Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "liryka" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    [Rev.] Wojciech Kudyba, W końcu świat, Wydawnictwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2014, ss. 119, [1].
    [Rev.] Wojciech Kudyba, The World in the End, Publishing of Sopot’s Frends, Sopot 2014, pp. 119, [1].
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440878.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Wojciech Kudyba (1965-)
    poezja polska
    liryka metafizyczna
    literatura 21. wieku
    Polish poetry
    metaphysical lyric
    literature in the 21. century
    Opis:
    Abstrakt / Streszczenie polskie / Abstract / Summary in Polish: Recenzja zawiera opis struktury poetyckiej książki Wojciecha Kudyby pt. W końcu świat (Sopot 2014). Autor opisuje treść (zawartość) i ukazuje listę krytyków, którzy napisali opinie o Kudybie.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 239-244
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.] Wojciech Kudyba, W końcu świat, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2014, ss. 120, Biblioteka „Toposu”, t. 94.
    Autorzy:
    Kwiek-Osiowska, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951898.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Wojciech Kudyba (1965-)
    poezja polska
    liryka metafizyczna
    literatura 21. wieku
    Polish poetry
    metaphysical lyric
    literature in the 21. century
    Opis:
    Recenzja zawiera opis struktury poetyckiej książki Wojciecha Kudyby pt. W końcu świat (Sopot 2014). Autorka opisuje treść (zawartość) i analizuje porównawczo niektóre utwory poetyckie z tej książki.
    The review contains a description of the structure of Wojciech Kudyba’s book of poetry W końcu świat [The world at last] (Sopot 2014). The author describes the content and carries out a comparative analysis of some of his poems included in the volume.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 149-166
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojciech Kudyba, twórca poezji religijnej
    Wojciech Kudyba, the Author of Religious Poetry
    Autorzy:
    Kwiek-Osiowska, Janina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951921.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    kultura chrześcijańska
    literatura chrześcijańska
    polska poezja religijna
    polska poezja metafizyczna
    polska liryka XX wieku
    polska liryka XXI wieku
    Christian culture
    Christian literature
    Polish religious poetry
    Polish metaphysical poetry
    Polish lyrics of the 20th century
    Polish lyrics of the 21st century
    Opis:
    Autorka opisuje osobę Wojciecha Kudyby, naukowca i poetę religijnego, w sposób ogólny próbując scharakteryzować jego poetycki dorobek twórczy na podstawie kilku książek. Podjęte analizy prowadzą do konkluzji na temat literackich środków stylistycznych, stosowanych przez W. Kudybę. Przykłady używanych przezeń tropów artystycznych autorka wylicza, podając w zestawieniach tytuły wierszy (utworów) z poszczególnych tomów, które zawierają dany typ chwytów literackich. Analiza ma charakter przeglądowy.
    The author describes Wojciech Kudyba, a scholar and a religious poet, trying to characterize his poetic output on the basis of a few books. The analyses carried out in the book lead to the conclusions referring to the stylistic devices used by Wojciech Kudyba. The examples of the poet’s artistic tropes are enumerated by the author who in her specifications provides the titles of the poems published in particular volumes along with the information about a particular type of literary devices found in these poems.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 185-204
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.] Ks. Stefan Radziszewski, Kamińska ostiumiczna, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2011, ss. 272, bibliogr., indeks.
    [Rev:] Father Stefan Radziszewski, Ostiumic Kamienska, Publishing Jednosc, Kielce 2011.
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951883.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Anna Kamieńska (1920-1986)
    poezja polska XX wieku
    poezja religijna
    liryka metafizyczna
    literatura polska
    Anna Kamienska (1920-1986)
    Polish poetry of the 20th century religious poetry
    metaphysical lyrics
    Polish literature
    Opis:
    W recenzji książki monograficznej ks. Stefana Radziszewskiego pt. Kamińska ostiumiczna (‘Kamieńska w odrzwiach’) omówiono krótko jej strukturę, zawartość (treść) i konkluzje twórcy dzieła. Książka dotyczy opisu i analizy poezji polskiej poetki chrześcijańskiej Anny Kamieńskiej (1920-1986). Autor monografii objął badaniem całą twórczość poetycką tej poetki (wszystkie tomiki wierszy). Ks. Radziszewski wprowadził kategorię ‘ostiumiczności’, którą rozumie czworako (definiuje to na s. 238): 1. dziedzictwo poetyki quasi sacrum, 2. negacja negacji (interpretacja symboliczna), 3. swoiste odczytanie apokastasis panton [odnowienia całego bytu], 4. realizacja idei paschalnej.
    In his review of the monographic book by father Stefan Radziszewski Ostiumic Kamienska (‘Kamienska in the door’) the author briefly discussed the structure, content and conclusions of this work. The book is concerned with the description and analysis of the poetry of Anna Kamienska (1920-1986) a Polish Christian poet. In his monograph Stefan Radziszewski dealt with all of Kamienska’s poetic works. He introduced the category ‘ostiumicsness’ that he understood in four ways (he defined it on p. 238): 1. heritage of the ‘quasi sacred ‘ poetics, 2. the negation of negation (a symbolic interpretation), 3. specific re-reading of apokatastasis panton [renewal of all the being], 4. realization of the paschal idea.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 4(8); 217-220
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.] Ks. Wacław Buryła, Dogonić światło, Oficyna Wydawnicza 4K, Bytom [2008], ss. 155, [5].
    [Rev.] Father Wacław Buryła, To Catch the Light up, Editorial Publishing 4K, Bytom [2008], pp. 155, [5].
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440917.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Wacław Buryła (1954-)
    poezja polska 21 wieku
    liryka religijna
    poezja metafizyczna
    poezja religijna
    kultura chrześcijańska
    Bóg i człowiek w poezji
    [Waclaw Buryla (1954-)]
    Polish poetry in the 21. century religious lyric
    metaphysical poetry
    religious poetry
    Christian culture
    God and man in poetry
    Opis:
    Recenzja krótko opisuje osobę ks. Wacława Buryły jako poetę i organizatora konkursu literackiego poezji religijnej. Autor przedstawia tomik ks. Buryły pt. Dogonić światło (Bytom [2008]) i cytuje jeden wiersz pt. zawsze blisko, który opublikowno w tej książce poetyckiej.
    The review shortly describes the person of father Wacław Buryła (Waclaw Buryla) as the poet and the organizer of literary competition on religious poetry. The author presents the book by father Buryła Dogonić światło [To Catch the Light Up] (Bytom [2008]) and quotes one poetical work zawsze blisko [always near], that is published in the poetical book.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 245-246
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.] o. Eligiusz Dymowski, Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane), Wydawnictwo Prymat Mariusz Śliwowski, Białystok 2014, ss. 210.
    [Rev.] Father Eligiusz Dymowski OFM, The Touch of the Memory. (The Selected Verses), Publishing Prymat Mariusz Sliwowski, Bialystok 2014, pp. 210.
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440995.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Eligiusz Dymowski OFM (1965-)
    poezja polska 21 wieku
    liryka religijna
    poezja metafizyczna
    poezja religijna
    kultura chrześcijańska
    Bóg i człowiek w poezji
    eschatologizm
    Nowa Mretafizyczność
    Eligiusz Dymowski (1965-)
    Polish poetry in the 21. century religious lyric
    metaphysical poetry
    religious poetry
    Christian culture
    God and man in poetry eschatologism
    New Metaphysics (New Metaphysicsness)
    Opis:
    Recenzja krótko opisuje osobę o. Eligiusza Dymowskiego OFM (urodzonego w 1965) jako polskiego poetę religijnego. Autor przedstawia tomik o. Dymowskiego pt. Dotyk pamięci. (Wiersze wybrane) (Białystok 2014), cytuje i opisuje chrześcijańskie wiersze, które opublikowno w tej książce poetyckiej.
    The review shortly describes the person of father Eligiusz Dymowski OFM as the Polish poet. The author presents the book by father Dymowski Dotyk pamieci. (Wiersze wybrane) [The Touch of the Memory. (The Selected Verses) (Bialystok 2014) and quotes and describes some poetical works, that are published in the poetical book.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 247-260
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Лирика «отца Солнышка»: «Какая мощь, как непостижимо велико усилие нести свет»
    The Lyric Poetry of “Father Sun”: “What power, what inapprehensible great effort to carry light...”
    Liryka „ojca Słoneczka”, „jaka moc, jaki niezmiernie duży wysiłek nieść światło...”
    Autorzy:
    Kološuk, Nadežda Georgievna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951919.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    prison-camp lyric poetry
    Yaroslav Lesiv (1945-1991)
    Y. Lesiv’s poetic legacy
    religious world outlook
    existential loneliness
    Christian symbolism
    liryka więzienia i obozu
    Jarosław Lesiw (1945-1991)
    dziedzictwo poetyckie Jarosława Lesiwa
    światopogląd religijny
    egzystencjalna samotność
    symbolika chrześcijańska
    тюремно-лагерная лирика
    Ярослав Лесив (1945-1991)
    поэтическое наследие Ярославa Лесива
    религиозное мировоззрение экзистенциальное одиночество
    христианская символика
    Opis:
    The article deals with the poetic legacy of the Soviet dissident and longstanding prisoner and later Uniat priest Yaroslav Lesiv (1945 – 1991). It presents the outlook on life and the world of the believer and religious symbolism used in his lyric poetry. A considerable part of this lyric poetry was published posthumously. It is simple but refined in form and it sounds like a collection of prayers. Y. Lesiv’s lyric poetry reveals indisputable human and Christian values and Christian ethical postulates it expresses form an organic whole and cannot be doubted. Unfortunately, it’s impossible to analyze the formation of this world outlook now as all the published collections of Y. Lesiv’s lyric poetry differ both in composition and in manner of arrangement of texts, none of them is dated and none points to the sources from which the texts had been taken; in different editions there are substantial discrepancies. Obviously, it is necessary to do textual research based on archives. Y. Lesiv’s poetic work is multidimensional and requires repeated reading and critical interpretation. The aim of the article is an analysis of religious problems and of the connections between the figurative poetics and the author’s religious outlook. The methodological basis of the research is the raditional approach of literary history and methods of hermeneutic interpretation. The basic results of the research are the following observations and conclusions. Y. Lesiv’s poems create an impression of light, loving outlook up[on the world. Not knowing the author’s biography, one can hardly believe that the poems were written not only in imprisonment but in the hard conditions of living in the dark cell, of exhaustion and starvation after the tortures. Being physically imprisoned, the lyrical- hero acquires unlimited spiritual freedom. In Lesiv’s poetry are very few details of prison-camp reality or even mentions concerning the prison, although when they appear, they are very meaningful. But unexpected associations of the objects or circumstances of the reality with symbols and signs of God’s presence in the world appear. In the poems. The motifs of existential loneliness sometimes sound stoical, but on other occasions they are permeated with aching grief. Y. Lesiv’s modest poetic legacy deserves comparison with the legacy of great Christian poets and there is nothing in the Ukrainian literature with which we can Y. Lesiv’s work can be compared, except the lyrical prayer poetry of the baroque epoch. In the 20th century this tradition was not recalled and it was basically ignored. At present, however, it is very important.
    Niniejszy artykuł opowiada o dziedzictwie poetyckim sowieckiego dysydenta i więźnia, a później unickiego księdza Jarosława Lesiwa (1945-1991). W artykule się wciela światopogląd człowieka wierzącego i są używane symbole religijne. Wiele z tych wierszy zostały opublikowane pośmiertnie. Proste, ale eleganckie w formie, one brzmią jak zbiór modlitw. W poezji Jarosława Lesiwa są niepodważalnymi wartości chrześcijańskie a ludzkie, aksjomaty moralne Chrześcijan są organiczne a niezaprzeczalne. Niestety, nie możemy zanalizować powstanie takiego świata, ponieważ wszystkie opublikowane zbiory poezji Jarosława Lesiwa różnią się zarówno pod względem składu i kolejności rozmieszczenia tekstów, żaden ze zbiorów poezji nie zawiera dat i nie wyjaśnia źródło, z którego zostały one wydrukowane; w różnych publikacjach istnieją znaczne różnice tekstów. Oczywiście, ma jeszcze być zrobione zbadanie tekstu, w oparciu o archiwum. Poezja Jarosłava Lesiwa wielowymiarowa i wymaga wielokrotnego czytania i interpretacji krytycznej. Celem pracy jest analiza problemów, komunikacji figuratywnej poetyki a światopoglądu religijnego autora. Podstawą metodologiczną badań: tradycyjne historyczno-literackie podejście i metody interpretacji hermeneutycznej. Głównymi wynikami badania są następujące spostrzeżenia i wnioski. Wiersze Jarosława Lesiwa sprawiają wrażenie zaskakująco lekkiego miłosnego poglądu na świat. Nie znając biografię autora, trudno jest uwierzyć, że one mogły być tworzone nie tylko w więzieniu, ale w warunkach pobytu w karcerach, w czasie wyniszczającego głodu, po torturach. Jest oczywistym to, że, będąc ograniczony niewolą ciała, bohater liryczny Jarosława Lesiwa w wierszach otrzymuje nieskończona wolność duchową. W poezji Jarosława Lesiwa, pisanej w więzieniu, nie jest dużo opisywań realiów o więzieniu czyli obozie, a nawet wzmianek o więzieniu, chociaż są one dość wymowne. Ale jednak, tworzą się porównania nieprzewidziane, obiektów lub okoliczności, widocznej rzeczywistości z symbolami, znakami obecności Boga w świecie. Motywy samotności egzystencjalnej to brzmią tragicznie, to z przeciągającym żalem. Niewielkie poetyckie dziedzictwo Jarosława Lesiwa zasługuje na porównanie ze spuścizną wielkich poetów chrześcijańskich; a w literaturze ukraińskiej to dziedzictwo po prostu nie ma nic do porównania – chyba poza liryką modlitwy, poetów baroku. W XX wieku, tradycja ta nie została odświeżona i długo była ignorowana. Teraz jednak, ona brzmi tak, jak nigdy ważne.
    Лирика «отца Солнышка»: «Какая мощь, как непостижимо велико усилие нести свет». В статье идёт речь о поэтическом наследии советского диссидента и долголетнего заключённого, а позднее униатского священника Ярослава Лесива (1945-1991). В лирике воплощено мировоззрение верующего челове-ка и использована религиозная символика. Значительная часть наследия опубликована посмертно. Простая, но изысканная по форме, лирика звучит как собрание молитв. В поэзии Я. Лесива предстают несокрушимые общече- ловеческие и христианские ценности, органические и несомненные мораль-ные аксиомы христианина. К сожалению, на данном этапе изучения невоз-можно анализировать становление такого мировоззрения, поскольку все опубликованные собрания стихов Я. Лесива разнятся как по составу, так и порядком размещения текстов, ни одно не содержит их датировки и не объ-ясняет, из какого источника они опубликованы, в разных изданиях имеются существенные отличия текстов. Очевидно, должно быть сделано текстологи- ческое исследование, опираясь на архивы. Поэтическое творчество Я. Лесива многомерно и требует неоднократного прочтения и критической интерпре-тации. Целью исследования является анализ религиозной проблематики и связи образной поэтики с мировоззрением автора. Методологическая осно-ва исследования: традиционный историко-литературный поход и методы герменевтического истолкования. Основными результатами исследования являются следующие наблюдения и выводы. Стихи Я. Лесива производят впечатление удивительного светлого, любовного взгляда на мир. Не зная биографии автора, трудно поверить, что они могли быть созданы не просто в заключении, а в условиях содержания в карцере, во время истощающих голодовок, после истязаний. Будучи ограни-ченным физической несвободой, лирический герой в стихах приобретает бескрайнюю духовную свободу. В невольничьей поэзии Я. Лесива мало тюремно-лагерных реалий и даже упоминаний о тюрьме, хотя они и красно-речивы. Зато возникают неожиданные ассоциации предметов и условий видимой реальности с символами, знаками Божьего присутствия в мире. Мотивы экзистенциального одиночества звучат то стоически, то со щемящей горечью. Небольшое поэтическое наследие Я. Лесива заслуживает сравнения с наследием великих христианских поэтов, в украинской же литературе его просто не с чем сравнивать, разве что с молитвенной лирикой поэтов барок-ковой эпохи. В ХХ веке эта традиция долго не была актуализирована и за- малчивалась. Но сегодня звучит как никогда актуально.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 3(7); 63-82
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Rev.:] Kazimierz Wójtowicz CR, Dookoła Emaus i dalej. (Wiersze niemal zebrane), posłowie – ks. Stefan Radziszewski, Alleluja, Kraków 2012, 820, [1] s.
    Around Emmaus and Beyond (Poems Almost Collected)
    Autorzy:
    Tytko, Marek Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/440884.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
    Tematy:
    Kazimierz Wójtowicz (1945-)
    lirics
    Polish religious poetry
    Polish literature
    Christian culture
    Christian literature Resurrectionists
    20. century
    21. century
    Emmaus
    resurrection
    conversion
    literary translation
    Rose Ausländer (1901-1988) Datlev Block (1934-)
    Dietrich Bonhoeffer
    (1906-1945)
    Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
    Ernesto Cardenal (1925-)
    Paul Celan (1920-1970)
    Josef Dirnbeck (1948-)
    Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger
    (1912-2009)
    Martin Gutl (1942-1994)
    Paul Konrad Kurz (1927-2005) Kurt Marti (1921-)
    Rainer Maria Rilke (1875-1926) Rudolf Otto Wiemer (1905-1998) Eva Zeller (1923-)
    Michael Zielonka
    (1942-)
    liryka
    polska poezja religijna
    literatura polska
    kultura chrześcijańska
    literatura chrześcijańska zmartwychwstańcy
    XX wiek
    XXI wiek
    Emaus
    zmartwychwstanie
    nawrócenie
    tłumaczenie literackie
    Dietrich Bonhoeffer (1906-1945) Christine Busta (1915-1987) Georg Bydlinski (1956-)
    Gerhard Fritsch (1924-1969) Gertrud Fussenegger (1912-2009), Martin Gutl (1942-1994), Paul Konrad Kurz (1927-2005),
    Kurt Marti (1921-), Rainer Maria Rilke (1875-1926), Rudolf Otto Wiemer (1905-1998), Eva Zeller
    (1923-), Michael Zielonka (1942-)
    Opis:
    Ksiądz dr Kazimierz Wójtowicz CR (1945-), krakowski poeta, teolog literatury, zmartwychwstaniec – jest postacią od ponad czterdziestu lat obecną w polskim obiegu literackim. Należy do nurtu tzw. poezji kapłańskiej, lecz cokolwiek miałoby to określenie znaczyć, nie oddaje ono rzeczywistości jego wierszy. Ostatnio o. Wójtowicz wydał bardzo obszerny tom poetycki pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) (2012), w którym zawarł zdecydowaną większość wszystkich swoich dotychczas publikowanych utworów poetyckich, pochodzących z wielu tomów. Odnajdujemy tu teksty wierszy z kilkunastu zbiorków. Już każdy z tych tomików wzięty z osobna, stanowi znaczące wydarzenie artystyczne w polskim życiu literackim, szczególnie zaś w obiegu polskiej poezji religijnej. Tomiki wierszy o. K. Wójtowicza CR z licznie tam obecną motywiką religijną z pewnością zasługują na uwagę wyrobionego czytelnika, ponieważ są zwykle przemyślane w zakresie treści, z pogłębioną refleksją teologiczną tego wybitnego polskiego teologa literatury, bardzo precyzyjnie dopracowane co do formy artystycznej, wysmakowane w układzie utworów i „dopieszczone” w niemal każdym detalu. Dbałość o wysoki poziom merytoryczny tekstów idzie w parze z niesłychanie bogatą wyobraźnią twórczą o. Kazimierza Wójtowicza, zaskakującego czytelnika raz po raz niespotykanymi zestawieniami rzeczywistości ewangelicznej (biblijnej) i współczesnego nam życia naszej cywilizacji. Ojciec Kazimierz ma iście heurystyczną zdolność wynajdowania niesamowitych skojarzeń, niebanalnych metafor, oryginalnych kontaminacji frazeologicznych, metonimii, oksymoronów. Autor ten nie zadowala się tym, co już było dotąd powiedziane w poezji, lecz pracowicie drąży materię słowa, materię rzeczywistości ludzkiej, wyrażaną przez słowo. W rzeczywistości świata przedstawionego w utworach poetyckich K. Wójtowicza CR przebija troska o dyskretną obecność Słowa, delikatną pomoc Opatrzności Bożej światu ludzkiemu. Twórca nie stroni od malowniczości krajobrazów, opisów pięknej natury, sięga obficie po cytaty lub kryptocytaty biblijne, nawiązuje do znanych (bardziej lub mniej) wątków kultury chrześcijańskiej. Język jego wierszy jest zwarty, współczesny, przemawia do czytelnika konkretnością i zaciekawia niebywałymi skojarzeniami, odkryciami cudów dnia codziennego. Wychodząc od motywów biblijnych dochodzi do życia współczesnego i zestawia ze sobą myśli ewangeliczne z rzeczywistością zgoła im przeciwną, jaką niesie ze sobą współczesny nam świat. Te zestawienia niebanalne budują świat przedstawiony, pozwalają dookreślić miejsce człowieka w relacji z Bogiem w rozmaitych aspektach. Autor ten nie stroni od trudnych tematów, czasem gorzkich i niewygodnych, uważając, że człowiek należy oddać w pełni jego realności, wraz ze słabościami, grzechami, upadkami, a zarazem ukazuje światło nawrócenia „połamanego” duchowo, zagubionego, osamotnionego, skrzywdzonego czasem człowieka. Obok cieni pokazuje także i blaski ludzkiego żywota. Jego wiersze z pewnością nie są „laurkami” na cześć człowieka, lecz realistyczne spojrzenie poprzez piękne obrazy poetyckie na rzeczywistość ludzką i Boską. Twórczość o. Kazimierza Wójtowicza CR z pewnością czerpie z bogatych źródeł duchowości zmartwychwstańczej, której nota bene jest on znakomitym znawcą, jako autor bardzo wielu wytrawnych książek i artykułów, erudycyjnych wypisów cytatów z dziejów swojego macierzystego zgromadzenia. Dostrzegam w Wójtowiczowskiej poezji rys niejako ‘zmartwychwstańczy’ w tym sensie, w jakim chciał widzieć człowieka założyciel Zmartwychwstańców – Bogdan Jański (1807- 1840) i poniekąd współzałożyciele zgromadzenia – o. Piotr Semenenko CR (1814- 1886) i o. Hieronim Kajsiewicz CR (1812-1873), którzy podchodzili do rzeczywistości ludzkiej realistycznie, a zarazem niezwykle głęboko duchowo, akcentując nawrócenie człowiecze z upadku, z grzechu ku Chrystusowi. Tak realistyczne i zarazem głęboko metafizyczne, prześwietlone głęboką duchowością, delikatne i wrażliwe, całościowe spojrzenie na człowieka obecne jest również w poezji Kazimierza Wójtowicza CR, który jako zmartwychwstaniec uczynił owo zmartwychwstanie, a raczej nieustanne zmartwychwstawanie, podnoszenie się z upadków życiowaych, odkrywanie Boga w rzeczywistości wokół siebie na nawo, jak uczniowie idący do Emaus, którym w pewnym decydującym opadają zasłony z oczu i odkrywają na zasadzie „heureki” obecność Boga przy sobie. Nie przypadkiem o. K.Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu jak dotąd zbiorowi wierszy znaczący tytuł: Dookoła Emaus i dalej. Dla zrozumienia Wójtowiczowskich wierszy istotna jest tu rzeczywistość ewangelicznej drogi z Jerozolimy do Emaus, jaką odbywali zasmuceni i zatrwożeni uczniowie Jezusa Chrystusa, którzy przeżywali Jego mękę i śmierć na krzyżu i zwątpili nawet w pewnym momencie w Jego misję, którą postrzegali oni jako skończoną wraz ze zgonem i złożeniem do grobu swego Mistrza z Nazaretu. Dopiero wraz ze stopniowym wyjaśnieniem pism prorockich odnoszących się do Zbawiciela, przeżywają oni nawrócenie, które kończy się rzeczywiście „nawróceniem”, tj. powróceniem, realnym powrotem jeszcze tego samego dnia z Emaus do Jerozolimy i radosnym odkryciem obecności zmartwychwstałego Boga-Człowieka na ziemi wśród ludzi, istnieniem żywego Stwórcy, który jest, który był i który przychodzi, realnie przychodzi do swoich uczniów, tu: na symbolicznej, choć zarazem przecież realnej kilkukilometrowej drodze do Emaus. O. Kazimierz Wójtowicz CR nadał swojemu najważniejszemu i największemu w sensie objętościowym (liczbowym), jak dotąd zbiorowi utworów poetyckich tytuł dotyczący rzeczywistości istniejącej po zmartwychwstaniu Boga- Człowieka, tj. realności niejako ‘Emausowej’ (Dookoła Emaus). Ponadto druga część tytułu (i dalej) wskazuje na rzeczywistość eschatologiczną, sięgającą ‘dalej’, niż ziemskie Emaus, dalej niż ziemska realność doczesna, w której antycypujemy tylko stan doskonałości wiecznej (niebiańskiej, rajskiej, zbawionej, przebóstwionej). W zasadzie w zwięzłej recenzji nie ma miejsca na szersze, pogłębione analizy poszczególnych utworów, dlatego tylko sygnalizuje się ogólnie ważność tej swoistej, w zasadzie ‘autoantologicznej’ książki poetyckiej o. Kazimierza Wójtowicza CR, który sam dokonał wyboru własnych wierszy i dał do tej autoantologii to, co chciał dać z pewnym zamiarem całościowej wizji człowieka i Boga ukazanej oczami uduchowionego poety obdarzonego zarazem teologiczną erudycją, ludzką wrażliwością i artystyczną wyobraźnią. Wysokoartystyczne dzieła poetyckie tego autora dążą do ideału poezji czystej w rozumieniu ks. Henri Brémonda (1865- 1933), ukazując wielką paletę możliwości malowania życia słowem w kontekście Słowa (Logosu). Z jednej strony Dookoła Emaus i dalej odnosi się do aspektu czasowego (doczesnego i wiecznego, który wykracza poza zwykłą, liniową chronologię), Z drugiej strony można jednak tytuł Dookoła Emaus i dalej odnosić paradoksalnie do aspektu przestrzennego, to znaczy do tej konkretnej miejscowości i coraz dalszych okolic wokół Emaus. Przestrzennie ujmowane kolejne ‘koła’ (wszak występuje tu zaimek dookoła w tytule książki), czyli kręgi, wytaczają kolejne obszary poetyckiej penetracji o. K. Wójtowicza CR wokół punktu centralnego, umieszczonego w geograficznej Palestynie / Izraelu – Ziemi Świętej. Można te wiersze układać retrospektywnie kolejno zarówno według kryterium czasowego (według kolejności następstwa wydarzeń w chronologii liniowej, jak wskazuje kalendarz świecki), jak i według kryterium czasu wiecznego (kołowego, liturgicznego, zamkniętego pierwszym dniem Adwentu a zakończonego Świętem Chrystusa Króla). Ponadto można tę twórczość próbować retrospektywnie porządkować według kryterium przestrzennego (geograficznego), rekonstruując nie tylko geografię realną (geografię fizyczną), ale i geografię zbawienia, opisywanych przez autora różnych miejsc na świecie stanowiących jakiś punkt odniesienia dla historii zbawienia rodzaju ludzkiego oraz dla życia duchowego i materialnego poszczególnych bohaterów poetyckich (lub podmiotu lirycznego). Ciekawe zestawienie nazwy Emaus z rzeczywistością przestrzenną (krakowską), w której od kilkudziesięciu lat zakorzeniony jest autor wierszy – o. Kazimierz Wójtowicz CR – ujawnia fakt odniesienia się wtórnego do tzw. „odpustu Emaus”, funkcjonującego zwyczajowo w Krakowie od kilku stuleci, wielkiego odbywającego się zawsze w pierwszy dzień po Wielkanocy (tj. w Poniedziałek Wielkanocny) w klasztorze Sióstr Norbertanek na krakowskim Zwierzyńcu. To także jakieś symboliczne, wtórne odniesienie się tytułu książki do rzeczywistości „odpustu”, rozumianego tu bardziej jako odpuszczenie grzechów, win człowieczych przez laskę Zmartwychwstałego Boga-Człowieka (znów zmartwychwstanie jako motyw znaczący), a nie w sensie ludowego jarmarku ze świecidełkami (wymiar merkantylny współczesnego świata, profanum), który próbuje zastąpić tę rzeczywistość ważniejszą, duchową (wymiar religijny, zbawczy, wieczny, teofaniczny, apokatastatyczny, sacrum, sanctum). Motywy Miłoszowskiej „cywilizacji kupna i sprzedaży” pojawiają się niejako przy okazji w wierszach o. Kazimierza Wójtowicza („giełda” etc.). W tym sensie – zupełnego odpustu grzechów i win – Emaus krakowski wyznacza zupełnie inną perspektywę w możliwości uporządkowania twórczości par excellence krakowskiego poety-kapłana, o. Wójtówicza CR. Próba wieloaspektowego odczytania tytułu książki Dookoła Emaus i dalej natrafia co rusz, na jakieś nowe możliwości zrozumienia tytułowego przesłania autorskiego. Zapewne nie wyczerpuje to wszystkich jego aspektów. Autor zawarł w tytule książki różnorodne ślady pozwalające na odczytanie na nowo, w coraz to inny sposób, niczym Cortazarowską „grę w klasy”, według rozmaitych kluczy, według urozmaiconych kryteriów swojego dorobku poetyckiego. Tytuł tomiku sam w sobie daje odbiorcy wiele dróg odczytania (wszak biblijny termin droga do Emaus jaki pośrednio ewokowany jest przez książkę Dookoła Emaus i dalej) także umożliwia różne sposoby wyjaśnienia fenomenu relacji mistrza i uczniów. ‘Droga’ oznacza także w Ewangelii (Nowym Testamencie) także ‘sposób’ życia, który jest inny, nowy, odmienny niż ten dotychczasowy, co ma związek z nawróceniem, powrotem do Boga-Człowieka, jedynego Zbawiciela rodzaju ludzkiego. Książka podzielona jest na poszczególne rozdziały (części) autorstwa o. K. Wójtowicza CR o następujących tytułach: Przedsłowie, Pierwopisy, W drodze, Przypisy do ziemi, Odpisy nadziei, Przepisy na światło, Zapisy dłużnika, Wypisy nie tylko pogodne, Napisy na piasku, Podpisy pod Przymierzem, Odpisy świadectwa, Wpisy w Księgę, Spisy obietnic, Tryptyk papieski albo ostatnie dni Jana Pawła II, Dopisy procentów, Rysopisy pielgrzymów, Brudnopisy pytlowane, Z nowych wierszy, Z przekładów. Ponadto w skład książki Dookoła Emaus i dalej wchodzi posłowie pt. Prawie posłowie, autorstwa ks. dra Stefana Radziszewskiego, składający się z tekstu pt. Jeden wiersz o Emaus oraz studium pt. Siedemnaście uwag o poezji ks. Kazimierza Wójtowicza. Nadto znajduje się w tej części publikacji garść cytatów zaczerpniętych z opinii innych autorów o twórczości poetyckiej omawianego tu krakowskiego autora-zmartwychwstańca pt. O wierszach Kazimierza Wójtowicza. Opinie o poezji o. Wójtowicza wyrazili tu zarówno duchowni, jak i świeccy, w tym: Andrzej Babuchowski (1949-), Krzysztof Dybciak (1948-), ks. Franciszek Kamecki (1940-), Aleksander Kowalski, Stanisław Kozielski, Katarzyna Krupa, Ryszard Matuszewski (1914-2010), ks. Bonifacy Miązek (1935-), Beata Pierz, Jan Skoczyński (1946-), Wiesław Jan Wysocki (1950-). Poza tym książka zawiera dodatkowe części stanowiące jej aparat naukowy, ułatwiający wyszukiwanie informacji, tj. bibliografię ważniejszych dzieł autora (tylko książkowych) i biografię o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Bio/bibliogram, oraz trzy indeksy: Alfabetyczny spis utworów, Alfabetyczny spis incipitów, Indeks wersetów biblijnych, nadto wykaz pierwodruków, pt. Pierwsze wydania tomików poezji zawierający nie tylko wykaz tomów wydanych po polsku, niemiecku i włosku, ale także wybory i zbiory poetyckie, nadto wykaz kilkunastu antologii, w których drukował autor Dookoła Emaus i dalej. Zbiór poezji o. Wójtowicza CR jest niezwykle wartościową publikacją, zbierającą w jednym, opasłym tomie reprezentatywny wybór autorski jego wierszy religijnych i innych. Odnajdujemy tu także udane, świetne tłumaczenia poezji z obcych języków, takich poetów jak: Rose Ausländer, Datlev Block, ka. Dietrich Bonhoeffer, Christine Busta, Georg Bydlinski, ks. Ernesto Cardenal, Paul Celan, Josef Dirnbeck, Gerhard Fritsch, Gertrud Fussenegger, Martin Gutl, Paul Konrad Kurz, Kurt Marti, Rainer Maria Rilke, Rudolf Otto Wiemer, Eva Zeller, Michael Zielonka. Warto sięgnąć po arcyciekawy zbiór poetycki o. Kazimierza Wójtowicza CR pt. Dookoła Emaus i dalej (Wiersze niemal zebrane) także w kontekście współczesnych analiz poezji religijnej i sakralnej dokonywanych przez literaturoznawców, teologów literatury i rozmaitych „sakrologów”. Można go wpisać do kanonu polskiej poezji religijnej oraz klasyki polskiego przekładu poetyckiego XX i XXI wieku jako zasłużonego przedstawiciela kultury polskiej i godnego uwagi twórcę literatury pięknej, mając świadomość, że realnie nie ma twórczości doskonałej bez skazy i twórców pozbawionych wad. O. K. Wójtowicz CR próbuje owe wady i skazy ludzkie przezwyciężyć poetycko, dając czytelnikowi namiastkę oczekiwanej rzeczywistości doskonałej (zmartwychwstałej), którą poniekąd tylko w przebłyskach rozbudowanej teologicznie i literacko wyobraźni antycypuje swoimi wierszami tak, jak potrafi najlepiej, nie unikając tematów trudnych, złożonych, które uchwytuje, jak się może wydawać odbiorcy, łatwo i prosto, mając biblijny dar nie tylko języków ale i talent tłumaczenia języków.
    Źródło:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 211-216
    2299-9922
    Pojawia się w:
    Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies