Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "of Poland" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Stosunek polskich elit do prawa francuskiego po upadku Napoleona – zarys problemu
The attitude of Polish elites toward the French law after the fall of Napoleon: an outline of the problem
Autorzy:
Gałędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965366.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Napoleonic code
reception of French law
civil law of Kingdom of Poland
private law of Kingdom of Poland
Kodeks Napoleona
recepcja prawa francuskiego
prawo cywilne Królestwa Polskiego
prawo prywatne Królestwa Polskiego
Opis:
The focus of our research is on the argumentation applied by this part of the Polish intellectual and legal elites, which took it upon itself to defend the French law in force on Polish territories in the most difficult moment, immediately following the collapse of the Duchy of Warsaw. On the eve of establishment of the Kingdom of Poland, the further fate of Napoleonic Code and of its accompanying French codes seemed set in stone. The new ruling elites, headed by Prince Adam Jerzy Czartoryski, secured the approval of tsar Alexander to abrogate the laws in place as quickly as possible. The prevailing atmosphere of hostility toward all things French and revolutionary left no illusions as to the further fate of Napoleonic codes and, moreover, made it difficult for anyone to defend this codifi cation openly, as it was deemed foreign to Polish customs and traditions. The proposal to retain it could not withstand the confrontation with the catchy idea of replacing it with a national codification. How was this situation faced by such outstanding lawyers as Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie or Antoni Wyczechowski, who on the one hand appreciated the quality, modernity and universality of French codes, as well as the fact that the process of their adaptation on the Polish territories had been bringing some effects over the recent years, and who on the other hand noticed the lack of alternatives to the difficulties posed by creating a similar work referring to the heritage of Polish legal culture?
Przedstawione w artykule badania obejmowały argumentację, jaką posługiwała się część polskiej elity intelektualnej i prawniczej, podejmująca się w najtrudniejszym momencie – bezpośrednio po upadku Księstwa Warszawskiego – obrony obowiązywania francuskiego prawa na ziemiach polskich. U progu powstania Królestwa Polskiego dalszy byt Kodeksu Napoleona oraz towarzyszących mu kodeksów francuskich wydawał się przesądzony. Nowa elita rządząca, na czele z ks. Adamem Jerzym Czartoryskim, uzyskała akceptację cesarza Aleksandra I na możliwie jak najszybsze uchylenie obowiązujących praw. Panująca atmosfera niechęci do wszystkiego, co francuskie i rewolucyjne, również nie pozostawiała złudzeń odnośnie do dalszych losów napoleońskich kodeksów i co więcej – utrudniała zajmowanie otwartego stanowiska w obronie kodyfikacji słusznie uznawanej za obcą polskim zwyczajom i tradycjom. Hasło jej utrzymania nie wytrzymywało konfrontacji z nośną ideą zastąpienia jej kodyfi kacją narodową. Jak w tej sytuacji radzili sobie tacy wybitni prawnicy jak Antoni Bieńkowski, Jan Wincenty Bandtkie czy Antoni Wyczechowski, którzy z jednej strony doceniali jakość, nowoczesność i uniwersalizm francuskich kodeksów oraz fakt, że proces ich adaptacji na ziemiach postępował już nie bez efektów od kilku lat, a z drugiej – dostrzegali brak rozsądnej alternatywy wobec trudności, jakie wiązałyby się ze stworzeniem podobnego dzieła odwołującego się do dziedzictwa polskiej kultury prawnej?
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 73-88
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzywojenne piśmiennictwo i orzecznictwo we współczesnych podręcznikach prawa karnego oraz komentarzach do kodeksu karnego
Literature and court judgements from between the two world wars in contemporary course books of criminal law and commentaries to the criminal code
Autorzy:
Rakowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533227.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
criminal law
Second Republic of Poland
legal literature
judgements of the Supreme Court of the Second Republic of Poland
teaching criminal law in the Second Republic of Poland
prawo karne
II Rzeczypospolita
piśmiennictwo prawnicze
orzecznictwo SN II RP
nauka prawa karnego w II RP
Opis:
The author of the article seeks an answer to the question whether the works published in the recent years make reference to the achievements of the Polish criminal law science from the time between the two world wars. The study focuses on the most common publications, that is academic course books (designed for students) and commentaries on the code (addressed to practitioners). They contain fairly numerous references to the works of criminal lawyers active in the Second Republic of Poland (usually Juliusz Makarewicz, Wacław Makowski, Leon Peiper, Stefan Glaser, and Aleksander Mogilnicki). The course books in criminal law present basic questions and therefore the rulings of the courts (also contemporary) are hardly ever quoted in such publications. References to the judgements of the Supreme Court of the Second Republic of Poland, also from the pre-code period, are in turn present in the contemporary commentaries to the criminal code. The materials gathered allow the statement that various contemporary authors, also co-authors of collective works, make use of the achievements of the criminal lawyers of the Second Republic to a different degree. It is worth noting that if a recently published work contains references to pre-war literature on the subject and court judgements, it usually draws conclusions different from those of other authors. Such a status quo proves that bygone literature and judgements are still useful for the interpretation of the binding regulations of criminal law.
Autor artykułu poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy w pracach wydawanych w ostatnich latach przywoływany jest dorobek polskiej nauki prawa karnego okresu międzywojennego. Przedmiotem badań są publikacje najbardziej powszechne, czyli podręczniki akademickie (przeznaczone dla studentów) oraz komentarze do kodeksu (kierowane do praktyków). Można w nich odnaleźć dość liczne odesłania do dzieł karnistów aktywnych w okresie II Rzeczypospolitej (najczęściej Juliusza Makarewicza, Wacława Makowskiego, Leona Peipera, Stefana Glasera oraz Aleksandra Mogilnickiego). W podręcznikach do nauki prawa karnego prezentowane są zagadnienia podstawowe i dlatego w zasadzie w publikacjach tego rodzaju nie jest przywoływane orzecznictwo sądów (również współczesne). Odesłania do wyroków Sądu Najwyższego II RP, także z okresu przedkodeksowego, występują za to we współczesnych komentarzach do kodeksu karnego. Zgromadzony materiał pozwala na stwierdzenie, że różni współcześni autorzy, także współtwórcy prac zbiorowych, niejednakowo chętnie korzystają z dorobku karnistów II Rzeczypospolitej. Warto też zauważyć, że jeśli w wydanej ostatnio pracy odnajdujemy odesłania do przedwojennej literatury przedmiotu i orzeczeń sądowych, to zazwyczaj wskazywane są tam tezy inne niż przywoływane przez pozostałych autorów. Taki stan rzeczy wskazuje, że dawne piśmiennictwo i orzecznictwo wciąż jest przydatne przy interpretacji obowiązujących przepisów prawa karnego.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 287-302
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tryb zwoływania rad familijnych opiek „mniejszych” na podstawie akt łódzkiego i zgierskiego magistratu do 1876 roku
Convening procedure of the family councils for the „minor” guardianships based on the magistrates’ files from Łódź and Zgierz until 1876
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39990579.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
rada familijna
opieka
Prezydent Miasta Łodzi
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
sąd pokoju
Królestwo Polskie
family council
guardianship
President of Łódź
Civil Code of the Kingdom of Poland
court of peace
Kingdom of Poland
Opis:
Rady familijne dla opiek „mniejszych” zwoływane były przez prezydentów albo burmistrzów (w miastach) oraz wójtów (na wsi). Akta pupilarne zachowane w Archiwum Państwowym w Łodzi dostarczają informacji o zwoływaniu tych organów przez burmistrzów i prezydentów w Łodzi i Zgierzu w latach 1825–1876. W praktyce bardzo często rady familijne odbywały się bez wcześniejszego wyznaczenia terminu. Nawet w przypadku wyznaczenia terminu posiedzenia, suplikanci chętnie sami informowali i zbierali członków rady familijnej. Zapozwy magistrat wystawiał bardzo rzadko. Uproszczona procedura mogła mieć wpływ na zmniejszenie kosztów postępowania.
Family councils for the „minor” guardianships were convened by presidents or mayors (in the cities) and mayors (in the countryside). Custodial files in the State Archive in Łódź inform us about convening family councils by presidents and mayors in Łódź and Zgierz in years 1825–1876. Conveying family councils without prior notice was a common practice. Even when the date of meeting was set in advance, the supplicants gladly informed and gathered members of the family councils by themselves. Official calls were set up by magistrate very rarely. Simplified procedure could result in reduction of the proceedings costs.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 35-47
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podstawy prawne nabycia obywatelstwa polskiego po 1918 roku – ziemie byłego zaboru austriackiego
Legal grounds for obtaining Polish citizenship in the former Austrian Partition aft er 1918
Autorzy:
Weredyńska-Szpakowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533026.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
citizen
Polish citizenship
revived state of the Republic of Poland
acquiring the Polish citizenship
former Austrian Partition of Poland
obywatel
obywatelstwo polskie
odrodzenie państwa polskiego
nabycie obywatelstwa polskiego
były zabór austriacki
Opis:
The subject of this paper is the question of the “initial composition” of citizens of the revived Polish state i.e. the Republic of Poland, which uses the example of the former Austrian Partition due to a considerable number of applicable regulations. The article indicates principal sources of law regarding this partition and discusses in detail the three main means of acquiring Polish citizenship: 1) based on residence in the territory of Poland, 2) based on the place of birth in that territory, and 3) by means of executing the right of option. Specific legal norms regulating these methods of obtaining citizenship are brought up, pointing out the mutual dependencies between them as well as interpretational difficulties. By exemplifying the regulations regarding the former Austrian Partition the author makes an effort to display the level of intricacy and complication of the domestic and international law regulating the consequences of establishing the Republic of Poland in matters concerning citizenship. The discussion of the principles of obtaining Polish citizenship is preceded by a short introduction on history and remarks on the contemporaneous understanding of the concept of citizenship, which add a more extensive context to the main subject of the paper.
Tematem niniejszego opracowania jest zagadnienie „pierwszego składu” obywateli odrodzonego państwa polskiego, które z uwagi na znaczną liczbę przepisów regulujących tę materię przedstawione zostało na przykładzie byłego zaboru austriackiego. Wskazano główne źródła prawa o obywatelstwie polskim odnoszące się do tego zaboru oraz szczegółowo omówiono trzy zasadnicze sposoby nabywania obywatelstwa polskiego: z tytułu zamieszkania (osiedlenia) na obszarze państwa polskiego, urodzenia się na tym terytorium oraz skorzystania z prawa opcji. Przytoczono konkretne normy prawne regulujące poszczególne sposoby nabycia obywatelstwa, wskazując na istniejące między nimi zależności oraz trudności interpretacyjne. Na przykładzie norm odnoszących się do byłego zaboru austriackiego starano się pokazać, jak zawiłe i skomplikowane było prawo wewnętrzne i międzynarodowe regulujące skutki powstania państwa polskiego w zakresie obywatelstwa. Omówienie zasad nabywania obywatelstwa polskiego w odniesieniu do terenów byłego zaboru austriackiego poprzedzono krótkim wstępem historycznym oraz uwagami dotyczącymi nowożytnego rozumienia pojęcia obywatelstwa, by nadać opracowaniu szerszy kontekst
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 221-244
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Procedura nadania stopnia Pierwszego Marszałka Polski lub Marszałka Polski w XX wieku
Procedure for conferring the rank of First Marshal of Poland or Marshal of Poland in the 20th century
Autorzy:
Bojarski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931238.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Pierwszy Marszałek Polski
Marszałek Polski
Wojsko Polskie
Józef Piłsudski
Ferdinand Foch
Edward Śmigły-Rydz
Michał Żymierski
Konstanty Rokossowski
Marian Spychalski
First Marshal of Poland
Marshal of Poland
Polish Army
Opis:
W historii oręża polskiego w XX w. tylko sześć osób otrzymało buławę marszałkowską. Celem artykułu jest analiza postępowań przyznania stopnia Pierwszego Marszałka Polski Józefowi Piłsudskiemu oraz stopnia Marszałka Polski: Ferdinandowi Fochowi, Edwardowi Śmigłemu-Rydzowi, Michałowi Żymierskiemu, Konstantemu Rokossowskiemu oraz Marianowi Spychalskiemu pod kątem ich zgodności z obowiązującymi ówcześnie przepisami. Z ustaleń autora wynika, że jedynie Edward Śmigły-Rydz oraz Marian Spychalski otrzymali stopnie wojskowe Marszałka Polski zgodnie z przepisami prawa.
In the history of Polish Army in the 20th century only six persons received a marshal’s rank. The purpose of the article is the analysis of the legal provisions of the proceedings of granting the rank of First Marshal of Poland to Józef Piłsudski and the ranks of Marshal of Poland to Ferdinand Foch, Edward Śmigły-Rydz, Michał Żymierski, Konstanty Rokossowski and Marian Spychalski from the point of view of their compliance with the regulations in force at that time. The author’s findings show that only Edward Śmigły-Rydz and Marian Spychalski received the military ranks of the Marshal of Poland in accordance with the legal regulations.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 131-152
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Testamentary Law in Congress Poland on the example of the files of the Zgierz notaries in the years 1826–1875
Prawo testamentowe obowiązujące w Królestwie Polskim na podstawie akt notariuszy zgierskich z lat 1826–1875
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931222.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Kingdom of Poland
inheritance law
will
notary
Królestwo Polskie
prawo spadkowe
testament
notariusz
Opis:
Contemporary Polish inheritance law adopts the principles of freedom of testing, assuming that everyone has the right to freely dispose of their property in the event of death by way of a will. The freedom of testing, however, is not something obvious and it was not the one that governed inheritance in Poland during the period of the First Polish Republic. It was not until the 19th century that it brought Europe, including the Polish lands, profound changes in the field of inheritance law. The general rule of freedom of testing was, in principle, the first in modern Europe to be introduced by the Napoleonic Code of 1804, in force in Poland from 1808 until 1846. However, the guaranteed principle of freedom of testing experienced serious restrictions if the testator had descendants or the spouse, although, as practice shows, the writers were often guided by their own sense of justice, and not by law. The Napoleonic Code envisaged three forms of last wills: a public will, a secret will, and a handwritten will. The first two forms were subject to a number of formal conditions. A handwritten will, on the other hand, although it only required the writer to be able to write, was not popular, probably because of the society’s considerable illiteracy. Although the right to obtain testamentary bequests was universal, it was not absolute. The legislator provided for certain restrictions dictated primarily by social considerations, aimed at eliminating the pressure on the legislator. The property dispositions predominantly concerned the testator’s entire property and covered both all movable and immovable property. In the light of the deeds of the Zgierz notaries, the most popular form of property dispositions in the event of death was the making of testamentary dispositions in the form of a special clause, transferring all possessed property, its part or individual components.
Współczesne polskie prawo spadkowe przyjmuje zasadę swobody testowania – zakładającą, iż każdy ma prawo swobodnego rozporządzania swoim majątkiem na wypadek śmierci w drodze testamentu. Wolność testowania nie jest jednak czymś oczywistym i nie ona rządziła dziedziczeniem na ziemiach polskich w okresie I Rzeczypospolitej. Dopiero XIX w. przyniósł Europie, w tym także ziemiom polskim, gruntowne zmiany w zakresie prawa spadkowego. Ogólną regułę swobody testowania zasadniczo jako pierwszy w nowożytnej Europie wprowadził Kodeks Napoleona z 1804 r., obowiązujący na ziemiach polskich od 1808 do 1846 r. Jednakże gwarantowana zasada swobody testowania doznawała poważnych ograniczeń, jeżeli testator posiadał zstępnych lub małżonka, choć – jak pokazuje praktyka – zapisodawcy często kierowali się własnym poczuciem sprawiedliwości, a nie przepisami prawa. Kodeks Napoleona przewidywał trzy formy rozporządzeń ostatniej woli: testament publiczny, testament tajemny i testament własnoręczny. Dwie pierwsze formy obwarowane były szeregiem warunków formalnych. Testament własnoręczny natomiast, choć wymagał od zapisodawcy jedynie umiejętności pisania, nie cieszył się popularnością, zapewne z powodu znacznego analfabetyzmu społeczeństwa. Mimo iż prawo uzyskiwania zapisów testamentowych miało charakter powszechny, to nie było ono bezwzględne. Ustawodawca przewidywał pewne ograniczenia, podyktowane przede wszystkim względami społecznymi, mające na celu wyeliminowanie presji na zapisodawcy. W przeważającej mierze dyspozycje majątkowe dotyczyły całego majątku testatora i obejmowały zarówno wszelkie ruchomości, jak i nieruchomości. W świetle aktów notariuszy zgierskich najpopularniejszą formą rozporządzeń majątkowych na wypadek śmierci było dokonywanie dyspozycji testamentowych w formie zapisu szczególnego, przekazującego cały posiadany majątek, jego część lub poszczególne składniki.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 187-205
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legitymacje szlachectwa na ziemiach polskich pod zaborami
Noble legitimization in Polish lands under partition
Autorzy:
Nowak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40034467.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
szlachta polska
zabory
legitymacja szlachectwa
Galicja
Krolestwo Polskie
Księstwo Warszawskie
Heroldia Krolestwa Polskiego
zabór pruski
Polish nobility
partitions
nobility card
Galicia
Kingdom of Poland
Duchy of Warsaw
Heraldic Office of the Kingdom of Poland
Prussian partition
Opis:
Artykuł omawia procedury legitymizacji szlachectwa na ziemiach polskich w zaborach: austriackim, pruskim i rosyjskim. W Rzeczpospolitej procesy legitymizacji opierały się na sądowych „naganach szlachectwa”, w których głównym dowodem były zeznania świadków. Po rozbiorach Polski procedury zostały sformalizowane, a w poszczególnych zaborach utworzono urzędy heroldii. W zaborze pruskim legitymacja szlachectwa miała głównie charakter ekonomiczny: umożliwiała dostęp do hipoteki i zwolnienie z długiej służby wojskowej. Mimo to proces był niechętnie przyjmowany przez szlachtę ze względu na silne tendencje germanizacyjne. W zaborze austriackim szlachta była dzielona na magnatów i rycerzy, a legitymacje miały na celu integrację z systemem austriackim. W zaborze rosyjskim procedury były najbardziej chaotyczne i skomplikowane, co prowadziło do licznych fałszerstw. W Królestwie Polskim działała Heroldia, która od 1836 r. prowadziła postępowania potwierdzające przynależność do stanu szlacheckiego. Procesy te były mniej restrykcyjne niż w zaborze rosyjskim, a szlachta mogła legitymować się do 1861 r., kiedy to Heroldia Królestwa Polskiego została zlikwidowana.
The article discusses the procedures for legitimizing nobility in Polish lands under the Austrian, Prussian, and Russian partitions. In the Polish-Lithuanian Commonwealth, the processes of legitimization were based on court “noble reputation trials,” where the primary evidence consisted of witness testimonies. After the partitions of Poland, these procedures were formalized, and heraldic offices were established in each partition. In the Prussian partition, noble legitimization was mainly economic in nature: it granted access to mortgages and exemption from long military service. However, the process was met with resistance by the nobility due to strong Germanization tendencies. In the Austrian partition, the nobility was divided into magnates and knights, and legitimization aimed to integrate them into the Austrian system. In the Russian partition, the procedures were the most chaotic and complicated, leading to numerous forgeries. In the Kingdom of Poland, the Heraldic Office operated, which from 1836 conducted proceedings confirming noble status. These processes were less restrictive than in the Russian partition, and the nobility could legitimize themselves until 1861, when the Heraldic Office of the Kingdom of Poland was abolished.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 167-185
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie o ubezwłasnowolnienie całkowite w świetle przepisów Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego
Absolute incapacitation procedure in the light of the Civil Code of the Kingdom of Poland
Autorzy:
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532838.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
incapacitation
absolute incapacitation
court practice in the Kingdom of Poland
Civil Code of the Kingdom of Poland
Napoleonic Code
family council
ubezwłasnowolnienie
ubezwłasnowolnienie całkowite
praktyka sądowa Królestwa Polskiego
Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego
Kodeks Napoleona
rada familijna
Opis:
The rules contained in the Civil Code of the Kingdom of Poland concerning incapacitation were based on Napoleonic law. Reservation of the court procedure for the application of this institution of law and limitation of the role of the family council solely to the function of an opinion provider aimed at the protection of personal and property interests of the person to be incapacitated. Moreover, it also protected the interests of the closest kin of such a person. Making it possible to resort to this institution in the case of the emancipated and non-emancipated minors in the Civil Code, in the opposition to the principles of the Napoleonic Code, seems by all means justified. The good of not only an incapacitated emancipated person but also of a non-emancipated person aff ected with disability requires protection, which incapacitation served.
Przepisy KCKP dotyczące ubezwłasnowolnienia zostały sformułowane na wzór przyjętych w kodyfikacji napoleońskiej. Zastrzeżenie drogi sądowej dla stosowania tej instytucji prawnej oraz ograniczenie roli rady familijnej tylko do funkcji opiniodawczej miało na celu ochronę interesów osobistych i majątkowych osoby w stosunku, do której miało być orzeczone ubezwłasnowolnienie. Poza tym chroniło również interesy najbliższej rodziny tej osoby. Przyznanie w KCKP, w przeciwieństwie do zasad uregulowanych w KN, możliwości zastosowania tej instytucji do małoletnich usamowolnionych i nieusamowolnionych wydaje się ze wszech miar uzasadnione. Nie tylko dobro ograniczonej osoby usamowolnionej, ale również nieusamowolnionej, dotkniętej niesprawnością wymagało ochrony, czemu służyć mogło właśnie ubezwłasnowolnienie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2015, 18; 91-106
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rodzaje ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim
Types of detention centres in the Kingdom of Poland
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533126.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
history of law
criminal law
administrative law
detention
prison
Kingdom of Poland (Congress Poland)
historia prawa
prawo karne
prawo administracyjne
areszt
więzienie
Królestwo Polskie
Opis:
In the 19th century imprisonment became the fundamental sanction in many European criminal and penal codes, including that of the Kingdom of Poland (Congress Poland). In the face of these changes an extensive discussion on the reform of the whole penitentiary system began in the state. Reformers of the Polish penal system, notably Julian Ursyn Niemcewicz, Ksawery Potocki, and Fryderyk Skarbek proposed numerous concepts. In such circumstances, central administration attempted to create a system of penitentiary institutions. The article describes six different centres of detention which operated in the Kingdom of Poland: police custody for the detention of people arrested by the police and convicted by courts operating by city mayors; detention centres operating by the Ordinary Police Courts, for criminals detained by the court decision in the course of the so-called elementary investigation, and criminals convicted for embezzlement and smuggling; civil custody for debtors to force them to perform their obligations; remand institutions for the detention of people awaiting sentencing; and criminal prisons for those already convicted. For those convicted for the gravest crimes the so-called roty aresztanckie (prisoner bases) were introduced in 1834.
W XIX w. w wielu europejskich kodeksach karnych, w tym także w Królestwie Polskim, kara więzienia stała się sankcją podstawową. W obliczu tych zmian w Królestwie Polskim rozpoczęła się szeroka dyskusja dotycząca reformy całego systemu organizacji więziennictwa. Pojawiają się liczne koncepcje polskich reformatorów penitencjarnych, jak choćby Juliana Ursyn Niemcewicza, Ksawerego Potockiego, Fryderyka Skarbka. W takich warunkach centralne organy administracji rządowej podjęły próbę stworzenia systemu jednostek penitencjarnych. Artykuł opisuje sześć różnych ośrodków pozbawienia wolności funkcjonujących w Królestwie Polskim: areszty policyjne, w których przetrzymywano osoby zatrzymane przez władze policyjne lub skazane przez sądy burmistrzowskie; areszty detencyjne przy Sądach Policji Prostej, gdzie osadzano przede wszystkim przestępców zatrzymanych na mocy decyzji sądu w trakcie tzw. śledztwa pierwiastkowego, a także skazanych za defraudację czy kontrabandę; areszty cywilne dla dłużników w celu zmuszenia ich do wykonania ciążącego na nich zobowiązania; domy badań, w których przebywały osoby oczekujące na wyrok, a także więzienia karne dla osób już skazanych. Dla skazanych za najcięższe przestępstwa w roku 1834 wprowadzono tzw. roty aresztanckie.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2016, 19; 147-161
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relikty staropolskiej skarbowości na ziemiach polskich po rozbiorach – rekonesans
The relics of the Old Polish finances in the post-partition Polish territories: reconnaissance
Autorzy:
Pilarczyk, Piotr M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39989259.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
Księstwo Warszawskie
Królestwo Polskie
podatki
skarbowość
historia opodatkowania
Duchy of Warsaw
Kingdom of Poland
taxes
public finances
fiscal history
Opis:
Rozbiory Rzeczpospolitej nie przekreśliły istnienia szeregu dotychczasowych rozwiązań w dziedzinie skarbowości. W początkach XIX wieku w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim zachowano liczne konstrukcje z epoki staropolskiej. Zmiany zaszły przede wszystkim w dziedzinie zarządu finansami państwowymi, lecz już w przypadku poszczególnych podatków wiele z nich przetrwało długo – zmieniane i reformowane, niektóre świadczenia publiczne dotrwały nawet do XX wieku. Również struktura dochodów publicznych nie uległa większym zmianom w epoce porozbiorowej. Dostrzec też można liczne podobieństwa pomiędzy epoką przedrozbiorową a czasami Księstwa i Królestwa w przypadku kształtu wydatków publicznych. W XIX wieku na ziemiach polskich w dziedzinie skarbowości i prawa skarbowego nowe rozwiązania sąsiadowały więc z licznymi reliktami epoki przedrozbiorowej.
The partitions of the Polish-Lithuanian Commonwealth did not cancel out a number of existing solutions in the sphere of public finance. At the beginning of the 19th century, a number of structures from the Old Polish era were preserved in the Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland. Changes took place primarily in the area of the management of state finances, but in the case of individual taxes many of them lasted for a long time. Changed and reformed, some public services even survived into the 20th century. The structure of public revenue did not change much in the post-partition era either. One can also see many similarities between the pre-partition era and the times of the Duchy and the Kingdom in the shape of public expenditure. Thus, in the 19th century in the Polish territory in the field of public finance and fiscal law, new solutions were juxtaposed with numerous relics of the pre-partition era.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 13-34
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysięga w śledztwie allewiacyjnym w Królestwie Polskim w świetle akt powiatowych wieluńskich, zamojskich i łukowskich do 1866 r.
An oath in the investigation of alleviation in the Kingdom of Poland in the light of the district records of Wieluń, Zamość and Łuków till 1866
Autorzy:
Machut-Kowalczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533311.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
oath
the Kingdom of Poland
alleviation
tax relief
evidence/proof
przysięga
Królestwo Polskie
allewiacja
ulga podatkowa
dowód
Opis:
An oath in the investigation of alleviation played an important evidence role. It was to confirm the accuracy of testimony and the value of damage, which the aggrieved parties had suffered. An oath was taken before the litigious department in the magistrate’s court. The aggrieved parties and witnesses had to make an oath on their previous testimonies, made during administrative investigation. The contents of the oath had claimed the value of the damage. The court drew up a written record from the oath and sent the documents to a district commissar (district governor). After the files had been completed, the district official sent them all to the administrative court, which was obliged to continue the proceedings. The alleviation was impossible without the oath.
Przysięga w śledztwie allewiacyjnymi odgrywała ważną rolę dowodową. Miała potwierdzać rzetelność zeznań, a tym samym – wysokość doznanych przez poszkodowanych strat. Jej wykonanie następowało przed wydziałem spornym sądu pokoju. Poszkodowani i świadkowie składali przysięgę na złożone wcześniej w śledztwie administracyjnym zeznania. Rota przysięgi uwzględniała wysokość doznanych szkód. Sąd sporządzał protokół jej odebrania i odsyłał akta komisarzowi obwodowemu (naczelnikowi powiatu). Po skompletowaniu akt urzędnik obwodowy (powiatowy) przesyłał całość akt do dalszego postępowania sądowi administracyjnemu. Brak przysięgi uniemożliwiał przyznanie allewiacji.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2017, 20; 183-203
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza łódzkich struktur notarialnych
The origin of notary structures in Łódź
Autorzy:
Wiśniewska-Jóźwiak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533251.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
history of notaries
Kingdom of Poland
notaries in Łódź
notaries in Zgierz
historia notariatu
Królestwo Polskie
łódzcy notariusze
notariusze zgierscy
Opis:
Notary services in Poland had not originated until the days of the Duchy of Warsaw, where they were based on the regulations of the French notary act of 16th March 8003, entitled “Organisation of notary services”. The act remained in force in the Kingdom of Poland after the fall of the Duchy of Warsaw, although the system underwent certain changes. It was repealed only on the 1st (13th) July 1876, together with the Russian notary act of 14 April 1866 coming into force. The beginnings of notary services in Łódź date back to 1841. Until that time, the residents of Łódź had used legal assistance of notaries operating in the nearest city, that is Zgierz. Together with the development of industry and an increasing number of its population, Łódź required also the need to nominate an increasing number of representatives of this legal profession. In turn, Zgierz did not develop as dynamically as Łódź, for which reason the authorities of the Kingdom of Poland decided to move notaries from there to Łódź.
Notariat na ziemiach polskich powstał dopiero w czasach Księstwa Warsza w skiego i funkcjonował w oparciu o przepisy francuskiej ustawy notarialnej z 16 marca 1803 r. zatytułowanej Organizacya notariatu. Ustawa obowiązywała nadal po upadku Księstwa Warszawskiego w Królestwie Polskim, choć system notarialny ulegał pewnym zmianom. Została ona uchylona dopiero 1 (13) lipca 1876 r., wraz z wprowadzeniem w życie rosyjskiej ustawy notarialnej z 14 kwietnia 1866 r. Początki notariatu w Łodzi sięgają 1841 r., do tego momentu mieszkańcy Łodzi korzystali z pomocy prawnej rejentów działających w najbliżej położonym mieście, czyli w Zgierzu. Wraz z rozwojem przemysłu i zwiększaniem się liczby mieszkańców Łodzi wzrastała też potrzeba mianowania coraz większej liczby reprezentantów tego zawodu prawniczego. Natomiast Zgierz nie rozwijał się tak dynamicznie jak Łódź i w związku z tym władze Królestwa podejmowały decyzje o przenoszeniu notariuszy z tego miasta do Łodzi.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 135-145
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polityczne uwarunkowania orzecznictwa karno-administracyjnego Polski Ludowej
Political circumstances of criminal and administrative judicature in the People’s Republic of Poland
Autorzy:
Łysko, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/533115.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
administrative/criminal colleges of court
People’s Republic of Poland
obligatory supplies
events of March 1968
kolegia karno-administracyjne
Polska Ludowa
dostawy obowiązkowe
wydarzenia marcowe
Opis:
In December 1951, the reform of the system of criminal and administrative judicature introduced the magistrate model of resolving cases of misconduct involving the social factor. Magistrate courts penalised transgressions of order, yet were also used for the repression of political opponents of Communist authorities. The practice of adjudicating prison sentences and high pecuniary penalties exchanged for detention was characteristic of the operation of the magistrate courts in the capacity of an instrument for combating political opposition until the end of the People’s Republic of Poland.
Reforma systemu orzecznictwa karno-administracyjnego z grudnia 1951 r. wprowadziła kolegialny model rozstrzygania spraw o wykroczenia z udziałem czynnika społecznego. Kolegia karały wykroczenia porządkowe, lecz były wykorzystywane do represjonowania przeciwników politycznych władzy komunistycznej. Praktyka orzekania kar aresztu i wysokich grzywien zamienianych na areszt zastępczy będzie cechować pracę kolegiów jako instrumentu zwalczania opozycji politycznej do końca istnienia Polski Ludowej.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2014, 17; 211-232
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosowanie narkoanalizy przez polski kontrwywiad w latach 30. XX wieku
The use of narcoanalysis by Polish counterinelligence in the 1930s
Autorzy:
Widacki, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1931224.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
narkoanaliza
Oddział II Sztabu Głównego WP
II Rzeczpospolita
kontrwywiad
narcoanalysis
The Second Department of the General Staff
The Second Republic of Poland
counterintelligence
Opis:
Idea wykorzystania narkoanalizy dla celów śledczych zrodziła się wkrótce po tym, jak chirurdzy zaczęli stosować narkozę do usypiania pacjentów przed operacją. Prawdopodobnie pierwsza propozycja przesłuchania pacjenta pod narkozą, w sprawie kryminalnej, miała miejsce w USA w roku 1879, w głośniej sprawie morderstwa Benjamina Nathana. W latach 20. XX w., lekarz z Teksasu, dr Robert E. House, zaproponował wykorzystanie skopolaminy dla celów śledczych. W latach 30., w Scientific Crime Detection Laboratory (Laboratorium Naukowego Wykrywania Przestępstw) Uniwersytetu Northwestern w Chicago przeprowadzano eksperymenty ze skopolaminą, a ich rezultat uznano za „całkiem satysfakcjonujący”. Od czasu tego eksperymentu, skopolaminę nazywano „serum prawdy”. W literaturze brak dowodu na to, że przed II wojną światową jakakolwiek służba państwowa na świecie stosowała narkoanalizę w celach kontrwywiadowczych. Tak więc stosowanie przez Oddział II Sztabu Głównego WP, począwszy od 1935 r., narkoanalizy przy przesłuchiwaniu osób podejrzanych o szpiegostwo, było pionierskie w skali światowej. Oddział II od 1935 r. stosował przy przesłuchiwaniu nieprzyznających się do winy osób podejrzewanych o szpiegostwo „zastrzyki osłabiające wolę”. Pionierem tej metody był kpt. dr Ludwik Krzewiński. Początkowo w zastrzykach tych podawano morfinę w kompozycji z pilokarpiną, następnie stosowano już skopolaminę wytwarzaną w laboratorium Oddziału II, gdzie uzyskiwano ją z nasion lulka czarnego. Faktu stosowania narkoanalizy nie ujawniano sądom, jej wyników nie traktowano jako dowodów, a jedyne wykorzystywano w celach operacyjnych.
The initial idea to use narcoanalysis for investigation purposes originated soon after surgeons began using narcosis (sedation) to induce sleep before surgery. Perhaps the first suggestion to interrogate a patient under narcosis in a criminal case occurred in the case of murder of Benjamin Nathan in New York in 1879. In the 1920s, Dr Robert E. House, a physician from Texas, suggested to use scopolamine in criminal investigations. In the 1930s, the Scientific Crime Detection Laboratory at Northwestern University in Chicago experimented with scopolamine, and considered the results „fairly satisfactory”. At that time, Calvin Goddard was the first to call scopolamine the „truth serum”. There is no proof in literature that any state services in the world routinely used narcoanalysis before the Second World War. Therefore, there are fair grounds to believe that its routine use by the Polish counterintelligence while interrogating people suspected of espionage in the 1930s was among the first such cases in the world. Beginning with 1935, the Second Department of the General Staff of the Polish Armed Forces used „injections weakening the will” of the interrogated: first morphine combined with pilocarpine, and later – scopolamine. The head of the Polish project to use narcoanalysis for „weakening the will” was Cpt. Ludwik Krzewiński M.D. The fact of using narcoanalysis was not disclosed to the courts, its results were not treated as an evidence, and were only used for operational purposes.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2021, XXIV, 24; 13-30
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organizacja i funkcjonowanie ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim (1815–1867) w świetle źródeł. Dotychczasowe ustalenia i perspektywy badawcze
Organization and functioning of detention centres in the Kingdom of Poland 1815–1867 in the light of sources: current findings and further research perspectives
Autorzy:
Bieda, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965339.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
The Kingdom of Poland
prison
administrative law
penitentiary
imprisonment
arrest
Królestwo Polskie
więziennictwo
prawo administracyjne
penitencjarystyka
kara pozbawienia wolności
areszt
Opis:
In the nineteenth century, the penalty of imprisonment becomes a basic punishment in many European penal codes, which resulted in a broad discussion about the reform of the prison system, both in Europe and in the Kingdom of Poland. Radically different from the previous penitentiary policy of the authorities of the Kingdom of Poland, it focused mainly on reforms of the organization and operation of prisons. In previous scientific work, relatively little space has been devoted to research into the organization and functioning of detention centres in the Kingdom of Poland. The attention of the researchers focused primarily on theoretical considerations around the then penitentiary doctrines. Only E. Kaczyńska and M. Senkowska conducted broader research based on archival material concerning practical aspects of the functioning of prisons in the Kingdom of Poland, although these works are also fragmentary. Thus, the organization and functioning of prisons in the Kingdom of Poland is still a largely unexplored issue. This is also the future analysis of administrative regulations, in particular from the second half of the nineteenth century and extensive source material preserved in the files of the Governmental Commission of Internal Affairs, voivodship authorities, powiat authorities and municipal documents, which have been preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, as well as other state archives.
W wieku XIX kara pozbawienia wolności stała się w wielu europejskich kodeksach karnych karą podstawową, co zrodziło szeroką dyskusję o reformie organizacji więziennictwa w całej Europie – również w Królestwie Polskim. Radykalnie odmienna od dotychczasowej polityka penitencjarna władz Królestwa Polskiego skupiała się głównie wokół reform organizacji więzień. W pracach naukowych stosunkowo mało miejsca poświęcono dotąd badaniom nad funkcjonowaniem ośrodków pozbawienia wolności w Królestwie Polskim. Uwaga badaczy koncentrowała się przede wszystkim na teoretycznych rozważaniach wokół ówczesnych doktryn penitencjarnych. Jedynie E. Kaczyńska i M. Senkowska prowadziły szersze, oparte na materiale archiwalnym badania naukowe dotyczące praktycznych aspektów funkcjonowania więzień w Królestwie Polskim, choć i te prace wykorzystują zaledwie fragmenty materiałów źródłowych. Organizacja i funkcjonowanie więzień w Królestwie Polskim pozostaje zatem nadal zagadnieniem w dużym stopniu niezbadanym. Przed nami analiza przepisów administracyjnych, w szczególności z II połowy XIX w., oraz obszernego materiału źródłowego zachowanego w aktach Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, władz wojewódzkich, władz powiatowych oraz dokumentach miejskich (zgromadzonych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie i inne archiwach państwowych).
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2018, 21; 123-137
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies