Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "linguistic;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 67
Tytuł:
Le verbe pronominal et l’économie linguistique
Czasownik zwrotny a ekonomia językowa
Autorzy:
Bień, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119937.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
ekonomia językowa
typologia językowa
czasownik zwrotny
linguistic economy
linguistic typology
pronominal verb
Opis:
Głównym celem artykułu jest sprawdzenie na konkretnym typie czasowników niektórych cech typologicznych języków, przyjętych przez tradycję językoznawczą za wartości uniwersalne. Konkretny przedmiot rozważań stanowią czasowniki zwrotne bierne i nijakie w trzech wybranych językach – dwóch językach romańskich (francuskim i hiszpańskim) oraz w języku polskim. Na korpusie zdań z powyższymi typami czasowników autor sprawdza dwie cechy typologiczne: tendencję do ekonomii (redundancji) leksykalnej oraz tendencję do ekonomii (redundancji) składniowej języków. Wnioski, do których dochodzi Autor, nieco różnią się od tych, jakie postulują lingwiści, ale są kolejnym dowodem na to, że wartości takie jak ekonomia/redundancja leksykalna lub składniowa są wartościami uniwersalnymi, gdyż dają się zweryfikować nie tylko na całości zasobu leksykalnego języków, ale na konkretnej jego części.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 5-21
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dos diccionarios temáticos mirados desde más cerca: las palabras pertenecen a una cultura
Two Thematic Dictionaries Viewed from Near: Words Belong to a Culture
Dwa słowniki tematyczne oglądane z bliska: słowa należą do kultury
Autorzy:
Jaskot, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887046.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
słownik tematyczny
językowy obraz świata
komparatystyka lingwistyczna
leksykografia
thematic dictionary
linguistic worldview
linguistic comparison
lexicography
Opis:
La popularidad de la lengua española ha superado las fronteras de la Unión Europea yse va extendiendo a los países vecinos del Este de Europa. El interés por el español va aumentando en Ucrania donde a lo largo de los últimos años han aparecido nuevos diccionarios y materiales didácticos para el aprendizaje del castellano. En esta presentación nos gustaría hacer un breve análisis comparativo de dos diccionarios temáticos de la misma editorial y serie. Se trata del diccionario temático ucraniano-español (Украïнсько-iспанський тематичний словник) y del diccionario temático ucraniano-polaco (Украïнсько-польський тематичний словник), los dos editados por la editorial Vadim Karcenko de Kiev en 2012 y 2008 respectivamente. La finalidad de la comparación es analizar los criterios de elección del léxico adoptados para el primero y el segundo de los diccionarios en cuestión para intentar trazar un esbozo de la percepción lingüística del mundo propuesta en ambos diccionarios. Lo interesante de esta comparación trilingüe, según nuestro modesto parecer, es ver cómo la lengua polaca refleja a través de las acepciones que encontramos en el diccionario ucraniano-polaco, el “carácter-puente” de la cultura polaca, que se halla entre Oriente y Occidente.
The main purpose of this paper is to draw attention to several issues related to the lexicography of bilingual thematic dictionaries. It seems to us, as to Stark (2011), the author of the book Biingual Thematic Dictonaries, that this kind of dictionaries has not yet been sufficiently described. Therefore, at the beginning of this article, arises the question what exactly is a bilingual thematic dictionary (BTD), and arguments are presented to prove that a BTD is an interesting subject of study. Then, we briefly discuss the macrostructure of a BTD and some reflections on the linguistic picture of the world in the dictionary are presented. The reference point for these reflections is a brief comparison of two thematic dictionaries: the Ukrainian-Polish and Ukrainian-Spanish issued by Vadim Karcenko Publisher from Kiev in 2008 and 2012. A series of short examples of the solutions used in the two dictionaries is shown in order to point out the need to further description of the structure of the DSTs and to stress that composing this kind of dictionary is a complex process that is not only challenging from the lexicographical point of view, but it is an interdisciplinary complex task, requiring consideration of various culturological and semasiological researches.
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na kilka kwestii związanych z leksykografią dwujęzycznych słowników tematycznych. Wydaje nam się, podobnie jak Starkowi (2011), autorowi książki Bilingual Thematic Dictonaries, że ten rodzaj słowników nie został jeszcze dostatecznie opisany. Dlatego też na początku artykułu pojawia się pytanie, czym właściwie jest dwujęzyczny słownik tematyczny (DST), oraz przedstawione są argumenty, które według autora czynią zeń interesujący przedmiot badań. Następnie krótko omówiona jest makrostruktura DST, a potem przedstawione kilka rozważań na temat językowego obrazu świata w słowniku. Punktem odniesienia do tych refleksji jest zwięzłe porównanie dwóch słowników tematycznych: ukraińsko- polskiego i ukraińsko-hiszpańskiego, wydanych przez wydawnictwo Vadim Karcenko z Kijowa w 2008 i 2012 r. Seria krótkich przykładów rozwiązań zastosowanych w obu słownikach ma za zadanie wskazać potrzebę głębszego opisania struktury DST oraz zwrócenie uwagi, że pisanie tego rodzaju słowników jest złożonym procesem, który nie tylko jest wyzwaniem leksykograficznym, ale przede wszystkim złożonym zadaniem interdyscyplinarnym, wymagającym uwzględnienia szeregu badań kulturologicznych i semazjologicznych.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 85-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co razi studentów polonistyki w językowych zachowaniach grzecznościowych Polaków?
What Irritates the Students of Polish Philology in Poles Language Polite Behavior
Autorzy:
Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882847.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
grzeczność językowa
etykieta językowa
świadomość językowa
kultura komunikacji
linguistic politeness
language label
linguistic awareness
culture of communication
Opis:
Artykuł dotyczy świadomości językowej i komunikacyjnej młodego pokolenia Polaków w zakresie językowej etykiety. Autorki analizują wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród 100 studentów filologii polskiej. Okazuje się, że doceniają oni wagę grzeczności językowej. Razi ich zarówno jej brak, jak i nadmiar. Zwracają też uwagę na niewłaściwą leksykę w komunikacji językowej, czyli słownictwo nieadekwatne do sytuacji oraz wulgaryzmy i przekleństwa. Brak grzeczności zauważają w różnych sytuacjach – codziennych oraz oficjalnych (w mediach), nie tylko u rówieśników, ale i u osób starszych.
This article applies to language and communication awareness of the young generation of Poles in the field of linguistic label. The authors analyze the results of a survey conducted among 100 students of Polish philology. It turns out that they appreciate the importance of linguistic politeness. Irritates them both lack and excess of it. They also point out the wrong vocabulary in language communication, i.e. vocabulary inadequate to the situation and the vulgarisms and curses. Lack of politeness they notice in different situations – everyday and formal (in the media), not only in their peers, but also in the elderly.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 181-192
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Extending Interpretation and Analogy in Law
Autorzy:
Moroz, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804820.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
concept
linguistic
criminal
tax
pojecia
literalny
karny
podatek
Opis:
W artykule omówiona została wykładnia rozszerzająca i analogia w prawie. W tym celu umiejscowiono tytułowe pojęcia w teorii prawa. Następnie, zarówno wykładnia rozszerzająca, jak i analogia zostały opisane osobno, wyodrębniono także ich szczególne cechy. Ostatnim etapem było porównanie wykładni rozszerzającej i analogii. Analiza obu pojęć ukazała dwa skrajne stanowiska panujące w doktrynie, bowiem część autorów opowiada się za bezwzględnym rozróżnianiem ich od siebie, a pozostali z kolei zwracają uwagę na nieostrość granic między analogią i wykładnią rozszerzającą. Autor, nie zgadzając się z tak skrajnymi opiniami, przedstawia swój pogląd.
This article focuses on comparing exponential interpretations and analogy in law. For this purpose, the author places both title concepts in the theory of law in general. Then both the exponent interpretation and the analogy are analyzed separately to distinguish their particular features. The final stage is a comprehensive comparison of both concepts. Such analysis leads to the separation of two extreme positions. According to some doctrine, the title terms must be strictly separated. In turn, other authors claim that the boundary between analogy and the expansive interpretation is very unstable. The author does not agree with these extreme positions, presenting his own point of view.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2017, 27, 3; 47-61
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вибрані атрибутиви Бога у світлі українського перекладу псалтиря Івана Огієнка
Some Attributes of God in Light of the Ukrainian Translation of the Psalter by Ivan Ohienko
Wybrane atrybuty Boga w świetle ukraińskiego przekładu Psałterza Iwana Ohijenki
Autorzy:
Barabasz-Rewak, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342712.pdf
Data publikacji:
2022-09-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
atrybut
językowy obraz
semantyka
attribute
linguistic model
semantics
Opis:
У статті досліджено мовні засоби на позначення поняття «атрибутиви Бога» у перших двадцяти псалмах українського перекладу Івана Огієнка. Етнолінгвістичний аналіз способів вербалізації цього значення (за методологією Єжи Бартмінського) показує, що Огієнко, намагаючись перекласти з науковою точністю і водночас створити основу для української літературної мови, використовував цілу скарбницю українських лексичних і лексико-граматичних засобів, що втілюють в життя мисленнєві схеми східних народів щодо ознак Бога. До них, зокрема, належать: «недосяжний» – перебування у найвищій частині сакральної концептуальної моделі «верх – низ»; «всемогутній» – джерело людської сили; «захисник» – захист від ворогів; «той, хто любить праведного», «бездоганний», «запальний, страшний» та ін. Дослідження способів вербалізації найпоширеніших концептуальних моделей відкриває широке поле для подальших досліджень мовного образу Бога в контексті детального аналізу дій учасників груп «Бог–людина (грішник/праведник)» та «Бог–диявол».
Artykuł zawiera analizę sposobów i środków językowych, które eksplikują semantykę terminu „atrybuty Boga” w pierwszych dwudziestu psalmach ukraińskiego przekładu Pisma Świętego autorstwa Iwana Ohijenki. Ten wybitny tłumacz, naukowiec oraz dydaktyk języka ukraińskiego dążył do stworzenia doskonałego przekładu Biblii, kierując się przy tym naukową skrupulatnością, jednocześnie tworząc podstawy współczesnego ukraińskiego języka literackiego. Etnolingwistyczna analiza sposobów werbalizacji ogólnego znaczenia „atrybuty Boga”, oparta na metodologii Jerzego Bartmińskiego, ujawniła, że w celu dokładnego oddania myślowych schematów narodów Wschodu, odnoszących się do cech Boga Izraela, Iwan Ohijenko zastosował bardzo szeroki zakres zarówno elementarnych środków leksykalnych, jak i różnorodnych struktur leksykalno-‑gramatycznych. Spośród najważniejszych, wyodrębnionych w wyniku analizy atrybutów Boga, które stanowią jeden z głównych filarów językowego obrazu jedynego bóstwa Izraelczyków, warto wymienić następujące: „nieosiągalny, przebywający na niebiosach”, „wszechmogący”, „obrońca” i jego korelat „zbawiciel”, „miłujący sprawiedliwych”, „Bóg, który słucha/odpowiada”, „doskonały” oraz „zwycięzca”, korelujący z pojęciami „sprawiedliwy sędzia”, „gniewny” i „straszny”. Analiza sposobów werbalizacji semantyki terminu „atrybuty Boga” ukazuje szeroki kontekst dalszych badań nad językowym obrazem Boga w tekstach psalmów, m.in. w kontekście szczegółowej analizy zestawień, np. „Bóg–człowiek (grzesznik/sprawiedliwy)” czy „Bóg–diabeł”.
This article is an examination of the linguistic means used to denote the term “some of God’s attributes” in the first twenty psalms of the Ukrainian translation by Ivan Ohienko. The ethnolinguistic analysis (based on the methodology of Jerzy Bartmiński) of the ways of verbalising this meaning shows that the translator – in his efforts to translate with scientific accuracy and, at the same time, create the basis for a Ukrainian literary language – used a whole treasury of Ukrainian lexical and lexical-grammatical means, implementing the thought patterns of the Eastern nations concerning the characteristics of God. These include, in particular: “unreachable” – being at the highest part of the “top-down” sacral conceptual model; “almighty” – the source of human power; “defense” – protection against enemies; “the one who loves the righteous”, “impeccable,” “irascible, fearsome,” and others. Research on the ways of verbalising the most common conceptual models opens up a broad field for further studies of the linguistic image of God in the context of a detailed analysis of the actions of the members of the groups “God–Man (sinner/righteous)” and “God–the devil”.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 7; 169-183
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistemologiczno-eksplanacyjny wymiar problemu niejęzykowych myśli w koncepcji José Luisa Bermúdeza
Epistemological-Explanatory Dimension of the Problem of Non-Linguistic Thoughts According to José Luis Bermúdez
Autorzy:
Dutkowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488763.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bermúdez
niejęzykowe myśli
treść niejęzykowych myśli
atrybucja niejęzykowych myśli
nonlinguistic thought
the content of non-linguistic thought
attribution non-linguistic thoughts
Opis:
Podejmując problem niejęzykowych myśli, Bermúdez rozważa go przede wszystkim na dwóch płaszczyznach: epistemologicznej i eksplanacyjnej. Płaszczyzna epistemologiczna dotyczy tego, jak możliwe jest przypisywanie myśli do istot nieposługujących się językiem (dalej: NC) oraz czy możliwe jest poznanie treści niejęzykowych myśli. Do rozwiązania tego problemu Bermúdez posłużył się koncepcją semantyki sukcesu, która umożliwia poznanie zawartości przekonań i pragnień oraz zastosowanie wyjaśniania psychologicznego. Płaszczyzna eksplanacyjna dotyczy natomiast takiej atrybucji myśli do NC, która odpowiednio wyjaśniałaby ich zachowanie. W tym celu Bermúdez rozszerza pojęcie racjonalności do NC przez wyróżnienie jej różnych poziomów. Ponadto wyodrębnia protologikę, ukazującą, jak praktyczne rozumowanie może być przypisywane do NC. Główne zarzuty w stosunku do jego stanowiska dotyczą m.in. relacji między myśleniem a wnioskowaniem, stosowanej metodologii oraz rozszerzonego pojęcia racjonalności.
Bermúdez considers the problem of non-linguistic thoughts on two dimensions: epistemological and explanatory. Epistemological dimension is how it is possible to assign thoughts to the non-linguistic creatures (hereinafter: NC) and whether it is possible to know the content of non-linguistic thought. To solve this problem Bermúdez applied success semantics to NC, which allows to know the contents of beliefs and desires and to use psychological explanation. The explanatory dimension relates to the attribution of thought to NC, which would explain their behavior. For this purpose, Bermúdez extends the concept of rationality to NC by highlighting its different levels. In addition, he extracts protologic to show how practical reasoning may be assigned to the NC. The main complaints to his position are related to following factors: the relationship between thinking and reasoning, the methodology which is used by Bermúdez and expanded concept of rationality.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2015, 63, 4; 169-185
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Peuples constitutifs et identités linguistiques en Bosnie-Herzégovine
Nations Forming Bosnia and Herzegovina and their Linguistic Identity
Narody stanowiące Bośnię-Hercegowinę a ich tożsamość językowa
Autorzy:
Bajrić, Samir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1883461.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
narody stanowiące
języki oficjalne
przynależność etniczna
przynależność językowa
chorwacki
serbski
bośniacki
języki lub nazwy języków
rewindykacje językowe
constituent peoples
official languages
ethnicities
linguistic affiliations
linguistic identities
Croatian
Serbian
Bosnian
languages or languages denominations
linguistic claims
Opis:
W 1918 roku Antoine Meillet, francuski językoznawca i wybitny znawca świata słowiańskiego, pisał : „Świat dąży do tego, by mieć jedną tylko cywilizację, ale języki cywilizacyjne w nim się pomnażają” (A. Meillet, Les langues dans l’Europe nouvelle, Paris, Payot, 1918, p. 2). Prawie sto lat później przestrzeń, dla której tradycje polityczne zastrzegają nazwę Europa Centralna, potwierdza zasadność wizji wyżej wspomnianego językoznawcy, choćby tylko dla pomnożenia nazw języków z tego regionu geograficznego i kulturowego. W tej części Starego Kontynentu zamieszkują głównie wspólnoty o tradycjach i językach słowiańskich. Każdy, kto pojął historię narodów południowych Słowian, będzie umiał połączyć nazwę serbsko-chorwacki / chorwacko-serbski z nazwą Jugosławia. Ta ostatnia nie implikuje etnonimu jugosłowiański w tym znaczeniu, w jakim etnonim francuski – a Francja uznawana jest za Państwo-naród – odsyła do narodu francuskiego. Rygorystyczne rozróżnienie, jakiego dokonują z tytułu dziedzictwa austro-węgierskiego narody zamieszkujące Półwysep Bałkański między nacionalnost (‘narodowość’, ‘przynależność do narodu’, niem. Volksangehörigkeit) et državljanstvo (‘citoyenneté’, ‘appartenance à un État’», niem. Staatsangehörigkeit), zderza się z koncepcją francuską (zachodnią), w której naród i państwo tworzą, grosso modo, spójne kryterium odniesienia. Różnorodne zmiany polityki językowej jak i wspólnoty społeczne czy wyznaniowe, które tworzą obecną Bośnię-Hercegowinę, ów dziwny przeżytek „mozaiki narodów i tradycji”, jaką tworzyła swego czasu Jugosławia (1945-1992), czynią złożonymi relacje zarówno instytucjonalne, jak i ludzkie między narodami stanowiącymi to państwo. Artykuł podejmuje problem konieczności przemyślenia na nowo pojęcia języka (narodowego, urzędowego, używanego), narodu i konstytucji państwowej, badając szczególne przypadki, jakie tworzy koabitacja Bośni i Hercegowiny. Nazwy narzucone przez porozumienia w Dayton (1995) i odnoszące się zarówno do bytów politycznych, jak i do narodów oraz mniejszości, takie jak Fédération croato-bosniaque / croato-musulmane, Republika Srpska (serbski byt polityczny Bośni i Hercegowiny), Croates / Bosno-Croates, Serbes / Bosno-Serbes, Bosniens, Bosniaques / Musulmans, Bosniaques-Musulmans, etc., tworzą szeroką domenę, w której przeplatają się i nakładają się na siebie rewindykacje językowe i rzeczywistości wieloetniczne / wielowyznaniowe.
In 1918, Antoine Meillet, French linguist and a great specialist of the Slavic world, wrote these: “The world tends to have only one civilization, but civilization languages are multiplying” (A. Meillet, Les langues dans l’Europe nouvelle, Paris, Payot, 1918, p. 2). A century later, within a few years, the space to which the political traditions reserve the name Central Europe confirms the validity of visionary thinking linguist said, if only for the multiplication of languages denominations that affects this geographical and cultural area. This part of the Old Continent is home mostly the tradition of Slavic community(ies) and expression(s). Anyone who has studied the history of South Slavic peoples dreams of creating a link between the term “Serbo-Croatian” / “Croatian-Serbian” and the name of Yugoslavia. But it does not involve the ethnonym “Yugoslav” in the sense that the French ethnonym—France being considered as a nation-state—refers to the French nation. The rigorous distinction the peoples inhabiting the Balkan Peninsula establish, as an Austro-Hungarian heritage, between nacionalnost (‘nationality,’ ‘nationhood,’ German: Volksangehörigkeit) and državljanstvo (‘citizenship,’ ‘membership of a State,’ German: Staatsangehörigkeit) faces a French design (Western) where nation and state form roughly a compact reference criterion. Language policies and the social and religious communities that make up Bosnia and Herzegovina today, this strange survivor of the “mosaic of peoples and traditions” that once formed the second Yugoslavia (1945–1992), more complex relationships, both institutional and human, between its constituent peoples. This paper revives the need to rethink the language concepts (national, official and other), nation and state constitution by subjecting them to the study of (intractable) features created by the Bosnian cohabitation. The names imposed by the Dayton Agreement (1995) and referring to political entities as well as peoples and minorities concerned, such as Bosniak-Croat Federation / Muslim-Croat, Republika Srpska (Serb political entity of Bosnia and Herzegovina), Croats / Bosnian Croats, Serbs / Bosnian Serbs, Bosnians, Bosniaks / Muslims, Bosnian-Muslims, etc., create a broad area where intermingle and overlap language demands and multiethnic / multireligious realities.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 8; 81-99
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O stylu ostatnich wierszy Czesława Miłosza
On the Style of Czesław Miłosz’s Last Poems
Autorzy:
Skubalanka, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945496.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Miłosz
styl językowy
środki stylistyczne
linguistic style
stylistic means
Opis:
The paper focuses on the linguistic style of Czesław Miłosz’s last poems collected in two collections: To [This] and Ostatnie wiersze [Last Poems]. The main problem in that period with regard to its language was the question of the truth and falsehood of poetic text. Among the most important stylistic properties in this writing one should mention the coexistence of intellectual and lyrical elements, the combination of prose and poetry, texts imbued with symbolism, aphorisms, and at the same time elements of colloquialism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 95-119
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Subkompetencja frazeologiczna studentów-neofilologów jako składnik kompetencji językowej tłumacza. Wstęp do badania pilotażowego
Phraseological Subcompetence of the Students of Neophilology as a Component of a Translator’s Linguistic Competence. Pilot Study
Autorzy:
Szutkowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798546.pdf
Data publikacji:
2019-11-04
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kompetencja tłumacza; kompetencja językowa; frazeologia
translator’s competence; linguistic competence; phraseology
Opis:
Celem opisanych w artykule badań jest diagnoza poziomu subkompetencji frazeologicznej studentów-neofilologów, którzy podjęli naukę na specjalizacji translatorskiej. Kompetencja frazeologiczna traktowana jest jako nieodłączny element kompetencji językowej tłumacza i odpowiada za poprawne posługiwanie się w mowie i piśmie względnie ustabilizowanymi i choćby w niewielkiej części zleksykalizowanymi związkami wyrazowymi. W badaniach wykorzystano metodę ankietową. Zadaniem respondentów było podanie cech definicyjnych frazeologizmu oraz wskazanie jednostek frazeologicznych spośród podanej listy związków wyrazowych. Na podstawie przeprowadzonej ankiety można stwierdzić, iż w opinii respondentów kryterium frazeologiczności spełniają przede wszystkim związki idiomatyczne. Frazeologizm jest traktowany przez studentów-neofilologów tradycjonalistycznie, stereotypowo, a więc przede wszystkim idiomatycznie (w ujęciu W.W. Winogradowa). Respondenci  z trudem dopatrują się cech jednostki frazeologicznej w strukturach częściowo zleksykalizowanych – frazemach (zgodnie z koncepcją W. Chlebdy). Takie rozumienie frazeologii z kolei skutkuje często atomistycznym tłumaczeniem związków frazematycznych, co zazwyczaj prowadzi do naruszenia reguł języka docelowego. Wniosek z przeprowadzonego badania pilotażowego skłania do podjęcia działań w zakresie przeorientowania subkompetencji frazeologicznej z perspektywy czysto idiomatycznej na frazematyczną, co z pewnością przyczyni się do podniesienia jakości rezultatów tłumaczenia.
The aim of the research described in the article is the diagnosis of the level of phraseological subcompetence of the students of neophilology, who started studies with translation specialisation. Phraseological competence is considered an inseparable element of translator’s linguistic competence and it corresponds to correct use of relatively stabilised and even slightly lexicalised phrasemes in oral and written form. Survey method was used in the research. The task of respondents was to name defining features of phraseologism and to indicate phrasological units in the provided list of phrasemes. On the basis of conducted survey, it can be stated that in opinion of the respondents, it is prevalently idioms  that meet the criterion of phraseology. Phraseologism is considered traditionally, stereotypically, and most of all, idiomatically by the students of neophilology (according to W.W. Winogradow). Repondents have difficulties finding the features of phraseological unit in partly lexicalised structures – phrasemes (according to theory of W. Chlebda). This understanding of phraseology in turn often results in atomistic translation of phrasemes, which usually leads to violation of the rules of target language. The conclusion of conducted pilot study induces to take action in terms of reorientation of the phraseological subcompetence, from the purely idiomatic perspective to phrasematic, which will certainly contribute to the improvement of quality of translation results.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 7; 93-111
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie pojęcia podmiot (i pojęć pokrewnych)
On the Need for the Concept of Subject (and its Keen Concepts)
Autorzy:
Bobrowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127765.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
językoznawstwo polonistyczne
składnia
podstawowe pojęcia
Polish language linguistic
syntax
basic concepts
Opis:
The paper sought to show how beneficial it is to include the concept of subject in the grammatical model of the generative language. First of all, the inclusion of this concept (and keen concepts) considerably contributes to make this grammatical model more explicative. Its explicit character results from the fact that a linguist builds a bridge between syntactics and semantics, and (in the broader perspective) between linguistics and logic. Taking into account the fact that logic − and its related linguistics − results directly from Aristotle, the inclusion of the concept of subject to linguistics means at the same time an attempt to conserve this concept in culture. Thereby we reject those grammatical models which can see no reasons why the concept of subject should be present in them. At the same time we approve of cognitivists' merits. It is a key concept for them, but we do not agree with their opinions on the role of functional concepts in generative linguistics.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 75-82
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze o wykrzyknikach na, ne, nę i pochodnych od nich formach w znaczeniu `bierz, weź' lub `bierzcie, weźcie' w gwarach polskich
Polish Dialectal Interjections: na, ne, nę and Their Derivatives Used Imperatively in the Sense of `take (it) Revisited
Autorzy:
Reichan, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127797.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
językoznawstwo
dialektologia polska
słownictwo
fleksja
linguistic studies
Polish dialectology
vocabulary
flexion
Opis:
In 1885 Jan Karłowicz published in Volume 1 of Prace Filologiczne a short article entitled „Wykrzykniki z końcówkami czasowymi” (“Interjections with Verbal Endings”), in which he noted, in particular, that the na, ne, nę interjections often take plural (or dual) verbal endings when the speaker addresses more than one person. This gives rise to such dialectal forms as: nacie, nata, necie, neta, namcie, nańcie... In the present article, the author presents the geographical extent of: (1) the na, ne, nę interjections; (2) their forms augmented with the ż(e) particle and the dative of the pronoun ty (`you (singular)'), of the type naści, neści, naściże, neściże...; (3) forms used when addressing more than one person, composed of the na, ne, nę interjections and the second person plural or dual verbal ending, e.g., nacie, nata, necie, neta, nańcie, namcie... Besides, the author attempts to explain the origin of these forms and their geographical extent.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 329-348
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o komizmie językowym w listach Cypriana Norwida
Remarks about the linguistic humor in Norwid’s letters
Autorzy:
Korpysz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729531.pdf
Data publikacji:
2020-05-07
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Cyprian Norwid
epistolografia
list
komizm
humor
ironia
epistolography
letter
linguistic humor
irony
Opis:
Humor, especially linguistic humor present in Norwid’s numerous texts, has not yet been the subject of meticulous study in the works on Norwid. What is more, in many studies it is emphasized that the categories of humor and comedy are almost absent from Norwid’s works. However, reading the poet’s writings with special attention paid to these two categories, reveals Norwid’s new image, as in many texts written throughout his life he expressed his undoubted sense of humor many times and in various ways. Also in his letters numerous examples may be found of the humorous side of people joined with situational and linguistic humor. His linguistic humor uses a lot of various mechanisms; in the poet’s letters inflectional, lexical (humorous neologisms, the use of polysemy, homonymy and paronomasia), phraseological and stylistic (based mainly on contrast and concentration) humor may be found. It should also be added that Norwid’s humor not only has the ludic, but cognitive and axiological character as well.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2014, 32; 83-98
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perswazyjna funkcja imiesłowów w języku reklamy (na przykładzie katalogu firmy kosmetycznej)
The Persuasive Function of Participles, in the Advertisement Language (as Instanced by the Catalogue of a Cosmetic Company)
Autorzy:
Piotrowicz, Anna
Witaszek-Samborska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945500.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
imiesłowy
funkcje języka
język reklamy
perswazja
participles
linguistic functions
advertisement language
persuasion
Opis:
The paper is devoted to the lexical functioning in the advertisement language. The authors analyse 180 various participles as elements of 600 different collocations from the catalogue of “Avon” cosmetic company. They found them to be stimulants of consumptive activity, elements that played an essential role in persuasive information. The use of participles brings to mind some preferred traits that compose a stereotype of the modern person, such as: young age, vitality, and health, sensual attractiveness, originality, and professionalism. The participles varied with a view to their frequency and combination, and they defined cosmetics, their components, properties, and any kind of care.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 55, 6; 67-81
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identity and Alterity: The Mystery and the Paradox of Self-Knowledge in the Theology of Fr. Dumitru Stăniloae
Tożsamość i inność – tajemnica i paradoks samowiedzy w teologii o. Dumitru Stăniloae
Autorzy:
Sonea, Cristian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036700.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
neurobiologia
lingwistyka
tożsamość
samowiedza
inność
neuroscience
linguistic
theology
identity
self-knowledge
alterity
Opis:
Celem artykułu jest podkreślenie specyfiki samowiedzy w refleksji ks. Dumitru Stăniloae. Autor krótko przedstawia dwa różne sposoby, poza sposobem teologicznym, podejścia do zagadnienia - pierwszy wywodzi się z obszaru neurobiologii, a drugi z lingwistyki. Oba ukazują kreatywną gnozeologię ks. Dumitru Stăniloae, w której tajemnica samowiedzy jest związana z tajemnicą Boga i z tajemnicą egzystencji ludzkiej.
The purpose of this paper is to emphasize the specificity of self-knowledge in Fr. Dumitru Stăniloae thinking. The author present briefly two different ways of approaching the topic apart the theological one. The first one is from the field of neuroscience and the other one from linguistics. Both reveal the creative gnoseology of Fr. Dumitru Stăniloae in which the mystery of self-knowledge is related with the mystery of God and with the mystery of human existence.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 7; 65-74
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Étude comparée de la terminologie linguistique : Le cas de la phraséologie française et polonaise
Comparative Analysis of Linguistic Terminology: Case of French and Polish Phraseology
Autorzy:
Krzyżanowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807214.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
terminologia językoznawcza; frazeologia; analiza kontrastywna; ekwiwalencja
linguistic terminology; phraseology; contrastive analysis; equivalence
Opis:
Analiza porównawcza terminologii językoznawczej – przykład frazeologii francuskiej i polskiej Artykuł dotyczy ekwiwalencji metajęzyka używanego przez badaczy francuskich i polskich w opisach frazeologii. W szerszej perspektywie chodzi o porównanie dwóch dyskursów (stylów) naukowych, ukształtowanych w środowiskach specjalistycznych, które odwołują się do różnych tradycji metodologicznych (różnych opracowań i koncepcji oraz stosowanych narzędzi analizy). Jest kilka czynników, które utrudniają poszukiwanie adekwatności terminologicznej w języku źródłowym (L1) i docelowym (L2). Przede wszystkim, aktualne leksykony terminologiczne różnią się pod względem ilościowym i jakościowym (por. fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiome, frazem, zwrot, kolokacja, zwiazek łączliwy, fraza). Dodatkowe różnice dotyczą poziomu konceptualnego ze względu na odmienną kategoryzację charakterystyczną dla różnych języków. Istotne jest także, aby wziąć pod uwagę istniejące relacje miedzy terminami w ramach wybranej teorii językoznawczej, a także ich funkcjonowanie w tekście. Étude comparée de la terminologie linguistique : Le cas de la phraséologie française et polonaise L’objectif de notre communication est d’aborder le problème de l’équivalence de la métalangue utilisée par les chercheurs français et polonais dans le domaine phraséologique. Dans une perspective plus large, il s’agit de comparer deux discours scientifiques, produits de milieux spécialisés faisant appel aux traditions méthodologiques propres (différentes approches, conceptions et outils d’analyse adoptés). La recherche de la correspondance terminologique adéquate en L1 et L2 se trouve alors perturbée par plusieurs facteurs. Premièrement, les stocks terminologiques disponibles dans les deux langues ne sont pas les mêmes ; deuxièmement, à l’intérieur de chaque domaine concerné, les ensembles dont il est question contiennent des éléments héterogènes (fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiome, frazem, zwrot, kolokacja, zwiazek łączliwy, fraza). À la richesse et l’hétérogénéité des dénominations utilisées s’ajoutent les divergences au niveau conceptuel, déterminées par les catégorisations menées dans chaque langue. Il est important aussi de prendre en considération les relations que les termes entretiennent entre eux à l’intérieur d’une théorie linguistique, ainsi que le fonctionnement de ces termes dans le texte.
The paper deals with the problem of the equivalence of meta-language used by French and Polish researchers in descriptions of phraseology. In a broader perspective, it is about comparing two scientific discourses (styles) formed in specialist environments which refer to different methodological traditions (various studies and concepts and analysis tools applied). There are several factors that make it difficult to find terminological adequacy in the source (L1) and target (L2) language. First of all, the current terminological lexicons differ in qualitative and quantitative terms (cf. fr. expression ou séquence figée, locution, unité polylexicale, tour, tournure, formule, expression idiomatique, collocation, mot composé, lexie, phrase figée, blocs lexicaux ; pl. związek frazeologiczny, jednostka frazeologiczna, stałe połączenie wyrazowe, idiom, frazem, zwrot, kolokacja, związek łączliwy, fraza). Additional differences concern the conceptual level due to the different categorization characteristic for different languages. It is also important to take into account the existing relationships between terms within a chosen linguistic theory as well as their functioning in the text.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 8; 117-129
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 67

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies