Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Thomas" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 107
Tytuł:
L’amitié dans les textes de Thomas d’Aquin
Friendship (amicitia) in Thomas Aquinas` texts
Przyjaźń w tekstach Tomasza z Akwinu
Autorzy:
Andrzejuk, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452436.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Thomas d’Aquin
éthique
amitié
amour
Tomasz z Akwinu
etyka
przyjaźń
miłość
Thomas Aquinas
ethics
friendship
love
Opis:
Tematem artykułu jest przyjaźń w ujęciu św. Tomasza z Akwinu. Akwinata traktuje przyjaźń jako odmianę miłości, którą mogą wiązać się osoby. Zagadnienie samej miłości Tomasz omawia w Sumie teologii. Z kolei w Komentarzu do Etyki nikomachejskiej Arystotelesa podejmuje temat przyjaźni. Należy stwierdzić, że poglądy Tomasza, zaprezentowane w obu dziełach, są komplementarne. Omówiona przyjaźń stanowi uzupełnienie i pogłębienie problematyki miłości. Dla św. Tomasza przyjaźnią w sensie właściwym jest amicitia honesti (przyjaźń osób kierujących się dobrem szlachetnym). Pozostałe rodaje przyjaźni: amicitia utilis, delectabilis) są przyjaźniami o tyle, o ile wykazują podobieństwo do amicitia honesti. Kwestią niewątpliwą jest, że prawdziwa przyjaźń wymaga wzajemnego podobieństwa przyjaciół w zakresie posiadanych przez nich cnót. Trudno więc mówić o przyjaźni w sensie właściwym i pełnym między ludźmi zdeprawowanymi. Wtedy bowiem nie może zachodzić między przyjaciółmi owe podobieństwo w tym, co dobre oraz wspólnota, tak ważne w tej relacji. Ciekawym poszerzeniem problematyki przyjaźni pomiędzy osobami ludzkimi jest przyjaźń między Bogiem i człowiekiem (caritas). Udoskonala ona nie tylko samego człowieka, ale i jego relację (stosunek) względem bliźnich i powoduje, że możemy lepiej (pełniej, bardziej prawdziwie) kochać inne osoby właśnie ze względu na miłość łączącą nas z Bogiem. Prezentowany artykuł ogranicza się jednak tylko do przedstawienia przyjaźni jako relacji nawiązywanej przez osoby ludzkie.
The topic of the article is friendship according to St. Thomas Aquinas. In his views friendship is a kind of love which humans as a persons can attach to. The issue of love Thomas presents in Summa theologiae. But the issue of friendship he presents in Commentary to Nicomachean Ethics. It is important that the Thomas Aquinas` views which are presented in the both works are complementary. The friendship which was described by Thomas is an addition and it makes more deep the issue of love. According to St. Thomas Aquinas the friendship in the appropriate sense is amicitia honesti. The other kinds of friendships (amicitia utilis, delectabilisv) can exist provided that they are similar to amicitia honesti. Unquestioned problem is that the true friendship needs the mutual similarity of friends in terms of acquired virtues. So it is difficult to say about friendship in appropriate and absolute meaning between unmoral people. If it was possible, there wouldn’t be very important things – mutual similarity in good and the community. The interesting addition of the issue of human friendship is a problem of friendship between God and human person (caritas). Caritas makes human person and his relation with other people more perfect. It also makes that we can love other people truly on account of love connecting us with God. However the article presents only the friendship as a relation between human persons.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2016, 5; 203-217
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie z 5. Międzynarodowej Konferencji The Virtuous Life. Thomas Aquinas on the Theological Nature of Moral Virtue, Thomas Institute, Utrecht (Holandia) 16-19 grudnia 2015 r
Report of the 5th International Conference „The Virtuous Life. Thomas Aquinas on the Theological Nature of Moral Virtue”, Thomas Institute, Utrecht (Netherlands), 16-19 December 2015
Autorzy:
Roszak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452467.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2016, 5; 383-387
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy św. Tomasz był eudajmonistą?
Thomas Aqinass Eudaimonistic Ethics
Autorzy:
Ćwik, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452495.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
św. Tomasz z Akwinu
szczęście
wiara
Bóg
zbawienie
Thomas Aquinas
happiness
faith
God
salvation
Opis:
Treatise on the last end is the foundation of the moral teachings of St Thomas Aquinas, because it teaches us about the compatibility of human conduct with his rational nature, and thus shows us that the ultimate goal is happiness. According to St Thomas Aquinas, happiness may be considered in two ways: the natural (while being on Earth) and the supernatural, after death, when we are able to see God “face to face”. Aquinas believed we can achieve happiness in this life, although it won’t be complete or final. As the trouble and suffering prevent us from perceiving gladness, no one can be perfectly happy, so long as something remains for him to desire and seek. Even though, Aquinas gives us some hints how one may be fortunate. First of all, the most important is an intellect, which helps us distinguish the goal. Having found the purpose, one can, with the power of the mind, choose what actions to take to achieve it. Achieving happiness, requires a range of intellectual and moral virtues that enable us to understand the nature of happiness and motivate us to seek it in a reliable and consistent way. Notwithstanding, the most significant for the St. Thomas Aquinas is God, who is the perfect assemblage of all good things, hence, perfect happiness where nothing is left to be desired. God is the essence of happiness. As for Aquinas, God is the most momentous, the faith is essential element in way of the happiness.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 113-128
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Structure metaphysique de la relation chez Thomas d’Aquin
The metaphysyical structure of relation by Thomas Aquinas
Struktura metafizyczna relacji według Tomasza z Akwinu
Autorzy:
Kalka, Richard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452453.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Thomas d’Aquin
relations transcendantales
relations catégorielles
relations existentielles
relations essentielles
existence
essence
Thomas Aquinas
transcendental relations
categorical relations
essential relations
existential relations
Tomasz z Akwinu
relacje transcendentalne
relacje kategorialne
relacje istotowe
relacje istnieniowe
istnienie
istota
Opis:
In his definions Thomas refers to Aristotle’s doctrine, that something can be in some relation to someting else. The essence of relation thus relies on the way of being, attitude or mindful grasp (respectus) of a thing. In such perspective relation is an accident, which has its source in intellect, rather than in being (S. th., I, qu. 28, a. 1, c.: « Solum in his qua, dicuntur ad aliquid, inveniuntur aliquo secundum rationem tantum, et non secundum rem »). In a proper sense, relation is an account or comparison of attitude to something external (esse ad), and it is not the internal property of subject (esse in). Aristotelian difference between « legetai » and « einai » has been interpreted already by Alexander of Hales (+ 1245) in medieval ages. He was the one, who proposed two aspects of relation: secundum dici (relational by determination) and relativum secundum esse (ontologically relational). For Thomas Aquinas terms which describe the relations refer to the state of being as such (secundum esse), for instance fatherhood or filiation, which occur because of the relations itself; or the relations, which are the effects of some sort of connection (secundum dici), for instance, mover and moved, which is the source of relation (S. th., I. qu. 13, a. 7, ad 1; De veritate, qu. 21, a. 6, c). These distinctions of relations which are varied according to ontological or logical perspective do not always show the real existence of relations, because, for example, pointing the left or right side of the round column cannot be referred to reality. On the other hand, there is undoubtedly real relations between science and sensory experiences of a man. The criterion which distinguishes real relations and logical relations is the very reality, Thomas says.
W swoich definicjach relacji Tomasz odwołuje się do sformułowań Arystotelesa jako znajdowanie się w danym stanie wobec drugiej rzeczy. Istotą relacji jest więc sposób bycia, stosunek czy też rozważane spojrzenie (respectus) na jakąś rzecz. W takim wymiarze relacja jest jedyną przypadłością, która ma swoje źródło w intelekcie, a nie w bycie (S. th., I, qu. 28, a. 1, c. : « Solum in his qua, dicuntur ad aliquid, inveniuntur aliquo secundum rationem tantum, et non secundum rem »). Czyli w sensie właściwym, relacja jest ujęciem czy porównaniem stosunku do czegoś zewnętrznego (esse ad), a nie wewnętrzną cechą jakiegoś podmiotu (esse in). Arystotelesowskie rozróżnienie na « legetai » i « einai » dopiero w Średniowieczu Aleksander z Hales (+ 1245) zinterpretował w aspekcie relativum secundum dici (relacyjny przez określenie) i relativum secundum esse (bytowo relacyjny). Dla Tomasza nazwy określające relacje oznaczają albo stan bytu jako taki (secundum esse), np. ojcostwo, synostwo, który zachodzi z powodu samego związku, albo relacje, które są skutkiem jakiegoś powiązania (secundum dici), np. poruszyciel i poruszany, który wykazujemy jako źródło zachodzenia relacji (S. th., I. qu. 13, a. 7, ad 1; De veritate, qu. 21, a. 6, c). Te rozróżnienia na relacje według bytowania lub według myślenia nie zawsze pokazują rzeczywiste istnienie relacji, gdyż np. wskazanie na lewą czy prawą stronę okrągłej kolumny nie można odnieść do rzeczywistości, a z drugiej strony niewątpliwie istnieje realna relacja między nauką i zmysłowymi wrażeniami człowieka. Kryterium odróżniającym realne relacje od relacji myślnych jest dla Tomasza sama rzeczywistość.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 29-46
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomasz z Akwinu o życiu czynnym i kontemplacyjnym
Thomas Aquinas on active and contemplative life
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452603.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
życie kontemplacyjne
życie czynne
kontemplacja
Tomasz z Akwinu
contemplative life
active life
contemplation
Thomas Aquinas
Opis:
Article focuses on the issue of active and contemplative life in medieval thought, especially in the concept of St. Thomas Aquinas. It consists of three parts. The first one presents briefly the basic philosophical problems (concerning issues like vita activa and vita contemplativa) which arose in the commentaries on X book of Nicomachean Ethics by Aristotle. Then it shows how Thomas Aquinas’s perception of Ethics as a integral whole sheds light on his solution of the dispute. The first part ends with Aquinas’s most important arguments in favor of vita contemplativa. In the second part it will be presented dispute regarding the purpose and nature of contemplation. Commentary tradition of X book takes dual understanding of contemplation into account: it is recognized either as a mystical union with God, or as the cognitive function of the intellect. Thomas developed concept of two kinds of happiness and it seems to be the answer to this problem. The third part of the article develops the issue of Thomas interpretation of Ethics by analyzing the meaning of vita activa (expressed in the formation of virtues) for contemplation.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2016, 5; 189-202
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swoistość sfery afektywnej w ujęciu Tomasza z Akwinu
Specifity of the sphere of affections in Thomas’s Aquinas account
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452681.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
św. Tomasz z Akwinu
uczucia
władze pożądawcze człowieka
miłość
Thomas Aquinas
affections
appetitive power
love
Opis:
Love-dilectio, which is the proper love of rational beings, is related in Thomas’s Aquinas texts to the problem of acts of will, which are analogical to feelings. Thomas call them affectiones. In this way, he distinguishes them from feelings – passiones – which are reactions of sensitive appetite to the image of sensitive good or evil. Affections are reactions of the will to the good or privation of the good, i.e. evil, intellectually grasped. However, in accordance with basic thesis of Thomas’s anthoplogy concerning spiritual and corporeal unity (both functional and structural) of personal human being, affectiones usually accompany passiones and – as it might seem – they carry with senses, or senses make the will follow the perceived good. Affections – in Thomas’s Aquinas – are simpler than feelings just like the will is simper appetitive power than senstivie appetite.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 123-148
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja transcendentaliów a teoria teologii według Tomasza z Akwinu
The concept of transcendentals and the theory of theology by Thomas Aquinas
Autorzy:
Górniak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452703.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Tomasz z Akwinu
transcendentalia
metodologia teologii
Thomas Aquinas
transcendentals
the methodology of theology
Opis:
In his metatheoretical deliberations on the subject and the methods used in the sacra doctrina Thomas Aquinas does not refer to the four causes of mental model or even the typology of scientific questions, advanced by Aristotle in Posterior Analytics. As a result, in the first issue of his commentary he gives not four, but five articles. It was dictated by the consistent use within the theology developed by the metaphysics of being as existing and manifesting its existence through five transcendental properties, ie, the reality of unity, individuality, truth and goodness. This behaviour of the theologian, who is explaining the intricacies of shots in the relevant field for himself, and by reference to the correct application of philosophy and other sciences, in the opinion of Thomas is the right way to implement the guideline contained in formulas auctoritates: Crede ut intelligas (Augustine) fidem si potes rationemque coniunge (Boethius), fides quaerens intellectum (Anselm). At the same time it allows him to emphasize the difference between theology and revealed theology, which is part of metaphysics. In his opinion, the metaphysical consideration take into account the concept of being as existing, and in the sacra doctrina we use the concept of being as a creature, because it is a derivative of one of the articles of faith.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 183-200
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oblicza umiarkowania. Cnota skromności w aretologii Tomasza z Akwinu
Faces of temperance. The virtues of modesty in arethology of Thomas Aquinas
Autorzy:
Andrzejuk, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/5945358.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
cnoty
sprawności
skromność
umiarkowanie
Tomasz z Akwinu
virtues
skills
modesty
temperance
Thomas Aquinas
Opis:
The paper presents an analysis of Thomas’ thought on the virtue of modesty and shows its relation to temperance and nobility. The matter of modesty is of lesser importance in the ethics of Thomas Aquinas. The virtue of modesty is subordinated to the virtue of temperance and its role is to help us shape our external steps and actions in order. When speaking of modesty Thomas willingly turns to the views of Cicero and Andronicus. In the Summa, in its parts dedicated to temperance, Aquinas analyses all kinds of modesty. Important among them is humility, which directly pertains to temperance. Its subject is to regulate our desire to be exceptional. Hence, humility gives us ability to proper self-esteem. All other virtues, which are kinds of modesty, regulate: our longing to knowledge, attitude toward neighbours, ways of spending our leisure time, ways of dressing up. Thomas points out in his texts that the process of achieving the virtue of modesty is not a complicated task, because its object does not cause any particular difficulties. Not as in the case of moderation, which needs auxiliary virtues in order to restraint our strong natural craving.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2022, 11; 147-158
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgodność rozumu i wiary w "Summa theologiae" Tomasza z Akwinu
Compatibility of Reason and Faith in "Summa theologiae" of Thomas Aquinas
Autorzy:
Solecka-Karczewska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452481.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
metafizyka
teologia
Tomasz z Akwinu
rozum
wiara
metaphysics
theology
Thomas Aquinas
reason
faith
Opis:
In researching the compatibility of reason and faith in the Summa Theologiae of Thomas Aquinas we begin from the first article of the composition in which Thomas, besides philosophy which is a rational way to the truth, shows us sacra doctrina – research gaining from the revelation of God coming into the world to testify to the truth. Summa Theologiae becomes a synthesis of two ways of knowing, according to article 8 in which St Thomas defines mutual relation of philosophy and theology. The reason furthers the belief in three ways: getting to know the truth about God the natural reason, thanks to that it is possible to refer to the authority of philosophers; refuting the charges which are in the opposite to faith and explaining difficulties (in these two situations philosophy remains autonomy – it is active in the field of revelabilia) and the reasoning in the area of truths inaccessible to reason what is helping in getting from one revealed truth to other (here we can only speak about the subservient role of philosophy in the area revelata). The purpose of the researches is to analyze the unequivocalness of philosophical terms used by St Thomas and checking the cohesion of philosophical explanations formulated both in the truths comprehensible to reason as well as in the area of truths incomprehensible to reason. This is the basic level of verification of compatibility of reason and faith remaining in the philosophy competence. Theology should check how the thesis posed in particular articles result from premises presented by St Thomas from Bible. We analyzed the application of philosophy in refuting the charges against faith where effective method turned out elaborating and redefining terms such as goodness, evil, omnipotence, omniscience, providence, freedom of will. This made possible for St Thomas to overcome the contradiction between goodness and omnipotence of God and evil in the world, between the omniscience of God and the freedom of the will and between the Providence of God and the autonomy of action of creatures. In the field of truths incomprehensible to reason it was not a success to formulate any thesis which is according to Thomas Aquinas’ philosophy. The Treatise on Trinity seems to be divergent with the Treatise on God. The problem is the knowledge of God which is His essence. In turn, the essence is common to the Three Divine Persons what makes impossible awareness of the independence because God’s essence is not composed. Also left unanswered the question of whether the three Persons can think by one intellect. Researching the compatibility of the order of nature with the order of grace turned out to be groundless because of the lack of unambiguous interpretation.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 145-161
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem pojęcia natury w pismach Tomasza z Akwinu
Problem of the Concept of Nature in Thomas Aquinas’s Texts
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075881.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
natura
Arystoteles
Boecjusz
Tomasz z Akwinu
prawo naturalne
nature
Aristotle
Boethius
Thomas Aquinas
natural law
Opis:
The term “nature” in the Middle Ages was used (not to say: overused) commonly to denote a lot of things, often mutually exclusive. The source of this confusion seems, at least in the thirteenth century, the “educational” heritage of Boethius, from whom the divisions of nature and the Aristotle’s metaphysics were taught. They were studied diligently at the beginning of this century. Analyzing the views of nature in the texts of Saint. Thomas, it’s hard not to get the impression that Aquinas is not talking much about it. Not only does he not incorporate the concept of nature into his existential metaphysics, but he does not even do anything to sort out the terminological confusion that Aristotle and Boethius have introduced to the problems of nature. Calling „natural” the things that are mutually exclusive is causing trouble to himself. In the Treatise of Man he recognizes reason and the freedom resulting from it as the most important distinguishing features of a human being. As far as the freedom derives from rationality, obviously state of slave is totally unnatural. However, in the Treatise on Marriage, Thomas writes about slavery as a punishment imposing for original sin, which has been prescribed by law, but comes from natural law, as something determined from the determining.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 193-211
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura bytu w Summa contra Gentiles Tomasza z Akwinu
Structure of being in Summa contra Gentiles by Thomas Aquinas
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452699.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
byt
istnienie
istota
metafizyka
Arystoteles
Tomasz z Akwinu
being
existence
essence
metaphysics
Aristotle
Thomas Aquinas
Opis:
The answer to the question what being means for Thomas Aquinas in his Summa contra Gentiles is: a composition of existence and essence. Such definition refers in a way (analogously) even to God because Thomas Aquinas says that in the case of God essence is existence, thus expressing the one-elementality and simplicity of His structure. All other beings are composed of existence as an act and essence as potency. Therefore, existence and essence are being’s principles and their relation is like that of act and potency. Existence makes being exist and essence determines what it is. The concept of being according to St. Thomas Aquinas is usually rightly associated with Aristotle’s metaphysics. Thomas Aquinas adopted from Aristotle the concept of act and potency but his view on the structure of being was different than that of the philosopher, who considered form and matter as being’s principles. Together they constituted being understood as what something is. In this structure, form was the act shaping it and matter was potency being shaped. Their effects were limited to determining the identity of being, that is, whether or not it is. Thomas Aquinas recognized that the first principle of being must be the factor that makes being real and only then can one speak of its identity. That is why he proclaimed that the basic structure of being is: existence as the cause of the reality of being and essence as the cause of its identity. Thomas’ proposal is thus different metaphysics than Aristotle’s “first philosophy.” Therefore, Thomism is not Aristotelianism. Composition of form and matter applies to the essence of material beings, determining what they are, i.e. their identity. Thus, one can say that form is an essential act, and matter is essential potency. Therefore, it can be further stated that Aristotle’s metaphysics is a theory of being as essence while Thomas Aquinas’ metaphysics would be the theory of existing being. Thus, it is right to call Stagirite’s approach essentialism in contrast to Thomas’ existential metaphysics
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 99-119
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Problem of affectiones in the Texts of Thomas Aquinas
Problem affectiones w tekstach Tomasza z Akwinu
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/5952756.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Tomasz z Akwinu
uczucia (passiones)
affectiones
władze pożądawcze człowieka
miłość
Thomas Aquinas
passions (passiones)
appetitive faculties of man
love
Opis:
Z miłością-dilectio, czyli miłością właściwą dla bytów rozumnych, wiązać się będzie w tekstach Tomasza z Akwinu ciekawy i rzadko podejmowany przez tomistów temat aktów woli analogicznych do uczuć, które Tomasz zazwyczaj nazywa affectiones. W ten sposób odróżnia je od uczuć – passiones – które stanowią zareagowanie pożądania zmysłowego na ujęcie w poznaniu zmysłowym takiegoż samego, czyli zmysło-wego, dobra lub zła. Affectiones są reakcjami woli na dobro lub jego brak, czyli zło, ujęte intelektualnie. Jednakże, zgodnie z podstawowymi tezami Tomaszowej antropologii, dotyczącymi duchowo-cielesnej jedności osobowego bytu ludzkiego, tak strukturalnej jak i funkcjonalnej, affectiones zazwyczaj to-warzyszą passiones i – jak się wydaje – albo to one pociągają za sobą zmysły, albo też zmysły skłaniają wolę do skierowania się ku postrzeganemu przez nie dobru. Same affectones są prostsze od uczuć, tak jak wola jest prostszą władzą pożądawczą od appetitus sensitivus – pożądania zmysłowego. Zasługą Akwinaty jest zwrócenie uwagi na różnorodność aktów woli. Miłość-dilectio stanowi simplex motus voluntatis, ale funkcjonując na sposób miłości, wyzwala wszystkie właściwe zareagowania podyktowane stosunkiem pożądania do pożądanego dobra. Pragniemy naszego dobra, gdy jest nieobecne, radujemy się, gdy je posiadamy i smucimy, gdy zostanie utracone. W przypadku człowieka to przeżywanie ma również swój aspekt organiczny. Nie jest on jednak oddzielony od całości ludzkiego compositum. Wola wpływa na uczucia, pociąga je za sobą, wprzęgając w swoje cele. Może być też odwrotnie: wola ulega uczuciom, dążąc swoją mocą do wskazywanych przez nie celów. Wszystkie te trzy sytuacje Tomasz określa mianem affectiones. Oczywiście miano to dotyczy w nich ich wolitywnego komponentu.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2022, 11; 181-192
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznawalność bytu. Parmenides i św. Tomasz z Akwinu
Cognoscibility of Being. Case of Parmenides and St. Thomas Aquinas
Autorzy:
Pawlikowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452395.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
byt
poznawalność bytu
metafizyka
św. Tomasz z Akwinu
Parmenides
being
cognoscibility of being
metaphysics
St. Thomas Aquinas
Opis:
According to Parmenides, the only acceptable way of philosophy as true cognition is research of being. The philosophical tradition had taken this track. St. Thomas Aquinas had very little information about Parmenidean ontology, but shared his focus on being as the object of knowledge. However, they had a different understanding of being. Philosopher of Elea claimed that everything is one monistic being. Therefore, every act of cognition has the same object – being. There is only being. Non-being is nothing. It doesn’t exist, so it isn’t cognizable. Moreover, the knowledge of being and being itself are the same. As a consequence, Parmenides described entity in identification to the mind and recognized the essence of being as truth. Therefore, his ontology is called “a veridical conception of being”. According to Aquinas, being is pluralistic. There are many types of entities, minds and truths. The core of every being is act of existence. The truth is property of singular beings or judgements. Thomas metaphysics is existential. The truth, that is here identified with adequation of thing and intellect, and cognoscibility of beings, is interpreted as the consequence of existence. Being, truth and cognoscibility are different things. In comparison with Parmenides, Thomas seems to be more faithful to the “way of being”. He characterizes being as existing and avoids a specific paradox that is inability to define the truth in a classical way, assuming her identity with the entity.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2013, 2; 31-54
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalne poznawanie aniołów konsekwencją ich ontycznej struktury – zarys ujęcia Tomasza z Akwinu
Angels’ natural cognition as a consequence of their ontological structure – Thomas Aquinas’ account
Autorzy:
Kazimierczak-Kucharska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452565.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
Tomasz z Akwinu
aniołowie
poznanie
forma
materia
Thomas Aquinas
angels
cognition
form
matter
Opis:
In the 13th century metaphysics gained quite innovative shape. It resulted in boost of interest in angelology, which has become scientific science. The famous debate between Thomas Aquinas and Avicebron finished with Aquinas’s theory of angelic ontological structure. He has proved that angels are not composed of matter and form, but their composition should be rather regarded in the categories of essence and existence, whereas act of existence plays primary role. The new account of angelic nature let Thomas to show perfection of higher separated substances’ cognition. It is, of course, the consequence of their ontological structure – Angelic cognition is abstracted from the matter, because angels are immaterial, so there is no possibility of processes of abstraction, which belongs only to the bodily beings. Aquinas’ conclusion is simple: angels do not achieve the truth, so there is no process of deduction in their cases, because they are immaterial, which brings about intellectuality of their cognition.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2012, 1; 149-159
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 107

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies