Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Powstanie styczniowe" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Przedpowstańcza misja Narcyza Jankowskiego (maj 1858 – lipiec 1860)
Mission of Narcyz Jankowski prior to the Uprising (May 1858-July 1860)
Autorzy:
Ramotowska, Franciszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792659.pdf
Data publikacji:
2012-11-27
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
powstanie styczniowe
Narcyz Jankowski
konspiracja
Opis:
Jest to fragment nieukończonej książki Warszawa przedstyczniowa (autorka, długoletnia archiwistka, profesor historii, zmarła w 2003 r. w trakcie jej pisania). Bohaterem tekstu jest Narcyz Jankowski, oficer armii carskiej, który sprzedał swój majątek i w maju 1858 r. przyjechał do Warszawy, aby włączyć się do działań mających na celu wyzwolenie Polski. Szybko zjednał do tej idei liczne grupy młodzieży wywodzącej się spośród studentów i niższych warstw społecznych. Organizował konspiracyjnie tzw. herbatki towarzyskie i kółka cywilne. Uczestnicząca w nich młodzież oddawała się lekturom patriotycznym, dyskusjom oraz szkoleniu wojskowemu. Jankowski nawiązał współpracę z polskimi ugrupowaniami emigracyjnymi we Francji, licząc na ich pomoc i objęcie dowództwa przyszłego powstania przez gen. Mierosławskiego. Liczył też na rozwój sprzyjających dla sprawy polskiej wydarzeń w Europie (były to m.in. przegrana Rosji w wojnie krymskiej, zwycięstwa Garibaldiego we Włoszech). Powołano jako władzę naczelną Komitet Konspiracyjny, który gen. Mierosławski nazwał Kapitułą Warszawską. Wkrótce jednak doszło do różnicy zdań, a następnie do rozłamu między radykalnym Jankowskim a działaczem umiarkowanym, Karolem Majewskim, który chciał przyszłe powstanie przygotować później i gruntowniej. Po wyjeździe Jankowskiego do Francji Majewski rozwiązał Komitet Konspiracyjny. W lipcu 1860 r. wracającego do kraju Jankowskiego aresztowały władze austriackie i przekazały rosyjskim, te zaś skazały go na katorgę na Syberii. Po 20 latach powrócił z niej w stanie obłąkania. Rozwiązanie Komitetu Konspiracyjnego było ciosem dla polskiego ruchu narodowego. Chociaż nie powstrzymało jego rozwoju, to jednak na długo utrwaliło jego niekorzystny dwutorowy charakter: radykalny i umiarkowany.
This is a part of an unfinished book Warsaw before January (its author, longtime archivist, professor of history, died in 2003 while writing this book). The hero of the book is Narcyz Jankowski, an officer in the tsarist army, who sold his property in May 1858, came to Warsaw to take part in the activities to liberate Poland. Quickly Jankowski won over to this idea several groups of young people descended from the students and the lower social strata. He organized secret meetings the so-called social teas and civilian circles. Young people who were participating in these meetings were given a patriotic readings, discussions, and military training. Jankowski got in touch with the Polish emigree groups in France, counting on their help and taking command of a future uprising by General Mierosławski. He also was hoping for favorable for Poland development of the events in Europe (among others the loss of Russia in the Crimean War, victory of Garibaldi in Italy). The Underground Committee was appointed as the chief authority and was named by General Mieroslawski Chapter of Warsaw. But soon there was a difference of opinion, then a split between the radical Jankowski and moderate Karol Majewski, who wanted to rise later after more thoroughly preparations. When Jankowski emigrated to France Majewski disbanded The Underground Committee. In July 1860, Jankowski returned to Poland. Then the Austrian authorities arrested him and transferred to the Russian, while those sentenced him to hard labor in Siberia. After 20 years he came back in the state of insanity. Dissolution of the Underground Committee was a terrible blow to the Polish national movement. Although it has not stopped its development, it has consolidated its long twofold negative character: the radical and moderate.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2012, 19; 223-245
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościół unicki (greckokatolicki) wobec polskich powstań narodowych
Greek Catholic (Uniate) Church in relation to Polish national uprisings
Autorzy:
Krochmal, Anna
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352278.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół unicki
Kościół greckokatolicki
powstania narodowe
powstanie listopadowe
powstanie styczniowe
konspiracje galicyjskie
Chełmszczyzna
duchowieństwo parafialne
duchowieństwo zakonne
manifestacje patriotyczne
powstanie kościuszkowskie
Opis:
Artykuł poświęcono zagadnieniu w niewielkim stopniu obecnemu w dotychczasowej historiografii polskich powstań narodowych. Opracowania naukowe skupiały się dotąd na aspektach politycznych i militarnych oraz analizie sytuacji międzynarodowej. W niewielkim stopniu zajmowano się zaś postawami różnych społeczności religijnych i wyznaniowych wobec polskich dążeń niepodległościowych. W artykule wskazano na możliwości badawcze tkwiące w ogromnych ilościowo, choć znacznie rozproszonych, materiałach archiwalnych do wymienionego tematu. Podstawę źródłową do dalszych prac tworzą zarówno źródła o proweniencji kościelnej – archiwa historyczne Kościoła Wschodniego przechowywane w Przemyślu, Lublinie, Lwowie i Petersburgu, jak też materiały o proweniencji państwowej znajdujące się w archiwach polskich i zagranicznych. Analizą objęto okres począwszy od konfederacji barskiej (1768–1772), uważanej za pierwsze polskie powstanie narodowe, aż do powstania styczniowego w 1863 r. Wskazano na potrzebę kontynuacji badań w dwóch głównych aspektach – stosunku kolejnych władz powstańczych do „sprawy ruskiej” oraz postawy Kościoła unickiego na obszarze byłej Rzeczypospolitej wobec działań powstańczych. Zwrócono uwagę na zjawisko kurczenia się stanu posiadania Kościoła unickiego i stopniową likwidację unii kościelnej po kolejnych powstaniach narodowych. Analizując próby włączenia do działań powstańczych społeczności unickiej (ruskiej) na ziemiach polskich starano się uchwycić zmiany w postawie kolejnych władz powstańczych w przeciągu niemal stu lat. Zwrócono uwagę na przychylne sprawie polskiej reakcje Kościoła unickiego i jego hierarchii w diecezji chełmskiej oraz bardziej zdystansowane stanowisko Kościoła greckokatolickiego w diecezjach galicyjskich (lwowskiej i przemyskiej). Różnice te wynikały z odmiennej sytuacji społeczno-politycznej w zaborze rosyjskim i austriackim, jak też różnych doświadczeń i tradycji poszczególnych wspólnot lokalnych Kościoła unickiego.
The article is devoted to a matter which is rarely tackled in historiography of Polish national uprisings. Scholarly works have so far focused on political and military aspects, as well as analysis of international situation. Attitudes of various religious communities and minorities with respect to Polish strive for sovereignty were only tackled to an insignificant extent. The article points out research opportunities presented by vast, if significantly fragmented, archival materials pertaining to the subject. Source basis for further work can be found in sources of Church origin – historical archives of the Eastern Church preserved in Przemyśl, Lublin, L’viv and Petersburg, as well as secular sources, of state origin, preserved in Polish and foreign archives. The analysis covers the period starting from Bar Confederacy (1768–1772), considered to be the first Polish national uprising, through to January Uprising in 1863. Need was indicated to continue research in two main aspects – the attitude of subsequent uprising leadership towards the “Ruthenian cause” and attitude of Uniate Church in former Commonwealth territory towards insurgents activity. The article draws attention to the phenomenon of shrinking holdings of Uniate Church and gradual elimination of church union after subsequent national uprisings. In analysing the attempts to include Uniate (Ruthenian) population in insurgent activity on the territory of Poland, an effort was made to capture changing attitudes of subsequent uprising leadership groups over the period of nearly a hundred years. Attention was given to reactions of Uniate Church and its hierarchy in Chełm diocese, which was largely favourable to the Polish cause, and a more withdrawn position of Greek-Catholic Church in Galician dioceses (L’viv and Przemyśl). The differences stemmed from different socio-political circumstances in Russian and Austrian partition, as well as disparate experiences and traditions of various local communities of the Uniate Church.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 622-656
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Eliza Krasińska wobec manifestacji patriotycznych i powstania styczniowego
Eliza Krasińska’s stance on patriotic manifestations and the January Uprising
Autorzy:
Kulecka, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446684.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Eliza z Branickich Krasińska
Ludwik Krasiński
Wiosna Ludów
powstanie styczniowe
Andrzej Zamoyski
Aleksander Wielopolski
Eliza Krasińska nee Branicka
Springtime of Nations
January Uprising
Opis:
Wydarzenia lat 1860–1864 odgrywały ważną rolę w podejmowanych przez cały wiek XIX próbach, o różnym zakresie i wymiarze, restytucji państwa polskiego. Warta bliższych analiz wydaje się analiza korespondencji, stanowiącej zapis emocji, poglądów, opinii, komentarzy, rejestrację problemów codzienności. Celem rozważań jest ukazanie poglądów, opinii, ocen, postaw Elizy Krasińskiej wobec wydarzeń w Królestwie Polskim w latach 1861–1864, w okresie demonstracji patriotycznych, polityki koncesji, powstania styczniowego. Eliza Krasińska zetknęła się z rewolucją w Rzymie. To nowe doświadczenie ukształtowało jej postawę wobec rewolucji jako wydarzenia społecznego. Traktowała je jako zagrożenie dla bezpieczeństwa, różnych grup społecznych, własnej rodziny. W listach Krasińskiej znalazły się opisy wydarzeń z lat 1860–1864, w tym pogrzebu pięciu poległych uczestników pokojowej manifestacji w Warszawie, ugodowej polityki Aleksandra Wielopolskiego, zamachów na Aleksandra Lüdersa i wielkiego księcia Konstantego, zesłania Andrzeja Zamoyskiego, aresztowań, represji, rewizji w Warszawie w maju i czerwcu 1863 r. Prezentowane w listach poglądy były zbieżne z wyobrażeniami i ideami arystokracji i bogatego ziemiaństwa. Oznaczały dezaprobatę dla gwałtownych, rewolucyjnych metod działania, w tym walki zbrojnej.
The events of 1860–1864 played an important role in efforts, varying in scope and dimension, made throughout the 19th century to restore the Polish state. The matter of attitudes of various circles of society and its individual members towards various forms of political action and insurrectionary struggles seems to deserve a closer analysis. Such a purpose may be served by study of correspondence. Letters constitute important records of emotions, views, opinions, extended comments, and register many problems of everyday life. Perhaps examination of letters written by specific individuals would yield answers to questions concerning individual attitudes with regard to the events of 1860–1864. It may be interesting to determine, who personally supported the idea of armed conflict, was it a large group of people, what social strata were they associated with. The purpose of this study is an attempt to present the views, opinions, assessments, and attitudes of Eliza Krasińska regarding events in the Kingdom of Poland in the years 1861–1864, i.e. during the period of patriotic demonstrations, the policy of concessions, and the January Uprising. During the events of the Springtime of Nations in Rome, Eliza Krasińska directly experienced a revolution. This was a new experience in her life. It probably shaped her attitude towards revolution as a social phenomenon. She considered it a threat to her own safety, as well as that of various social groups and her own family. Krasińska's letters contain descriptions of many events from the years 1860–1864, including the funeral of five fallen participants of a peaceful demonstration in Warsaw, the conciliatory policy of Aleksander Wielopolski, assassination attempts on Aleksander Lüders and Grand Duke Konstantin, the exile of Andrzej Zamoyski, arrests, repressions, and searches in Warsaw in May and June of 1863. The views presented in the letters were consistent with the ideas and perceptions found in the circles of the aristocracy and wealthy, landed gentry. They denote disapproval of violent, revolutionary methods of action, including armed combat. Krasińska favoured the idea of evolutionary change by means of negotiation on the grounds of existing law. She should be regarded as an advocate of legalistic and loyalist measures, with misgivings towards armed and revolutionary movements.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 65-83
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział duchowieństwa z Królestwa Polskiego w powstaniu styczniowym oraz represje popowstaniowe w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych – zarys zagadnienia
Participation of the clergy from the Kingdom of Poland in the January Uprising and post-insurrection repressions in the sources from the holdings of the Central Archives of Historical Records. An outline of the issues
Autorzy:
Lewandowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11364385.pdf
Data publikacji:
2021-12-22
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
powstanie styczniowe
powstanie 1863-1864
duchowieństwo katolickie
zakony
manifestacje patriotyczne
represje
Archiwum Główne Akt Dawnych
AGAD
January Uprising
1863–1864 Uprising
Catholic clergy
religious orders
patriotic manifestations
repressions
Central Archives of Historical Records
Opis:
Katolickie duchowieństwo polskie odegrało znaczącą w rolę w kształtowaniu postaw społecznych w okresie przed wybuchem powstania styczniowego oraz podczas trwania tego zbrojnego zrywu narodu polskiego (także bezpośrednio w nim uczestnicząc). Ruch narodowy wsparła większość polskiego duchowieństwa niższego, które udział w powstaniu utożsamiało z obroną wiary. Znajduje to odzwierciedlenie zarówno w zachowanych w AGAD aktach polskiej Organizacji Narodowej, jak i spuściźnie kancelarii represyjnych urzędów rosyjskich działających w ramach tzw. Zarządu Wojenno-Policyjnego, powołanego w Królestwie Polskim do zwalczania ruchu rewolucyjnego, po ogłoszeniu w kraju 14 X 1861 r. stanu wojennego. Represje popowstaniowe szczególnie dotknęły księży i zakonników, uważanych za duchowych przywódców powstańców. Kilkudziesięciu z nich straciło życie w egzekucjach (przez rozstrzelanie lub powieszenie), a kilkuset skazano na katorgę albo zesłanie w głąb Rosji.
Polish Catholic clergy played a significant role in shaping social attitudes in the period before and during the January Uprising (including direct participation in the uprising). The national movement was supported by the majority of lower Polish clergy, who identified participation in the uprising with the defence of faith. This is reflected both in the records of the Polish National Organization preserved at the Central Archives of Historical Records (AGAD), and in the legacy of the repressive offices of Russian corps operating under the so-called War and Police Board, set up in the Kingdom of Poland to fight the revolutionary movement after martial law was declared in the country on the 14th October 1861. The post-Uprising repressions particularly affected priests and monks, who were regarded as the spiritual leaders of the insurgents. Several dozen of them lost their lives in executions (by shooting or hanging), and several hundred were sentenced to hard labour and exile deep into Russia.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 221-236
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies