Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "urbanistyka," wg kryterium: Temat


Tytuł:
Międzynarodowe osiągnięcia polskiej urbanistyki
International achievements of polish urban planning
Autorzy:
Gzell, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145886.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka polska
Polish urban planning
Opis:
Nie jest łatwo ocenić, co z polskiej współczesnej urbanistycznej twórczości jest osiągnięciem na skalę międzynarodową. Potrzebne są tu kryteria oceny, ale nie będą one nigdy dostatecznie oczywiste i zaaprobowane przez wszystkich. Stąd lepszy jest po prostu przegląd dzieł, uważanych za polskie ikony urbanistyki i stwierdzenie, czy są znane zagranicą. Dla lepszej prezentacji można wprowadzić podział zgodny z definicją mówiącą, że urbanistyka to nauka i sztuka budowy miast. Tak więc w dziedzinie nauki osiągnięciem jest wprowadzenie do powszechnego stosowania analizy progowej przez B. Malisza i potem J. Kozłowskiego (1963). Jeśli chodzi o prace studialne z pogranicza nauki i projektowania, to bezsprzecznie wymienić trzeba projekt Warszawy Funkcjonalnej J.O. Chmielewskiego i Sz. Syrkusa (1933). Zauważeni laureaci konkursów urbanistycznych to J.M. Chmielewski, J. Kazubiński i K. Kuraś z zespołem, autorzy projektu miasta Espoo w Finlandii (1967) oraz K. Domaradzki, O. Dziekoński i Z. Garbowski z zespołem, autorzy przebudowy Nowego Belgradu w Jugosławii (1986). Do sukcesów można także zaliczyć pracę wielu polskich urbanistów w agendach ONZ i przy projektach choćby takich miast, jak Singapur (K. Olszewski), a także odbudowę Starego Miasta w Warszawie, uznaną przez Ch. Jencksa za jedno ze zresztą licznych źródeł postmodernizmu. Nie jest to wiele. Szczególnie żałować trzeba, że nie przebiły się do świadomości świata: teoria elementów kompozycji urbanistycznej K. Wejcherta, przedwojenna budowa Gdyni i Centralnego Okręgu Przemysłowego, powojenna akcja planów uproszczonych na Ziemiach Odzyskanych czy Linearny System Ciągły O. Hansena. Czy dziś mamy szanse wejścia do annałów urbanistyki światowej? Może to być trudne, zważywszy na fakt lekceważenia pracy urbanistów, najlepszych znawców urbanistyki jako nauki i sztuki budowy, przez tych wszystkich, którzy odpowiadają dziś za kształt polskiej przestrzeni.
It is not easy to judge, which contemporary Polish urbanist efforts are achievements of international stature. Necessary are assessment criteria, but these will never be sufficiently obvious and accepted by all. That is why it is better to present a simple review of works considered to be icons of Polish urban planning, with the annotation whether they are known abroad. For better presentation one can introduce a division in line with the definition that urban planning is the science and art of city building. And so, in the domain of science, it is an achievement to have introduced into general use threshold analysis as done by B. Malisz and later J. Kozłowski (1963). In respect of studies from the borderground of science and design, then indisputably one must mention the design of Functional Warsaw by J.O.Chmielewski and Sz.Syrkus (1933). Noticed laureates of urban planning competitions are J.M. Chmielewski, J. Kazubiński and K.Kuraś with their team, authors of the design for Espoo township, Finland (1967), and K. Domaradzki, O. Dziekoński and Z. Garbowski with team, authors of the reconstruction project for New Belgrade in Yugoslavia (1986). Among the successes can be counted the work of many Polish urban planners in UN bodies and with projects related to such cities as e.g. Singapore (K. Olszewski), or the rebuilding of the Old Town in Warsaw, acknowledged by Ch. Jencks to be one of the (many) sources of postmodernism. This is not much. One may particularly regret failure to bring to the world's notice of the theory of elements of urban composition by K. Wejchert, the pre-war development of Gdynia and the Central Industrial Zone, the post-war initiative of simplified planning on the Recovered Lands done under the direction of K. Wejchert and H. Adamczewska, and construction as of 1952 of the new town of Tychy in Silesia, designed by the same authors, or the Continuous Linear System of O. Hansen. Do we nowadays have the prospect of making the annals of urban planning in the world? This may prove difficult, considering the fact that urban planners are held in disregard, the best specialists in urban planning as a science and art of construction, by those who are today responsible for the shape of Polish space.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 3; 3-26
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkoła projektowania urbanistycznego na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej
Urban design school at Faculty of Architecture, Warsaw University of Technology
Autorzy:
Chmielewski, J. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145931.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
szkoła
projektowanie
urbanistyka
Warszawa
school
urban design
Warsaw
Opis:
Od początku istnienia Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej wykształcano w studentach umiejętność projektowania w skalach urbanistycznych. Szkołę takiego projektowania utworzył profesor Tadeusz Tołwiński, a rozwinęli profesorowie Kazimierz Wejchert i Hanna Adamczewska-Wejchert. Obecnie na Wydziale Architektury, zarówno na poziomie studiów inżynierskich, jak i magisterskich studenci wykonują obowiązkowo po dwa projekty urbanistyczne. Struktura organizacyjna Wydziału sprawia, że powstało w warszawskiej politechnice kilka szkół projektowania urbanistycznego. Wynika to z różnych doświadczeń zawodowych i zainteresowań naukowych kadry nauczającej. Zarówno profesorowie, jak i adiunkci w znacznym procencie czynnie uprawiają zawód urbanisty, czego dowodem jest ich członkowstwo w Izbie Urbanistów. Szkoły te charakteryzują różne podejścia do zagadnień urbanistycznych, od architektonicznego po planistyczne. Zróżnicowanie sposobu nauczania wymusiła również konieczność kształcenia urbanistów nie tylko na kierunku Architektura i Urbanistyka, ale również na kierunku Gospodarka Przestrzenna. Na Wydziale prowadzone są także studia podyplomowe, których uczestnicy reprezentując różne zawody, mają zróżnicowane przygotowanie do tego typu projektowania. Tematy projektowe przede wszystkim dotyczą spraw aktualnie nurtujących życie zawodowe urbanistów. Wpisują się w bieżącą problematykę gospodarczą kraju, ale opierają się na optymistycznych prognozach rozwojowych. Kreatywne i wizjonerskie projekty studentów ukazują, jak mogłyby wyglądać nasze miasta gdyby pokonane zostały bariery ekonomiczne i administracyjno-organizacyjne, które w licznych przypadkach decydują o niezadawalającym ładzie przestrzennym miast polskich.
Since the beginning of the Faculty of Architecture of Warsaw University of Technology students were educated the ability to design in urban scales. This design school was initiated by professor Tadeusz Tołwiński, and later developed by Professors Kazimierz Wejchert and Hanna Adamczewska-Wejchert. Currently at the Faculty of Architecture, both at engineering studies and master's level, students compulsory carry out two urban projects. The organization structure of the Faculty made it so, that at Warsaw University of Technology arisen several schools of urban design. It results from different professional experiences and scientific interests of the teaching staff. Both professors and assistants, in a significant percentage, are active town planners, as evidenced by their membership in the Chamber of Urban Planners. These schools are characterized by different approaches to urban issues, from the architectural to planning. Differences in the manner of teaching arise also from the need to educate not only on Architecture and Urban Planning course, but also on the Spatial Planning course. At the Faculty are also run post-graduate studies, where participants representing various professions, have diverse preparation for this type of design. Design topics primarily relate to matters currently concerning urban planners, fitting into the country's current economic issues, but are based on optimistic development forecasts. Creative and visionary students' projects show how our cities might look like if economic, administrative and organization barriers were overcome, which in many cases determine the unsatisfying spatial order of Polish cities.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 4; 5-43
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urbaniści - zawód niechcianego zaufania publicznego
Urban planners a profession of unwanted public trust
Autorzy:
Bӧhm, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131755.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kompozycja
piękno
urbanistyka
zawód
beauty
composition
profession
urban planning
Opis:
Budowanie miast nie jest zajęciem dla każdego. Aby na tym polu działać z powodzeniem potrzebne są umiejętności, z których pożytek staje się dobrem publicznym. Umiejętności - zdobywane wraz z wiedzą i doświadczeniem, nakładającymi się na wrodzone zdolności: intelekt, wyobraźnię, wrażliwość artysty. Ale również owo dobro publiczne, a więc akceptowane i właściwie pożytkowane dzieło sztuki budowy miast nie zaowocuje w każdych okolicznościach. Trudno sobie wyobrazić zadowolenie nomadów z mieszkania w dzielnicy willowej. Nie znaczy to jednak, aby urbaniści tworzyć mieli „pod publiczkę” – wprost przeciwnie! Jak w każdej sztuce, tak i w tej, odbiorca powinien otrzymać od twórcy dzieła nieco więcej niżby się spodziewał. Celem planowania jest ład przestrzeni. Jego ustawową definicję trudno wykorzystać jeśli chodzi o mieszczące się w niej „wymagania kompozycyjno- estetyczne”. Od czasów Witruwiusza określano je jako venustas a więc pożądany powab przestrzeni. Dziś, z rzadka używając synonimu „piękno” – podchodzimy do tego tak, jakby nie wypadało o tym mówić, jakbyśmy zapomnieli, że sztuka budowy miast może przynieść piękno w otoczeniu człowieka! Wobec trudno uchwytnego - w urzędowej nowomowie – meritum, zastępuje się je gąszczem wymagań dotyczących między innymi skali opracowania, oprogramowania komputerowego, zakresu uzgodnień, skutków finansowych itp. Zupełnie tak, jakbyśmy chcieli dokonać wyboru miss na podstawie zaświadczeń lekarskich kandydatek. Tymczasem kryteria te powinny być jedynie dopuszczające do uczestnictwa w konkursie, zaś laureatem i zleceniobiorcą powinien być ten, kto zaprojektuje najpiękniejszą kompozycję przestrzenną.
Building cities is not for everyone. In order to work successfully in this field one requires skill, the product of which becomes a public good. Skill obtained along with knowledge and experience, which are built on inborn traits: intellect, imagination and the sensitivity of an artist. But at the same time this public good, one that is an accepted and appropriately used work of the art of building cities, will not bear fruit in all circumstances. It is difficult to imagine nomads to be happy with living in a villa district. This does not mean, however, that urban planners should create works “to please the crowd” - on the contrary! As in any art, so in this one the audience should receive slightly more than they expect from the creator of a work. The goal of planning is spatial order. Its legal definition is difficult to employ when it comes to the “compositional and aesthetic requirements” that it contains. Since the time of Vitruvius it has been called venustas - the desired charm of space. Today, rarely using its synonym - “beauty” - we approach it as if it is inappropriate to talk about it, as if we have forgotten that the art of building cities can bring beauty into the surroundings of man! In light of this fleeting - in official newspeak - merit, it is being replaced with a thicket of requirements about, among other things, the scale of the documentation, computer software, the scope of necessary approvals, financial effects, etc. Almost completely as if we wanted to choose the winner of a beauty pageant on the basis of the candidates’ medical certificates. Meanwhile, these criteria should only allow one to participate in a competition, while the winner and the one who gets the commission should be the one who designs the most beautiful spatial composition.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 497-511
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kartografia miasta Równego z XVIII i XIX wieku
Cartography of Rivne city of 18th - 19th centuries
Autorzy:
Rychkov, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145915.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Równe
urbanistyka
historia
kartografia
Rivne
town planning
history
cartography
Opis:
Pierwsza wzmianka o mieście Równe (po polsku Równe, po rosyjsku Rovno) jako małej osadzie rolniczej datuje się na rok 1283, jednak miejscowości tej nadano status wolnego miasta na prawie magdeburskim dopiero w 1493r. Rozwój przestrzenny miasta w tym okresie jest nieznany, jednak na pewno Równe posiadało drewniany zamek położony na wyspie otoczony ufortyfikowaną częścią miejską. Kolejne dwa stulecia były destrukcyjne dla miasta z powodu nieustannego zaangażowania w działania wojenne. W XVIII w. w miejscu starego zamku książę Lubomirski wybudował nowy pałac z rozległym parkiem otaczającym go od południa. Wg polskiego autora T. Steckiego, pierwszy plan miasta został opracowany przez niejakiego Toushera, jednak jego lokalizacja nie jest znana, prawdopodobnie uległ on zgubieniu. Niemniej jednak detale urbanistyczne starego miasta są widoczne na pierwszym utrwalonym planie miasta przygotowanym w końcu XVIII w. krótko po włączeniu miasta do Imperium Rosyjskiego. Najbogatszym w szczegóły jest plan zatytułowany "Plan du Chateau, Jardins, Parc & d'une partie de la Ville de Rowno" [Plan zamku, ogrodu, parku i części miasta Równe] opracowany przez architekta J.J.Bourguignona. Plany miasta opracowane później w XIX w. w oparciu o regularne formy, ukazują rozwój przestrzenny miasta, a tym samym stopniowy upadek starego pałacu książęcego wraz z otaczającym go parkiem. Ważnymi czynnikami w planowaniu rozwoju miasta w drugiej połowie XIX w. były przede wszystkim budowa drogi tranzytowej Kijow-Równe-Brześć, a następnie linii kolejowej Zdołbunów-Równe-Łuck. Dawna kartografia miasta pozwala na śledzenie jego historycznej ewolucji.
The first mention of Rivne (in Polish Rivne, in Russian Rovno) as a small rural settlement appears as early as 1283, but the status of a free town, according to the Magdeburg charter, was only granted in 1493. Its spatial development in these times is unknown but obviously the town had as a core an island-located wooden castle as well as an adjoined and also fortified city-part. The next two centuries was destructive for the town because of its permanent involvement in military events. In the 18th century in place of the old castle, Prince Lubomirski built a new palace, and a large park was on territory adjoining from the south. The very first town plan, as stated polish author T. Stecki, was made by a certain Tousher, but now its location is unknown, it appears that it was lost. Nevertheless details of the old town-planning are visible on the first preserved town-plans created at the end of the 18th century, soon after incorporating this town in the Russian Empire. The most informing among them is a plan under the title "Plan du Chateau, Jardins, Parc & d'une partie de la Ville de Rowno" made by architect J.J.Bourguignon. Design plans of the city, created later in the 19th c. on the basis of regular patterns, demonstrate spatial development of the city and at the same time, they show a gradual decline of the old princely palace with its parkland. The important factors of the town planning development in the 2nd half of the 19th century became, at first, the building of the Kyiv-Rivne-Brest transit road, and then the Zdolbunov-Rivne-Lutsk railway. Hence old cartography of the city enables us to trace its historical evolution.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 1; 3-26
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto jako wytwór „kultur gustu”
City as a product of “taste cultures”
Autorzy:
Gzell, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366538.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka
przestrzeń miejska
kultury gustu
urban planning
city space
taste cultures
Opis:
Poszukiwanie odpowiedzi na pytania, czy miasto jest obecnie bardziej publiczne czy prywatne i co to oznacza oraz jakie być powinno, staje się aktualnie główną osią dyskusji o mieście. W dyskusji tej nie może brakować ani urbanistów, ani architektów, z których wielu traktuje miasto jako przedmiot ulegający jedynie technicznemu ulepszaniu (co ma wystarczyć mieszkańcom) albo jako przedmiot sztuki, któremu wystarczy nadać bardziej interesującą formę, aby spełnić swoją powinność wobec niego. Tymczasem żadne z tych podejść nie zadowala buntujących się miast. Ich mieszkańcy odrzucają (na co są liczne dowody) status biernego obserwatora tego co im, rękami architektów i urbanistów, dają miejskie władze i inwestorzy. Chcą realnego uczestnictwa, a ponieważ żyją w ramach pewnych kultur, chcą aby miały one swoje miejsce i odzwierciedlenie w przestrzeni miast.
The search for answers to the question whether the city is now more public or more private and what this indicates, and which it ought be, has become the main axis of the current debate about the city. This debate must not proceed without the involvement of urban planners or architects, many of whom treat the city as being the object of merely technological improvement (which the inhabitants should find sufficient) or as a product of artistic creation, and once you have given it an interesting form you have no other obligations to it. Yet none of these approaches satisfies the rebelling cities. Their inhabitants, as ample evidence shows, reject the status of passive onlookers on what they are given, with the hands of architects and urban planners, by the city authorities and developers. What they want is genuine involvement, and because they function within certain cultures, they want them to play a role in the process and be reflected in the city space. The multitude of taste cultures as understood in the colloquial sense that keep emerging in a city can lead to chaos which is impossible to control. There is, however, such a thing as chaos management, having its origin in the conceptions of temporary use of city space.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2013, 58, 3; 113-121
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadbrzeża Nowego Jorku jako pole gry współczesnej urbanistyki
New York waterfronts as the playfield of contemporary urbanism
Autorzy:
Jasiński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056182.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Nowy Jork
nadbrzeże
planowanie przestrzenne
urbanistyka
New York
waterfront
zoning
planning
urbanism
Opis:
W ciągu ostatniego ćwierćwiecza zaniedbane, poprzemysłowe nadbrzeża Nowego Jorku zostały przekształcone w pełne życia parki, place zabaw, bulwary i promenady. Wzdłuż udostępnionych dla publiczności nadbrzeży poprowadzone zostały ścieżki rowerowe i piesze, a brzegi East River spięła trasa popularnego tramwaju wodnego. W artykule omówiona zostanie historia, mechanizmy i skutki tego procesu, u źródeł którego leżą zręczna polityka władz miejskich i odpowiednio wykorzystywane narzędzia planistyczne.
During the past quarter of a century, the neglected, post-industrial waterfront of New York has been transformed into lively parks, playgrounds, sports facilities and promenades. Bicycle and pedestrian routes have been built along wharfs, opening them to the public, while the banks of the East River have been connected by the local, highly popular ferries. This paper discusses the history, mechanisms and consequences of this process, the foundations of which were a skilful policy of the city authorities and proper use of urban planning tools.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2021, 49; 91--113
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głowów, Zagadka planu pierwszego miasta renesansowego w Polsce
Głowów. The enigma of the plan for the first renaissance Town in Poland
Autorzy:
Kowalczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366618.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Głowów (Głogów)
urbanistyka renesansowa
promienisty układ miasta
renaissance urban planning
radial city layout
Opis:
Głowów, miasteczko koło Rzeszowa, później przemianowane na Głogów, został założony w 1570 r. Założycielem był Krzysztof Głowa, sekretarz królewski Zygmunta Augusta. W literaturze naukowej Głowów został uznany za pierwsze założenie renesansowe w Polsce. Trzy podstawowe dokumenty o założeniu miasteczka, przechowywane dziś w Archiwum Państwowym w Rzeszowie, ujawnił w 1933 r. i opublikował w wyborze regionalista Kazimierz Nitka. Podstawowa publikację stanowi jednak artykuł z komentarzami Franciszka Kotuli z 1954 r. Rozpoczął on rozważania nad pierwotnym układem planu miasta. Punktem wyjścia był przywilej fundacyjny Krzysztofa Głowy, wystawiony w 1570 r. oraz druga wersja aktu lokacyjnego wydana po śmierci założyciela przez wdowę po nim, Chrystynę z Paniowa. Początkowo fundator zaplanował miasteczko na 200 domów z kwadratowym rynkiem z ratuszem, z ośmioma ulicami: czterema krzyżowymi i czterema "poprzecznymi albo skośnymi", o nieokreślonej bliżej lokalizacji. Wydzielił cztery place dla kościoła, dworu, szpitala i łaźni. Ponieważ miasto nie spełniało oczekiwań fundatora, bo nie było zbyt wielu chętnych do osiedlania się, Chrystyna z Paniowa wydała w 1583 r. drugi z kolei, zmodyfikowany akt fundacyjny miasta. Zredukowała liczbę domów do stu dwudziestu i zaniechała realizacji czterech ulic "poprzecznych albo skośnych". Zachowała decyzję małżonka o placach dla budowli użytkowania społecznego. Od momentu opublikowania artykułu przez Franciszka Kotulę nastąpiło żywe zainteresowanie tematem. Na temat planu Głowowa wypowiadali się historycy urbanistyki: Stanisław Herbst, Wojciech Kalinowski, Teresa Zarębska, Wojciech Trzebiński, Mieczysław Książek. Nie potrafili jednak zlokalizować na planie idealnego miasta ulic "poprzecznych albo skośnych". Podnosili jednak związek planu z włoska teorią urbanistyki. Autor artykułu zaproponował proste rozwiązanie, aby uznać, że ulice "krzyżowe albo ukośne" były usytuowane między ramionami układu krzyżowego, nadając planowi układ promienisty. Geneza miasta o układzie promienistym wywodzi się z włoskiej teorii urbanistyki (Francesco di Giorgio Martini, Baldassare Peruzzzi, Antonio da Sangallo). W dobie renesansu w Italii co prawda miast o układzie promienistym nie realizowano (Palma Nuova powstała dopiero w 1593 r.), były jednak zakładane w połowie XVI w. w hiszpańskich Niderlandach: Mariembourg (1546) i Filippeville (1555). W Polsce przykładem miasta promienistego, jeszcze na zasadach renesansowych, jest Frampol założony przez Marka Antoniego Buttlera ok. 1736 roku.
Głowów, a small town near Rzeszów, later renamed Głogów, was founded in 1570 by Krzysztof Głowa, secretary to king Zygmunt August. Scholars consider Głowów to be the first town in Poland with a Renaissance layout. The three basic documents referring to the founding of the town, now kept in the State Archive in Rzeszów, were uncovered and published in part, in 1933, by the regionalist Kazimierz Nitka. However, the fundamental publication is an article with commentaries by Franciszek Kotula from 1954. Kotula began the discussion on the original plan of the town. The starting point was Krzysztof Głowa's foundation privilege issued in 1570 and the second version of the location act issued after the founder's death by his widow Chrystyna of Paniowo. Initially the founder planned a town of 200 houses with a rectangular town square, with a town hall and eighot streets: four running crosswise and four "transverse or slantwise". The exact location of the latter streets is unclear. Głowa set aside four places for a church, a manor, a hospital and a bath house. As the town did not come up to the expectations of the founder, having few settlers, the widow Chrystyna of Paniowo issued a second, modified foundation act. She reduced the number of houses to 120 and resigned from building the four "transverse or slantwise" streets. Her husband’s plans to set apart sites for building public facilities remained intact. The publication of Franciszek Kotula's article generated lively interest and the Głowów plan was debated by a number of historians of urban planning: Stanisław Herbst, Wojciech Kalinowski, Teresa Zarębska, Wojciech Trzebiński, Mieczysław Książek. However, they were unable to situate the "transverse or slantwise" streets on the plan of the ideal city, though they showed the relationship between the plan and Italian urban planning theory. The author proposes a simple solution, to situate the "transverse or slantwise" streets between the arms of the cross-shaped layout, giving the plan a radial arrangement. The radial layout for a cities has its origin in the Italian theory of urban planning (Francesco di Giorgio Martini, Baldassare Peruzzzi, Antonio da Sangallo). Though there were no cities with a radial layout in Italy during the Renaissance period (Palma Nuova was only built in 1593), two such towns were founded in the middle of the 16th c. in the Spanish Netherlands: Mariembourg (1546) and Philippeville (1555). In Poland, Frampol, founded by Marek Antoni Buttler c. 1736, is an example of a radial town built according to Renaissance principles.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2012, 57, 4; 39-55
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe uwarunkowania – wielki zakręt oraz dalsze widoki
New conditions - the great turn and further prospects
Autorzy:
Kosiński, W.
Zieliński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131725.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura
architektura krajobrazu
nowe uwarunkowania
Teka
urbanistyka
architecture
landscape architecture
new conditions
urban planning
Opis:
Artykuł naświetla obecną sytuację czasopisma w kontekście przemian na niwie polskiej nauki, a konkretnie sposobu jej organizacji. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury krakowskiego oddziału PAN to naukowy periodyk liczący już pięćdziesiąt lat i cieszący się uznaniem polskiego środowiska badaczy z dziedzin architektury, urbanistyki oraz im pokrewnych. Ostatnie wydarzenia szczególnie reforma szkolnictwa wyższego determinują poważne zmiany. Adaptowanie się czasopisma do nowych uwarunkowań stwarza polskim uczonym nowe szanse. W pracy zwięźle zarysowano także główne tematy będące przedmiotem dociekań autorów a zarazem stanowiące treść niniejszego tomu.
The article discusses the current situation of the periodical in the context of changes in Polish science - the manner of its organisation, to be precise. The Journal of the Commission of Urban Design and Architecture of the Krakow branch of the Polish Academy of Sciences is a scientific periodical that is fifty years old and enjoys the acknowledgement of the Polish community of scholars from the fields of architecture, urban planning and the disciplines related to them. The latest events, the reform of higher education in particular, have introduced significant changes. The journal’s adaptation to new conditions leads to new opportunities for Polish scholars. The work also concisely outlines the main themes that are the subject of discussions by authors and that constitute the content of this volume.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; VII-XVI
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idee modernizmu w architekturze a przestrzeń miasta europejskiego
The ideas of modernism in architecture and the urban space of European cities
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145768.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
architektura modernistyczna
urbanistyka współczesna
przestrzeń urbanistyczna
tradycja
architecture modernist
modern town planning
urban space
tradition
Opis:
Artykuł prezentuje wybrane poglądy najważniejszych twórców i teoretyków modernizmu na metody projektowania urbanistyki i architektury, próbując wskazać, które z nich stanęły w sprzeczności z tradycją tworzenia i rozwijania się miasta europejskiego. Analizując teksty i wybrane realizacje można prześledzić drogę kształtowania się poglądów, które modyfikując, przeobrażając, a wreszcie kontestując formy i sens istnienia detalu architektonicznego, następnie kompozycji architektonicznej i urbanistycznej doprowadziły do odstąpienia od tradycyjnej idei przestrzeni miejskiej, co w ostatecznym efekcie stworzyło nową koncepcję organizmu miejskiego.
The study presents chosen views of architectural leaders of modernism on methods of town planning and designing architecture, trying to shown, which ones of them are contradictory with the tradition in a creating and developing of an European town. Following the way of forming these views, we can observe how modification, transformation and finally contesting of a form of architectural detail, its sense of existing and an architectural and urban composition have led to ceding from traditional conception of urban space and eventually created the new one.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2017, 62, 4; 5-24
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fasada wklęsło-wypukła (parete ondulata) w architekturze europejskiej
The technic convex-concave façade (parete ondulata) in European architecture
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366532.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
urbanistyka barokowa
architektura barokowa
XVII–XVIII w.
perspektywa
Baroque urbanistic
Baroque architecture
17-18th
perspective
Opis:
Artykuł jest próbą analizy architektonicznej i urbanistycznej szczególnej barokowej techniki projektowej stosowanej na fasadach budynków monumentalnych. Po raz pierwszy metodę tę wykorzystał w swych rzymskich aranżacjach Francesco Borromini. Stąd najczęściej w literaturze pojawia się pod włoskim określeniem parete ondulata. Była koncepcją trudną zarówno pod względem architektonicznym, jak i estetycznym. Wymagała dużych umiejętności projektowych oraz doświadczenia konstruktorskiego. Przewidywanie ostatecznego efektu oddziaływania we wnętrzu urbanistycznym musiało się opierać o rozległą wiedzę z zakresu perspektywy bądź duże doświadczenie budowlane. Odbiorcy prawdopodobnie często nie rozumieli istoty rozwiązania. Tłumaczy to stosunkowo niewielkie rozpowszechnienie metody w pełnym jej zakresie. Odwzorowanie najczęściej ograniczało się do stosowania falistej linii gzymsów czy całych elewacji, co obecnie w obiegowej świadomości łączy się z architekturą barokową. Taki odbiór niejednokrotnie przesłania cały ogromny intelektualny wkład tej epoki w dziedzinę projektowania. Stosunkowo szybko zredukowana wersja techniki elewacji falistej rozpowszechniła się w większości krajów europejskich, w których przyjmowały się formy aklasycznego baroku. Metoda elewacji wklęsło-wypukłej dawała duże możliwości w kreowaniu nie tylko przyciągającej uwagę architektury budowli, ale przede wszystkim umożliwiała aranżacje wnętrz urbanistycznych o bardzo wyszukanych środkach oddziaływania na odbiorcę.
The article is an attempt to form the architectural and urbanistic analyze of the specific Baroque design technique, used for the façades of monumental buildings. For the first time this method was used in its Roman creations by Francesco Borromini. Hence, most often in the literature appears under the Italian designation parete ondulata. It was a difficult concept in both terms – architectural and aesthetic values. It required design skills and construction experience. Prediction of the ultimate effect of the impact inside the urban interior had to be based on an extensive knowledge of perspective or design experience. The spectators probably often did not understood the essence of the solution. This explains relatively small spread of the method in full its extent. Imitation was mostly limited to application of wavy line of cornices or whole façade, which currently in circulation awareness connects with the architecture of the Baroque. Such reception sometimes overrides all huge intellectual contribution of this era in the field of design. Relatively quickly this technique became widespread in other European countries, in which aclasical forms were adopted. The method of concave-convex elevation gave great opportunities not only in creating attractive architecture, but mainly to design urban interiors with a very sophisticated measures impact on the recipient.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2016, 61, 1; 31-53
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Idea piękna i architektura miasta. O estetyce formy miejskiej i etyce rozwoju
Idea of beauty and the architecture of the city. On the aesthetics of urban form and ethics of development.
Autorzy:
Zuziak, Zbigniew K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056187.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
piękno
urbanistyka
etyka rozwoju
architektura miasta
kompozycja urbanistyczna
beauty
urbanism
ethics of development
architecture
city
urbanistic composition
Opis:
W artykule zarysowano ideę urbanistyczną - próbę skojarzenia architektonicznego i filozoficznego myślenia o formie miejskiej - akcentującą estetyczne i etyczne aspekty rozwoju. Autor nawiązuje do teorii architektury miasta Aldo Rossiego i pojęcia architektoniki, jakie Immanuel Kant wprowadził w Krytyce czystego rozumu. Starano się wykazać, że studiowanie wzajemnych relacji między ideą piękna, architekturą miasta i etyką rozwoju może być przydatne w dalszych poszukiwaniach nowej formuły planowania miast i regionów.
The article outlines an urban concept - an attempt to associate architectural and philosophical thinking about urban form - emphasizing the aesthetic and ethical aspects of development. The author refers to the Aldo Rossi’s theory of the architecture of the city and the concept of architectonic that Immanuel Kant introduced in his Critique of Pure Reason. Attempts were made to show that studying the mutual relations between the idea of beauty, the architecture of the city and ethics of development may be useful in the further search for a new formula for planning cities and regions.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2021, 49; 185--202
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niemirów na Podolu – zapomniany eksperyment urbanistyczny doby stanisławowskiej
Nemyriv in the Podolia – a forgotten urban experiment of the late 18th century
Autorzy:
Rychkov, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366581.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Niemirów
Podole
urbanistyka oświeceniowa
rozplanowanie układu miasta
Nemyriv
Podolia
urban planning in the Enlightenment period
urban arrangement
Opis:
Czasy ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764–1795) sprzyjały nowym przedsięwzięciom urbanistycznym. Inicjatywy króla powołały do życia kilka śmiałych projektów, zachęcając do podobnej działalności ambitnych magnatów. Najbardziej odległą od stolicy realizacją jednorodnego zamysłu urbanistycznego była przebudowa podolskiego miasteczka Niemirowa – obecnie centrum rejonowego obwodu winnickiego na Ukrainie. Przebudowa struktury całego miasta była możliwa dzięki udziałowi Wincentego Potockiego, podkomorzego wielkiego koronnego. W końcu lat 70. i na początku 80. XVIII wieku nadano regularny układ przestrzenny miastu, zgodnie ze współczesnymi ideami klasycyzującego urbanizmu. Niestety w ciągu dwóch następnych stuleci charakterystyczne elementy tego projektu uległy stopniowemu zatarciu. Na podstawie mało znanych źródeł archiwalnych podjęto zatem próbę wyjaśnienia historycznych dziejów tego swoistego zabytku sztuki urbanistycznej, dotychczas mało znanego i nieobecnego w studiach nad miastem.
The reign of the last king of Poland, Stanisław August Poniatowski (1764–1795) was a time when new ideas were welcomed and eagerly embraced in urban planning. The monarch supported a number of bold projects and encouraged similar initiatives among the more ambitious of the nobles. Of all the towns where a uniform planning scheme was implemented, the most distant from the capital was the town of Nemyriv in today’s Vinnytsia Oblast in Ukraine. The entire structure of the town was transformed owing to the involvement of Wincenty Potocki, Grand Chamberlain of the Crown. In late 1770s and early 1780s, the town was given a regular spatial arrangement, in line with the then popular ideas of classicist urbanism. Sadly, the centuries which followed have gradually obliterated the characteristic elements of the design. On the basis of little known archive sources, the author makes an attempt at tracking the fate of this one-of-a-kind urban work of art, so far quite neglected in urban studies.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2015, 60, 2; 5-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analizy krajobrazowe w diagnostyce przestrzenina potrzeby rewitalizacji
Landscape Analisis in Diagnosis of Space for Revitalization Needing
Autorzy:
Rybak-Niedziółka, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031632.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
projekt pejzażu miejskiego
diagnoza przestrzeni
rewitalizacja
urbanistyka
city landscape design
space diagnosis for revitalization needing
urban planning
Opis:
Współczesne metody diagnozowania przestrzeni wymagają interdyscyplinarnego podejścia. Poza podstawowymi analizami inwentaryzacyjnymi zawierającymi rozpoznanie konkretnych elementów, konieczna jest cała gama dodatkowych badań pozwalających określić ich wzajemne relacje, ich proporcje i rolę, jaką odgrywają na terenie opracowania. Ustawa o rewitalizacji wyraźnie określa potrzebę dokładnego rozpoznania terenu przyszłych opracowań również pod kątem przestrzennym. W przypadku badania fi zjonomii przydatne są analizy oparte na łączeniu metod urbanistycznych i krajobrazowych. Pozwalają one określić, jaka dana przestrzeń jest w kontekście potrzeb widokowych oraz w proporcjach gabarytowych odnoszących się do człowieka i ludzkiej percepcji. Dodatkowo niezwykle istotnym aspektem jest lokalizacja i wieloplanowy kontekst, który dany obszar otacza oraz jego społeczny wymiar znaczeniowy. Opisane niżej analizy wpisują się w strategię rewitalizacji związanej z diagnozą degradacji przestrzeni na poziomie formalnym [Jarczewski 2010].
Landscape analysis could be useful instrument of urban space diagnosis for revitalization needing because of their meaning potential. The way of proceeding them and results of research allow to facilitate not only a condition and character of urban space, but also they underline how it is perceive in a sensual meaning of observer. That’s method of uncovering of results and reflections closes these types of analysis to social research issues. It could be a kind of bridge between social and urban space research which help to understand each other. Chosen methods of landscape analysis are more than obvious visual aspects, they also expose deep learning of urban space of observer by reaching not only for composite criteria of space degradation but for morality ones either. Division and dedicated choice from purely structural analysis to meaning analysis shows the way of deeper reflection level of research field Panofsky’s Model is here a kind of synthesis, comfortable form of arrangement in last results of urban space diagnosis building.
Źródło:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN; 2016, 264; 100-118
0079-3493
Pojawia się w:
Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greener, greater and… safer? How COVID-19 pandemic verified New York’s planning strategies
Większy, bardziej zielony i… bezpieczniejszy? Jak pandemia COVID-19 zweryfikowała strategie planistyczne Nowego Jorku
Autorzy:
Jasiński, Artur
Oktawiec, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2200370.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
resilient urbanism
density
connectivity
waterfront
green areas
bicycle route
odporna urbanistyka
gęstość zaludnienia
częstotliwość spotkań
teren zielony
trasa rowerowa
Opis:
The COVID-19 pandemic has exposed a specific paradox of contemporary urban planning. Cities that since the dawn of civilization have been considered the safest and most attractive human habitats turn into traps in a pandemic. For example New York, the most densely populated city in the United States, became the world’s epicentre of the pandemic in April 2020. Since 1992, successive teams governing the city stimulated proecological planning strategies. From a neglected city, threatened with crime and plagued by terrorism, they turned it into a green metropolis, a symbol of a city of the 21st century. One of the most important planning and urban achievements was the successful revitalization of the post-industrial waterfront piers of Brooklyn and Queens. The rapid growth of bicycle transport stimulated by the planning authorities and supported by the construction of a network of bicycle routes along the main streets and coastal promenades should be noted as well. The aim of this study is to investigate the effects of the planning transformations in New York on the course of the COVID-19 pandemic, and to answer the question whether they made the city more resilient and safer.
Pandemia COVID-19 obnażyła swoisty paradoks współczesnej urbanistyki. Miasta, które od zarania cywilizacji były uważane za najbardziej bezpieczne i atrakcyjne siedliska ludzkie, podczas pandemii zmieniły się w pułapki. Nowy Jork, najgęściej zaludnione miasto USA, w kwietniu 2020 roku stał się światowym epicentrum pandemii. Specyfika Nowego Jorku wynika m.in. z faktu, że począwszy od 1992 roku władze prowadziły w miarę spójną politykę przestrzenną, co przyczyniło się do całkowitej zmiany wizerunku tej metropolii. Z miasta zaniedbanego, zagrożonego przestępczością działania te uczyniły zieloną metropolię, symbol miasta XXI wieku. Jednym z najważniejszych osiągnięć planistycznych i urbanistycznych była udana rewitalizacja poprzemysłowych nadbrzeży Manhattanu i sąsiadujących z nim nadbrzeży dzielnic Brooklyn i Queens. Odnotować należy także stymulowany przez planistów szybki rozwój komunikacji rowerowej. Celem niniejszej pracy jest zbadanie, jakie skutki dla przebiegu pandemii COVID-19 miały rezultaty tych przekształceń planistycznych dokonanych w Nowym Jorku w ciągu ostatniego trzydziestolecia, a także odpowiedź na pytanie, czy dzięki nim miasto stało się bezpieczniejsze i bardziej odporne.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2022, 50; 109--129
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona wartości krajobrazowych w projektach osiedli autorstwa spółki "Schlesisches Heim" pod kierunkiem Ernsta Maya na Dolnym Śląsku
The protection of the landscape values in designs of housing estates by the company "Schlesisches Heim" under the direction of Ernst May in the Lower Silesian region
Autorzy:
Ludwig, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/145873.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
osiedla mieszkaniowe
urbanistyka XX w.
architektura modernistyczna
Ernst May
regionalizm
housing estates
town planning of XXth.
modern architecture
regionalism
Opis:
Pierwsza faza modernizmu jako nowego prądu architektonicznego była jeszcze silnie związana z koncepcjami, które po raz pierwszy pojawiły się w okresie secesji. Miała jednak odmienne źródła inspiracji, nadawała nowe interpretacje formalne, zarówno urbanistyczne, jak i architektoniczne. Jedną z istotniejszych podstaw ideowych był postulat ochrony krajobrazu i jego wartości przyrodniczych i kulturowych. Wśród osiedli kształtowanych zgodnie z tymi zasadami wyróżniające się miejsce zajmują powstałe na Dolnym Śląsku w pierwszych latach po pierwszej wojnie światowej, głównie za sprawą ich głównego projektanta i koordynatora większości akcji budowlanych - Ernsta Maya. Po pierwszej wojnie światowej w Niemczech głód mieszkań spowodowany zniszczeniami wojennymi oraz rozwojem przemysłu przybrał niespotykane rozmiary. Powstała sytuacja po wojnie polityczna umożliwiała rozwiązanie tego problemu. Już w 1918 r. Landtag wprowadził prawo powołujące spółdzielnie gminne pod kontrolą ośrodków regionalnych. W lipcu 1919 roku powołano na Śląsku spółkę "Schlesisches Heim", która rozpoczęła swą działalność u boku "Schlesische Landgesellschaft", pod tym samym zarządem Ernsta Koepplela i kierownictwem budowlano-architektonicznym Ernsta Maya. Celem działalności spółki było wznoszenie tanich, małych domków dla robotników i drobnych urzędników na osiedlach podmiejskich oraz budowanie na obrzeżach miast i wsi osiedli o charakterze wiejskim. Decydującym czynnikiem przy wyborze rodzaju zabudowy były założenia socjologiczne. Splatały się one z zasadami poszanowania lokalnego krajobrazu, zarówno urbanistycznego jak i przyrodniczego. May opowiadał się zasadniczo za osiedlami pod- i zamiejskimi. Dla takich przewidywał strukturę i układy nawiązujące do rozwiązań w tradycyjnych wsiach dolnośląskich. Najprostsze układy były rodzajem rozbudowy miast lub wsi w otaczający je zwykle krajobraz rolniczy, wręcz spontaniczną metodą, jaką od wieków stosowano budując przedmieścia i zakładając oraz rozwijając wsie (wsie ulicowe, łańcuchowe). Swoistą odmianą było stosowanie nanizanych na szkielet głównej ulicy gniazd zabudowy. Podobne znaczenie miały małe prostokątne place lub poszerzenia uliczne wyróżnione w ulicowym układzie osiedli. Układy urbanistyczne tych założeń nie były wzorowane na miasteczkach z rynkami. Miały wyglądać podobnie jak wioski owalnicowe z gminnym pastwiskiem pośrodku, najmniejsze być może wzorowane były na rozbudowanych zagrodach wieśniaczych lub zespołach folwarcznych. Nieliczne są przykłady zespołów dostosowujących się do zabudowy kwartałowej miasta. Secesyjne idee bliskie koncepcjom Unwina, polegające na szacunku dla przeszłości i inspiracji wzorami architektury średniowiecznej i formami ludowymi, zaowocowały w pracach architektonicznych Maya swoistym regionalizmem. Odrzucając z roli wzorców blisko powiązane z nurtem historyzmu, a przez to "miejskie" w swym obrazie budynki z poprzedzającego okresu, May kierował uwagę na najliczniej w tym czasie obecne na wsi śląskiej domy klasycystyczne, czasem nawet późnobarokowe. Badania dotyczyły kształtu dachu, projektowania poddasza, kształtowania facjatek i lukarn w połaciach dachu. Te elementy formowały całą bryłę obiektów. Także drobne elementy architektoniczne - gzymsy opaski okienne i drzwiowe, kształt naświetli czerpane były z podobnych wzorów. Projektowanie architektury i urbanistyki osiedli opierano na studiach miejscowej zabudowy. W opracowaniach zaznaczało się poszanowanie lokalnego krajobrazu przyrodniczego i kulturowego. Poszukując inspiracji w najbliższym otoczeniu projektowanego obszaru, starano się odczytywać reguły rządzące przyrodą i miejscową społecznością.
The first phase of the modernism as the new architectural current was still strongly linked to the concepts, which first appeared in the period of the secession. However, it had the different sources of inspiration and gave the new formal interpretations, both in town planning and architecture. One of the more important attitude was the idea of the protection of landscape in its natural and cultural values. Among the housing estates constructed in accordance with these principles distinguishing place occupy these ones from Lower Silesian region built in the first years after the first world war, thanks to their designer and coordinator of the majority of the processes of construction - Ernst May. After the first world war in Germany a hunger for dwellings due to the damage of war and the development of the industry has become an unprecedented dimensions. At the same time, the political situation changed to allow the solution to this problem. Already in 1918, the Landtag introduced the right of nominating the communal cooperatives under the control of the regional centers. The company "Schlesisches Heim" was found in Silesia in July 1919. It started its activities by side "Schlesische Landgesellschaft", under the same direction of Koepplel and the architectural management of Ernst May. The main purpose of the activities of the company was the construction of cheap, small houses for workers and clerks on the outskirts of towns as suburban and semirural settlements. A decisive factor in the choice of type of buildings was inherently sociological. It connected smoothly with the principles of respect for the local landscape, both natural and culture. May chose essentially suburban and out of town housing estates. For such foresaw the structure referring to solutions in traditional silesian villages. The simplest systems were kind of expansion of cities or villages in the surrounding agricultural landscape, which over the centuries were building suburbs and founded and expanded the villages (street-villages, chain-villages). The specific solution of it was application on main street enclosures of buildings. The similar character had small squares or broaden of the street highlighted in layout of streets. The urban structure of these housing estates was not modeled on the small towns with market-squares. They had to look like the villages with central pasture, the smallest, probably, should remind local farm. The secession ideas similar to the conceptions of Unwin, based on the respect for the past and the inspiration of medieval and folk architecture, resulted in the architectural work of May as a kind of regionalism. Discarding the role of examples buildings from the preceding period, closely related with "classic" stiles, and by this "urban" in his image, May directed the attention to the most numerous at the Silesian village classicist homes and sometimes even from late Baroque period. The studies related to the shape of the roof, a design of attics and garrets. These items formed the entire geometry of objects. Also minor architectural form like cornices derived from the similar inspirations. The process of designing of architecture and town planning of housing estates based on studies of character of local settlements, the local landscape natural and cultural. May derived inspiration in the immediate vicinity of the proposed area, from the rules governing the nature and the local community.
Źródło:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki; 2011, 56, 2; 3-22
0023-5865
Pojawia się w:
Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies