Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "axiology" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 35
Tytuł:
Wartości epistemiczne: Aktualne kontrowersje w aksjologii nauki
Epistemic values: Some contemporary controversies in the axiology of science
Autorzy:
Hajduk, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015980.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia nauki
aksjologia
neopozytywizm
wartość
philosophy of science
axiology
neo-positivism
value
Opis:
The paper discusses naturalistic axiology of L. Laudan (normative naturalism) and social epistemology of H. Longino (contextual empiricism). Both standpoints are subjected to criticism. G.Doppelt, A.Rosenberg, and H.Siegel argue that Laudan's axiology lacks any naturalistic foundation. K.Freedman shows that this objection is based on a misunderstanding of Laudan's use of the term “naturalism”. He distinguishes two senses of this term running throughout Laudan's work. Once those senses are made explicit the above objection dissappears. Next, the attention is drawn to the virtues of Longino's epistemology as a viable alternative both to positivism and holism. The paper presents objections raised by Ph. Kitcher (the charge of relativism), F.Schmitt (the charge of incoherence) and M.Solomon (the charge of individualism) against Longino's views and arguments defending her position developed by K. B. Wray. The paper claims that the discussions presented can be best understood within the framework of (epistemic) axiology initiated in the fifties of the XXth century – among others – by R. Rudner, C.W.Churchman, I.Levi.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 165-184
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia pedagogiczna − subdyscyplina naukowa pedagogiki (in statu nascendi)
Pedagogical Axiology – Scientific Subdiscipline of Pedagogy (in statu nascendi)
Autorzy:
Ostrowska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811027.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia pedagogiczna
subdyscyplina
dorobek naukowy
rozwój
pedagogical axiology
subdiscipline
academic achievements
development
Opis:
Aksjologia pedagogiczna to subdyscyplina pedagogiki, która powstała na skrzyżowaniu dwóch dyscyplin naukowych – pedagogiki ogólnej i aksjologii. W kompendiach wiedzy i w literaturze przedmiotu niejednokrotnie bywa pomijana. Dotychczasowy dorobek naukowy aksjologii pedagogicznej jest bogaty. Wymaga on krytycznego uporządkowania i motywuje do dalszego rozwoju subdyscypliny w aspekcie poznawczym, metodologicznym, empirycznym oraz w sferze praktycznej.
Pedagogical axiology is a subdiscipline of pedagogy, that arose in the middle of two scientific disciplines – general education and axiology. In many compendiums of knowledge and literaturę of subject pedagogical axiology is repeatedly ignored. The past academic achievements of pedagogical axiology are rich. It requires critical ordering and motivates the further development of this subdiscipline in cognitive, methodological, empirical, and practical aspects.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2017, 9(45), 2; 11-30
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej jako podstawa jej sukcesu
Axiology of Contemporary Resocialization Pedagogy as the Basis for its Success
Autorzy:
Nowak, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811069.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wartości
aksjologia
aksjologia wychowania
resocjalizacja
sukces
efekty
values
axiology
axiological education
rehabilitation
treatment
success
results
Opis:
Życie człowieka charakteryzują wartości realizowane w wolności. Dotyczy to także resocjalizacji. Wartościami zajmuje się aksjologia, a w pedagogice – aksjologia wychowania. Główny problem artykułu sformułowano jako pytanie: Jaka jest rola wartości w sukcesie oddziaływań resocjalizacyjnych? W odpowiedzi na ten problem podjęto najpierw określenie roli wartości w wychowaniu i w pedagogice, następnie wskazano na specyficzne aspekty procesu resocjalizacji, aby w tym kontekście przedstawić zagadnienie roli wartości w procesie skutecznej resocjalizacji.
A man’s life are characterized by values implemented in freedom. This also applies the rehabilitation and treatment. Values and deals are the subject of interest of axiology and axiological education. The main problem of this article are formulated as question: What is the role of values in the success of the impact of correctional facilities? In response to this problem it was decided to specify the role of values in education and pedagogy, then it was indicated on the specific aspects of the process of rehabilitation, to take, in this context, the question of the role of values in the process of effective rehabilitation and treatment of the prisoners.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2019, 11(47), Numer specjalny; 17-28
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vladimir Nabokov w ujęciu aksjologii
Vladimir Nabokov from the Perspective of Axiology
Autorzy:
Mal’tsev, Leonid A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877305.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 7; 211-214
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologia a chińskie tradycyjne imiona kobiet
Axiology and Traditional Chinese Names of Women
Autorzy:
Kałużyńska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887195.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia
wartości instrumentalne
wartości ostateczne
antroponimy
leksemy wyrażające wartości kobiece
chińskie imiona żeńskie
axiology
instrumental values
terminal values
anthroponims
lexemes denoting female values
Chinese female names
Opis:
Artykuł omawia grupę tradycyjnych chińskich imion żeńskich zawierających leksemy wskazujące na moralne, psychiczne i behawioralne cechy kobiet. Wspomniane cechy są podobne do wartości ludzkich wyróżnionych przez filozofów i psychologów w dziedzinie aksjologii, czyli teorii wartości. Typologia wartości opracowana przez Miltona Rokeacha w 1973 r. służy jako rama dla prowadzonych badań. Materiał badawczy zawiera 1050 leksemów obecnych w 2931 standardowych imionach własnych chińskich kobiet. Leksemy oznaczające wartości kobiece stanowią 27% wszystkich analizowanych leksemów, a występują w 1600 imionach. Nazwy własne oznaczające wartości ujawniają w pewnym stopniu system wartości preferowanych w tradycyjnych Chinach i wydają się istotne dla dalszych badań w dziedzinie aksjologii.
The paper discusses the group of Chinese traditional female names containing lexemes denoting moral, mental and behavioural features of women. The features mentioned are related to human values distinguished by philosophers and psychologists in the domain of axiology, i.e. the theory of value. The typology of values elaborated by M. Rokeach in 1973 serves as a framework for the research. The research material contains 1050 lexemes evidenced in 2931 standard personal names of Chinese women. The lexemes denoting female values stand for 27% of all lexemes analysed, and occur in 1600 names. Personal names denoting the values reveal to some extent the system of values preferred in traditional China, and seem to be important for the further studies in the domain of axiology.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 9; 9-25
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości i wątpliwości
Value and doubts
Autorzy:
Rygielska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16729486.pdf
Data publikacji:
2020-05-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wartości
aksjologia
chrześcijaństwo
Cyprian Norwid
kultura współczesna
values
axiology
Christianity
modern culture
Opis:
The article is a review of viewpoints suggested by the authors of the collective volume Norwid w świecie wartości. Z „Dni Norwidowskich na Białołęce” (Norwid in a World of Values. From the „Norwidian Days in Białołęka”), ed. T. Korpysz. Fundacja „Ziarna Ocalenia”. Warszawa 2012. The book contains sketches by well-known and recognized scholars studying the life and work of Cyprian Norwid as well as by young researchers gathered around the Warsaw Norwidological Circle: Jadwiga Puzynina, Jacek Leociak, Rev. Antoni Dunajski, Tomasz Korpysz, Joanna Trzcionka, Marta Ewa Rogowska, Karol Samsel, Marcin Będkowski. To a large degree the volume has a character of an academic one designed for the general public, which does not belittle its importance or value, as it is supposed to induce reflection on values not only in the life of Norwid, but in the lives of all the readers of the book. The scholars have taken up the problems of the truth as a value (autotelic and sacralized), of “the ethics of speech” – responsibility for one’s own words and for another man, of Norwid’s connections with Christianity, of searching for values in history of Europe’s culture and the 19th century philosophy. Reproductions of artistic works by pupils of primary and post-primary schools who received awards at competitions organized on the occasion of “Norwidian Days in Białołęka” are a separate part of the volume. The articles contained in the book prove that the axiological issues in Norwid’s works, despite the fact that there are a lot of publications on this subject, are still worth studying.
Źródło:
Studia Norwidiana; 2013, 31; 216-232
0860-0562
Pojawia się w:
Studia Norwidiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Redukcjonizm pragmatyczny jako wersja współczesnej rewolucji w aksjologii
Pragmatic Reductionism as a Version of Contemporary Revolution in Axiology
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917629.pdf
Data publikacji:
2021-03-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The author subjects to criticism the anti-intellectualistic conception of man as animal pragmaticum and he defends the humanity's rationalist heritage that is to a large degree inspired by the proposition that man – created in God's image – shows his similarity to the Creator by reflexive, rational and free actions. The author points to a necessity to refer in the cultural-social space to a transcendental basis of values, to the foundation of moral values, to the order of good and truth, and he warns against the dangers that are brought by a purely pragmatic approach in which the main role is played by legal regulations and actions that have an institutional-administrative character.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1999, 47, 2; 369-388
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Symbolic Role of Poverty in the Franciscan Preaching of the Saxon Era
Autorzy:
Wolański, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806998.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
preaching; poverty; charity; axiology; social communication; Franciscanism
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 61 (2013), issue 2. The article presents selected aspects of the functioning of the concept of poverty in the narrative of Old Polish Franciscan preaching of the Saxon era. The relationship between the context formed by Old Polish culture and the role of the idea of poverty in the Franciscan movement is presented. The author attempts to present the adaptation of the topica, drawing on the broadly conceived Christian tradition, to the realities of the Polish Republic. To do so, an analysis of the discourse of various types of sermons is presented. The object of the analysis is Sunday and holiday preaching. The article, though, focuses on funeral sermons, which apparently has great significance for the Sarmatian culture. The concluding section highlights the extreme importance of the issue of poverty as one of those cultural symbols that defined the place and meaning of caritas in Old Polish culture. It was also necessary to form various aspects of the social sensitivity of those times.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2 Selected Papers in English; 43-56
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcje wartości w wychowaniu
Functions of Values in Education
Autorzy:
Siewiora, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811028.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia
wartości
wychowanie
celowość ludzkiego działania
axiology
values
education
purposefulness of human act
Opis:
Artykuł poświęcony został refleksji nad funkcjami wartości w kontekście dynamiki procesu wychowania. Ścieranie się różnorodnych poglądów filozoficznych na temat wartości w życiu człowieka rodzi na gruncie pedagogicznym konkretne, często rozbieżne koncepcje. Należy jednak pamiętać, że w centrum tych rozważań powinno zawsze stać dobro wychowanka. Dlatego nie ulega wątpliwości, że stałość systemu wartości jest gwarantem efektywności procesu wychowania prowadzącego do stawania się bardziej człowiekiem.
This article is dedicated for reflection on the function of values in the context of the dynamics of the process of education. Friction between various philosophical views about the value of human life creates specific, often divergent concepts in pedagogical approach. However, one have to remember that these considerations should always be centred on the good of the pupil. Therefore, there is no doubt that the stability of the system is a guarantee of the effectiveness of the process of the upbringing and maturation in humanity.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2017, 9(45), 2; 31-45
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elementy kultury i sportu z perspektywy aksjologii. W kręgu myśli Stanisława Kowalczyka
Elements of culture and sport in the perspective of axiology. In the circle of Stanisław Kowalczyk’s thought
Autorzy:
Szymczyk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834418.pdf
Data publikacji:
2020-05-14
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia
socjologia wartości
kultura
sport
kultura fizyczna
filozofia i socjologia ciała
axiology
sociology of values
culture
physical culture
philosophy and sociology of the body
Opis:
In the text aspects of understanding culture and sport in the approach taken by Stanisław Kowalczyk, a representative of the Lublin school of Christian personalism, are presented. These spheres are viewed from the perspective of axiology. In the sphere of the existence of values the solution suggested by Kowalczyk tends to accept the reality of the two planes: the ontological one and the personalistic one (“the two-leveled reality” of axiological categories). He favors the psycho-social (or, in other words, the subjective-objective, or “relative-dualist”) perspective of approaching values. The author is definitely in favor of the personalistic-holistic approach to structural elements of the axiological experience. He presents the personalistic conception of culture, referring to its ontological-axiological foundations. He explicitly stresses that culture also has a social character. For Kowalczyk sport is a part of physical culture, and this, in turn, is a branch of culture understood in a general way. He is in favor of the personalistic conception of sport. Activity in the field of sport is motivated, in his approach, by definite values and applied norms; it also fulfills many anthropological functions. According to Kowalczyk, elements of philosophy of the body are an integral part of philosophy of sport. The Lublin personalist’s reflections may be successfully applied in sociological analyses and explorations.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2012, 40, 1; 81-106
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inkongruencja aksjologiczna. Wybrana problematyka pedagogiczna
Axiological Incongruence. Selected Pedagogical Issues
Autorzy:
Siewiora, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151121.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
inkongruencja
aksjologia
marksizm
ponowoczesność
dobro
zło
wartościowanie
incongruence
axiology
Marxism
postmodernity
good
evil
valuation
Opis:
Jednym z podstawowych problemów współczesnej pedagogiki jest konieczność zmierzenia się z chaosem, jaki zapanował w obszarze aksjologii. Konieczny jest zatem namysł nad jego filozoficznymi źródłami, ale przede wszystkim nad sposobami zaradzenia skutkom, jakie wywołał. Niezbędny wydaje się powrót do postrzegania dobra i zła jako kategorii pedagogicznych oraz kształtowania umiejętności wartościowania.
One of the basic problems of contemporary pedagogy is the need to face the chaos that has taken place in the area of axiology. It is therefore necessary to reflect on its philosophical origins, but above all, on the ways of remedying the effects it has caused. It seems necessary to return to the perception of good and evil as pedagogical categories, and to shape the ability to value.
Źródło:
Roczniki Pedagogiczne; 2022, 14, 2; 147-159
2080-850X
Pojawia się w:
Roczniki Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza kerygmatyczna wobec aksjologii współczesnego literaturoznawstwa
The Kerygmatic Analysis Against the Axiology of Modern Study of Literature
Autorzy:
Kaczmarek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882484.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kerygmat
chrześcijaństwo
sacrum
badania literaturoznawcze
kerygma
Christianity
studies of literature
Opis:
W artykule próbowano zestawić analizę kerygmatyczną, jaką posługiwał się Marian Maciejewski, z badaniami nad relacją religii i literatury, którą stosowano dotąd w badaniach literaturoznawczych. KUL-owska szkoła, do której odwoływał się Badacz, reprezentowana przez naukowców tej miary, co Czesław Zgorzelski, Irena Sławińska, Maria Jasińska-Wojtkowska, Stefan Sawicki, wniosła bardzo ważny wkład w wypracowanie metodologii badań sacrum w literaturze. Na tym tle propozycja Maciejewskiego idzie dalej, wnika nie tylko w strukturę tekstu, w którym obecny jest badany element religijny, ale stara się go interpretować w konfrontacji z kerygmatem apostolskim, by odsłonić jego istotne cechy chrześcijańskie, bądź niechrześcijańskie (np. religijność naturalną). Analiza kerygmatyczna, nazwana tu „metodą Maciejewskiego”, polega na rzetelnej refleksji nad wszystkimi aspektami utworu literackiego i wpisaną weń koncepcją antropologiczną, w szczególności zaś nad „kondycją duchową” człowieka, będącego podmiotem utworu.
The article attempts to compare the kerygmatic analysis as it was used by Marian Maciejewski, with the studies of the relation between religion and literature that had been used in studies of literature earlier. The school developed at the Catholic University of Lublin, to which the Professor referred, represented by scholars of such a caliber as Czesław Zgorzelski, Irena Sławińska, Maria Jasińska-Wojtkowska or Stefan Sawicki, made a very important contribution to developing a methodology of research on the sacrum in literature. Against this background Maciejewski's suggestion goes further; it not only probes into the structure of the text, in which the studied religious element is present, but tries to interpret it as confronted with the apostolic kerygma, in order to reveal its important Christian, or non-Christian features (e.g. natural religiousness). The kerygmatic analysis, called here “Maciejewski's method”, consists in diligent reflection on all the aspects of a literary work and on the anthropological conception inscribed in it, especially on the “spiritual condition” of the man who is the subject of the work.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 1; 57-73
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sens i smak Nieskończoności” − Henryka Elzenberga via negativa
„The Sense and Taste of Infinity” − Henryk Elzenbergs via negativa
Autorzy:
Wolicka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015928.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
aksjologia
intuscepcja
metempiria
mistyka
Nieskończoność
transracjonalizm
axiology
intusception
mysticism
Infinity
transrationalism
Opis:
The paper discusses Henryk Elzenberg's views on religion and mysticism, as they are scattered in his essays and critical writings, especially in his intellectual diary Kłopot z istnieniem [A Trouble with Existence]. The author relates his evolution of thought in the context of the philosopher's biography. He was first interested in epistemology and axiology (ethics and aesthetics) and then got involved in religious and mystic quest. The type of intuitive knowledge through participation in the object, which eludes positive and conceptual definitions, is called by Elzenberg intusception. The religious perspective affects also his relation to values. Initially, it was treated as a universal system of perfect determinants of ethical action and aesthetic experiences. In later Elzenberg's axiology they took on religion meaning, as metempirical and transrational signs − symbols − of Infinity (Indeterminacy). Eventually, this „religion of values” gives way to mysticism of negation, individual and solitary, in which the leading role is played by the „sense and taste of Infinity”. The author puts forward an interpretative hypothesis i.e. Henryk Elzenberg's via negativa was undoubtedly inspired by his Buddhist reading list. It may be traced to Jewish cabalistic tradition, although the author of A Trouble with Existence never refers to this source.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 2; 83-103
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typy łacińskich przysłówków oceniających
Types of Latin Evaluative Adverbs
Autorzy:
Górska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887540.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przysłówki zdaniowe
przysłówki oceniające
aksjologia
wartościowanie
modalność epistemiczna
ewidencjalność
miratywność
sentential adverbs
evaluative adverbs
axiology
valuation
epistemic modality
evidentiality
mirativity
Opis:
Artykuł ten jest propozycją uporządkowania nie dość konsekwentnego podziału podgrupy przysłówków zdaniowych określanych jako przysłówki oceniające. Propozycja ta polega przede wszystkim na oddzieleniu przysłówków oceniających w ścisłym sensie, czyli takich, które odwołują się do kategorii aksjologicznych od innych typów przysłówków oceniających. Wśród tych ostatnich można wyróżnić 1. przysłówki epistemiczne, za pomocą których mówiący dokonuje oceny prawdziwości propozycji (certe, certo, plane, profecto, sane, vero, vere, fortasse, forsitan), 2. przysłówki ewidencjalne, które wskazują, na jakiej podstawie mówiący wypowiada jakieś informacje (scilicet, videlicet) oraz 3. przysłówki miratywne, poprzez które mówiący daje wyraz zaskoczeniu, że dany stan rzeczy ma miejsce (inopinanter, inopinate, inopinato, necopinato). Wśród 4. przysłówków oceniających w ścisłym sensie można natomiast wyróżnić cztery podgrupy: a. ogólnie wartościujące (bene, male), b. odwołujące się do wartości poznawczych (sapienter, stulte, imprudenter, inepte, recte, falso), c. odwołujące się do wartości utylitarnych (opportune, feliciter, (per)commode incommode, perincommode) i d. odwołujące się do wartości moralnych (recte, falso, merito, iure, iniuria). W propozycji tej najbardziej dyskusyjne jest uznanie przysłówków wyrażających zaskoczenie za wykładniki miratywności, jako że jest to kategoria językowa dostrzeżona stosunkowo niedawno i nie dość dobrze rozpoznana.
The article suggests ordering the division of the sub-group of sentential adverbs, defined as evaluative adverbs, that is not consistent enough. The suggestion consists first of all in separating evaluative adverbs in the strict sense, that is ones referring to axiological categories, from other types of evaluative adverbs. Among the latter the following ones may be distinguished: 1. Epistemic adverbs, with the help of which the speaker evaluates the truth of the proposition (certe, certo, plane, profecto, sane, vero, vere, fortasse, forsitan), 2. evidential adverbs that point the basis on which the speaker gives some information (scilicet, videlicet), and 3. mirative adverbs, with which the speaker expresses his surprise that the given state of affairs does occur (inopinanter, inopinate, inopinato, necopinato). Among 4.the evaluative adverbs in the strict sense, in turn, four sub-groups may be distinguished: a. generally evaluating (bene, male), b. referring to cognitive values (sapientier, stulte, imprudenter, inepte, recte, falso), c. referring to utilitarian values (opportune, feliciter, (per)commode incommode, perincommode), and d. referring to moral values (recte, falso, merito, iure, iniuria). In the suggestion, recognizing the adverbs expressing surprise as the marker of mirativity is the most arguable point, as it is a language category that has been noticed relatively recently and has not been yet well recognized.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 3; 97-109
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakim językiem mówią głusi? – język migowy i polszczyzna w wypowiedziach głuchych
How Do Hearing Impaired People in Poland Communicate? – The Axiology of Polish Sign Language (PJM) and Polish Spoken Language in the Written Texts of Hearing Impaired People
Autorzy:
Ruta, Karolina
Wrześniewska-Pietrzak, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882846.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sposoby komunikacji głuchych w Polsce
polski język migowy PJM
system językowo-migowy
wartościowanie
different ways of communication among hearing impaired people
Polish Sign Language PJM
Polish Signed Language
axiology
Opis:
Niniejszy artykuł omawia problem różnych sposobów komunikacji osób głuchych w Polsce. Celem tekstu jest jednak nie tyle zaprezentowanie różnych sposobów komunikacji, ile ukazanie sposobów wartościowania tych systemów komunikacyjnych przez ich użytkowników – osoby niesłyszące i niedosłyszące. Zebrane do analizy opinie pochodzą z forum deaf.pl, a także czasopisma „Świat Ciszy” oraz innych tekstów pisanych przez głuchych. Przeprowadzone analizy pokazują, iż głusi w swoich wypowiedziach odnoszą się do trzech sposobów komunikacji – polszczyzny, polskiego języka migowego PJM, a także systemu językowo-migowego stanowiącego subkod języka polskiego. Wartościowanie tych systemów jest w zgromadzonym materiale niezwykle czytelne. Głusi bowiem bezspornie pozytywnie aksjologizują PJM jako własny język, a zarazem symbol przynależności do społeczności głuchych, natomiast polszczyznę, a także jej wizualny subkod SJM postrzegają negatywnie jako język obcy, trudny, narzucony przez większość. Tak wyraźna negatywna ocena polszczyzny i SJM wpływa także na trudności w pozytywnym postrzeganiu zjawiska dwujęzyczności i dwukulturowości głuchych w Polsce.
The article presents the problem of different ways of communication between hearing impaired people in Poland. The aim of the text is to discuss not only the ways of communication, but also to present how hearing impaired people perceive and evaluate Polish Sign Language (PJM), Polish (spoken and written) language and Polish signed language (SJM). The analyzed material comes from the website www.deaf.pl, newspaper “The World of Silence” and other texts written by hearing impaired people. The conveyed analysis have highlighted that deaf people are strictly confirmed that PJM is a valuable way of communication. What is more, they claim that PJM is also the symbol of being a deaf person, that is a part of deaf community and culture. They also perceive Polish language and SJM (the subcode of Polish language) as a foreign language, difficult to learn and the language that is imposed by hearing majority. Such negative valuation of SJM and Polish language influence on the perception of bicultural and bilingual education among deaf people in Poland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 193-212
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 35

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies