Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Granice"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    The boundaries of the Middle East – past, present and future
    Granice na Bliskim Wschodzie – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
    Autorzy:
    Biger, Gideon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/18797219.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Middle East
    international boundaries
    Bliski Wschód
    granice międzynarodowe
    Opis:
    Międzynarodowe granice na Bliskim Wschodzie ustalone zostały w XX w. za sprawą państw europejskich, wśród których prym wiodła Wielka Brytania. Przy wytyczaniu granic zostały uwzględnione więc przede wszystkim interesy kolonialne europejskich imperiów, natomiast pod uwagę nie wzięto w stopniu należytym pragnień i aspiracji żyjących na tym obszarze ludów. W zależności od lokalizacji, granice bliskowschodnie można podzielić na następujące: naturalne, biegnące wzdłuż dawnych granic administracyjnych Imperium Osmańskiego, oraz sztuczne, przybierające charakter linii prostych i nierespektujące uwarunkowań etnicznych. Bliski Wschód jest tym regionem świata, gdzie najpóźniej ustanowiono nowoczesne granice liniowe. Z tego powodu występują tam nadal spory w kwestii delimitacji tych granic. Szczególnie poważnym przypadkiem są granice Izraela. Tylko jedna z jego granic – z Egiptem – jest uzgodniona poprzez umowę międzynarodową, poza tym tylko dwa fragmenty granicy z Jordanią nie są kwestionowane. Toczone od pewnego czasu syryjsko-izraelskie rozmowy pokojowe, jak również rokowania pomiędzy Izraelem a Autonomią Palestyńską, zostały zawieszone właśnie z powodu niemożliwości rozwiązania sporów granicznych. Autonomia Palestyńska nadal liczy na międzynarodowe uznanie jej granic, co stworzyłoby nowy układ geopolityczny na Bliskim Wschodzie.
    This article presents a complicated process of shaping national borders in the Middle East. The author demonstrates the fact that present political boundaries were established mainly by the European countries, with the United Kingdom leading the way. National desires, colonial aspirations, imperial needs, all led to the unrealistic picture of the boundaries in the Middle East. The author analyzes the boundaries fallen into the following categories: those in which natural features influenced their location, boundaries which run along old Ottoman Empire administrative boundaries in the form of straight lines, the lines which follow man-made features, and ethnic lines. The aim of this paper is to focus on one of the neglected factors which determine the exact location of international boundaries in the Middle East, namely village boundaries. The examples of Israel-Palestine boundaries as well as the Syrian-Jordan boundary will be used to examine this phenomenon.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2012, 1; 61-67
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice polityczne w krajobrazie – krajobraz pogranicza
    Political borders in the landscape – landscape of the borderlands
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/684363.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    granice
    pogranicza
    granica reliktowa
    krajobraz kulturowy
    borders,
    borderlands
    relict border
    cultural landscape
    Opis:
    The article presents the impact of border infrastructure on shaping the cultural landscape from historical point of view. Starting with the oldest constructions stereotyped as the old borders (Roman walls, Great Wall of China), to the real elements of demarcation and protection of the border. Problem of the formation borderland and the characteristics of their cultural landscape were addressed, referring to the problem of the relict border. It shows how the boundary shapes the landscape of the borderland and how this landscape persists even after the ending of the barrier function of ceased political and administrative border. The study is based largely on own researches conducted over the last few decades in Poland and numerous examples from the World, mostly based on the author's own observations.
    W artykule przedstawiono wpływ infrastruktury granicznej na kształtowanie się krajobrazu kulturowego w ujęciu historycznym, począwszy od najstarszych konstrukcji traktowanych stereotypowo jako graniczne (wały rzymskie, Wielki Mur Chiński) aż po rzeczywiste elementy demarkacji i ochrony granic. W dalszej części, nawiązując do kwestii granicy reliktowej, zajęto się problemem kształtowania się pograniczy i cechami ich krajobrazu kulturowego. Ukazano, w jaki sposób granica kształtuje krajobraz pogranicza i jak ten krajobraz utrzymuje się nawet po ustaniu pełnienia przez granicę funkcji bariery polityczno-administracyjnej. Opracowanie oparte jest w dużej części na własnych badaniach prowadzonych przez kilka ostatnich dekad w Polsce oraz na licznych przykładach ze świata, przeważnie także opartych na własnych obserwacjach autora.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 25-70
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice polityczne a turystyka
    Political boundaries and tourism
    Autorzy:
    Kosmala, Gerard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965509.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    boundary
    borderland
    tourism
    granica polityczna
    turystyka
    pogranicze
    Opis:
    Granice polityczne są przedmiotem badań geografii politycznej. Pomimo globalizacji i innych procesów nie tracą one na znaczeniu. Mają wpływ na wiele dziedzin życia, w tym i turystykę. Celem tego opracowania jest próba uporządkowania wiedzy na temat wzajemnych relacji pomiędzy turystyką a granicami politycznymi. Problematyka ta była podejmowana przez wielu autorów na świecie, jednak w Polsce nie spotkała się dotychczas z większym zainteresowaniem. Omawiane relacje można umownie uprościć do wpływu granic politycznych na turystykę i turystyki na granice polityczne. W każdym przypadku wpływ ten może mieć charakter pozytywny bądź negatywny. Wpływ granic politycznych na turystykę widoczny jest w tym, że stanowią one barierę w podróży, służą kontroli ruchu turystycznego, wpływają na koszty i zróżnicowanie środowiska geograficznego oraz przyczyniają się do likwidacji pewnych zjawisk. Granice budzą zainteresowanie turystów ze względu na to, że istnieją oraz z powodu formy swojego istnienia. Samo pokonywanie granicy jest intrygujące, tak samo jak materialne i niematerialne elementy związane z granicą, zarówno obecne, jak i historyczne. Ponadto granica przyczynia się do powstania innych zjawisk, które budzą zainteresowanie turystów. Turystyka również ma wpływ na granice polityczne, jednak wydaje się, że ma to mniejsze znaczenie. Turystyka może wpływać na uproszczenie procedur granicznych i zmiany w infrastrukturze na granicy. Przyczynia się do zmian w krajobrazie, najczęściej z pozytywnymi efektami, oraz rozwoju różnorodnych zjawisk na pograniczu, co może prowadzić do powstania swoistej atmosfery pogranicza.
    Political boundaries are the subject of research in political geography till the beginning. They are still of vital importance, in spite of globalization and similar phenomena. A boundary affects various areas of life, including tourism. The aim of this paper/study is to considerate and highlight interactions between political boundaries and tourism. It attracts much of the attention of researchers in many countries, but in Poland there are very few scholars engaged in that field. Relationships between political boundaries and tourism one can simplify to the impact of boundaries on tourism and, on the contrary, tourism on political boundaries. In each case, the impact may be positive or negative in nature. Political boundaries are not only barriers to tourist movement, but they are also used to control travelling people, affect costs, and contribute to the diversity of geographical environment. Furthermore, borders can also block some investments or even cause social or physical phenomena (because of military and strategic reasons). They attract tourists on their own due to their forms, shapes and special features. Border crossing is intriguing in itself as well as because of material and immaterial, contemporary and historical items connected with a borderline. Moreover, a political boundary may lead to the emergence of a variety of other things, which can be tourist attractions. As it was stated above, political boundaries affect tourism, but tourism also has some impact on political boundaries, although its importance is probably minor. Tourism can influence the simplification of border procedures and the improvement of border infrastructure. Besides, tourism can contribute to the transformation of landscape in the borderland and the development of various phenomena, which may result in the creation of the peculiar borderland atmosphere.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 169-200
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    International boundaries and the change of landscape The Israel-Egypt boundary as a case study
    Granice międzynarodowe i ich wpływ na krajobraz Granica Izrael-Egipt jako studium przypadku
    Autorzy:
    Biger, Gideon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965440.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    granice międzynarodowe
    naturalny krajobraz
    systemy polityczne
    zmiana krajobrazu
    international boundaries
    natural landscape
    political systems
    changing of landscape
    Opis:
    International boundaries, their history, location, disputes concerning their exact delimitation, their strategically importance, and other facts led many scholars to deal with that important subject. International lawyers, geographers, historians, political scientists, researchers of international relations, cartographers, military people, all are concerned with the location of a boundary, its legal status, its history, its defensible ability and so on. However, the influence of the international boundaries upon the landscape where they run has not received the attention to its merits. This article will present some areas of this kind, where a political boundary brought changes to the landscape on both sides of it. The boundary between Israel and Egypt will be the case study, although some other areas will be presented.
    Granice międzynarodowe, ich historia, położenie, spory dotyczące ich dokładnego wytyczenia, ich strategiczne znaczenie i inne fakty są tematem zainteresowań wielu badaczy. Należą do nich prawnicy międzynarodowi, geografowie, historycy, politolodzy, badacze stosunków międzynarodowych, kartografowie, wojskowi. Zajmują się oni problemami granicy w różnych aspektach: jej położenia, statusu prawnego, historii, znaczenia w obronności kraju itd. Jednakże wpływ granic międzynarodowych na kształtowanie się krajobrazu nie znalazł większego zainteresowania wśród badaczy. W artykule przedstawiono kilka przykładów wyznaczenia granicy politycznej, które przyniosło zmiany krajobrazu po obu jej stronach. Jako studium przypadku omówiono granicę między Izraelem i Egiptem.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 55-64
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granica miękka jak skała
    Border soft as a rock
    Autorzy:
    Żelichowski, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965469.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    border
    Rock
    isthmus
    airport
    territorial waters
    Spain
    United Kingdom
    granice
    przesmyk
    lotnisko
    wody terytorialne
    Gibraltar
    Hiszpania
    Zjednoczone Królestwo
    Opis:
    Spór o przebieg granicy lądowej, morskiej i powietrznej pomiędzy Gibraltarem i Hiszpanią sięga hiszpańskiej wojny sukcesyjnej i traktatu zawartego w Utrechcie w 1713 r. Choć w jego wyniku Gibraltar został przekazany Wielkiej Brytanii, Hiszpania nigdy nie pogodziła się z jego utratą. Brak dokładnego opisu tego, co właściwie zostało przekazane Wielkiej Brytanii w traktacie z Utrechtu oraz określenia granic wód terytorialnych jest przyczyną długotrwałego sporu pomiędzy tymi dwoma państwami. Z upływem czasu poszerzył się on o kształt drogi powietrznej dla lotnictwa wojskowego i cywilnego, łączącej Gibraltar z pozostałymi państwami Europy. Artykuł omawia skutki traktatu dla obecnych stosunków pomiędzy Gibraltarem, Hiszpanią i Wielką Brytanią.
    Although fierce border disputes in “Old Europe” belong to the past, there are places where emotions are still riding high. These include the border between Gibraltar and Spain. Lack of a final settlement of the border arises from an inability to reach agreement on several fundamental issues. Their source lies in a document which was signed at Utrecht in 1713, which ended the War of the Spanish Succession. The content of the tenth article of the Treaty of Utrecht marked with Roman „X” causes a juridical headache and keeps busy the most outstanding lawyers and historians of Great Britain and Spain. The documents states that “The Catholic King [Philip V] does hereby, for Himself, His heirs and successors yield to Crown of Great Britain the full and entire propriety of the town and castle of Gibraltar, together with the port, fortifications, and forts thereunto belonging; and He gives up the said propriety to be held and enjoyed absolutely with all manner of right forever”. In addition, the last sentence of article X concludes that in case “it shall hereafter seem meet to the Crown of Great Britain to grant, sell, or by any means to alienate there from the propriety of the said town of Gibraltar, it is hereby agreed and concluded, that the preference of having the same shall always be given to the Crown of Spain before any others”. The reason for this state of affairs is the lack of an accurate description of what actually had been transferred to Britain in the Treaty of Utrecht, because this treaty does not contain mapsor a detailed inventory of the territory to be acquired by it. The exact course of the border of Spanish-English is not specified neither in the Treaty of 1713 nor has been marked on the ground at a later date. From that year the two state administrations have been discussing the border that runs between Gibraltar and Spain on disputed territory of the isthmus, conventionally referred to as “neutral territory”. Article X of the Treaty of Utrecht did not specify also the extent of the territorial waters. When the British took over Gibraltar there was not specified either the size of the port, nor the range of the waters for mooring and waterway access to the fortress was not described. In this case the territorial waters of Gibraltar for the English meant the area within the range of artillery fire, which then was then about three-miles, in practice most of the Bay of Gibraltar. During the Second World War the British government ordered expansion of the airport on land fill, in the direction of Gibraltar Bay, which Spain considers its territorial waters. This resulted in yet another discussion on the sovereignty of that territory, as well as the conduct of air routes for military and civil aviation. In her testament Isabella of Castille wrote: “I ask and require of the Kings, my successors, that they may hold and retain the said City [of Gibraltar] for themselves and their own possession; and that no alienation of it, nor any part of it, nor in jurisdiction, civil or criminal, shall ever be made from the Crown of Castille”. This explains to a large extent why Gibraltar became “a sacred thing”, which has been anchored so much in the consciousness of the Spaniards that no politician has had the strength or courage to question the will of the monarch, despite the passage of time. However, one should not forget the fact that Gibraltar is an overseas territory of the United Kingdom of Great Britain and Ireland, according to the UN Agency for decolonization, and is still a dependent territory administered by a foreign power. Today, with all new military technology, Gibraltar has lost its military importance. After accession of Spain and United Kingdom to the NATO and the EEC, the dispute about the territory is mainly about prestige. The population of Gibraltar, however, seeks for itself the right of self-determination and right to decide its own fate.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 141-168
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Walls, fences and international borders
    Mury, ogrodzenia i granice międzynarodowe
    Autorzy:
    Biger, Gideon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965615.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    international boundaries
    illegal immigration
    terrorist activities
    walls and smuggling
    granica międzynarodowa
    mur graniczny
    nielegalna imigracja
    działania terrorystyczne
    przemy
    Opis:
    Artykuł dotyczy relacji między granicami państwowymi i współczesnym zjawiskiem stawiania murów i ogrodzeń wzdłuż tych granic. W celu uniknięcia działań militarnych i terrorystycznych, nielegalnej imigracji, przemytu, zwłaszcza między krajami biednymi i bogatymi, zbudowano i nadal się buduje coraz więcej ogrodzeń. Badania przedstawiają kilka modeli wspartych badaniami przypadków takich relacji, tzn. ogrodzeń/murów tworzących granicę, jednostronnych ogrodzeń/murów wzdłuż istniejącej granicy, dwustronnych murów wzdłuż uznanych granic państwowych, murów wybudowanych wzdłuż części granicy międzynarodowej, tj. granicy częściowo ogrodzonej, murów miast oraz murów w rejonach spornych, nieposiadających oficjalnych granic państwowych. Z podsumowania artykułu wynika, że dopóki istnieją różnice pomiędzy krajami, ludzie będą z wielu powodów próbowali nielegalnie przekraczać granice, a ci, którzy próbują ich powstrzymać, będą budować coraz więcej ogrodzeń na całym świecie.
    This article deals with fences and walls built along international boundaries, especially by rich countries which try to prevent illegal entering. The article will present different types of fences, built for different needs. Case studies from all over the world will be presented in order to show that as long as there are so many differences between countries, people will try to cross the line and those who try to halt it, will continue to build fences along their boundaries.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 87-108
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady na terenie okupowanej Polski
    The boundaries of the Nazi concentration and extermination camps in occupied Poland
    Autorzy:
    Węgrzyn, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965460.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    concentration camps
    death camps
    boundary
    morphology
    obozy koncentracyjne
    obozy zagłady
    granica
    morfologia
    Opis:
    Na terytorium okupowanej Polski w okresie drugiej wojny światowej naziści założyli dwa szczególne rodzaje obozów: koncentracyjne (Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau, KL Lublin, KL Plaszow) i zagłady (SS-Sonderkommando Kulmhof, Sonderkommando Belzec der Waffen-SS, SS-Sonderkommando Treblinka, SS-Sonderkommando Sobibor). Każdy z nich stanowił pewien zamknięty obszar, którego granice wyznaczane były w postaci konkretnych obiektów liniowych i punktowych. Morfologicznie można wyróżnić granice wewnętrzne (oddzielające strefy wewnątrzobozowe) bezpośrednie (granica właściwa) oraz zewnętrzne. Bezpośrednie granice obozów były zróżnicowane: od pojedynczego płotu aż do wielokrotnych linii drutów kolczastych z wieżami strażniczymi. Najsłabiej rozwiniętą granicę miał Kulmhof, natomiast najsilniej rozwiniętą strefę graniczną z systemem izolacji wykształcił Auschwitz-Birkenau. Głównym celem artykułu jest analiza i typologia części składowych granic nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady na terenie okupowanej Polski.
    On occupied Polish territory during the Second World War, the Nazis established two special types of camps: concentration (Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau, KL Lublin, KL Plaszow), and extermination camps (SS-Sonderkommando Kulmhof, the Sonderkommando Belzec der Waffen-SS, SS-Sonderkommando Treblinka, SS-Sonderkommando Sobibor). Each of them covered a closed area, whose boundaries were determined in the form of a specific line or point objects. Internal borders (the zones separating inner camp), direct (right border) and external one can be distinguished morphologically. Direct boundaries of the camps were varied: from a single fence to multiple lines of barbed wire and watchtowers. The least developed border had Kulmhof, while the most developed border zone isolation system developed in Auschwitz-Birkenau.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 277-290
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany granic w Afryce na przełomie XX i XXI wieku
    Border changes in Africa at the turn of the 20th and 21st centuries
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965447.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    borders
    conflicts
    international relations
    Africa
    granice
    konflikty
    stosunki międzynarodowe
    Afryka
    Opis:
    W artykule zaprezentowano zmiany granic w Afryce w ostatniej dekadzie XX w. oraz pierwszym piętnastoleciu XXI w., czyli w okresie wielkich transformacji ustrojowych związanych z zanikiem bipolarnego podziału świata i upadkiem systemu komunistycznego. W Afryce okres ten wiązał się z wyzwoleniem się kilkunastu państw spod radzieckiej dominacji politycznej, odrzuceniem systemu socjalistycznego w ekonomice i powrotem do wolnorynkowej gospodarki kapitalistycznej. Zakwestionowano także zasadę nienaruszalności granic państwowych w Afryce. W omawianym okresie następowały liczne zmiany granic politycznych, przeprowadzane zarówno na drodze pokojowej, przy mediacji organizacji międzynarodowych, jak i na drodze zbrojnej; te jednak nadal nie znajdują akceptacji społeczności międzynarodowej i rzadko kończą się powodzeniem w dłuższej perspektywie.
    The paper presents border changes occurring in Africa in the last decade of the 20th century and the first fifteen years of the 21st century – the period of grand political transformations caused by the disappearance of the bipolar division of the world and the fall of Communism. In Africa, this period was associated with the release of a dozen countries from Soviet domination, the rejection of socialism in economics and the return to free-market capitalism. The principle of the inviolability of African state borders was also questioned. During the period, numerous political border shifts occurred peacefully, with international mediation or by military force, though the latter are still not accepted by the international community and rarely end with long-lasting success.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 95-140
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcje granic państwa polskiego u progu odzyskania niepodległości
    The concepts of the Polish state boundaries on the threshold of independence
    Autorzy:
    Eberhardt, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965458.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polish territory
    Polish borders
    concepts of Polish borders
    terytorium polski
    granice Polski
    polskie koncepcje graniczne
    Opis:
    W artykule przedstawiono koncepcje i wizje badaczy polskich działających w XIX i na początku XX w. Dotyczyły one rozległości terytorialnej odrodzonego w przyszłości państwa polskiego. Nawiązywały początkowo do granic historycznej Rzeczypospolitej. W późniejszym czasie uwzględniały również kryteria etniczne i strategiczne. Zaprezentowano na kolejnych mapach koncepcje Oskara Żebrowskiego, Stanisława Tomaszewskiego, Aleksandra Janowskiego, Czesława Jankowskiego, Włodzimierza Wakara, Wiktora Skargi-Dobrowolskiego, Józefa Jaskólskiego. Ostatnie dwa omówione programy terytorialne miały już charakter oficjalnych dokumentów. Pierwszy z nich był opracowany w Lozannie przez Komitet Narodowy Polski, ostatni zaś osobiście był przygotowany przez Romana Dmowskiego, ale reprezentował oficjalne stanowisko Rządu Polskiego.
    After the Polish-Lithuanian Commonwealth was liquidated and disappeared from the map of Europe at the end of the 18th century, and was partitioned by Russia, Prussia, and Austria, Polish activists of the independence movements never consented to the fact and continued to work for the revival of the Polish state. One of the issues pondered about was that of the future boundaries of this state. Initially, the issue was not complicated at all, since it was commonly held that the sole just solution would be the return to the historical boundaries of 1772. In the later period, the awareness arose that this option cannot be realised. This was not only the consequence of the stable and disadvantageous for Poland geopolitical situation in Europe, but also of the ethnic diversification of the territory of the former Commonwealth. That is why various concepts started to appear, concerning the future boundaries of Poland, considering the historical, geopolitical, strategic, and ethnic conditioning. These concepts were primarily the visions of individual scholars or activists, but often they did represent definite ideological and political orientations. The article presents and comments upon some of these designs. Those more original in substantive terms, and containing an interesting cartographic illustration, were selected for presentation. Thusthe article treats the concepts authored by: Oskar Żebrowski, Stanisław Tomaszewski, Aleksander Janowski, Czesław Jankowski, Włodzimierz Wakar, Wiktor Skarga-Dobrowolski, and Józef Jaskólski. These concepts, postulating the shape of boundaries of Poland, differed significantly as to the general territorial reach of the country and the shapes of its boundaries. Some of them were of clear maximalist character, while other ones were more moderate, and so had higher chances of implementation. The two last proposals for the boundaries of Poland, presented in the article, were already the official documents. The first of those two represented the position of the Polish National Committee, which was active in Lausanne in the years 1917–1918. The last concept of the boundary of Poland, shown in the article, was the official stance of the authorities of the newly re-established Polish state, which was presented at the Peace Conference in Paris in 1919. This concept was developed by Roman Dmowski, who headed Polish delegation at this conference. At the end of the article this most important design, prepared for the Versailles conference, is compared to the actual course of boundaries of the Polish state as it re-emerged after the First World War.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 9-35
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany granic w Afryce w okresie postkolonialnym (do końca zimnej wojny)
    Border changes in Africa in the postcolonial period (until the end of the Cold War)
    Autorzy:
    Sobczyński, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965416.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    granice
    konflikty
    stosunki międzynarodowe
    Afryka
    borders
    conflicts
    international relations
    Africa
    Opis:
    W artykule zaprezentowano zmiany granic w Afryce, począwszy od ostatnich lat panowania kolonialnego, przez okres wyzwalania się kolonii i kształtowania nowej mapy politycznej kontynentu, aż po okres stabilizowania się ukształtowanych po 1960 r. nowych państwowości afrykańskich. We wszystkich tych okresach w pewnym stopniu występowała zmienność granic państwowych, zdominowana jednak przez zmianę rangi granic politycznych, a w małym tylko stopniu przez rzeczywiste zmiany granic w przestrzeni. W tym czasie obowiązywała bowiem zasada, usankcjonowana w różnej rangi dokumentach międzynarodowych, głosząca nienaruszalność granic państwowych w Afryce. Jej kwestionowanie przez nielicznych przywódców, którzy dążyli na drodze siły do rewizji granic, spotykała się zawsze z powszechnym międzynarodowym potępieniem, a podejmowane próby, prowadzące niekiedy do krwawych wojen, kończyły się ostatecznie utrzymaniem przebiegu granic odziedziczonym po epoce kolonialnej.
    The paper presents the border changes in Africa, beginning with the last years of colonial rule, throughout the period of liberation of colonies and the formation of a new political map of the continent, until the period of stabilisation of new African states formed after 1960. In all of these periods, some degree of variability could be seen in state borders, though it was dominated by the shift in the significance of political borders, while actual spatial changes were slight. This was due to the principle, sanctioned by various international documents of different rank, of the inviolability of state borders in Africa. The violation of this rule by the few rulers that tried to use force to revise the borders was always met with universal international condemnation, and the attempts, sometimes leading to bloody wars, ultimately ended in the maintenance of borders inherited from the colonial period.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 65-93
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A historical and politico-geographical analysis of Hungarian-Polish border before 1939 in the Hungarian historical geography
    Historyczna i polityczno-geograficzna analiza węgiersko-polskich granic sprzed 1939 roku w węgierskiej geografii historycznej
    Autorzy:
    Hajdú, Zoltán
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1041603.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polska
    Węgry
    granice
    Polska
    Hungary
    borders
    Opis:
    The historical development of the common borders took place in many respects simultaneously since the epoch of the two states’ establishment. The territories and borders of both states have greatly changed ever since, yet during the periods of joined kingdom the common borders always showed a high degree of stability. The first description of the common state borders can be found in the Anonymous Latin Gesta by around 1200 AD. From the 15th century on, the Hungarian Parliament on several occasions appointed and sent different committees by legal acts to the borders of neighbouring countries, including Poland, in order to delimit or adjust its state borders. Due to the threefold dissolution of the Polish State, the former common border fundamentally changed. After the First World War, the common state border between the reborn Poland and the historical Hungary completely vanished after the latter lost some two-thirds of its territory. During the Second World War the common borders were restored for a short time through which thousands of Polish escaped to Hungary. Thus, the partially shared state history and the changing (disappearing and reappearing) common state border represent an international singularity in many respects.
    Historia rozwoju wspólnych granic Polski i Węgier zaczęła sie zasadniczo wraz z ustanowieniem obu tych państw. Od tego czasu terytoria i granice obu państw znacznie się zmieniły, jednak w okresach Rzeczpospolitej Obojga Narodów wspólne granice zawsze wykazywały wysoki stopień stabilności. Pierwszy opis wspólnych granic państwowych znajdujemy u Galla Anonima (około 1200 r.). Od XV wieku parlament węgierski, na mocy aktów prawnych, kilkukrotnie ustanawiał różne komisje do wytyczenia granic z krajami ościennymi, a zatem także z Polską. Komisje te wyznaczały granice i dokonywały ich korekt. W wyniku trzykrotnego zaniku państwowości polskiej, ustanowiona treść umów o wspólnych granicach uległa zasadniczej zmianie. Po pierwszej wojnie światowej wspólna granica pomiędzy oboma państwami, czyli odradzającą się Polską i historycznymi Węgrami całkowicie zniknęła, gdyż Węgry utraciły około dwóch trzecich swojego terytorium państwowego. W przededniu II wojny światowej przywrócono na krótko wspólną granicę, przez którą po wrześniu 1939 roku tysiące Polaków uciekło na Węgry. Ta częściowo wspólna dla obu państw historia pojawiającej się i zanikającej granicy polsko-węgierskiej stanowi swoisty międzynarodowy ewenement.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2019, 8; 95-106
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ameryka Środkowa – trudne sąsiedztwo na przesmyku między Meksykiem i Ameryką Południową
    Central America – difficult neighborhood on the isthmus between Mexico and South America
    Autorzy:
    Czerny, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965430.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    granice
    konflikty graniczne
    Ameryka Środkowa
    Nikaragua
    Kostaryka
    borders
    border conflicts
    Costa Rica
    Nicaragua
    Central America
    Opis:
    Artykuł omawia genezę i przebieg współczesnych granic w Ameryce Środkowej. Skupia się na historycznym procesie kształtowania się granic po upadku imperium hiszpańskiego oraz na sporach i konfliktach granicznych wynikających z roszczeń terytorialnych wobec sąsiadów. Granice państw w Ameryce Centralnej kształtowały się od czasu uzyskania przez nie niepodległości w 1821 r. i powstania Stanów Zjednoczonych Ameryki Środkowej aż do XX w., kiedy w 1903 r., w wyniku oderwania się od Kolumbii, powstało niepodległe państwo Panama. Historia siedmiu państw regionu jest burzliwa i wypełniona licznymi konfliktami granicznymi i wojnami. Ich przyczyn należy szukać m.in. w sytuacji społecznej i politycznej regionu, a głównie w kwestii braku ziemi i rozszerzającym się problemom struktury własnościowej na wsi. Szczególnie wiele uwagi poświęca współczesnym stosunkom dwustronnym i konfliktom granicznym między Nikaraguą i Kostaryką.
    The article discusses the origins and the course of contemporary boundaries in Central America. It focuses on the historical process of shaping the borders after the fall of the Spanish Empire as well as border disputes and conflicts arising from territorial claims against neighbors. The boundaries of countries in Central America developed since gaining their independence in 1821, and the emergence of the United States of Central America until the twentieth century when, in 1903, as a result of detachment from Colombia, Panama emerged as an independent state. The history of the seven countries in the region is turbulent and filled with numerous border conflicts and wars. Their causes must be sought, among others, in the social and political situation in the region mainly in the lack of land and expanding the problems of the ownership structure in the country. Special attention is paid to bilateral relationships and the border contemporary conflicts between Nicaragua and Costa Rica.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 37-54
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kościoły graniczne i ucieczkowe w krajobrazie kulturowym pogranicza śląsko-łużyckiego i ziemi legnickiej
    Border and escape churches in the cultural landscape of the Silesian-Lusatian borderland and the Legnica area
    Autorzy:
    Szczepankiewicz-Battek, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965774.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Protestantism
    churches
    the Duchy of Legnica
    Lusatia
    historical borders
    protestantyzm
    kościoły
    księstwo legnickie
    granice historyczne
    Łużyce
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony specyficznej grupie kościołów ewangelickich (luterańskich), które powstały na ziemi legnickiej i Łużycach w drugiej połowie XVII w. Protestanci mieli wówczas możliwość praktykowania swojej konfesji tylko na terenach niepozostających pod władzą katolików. Określenie kościoły ucieczkowe odnosi się do tych kościołów katolickich, które po opuszczeniu ich przez katolików zostały przejęte przez ewangelików. Kościoły graniczne zostały natomiast wybudowane przez ewangelików od podstaw. W obu typach kościołów zachował się ich charakterystyczny wystrój. Położenie geograficzne zachowanych kościołów ucieczkowych i granicznych umożliwia odtworzenie granic historycznych pomiędzy Śląskiem a Łużycami oraz pomiędzy księstwem legnickim a księstwami „cesarskimi”.
    The paper is devoted to a specific group of evangelical (Lutheran) churches founded in Legnica and Lusatia in the second half of the 17th century. The Protestants could only practice their beliefs in areas not ruled by Catholics. The term escape churches (Zufluchtskirche) applies to Catholic churches abandoned by Catholics and taken over by Evangelican Protestants. On the other hand, border churches were built by Evangelical Protestants from scratch. In both types of churches, distinctive style of decor was preserved. The geographical location of preserved escape and border churches allows us to retrace the historical borders between Silesia and Lusatia, as well as between the Duchy of Legnica and the “Kaiser's” duchies.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 291-311
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola Wisły jako rzeki gra nicznej na tle historycznych podziałów kraju i jej znaczenie w aktualnym podziale administracyjnym
    The role of the Vistula River as a border on the background of historical divisions of Poland and its importance in the current administrative division
    Autorzy:
    Twardowski, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/965519.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    borders on the rivers
    the Vistula
    administrative divisions
    granice na rzekach
    podziały administracyjne
    Wisła
    Opis:
    Celem pracy jest zbadanie znaczenia Wisły jak rzeki granicznej zarówno w kontekście historycznych podziałów kraju, jak i w obowiązującym podziale administracyjnym. Na podstawie map i literatury możliwe było określenie, na jakich odcinkach i w jakich okresach Wisła stanowiła granicę zapożyczoną z natury i gdzie rola Wisły jako rzeki granicznej cechuje się największą stabilnością.
    This work concerns the importance of the Vistula as a border borrowed from nature in historical and current divisions of Poland. Forms of this division have changed over the centuries several times. The first form of spatial government was the so-called neighboring communities – opola. In the Middle Ages there were new forms of organization of space such as a province and castellany. In the following centuries these forms changed and evolved. There were counties, municipalities and provinces. The period of the partitions of Poland, as well as two world wars brought changes to the internal division of the country, imposed by the invader administration. Political boundaries were repeatedly changed too. In many of these divisions, the Vistula River served as a natural basis for the designation of a border. It should be noted, that there are places where the border is more than five hundred years old. The current administrative landscape of Poland is a result of government reforms in 1999, which established a three-tier division of the country. The role of the Vistula as a border in this division is also clearly visible.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2015, 4; 221-252
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znaczenie konfesji katolickiej w utrzymaniu polskości na Kaszubach na przełomie XIX i XX wieku
    The role of Catholic confession in preserving Polishness in Kashubia at the turn of the 19th and 20th centuries
    Autorzy:
    Krawiec-Złotkowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/684347.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia i granice Kaszub
    Pomorze Zachodnie
    Pomorze Wschodnie
    język kaszubski
    Kościół katolicki
    kulturkampf
    Florian Ceynowa
    Hieronim Derdowski
    Aleksander Majkowski
    polskość na Kaszubach
    history and borders of Kashubia
    Western Pomerania
    Eastern Pomerania
    Kashubian language
    Catholic church
    Polishness in Kashubia
    Opis:
    The study discusses issues concerning the historical boundaries of Kashubia and the relations of their inhabitants with the Catholic church. The author attempted to determine whether the confession had an impact on the preservation of Polishness in this specific area. For Kashubians are a region of Poland in which the Kashubian and Polish traditions (including religious ones) are cultivated as equivalent. Based on historical and linguistic studies as well as selected literary texts, it can be assumed that the Kashubian people, thanks to belonging to the Catholic church, did not get Germanized, as was the case in the Pomeranian region, dominated in the nineteenth century by Protestantism.
    W studium zostały omówione zagadnienia dotyczące granic historycznych Kaszub i związków ich mieszkańców z Kościołem katolickim. Autorka podjęła próbę ustalenia, czy konfesja miała wpływ na utrzymanie polskości na tym specyficznym terenie. Kaszuby są bowiem regionem Polski, w którym tradycje kaszubskie i polskie (w tym również religijne) kultywuje się jako równoważne. Opierając się na opracowaniach historycznych i językoznawczych oraz wybranych tekstach literackich, można założyć, że naród kaszubski dzięki przynależności do Kościoła katolickiego nie uległ germanizacji, jak to miało miejsce na ziemi pomorskiej, zdominowanej w XIX w. przez protestantyzm.
    Źródło:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 207-231
    2300-0562
    2450-0127
    Pojawia się w:
    Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies