Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "of evolution" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Self-Organization and the Theory of Evolution
    Autorzy:
    Nowiński, Czesław
    Ługowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42565530.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Synthetic theory of evolution
    driving (and other) factors of evolution
    theory of stabilizing selection
    historical variability of factors and mechanisms of evolution
    Opis:
    The author distinguishes three types of evolutionary theories: 1) ahistorical theories, constructed according to the methodological patterns of classical physics (mechanics), 2) supra-historical theories, in which the historical nature of the evolutionary process is reflected in a more complete (than only in the sense of the chronology of events) and richer, but its mechanism remains unchanged—“taken out of history,” 3) fully historical theories, recognizing that the factors and mechanisms of evolution themselves are entangled in history: are subject to changes in the course of historical development. A prominent representative of the third type is the theory of Ivan I. Schmalhauzen. Some peculiarities of its methodological structure are analyzed. This analysis allowed to reveal the premises of the process of evolution understood as a process of self-organization and to determine the basis on which it can be concluded that the general theory of evolution is nothing else than a theory of biological organization.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2024, 12; 95-117
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the Theory of Prebiotic Evolution
    Autorzy:
    Rudenko, Alexander Prokofievich
    Ługowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42565016.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    biogenesis
    theory of evolution of open catalytic systems
    Opis:
    The main theorems of the theory of evolution of open catalytic systems are briefly presented. The difference between the “natural-historical” and “actualistic” approach to the problem of the origins of life was highlighted.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2024, 12; 83-88
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teoretyczne modele ewolucji prebiotycznej
    Theoretical Models of Prebiological Evolution
    Autorzy:
    Ługowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341590.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    life’s origin
    self-organization
    theories of prebiological evolution
    Opis:
    Problem filozoficznych podstaw nauki o biogenezie był w ostatnich latach przedmiotem ożywionych dyskusji na łamach czasopism z zakresu biologii teoretycznej. Jak się okazało, głoszony przez akademickich filozofów (orientacji pozytywistycznej) pogląd, wedle którego „dojrzała” nauka może i powinna być wolna od filozoficznych uwarunkowań, znajduje wciąż zwolenników wśród samych badaczy. Konsekwencją przyjęcia takiego poglądu jest brak możliwości adekwatnego przedstawienia dokonań tej dziedziny badań w wymiarze teoretycznym (nie zaś wyłącznie empirycznym).
    The problem of philosophical foundations of the theories of prebiological evolution and life’s origin has been vividly discussed in the recent years. As it outcomes, the opinion according which a “mature” branch of science can and should be “philosophy- free” (expressed by academic philosophers of neopositivistic orientation) is, unfortunately, shared sometimes also by scientists themselves. In the present article it is argued that the lack of philosophical consciousness by some origin-of-life researchers may deeply cause an erroneous presentation of this branch of science.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 135-147
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Organization of Biological Matter and the Process of Evolution
    Autorzy:
    Grieb, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42566880.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Theory of biological evolution
    biological organization
    biological matter
    living organisms
    Opis:
    The theory of biological evolution by natural selection and the theory of levels of biological organization are general concepts intended to enable understanding of the existence of biological matter defined as living organisms that reproduce sexually. These two theories were formulated independently of each other, but later their integration was postulated. This study is an attempt to implement such a postulate. The starting point is the statement that both theories concern the way in which biological matter composed of individuals constituting populations exists. The theory of biological organization is intended to explain the functioning of organisms by maintaining homeostasis (relative independence from the environment) during the life cycle, while the theory of evolution concerns the changes that populations undergo in response to a changing environment.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2024, 12; 147-165
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gernota Böhmego idea końca ery baconiańskiej
    Gernot Böhme’s Vision of the End of the Baconian Era
    Autorzy:
    Czerniak, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341579.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Baconian era (Baconian Age)
    finalization in science
    scientific evolution alternatives
    scientific revolutions
    paradigms
    rationalism/irrationalism in the context of the evolution of empirical science
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest rekonstrukcja zawartości idei „końca ery baconiańskiej” Gernota Böhmego na tle rozwijanej przez niego w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych koncepcji „finalizacji” nauki. Autor przypomina główne założenia tej koncepcji sytuujące Böhmego na pozycjach polemicznych wobec K.R. Poppera i T. Kuhna. Jak pokazuje, idea „końca ery baconiańskiej” stanowi znaczącą rewizję wielu jej założeń, a jednocześnie punkt wyjścia krytyki tradycji baconiańskiej w filozofii nauki, zakładającej ścisły związek ewolucji nauk empirycznych z postępem cywilizacyjnym i powszechnym dobrostanem. Böhme wylicza negatywne społeczne strony i skutki przeobrażeń w nauce w dobie współczesnej, odnosząc je do zapoznanych, jego zdaniem, w przeszłości teoretycznych „alternatyw” w rozwoju nauki.
    The essay aims to reconstruct Gernot Böhme’s “end of the Baconian age” concept in the context of the main theses of the “finalization in science” idea which he developed in the 1970s and 80s. Böhme has since retreated from some parts of his theorem, arguing their invalidity in light of the “twilight” of the Baconian era in science begun by Francis Bacon’s methodological and philosophical program. Böhme polemizes with Bacon’s claim that the evolution of empirical science automatically enhances civilizational progress, and lists some contemporary negative sides of scientific progress which he criticizes from the position of philosophy of science by suggesting its cognitive “alternatives”.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 35-52
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O naturze myślistwa, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
    About the nature of hunting – the present, the past, and the future
    Autorzy:
    Piątek, Zdzisława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41304855.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    hunting
    evolution of humanoids
    morality
    modern humanity
    ecology
    uczłowieczenie
    instynkt łowiecki
    ceremoniały łowieckie
    metafory łowieckie
    Opis:
    Przedmiotem rozważań są trzy etapy rozwoju myślistwa. Pierwotnie polowania miały walory adaptacyjne i w procesie uczłowieczenia przyczyniły się do rozwoju cech specyficznie ludzkich. Po wynalezieniu hodowli zwierząt obyczajowość łowiecka nadal stanowiła ważny element tożsamości kulturowej i podlegała różnorodnym transformacjom zarówno pod wpływem instytucji państwowych, jak i instytucji kościelnych. Jednakże w realiach współczesnego świata, pod wpływem wiedzy ekologicznej powstaje nowa etyka zmieniająca stosunek człowieka do zwierząt. Myślistwo pozostaje w sprzeczności z poczuciem moralnym współczesnych ludzi. Pojawiają się żądania całkowitego zakazu polowania i zastąpienia go kontynuowaniem bezkrwawych tradycji łowieckich.
    The paper discusses three stages in the development of hunting. Initially hunting had an adaptive value and contributed to the process of evolution of humanoids. When animals were domesticated hunting rituals still constituted an important element of cultural identity and were subject to various transformations due to the pressure from the state and the church. In the contemporary world, under the influence of ecology we witness the emergence of a new ethics which changes man’s relationship to animals. Hunting cannot be reconciled with the morality of modern humanity. Some people demand a complete ban on hunting or that only bloodless tradition should be continued.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2020, 8, 2; 135-158
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Limites Historiae Naturalis Oratio Qua Lectiones Suas in Academia Vilnensi Auspicatus Est
    Autorzy:
    Forster, Georgius
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42562775.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    (materialistic) philosophy of nature of the 18th century
    the idea of pre-biological and biological evolution
    Opis:
    The author presents his panoramic (and comprehensive) vision of natural history, including—in addition to botany, zoology and mineralogy—also issues in the field of sciences that only later emerged and became independent, such as general biology, geology and paleontology. He refers to his own experiences gained during numerous journeys, including the longest, three-year trip around the world3 (which resulted in, among others, the description of 75 new genera and 265 species of tropical flora). The philosophical foundation of his narrative is an original concept of nature (inorganic and organic) perceived in a holistic and evolutionary way.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2024, 12; 31-42
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poznanie i wiedza w ewolucyjnym ujęciu Tadeusza Garbowskiego
    Learning and Knowledge in Evolutionary Terms According to Tadeusz Garbowski
    Autorzy:
    Fiut, Ignacy S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343103.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Tadeusz Garbowski
    ewolucja wiedzy
    biologiczna podstawa poznania
    adaptacyjne pojęcie prawdy
    the evolution of knowledge
    biological basis of cognition
    adaptive concept of truth
    Opis:
    W artykule rekonstruowana jest Tadeusza Garbowskiego ewolucyjna teoria wiedzy oraz koncepcja wiedzy jako formy życia. Krakowski filozof prezentuje te teorie je w dwóch pracach: Życie i wiedza (1903) oraz Poznanie jako czynnik biologiczny (1910). Według niego, ludzka wiedza, inaczej niż wiedza zwierząt, jest świadoma. Jej funkcjonowanie opiera się na podświadomej predyspozycji do jej uzyskiwania wyrażający „poznawczy instynkt” człowieka. Wiedza jako rezultat ciągłego uczenia się jest pierwotnie wartością adaptacyjną do naturalnych, społecznych i kulturowych warunków życia. Prawdziwość wiedzy polega na tym, że może ona właściwie i kreatywnie adaptować się do warunków środowiskowych. Kryterium prawdziwości wyraża stopień doświadczania efektywnych wzorców gatunków istot żyjących. Na poziome ludzkiej wiedzy jest „praktyczną użytecznością” dającą każdemu indywidualnemu człowiekowi i społeczeństwu jako całości odpowiednie życie.
    The work presents a reconstruction of Tadeusz Garbowski’s evolutionary theory of knowledge and conception of knowledge as a form of life. This Cracow philosopher introduced them in two works: The Life and Knowledge (1903), and Cognition as a biological agent (1910). According to him, human knowledge, unlike animal knowledge, is conscious. Its functioning is based on a subconscious predisposition to its acquisition, which expresses man’s “cognitive instinct”. Knowledge as a result of continuous learning is primarily an adaptive value to the natural, social and cultural conditions of life. The truth of knowledge lies in the fact that it can properly and creatively adapt to the environmental conditions. The criterion of its truth expresses the degree of experiencing successful specimens of species of living beings. On a human level criterion of its truth is a “practical utility” which gives every individual and society as a whole a decent life.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 275-294
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O modelowaniu formalnym czynników i mechanizmów ewolucji
    On formal models of factors and mechanisms of organic evolution
    Autorzy:
    Stuchliński, Józef Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41175881.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    factors and mechanisms of evolution
    mathematical model
    logical model
    classes and sets understood collectively
    classes and sets understood distributively
    czynniki i mechanizmy ewolucji
    modelowanie matematyczne
    modelowanie logiczne
    klasy i zbiory kolektywne
    klasy i zbiory dystrybutywne
    Opis:
    Obok powszechnie znanej odmiany formalnego modelowania zjawisk biologicznych, szczególnie ewolucyjnych, rozwijanej w postaci matematycznej, warto byłoby podjąć także próby modelowania formalnego zjawisk organicznych przy użyciu współczesnej logiki. Dotyczy to w szczególności kolektywnego (w mereologii) lub dystrybutywnego (w teorii mnogości) rozumienia klas lub zbiorów wielu przedmiotów, np. organizmów żywych, ich populacji i gatunków, a także składników organicznych właściwych poszczególnym organizmom (molekuły, komórki, organy). Ujęcie kolektywne odnosiłoby się do stanu owych zbiorów lub klasy, o ile są one warunkowane obiektywnie w samej przyrodzie. Natomiast ujęcie dystrybutywne dotyczyłoby językowo–badawczego przybliżania się wiedzy biologicznej do adekwatnego ujmowania owych zależności przyrodniczych.
    Two formal types of models of living processes, especially evolutionary ones, may be distinguished: the well-known mathematical type and the less-known logical one. The latter applies the terms “class” or “set”; both the terms are understood either in a collective sense (in mereology) or in a distributive sense (in set theory). These formal terms may be used among others to such organic multiplicities as populations or species of organisms, and to organic constituents (molecules, cells, organs) of living organism. Collective concepts refer to objects existing in nature, whereas distributive concepts refer to the linguistic and research constructions of models of natural objects, developed to cognitively grasp natural regularities.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 91-96
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Protobiological Theory of Ceilings and Floors, or Chemical Evolution as a Planetary Process
    Autorzy:
    Kubica, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/42564822.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Origins of Life
    chemical evolution
    phase transitions
    Opis:
    The article presents a modern protobiological theory based on the classical archetype. It connects the issues of origins of life with the theory of the hierarchy of matter and recognizes that error correction occurs within hierarchical and dynamic living systems. The paper briefly reproduces Morowitz-Smith prebiotic scenario. It highlights the importance of rTCA for theory, and the observation that the transition from a planet “without life” to a planet “with life” is a thermodynamic problem. Reflections on the philosophical foundations and worldview consequences of the theory are presented. The book and articles by the authors are crafted in a holistic approach and are critical towards the premature (and excessive) extrapolation of Darwinian selection as a means of explaining the process of abiogenesis.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2024, 12; 65-82
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Swoistość ontologiczna i epistemologiczna kosmologii jako nauki o Wszechświecie
    The Ontological and Epistemological Specificity of Cosmology as a Science on the Universe
    Autorzy:
    Krawiec, Adam
    Szydłowski, Marek
    Tambor, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343867.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    swoistość kosmologii
    kontrowersyjność kosmologii
    odmienność przedmiotowo-metodologiczna kosmologii
    ewolucja Wszechświata
    topologiczna niedookreśloność modelu geometrycznego czasoprzestrzeni
    modern cosmology
    philosophy of science
    methodological specificity of cosmology
    the evolution of the Universe
    Opis:
    W pracy charakteryzujemy swoistość, tj. wyjątkowość kosmologii współczesnej rozumianej jako fizyka Wszechświata. Swoistość ta przejawia się w stosunku do samego przedmiotu badań oraz w stosunku do sposobów zdobywania wiedzy o Wszechświecie, w tym także metod stosowanych do rozwiązywania problemów. Twierdzimy, że kosmologia jest odmienna od standardowej praktyki badawczej fizyki współczesnej (odmienność metodologiczna). Odmienność przedmiotowometodologiczna współczesnej kosmologii jest źródłem kontrowersyjności kosmologii (twierdzi tak Helge Kragh (1996)). W pracy wskazujemy brak uzasadnienia takiej jej oceny. Odmienność przedmiotowo-metodologiczna kosmologii nie jest dla nas kontrowersyjna. Identyfikujemy tę odmienność między innymi ze swoistością predykcji (asymetria między retrognozą a prognozą), temporalnością kosmologii związanej z rozwojem technik obserwacyjnych, problemem horyzontu oraz specyfiką problemu warunków początkowych. Wskazujemy na niedookreśloność modelu czasoprzestrzennego w kosmologii w dwóch aspektach: a) problemu warunków początkowych dla ewolucji Wszechświata oraz b) problemu topologicznej niedookreśloności modelu geometrycznego czasoprzestrzeni.
    We discuss the specificity of modern cosmology understood as the physics of the Universe. We can treat cosmology as specific because of its object, i.e. the physical Universe is specific, as well as the ways of acquiring the knowledge about the Universe are specific. We argue that the specific and, in some sense, unique methodological nature of modern cosmology compared to physics is not controversial, as it is claimed among others by Helge Kragh. In our view this specificity is natural of cosmology itself and has its foundations in: 1) the asymmetry of prediction (which favors retrognosis), 2) the temporal nature of observations applied in cosmological investigations, 3) the horizon problem and the relevance of initial conditions for cosmological evolution.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2018, 6; 149-174
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od wolności do swobody wyboru – formalizacja idei Sena w modelu Arrowa-Debreu
    From Freedom to Freedom of Choice – Formalization of the Sen’s Idea in the Arrow-Debreu Model
    Autorzy:
    Mrówka, Joanna
    Malawski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468960.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    freedom of choice
    Arrow-Debreu model
    Schumpeterian evolution
    axiomatic method
    Opis:
    The aim of the paper is to reconstruct the Senian idea of development as a growing range of freedoms in the research program of modelling Schumpeterian evolutionary economics in the dynamical version of the Arrow-Debreu general equilibrium theory. In the context of the Schumpeterian circular flow freedom of choice of consumers and producers is studied in both qualitative and quantitative setting. The static results presented in the form of mathematical theorems are generalized by use of the theory of quasi-semi-dynamical systems, where cumulative extension of economic systems under consideration is preserved over time and models a growing range of freedoms as well as their quality.
    Źródło:
    Prakseologia; 2014, 156; 157-175
    0079-4872
    Pojawia się w:
    Prakseologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieloraka realizacja i życie
    Multiple Realization and Life
    Autorzy:
    Chodasewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341588.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    multiple realization
    definition of life
    evolution
    convergence
    shadow biosphere
    astrobiology
    Opis:
    Analizuję problem wielorakiej realizacji życia. Refleksja nad samym zagadnieniem wielorakiej realizacji była wielokrotnie podejmowana na gruncie filozofii umysłu i ogólnej filozofii nauki, jednak filozofowie biologii na ogół omijali ten temat. Z pewnego punktu widzenia, jest to zastanawiające, gdyż większość argumentów na rzecz samej tezy o wielorakiej realizacji opiera się na wiedzy biologicznej (argument z konwergencji, argument z neuroplastyczności). Moje filozoficzne badania koncentrują się w szczególności na fundamentalnych własnościach życia. Chociaż nie posiadamy uniwersalnej i niekontrowersyjnej definicji życia, do własności tych roboczo zaliczam zdolność do samopodtrzymywania się (metabolizm) oraz zdolność do podlegania darwinowskiej ewolucji. Na tej podstawie rozpatruję różne argumenty na rzecz wielorakiej realizacji istot żywych. Pochodzą one z różnych obszarów współczesnej biologii oraz filozofii tej dyscypliny. Analizuję m.in. argument z konwergencji Jerry'ego Fodora, argument z arbitralności kodu genetycznego, argument z hipotetycznego istnienia tzw. biosfery cieni oraz pokrewny argument z analizy kalifornijskich bakterii GFAJ-1 z Jeziora Mono. Pokazuję także, dlaczego, pomimo dostarczania niewątpliwego wsparcia dla analizowanej tezy, obiekty tworzone przez badaczy specjalizujących się w dziedzinie sztucznego życia, nie mają decydującego znaczenia w sporze na temat wielorakiej realizacji życia w ogóle. Sygnalizuję ponadto znaczenie refleksji nad wieloraką realizacją życia m.in. w takich obszarach jak: poszukiwanie definicji i scenariuszy powstania życia, poszukiwania nowych form życia poza Ziemią, dyskusja nad statusem obiektów sztucznego życia. Czynię także wzmiankę na temat znaczenia tych analiz dla filozofii nauki i metodologii nauk.
    The paper discusses the problem of multiple realization of life. This problem has been broadly discussed in the philosophy of mind and the general philosophy of science, but most philosophers of biology ignored it. This is astonishing, because the biology provides the majority of arguments for the thesis of multiple realization of life (argument from convergence and argument from neural plasticity). My investigations concern the fundamental properties of life. Although we have not a universal and broadly accepted definition of life, I assume, as a working hypothesis, that the most important features of life are self-maintenance and the capability of the undergoing of the Darwinian evolution. Taking into account such a view of nature of life, I present different arguments for the possibility of multiple realization of living beings. The arguments are taken from the different fields of modern biology and philosophy of biology. The arguments are the following ones: Fodor’s argument from convergence, an argument from the arbitrariness of genetic code, an argument form so-called shadow biosphere and similar argument connected with GFAJ-1 arsenic bacteria. I also show why artificial life’s objects are not of special significance, when we search for the arguments for the thesis on the multiple realization of life. Finally, I show the significance of this thesis for searching for the definition and creating the scenarios of life’s origin, exploring the universe in the searching of alien life forms and in the discussion about artificial life’s objects status and signification of this status for different branches of philosophy of science and the scientific research.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 114-134
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kierunkowość procesów ewolucji
    The directness in processes of evolution
    Autorzy:
    Żuk, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41180943.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    evolution
    directness
    goal directness
    teleonomy
    levels of matter organization
    ewolucja
    poziomy organizacji materii
    procesy teleonomiczne
    Opis:
    Jednym z fundamentalnych problemów w naukach o ewolucji jest kierunek ewolucji na różnych poziomach organizacji materii. Zgodnie z tradycyjnymi interpretacjami teleologicznymi, ewoluujące układy powinny rozwijać się ku stanowi ostatecznemu – celowi. Jednak w większości przypadków taki cel jest nieokreślony; uczeni go nie znają. Jednak mogą oni odkryć ogólna tendencję lub serię zmian w czasie – teleonomię lub kierunkowość opartą głównie na wewnętrznym wzorcu ewoluującego układu, jednak modyfikowaną także przez oddziaływania z zewnątrz. Procesy teleonomiczne są odpowiedzialne za wszystkie procesy ewolucyjne włączając w to przejścia z jednego układu organizacji do innego.
    One of the fundamental problems in evolutionary sciences is the direction of evolution at different levels of matter organization. According to traditional teleological interpretations, the evolving systems should develop toward a final state—a goal. However, in most cases such a goal is not determinable—scientists do not know it. However, they can reveal a general tendency or a series of changes in time: a teleonomy or a directness based mainly upon an internal pattern of the evolving system although modified also by external influences. Teleonomical processes are responsible for all evolutionary processes including transitions from one level of organization to another.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 173-182
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie jako naturalna własność materii. Na tropie „sprawców” przełomu w przyrodoznawstwie historycznym
    Life as a natural property of matter
    Autorzy:
    Ługowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41183061.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    nature of life
    pre-biological chemical evolution
    biogenesis
    Weltanschauung
    natura życia
    przedbiologiczna ewolucja chemiczna
    biogeneza
    światopogląd
    Opis:
    Praca stanowi przyczynek do zrozumienia filozoficznego wymiaru przełomu, jaki dokonał się w dwudziestowiecznym przyrodoznawstwie historycznym wskutek ekstrapolacji darwinowskiej idei ewolucji na obszar materii nieożywionej i sformułowania na tej podstawie szeregu teorii przedbiologicznej ewolucji chemicznej. Ujawnione zostały skutki, jakie ma nietrafne rozpoznanie filozoficznych podstaw (szeroko rozumianej) nauki o ewolucji: z jednej strony – dla samych uczonych-przyrodników, z drugiej zaś – w znacznie szerszym, światopoglądowym wymiarze ich badań.
    This work is a contribution to understanding the philosophical dimension of the breakthrough that took place in the 20th century historical natural science as a result of the extrapolation of Darwin’s idea of evolution to the area of inanimate matter and the formulation on this basis of a number of theories of pre-biological chemical evolution. The revealed results are the inaccurate recognition of the philosophical foundations of the broadly understood science of evolution: on the one hand, for scientists-naturalists, and on the other, in a much broader, social dimension of their research.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 203-226
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies