Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "otyłość" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Zmiany fałdów skórno-tłuszczowych i ciężaru ciała u otyłych kobiet, w zależności od wieku, w warunkach ujemnego bilansu energii
The changes in the thickness of the skin fold and in body weight of obese women in relation to age, under the conditions of a negative energetic balance
Autorzy:
Charzewska, J.
Grojec, M.
Ziemlanski, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874267.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
kobiety
otylosc
bilans energetyczny
wiek
faldy skorno-tluszczowe
masa ciala
czlowiek
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1971, 22, 6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie metody historii żywienia po oceny przeciętnego sposobu żywienia otyłych kobiet
Use of the method of diet hecording for evaluation of the average dietary habits of obese women
Autorzy:
Kulesza, W.
Narojek, L.
Zielinska, Z.
Szostak, W.B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877972.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
kobiety
zywienie czlowieka
czlowiek
historia
otylosc
ocena
wartosc kaloryczna
skladniki pokarmowe
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1977, 28, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polimorfizm TaqIB genu CETP a stężenie lipidów u pacjentów z nadwagą i otyłością
CETP gene TaqIB polymorphism and plasma lipids in patients with overweight and obesity
Autorzy:
Pachocka, L.M.
Wlodarczyk, M.
Nowicka, G.
Klosiewicz-Latoszek, L.
Wolanska, D.
Stolarska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874182.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
nadwaga
otylosc
choroby czlowieka
otylosc brzuszna
polimorfizm
lipidy
gospodarka lipidowa
gen CETP
dlugowiecznosc
lipoproteiny
overweight
obesity
human disease
abdominal obesity
polymorphism
lipid
lipid metabolism
CETP gene
longevity
lipoprotein
Opis:
Wprowadzenie. Obecnie prowadzone badania wskazują na wzrost zgonów u osób z niskim stężeniem cholesterolu w surowicy, które spowodowane jest zmniejszaniem frakcji lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL-C) i lipoprotein o niskiej gęstości (LDL-C). Cel. Celem pracy była ocena związku pomiędzy polimorfizmem TaqIB genu CETP, a stężeniami wybranych parametrów gospodarki lipidowej u pacjentów z nadwagą i otyłością. Materiał i metoda. Badaniami objęto 73 osoby w wieku 24-68 lat. Otyłość androidalną stwierdzono u 90,4% kobiet, w tym u 66,7% ze stężeniem HDL-C powyżej 50 mg/dL. Wyniki. Najwięcej z otyłością brzuszną było heterozygot B1B2 (38,1%). Otyłość brzuszna występowała u 48,4% mężczyzn, w tym u 25,8% heterozygot B1B2 oraz u 67,7% z HDL>40mg/dl. Stwierdzono, większe nieistotne statystycznie stężenie TG, TC, LDL-C, procentowej zawartości masy tkanki tłuszczowej (%FM) u pacjentów z genotypem B2B2 w porównaniu do osób z genotypem B1B1 i B1B2. U kobiet wyższe stężenie TC, LDL-C oraz HDL-C stwierdzono w przypadku obecności genotypu B1B2, natomiast większe stężenie wszystkich badanych frakcji lipidowych wykazali mężczyźni z genotypem B2B2, u których stwierdzono także największą zawartość %FM. Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują, że u otyłych mężczyzn polimorfizm TagIB może być niezależnym czynnikiem wpływającym na stężenie HDL-cholesterolu.
Background. Ongoing research shows an increase in mortality in patients with low levels of serum cholesterol, which is caused by decreasing the fraction of high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C) and low-density lipoprotein (LDL-C). Objective. The aim of our study was to assess the relationship between the CETP gene TaqI polymorphism and concentrations of selected parameters of lipid metabolism in patients with overweight and obesity. Materials and method. The study involved 73 people aged 24-68 years. Android obesity was found in 90.4% of women, including 66.7% in the HDL-C levels above 50 mg / dL. Results. Most of abdominal obesity was the B1B2 heterozygotes (38.1%). Abdominal obesity was present in 48.4% of men, including 25.8% in B1B2 heterozygotes and in 67.7% of HDL> 40mg/dl. It was found statistically insignificant higher levels of TG, TC, LDL-C, the percentage of fat mass (% FM)in patients with genotype B2B2 compared to those with genotype B1B1 and B1B2. In women, higher levels of TC, LDL-C and HDL-C were found in the presence of B1B2 genotype, whereas a higher concentration of all lipid fractions studied showed the men with the B2B2 genotype, who also had the highest % FM. Conclusions. The results indicate that in obese men TagIB polymorphism may be an independent factor influencing HDLcholesterol.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza porównawcza stylu życia otyłych kobiet przed menopauzą i w okresie perimenopauzy
Comparative analysis of lifestyle obese women before menopause and perimenopause period
Autorzy:
Pachocka, L.M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871484.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
kobiety
zywienie czlowieka
menopauza
perimenopauza
styl zycia
choroby czlowieka
otylosc
zywienie racjonalne
zalecenia zywieniowe
sposob zywienia
analiza porownawcza
Opis:
Do podstawowych zasad prawidłowego stylu życia należą: zachowanie odpowiedniej diety oraz zwiększenie aktywności fizycznej i zaprzestanie palenia. Nieprzestrzeganie tych zaleceń prowadzi do zwiększonego występowania przewleklych chorób niezakaźnych,, w tym otyłości. Celem pracy była analiza porównawcza stylu życia kobiet przed menopauzą i w okresie perimenopauzy ze szczególnym zwróceniem uwagi na sposób żywienia. W obu badanych grupach wykazano nieprawidłowości w sposobie żywienia i małą aktywność fizyczną.
The fundamental principles of good style of life are: maintaining an adequate diet and increasing physical activity and smoking cessation. Failure to comply with these recommendations, leading to increased prevalence in subjects of noncommunicable diseases, including obesity. The aim of this study was a comparative analysis of life-style pre-menopausal women and during perimenopause, with emphasis on the role of the diet. In both examined groups an irregularity in the diet and low physical activity have been shown.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samoakceptacja, motywacja i oczekiwania zwiazane z redukcja masy ciala u otylych kobiet
Self-acceptance, motivation and expectations for loosing weight in obese women
Autorzy:
Chalabis, K
Lange, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/874779.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
choroby czlowieka
otylosc
zywienie czlowieka
kobiety
redukcja masy ciala
akceptacja
motywacje
oczekiwania
human disease
obesity
human nutrition
woman
body weight reduction
self-acceptance
motivation
expectation
Opis:
Celem pracy była ocena czynników motywujących do podjęcia próby redukcji masy ciała, oczekiwań związanych z redukcją masy ciała oraz stopnia samoakceptacji u otyłych kobiet. Badaniem objęto 189 kobiet z otyłością prostą, w wieku od 22 do 65 lat (44,3± 10,4 lat), o BMI od 25 do 46 kg/m2 (32,4± 4,5 kg/m2), pacjentek Poradni Dietetycznej SGGW. Kobiety podzielono na grupy w zależności od stopnia nadwagi oraz wieku. Oczekiwania związane z redukcją masy ciała oraz stopień samoakceptacji u otyłych kobiet oceniano na podstawie specjalnie do tego celu skonstruowanego kwestionariusza ankiety. Wiek kobiet z nadwagą i otyłością wpływał na samoakceptację ich masy ciała, kobiety w wieku 30-50 lat w większym stopniu akceptowały swoją aktualną masę ciał. Stopień nadwagi wpływał na poczucie pewności siebie u otyłych kobiet i na ich oczekiwania związane z poprawą akceptacji po redukcji masy ciała, kobiety ze znaczną otyłością w mniejszym stopniu wiązały otyłość ze zmniejszeniem pewności siebie i oczekiwały, że zmniejszenie masy ciała poprawi akceptację ich osoby przez najbliższych. Najważniejszymi czynnikami motywującymi do podjęcia próby odchudzania dla kobiet powyżej 50 roku życia była świadomość ryzyka chorób wynikających z otyłości i chęć spotkania osób z podobnymi problemami, natomiast kobiety przed 40 roku życia w większym stopniu motywowali najbliżsi
The objective of the study was to determine acceptance, motivation and expectations for loosing weight in obese women. The study included 189 under weight and obese women at the age of 22-65 years (44,3± 10,4 years), with BMI from 25 to 46 kg/m2 (32,4± 4,5 kg/m2), patients from Warsaw University of Life Science Dietary Counseling. Women divided by the degree of under weight and age. The acceptance, motivation and expectations for loosing weight was evaluated on the strength of ours questionnaire, witch was create especially for this aim. Age of obese women influenced on their self acceptance, women at the age of 30-50 years better approve their body weight than others. Degree of under weight influenced on self-confidence and their expectation of acceptance after loosing weight. The most important factors to loosing weight for women after 50 years old was health and the meetings with person who had the problem, but for women before 40 years old was more motivated by relatives.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 3; 351-359
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wiedza żywieniowa oraz wybrane elementy stylu życia otyłych osób z rozpoznanym obturacyjnym bezdechem w czasie snu
Nutritional knowlegde and lifestyle of obese patients with diagnosed obturative sleep apnea
Autorzy:
Bronkowska, M.
Golecki, M.
Slomian, J.
Mikolajczak, J.
Kosacka, M.
Porebska, I.
Jankowska, R.
Biernat, J.
Piesiak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877196.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
choroby czlowieka
obturacyjny bezdech senny
otylosc
pacjenci
styl zycia
wiedza zywieniowa
zywienie czlowieka
human disease
obstructive sleep apnea
obesity
patient
life style
dietary knowledge
human nutrition
Opis:
Celem pracy była ocena wiedzy żywieniowej i i wybranych elementów stylu życia pacjentów otyłych z rozpoznanym OBS, leczonych w Dolnośląskim Centrum Chorób Płuc Akademii Medycznej we Wrocławiu. Ocenę stanu wiedzy żywieniowej przeprowadzono wśród 49 chorych, w tym 12 kobiet i 37 mężczyzn z rozpoznanym OBS, leczonych w Dolnośląskim Centrum Chorób Płuc we Wrocławiu. Do oceny wiedzy żywieniowej i wybranych elementów stylu życia wykorzystano autorski, standaryzowany kwestionariusz opracowany w Zakładzie Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Zawierał on różne pytania, dotyczące m.in. rodzaju aktywności fizycznej, częstości palenia papierosów. Mimo wykazanej częściowo dobrej wiedzy żywieniowej, jej wykorzystanie przez chorych na OBS w życiu codziennym budzi wiele zastrzeżeń. Może to prawdopodobnie wynikać z nie wiązaniem wiadomości o prawidłowym żywieniu z własnym stanem zdrowia. Stwierdzona w badanej grupie chorych na OBS otyłość i niska aktywność fizyczna, świadczą o konieczności włączenia do procesu leczenia indywidualnego poradnictwa dietetycznego.
The study was aimed, therefore, at evaluating the nutritional knowledge and selected elements of lifestyle of obese patients with diagnosed obstructive sleep apnea (OSA), treated at the Lower Silesia Center of Pulmonary Diseases in Wroclaw. Assessment of nutritional knowledge was conducted among 49 patients including 12 women and 37 men with diagnosed obstructive sleep apnea (OSA), treated at the Lower Silesia Center of Pulmonary Diseases in Wroclaw. The nutritional knowledge and selected elements of lifestyle were evaluated by means of own-construct, standardized questionnaire elaborated at the Chair of Human Nutrition, Wroclaw University of Life and Environmental Sciences. It included questions from different fields referring to, among others: knowledge on rational nutrition, type of physical activity, frequency of cigarette smoking, etc. Despite the demonstrated some knowledge of good nutrition, its use by patients with OSA in everyday life raises many objections. This could possibly result from the message is not binding on the correct nutrition to their own health. Found in the studied group of patients with OSA obesity and low physical activity, evidence of the need to integrate into the process of treatment of individual dietary counseling.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 3
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwyczaje zywieniowe otylych osob z rozpoznanym nadcisnieniem tetniczym
Eating habits of obese patients with diagnosed hypertension
Autorzy:
Bronkowska, M
Martynowicz, H.
Zmich, K.
Szuba, A.
Biernat, J.
Andrzejak, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875452.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zywienie czlowieka
nawyki zywieniowe
ludzie chorzy
nadcisnienie tetnicze
otylosc
calodzienne racje pokarmowe
zalecenia zywieniowe
human nutrition
nutritional habit
ill people
hypertension
obesity
daily food ration
nutritional recommendation
Opis:
Celem pracy było zbadanie zwyczajów żywieniowych otyłych pacjentów ze zdiagnozowanym nadciśnieniem tętniczym leczonych w Klinice Chorób Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej we Wrocławiu. Badaniem objęto 52 osoby ze zdiagnozowanym nadciśnieniem tętniczym - pacjentów Kliniki Chorób Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego Szpitala Klinicznego Akademii Medycznej we Wrocławiu. Do oceny zwyczajów żywieniowych wykorzystano autorski, standaryzowany kwestionariusz opracowany w Zakładzie Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wśród badanych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym zaledwie 12,9% mężczyzn i 33,3% kobiet deklarowało spożywanie 4 posiłków w ciągu dnia, 5 posiłków - ok. 5% kobiet i 3% mężczyzn, a więcej niż 5 posiłków - 3,2% mężczyzn. Wykazano, że przeważająca część badanych spożywała pieczywo białe (pszenne). Dotyczyło to ponad 33% kobiet i 58% mężczyzn. U blisko 29% pacjentek warzywa występowały w 3 porcjach, u ok. 14% – w 4 porcjach, a prawie 10% spożywało 5 porcji warzyw w ciągu dnia. 38% kobiet dostarczało 2 porcji warzyw dziennie, a ok. 10% – tylko jedną. Odpowiednią podaż owoców w diecie realizowało blisko 81% kobiet i 78% mężczyzn. Nieregularne spożycia mleka i produtów mlecznych deklarowało prawie 67% kobiet i 48% mężczyzn. Zaleca się, modyfikację składu racji pokarmowych badanych polegające na zwiększeniu w diecie udziału produktów zbożowych z pełnego przemiału, nasion strączkowych, warzyw i owoców oraz zmniejszeniu udziału tłuszczów zwierzęcych.
The study was aimed, therefore, at investigating eating habits of patients with diagnosed arterial hypertension of the Clinic of Occupational Diseases and Arterial Hypertension, Clinical Hospital of the Medical Academy in Wroclaw. It covered 52 persons with diagnosed arterial hypertension - patients of the Clinic of Occupational Diseases and Arterial Hypertension, Clinical Hospital of the Medical Academy in Wrocław. Evaluation of their eating habits was conducted with the use of an original, standardized questionnaire elaborated at the Chair of Human Nutrition, Wrocław University of Environmental and Life Sciences. Amongst examined patients 12,9%) of men and 33,3% of women were eating 4 meals, 5 meals - 5% of women and 3%> of men, and more than 5 meals - 3,2 % of men. It was demonstrated that the majority of sick persons have eaten the white wheat bread. It concerned over 33% women and 58% men. Close 29% patients vegetables were found in a diet in 3 portions, at 14% of them - in 4 portions, however almost 10% ill women ate 5 portions of vegetables mane. About 38% women provided with only 2 portions of vegetables per day, and 10% - only one. The appropriate supply of fruits realized 81% of women and 78% of men. Irregular consumptions of the milk and dairy products declared 67%) women and 48% men. It is recommended the alteration of the warehouse of the nutritional rations ill from the arterial hypertension consists for increasing cereals in the diet of the participation of solid meal, leguminous seeds, vegetables and fruits and reducing the share of animal fats.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2010, 61, 1; 75-81
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena diety redukujacej stosowanej przez otyle kobiety w trakcie leczenia nadmiernej masy ciala
Assessment of realization of a reducing diet by obese women during treatment of excessive body mass
Autorzy:
Ostrowska, L
Stefanska, E.
Czapska, D.
Karczewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877650.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zywienie czlowieka
osoby dorosle
kobiety
choroby czlowieka
otylosc
masa ciala
dieta
ocena
redukcja masy ciala
leczenie
human nutrition
adult
woman
human disease
obesity
body weight
diet
assessment
body weight reduction
therapy
Opis:
Celem pracy była ocena realizacji zalecanej w procesie leczenia nadwagi lub otyłości diety redukcyjnej (1500 kcal) pod względem wartości kalorycznej oraz zawartości głównych składników odżywczych, witamin i biopierwiastków. Badania przeprowadzono wśród 48 otyłych kobiet. Ocenę dziennych racji pokarmowych przeprowadzono w oparciu o tygodniowy dzienniczek żywieniowy. Uzyskane wyniki uśredniono u każdego pacjenta i porównano z normami Instytutu Żywienia i Żywności w Warszawie dla osób o małej aktywności fizycznej. Stwierdzono, że średnia wartość energetyczna ocenianych jadłospisów była zgodna z zaleceniami. Jednocześnie wykazano, iż racje pokarmowe ok. 50% otyłych kobiet były wysokobiałkowe, niskotłuszczowe i nisko węglowodanowe. Biorąc pod uwagę zawartość witamin w dziennych racjach pokarmowych wykazano u większości kobiet zbyt niskie spożycie witaminy E (u 89,6% pacjentek), tiaminy (83,3%), ryboflawiny (93,7%), niacyny (60,4%), witaminy B6 (87,5%), kwasu foliowego (89,6%) oraz witaminy C (72,9%). Odnotowano, że u 47,9% kobiet spożycie witaminy A było wyższe od zalecanej normy. W diecie badanych pacjentek, w najmniejszym stopniu realizowana była norma na potas (64,6% racji poniżej normy), wapń (100%) poniżej normy), magnez (64,6% poniżej normy). Natomiast zawartość sodu i fosforu w dietach większości otyłych kobiet przekraczała normy. Zbyt niską podaż odnotowano w spożyciu żelaza (u 91,7%), cynku (u 97,9%) i miedzi (u 100%). Wydaje się, że przy dłuższym stosowaniu takich jadłospisów wskazana będzie dodatkowa indywidualna suplementacja diety.
The study objective was to evaluate the realization of the reducing diet recommended in the treatment of overweight or obesity (1500 kcal) with regard to the caloric value and the content of basic nutrients, vitamins and bioelements. The study was conducted on a group of 48 women. Daily food rations were evaluated based on a week's dietary register. Results were averaged in each patient and compared to the norms worked out by the Institute of Food and Feeding in Warsaw for subjects with low physical activity. The mean energetic value of the diets was found to meet the requirements. Approximately 50% of the obese women consumed high-protein, low-fat and low-carbohydrate food rations. The analysis of vitamin content in daily food rations showed insufficient intake of vitamin E (in 89.6% of women), thiamin (83.3%), riboflavin (93.7%), niacin (60.4%), vitamin B6 (87.5%), folic acid (89.6%) and vitamin C (72.9%). Vitamin A intake was higher than the recommended norm in 47.9% of women. The lowest realization was noted in the case of potassium (64.6% of rations below the norm), calcium (100% below the norm), magnesium (64.6% below the norm). However, dietary sodium and phosphate content in most obese women exceeded the norms. The intake was too low in the case of iron (in 91.7%), zinc (in 97.9%) and copper (in 100%). It seems that long-term compliance with such a diet requires additional individual supplementation.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 3; 343-349
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu zmiany nawyków żywieniowych na wybrane parametry metaboliczne u osób otyłych redukujących masę ciała
Effects of dietary habits modifications on selected metabolic parameters during weight loss in obese persons
Autorzy:
Ostrowska, L.
Stefanska, E.
Jastrzebska, M.
Adamska, E.
Wujek, A.
Waszczeniuk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875369.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
choroby czlowieka
redukcja masy ciala
otylosc
zagrozenia zdrowia
zachowania zywieniowe
leczenie
osoby dorosle
nawyki zywieniowe
zywienie czlowieka
edukacja zywieniowa
human disease
body weight reduction
obesity
health hazard
nutritional behaviour
therapy
adult
nutritional habit
human nutrition
nutritional education
Opis:
Wprowadzenie. Otyłość stanowi poważny problem społeczny, jest jedną z ważniejszych spraw zdrowotnych współczesnego świata, zwłaszcza krajów uprzemysłowionych. Ze względu na rozpowszechnienie jest chorobą społeczną, przewlekłą i jednocześnie czynnikiem ryzyka wielu schorzeń, np. nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2., choroby niedokrwiennej serca, kamicy żółciowej czy nowotworów. Cel badań. Celem badań było sprawdzenie i ocena czy systematyczna roczna zmiana nawyków żywieniowych u osób otyłych wpływa na redukcję masy ciała oraz na zmianę wybranych parametrów metabolicznych. Materiał i metody. Badaniem objęto 30 kobiet i 30 mężczyzn deklarujących chęć redukcji masy ciała. Średni wiek kobiet wynosił 48±12,5 lat (przedział wiekowy 31-72 lata), a mężczyzn 51±13,2 lata (przedział wiekowy 23-70 lat). Kwestionariusz ankiety dotyczący tematyki badania opracowany został w Zakładzie Dietetyki i Żywienia Klinicznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Na wizycie wstępnej i końcowej oceniano częstotliwość spożycia poszczególnych grup produktów oraz wykonano pomiary stężenia wybranych parametrów biochemicznych krwi. Wyniki. Kobiety w trakcie rocznej dietoterapii istotnie statystycznie ograniczyły częstość spożycia: makaronu, soków owocowo-warzywnych, ziemniaków, serów podpuszczkowych, cukru, mięsa, słoniny i smalcu, masła i śmietany, a zwiększyły częstość spożycia pieczywa ciemnego, kasz, ryżu, warzyw i owoców, serów twarogowych, ryb i olejów roślinnych. Mężczyźni istotnie statystycznie ograniczyli częstość spożycia: makaronu, ziemniaków, serów podpuszczkowych, napojów słodkich, słoniny i smalcu oraz margaryn, a zwiększyli częstość spożycia pieczywa ciemnego, kasz, ryżu, warzyw, serów twarogowych i ryb. Po rocznej obserwacji stwierdzono, że kobiety zredukowały średnio o 2,8±7,1 kg, natomiast mężczyźni średnio o 1,4±3,2 kg. Kobiety zmniejszyły obwód w pasie średnio o 3,6±6,5 cm, natomiast mężczyźni średnio o 3,6±4,8 cm. Stwierdzono istotny wzrost cholesterolu HDL u kobiet, nieistotny u mężczyzn. U kobiet i mężczyzn istotnie obniżyło się stężenie cholesterolu LDL i triglicerydów w surowicy krwi. Kobiety w obserwacji rocznej obniżyły istotnie ciśnienie skurczowe średnio o 9,7 mmHg, a rozkurczowe średnio o 9,2 mmHg; podobnie mężczyźni odpowiednio średnio o 10,9 mmHg i 8,2 mmHg. Wnioski. Stwierdzono, że systematyczna edukacja żywieniowa (co 3 miesiące) może być nadzieją na skuteczną redukcję masy ciała i następnie jej utrzymanie.
Background. Obesity is a serious social problem, one of the most important health issues of the modern world, especially in industrialized countries. Due to the prevalence obesity is a social disease, chronic and also a risk factor for many diseases such as hypertension, type 2 diabetes mellitus, coronary heart disease, gall stones or cancers. Objective. The aim of the study was to examine and evaluation whether the systematic one-year modifications of dietary habits affect the changes in body weight and some metabolic parameters in obese patients. Material and method. 30 women and 30 men who declared intentions to decrease body weight were examined. The mean age of women was 48±12.5 years (range 31-72 years), men 51±13.2 years (range 23-70 years). The questionnaire survey concerning the subject matter was designed in the Department of Dietetics and Clinical Nutrition, Medical University of Bialystok. At the initial and final visit the frequency of some products consumption were assessed and concentrations of some biochemical parameters in the peripheral blood were measured. Results. Women after one-year dietotherapy significantly reduced the incidence of eating: pasta, fruit and vegetable juices, potatoes, ripening cheese, sugar, meat, bacon and lard, butter and cream, and increased incidence of eating dark bread, groats, rice, vegetables and fruit, cottage cheese, fish and vegetable oils. Men significantly reduced the incidence of eating: pasta, potatoes, ripening cheese, sweet beverages, bacon and lard, margarine, and increased the incidence of eating dark bread, groats, rice, vegetables, cottage cheese and fish. After one year the average body weight decrease was 2.8±7.1 kg in women and 1.4±3.2 kg in men. The average reduction in waist circumference was 3.6±6.5 cm in women and 3.6±4,8 cm in men. HDL cholesterol levels increased significantly in women and not significantly in men. LDL cholesterol and triglyceride levels decreased significantly in both groups. In women systolic blood pressure decreased significantly by on average 9.7 mmHg, diastolic blood pressure by 9.2 mmHg, and in men by 10.9 mmHg and 8.2 mmHg respectively. Conclusions. Systematic nutritional education (every 3 months) may be the hope for effective body weight reduction and subsequent weight loss maintenance.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Różnice w nawykach i preferencjach żywieniowych osób dorosłych w zależności od wieku
Differences in dietary habits and food preferences of adults depending on the age
Autorzy:
Adamska, E.
Ostrowska, L.
Maliszewska, K.
Citko, A.
Waszczeniuk, M.
Przystupa, W.
Majewski, R.
Wasilewska, A.
Milewski, R.
Kretowski, A.
Gorska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876940.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zywienie czlowieka
choroby czlowieka
wiek czlowieka
dieta
nawyki zywieniowe
otylosc
osoby dorosle
preferencje zywieniowe
zaburzenia metabolizmu
czynniki ryzyka
ryzyko zachorowan
human nutrition
human disease
age
man
diet
nutritional habit
obesity
adult
nutritional preference
metabolic disorder
risk factor
disease risk
Opis:
Wprowadzenie. Wraz z wiekiem postępują zmiany w strukturze i funkcjonowaniu organizmu. Sposób odżywiania się również podlega nieustannym modyfikacjom. Nawyki żywieniowe mogą wpływać korzystnie lub też niekorzystnie na przebieg procesów starzenia oraz funkcjonowanie poszczególnych tkanek, narządów i całego organizmu. Cel badań. Celem badań była ocena nawyków i preferencji żywieniowych osób dorosłych w różnych grupach wiekowych. W badanych grupach analizie poddano także wskaźnik masy ciała (BMI) oraz zawartość tkanki tłuszczowej. Materiał i metody. Zbadano 237 osób (133 kobiety i 104 mężczyzn, w wieku 18-79 lat). Uczestnicy badania wypełnili kwestionariusz częstości spożycia oraz kwestionariusz preferencji żywieniowych. Wykonane zostały pomiary antropometryczne (wzrost, masa ciała), wskaźnik BMI, pomiar zawartości tkanki tłuszczowej (BIA). Do analizy statystycznej wykorzystano metodę korelacji porządku rang Spearmana i nieparametryczny test ANOVA rang Kruskala-Wallisa. Wyniki. Wraz z wiekiem zmniejszała się częstość spożycia mleka (p<0,05) oraz serów żółtych (p<0,05) a wzrastało spożycie serów twarogowych (p<0,05). Wzrastała również częstość spożycia podrobów (p<0,05), soli kuchennej (p<0,05) oraz kawy (p<0,05). Z wiekiem badani preferowali zarówno tłuszcze zwierzęce (p<0,05) jak i roślinne (p<0,05). Zdecydowanie zmniejszała się częstość spożycia masła (p<0,05), a wzrastała olejów roślinnych (p<0,05). Zaobserwowano zmniejszenie spożycia ryżu brązowego (p<0,05), makaronów razowych (p<0,05) i płatków owsianych (p<0,05). Wzrastało spożycie kasz (p<0,05) i ziemniaków (p<0,05), natomiast zmniejszała się chęć (p<0,05) i częstość spożywania (p<0,05) orzechów/ migdałów, wzrastało spożycie owoców (p<0,05). Z wiekiem zwiększeniu ulegał wskaźnik masy ciała (p<0,05, R=0,39) oraz procentowa zawartość tkanki tłuszczowej (p<0,05, R= 0,31). Wnioski. Preferencje smakowe oraz nawyki żywieniowe różniły się w zależności od wieku i mogą stanowić jeden z elementów wpływających na wzrost BMI, wzrost zawartości tkanki tłuszczowej, ubytek masy kostnej oraz wzrost ryzyka wystąpienia zaburzeń metabolicznych. Zaobserwowane zmiany w nawykach żywieniowych mogą przyczyniać się do rozwoju zaburzeń gospodarki lipidowej, węglowodanowej i wzrostu ciśnienia tętniczego krwi, zwłaszcza przy współistniejącej nadwadze i otyłości.
Background. Changes in the structure and functioning of the body occur with age. Also nutrition is continually modified. Eating habits may affect favorably or unfavorably on the process of aging and the functioning of various tissues, organs and the whole body. Objectives. The purpose of the study was to evaluate dietary habits and food preferences of patients in different age groups. In the studied groups also body mass index (BMI) and body fat content were analyzed. Material and method. 237 people (133 women and 104 men, age 18-79 years) were examined. The participants completed questionnaires of the frequency of food consumption and food preferences. The height, weight, body mass index (BMI), the percentage of body fat (BIA) were also measured. For statistical analysis the assessment of correlation Spearman’s rank order and nonparametric ANOVA rank Kruskal-Wallis were used. Results. With age, the frequency of milk (p<0,05) and cheese (p<0,05) consumption decreased whereas consumption of cottage cheese increased (p<0,05). Increased consumption of offal (p<0,05), salt (p<0,05) and coffee (p<0,05) was also noted. With age, the respondents preferred animal fats (p<0,05) and vegetable fats (p<0,05). The frequency of butter consumption decreased (p<0,05) and consumption of vegetable fats increased (p<0,05). The consumption of brown rice (p<0,05), whole wheat pasta (p<0,05) and cereals (p<0,05) was reduced whereas the consumption of groats (p<0,05) potatos (p<0,05) and fruits (p<0,05) increased. The decreased desire (p<0,05) and frequency of nuts / almonds consumption (p<0,05) were noted. With age, the BMI and percentage of body fat were increasing (p<0,05, R=0,39, p<0,05, R= 0,31, respectively). Conclusions. Taste preferences and dietary habits vary depending on age and may be one of the elements affecting the increase in BMI, body fat content, bone mass loss and increased risk of metabolic disorders. The observed changes in dietary habits can contribute to the development of dyslipidemia, glucose dysmetabolism and arterial hypertension, especially in the presence of overweight and obesity.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spozycie grup produktow wsrod otylych mieszkancow Wroclawia
Intake of food products by obese inhibitans from Wroclaw
Autorzy:
Wyka, J
Zechalko-Czajkowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875246.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
Wroclaw
mieszkancy miast
choroby czlowieka
otylosc
zywienie czlowieka
produkty spozywcze
spozycie zywnosci
wywiad zywieniowy
nawyki zywieniowe
bledy zywieniowe
zagrozenia zdrowia
Wroclaw city
urban inhabitant
human disease
obesity
human nutrition
food product
food consumption
nutritional interview
nutritional habit
dietary mistake
health hazard
Opis:
Celem pracy była ocena spożycia grup produktów spożywczych w racjach pokarmowych kobiet (n=70) i mężczyzn (n=30), z BMI w zakresie 27-40, przyjmowanych na oddział endokrynologiczny do Szpitala Klinicznego nr 1 we Wrocławiu w 2004 roku. W badanej grupie przeprowadzono wywiad o spożyciu z ostatnich 24 godzin z wykorzystaniem albumu fotografii produktów i potraw IŻŻ. W oparciu o bazę danych obliczono spożycie 9 grup produktów spożywczych i porównano z proponowaną dzienną modelową racją pokarmową wyrażoną w produktach dla kobiet i mężczyzn o małej aktywności fizycznej w wieku 26-60 lat. W średniej racji pokarmowej kobiet i mężczyzn wykazano nadmierne spożycie mięsa i jego przetworów (odpowiednio 152% i 198% zaleceń), tłuszczów (336% i 250%) oraz cukru i słodyczy (ok. 180%), natomiast niedostateczne spożycie mleka i jego przetworów (odpowiednio wśród kobiet 71%, mężczyzn 38% zaleceń) oraz warzyw i owoców (70% i 64%). W grupie badanych osób wykazano niewłaściwy rozkład posiłków w ciągu dnia, pojadanie między posiłkami oraz niską aktywność fizyczną. Stwierdzono wiele błędów w spożyciu produktów spożywczych oraz brak świadomości nieprawidłowych nawyków żywieniowych oraz zagrożenia zdrowotnego spowodowanego nadmierną masą ciała.
The aim of the study was to asses food products intake in food ratio of women (n=70) and men (n=30) with BMI 27-40 from Wroclaw, which were patients of endocrinological section in Clinic Hospital in 2004. The 24 - hours recall and album of photographs of food products and dishes were used to estimate food products intake. Results of the study were compared with recommendation for adults in age 26-60 with low physical activity. In average food ratio the improperly high intake of meat and meat products (women 152% and men 198% of recommended level), fat (respectively 336% and 250%) and sugar and sweets (180%) were observed. The low intake of milk and milk products (women 71% and men 38% of recommendation) and vegetables and fruit (respectively 70% and 64%) were noticed. The way of nutrition of examined adults had many abnormalities predicted to increase body mass. The most errors including incorrect distribution of meals during the day, incorrect number of meals with snacks between them and too low physical activity was observed.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2008, 59, 2; 231-236
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Struktura spożycia kwasów tłuszczowych a profil lipidowy u osób z nadwagą i otyłością
Fatty acid intake and serum lipids in overweight and obese adults
Autorzy:
Wolanska, D.
Klosiewicz-Latoszek, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875223.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zywienie czlowieka
kwasy tluszczowe nasycone
kwasy tluszczowe jednonienasycone
kwasy tluszczowe wielonienasycone
spozycie zywnosci
struktura spozycia
profil lipidowy
dieta
choroby czlowieka
nadwaga
otylosc
human nutrition
unsaturated fatty acid
monounsaturated fatty acid
polyunsaturated fatty acid
food consumption
consumption structure
lipid profile
diet
human disease
overweight
obesity
Opis:
Wprowadzenie. Jedną z głównych przyczyn wysokiej zachorowalności i umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia jest nieprawidłowe żywienie, a w tym nie tylko całkowita zawartość tłuszczu w diecie, ale również rodzaj kwasów tłuszczowych. Cel pracy. Określenie zależności między spożyciem tłuszczu, w tym poszczególnych kwasów tłuszczowych a parametrami profilu lipidowego u osób z BMI > 25 kg/m2. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono w grupie 150 pacjentów w wieku 20-65 lat ze wskaźnikiem BMI>25 kg/m2. Informacje na temat sposobu żywienia zebrano za pomocą kwestionariusza ankietowego oraz metodą wywiadu 24-godzinnego. Na tej podstawie obliczono wartość odżywczą jednodniowych jadłospisów używając programu komputerowego Dieta 4.0. Wyliczenia poddano analizie statystycznej przy pomocy programu Statistica. Wyniki. Wartość energetyczna analizowanych całodziennych racji pokarmowych (CRP) wynosiła średnio 2579,2 ± 786,2 kcal, w tym zawartość tłuszczu ogółem równa była 103,3 ± 45,7 g, co stanowiło 34,6 ± 8,5% energii CRP. Zauważono, iż wraz ze wzrostem BMI zwiększa się spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych (p<0,001). Nie wykazano korelacji między spożyciem SFA a CCH, natomiast zaobserwowano ujemną korelację między spożyciem kwasu stearynowego (C18:0) a stężeniem HDL-C (p < 0,05). Wykazano ujemną korelację między spożyciem MUFA, w tym kwasu oleinowego C18:1, a stężeniem TC (p<0,05) i LDL-C. Odnotowano ujemną korelację między PUFA a TC i LDL-C oraz między C20:4 a HDL-C i C18:2 a LDL-C. Wnioski. Wpływ na profil lipidowy ma nie tylko ogólne spożycie tłuszczu, ale również struktura spożycia kwasów tłuszczowych. Nieodpowiednie proporcje SFA, MUFA, PUFA oraz zawartość w diecie TFA negatywnie wpływa na stężenie lipoprotein w osoczu.
Background. Many epidemiologic, experimental, and clinical studies have shown that the amounts and type of fat in the diet influence plasma lipid levels. Dietary fat has been shown to have a role in cardiovascular diseases. Objectives. The purpose of this study was to describe the relationship between dietary fatty acids and serum lipids in 150 overweight adults. Material and methods. The examinations were performed in 150 adults, aged from 25 to 65 years with overweight and obese. Fat intakes are estimated from one 24-hour dietary recall interview. Data obtained with 24-hour questionnaire method were calculated with computer program Dieta 4. Statistical analysis was performed using a computer program Statistica. Results. Mean energy intake amounted 2579.2 ± 786.2 kcal per day. The fat intake provided 34.6 ± 8.5% of total energy, including saturated fatty acid – 13.6% of total energy. Saturated fatty acids was not correlated with lipid profiles. Stearic acid was inversely correlated with the high-density lipoprotein. There were no signifificant associations between stearic acid and total cholesterol and plasma LDL cholesterol. Monounsaturated fat, including the oleic acid were affected lipid profiles by decreased total cholesterol and LDL-C. PUFA was correlated with decreased total cholesterol and plasma LDL cholesterol. Inverse correlation between arachidonic acid and HDL-C and between linoleic acid and LDL-C was observed. Conclusions. This study indicates that the type of fat, but not only the total amount of fat, predicts serum cholesterol and its fractions levels. The proportion of SFA, MUFA, PUFA in diet determines their effect on serum lipids profile.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie diety ubogoenergetycznej o zmodyfikowanym składzie puli kwasów tłuszczowych w terapii zespołu metabolicznego
The use of low-caloric diet with modified fatty acids pool in the therapy of the metabolic syndrome
Autorzy:
Palkowska, E.
Bartnikowska, E.
Owsiak, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/872858.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zespol metaboliczny
choroby ukladu krazenia
otylosc brzuszna
leczenie
dieta
zywienie czlowieka
dieta niskotluszczowa
dieta niskoenergetyczna
kwasy tluszczowe n-3
kwasy tluszczowe n-6
metabolic syndrome
circulatory system disease
abdominal obesity
therapy
diet
human nutrition
low-fat diet
low energy diet
omega-3 fatty acid
n-6 fatty acid
Opis:
Wstęp. Otyłość brzuszna jest główną składową zespołu metabolicznego. Nadmierny rozrost trzewnej tkanki tłuszczowej prowadzi do licznych metabolicznych i hormonalnych zaburzeń. Współwystępowanie nadciśnienia, dyslipidemii i insulinooporności istotnie zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia. Cel badań. Celem niniejszego badania była ocena wpływu ubogoenergetycznej diety (1200-1500 kcal/dobę) o zmodyfikowanym składzie puli kwasów tłuszczowych w terapii zespołu metabolicznego oraz oszacowanie całkowitego ryzyka zgonów z przyczyn sercowo – naczyniowych przed i po interwencji dietetycznej. Materiał i metody. 23 otyłe osoby w wieku 29–65 lat: 14 mężczyzn (44,0±11,9 lat) i 9 kobiet (49,7±11,3 lat) z zespołem metabolicznym (według kryteriów NCEP ATP III) losowo podzielono na 2 grupy: badaną (II) i kontrolną (I), w których proporcja PUFA n-3/n-6 wynosiła odpowiednio 1:5 i 1:10. Wartość energetyczna diet była zbliżona. Białka, tłuszcze i węglowodany dostarczały odpowiednio: 18%, 28% i 53% energii całodobowej racji pokarmowej, zawartość błonnika pokarmowego w diecie >29 g/dobę, dobowa podaż cholesterolu <200 mg. U badanych monitorowano: standardowe parametry antropometryczne, wybrane biochemiczne, skład ciała oraz wartość ciśnienia tętniczego. Wyniki. Po 12 tygodniach odnotowano istotne zmiany w wartościach kontrolowanych parametrów, jednak nie wykazano istotnych różnic między grupami. Znaczącej redukcji uległa masa ciała pacjentów (8,2±1,6 kg; p<0,001), obwód talii (13,4±2,4 cm; p<0,001), wartości skurczowego i rozkurczowego ciśnienia krwi o odpowiednio: 11,5±2,2 mmHg i 7,1±09 mmHg (p=0,0003 i p=0,0008). Odnotowano także istotną redukcję całkowitego ryzyka zgonów z przyczyn sercowo – naczyniowych oszacowanego za pomocą skali Framingham i algorytmu SCORE. Wnioski. Niskoenergetyczna dieta o zredukowanej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz zwiększonej zawartości polienowych kwasów tłuszczowych i błonnika pokarmowego stosowana przez 12 tygodni zmniejszyła istotnie nasilenie zaburzeń metabolicznych u osób otyłych z zespołem metabolicznym, przez co znacząco zmniejszyła ryzyko chorób układu krążenia.
Background. Abdominal obesity is the main component of the metabolic syndrome. Hyperplasia of visceral adipose tissue leads to numerous metabolic disorders: hypertension, dyslipidemia, insulin resistance. This clustering of the most hazardous risk factors is directly linked to type 2 diabetes and cardiovascular disease. Objective. The aim of presented trial was to evaluate the use of low-caloric diet (1200-1500 kcal/day) with modified fatty acids pool in dietetic therapy of the metabolic syndrome and additionally to estimate the total risk of various cardiovascular disease outcomes. Material and methods. 23 obese patients aged 22–65 years: 14 men (44.0±10.9 years) and 9 women (49.7±11.3 years) with metabolic syndrome (according to NCEP ATPIII) were randomly divided into 2 groups: examined (II) and control (I) with PUFA n-3/n-6 ratio 1:5 and 1:10 respectively. There were no difference in diet composition between groups. Dietary fiber intake was over 29 g/day and both diets provide 28% of total energy from fats, 53% from carbohydrates and 18% from proteins, with <200 mg cholesterol/day. Anthropometric (body mass, waist and hip circumference) and biochemical (plasma concentration of: glucose, triglicerydes, total cholesterol, LDL and HDL cholesterol) indicators, body composition and the value of blood pressure were controlled. Results. After 12 weeks trial there was significant decrease in measured parameters noted: body mass (8.2±1.6 kg; p<0.001), waist circumference (13.4±2.4 cm; p<0.001), systolic and diastolic blood pressure: 11.5±2.2 mmHg and 7.1±09 mmHg; (p=0.0003 i p=0.0008) respectively. The reduction in total risk of developing coronary heart disease measured by Framingham risk score and SCORE algorithm was observed. There was no statistically significant difference between the effects of both groups: PUFA n-3/n-6 1:5 and 1:10. Conclusions. These results suggest that the individually matched low-caloric diet with decreased saturated fats intake, increased intake of PUFA n-3 and dietary fibers are crucial in metabolic syndrome therapy and efficiently decrease total cardiovascular risk in these patients.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies