnej rewolucji narodowej, heroizacja codzienności, polityzacja kultury i interpretacja związku „natura – duch”, reinterpretacja tradycji: antyk (sfera archeologii), średniowieczne, folklor, powstania i odrodzenie narodowe; romantyzm ofiary i samosądu a ponowoczesna neutralizacja heroizmu, nowy epos i tragedia. Na ostatni kontekst składa się omówienie zespołu samych pierwiastków społecznie kompensowanych: (a) narodowego (z czterema wyznacznikami), (b) polityczno-państwowego (instytucjonalnego), (c) historyczno-kulturowego (identyfikacyjno-imagologicznego), (d) materialno-ekonomicznego (pragmatycznego). Obecne są w nim także różne scenariusze rewindykacji tych pierwiastków: oczyszczenie pamięci – w przeszłości, fundacja pamięci – w teraźniejszości, i wyzwolenie pamięci – w przyszłości. Ich obraz uzupełnia krótkie przedstawienie schematów kanonizacji dziedzictwa i etnocentrycznego przewartościowania metodologii humanistycznych w macedońskiej nauce po 1991 roku.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2014, 14
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Panoptic Vision of the World: Can a State of Emergency Become a Regular One?
    Panoptyczna wizja świata. Czy stan wyjątkowy może stać się normalnym?
    Autorzy:
    Kulavkova, Katica
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33298360.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    panopticism
    state of emergency
    COVID-19 pandemic
    human rights
    surveillance
    scepticism
    North Macedonia
    panoptyzm
    stan wyjątkowy
    pandemia COVID-19
    prawa człowieka
    inwigilacja
    sceptycyzm
    Macedonia Północna
    Opis:
    The object of interpretation of this text is several social aspects of the Coronavirus SARS-CoV-2 pandemic which have equivocal and contradictory meanings: state of emergency/crisis, emergency measures, civil and human rights/restrictions to human rights, freedom/limitation of freedom. The basic interpretative and conceptual tools used are the terms ‘panopticon’ and ‘panopticism’, whose archetypal patterns point to systematic and systemic damage to the universal human rights to freedom and privacy. This damage occurs by legalizing the surveillance and control of citizens, thus becoming more akin to radical surveillance. The pandemic is seen as an excuse to renew the panoptic vision of the world. The contemporary pandemic surveillance of citizens dissolves the boundaries between the real and the virtual and creates new boundaries of freedom on several levels: movement, speech, work, communication, existence. Some of these limitations of human rights and freedoms relate to the elderly population. This analysis shows the danger of prolonging and legalizing emergency measures in circumstances when, realistically, there is no state of emergency. This poses a question: can a state of emergency become a regular state? The New Normal has the power to create alienated individuals and an alienated society.
    Przedmiotem uwagi jest kilka aspektów społecznych pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, które mają niejednoznaczne i sprzeczne znaczenia: stan wyjątkowy / kryzys, środki nadzwyczajne, prawa obywatelskie i prawa / ograniczenia praw człowieka, wolność / ograniczenie wolności. Podstawowymi narzędziami interpretacyjnymi i pojęciowymi są terminy „panoptykon” i „panoptycyzm”, których archetypowe wzorce wskazują na systematyczne i systemowe niszczenie uniwersalnych praw człowieka do wolności i prywatności. Ta szkoda pojawia się poprzez legalizację nadzoru i kontroli obywateli, przez co staje się bardziej zbliżona do radykalnej inwigilacji. Pandemia jest postrzegana jako pretekst do odnowienia panoptycznej wizji świata. Współczesny pandemiczny nadzór nad obywatelami zaciera granice między tym, co realne, a tym, co wirtualne i tworzy nowe granice wolności na kilku poziomach: ruchu, mowy, pracy, komunikacji, egzystencji. Niektóre z tych ograniczeń praw i wolności człowieka dotyczą osób starszych. Analiza pokazuje niebezpieczeństwo przedłużenia i legalizacji środków nadzwyczajnych w sytuacji, gdy realnie nie ma stanu wyjątkowego. Powstaje pytanie: czy stan wyjątkowy może stać się stanem normalnym? New Normal ma moc tworzenia wyalienowanych jednostek i wyalienowanego społeczeństwa.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2022, 22
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Narcissism of Minor Differences in the Context of Post-Imperial Macedonian Neighbouring
    Narcyzm małych różnic w kontekście postimperialnego sąsiedztwa Macedonii
    Autorzy:
    Kulavkova, Katica
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33296145.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    narcissism of minor differences
    border zone
    identity
    neighbourhood
    non-shared memory
    post-hegemony
    cultural intimacy
    mimetic rivalry
    the Balkans
    North Macedonia
    narcyzm małych różnic
    pogranicze
    tożsamość
    sąsiedztwo
    pamięć niewspólna
    posthegemonia
    zażyłość kulturowa
    rywalizacja mimetyczna
    Bałkany
    Macedonia Północna
    Opis:
    The conflicting relations among neighbouring nations in the Balkans may very accurately be explained by S. Freud’s theory of the Narcissism of Minor Differences. Related identities among nations and the bordering zones between countries have always been and continue to be a generator of racial, national, religious and cultural tensions. Whenever the discourse of identities is radicalized, cultural and political hegemony comes to life: identities are ranked according to worth; borders are changed according to national identity; methods of physical and metaphysical violence are used; shared places of memory are appropriated, and those not shared are negated. Perception is in crisis and, as a result, promotes a kind of conflictual mutual misrecognition. This text aims to demystify such installations of hegemony in the (North) Macedonian neighbouring region, and to articulate some principles of a post-hegemonistic paradigm.
    Konfliktowe relacje między sąsiednimi narodami na Bałkanach można bardzo trafnie wyjaśnić teorią narcyzmu małych różnic Z. Freuda. Pokrewne tożsamości w obrębie tych narodów oraz stref przygranicznych między poszczególnymi krajami były i są generatorem napięć na tle rasowym, narodowym, religijnym i kulturowym. Ilekroć dyskurs o tożsamościach ulega radykalizacji, ożywa kulturowa i polityczna hegemonia: tożsamości są szeregowane według wartości; granice są zmieniane zgodnie z tożsamością narodową; stosowane są metody przemocy fizycznej i metafizycznej; współdzielone miejsca pamięci są zawłaszczane, a te, które nie są współdzielone, są negowane. Percepcja znajduje się w kryzysie i w rezultacie sprzyja rozwojowi wzajemnego niezrozumienia, które prowadzi do konfliktów. Celem niniejszego tekstu jest demistyfikacja takich działań o charakterze hegemonicznym w sąsiednim regionie (północnej) Macedonii oraz wyartykułowanie pewnych zasad paradygmatu posthegemonistycznego.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2022, 22
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies