Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "wojny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Czy rok 1916 był istotny dla spraw polskich w polityce Francji?
Autorzy:
Gmurczyk-Wrońska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608411.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
sprawa polska we Francji w 1916 r.
polska myśl polityczna w okresie pierwszej wojny światowej
stosunki francusko–rosyjskie w okresie pierwszej wojny światowej
Opis:
Was the Year 1916 Essential for the Polish Question in French Politics?The article presents the political reflections of Polish pro–independence activists in France, in particular Roman Dmowski, Erazm Piltz, and Józef Lipkowski, as well as the place of Polish issues in French politics. The author also focused on the French–Russian alliance and its significance for the Polish question. All these problems are depicted within the context of political– military changes along the Eastern front after 1915 and the prevailing international situation. Generally speaking, the article deals with the beginnings of the internationalisation of the Polish question due both to the activity of the Poles in France and the overall situation. The author indicated that in 1916 Polish activity in France was becoming for the French decision–makers a burden, which they tried unsuccessfully to exploit in the diplomatic game played with Russia. The Russians forbade the French to discuss the Polish question and successfully ignored the topic. Despite the military defeats suffered by Russia it was precisely the tsarist Empire that continued to constitute one of the prime points of reference of the French anti–German policy. In order to keep Russia within the coalition of allies and to attain a maximum attenuation of Germany, France was even ready to undertake steps detrimental to the Polish question, since they denoted a westward expansion of Russian rule.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2016, 48, 3
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najnowsze publikacje dotyczące historii Krymu okresu II wojny światowej
Autorzy:
Ber, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653675.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
historia Krymu w czasie II wojny światowej
Tatarzy Krymscy
kolaboracja
historia II wojny światowej
ZSRR
The Crimea during the Second World War
Crimean Tatars
collaboration
World War II
history of the USSR
Opis:
Artykuł prezentuje trzy najnowsze publikacje dotyczące historii kolaboracji Tatarow Krymskich z Niemcami w latach 1941‑1944. O ile praca O. Romańki jest wyważoną próbą opisania i oceny tego zjawiska, o tyle pozostałe dwie książki (autorstwa A. Malgina i G. Bekirowej) należy rozpatrywać w kontekście sporu politycznego, jaki toczy się na Krymie od ponad 20 lat. Na przykładzie tych opracowań opisana jest specyfika krymskiej przestrzeni informacyjnej – dominacja sowiecko‑rosyjskiej wizji historii oraz ograniczenia blokujące dialog rosyjsko‑tatarski i pracę niezależnych historyków.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wołyński klucz do niepodległości. Bitwa pod Kostiuchnówką 4–6 lipca 1916 roku i pamięć o niej
Autorzy:
Waingertner, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608836.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Legiony Polskie
I wojna światowa
polski czyn zbrojny w latach I wojny światowej
bitwa pod Kostiuchnówką
Opis:
Bitwa pod Kostiuchnówką stoczona w dniach 4–6 VII 1916 r. na Wołyniu przez trzy Brygady Legionów Polskich z przeważającymi siłami rosyjskimi, uczestniczącymi w ofensywie Brusiłowa, przyczyniła się do umiędzynarodowienia sprawy polskiej w latach I wojny światowej, a w konsekwencji – odzyskania przez Polskę niepodległości. Przebieg bitwy i jej polityczne konsekwencje w postaci Aktu 5 listopada, zapowiadającego utworzenie Królestwa Polskiego, zostały zaprezentowane w oparciu o pamiętniki, wspomnienia, dzienniki i inne dokumenty z epoki oraz dotychczasowe ustalenia literatury przedmiotu. The Battle of Kostiuchnówka (Kostyukhnivka, in modern Ukraine) fought on 4–6 July 1916 in Volhynia by three Brigades of the Polish Legions with the prevailing Rus sian forces taking part in the Brusilov Offensive contributed to the internalisation of the Polish cause during the First World War, and in consequence – to the regaining of independ ence by Poland. The course of the battle and its political outcomes in the form of the Act of 5th November, announcing the formation of Polish Kingdom, were presented on the basis of memoirs, journals, diaries and other documents of the period as well as the literature on the subject.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2017, 49, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka dyplomatyczna Polski o Galicję Wschodnią 1918‑1923
Autorzy:
Leinwand, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654146.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Galicja
Ukraina
polityka i rządy 1900-1945
Polska 1918-1921
Wojny o granice
kwestie terytorialne
Ukraina 1900-1945
Opis:
Poland’s diplomatic battle for Eastern Galicia in the years 1918‑1923A number of local conflicts surfaced during World War I. Numerous countries stood for their rights, and that led to arguments which could not be solved peacefully. Battles for dominance over a certain area, for territories, for borders, broke out all over Europe. The end of the Great War was not the end of those conflicts, one of which was the Polish–Ukrainian war for Lvov and Eastern Galicia, fought between 1918 and 1920.The lands of former Poland, which after 1772 were ruled by Austrians – known under the popular name of Galicia – were inhabited by Poles, Ukrainians, Jews, Lemks, Armenians, and Germans. The Galicia of the autonomous era (after 1867) was an area where both Poles and Ukrainians could realize their ambitions to develop their cultures. In the second part of the 19th century, Ukrainians developed their national movement in Eastern Galicia, and at the end of the century Ukrainian political parties emerged. Ukrainians also began to – to some extent inspired by Poles – form paramilitary organizations.The outbreak of the European conflict in 1914 was received, both by Polish and Ukrainian politicians, with hope for a crucial change in the state of national matters. The interests of the two sides were divergent, which made the already existing antagonism deeper. Towards the end of the war, the Polish–Ukrainian quarrel over the political shape of Galicia was included in the range of issues connected with the construction of the new order in Central‑Eastern Europe.The military attempt, carried out by Ukrainians on the night of October 31st to November 1st, 1918, with the intention to take over Lvov and Eastern Galicia, initiated a P olish–Ukrainian war which lasted until the summer of 1919, and ended in Polish offensive that pushed Ukrainians behind the Zbrucz. The end of military activities was followed by intensification in Poland’s diplomatic battle over Galicia’s attachment.The issue was present at the Peace Conference in Paris from the beginning. Ententa’s agreement for the Polish troops to take the whole Eastern Galicia up to the Zbrucz was Poland’s success. It also caused protests from the Ukrainian delegation in Paris. A.peace treaty with Germany, signed in Versailles on June 28th, 1919, established the western border of Poland, but not the eastern one. Decisions of the High Council that followed were not satisfactory for the Polish side. Neither the settlements of the Versailles Treaty nor the Riga Treaty of March 18th, 1921, ending the Polish–Soviet war, brought a conclusive decision as to the attachment of Galicia.Diplomatic struggle continued. Ukrainians led a diplomatic propaganda campaign on the international scene. With Poland enjoying a period of stabilization, Polish Foreign Ministers made further efforts to regain Eastern Galicia. Finally, in 1923, as a result of notes and interventions by the government, as well as favourable circumstances, the struggle was brought to an end. The act describing the status of Eastern Galicia and its attachment to Poland was accepted by the Council of Ambassadors on March 15th, 1923.The military and diplomatic victory of independent Poland was a defeat of independence – seeking Ukraine. The events discussed were to become tragic legacy in the relations between Poland and Ukraine. Дипломатическая борьба Польши за Восточную Галицию в 1918‑1923гг.Первая мировая война привела к вспышке различных локальных конфликтов. Многочисленные народы начали напоминать о своих правах, что привело к многочисленным спорам, которые не удалось решить мирным путем. В разных точках Европы осуществлялась вооруженная борьба за превосходство на данной территории, за территорию и границы. Окончание Первой мировой войны не означало окончания этих конфликтов. Одним из подобного рода конфликтов была польско‑украинская война 1918‑1919 гг. за территорию Львова и Восточную Галицию.Земли бывшей Речи Посполитой, которые после 1772 г. находились в австрийском владении – в обиходе называемые Галиция – заселяли поляки, украинцы, евреи, лемки, армяне и немцы. Галиция периода автономии (после 1867 г.) была территорией, на которой как поляки, так и украинцы могли удовлетворять свои стремления, связанные с развитием собственной культуры. Во второй половине XIX в. в Восточной Галиции активно развивалось украинское национальное движение, а в конце столетия начали действовать украинские политические партии. Также украинцы начали создавать военизированные организации (в основном под влиянием поляков).Вспыхнувший в августе 1914 г европейский конфликт был воспринят как польскими, так и украинскими политиками с надеждой на решительные изменения по национальному вопросу. Интересы обеих сторон расходились, что углубляло существующий с давних времен польско‑украинский антагонизм. В конце войны польско‑украинский спор за Галицию находился в центре внимания вопросов, связанных с построением нового порядка в Центральной и Юго‑Восточной Европе.Военный переворот, который осуществили украинцы ночью с 31 октября на 1 ноября 1918 г. с целью захвата Львова и Восточной Галиции, привели к длящейся до 1919 г. польско‑украинской войне. Закончилась она польским наступлением, результатом которого было изгнание украинцев за Збруч. Вместе с прекращением вооруженной борьбы усилилась начатая ранее дипломатическая борьба Польши за территорию Восточной Галиции.Этот вопрос изначально рассматривался на Парижской мирной конференции. Согласие Антанты на занятие польскими войсками территории всей Восточной Галиции по линии реки Збруч была успехом, которого смогла достичь Польша. Это привело к протестам украинской делегации. Подписанный 28 июня 1919 г. в Версале мирный договор с Германией обозначил только лишь западную границу Польши, а не восточную. Очередные решения Верховного Совета по вопросу Восточной Галиции имели характер половинчатый и не удовлетворили польскую сторону. Ни решения Версальского договора, ни закончившего польско‑советскую войну Рижского договора от 18 марта 1921 г. не принесли существенных изменений и не ответили на вопрос, кому все же должна принадлежать Восточная Галиция. Дипломатическая борьба продолжалась далее. Как украинцы, проводившие пропагандистскую кампанию на международном форуме, так и очередные главы польского Министерства Иностранных Дел продолжали дальнейшие усилия в борьбе за территорию Восточной Галиции. В конце концов, в 1923 г. ноты и интервенции польского правительства, а также способствующие Польше обстоятельства, позволили закрыть этот вопрос.Резолюция, которая, наконец, определила статус Восточной Галиции и ее связь с Польшей, была принята Советом Послов 15 марта 1923 г. Победа (военная и дипломатическая) независимой Польши была одновременно поражением стремящейся к суверенности Украины. Рассматриваемые вопросы имели негативное влияние на развитие польско‑украинских отношений.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2011, 46
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eastern Europe and the British Imperial Imagination, 1914–1919
Autorzy:
Nowak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958000.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
David Lloyd George
Arthur Balfour
Halford Mackinder
Polska
Eastern Europe
Polish cause during World War I
polska
europa wschodnia
sprawa polska w czasie i wojny światowej
brytyjska polityka zagraniczna
david lloyd george
arthur balfour
halford mackinder
wielka brytania w czasie i wojny światowej
Opis:
Pierwsza wojna światowa wymusiła na elitach Europy Zachodniej potrzebę określenia, czym ma być Europa Wschodnia, jak wyglądać będzie nowy porządek polityczny po zakończeniu wielkiej wojny, czy da się utrzymać równowagę między Rosją a Niemcami oraz co zrobić z coraz większymi ambicjami Rosji sowieckiej przywrócenia kontroli nad ziemiami byłego Imperium Rosyjskiego. Niniejszy tekst dotyczy wizji Europy Wschodniej wśród brytyjskich elit politycznych od memoriału Arthura Balfoura z 1916 r. do koncepcji tej części Europy stworzonej w kręgu premiera Davida Lloyda George’a w 1920 r. oraz analiz Halforda Mackindera, ojca brytyjskiej geopolityki.
During the Great War elites of Western Europe were forced to decide on their perception of Eastern Europe, on a new political order after the end of the war, and to think out how to keep the balance between Russia and Germany and what to do with increasing ambitions of Soviet Russia to regain control over the territories of the former Russian Empire. This text attempts to re-create the specific frame of mind of early twentieth-century British political elites which influenced their perception of Eastern European developments from Arthur Balfour’s memorial in 1916 to Eastern Europe’s concepts by Prime Minister David Lloyd George in 1920 and analyses of Sir Halford Mackinder, the father of British geopolitics.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Russian Emigrants and Polish Underground in 1939–1948
Autorzy:
Kuberski, Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958073.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
World War II
Poland during WWII
white russian emigration in poland
resistance movement in poland during wwii
ii wojna światowa
polska w czasie ii wojny światowej
polskie państwo podziemne
konspiracja w polsce w czasie ii wojny światowej
rosyjscy emigranci w polskim podziemiu
biała emigracja rosyjska w polsce
Opis:
The present article brings up a practically forgotten episode in the history of Russian emigration. An archival inquiry revealed the engagement of several Russian post-revolutionary émigrés in the fight against the Germans during World War II in the territory of occupied Poland. The persons described in this concise article are an example of unconventional behaviour. One year ago, the author of the present article, when asked on which side Russian émigrés had fought in World War II, answered: on the German side, against the Bolsheviks. However, numerous discourses with experts and the reading of several books on this subject changed his opinion; and the contact with a living eyewitness of history, who remembers the events described in the article, proved to be priceless.The article is devoted to the fate of Russian anti-communist émigrés, called “Whites”, engaged in the fight against the National Socialist Germans and Austrians. Several glorious examples are mentioned here, such as the forgotten Tumanow brothers (unknown even to the Warsaw Uprising Museum), Jurasow, Kurochkin, or Tryfonow, who all fought in the Polish Home Army of the Navahrudak (Nowogródek) and Wilno/Vilno areas. The article is not exhaustive, as some other figures should be mentioned as well, namely Aleksandr Grigorovich, Jan Szaliłow (“Renek”), Dmitri Sokoltsov, or Irena Tamara Misztal (Tamara Pyetukhova). They have actively engaged in resistance, and fought as if against all tendencies, against the easier life – and often risking theirs. This fascinating and unknown episode of World War II requires a deeper systematisation and the verification of numerous biographies of the representatives of the pre-war post-revolutionary Russian diaspora living in the Second Polish Republic, who spent the war fighting “for our freedom and yours”. 
Статья затрагивает почти забытый эпизод истории российской эмиграции. Архивные запросы позволили идентифицировать проблему вовлечения послереволюционных российских эмигрантов в борьбу с немцами во время Второй мировой войны на оккупированных польских территориях. Люди, упомянутые в этой короткой статье, являются примером нешаблонного поведения. Пишущий эти слова, еще двa годa назад на вопрос, на которой стороне находились русские эмигранты во время Второй мировой войны – отвечал: на немецкой – против большевиков. Первые известия пришли вместе с беседами со специалистами и предложенными материалами для чтения, а бесценным стало знакомство со свидетелем истории – женщиной, помнящей и видевшей собственными глазами описанные здесь происшествия.Эта статья напоминает о судьбах антикоммунистических российских эмигрантов т. н. “белых”, вовлеченных в борьбу против национал-социалистических немцев и австрийцев. Это достойные похвалы примеры, как совсем забыты братья Тумановы (о которых не знал никто, даже персонал Исторического oтделa Музея Варшавского восстания), или Юрасов, Курочки и Трифонов, сражавшиеся в рядах Новогрудской и Виленской Армии Краевой. Статья не исчерпывает сюжета, так как надо бы упомянуть и Александра Григоровича, Яна Шалилова псевдоним “Ренек”, Дмитрия Сокольцова или Ирену Тамару Мишталь (Тамару Пиотух), а также других. Они вели подпольную деятельность и сражались как будто бы против течения, против более легкой жизни, а даже рискуя ею. Этот захватывающий и неизвестный эпизод военной истории нуждается в более глубокой систематизации и проверке многих биографий представителей довоенной послереволюционной российской диаспоры, проживавшей во Второй Речи Посполитой и сражавшейся во время войны “за свободу – нашу и вашу”.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Central Powers and the Balkans A Study of Diplomatic Activities of Germany and Austro-Hungary in Southeast Europe (1909–1913)
Autorzy:
Rubacha, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/654117.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Niemcy
Austro-Węgry
mocarstwa centralne
Bałkany
Europa PołudniowoWschodnia
wojny bałkańskie 1912–1913
Germany
Austro-Hungary
Central Powers
Balkans
Balkan Wars 1912–1913
Opis:
Półwysep Bałkański ze względu na swoje geograficzne położenie na styku „świata zachodniego” i „świata Orientu” od wieków odgrywał ważną rolę zarówno w europejskiej polityce, jak i ekonomii. Jego znaczenie znacznie wzrosło w połowie XIX w., kiedy europejskie mocarstwa wkroczyły w tzw. erę imperialną. Trudno zatem dziwić się, że w tym właśnie czasie ten niewielki region, leżący na „krańcach cywilizowanej Europy”, stał się polem zaciętej walki o strefy wpływów. W rywalizacji tej wzięły udział także Niemcy i Austro-Węgry. Jakkolwiek państwa te odmiennie postrzegały ostateczne cele, zarówno w Berlinie, jak i w Wiedniu zdawano sobie sprawę, że uzyskanie przewagi nad konkurentami może mieć istotny wpływ nie tylko na rozwój rodzimego przemysłu, który zyskiwałby nowe rynki zbytu dla swojej produkcji, ale także na kształtowanie ogólnoeuropejskiej polityki. Tymczasem zachodzące na Bałkanach na początku XX w. procesy i głębokie zmiany, błędnie oceniane i bagatelizowane przez dyplomację mocarstw centralnych, przesądziły o dotkliwej porażce, którą poniosły one w walce o ugruntowanie swej pozycji w Europie Południowo-Wschodniej. Because of its geographic location at the meeting point of the Western world and the Orient, the Balkan Peninsula for many centuries had figured largely both in the European politics and in its economy, and its importance increased in the mid-nineteenth century, when the European powers entered the so-called “imperial phase.” It is hardly surprising then that at this particular period this small region, situated at “the edge of civilized Europe,” had become the arena of fierce fighting for spheres of influence. Germany and Austro-Hungary joined this struggle, too. Even though these two states variously defined their ultimate objectives in the Balkans, it was widely acknowledged both in Berlin and in Vienna that gaining an advantage over the rivals could not only significantly influence the development of domestic industry, which would acquire new markets for its output, but it could also affect the state of European politics. Nevertheless, the new developments and deep transformations occurring in the Balkans at the outset of the twentieth century, misjudged and belittled by the diplomatic services of the Central Powers, resulted in a heavy defeat that they suffered in the endeavors to consolidate their position in Southeast Europe.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 3
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stany Zjednoczone i Związek Sowiecki, sierpień/wrzesień 1939 – czerwiec 1941 roku. Amerykański bilans zysków i strat współpracy ze Związkiem Sowieckim
Autorzy:
Cytowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653897.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
stosunki amerykańsko‑sowieckie
II wojna światowa
polityka USA wobec III Rzeszy
współpraca gospodarcza USA i ZSRR w czasie II wojny światowej
Opis:
W dziejach stosunków amerykańsko‑sowieckich okres od września 1939 do 22 czerwca 1941 r. jest szczególny. Po przełomowych zmianach na kontynencie euroazjatyckim, podpisaniu paktu Ribbentrop‑Mołotow (23 VIII 1939 r.) i zawarciu sowiecko‑japońskiego zawieszenia broni (16 IX 1939 r.) Stany Zjednoczone znalazły się w całkowicie nowej sytuacji geopolitycznej. Najtrudniejszym problemem stało się ułożenie stosunków ze związkiem sowieckim. Mimo fundamentalnych różnic – politycznych i ideologicznych – Stany Zjednoczone usilnie zabiegały o nawiązanie dialogu z Moskwą. Najpierw liczyły na rozluźnienie sojuszu niemiecko‑sowieckiego, później, w obliczu narastającego zagrożenia ze strony Japonii, poszukiwały poważniejszego porozumienia. Rozwijając kontakty z Moskwą, strona amerykańska dysponowała poważnymi instrumentami nacisku. Była to polityka handlowa, którą posługiwano się w celu zachęcania Moskwy do współpracy. W Waszyngtonie odnotowano pewne sukcesy, udało się bowiem powstrzymać Moskwę od przystąpienia do Paktu Trójstronnego (27 IX 1940 r.). Ostatecznie jednak próby porozumienia czy rozwiązania współpracy politycznej z Moskwą okazały się nieskuteczne. W przeddzień ataku niemieckiego na ZSRR zdecydowano zrewidować dotychczasowy kurs.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“In these times of great need”: Pledging the grand duke’s demesne in the Grand Duchy of Lithuania from 1502 to 1522
Autorzy:
Šedvydis, Laurynas
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519721.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wielkie Księstwo Litewskie (WKL)
skarb
zastaw
Zygmunt I Stary
finansowanie wojny
Grand Duchy of Lithuania (GDL)
treasury
pledge deeds
Sigismund I the Old
wartime financing
Opis:
The article analyses the grand-ducal demesne pledges in the Grand Duchy of Lithuania from 1502 to 1522 and the influence of this type of borrowing on the Lithuanian treasury. In the early sixteenth century, grand-ducal pledges were an essential source for financing the war effort in Lithuania. The pledge deeds reveal that at least 58,576.5 sexagenas of Lithuanian groschen were borrowed under grand-ducal demesne pledge deeds in the analysed period. The pledging intensified shortly before and during the Sejms of 1516 and 1518. Almost the entire debt was owned by the members of the Council of Lords and the highest Lithuanian dignitaries, with the leading magnate families at the forefront. Most of this debt was relieved by the Council of Lords.
Artykuł prezentuje analizę zastawów domeny wielkoksiążęcej z terenów Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1502–1522 oraz wpływ pożyczek zastawnych na skarb litewski. Zastawy dóbr wielkoksiążęcych były ważnym źródłem finansowania działań militarnych na Litwie na początku XVI w. Z akt zastawów wynika, że w analizowanym okresie wielkość zastawów wynosiła co najmniej 58 576,5 kop groszy litewskich. Najintensywniejszy czas zastawów przypadł na sejmy lat 1516 i 1518 i bezpośrednio przed nimi. Niemal cały dług należał do członków Rady Panów i najwyższych litewskich dygnitarzy, najwięcej pożyczały wiodące rody magnackie. Rada Panów umorzyła większą część tego długu.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2022, 83, Spec.; 51-74
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mocarstwa centralne a Bałkany. Studium działań dyplomatycznych Niemiec i Austro-Węgier w Europie Południowo-Wschodniej (1909–1913)
Autorzy:
Rubacha, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653768.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Niemcy
Austro-Węgry
mocarstwa centralne
Bałkany
Europa Południowo-Wschodnia
wojny bałkańskie 1912–1913
Germany
Austro-Hungary
Central Powers
the Balkans
South-Eastern Europe
Balkan wars of 1912–1913
Opis:
Półwysep Bałkański ze względu na swoje geograficzne położenie na styku „świata zachodniego” i „świata Orientu” od wieków odgrywał ważną rolę zarówno w europejskiej polityce, jak i ekonomii. Jego znaczenie znacznie wzrosło w połowie XIX w., kiedy europejskie mocarstwa wkroczyły w tzw. erę imperialną. Trudno zatem dziwić się, że w tym właśnie czasie ten niewielki region, leżący na „krańcach cywilizowanej Europy”, stał się polem zaciętej walki o strefy wpływów. W rywalizacji tej wzięły udział także Niemcy i Austro-Węgry. Jakkolwiek państwa te odmiennie postrzegały ostateczne cele, zarówno w Berlinie, jak i w Wiedniu zdawano sobie sprawę, że uzyskanie przewagi nad konkurentami może mieć istotny wpływ nie tylko na rozwój rodzimego przemysłu, który zyskiwałby nowe rynki zbytu dla swojej produkcji, ale także na kształtowanie ogólnoeuropejskiej polityki. Tymczasem zachodzące na Bałkanach na początku XX w. procesy i głębokie zmiany, błędnie oceniane i bagatelizowane przez dyplomację mocarstw centralnych, przesądziły o dotkliwej porażce, którą poniosły one w walce o ugruntowanie swej pozycji w Europie Południowo-Wschodniej.Due to its geographical location nestled between the “Western World” and the “World of the Orient”, the Balkan Peninsula has for centuries been playing an important part both in European politics, and economy. Its significance increased sharply in the mid-nineteenth century, after the European powers entered the so-called imperial era. It is therefore not surprising that at that time this relatively small region at “the end of the civilised world” became the battlefield for zones of influence. The rivalry was also joined by Germany and Austro-Hungary. And although these states had different ultimate ends, it was known both in Berlin, and in Vienna that the advantage over the competitors and opponents could have a great impact not only on the development of national industry, which would gain a new ready market, but also on the shape of European policy. However, the processes of deep changes and transformations that occurred in the Balkans in the early twentieth century, wrongly identified and underestimated by the Central Powers, determined their abject failure in the attempts to strengthen their position in South-Eastern Europe.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki współpracy brytyjskich instytucji zajmujących się operacjami specjalnymi z polskim wywiadem wojskowym w 1939 r.
Autorzy:
Tebinka, Jacek
Zapalec, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608642.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
special operation
General Staff Research [GS(R)]
Military Intelligence Research (MIR)
Polish intelligence
Colin McVean Gubbins
beginning of World War II
operacje specjalne
polski wywiad
wybuch II wojny światowej
Opis:
The aim of the article is to analyse the origins of cooperation between British institutions responsible for special operations: the General Staff Research – GS(R), later renamed Military Intelligence Research (MIR) with the Polish side in 1939 on the eve of the war and during the Polish campaign. The basis of research are archival materials from Great Britain and Poland as well as memoirs and the scholarly literature on the subject.
Celem artykułu jest analiza początków współpracy brytyjskich instytucji zajmujących się operacjami specjalnymi: General Staff Research [GS(R)], a następnie Military Intelligence Research (MIR) ze stroną polską w 1939 r. w przededniu II wojny światowej i w trakcie kampanii polskiej.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 4
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
В одном строю: иностранные медсестры Немецкого Красного креста, награжденные в период Второй мировой войны
Autorzy:
Samcewicz, Andriej A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653737.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
иностранные медсестры Немецкого Красного креста
медицинская служба в период Второй мировой войны
Вторая мировая война
pielęgniarki cudzoziemki Niemieckiego Czerwonego Krzyża
służba medyczna w okresie II wojny światowej
II wojna światowa
Opis:
В настоящей работе нами была предпринята попытка рассмотреть некоторые эпизоды награждений иностранных медсестер, проходивших службу в рядах Немецкого Красного креста в период Второй мировой войны.W pracy autor spróbował przeanalizować niektóre z epizodów odznaczenia pielęgniarek cudzoziemek, służących w szeregach Niemieckiego Czerwonego Krzyża w okresie II wojny światowej.The purpose of the present study is to examine the cases of foreign nurses working for the German Red Cross during World War II who were awarded Nazi medals for their service.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowiecka sztuka operacyjna w latach 1940-1941
Autorzy:
Chojnacki, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653707.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Soviet operational art
Soviet tactic
shock army
Red Army in world war II
Great Purge
sowiecka sztuka operacyjna
sowiecka taktyka
armia uderzeniowa
Armia Czer¬wona w czasie II wojny światowej
Wielka Czystka.
Opis:
The article presents the evolution of the Soviet operational warfare since its initial phase in the 1920s, followed by a characterisation of the impact of the Great Purge on the evolution of the Soviet military doctrine and the Red Army itself. Finally, Soviet strategic planning is analysed in the context of the offensive war with the Third Reich from the point of view of operational art and its translation into strategy.
Artykuł prezentuje rozwój sowieckiej myśli operacyjnej, poczynając od pierwszego etapu jej kreowania w latach dwudziestych XX wieku. Następnie opisuje skutki Wielkiej Czystki dla ewolucji sowieckiej myśli wojskowej i samej Armii Czerwonej. Ostatnią rzeczą jest analiza sowieckiego planowania strategicznego w kontekście wojny ofensywnej przeciw III Rzeszy z punktu widzenia sztuki operacyjnej jej przełożenia na strategię.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Listy dotyczące osób pochodzenia kaukaskiego służących w Wojsku Polskim i działaczy ruchu prometejskiego, przechowywane w polskich archiwach w Londynie
Autorzy:
Adamczewski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653831.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
ruch prometejski
Kaukaz
wojsko polskie w czasie II wojny światowej
II Rzeczpospolita
oficerowie kontraktowi w armii polskiej
Prometheism
the Caucasus
the Polish army in the Second Republic of Poland
contracting officers in Polish army
Opis:
W niniejszej pracy zaprezentowano listy przechowywane w archiwach Instytutu Józefa Piłsudskiego w Londynie, Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, a także Studium Polski Podziemnej. Dotyczą one osób pochodzenia kaukaskiego służących w armii polskiej w czasie II wojny światowej, a także kaukaskich działaczy ruchu prometejskiego, którzy pozostawali w kręgu zainteresowania polskich polityków emigracyjnych w Londynie.This article outlines the lists stored in the archives of the Joseph Pilsudski Institute in London, the Polish Institute and Sikorski Museum, and Polish Underground Movement Study Trust. These documents enumerate the persons of Caucasian descent having served in the Polish army during World War II, as well as the Caucasian activists of the Promethean movement, who were of interest to Polish politicians in exile in London.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2015, 50, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między wielkością a małością. Polska wobec koncertowej kakofonii mocarstw na przełomie swych dziejów (1914–1945)
Autorzy:
Kuk, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/601808.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
odbudowa państwa polskiego w latach 1918–1921
Wielka Brytania a Polska w XX w.
mocarstwa zachodnie wobec krajów Europy Środkowej w XX w.
ład wersalski w Europie
sprawa polska podczas I i II wojny światowej
Andrzej Nowak
Opis:
Sytuacja młodego państwa polskiego powstałego w 1918 r. była bardzo trudna. W atmosferze powojennej niepewności i dezorganizacji wytworzyła się szczególna sytuacja, w której zachodnie granice Polski ustanowione zostały przez aliantów na konferencji wersalskiej, a wschodnie były dziełem Polaków, co stało się dzięki zwycięstwom odniesionym przez Polskę w walkach z Ukraińcami, z Litwą, a zwłaszcza z Rosją radziecką (traktat ryski), z czym postawione wobec faktów dokonanych mocarstwa zachodnie (z najbardziej Polsce przychylną Francją włącznie), pogodziły się z trudem i co Polsce zapamiętały.Jak pokazuje Andrzej Nowak w swej książce (Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement, Kraków 2015), przeciwko projektowi budowy dużego i silnego państwa polskiego od początku gwałtownie oponował premier brytyjski David Lloyd George, zdecydowanie niechętny Polsce. Był on przeciwnikiem istotnego osłabienia Niemiec; nie dążył też do całkowitego wyeliminowania Rosji (nawet w jej komunistycznej formie) z grona państw współdecydujących o losie Europy. Z tego względu z góry godził się na podrzędne stanowisko Polski na arenie międzynarodowej, a nawet zdawał się godzić na pewne formy jej politycznego podporządkowania niedawnemu zaborcy.Zagadnienie odbudowy państwa polskiego należało do najtrudniejszych problemów w życiu politycznym Europy między 1795 a 1945 r., podobnie jak zagadnienie jedności politycznej Niemiec. W efekcie rozwiązania przyjęte po Wielkiej Wojnie musiały zostać znacząco skorygowane po II wojnie światowej. Dokonało się to w zasadzie bez udziału polskiego.Nietrudno zauważyć, że pewne elementy programu politycznego Lloyda George’a z lat 1918–1920 zostały, w całkowicie zmienionej sytuacji politycznej, przeprowadzone arbitralnie przez mocarstwa alianckie w latach 1943–1945. Rosja/ ZSRR, której granice przesunięto daleko na zachód, wróciła do polityki europejskiej, Polska utraciła rozległe obszary wschodnie i została jej podporządkowana. Nowy, jałtańsko-poczdamski, „zimnowojenny” ład europejski okazał się dużo trwalszy, a przy tym bardziej stały i przewidywalny niż ład wersalski. Był też przez jego twórców bardziej respektowany. Between Greatness and Meanness. Poland towards the Cacophony of the Concert of Powers during a Turning Point in its History (1914–1945)The situation of the young Polish State that emerged in 1918 was extremely difficult. In the atmosphere of post-war uncertainty and disorganization a specific situation occurred, when the western frontiers of Poland were decided upon at the Versailles conference by the Allies, and the eastern ones were created by victories of the Poles in their fights against the Ukrainians, Lithuania, and especially Soviet Russia (the Treaty of Riga), with which the Western Powers were able to reconcile themselves only with difficulty (including France, which was the most favourably disposed towards Poland) and which they held against Poland.As demonstrated by Andrzej Nowak in his book (Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement [The First Treachery of the West. 1920 – A Forgotten Appeasement], Kraków 2015), the project to build a large and strong Polish state was opposed from the very beginning by the British Prime Minister David Lloyd George, clearly unfavourable to Poland. He was opposed both to the idea of a significant weakening of Germany and to the total elimination of Russia (even in its communist form) from the group of the states jointly deciding the fate of Europe. For this reason he agreed in advance to a minor position of Poland in the international arena, and even seemed to have agreed to some forms of Poland’s subordination to its recent partitioner.The question of the reconstruction of the Polish State was one of the most difficult political problems of Europe between 1795 and 1945, together with the political unity of Germany. As a result, the solution accepted after the Great War had to be substantially revised after the Second World War. This, in fact, was made with no Polish participation.It is easy to perceive that certain elements of Lloyd George’s political programme of 1918–1920 were arbitrarily implemented, in a totally different political reality, by the allied powers in 1943–1945. Russia/USSR, with its frontiers pushed far westward, came back to European politics, while Poland lost its extensive eastern territories and was subjected to Russia. The new, Yalta-Potsdam “Cold War” order turned out to be much more permanent, and at the same time more durable and predictable than the Versailles order. And it was more respected by its creators.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2017, 124, 1
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies