Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "polska poezja" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
„Przez płytką rzekę historii”. Jan Paweł II i wątki oświeceniowe
“Across the Shallow River of History”: John Paul II and the Threads of the Enlightenment
Autorzy:
Chachulski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1753200.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jan Paweł II
oświecenie
polska poezja religijna
John Paul II
Enlightenment
Polish religious poetry
Opis:
Artykuł składa się z czterech cząstek poświęconych różnym okolicznościom, w jakich Jan Paweł II ujawniał swoje zainteresowanie literaturą i szerzej – kulturą XVIII wieku. W części pierwszej analizie poddano fragment wystąpienia Papieża w polskim parlamencie w dniu 11 czerwca 1999 roku. Jan Paweł II przywołał wówczas ideę Konstytucji 3 Maja i przytaczając hasła związane z jej uchwaleniem oraz z powrotem do Polski gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, dokonał aktualizacji przesłania, tak ważnego dla polskiej świadomości. W części drugiej analizie poddano te fragmenty książki Pamięć i tożsamość, w których Jan Paweł II mówi o roli oświecenia w europejskiej historii nowożytnej i o niejednoznacznym dziedzictwie oświecenia w XX wieku. W części trzeciej przywołano kilka uwag Papieża na temat wartościowania dzieł literackich – znów nawiązując do tomu Pamięć i tożsamość. Jan Paweł II wydawał się szczególnie cenić takie ich cechy, jak artystyczna doskonałość, dzieło literackie jako świadectwo życia, wreszcie głębokie, bezkompromisowe zaangażowanie Autora w wierze. W części czwartej wskazano te utwory, powstałe w wieku XVIII, które były lub z dużą dozą prawdopodobieństwa mogły być przedmiotem zainteresowania i akceptacji Jana Pawła II – z uwagi na jego preferencje, wybory i literackie zainteresowania.
This article consists of four sections devoted to the various circumstances in which John Paul II revealed his interest in the literature and culture of the 18th century. In the first part, a fragment of the Pope’s speech to the Polish parliament on June 11th, 1999 was analysed. John Paul II then recalled the Constitution of May 3rd and, citing the slogans related to its adoption and General Jan Henryk Dąbrowski’s return to Poland, updated the message, one which is so important for the Polish consciousness. The second part analyses those fragments of the book Memory and Identity in which John Paul II talks about the role of the Enlightenment in modern European history and the ambiguous heritage of the Enlightenment in the 20th century. The third part recalls some of the Pope’s comments on the evaluation of literary works in Memory and Identity. John Paul II seemed to particularly value such qualities as artistic perfection, a literary work as a testimony of life, and finally, the deep, uncompromising commitment of an author to their faith. The fourth part indicates those works, created in the eighteenth century, which were, or with a high degree of probability could be, the subject of interest and acceptance by John Paul II, based on his preferences, choices and literary interests.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 345-355
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityka w poezji, poezja w polityce – kilka uwag o upolitycznieniu polskiej poezji współczesnej
Politics in Poetry, Poetry in Politics: A Few Remarks about Politicization of the Contemporary Polish Poetry
Autorzy:
Dwojnych, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833004.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
nagrody literackie
poezja
poezja współczesna
polska poezja
przemiany ustrojowe
rynek wydawniczy
upolitycznienie poezji
wolny rynek
literary awards
poetry
contemporary poetry
polish poetry
political changes
publishing market
politicization of poetry
free enterprise
Opis:
Przedmiotem artykułu jest polityczność i zaangażowanie polskiej poezji współczesnej po 1989 r. Choć przytaczane w tekście utwory powstały po 2000 r., to przemiany ustrojowe, które zaczęły się w 1989 r., ukształtowały – zdaniem autorki – obecny rynek poetycki w sposób, który determinuje powstającą w jego ramach twórczość. Celem tekstu jest analiza polityczności współczesnej poezji polskiej na trzech płaszczyznach, które są wyznaczane przez następujące pytania: (1) jak przemiany ustrojowe i upowszechnienie w Polsce wolnego rynku wpłynęły na styl uprawiania poezji? (2) jakie wątki społeczno-polityczne pojawiają się w poezji współczesnej? (3) jak upolityczniony jest rynek wydawniczy w Polsce oraz przyznawanie nagród literackich? Autorka stara się odpowiedzieć na te pytania, dokonując analizy treści wybranych utworów poetyckich, a także dyskursu toczącego się w środowisku literackim.
The subject of the article is the politicalness and involvement of Polish contemporary poetry after 1989. Although the works quoted in this text were created after 2000, the systemic transformations that began in 1989 shaped — according to the author — the current poetic market in a way that determines the creativity arising within its framework. The aim of the text is to analyze the politicization of the contemporary Polish poetry on three levels, which are determined by the following questions: (1) how have political changes and the expansion of the free market in Poland influenced the style of poetry? (2) what socio-political threads appear in contemporary poetry? (3) what is the impact of politics on the publishing market in Poland and the awarding of literary prizes? The author tries to answer these questions by analyzing the content of selected poetic works, as well as the discourse taking place in the literary milieu.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 133-144
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bez tytułu. O transgresywnym charakterze współczesnej poezji polskiej
On the Transgressive Character. Of Contemporary Polish Poetry
Autorzy:
Topolski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902468.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Pasewicz
Mirahina
Sosnowski
Derrida
Fromm
poezja polska współczesna
przeżycie
transgresja
contemporary Polish poetry
experience
transgression
Opis:
This paper presents an analysis of a selection of poems: Edward Pasewicz's Egzotycznej rybie z akwarium w Café 2000 [For the exotic fish in the tank in Café 2000]; Agnieszka Mirahina's Żelazo [Iron]; and poems by Andrzej Sosnowski. These works are analysed in the context of selected theoretical investigations by Jacques Derrida, Erich Fromm and Martin Heidegger. The aim of the analysis is to present the lyrical work as a translation of the human experience of reality. A poem which is transgressive in nature is a record of an experience. In this paper, the term experience is defined in three ways. Firstly, as a strong sensation that leaves a trace in human psyche. Secondly, as a unique and unrepeatable vision of imagination or consciousness, preserved in the form of a poem. Thirdly, as a phenomenon that shows the “lacking, defective nature” of literature and of the human being. Contemporary Polish transgressive poetry gives evidence in favour of the thesis of impossibility of retaining a constant, definitive and unchangeable relationship between the human being and the world.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 257-268
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządkowanie świata. Cele sztuki w korespondencji Zbigniewa Herberta
Ordering the World. The Aims of the Art in Zbigniew Herberts Letters
Autorzy:
Nowak, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944413.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
estetyka
filozofia twórczości
epistolografia polska
autobiografia
poezja polska po 1945
komunizm
esthetics
philosophy of creativity
Polish epistolography
autobiography
Polish poetry after 1945
Communism
Opis:
The article is devoted to Zbigniew Herber's thought concerning esthetics. The author interprets the poet's letters written to various people (among others, to Halina Misiołkowa, Czesław Miłosz, Jerzy Zawieyski) and he looks for opinions on art and creativity. He treats the letters not as auxiliary materials for studies on poetry, but as the main subject of his research. He perceives the transition from private letters to writing poetry as a consequence of axiological connections joining both types of expression. He pays special attention to Herbert's care for the consciousness of the aims of the art, stemming from the historical experience. The poet himself defined them in one of the letters as “ordering the world”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 1; 155-169
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura polska w Izraelu: pomiędzy pamięcią Europy a nowym życiem
Polish Literature in Israel: Between the Memory of Europe and a New Life
Autorzy:
Prokop-Janiec, Eugenia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879729.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura polska w Izraelu
poezja polska w Izraelu
narracje migracyjne
doświadczenie migracyjne
parafraza literacka
Polish literature in Israel
Polish poetry in Israel
migration narrations
migration experience
literary paraphrase
Opis:
Artykuł przedstawia literaturę polską w Izraelu jako literaturę tworzoną przez migrantów: stanowiącą odpowiedź na doświadczenie przemieszczenia terytorialnego oraz funkcjonowania pomiędzy różnymi kulturami. Przedmiotem analiz są obecne w poezji polsko-izraelskiej parafrazy, trawestacje i parodie utworów Adama Mickiewicza, w których odwołanie do kanonicznych tekstów polskiej literatury służy zapisowi życia w Izraelu. Posługiwanie się polskimi wzorami literackimi w opowieściach o nowym życiu i wpisywanie w nie świata izraelskiego oraz znaków kultury hebrajskiej interpretowane są jako swoisty korelat doświadczenia migracji.
The article presents Polish literature in Israel as literature written by migrants: a response to the experience of being relocated and of functioning between different cultures. The subject of the analyses are the paraphrases, travesties and parodies of works by Adam Mickiewicz that are present in Polish-Israeli literature. Referring to the canon texts of Polish literature in them serves recording the life in Israel. Using Polish literary patterns in stories about the new life and inscribing the Israeli world as well as signs of Hebrew culture into them is interpreted as a peculiar correlate of the experience of migration.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 1; 63-74
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoxa theologica Wacława Potockiego wobec kaznodziejskich „nowin”
Relations Between Wacław Potockis Paradoxa Theologica and the Predicatory „News”
Autorzy:
Pawlak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954684.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura barokowa – tematy
motywy
poezja religijna polska – XVII w.
sacrum w literaturze
polskie kazania barokowe
baroque literature – subjects
motifs
Polish religious poetry – 17th century
sacrum in literature
Polish baroque homilies
Opis:
The object of the interest of the author of the article is the problem of relations between preaching and the late-baroque religious poetry. On the example of a few Wacław Potocki's (1621-1696) works from the collection `Ogród nie plewiony' most often defined by the poet as `theological paradoxes' (paradoxa theologica), analogies are shown between poetry and the baroque religious rhetoric, first of all seen in the construction of the utterance, defined in baroque theory of poetry and prose as predicatory concept (conceptus praedicabilis, concetto predicabile). A confrontation of Potocki's epigrams with the late-baroque predicatory prose leads to the conclusion about only a partial imitation of the baroque concept-preachers' practice resulting from the poet's traditionalism and his unfavourable attitude towards his contemporary literary and predicatory `news'.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 161-186
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin
From Spirit (Not) Similar: Słowacki — Chopin
Autorzy:
Toruń, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807122.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Juliusz Słowacki
Fryderyk Chopin
Adam Mickiewicz
Polska
Warszawa
Paryż
romantyzm
emigracja
poezja
muzyka
Polska
Warsaw
Paris
romanticisbrm
emigration
poetry
music
Opis:
Szkic Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin, odwołując się głównie do biografii, próbuje ukazać relacje, jakie istniały między tymi wybitnymi twórcami. Poznali się w Warszawie przed 1830 r. i chociaż spotykali się jeszcze później na emigracji w Paryżu po upadku Powstania Listopadowego, nie nawiązali bliższych kontaktów. Mimo pewnego podobieństwa fizycznego, podobnej wrażliwości psychicznej i artystycznej, paraleli w przeżywaniu polskiego losu, spoglądali na siebie z chłodnym dystansem. Słowacki starał się w pewnym sensie być odporny na swoisty kult, który dla Chopina żywiła jego matka. Stosunki między artystami były raczej asymetryczne. Słowacki wykazywał większe zainteresowanie Chopinem niż kompozytor poetą. Na opinie o sobie wpływały także relacje istniejące w środowisku Wielkiej Emigracji z przywódczą rolą Adama Mickiewicza. Rozważania można by zakończyć stwierdzeniem, że w przypadku Słowackiego i Chopina romantyczna teoria korespondencji sztuk nie znalazła potwierdzenia w „korespondencji osobowości”.
The sketch From spirit (not)similar: Słowacki — Chopin, referring mainly to their biographies, it tries to show the relations that existed between these outstanding people. They first met in Warsaw before 1830, and although they later met a few times in Paris, where they emigrated after the fall of the November Uprising, they did not establish closer ties. Despite a certain physical similarity, a similar psychological sensitivity and some parallels in experiencing the Polish vicissitudes, they looked at each other with reserve. In a sense Słowacki tried to be resistant to a peculiar Chopin cult that his mother practiced. The relations between the men were rather asymmetric. Słowacki showed a greater interest in the composer than vice versa. Also the relations that existed in the circles of the Great Emigration, where the leading role was played by Adam Mickiewicz, influenced their opinions about each other. The discussion may be concluded with the statement that in the case of Słowacki and Chopin the Romantic theory on the correspondence of arts was not confirmed here by the “correspondence of personalities.”
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 2; 123-138
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Uczynił sobie z ciemności ukrycie”. Ze studiów nad pisarstwem Tadeusza Micińskiego
„He Made a Higing for Himself out of Darkness”. From Studies of Tadeusz Miciński’s Writings
Autorzy:
Próchniak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953782.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Tadeusz Miciński
Młoda Polska
poezja Młodej Polski
sztuka interpretacji
Young Poland
poetry of Young Poland
art of interpretation
Opis:
Tadeusz Miciński is a dark writer. His eruptive, feverish imagination – and what follows from it, his work – is enlivened by the paradox. However, the creaky tone of that work, the dark, depressive aura that pervades it, the meandering twists of obscure references and breaks should not deceive us. It is not the destructive power of those gestures that is the essence of the work of the author of Nietota. The stake of his project is the light of the truth, or putting it in a different way: revealing the metaphysical background, the core and the meaning of reality.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 149-164
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Młoda Polska, codzienność i Norwid
Young Poland, everyday life and Norwid
Autorzy:
Trybuś, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117282.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Młoda Polska
Baudelaire
Cyprian Norwid
Aleksander Szczęsny
codzienność
Miriam
poeta
poezja
malarstwo
sztuka
Young Poland
everyday life
poet
poetry
painting
art
Opis:
Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35; 199-206
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Young Poland, everyday life and Norwid
Młoda Polska, codzienność i Norwid
Autorzy:
Trybuś, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17855695.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Young Poland
Baudelaire
Cyprian Norwid
Aleksander Szczęsny
everyday life
Miriam
poet
poetry
painting
art
Młoda Polska
codzienność
poeta
poezja
malarstwo
sztuka
Opis:
The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UA M 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 211-219
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwida droga do Hafiza
Norwid’s way to Hafiz
Autorzy:
Gadamska-Serafin, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117291.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Assunta
Hafiz
sufizm
poezja perska
recepcja Hafiza w Polsce
Polska i Persja
Sufism
Persian poetry
Hafiz’s reception in Poland
Poland and Persia
Opis:
W twórczości Norwida odnaleźć można dalekie echa koncepcji sufickich. Jedną z nici wiążących tego polskiego poetę z nurtem muzułmańskiego mistycyzmu jest manifestująca się w Pismach wszystkich fascynacja Dywanem Hafiza (drugą – osoba Abd el-Kadera). Perski poeta-mistyk jest wspominany w dziełach polskiego autora pięć razy (dwa razy w listach oraz trzy razy w poematach: Assunta, Emil na Gozdawiu oraz A Dorio ad Phrygium). Jest dość wątpliwe, by w okresie przedemigracyjnym (warszawskim) Norwid zapoznał się z filareckimi przekładami gazelów Hafiza (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko). Bramy do świata Hafizowskiego otworzyły przed nim raczej dopiero pełne niemieckie tłumaczenia Dywanu (Purgstall i inni) oraz liczne nawiązania tematyczne w utworach niemieckich romantyków (Goethe, Heine). Okazją do zetknięcia z nimi był pobyt Norwida w Berlinie w roku 1846 i kwerendy w tamtejszej Bibliotece Uniwersyteckiej. Niewykluczone, że rolę bodźca odegrała też amerykańska (i późniejsza) lektura dzieł Emersona. Świat liryki Hafizowskiej otwierały przed autorem Assunty także przekłady francuskie, choć tym przypaść musiała raczej rola drugorzędna, gdyż w wieku XIX były one stosunkowo nieliczne (przełożono zaledwie 32 utwory do śmierci Norwida). Lata emigracji paryskiej dostarczyły wielu nowych okazji, by pogłębić wiedzę o literaturze i kulturze Persji. Sprzyjał temu nie tylko sam pobyt w Paryżu, ale i obecność w gronie polskich emigrantów, wybitych iranologów, z którymi Norwid się stykał: Aleksandra Chodźki i Wojciecha Biberstein-Kazimirskiego (ten pracował z kuzynem Norwida – Michałem Kleczkowskim we francuskim MSZ). Apogeum fascynacji Norwida Hafizem przypadło na lata 70., choć wiele poszlak zdaje się wskazywać na Hafizowski patronat już nad Promethidionem. Suficka „alchemia miłości”, przenikająca strofy Dywanu Hafiza, znalazła odblask przede wszystkim w Assuncie. Motto do tego poematu zaczerpnął Norwid zapewne z francuskiego przekładu A Grammar of the Persian Language Williama Jonesa (tłum. Garciana de Tassy z 1845 r.), w której dwuwiersz ów znalazł się pośród przykładów perskiej składni (gazel, z którego pochodzi ów dystych, nie był jeszcze wówczas w całości przetłumaczony na francuski). Z kolei motto do Emila na Gozdawiu jest prawdopodobnie parafrazą gazelu przełożonego na język francuski przez tegoż Jonesa i zamieszczonego w jego Traktacie o poezji orientalnej jako Oda V. Wybór motta do Emila… świadczy o przynależności Norwida do elitarnej grupy XIX-wiecznych erudytów, którzy umieli dotrzeć do religijnego wymiaru poezji Hafiza, umykającego na ogół ówczesnym europejskim czytelnikom Dywanu. Szczególnie oryginalnym pomysłem polskiego poety było przywołanie tekstu z obszaru kulturowego islamu (a nie chrześcijaństwa!) dla potrzeb polemiki z russowskim laickim modelem wychowania oraz przeciwstawienie zsekularyzowanej mentalności europejskiej głębokiego, niewzruszonego zmysłu religijnego Orientu.
In Norwid’s works one can find distant echoes of the Sufi concepts. One of the threads linking this Polish poet to the current of Muslim mysticism is his fascination with Hafiz’s Divan (and secondly – the person of Abd el-Kader) manifesting it self in Pisma wszystkie. The Persian poet and mystic is mentioned in the works of the Polish author five times (twice in letters and three times in poems: Assunta, Emil na Gozdawiu and A Dorio ad Phrygium). It is quite doubtful that Norwid became acquainted with philarete’s translations of Hafiz’sghazals (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko) in his pre-emigration (Warsaw) period. It was rather the full German translations of Divan (Purgstall and others) and numerous thematic references in the works of German Romantics (Goethe, Heine) that opened to him the gates to Hafiz’s world. Norwid could have been exposed to these during his stay in Berlin in 1846 while attending a query at the University Library there. It cannot be ruled out that also the reading of Emerson’s works during his American period (and later) was a kind of stimulus. The world of Hafiz’s lyric poetry could also spread open before Norwid owing to French translations, although their role was rather secondary, since in the 19th century they were relatively few (only 32 works were translated before Norwid’s death). The years of Parisian emigration provided many new opportunities to advance the know-ledge of Persian literature and culture. This was favoured not only by the stay in Paris, but also by the presence among Polish emigrants of eminent iranologists with whom Norwid was in touch: Aleksander Chodźko and Wojciech Biberstein-Kazimirski (he worked together with Norwid’s cousin Michał Kleczkowski at the French Ministry of Foreign Affairs). The height of Norwid fascination with Hafiz was in the 1870s, although many facts indicate that Promethidion could already be inspired by Hafiz. The Sufi “alchemy of love” permeating the stanzas of Hafiz’s Divan found its reflection primarily in Assunta. Norwid took the motto for this poem probably from the French translation of A Grammar of the Persian Language by William Jones (translated by Garcin de Tassyin 1845), in which the couplet was among the examples of Persian syntax (the ghazelin which this couplet originated, was still not fully translated into French). In turn, the motto for Emil na Gozdawie is probably a paraphrase of the ghazel translated into French by the same Jones and included in his Treaty on Oriental Poetry as Ode V. The choice of the motto to Emil... testifies to Norwid’s affiliation with an elite group of 19th-century erudites who were able to get access to the religious dimension of the poetry by Hafiz, which generally remained hidden for the European readers of Divan at that time. A particularly original idea of the Polish poet was the evocation of a text from the area of cultural Islam (and not Christianity!) for the needs of polemics with the Rousseau eansecular model of upbringing, and the juxtaposition of the secularised European mentality with the deep, unshakable religious sense of the Orient.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2018, 36; 5-53
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid’s way to Hafiz
Norwida droga do Hafiza
Autorzy:
Gadamska-Serafin, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/17863973.pdf
Data publikacji:
2020-05-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Assunta
Hafiz
Sufism
Persian poetry
Hafiz’s reception in Poland
Poland and Persia
sufizm
poezja perska
recepcja Hafiza w Polsce
Polska i Persja
Opis:
In Norwid’s works one can find distant echoes of the Sufi concepts. One of the threads linking this Polish poet to the current of Muslim mysticism is his fascination with Hafiz’s Divan (and secondly – the person of Abd el-Kader) manifesting itself in Pisma wszystkie. The Persian poet and mystic is mentioned in the works of the Polish author five times (twice in letters and three times in poems: Assunta, Emil na Gozdawiu and A Dorio ad Phrygium). It is quite doubtful that Norwid became acquainted with philarete’s translations of Hafiz’s ghazals (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko) in his pre-emigration (Warsaw) period. It was rather the full German translations of Divan (Purgstall and others) and numerous thematic references in the works of German Romantics (Goethe, Heine) that opened to him the gates to Hafiz’s world. Norwid could have been exposed to these during his stay in Berlin in 1846 while attending a query at the University Library there. It cannot be ruled out that also the reading of Emerson’s works during his American period (and later) could be his source of inspiration. The world of Hafiz’s lyric poetry could also spread open before Norwid owing to French translations, although their role was rather secondary, since in the 19th century they were relatively few (only 32 works were translated before Norwid’s death). The years of Parisian emigration provided many new opportunities to advance the know-ledge of Persian literature and culture. This was favoured not only by Norwid’s stay in Paris, but also by the presence, among Polish emigrants, of eminent iranologists with whom Norwid was in touch: Aleksander Chodźko and Wojciech Biberstein-Kazimirski (he worked together with Norwid’s cousin Michał Kleczkowski at the French Ministry of Foreign Affairs). The height of Norwid fascination with Hafiz was in the 1870s, although many facts indicate that Promethidion might already have been inspired by Hafiz. The Sufi “alchemy of love” permeating the stanzas of Hafiz’s Divan found its reflection primarily in Assunta. Norwid took the motto for this poem probably from the French translation of A Grammar of the Persian Language by William Jones (translated by Garcin de Tassy in 1845), in which the couplet was among the examples of Persian syntax (the ghazal in which this couplet originated, was still not fully translated into French). In turn, the epigraph for Emil na Gozdawiu is probably a paraphrase of the ghazal translated into French by the same Jones and included in his Treatise on Oriental Poetry as Ode V. The choice of the epigraph to Emil... testifies to Norwid’s affiliation with an elite group of 19th-century erudite people who were able to get access to the religious dimension of the poetry by Hafiz, which generally remained hidden for the European readers of Divan at that time. A particularly original idea of the Polish poet was the evocation of a text from the area of cultural Islam (and not Christianity!) for polemics with the Rousseauean secular model of upbringing, and the juxtaposition of the secularised European mentality with the deep, unshakable religious sense of the Orient.
W twórczości Norwida odnaleźć można dalekie echa koncepcji sufickich. Jedną z nici wiążących tego polskiego poetę z nurtem muzułmańskiego mistycyzmu jest manifestująca się w Pismach wszystkich fascynacja Dywanem Hafiza (drugą – osoba Abd el-Kadera). Perski poeta-mistyk jest wspominany w dziełach polskiego autora pięć razy (dwa razy w listach oraz trzy razy w poematach: Assunta, Emil na Gozdawiu oraz A Dorio ad Phrygium). Jest dość wątpliwe, by w okresie przedemigracyjnym (warszawskim) Norwid zapoznał się z filareckimi przekładami gazelów Hafiza (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko). Bramy do świata Hafizowskiego otworzyły przed nim raczej dopiero pełne niemieckie tłumaczenia Dywanu (Purgstall i inni) oraz liczne nawiązania tematyczne w utworach niemieckich romantyków (Goethe, Heine). Okazją do zetknięcia z nimi był pobyt Norwida w Berlinie w roku 1846 i kwerendy w tamtejszej Bibliotece Uniwersyteckiej. Niewykluczone, że rolę bodźca odegrała też amerykańska (i późniejsza) lektura dzieł Emersona. Świat liryki Hafizowskiej otwierały przed autorem Assunty także przekłady francuskie, choć tym przypaść musiała raczej rola drugorzędna, gdyż w wieku XIX były one stosunkowo nieliczne (przełożono zaledwie 32 utwory do śmierci Norwida). Lata emigracji paryskiej dostarczyły wielu nowych okazji, by pogłębić wiedzę o literaturze i kulturze Persji. Sprzyjał temu nie tylko sam pobyt w Paryżu, ale i obecność w gronie polskich emigrantów, wybitych iranologów, z którymi Norwid się stykał: Aleksandra Chodźki i Wojciecha Biberstein-Kazimirskiego (ten pracował z kuzynem Norwida – Michałem Kleczkowskim we francuskim MSZ). Apogeum fascynacji Norwida Hafizem przypadło na lata 70., choć wiele poszlak zdaje się wskazywać na Hafizowski patronat już nad Promethidionem. Suficka „alchemia miłości”, przenikająca strofy Dywanu Hafiza, znalazła odblask przede wszystkim w Assuncie. Motto do tego poematu zaczerpnął Norwid zapewne z francuskiego przekładu A Grammar of the Persian Language Williama Jonesa (tłum. Garciana de Tassy z 1845 r.), w której dwuwiersz ów znalazł się pośród przykładów perskiej składni (gazel, z którego pochodzi ów dystych, nie był jeszcze wówczas w całości przetłumaczony na francuski). Z kolei motto do Emila na Gozdawiu jest prawdopodobnie parafrazą gazelu przełożonego na język francuski przez tegoż Jonesa i zamieszczonego w jego Traktacie o poezji orientalnej jako Oda V. Wybór motta do Emila… świadczy o przynależności Norwida do elitarnej grupy XIX-wiecznych erudytów, którzy umieli dotrzeć do religijnego wymiaru poezji Hafiza, umykającego na ogół ówczesnym europejskim czytelnikom Dywanu. Szczególnie oryginalnym pomysłem polskiego poety było przywołanie tekstu z obszaru kulturowego islamu (a nie chrześcijaństwa!) dla potrzeb polemiki z russowskim laickim modelem wychowania oraz przeciwstawienie zsekularyzowanej mentalności europejskiej głębokiego, niewzruszonego zmysłu religijnego Orientu.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2018, 36 English Version; 5-58
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze polsko-francuskie rendez-vous kultur. Polski epizod Henryka Walezego
The First Polish-French Rendez-Vous of Cultures. Henry III of France's (Henri de Valois') Polish Episode
Autorzy:
Półćwiartek-Dremierre, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882466.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dialog kultur
Henryk Walezy
Desportes
Kochanowski
Ballet des Polonais
antyk w renesansie
poezja w renesansie
XVI wiek
Polska
Francja
dialog of cultures
Henry III of France
antiquity in the Renaissance
16th century
Polska
France
Opis:
Złożona gra polityczna, różnice w rozwoju myśli politycznej, społecznej, estetycznej, odmienne obyczaje, a także częstokroć przepaść językowa, wszystko sprzysięża się w latach 1573-1574 przeciw polsko-francuskiemu dialogowi w sferze kultury. Artykuł analizuje okazje ku wzajemnemu poznaniu za czasów polskiego epizodu Henryka Walezego: wizytę polskiego poselstwa w Paryżu latem 1573 r. oraz, zamykajacą okres henrykowski, poetycką wymianę pomiędzy Philippem Desportesem a Polakami, w tym Janem Kochanowskim. Wymiana ta, do niedawna nazywana niepodzielnie „pojedynkiem”, okazuje się w przypadku Adieu à la Pologne i Gallo crocitanti ἀμοιβή zawiązaniem rzeczywistego, choć efemerycznego, dialogu ponad polityczną i codzienną rzeczywistością, na poziomie sztuki.
A complex political game, differences in the level of development of the political, social and esthetic thought, different customs, and also frequently a language gap - all these conspired against the Polish-French dialog in the sphere of culture in the years 1573-1574. The article analyzes the opportunities for both parties to get to know each other during the Polish episode of Henri de Valois: a visit by the Polish group of envoys to Paris in the summer of 1573, and a poetical exchange between Philipp Desportes and Poles, including Jan Kochanowski, that closed the Henri period. The exchange, up till the recent times called univocally a “duel”, turns out to be, in the case of Adieu à la Pologne and Gallo crocitanti ἀμοιβή the starting of a real, albeit ephemeral dialog beyond the political and everyday reality, one on the level of the art.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 205-223
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies