Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Henry" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Wiedza testymonialna a rozumowanie ukryte
Testimonial Knowledge and Implicit Reasoning
Autorzy:
Gałecki, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233179.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
faith
reasoning
first principles
epistemology
Jacek Wojtysiak
John Henry Newman
wiara
rozumowanie
pierwsze zasady
epistemologia
Juhn Henry Newman
Opis:
Problem ukrytości Boga staje się coraz częściej dyskutowanym tematem filozoficznym. W swoim artykule chciałbym zająć się kwestią nazwaną przez Jacka Wojtysiaka (w jego książce Między jawnością a ukryciem) (Wojtysiak 2023) „wiedzą testymonialną” i powiązać ją z Newmanowską koncepcją rozumowania implikatywnego. Odróżnienie od siebie dwóch rodzajów rozumowania — jednego spontanicznego, praktycznego, znajdującego swoje zastosowanie m.in. w obszarze wiary i moralności, oraz drugiego krytycznego, analitycznego i retrospektywnego, używanego w nauce, a także w filozofii i teologii – wydaje mi się kluczowe dla zrozumienia obserwowalnej ukrytości Boga.
The problem of the hiddenness of God is becoming an increasingly discussed philosophical topic. In my article, I would like to deal with the issue called by Jacek Wojtysiak (in his book Między jawnością a ukryciem [Between Hiddenness and Openness]) (Wojtysiak 2023) “testimonial knowledge” and connect it with Newman’s concept of implicit reasoning. Distinguishing between two types of reasoning — one spontaneous, practical, applicable to in the area of faith and morality, and the other: critical, analytical and retrospective, used in science, as well as in philosophy and theology — seems crucial to understanding the factual God’s hiddenness.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 199-213
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Education: Its Ethical Dimension and Metaphorical Visualisation in John Henry Newman’s The Idea of a University (1852)
Autorzy:
Warchoł, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1795842.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
John Henry Newman; edukacja uniwersytecka; etyka; teoria metafory pojęciowej; sieci metafor implikacyjnych
John Henry Newman; university education; ethics; the theory of conceptual metaphor; networks of implicational metaphors
Opis:
Edukacja — jej wymiar etyczny i metaforyczna wizualizacja na podstawie książki Johna Henry’ego Newmana The Idea of a University (1852) Niemal dwa wieki temu w swojej książce The Idea of University Kardynał John Henry Newman (1801–1890) wykreował wizję edukacji uniwersyteckiej, którą ujął w świetle wiary i etyki katolickiej. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie poglądów Newmana na temat uniwersytetu za pomocą teorii metafory pojęciowej, zaproponowanej początkowo przez Lakoffa i Johnsona w książce Metaphors We Live By (1980 [2003], por. także Lakoff i Johnson 1999; Lakoff 1987, 1993; Kövecses 2015, m. in.). Artykuł stara się wyłonić główne sieci (ang. networks) metafor implikacyjnych, które — jak wierzymy — obrazują ideę uniwersytetu według Newmana. W artykule skonstruowano trzy główne sieci metafor pojęciowych, które leżą u podstaw zrozumienia wizji uniwersytetu według Newmana: życie jest budowlą; życie jest żywym organizmem; życie jest podróżą. Artykuł skupia się na analizie tylko pierwszej sieci (network). W omawianej metaforze życie jest budowlą, uniwersytet jest postrzegany przez Newmana jako miejsce, pole, schronisko lub jako system zintegrowany, np. naród lub kombinacja kolorów. Wiedza jest zobrazowana językiem Newmana jako m.in. roślina, nagroda, dobro, wolność, moc, skarb, sztuka i piękno.
Almost two centuries ago, in his book The Idea of a University, Cardinal John Henry Newman (1801–1890) formulated his vision of university education, given in the light of faith and catholic ethics. This paper attempts to frame Newman’s view of a university using the theory of conceptual metaphor as initially proposed by Lakoff and Johnson in their book Metaphors We Live By (cf. also Lakoff & Johnson 1999; Lakoff 1987, 1993; and Kövecses 2015; among others). In particular, the paper seeks to establish the main networks of implicational metaphors which, we believe, structure Newman’s idea of a university. Principally, there are three main networks of conceptual metaphors underlying our understanding of Newman’s vision of a university: life is a building; life is a living organism; and life is a journey. The paper deals only with the first network in greater detail. In the main metaphor life is a building, other metaphors referring to university are evoked, for example university is a place, field, shelter, an integrated system, a nation and a combination of colours; knowledge is a plant, a reward, good, freedom, power, treasure, art and beauty.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 11; 61-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeanne la Folle. Quelques considérations sur le personnage Montherlantien face aux sources historiques
Joanna Szalona. Kilka uwag na temat: Postać w dziele Montherlanta a źródła historyczne
Autorzy:
Stachniak, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954777.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henry de Montherlant
teatr (historia w teatrze)
szaleństwo
theatre (history in theatre)
folly
Opis:
Joanna Szalona, urodzona w Toledo w 1479, a zmarła w Tordesillas w 1555 r., była królową Kastylii i Aragonii, żoną Filipa Pięknego. Jest ona postacią bardzo złożoną i do dziś nieodgadnioną: jedni twierdzą, że była szalona, niezrównoważona psychicznie, drudzy zaś utrzymują, że była ofiarą ambicji politycznych swojego ojca Ferdynanda, potem męża, a następnie syna. Karola V, którzy zależnie od swoich własnych interesów orzekali o jej zdrowiu psychicznym. Postać ta - jej tajemniczość i złożoność - zainspirowała dramatopisarza Henry’ego de Montherlant, który w swojej sztuce pod tytułem Le Cardinal d ’Espagne ukazał ją w jej ostatnim, choć najdłuższym okresie życia - jako wdowę, zrozpaczoną po śmierci swojego męża, Filipa Pięknego. Zarówno wygląd zewnętrzny, jak i zachowanie bohaterki Monlherlanta zgodne są ze świadectwami ówczesnych i współczesnych historyków: P. de Sandovala. L. P. Gacharda, W. T. Walsha oraz J. Brouwera. Niedbały ubiór królowej, odmawianie przyjmowania posiłków, strach przed szpiegami, niechęć do podejmowania decyzji, szczególnie wagi państwowej, czy napady szału ustępujące stanom odrętwienia, obecne są w sztuce francuskiego pisarza, który przyznaje się zresztą do korzystania z przekazów kronikarzy tamtej epoki. Postaci Joanny Szalonej towarzyszy również głębokie poczucie godności królewskiej oraz niechęć do spełniania wszelkich praktyk religijnych. Jednakże podstawą, na której Montherlant zbudował postać Joanny Szalonej, jest niewątpliwie jej niezaspokojona i zazdrosna miłość do Filipa Pięknego: z tą samą pasją, z jaką kochała i zarazem nienawidziła swojego męża za jego życia, tak również opłakiwała go po jego śmierci.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 25-46
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trois figures feminines face à la passion amoureuse et la passion du pouvoir. La Reine morte et le Cardinal dEspagne de Henry de Montherlant
Trzy postaci kobiece wobec miłości i władzy. Martwa Królowa i Kardynał Hiszpanii Henry Montherlanta
Autorzy:
Stachniak, Judyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954382.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Henry de Montherlant
kobieta (kobieta w teatrze)
miłość
władza
woman (woman in theater)
love
power
Opis:
Inès de Castro, Infantka Nawarry i Joanna Szalona są postaciami kobiecymi nakreślonymi przez Henry'ego Montherlanta w dwóch jego sztukach teatralnych, zatytułowanych Martwa królowa i Kardynał Hiszpanii. Wszystkie trzy charakteryzują się na kartach książki poprzez swój stosunek do miłości i władzy. Postępowanie i charakter Inès de Castro i Joanny Szalonej ilustrują miłość małżeńską: pierwszeństwo „kochać” nad „być kochaną”, pożądanie cielesne, idealizowanie ukochanej osoby, pragnienie czułości i chęć niepodzielnego posiadania ukochanego na własność łączy te dwie bohaterki. Jednakże Inès potrafi się dzielić swoim uczuciem, podczas gdy królowa Joanna stara się zagarnąć je wyłącznie dla siebie samej. Innym rodzajem miłości opisanej przez autora jest miłość macierzyńska, którą uosabia Inès de Castro. Czytelnik poznaje marzenia, obawy i radości przyszłej matki: nosić w sobie nowe życie to pielęgnować nadzieję i dobro oraz mieć wewnętrzną siłę, aby bronić swojego szczęścia. Infantka Nawarry, najmłodsza z bohaterek, odrzuca wszelkie uczucie, jakie może łączyć mężczyznę i kobietę, pogardza taką miłością, daje się natomiast uwieść kobiecemu wdziękowi Inès de Castro. Postaci Joanny Szalonej i Inès de Castro służą też autorowi do podjęcia rozważań na temat władzy królewskiej; zarówno Ferrante, jak i kardynał Cisneros mają w tych kobiecych postaciach swoich doradców, którzy podpowiadają im rozwiązanie ich wątpliwości – podczas gdy Joanna Szalona proponuje nicość i śmierć, Inès głosi nadzieję imiłość. Wychowana, aby rządzić i dawać rozkazy, oswojona z intrygami dworskimi i podstępami monarchów, Infantka Nawarry wierzy głęboko w swoją misję wodza i monarchini. Henry de Montherlant, poprzez postaci trzech kobiet, proponuje czytelnikowi subtelną analizę miłości i władzy, ukazując różnorodność i złożoność tych dwóch aspektów życia ludzkiego, tym bardziej że są one przedstawione nie jako zwykłe uczucie i zadanie, ale jako wszechwładne namiętności i pasje.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 5; 43-77
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Johna Henryego Newmana teoria edukacji katolickiej
John Henry Newmans Theory of Catholic Education
Autorzy:
Surmiak, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1706575.pdf
Data publikacji:
2021-07-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
John Henry Newman
uniwersytet katolicki
„wolna” edukacja
teologia
umysł filozoficzny
catholic university
liberal education
theology
philosophical mind
Opis:
W niniejszym artykule zostaną wyjaśnione kwestie związane z pewną ambiwalencją dotyczącą sposobu argumentacji przez Newmana potrzeby „wolnej” edukacji (liberal education), a także w jaki sposób różnicuje się ona na gruncie teologicznym w stosunku do całości edukacji katolickiej. Przedstawione zagadnienia są argumentem za tym, że rozprawy Newmana stanowią bardzo pomocne źródło dla opisu jednego z centralnych problemów wewnątrz teorii wychowania katolickiego, a mianowicie należytej relacji pomiędzy teorią edukacji a samą teologią (katolicką).
In this paper it will be explained that there is some ambiguity over how much Newman’s arguments for liberal education are actually grounded in more general theological arguments about the distinctive nature of Catholic education. In what follows it will be argued that Newman's work is helpful in drowning attention to one of the central problems within the theory of Catholic education, namely what ought to be the relationship between educational and (Catholic) theology.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 3; 95-113
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thomas Hobbes w interpretacji Lesliego Stephena a brytyjski agnostycyzm przełomu XIX i XX wieku
Thomas Hobbes as Interpreted by Leslie Stephen and British Agnosticism at the Turn of the 19th and the 20th Centuries
Autorzy:
Wilczewska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488198.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Leslie Stephen
Thomas Hobbes
Herbert Spencer
Henry Longueville Mansel
wiktoriański agnostycyzm
historia agnostycyzmu
Victorian agnosticism
history of agnosticism
Opis:
Leslie Stephen, jeden z głównych przedstawicieli wiktoriańskiego agnostycyzmu i autor ważny dla wiktoriańskiej historiografii, wiele miejsca w swych dziełach poświęcił filozofii Thomasa Hobbesa, którego interpretował jako zdecydowanego sceptyka i którego myśl zainspirowała częściowo jego własną filozofię, szczególnie w przypadku takich zagadnień, jak rola religii i natura wiary. Analiza dokonanego przez Stephena porównania Hobbesa do Herberta Spencera ukazuje analogię między dwoma ujęciami problemu wiedzy o Bogu obecnymi w dziełach Hobbesa a formą, jaką problem ten przyjął u fideisty Henry’ego Longueville’a Mansela i agnostyka Herberta Spencera, rzucając światło na nowożytne inspiracje wiktoriańskiego agnostycyzmu i wpływ, jaki poglądy jego zwolenników wywarły na historiografię ich epoki.
Leslie Stephen, one of the main representatives of Victorian agnosticism and an important Victorian historiographer, devoted much space in his works to the philosophy of Thomas Hobbes, interpreted by Stephen as a confirmed sceptic; Hobbes’ thought partially inspired Stephen’s own philosophy—especially when it comes to such problems as the role of religion and the nature of faith. An analysis of Stephen’s comparison of Hobbes to Herbert Spencer shows an analogy between two accounts of the problem of the knowledge of God: (1) that of Hobbes and Henry Longueville Mansel, a fideist, and (2) that of Herbert Spencer, an agnostic. The analysis sheds light on the modern inspirations of Victorian agnosticism and its influence on Victorian historiography.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2016, 64, 1; 75-92
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Church and Ecumenism in the Thought of John Henry Newman
Kościół i ekumenizm w myśli Johna Henry’ego Newmana
Autorzy:
Scerri, Hector
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1727473.pdf
Data publikacji:
2021-09-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
John Henry Newman
Kościół
Via Media
powołanie prorockie
wymiar charyzmatyczny
hierarchia
ekumenizm
Church
prophetic office
charismatic dimension
hierarchy
ecumenism
Opis:
This article explores the development of Newman’s thought on the Church, throughout different phases of his long life. The article focuses, among other themes, on the nature of the Church, the important introduction to his Via Media (1877), the charismatic dimension of the ekklesia, and the respective roles of the pope, the bishops and the laity, in particular what the latter can contribute to the whole People of God. The article also seeks to delve into the question whether one can talk about ecumenism in the writings of the influential nineteenth-century English man of letters and opinion leader. The conclusion offers some final considerations on what Newman underwent during his long and meandering journey with regard to some basic tenets of his ecclesiology.
W artykule analizowana jest ewolucja myśli Newmana na temat Kościoła na różnych etapach jego długiego życia. Autor skupia się m.in. na naturze samego Kościoła, wprowadzeniu, które Newman napisał do swojego dzieła Via Media (1877), charyzmatycznym wymiarze eklezji, roli, jaką odegrali poszczególni papieże, biskupi i świeccy, a w szczególności na roli tych ostatnich w życiu całego Ludu Bożego. Przeanalizowano także kwestię, czy w pisarstwie tego wpływowego Anglika i przywódcy intelektualnego z XIX wieku odnajdziemy wątki ekumeniczne. W konkluzji autor przedstawia swoje refleksje dotyczące długiej i krętej drogi, jaką podążał Newman, formułując podstawowe założenia swojej eklezjologii.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 7; 59-78
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The First Polish-French Rendez-Vous of Cultures. Henry III of France’s (Henri de Valois’) Polish Episode
Autorzy:
Półćwiartek-Dremierre, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807087.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dialogue of cultures, Henry III of France, Desportes, Kochanowski, Ballet des Polonais, Antiquity in the Renaissance, 16th century, Poland, France
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 63 (2015), issue 1. A complex political game, differences in the level of development of the political, social and aesthetic thought, different customs, and also frequently a language gap—all these conspired against the Polish-French dialogue in the sphere of culture in the years 1573-1574. The article analyzes the opportunities for both parties to get to know each other during the Polish episode of Henri de Valois: a visit by the Polish group of envoys to Paris in the summer of 1573, and a poetical exchange between Philippe Desportes and Poles, including Jan Kochanowski, that closed the Henri period. The exchange, up till the recent times called univocally a “duel,” turns out to be, in the case of Adieu à la Pologne and Gallo crocitanti ἀμοιβή the starting of a real, albeit ephemeral dialogue beyond the political and everyday reality, one on the level of art.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 73-91
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Józefa Wieniawskiego w Londynie – analiza źródeł
Joseph Wieniawski’s Artistic Activity in London – Analysis of Sources
Autorzy:
Rzepecki, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956374.pdf
Data publikacji:
2021-11-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Józef Wieniawski
Henryk Wieniawski
polska muzyka w Londynie
Polacy w Londynie
Joseph Wieniawski
Henry Wieniawski
Polish music in London
Poles in London
Opis:
Józef Wieniawski, należący do grona najwybitniejszych polskich kompozytorów przełomu XIX i XX wieku, jeszcze za życia zyskał miano kosmopolity – artysty wędrującego, który odwiedzał najodleglejsze zakątki Europy, koncertując przed publicznością w najbardziej prestiżowych ośrodkach Starego Kontynentu. Na podstawie zgromadzonych źródeł i przeprowadzonej analizy należy stwierdzić, że Londyn był jednym z najczęściej odwiedzanych miast przez brata słynnego skrzypka, zapewne z powodów rodzinnych. Analiza zgromadzonych źródeł pozwoliła na odtworzenie fragmentu ścieżki artystycznej, ujawniając tym samym zapomniane fakty z życia artysty.
Joseph Wieniawski is among the most outstanding, acknowledged and recognized Polish composers living and creating at the turn of the 20th century. Over the years, he’s gained a well-deserved name as a real cosmopolitan, a traveling artist who performed in front of the most noble public, in the most prestigious centers and concert halls all over Europe. The collected source material reveals the city of London as his favourite destination, probably for family reasons. The analysis of resources made it possible to recreate fragments of Józef Wieniawski’s artistic path, bringing forgotten facts from the artist’s life.
Źródło:
Studia Polonijne; 2021, 42; 137-151
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pierwsze polsko-francuskie rendez-vous kultur. Polski epizod Henryka Walezego
The First Polish-French Rendez-Vous of Cultures. Henry III of France's (Henri de Valois') Polish Episode
Autorzy:
Półćwiartek-Dremierre, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882466.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
dialog kultur
Henryk Walezy
Desportes
Kochanowski
Ballet des Polonais
antyk w renesansie
poezja w renesansie
XVI wiek
Polska
Francja
dialog of cultures
Henry III of France
antiquity in the Renaissance
16th century
Polska
France
Opis:
Złożona gra polityczna, różnice w rozwoju myśli politycznej, społecznej, estetycznej, odmienne obyczaje, a także częstokroć przepaść językowa, wszystko sprzysięża się w latach 1573-1574 przeciw polsko-francuskiemu dialogowi w sferze kultury. Artykuł analizuje okazje ku wzajemnemu poznaniu za czasów polskiego epizodu Henryka Walezego: wizytę polskiego poselstwa w Paryżu latem 1573 r. oraz, zamykajacą okres henrykowski, poetycką wymianę pomiędzy Philippem Desportesem a Polakami, w tym Janem Kochanowskim. Wymiana ta, do niedawna nazywana niepodzielnie „pojedynkiem”, okazuje się w przypadku Adieu à la Pologne i Gallo crocitanti ἀμοιβή zawiązaniem rzeczywistego, choć efemerycznego, dialogu ponad polityczną i codzienną rzeczywistością, na poziomie sztuki.
A complex political game, differences in the level of development of the political, social and esthetic thought, different customs, and also frequently a language gap - all these conspired against the Polish-French dialog in the sphere of culture in the years 1573-1574. The article analyzes the opportunities for both parties to get to know each other during the Polish episode of Henri de Valois: a visit by the Polish group of envoys to Paris in the summer of 1573, and a poetical exchange between Philipp Desportes and Poles, including Jan Kochanowski, that closed the Henri period. The exchange, up till the recent times called univocally a “duel”, turns out to be, in the case of Adieu à la Pologne and Gallo crocitanti ἀμοιβή the starting of a real, albeit ephemeral dialog beyond the political and everyday reality, one on the level of the art.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 205-223
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scholastic Sources of Gottfried Wilhelm Leibniz’s Treatise Disputatio metaphysica de principio individui
Scholastyczne źródła traktatu Gottfryda Wilhelma Leibniza Disputatio metaphysica de principio individui
Autorzy:
Koszkało, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488323.pdf
Data publikacji:
2017-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
principle of individuation
individual
double negation
existence
haecceitas
total (whole) entity
metaphysical pluralism
Leibniz
John Duns Scotus
Henry of Ghent
Suárez
Wilhelm Ockham
zasada indywiduacji
indywidualny
podwójna negacja
istnienie
cała jednostka
pluralizm metafizyczny
metafizyczny indywidualizm
Jan Duns Szkot
Henryk z Gandawy
Opis:
The object of this article is the scholastic inspirations found in the metaphysical disputation De principio individui by Gottfried Wilhelm Leibniz. The purpose of this study was, on one hand, a reconstruction of Leibniz’s theory concerning the principle of individuation, and on the other hand, a presentation of some texts by medieval scholastic authors (Henry of Ghent, Peter of Falco, Thomas Aquinas, Aegidius of Rome, Robert Kilwardby, William of Ockham) to whose ideas Leibniz refers in the named work, even though he had, for the most part, only second-hand information concerning them. In his juvenile treatise, Leibniz states that the individuating principle has to be universal, which means relevant to all kinds of being; it has to be metaphysical in character and not merely epistemological. He regards individuality as synonymous with unity combined with difference. He resolutely takes sides with nominalism and rejects the reality of all kinds of universal beings and beings whose unity is weaker than numerical unity. As a consequence of this assumption, he rejects the conceptions in which the principle of individuation is formed by: double negation, existence or the haecceity. By contrast, he embraces the solution (close to the tradition originated by Ockham and also related to Suárez), according to which the whole entity (tota entitas) of an individual thing is the principle of individuation. In effect, for Leibniz, any real thing is simply singular, which comes down to the thesis that a thing is singular owing to its own metaphysical subcomponents, which are singular by themselves.
Przedmiotem artykułu są scholastyczne inspiracje zawarte w dyspucie metafizycznej De principio individui Godfryda Wilhelma Leibniza. Celem artykułu jest, z jednej strony, rekonstrukcja stanowiska Leibniza dotyczącego zasady jednostkowienia, z drugiej zaś strony przedstawienie tekstów średniowiecznych autorów (Henryka z Gandawy, Piotra z Falco, Tomasza z Akwinu, Idziego Rzymianina, Henryka z Gandawy, Roberta Kilwardby’ego, Wilhelma Ockhama), do których poglądów Leibniz się odnosi, a które najczęściej znał z drugiej ręki. W swym młodzieńczym dziele Leibniz deklaruje, że zasada jednostkowienia ma być uniwersalna, to znaczy dotyczyć wszystkich rodzajów bytów oraz musi mieć charakter metafizyczny, a nie epistemologiczny. Indywidualność z kolei traktuje jako synonim jedności i różnicy. Opowiada się po stronie nominalizmu, odrzucając istnienie jakichkolwiek form bytów ogólnych, czy bytów o jedności słabszej niż numeryczna. W związku z tym odrzuca koncepcje, w których zasadę jednostkowienia stanowi: podwójna negacja, istnienie czy haecceitas, przyjmując rozwiązanie (bliskie tradycji Ockhama i odnosząc się do Suáreza), według którego cała bytowość (tota entitas) indywiduum jest zasadą jednostkowienia. W efekcie według niego rzecz jest jednostkowa po prostu, co sprowadza się do tezy, że jest jednostkowa dzięki swym subkomponentom bytowym, które same są jednostkowe.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 2; 23-55
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies