Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę ""Poezja"" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-30 z 30
    Tytuł:
    Rozszerzający się kosmos Norwida
    Norwid’s expanding cosmos
    Autorzy:
    Tański, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117314.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    recepcja Norwida
    poezja XX w.
    poezja współczesna
    Mieczysław Jastrun
    Rafał Wojaczek
    Tadeusz Różewicz
    Joanna Mueller
    antropologia literatury
    Norwid’s reception
    poetry of the 20th century
    contemporary poetry
    anthropology of literature
    Opis:
    Omówienie dotyczy książki Anity Jarzyny „Pójście za Norwidem” (w polskiej poezji współczesnej), opublikowanej w Lublinie, w 2013 r. Jest to praca sumienna, ukazująca dobry warsztat filologiczny jej Autorki, wzbogacająca naszą wiedzę o liryce. Studium powstało pod kierunkiem wybitnego znawcy polskiej sztuki wiersza, prof. Piotra Śliwińskiego, jako praca magisterska, obroniona w 2008 r. Publikacja jest bardzo ważna, chociaż nierówna, ale spowodowane jest to ówczesnym małym doświadczeniem Badaczki. Autor omówienia zna, oczywiście, kolejne prace Anity Jarzyny, udowadniają one, zdaniem recenzenta tomu o Norwidzie, że mamy do czynienia ze świetną komentatorką polskiej poezji.
    The article discusses Anita Jarzyna’s book “Pójście za Norwidem”(w polskiej poezji współczesnej), published in Lublin in 2013. It is a diligent work, showing good philological skills of its author andexpanding our knowledge about lyric poetry. The study was created under the direction of an outstanding expert in Polish poetry, Prof. Piotr Śliwiński, as an MA thesis, defended in 2008. The publication is very important, although erratic, but it is attributable to the researcher’s little experience at that time. Of course, the author of the review knows the subsequent works of Anita Jarzyna, which, according to the reviewer, prove that we are dealing with a great commentator of Polish poetry.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2018, 36; 283-287
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid’s expanding cosmos
    Rozszerzający się kosmos Norwida
    Autorzy:
    Tański, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17885789.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Norwid’s reception
    poetry of the 20th century
    contemporary poetry
    Mieczysław Jastrun
    Rafał Wojaczek
    Tadeusz Różewicz
    Joanna Mueller
    anthropology of literature
    recepcja Norwida
    poezja XX w.
    poezja współczesna
    antropologia literatury
    Opis:
    The article discusses Anita Jarzyna’s book “Pójście za Norwidem” (w polskiej poezji współczesnej), published in Lublin in 2013. It is a diligent work, showing good philological skills of its author and expanding our knowledge about lyric poetry. The study was created under the supervision of an outstanding expert in Polish poetry, Prof. Piotr Śliwiński, as an MA thesis, defended in 2008. The publication is very important, although erratic, but it is attributable to the researcher’s little experience at that time. Of course, the author of the review knows the subsequent works of Anita Jarzyna, which, according to the reviewer, prove that we are dealing with a great commentator of Polish poetry.
    Omówienie dotyczy książki Anity Jarzyny „Pójście za Norwidem” (w polskiej poezji współczesnej), opublikowanej w Lublinie, w 2013 r. Jest to praca sumienna, ukazująca dobry warsztat filologiczny jej Autorki, wzbogacająca naszą wiedzę o liryce. Studium powstało pod kierunkiem wybitnego znawcy polskiej sztuki wiersza, prof. Piotra Śliwińskiego, jako praca magisterska, obroniona w 2008 r. Publikacja jest bardzo ważna, chociaż nierówna, ale spowodowane jest to ówczesnym małym doświadczeniem Badaczki. Autor omówienia zna, oczywiście, kolejne prace Anity Jarzyny, udowadniają one, zdaniem recenzenta tomu o Norwidzie, że mamy do czynienia ze świetną komentatorką polskiej poezji.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2018, 36 English Version; 300-305
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid w poezji współczesnej. Formy obecności
    Norwid in contemporary poetry. Forms of presence
    Autorzy:
    Kudyba, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1799075.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    intertekstualność
    poezja współczesna
    intertextuality
    contemporary poetry
    Opis:
    Artykuł odpowiada na pytanie o to, jaki kształt mają odniesienia do Norwida w tekstach poetów reprezentatywnych dla naszej współczesności. Przedmiotem opisu sąfunkcje takich intertekstualnych nawiązań – najpierw na terenie świadomości zbiorowej. Okazuje się, że w dwudziestoleciu międzywojennym i w czasie wojny sięgano do dzieł romantycznego mistrza na wszystkich etapach budowania własnej literackiej tożsamości. Czytano nie tyle teksty Norwida, ile raczej samych siebie w obliczu jego dzieł. Natomiast po 1956 roku obecność Norwida we wspólnotach pisarzy wyrasta raczej z potrzeb historyków literatury niż z rzeczywistych odniesień międzytekstowych. Ta tendencja obecna jest także na terenie badań twórczości pojedynczych autorów. Zdarza się – zwłaszcza wtedy, gdy mówimy o implicytnych śladach obecności Norwida w poezji współczesnej – że płaszczyzna relacji pomiędzy autorami nie jest przez interpretatorów przywoływana. Bywa, że dialog jako kategoria badawcza znika z pola ich obserwacji, a korpus dzieł Norwida jest traktowany jedynie kontekstowo – staje się pewnego rodzaju lustrem, które służy pełniejszej prezentacji jakieś właściwości twórczości wybranego autora lub motywu, który w niej występuje. Najważniejszych formy funkcjonowania autora Quidama w naszej współczesności to te, które osiągają wymiar spotkania (udanego lub nieudanego). Tak dzieje się w przypadku fascynacji poezją Norwida obecnej m.in. w tekstach Mieczysława Jastruna, Juliana Przybosia, czy też Tadeusza Różewicza.
    The article attempts to establish the character of references to Norwid in texts by poets representative of Polish modernity, accounting for functions of intertextual allusions, initially in the area of collective consciousness. As it turns out, during the interwar period and the Second World War works by the Romantic master were referenced at all stages of developing a distinct literary identity. Poets would not just read Norwid’s texts, but in fact regard themselves in the mirror of his works. However, after 1956 Norwid’s presence in literary life was rooted in the needs of literary scholars rather than in actual intertextual references. This tendency also manifests in studies of works by individual authors. It does happen – especially when we speak of implicit traces of Norwid in contemporary poetry – that the plane of relations between authors is not addressed by interpreters. Sometimes, dialogue as a research category disappears from their view, while the body of Norwid’s works is treated merely as a context, becoming a kind of mirror meant to display more fully a certain theme or characteristic of somebody’s writing. However, the most important forms of Norwid’s functioning in contemporary times are ones that facilitate meetings(successfulor not), as demonstrated by the fascination with Norwid’s poetry recognizable in texts by authors such as Mieczysław Jastrun, Julian Przyboś and Tadeusz Różewicz.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 189-215
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Siberie by Norwid
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17889857.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    poezja XIX wieku
    Syberia
    zesłania
    zesłańcy
    19th-century poetry
    Siberia
    exiles
    the exiled
    Opis:
    The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 43-60
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poezja i filozofia. O zasługach Profesora Władysława Stróżewskiego dla badań nad Norwidem
    Poetry and philosophy. On professor Władysław Stróżewski’s contribution to Norwid studies
    Autorzy:
    Niewczas, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233730.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Władysław Stróżewski
    Cyprian Norwid
    filozofia
    poezja
    prawda
    epistemologia
    aksjologia
    filosophy
    poetry
    epistemology
    axiology
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest norwidologicznym dokonaniom wybitnego filozofa Władysława Stróżewskiego. Autor artykułu zwraca uwagę na specyfikę filozoficznego podejścia do poetyckich utworów Norwida. Podkreśla elementy zbliżające myśl Stróżewskiego do twórczości Norwida na polu epistemologii i aksjologii, z których najważniejszym wydaje się wspólne obydwu rozumienie prawdy oraz dążenia do niej jako podstawowego imperatywu ludzkiego działania.
    The article is devoted to Norwid studies of the outstanding philosopher Władysław Stróżewski. The author draws attention to the specificity of philosophical approach to Norwid`s poetic works. He emphasizes the elements that bring Stróżawski’s work closer to Norwid’s work in the field of epistemology and axiology.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2023, 41; 303-307
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syberie Norwida
    Syberie by Norwid
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117456.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    poezja XIX wieku
    Syberia
    zesłania
    zesłańcy
    19th-century poetry
    Siberia
    exiles
    the exiled
    Opis:
    Artykuł stanowi interpretację Norwidowskiego wiersza pt. Syberie, jednego z ogniw cyklu Vade-mecum. Autorka w nawiązaniu do literatury przedmiotu (Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń i in.) stawia tezę, iż wiersz jest lirycznym arcydziełem, maksymalnie kondensującym rozległą treść, związaną z Syberią i zesłaniami, stanowiącymi wielki temat polskiej literatury XIX w. Wiersz Norwida osadzony w kontekstach autorskich oraz w kontekstach epoki odsłania swą głębię i możliwości poetyckiej syntezy. W niniejszym artykule autorka dowodzi „udziału” utworu w trzech wielkich dialogach epoki sprowokowanych przez temat Syberii.
    The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37; 43-58
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The time of the “black sun”
    Autorzy:
    Pniewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17898566.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    doświadczenie
    wzniosłość
    melancholia
    dagerotypia
    historia fotografii
    fotografia i poezja
    czas
    przemijanie
    time
    passing
    experience
    elevation
    melancholy
    daguerreotype
    history of photography
    photography and poetry
    Opis:
    The text concerns the literary presentation of experiencing time that was characteristic of Romantics. In his latest book, Piotr Śniedziewski mentions time as a problem considered by 19th-century artists several times. The article presents this issue using the current reflection on the experience (Frank Ankersmit’s “historical sublime experience”) and the findings concerning the impact of photography that has been developing rapidly since 1839, on the way the literary represented world is shaped, as well as the use of photography as a tool of analysing time (“the visual model of time”).
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 261-270
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid w badaniach Rolfa Fiegutha
    Norwid in studies by Rolf Fieguth
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1799121.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Cyprian Norwid
    polski romantyzm
    poezja europejska
    cykl poetycki
    komparatystyka
    Polish Romanticism
    European poetry
    poetic cycles
    comparative studies
    Opis:
    Autor tego artykułu stara się przedstawić badania Rolfa Fiegutha, poświęcone twórczości Norwida, koncentrując uwagę przede wszystkim na studiach wybitnego niemieckiego slawisty o cyklu poetyckim Vade-mecum i poemacie Quidam. W pierwszej kolejności rekonstrukcji tu podlegają założenia i ustalenia studium o „poezji w fazie krytycznej” z 1985 roku, a także późniejszy szkic o komparatystycznych kontekstach cyklu wierszy Norwida z 2005 roku (opublikowany po polsku w 2011 r.). Wiele uwagi w tej części artykułu poświęca się dokonanej przez Fiegutha analizie zakłóceń w poezji autora Vade-mecum na różnych poziomach organizacji wiersza. Uwagi te dopełnia charakterystyka sformułowanej przez Fiegutha koncepcji komparatystycznej „konfrontacji międzykulturowej”, która wykracza poza dualne ujęcia twórczości literackiej, odsłaniając zawsze szeroki, europejski kontekst spotkań poetów i ich tekstów uczestniczących w procesie przenikania się kultur narodowych. Druga część artykułu poświęcona jest książce Rolfa Fiegutha Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida z 2014 roku. Refleksja o tej publikacji dotyczy nie tylko szczegółowych ustaleń jej autora na temat poematu Norwida, ale także przyjętych przez niego założeń metodologicznych, które pozwoliły odświeżyć dawny gatunek historii literatury, jakim była monografia typu „autor i dzieło”. Szerzej spośród zagadnień przedstawionych w tej książce autor artykułu omawia trudności towarzyszące lekturze Quidama i problematykę Norwidowskiego klasycyzmu. W trzeciej części artykułu zwraca się uwagę na pojedyncze glosy Rolfa Fiegutha do jego badań nad Norwidem, pochodzące z lat ostatnich (2017, 2018, 2020). Całość artykułu jest podsumowaniem ponad trzydziestoletnich studiów Rolfa Fiegutha nad najważniejszymi poetyckimi dokonaniami polskiego poety.
    This article aims discusses Rolf Fieguth’s studies of works by Norwid, focusing primarily on the German Slavist’s interpretations of the cycle Vade-mecum and the long poem Quidam. The first work reconstructed here, along with its assumptions and conclusions, is Fieguth’s 1985 study on “poetry in a critical phase”and the second is the 2005 essay on the comparative contexts of Norwid’s famous cycle (the latter was published in Polish in 2011). A lot of room is devoted in this section to Fieguth’s analysis of distortions introduced by Norwid at various levels of the poem’s organization. These remarks are complemented with an account of Fieguth’s comparatist conceptof “cultural confrontation,” which goes beyond dualistic accounts of literary creativity, revealing the invariably broad, European context of meetings between poets and texts, facilitated by the process of national cultures permeating each other. The second part of the article is devoted to Fieguth’s 2014 book Zaproszenie do „Quidama”. Portret poematu Cypriana Norwida [An invitation to Quidam. A portrait of Cyprian Norwid’s long poem]. Reflections on this publication concern not only its detailed findings about Norwid’s long poem but also the critic’s methodological assumptions, which have helped him to update the long-standing genre in the history of literature, namely the “author and his particular work” type of monograph. Among the issues addressed in the book, the article discusses, in particular, the difficulties accompanying interpretations of Quidamand the question of Norwid’s classicism. The third part of the article draws attention to Fieguth’s remarks onNorwid made in recent years (2017, 2018, 2020). The article thus summarizes Rolf Fieguth’s thirty years of research on the most important poetic achievements of the Polish poet.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 169-188
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy Norwid myślał traktatem?
    Did Norwid think in treatise-like manner?
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117287.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    traktat
    traktatowość
    wiek XIX
    poezja
    Cyprian Norwid
    genologia
    treatise
    features of treatise
    19th century
    poetry
    genology
    Opis:
    Artykuł jest recenzją naukową książki Anny Roter-Bourkane, Traktat i traktatowość w poematach Cypriana Norwida (Poznań 2014). Autorka recenzji dowodzi, że publikacja poznańskiej Badaczki stanowi ważny głos ożywionych dziś badań genologicznych, służących rozpoznawaniu gatunkowych komponentów budujących Norwidowskie dzieło. Ponadto zwraca uwagę na warsztat metodologiczny Anny Roter-Bourkane, wskazane przez nią konteksty oraz ambicję definicyjnego rozstrzygnięcia tytułowych pojęć książki. Jednocześnie stawia pytania o estetykę traktatowości, która w opisywanej książce nie zostaje w wyraźny sposób odróżniona od formy gatunkowej traktatu.
    This article is an academic review of the book by Anna Roter-Bourkane entitled Traktat i traktatowość w poematach Cypriana Norwida [Treatise and its features in poems by Cyprian Norwid] (Poznań 2014). The author of the review proves that the publication of the scholar from Poznań is an important voice in today’s intense genological research dedicated to recognising the genre-specific components that make up Norwid’s work. Attention is also drawn to the methodology used by Anna Roter-Bourkane, the contexts she describes and the ambition to define the concepts mentioned in the title of the book. At the same time, the author raises questions about the aesthetics of the treatise-typical features, which in the examined book is not clearly distinguished from the genre of treaty.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35; 236-249
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Did Norwid think in a treatise-like manner?
    Czy Norwid myślał traktatem
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17859612.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    treatise
    features of treatise
    19th century
    poetry
    Cyprian Norwid
    genology
    traktat
    traktatowość
    wiek XIX
    poezja
    genologia
    Opis:
    This article is an academic review of the book by Anna Roter-Bourkane entitled Traktat i traktatowość w poematach Cypriana Norwida [Treatise and its features in poems by Cyprian Norwid] (Poznań 2014). The author of the review proves that the publication of the scholar from Poznań is an important voice in today’s intense genological research dedicated to recognising the genre-specific components that make up Norwid’s work. Attention is also drawn to the methodology used by Anna Roter-Bourkane, the contexts she describes and the ambition to define the concepts mentioned in the title of the book. At the same time, the author raises questions about the aesthetics of the treatise-typical features, which in the examined book is not clearly distinguished from the genre of treaty.
    Artykuł jest recenzją naukową książki Anny Roter-Bourkane Traktat i traktatowość w poematach Cypriana Norwida (Poznań 2014). Autorka recenzji dowodzi, że publikacja poznańskiej badaczki stanowi ważny głos ożywionych dziś badań genologicznych, służących rozpoznawaniu gatunkowych komponentów budujących Norwidowskie dzieło. Ponadto zwraca uwagę na warsztat metodologiczny Anny Roter-Bourkane, wskazane przez nią konteksty oraz ambicję definicyjnego rozstrzygnięcia tytułowych pojęć książki. Jednocześnie stawia pytania o estetykę traktatowości, która w opisywanej książce nie zostaje w wyraźny sposób odróżniona od formy gatunkowej traktatu.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 249-263
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ‘Rzecz czarnoleska’ as perceived by the third generation of romantics: Cyprian Norwid and Teofil Lenartowicz
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729754.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    poetry
    19th century
    Cyprian Norwid
    Teofil Lenartowicz
    Jan Kochanowski
    literary reception
    poezja
    wiek XIX
    recepcja
    Opis:
    This article offers a synthetic overview of how Jan Kochanowski's artistic legacy manifested itself in the poetry of the third-generation Romantics - Cyprian Norwid and Teofil Lenartowicz. This overview of the work of the two latter poets proves that Czarnolas was perceived by them as an invaluable model of community life in the 19th-century context. The Czarnolas community ideally matched the Romantic reflection on the sense of freedom and the grandeur of the Polish nation – living in the political subjection to the partitioners. Jan Kochanowski and his oeuvre was a vital rediscovery, which allowed the 19th-century restitution of the myth of the Old Polish epoch, with its turning back to the roots of the Polish language and its debate on the fundamental problems of the time. All these motifs feature in the poetry by Norwid and Lenartowicz, who repeatedly made reference to the topos of the Czarnolas lute to show that they credit Kochanowski with being a poet of the nation.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2016, 34 English Version; 61-80
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młoda Polska, codzienność i Norwid
    Young Poland, everyday life and Norwid
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117282.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Młoda Polska
    Baudelaire
    Cyprian Norwid
    Aleksander Szczęsny
    codzienność
    Miriam
    poeta
    poezja
    malarstwo
    sztuka
    Young Poland
    everyday life
    poet
    poetry
    painting
    art
    Opis:
    Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
    The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35; 199-206
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czas „czarnego słońca”
    The time of the “black sun”
    Autorzy:
    Pniewski, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117479.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    czas
    przemijanie
    doświadczenie
    wzniosłość
    melancholia
    dagerotypia
    historia fotografii
    fotografia i poezja
    time
    passing
    experience
    solemnity
    melancholy
    daguerreotype
    history of photography
    photography and poetry
    Opis:
    Tematem tekstu jest charakterystyczne dla romantyków literackie przedstawienie doświadczenia czasu. O czasie jako problemie rozważanym przez XIX-wiecznych twórców napomyka kilkakrotnie w swojej najnowszej książce Piotr Śniedziewski. W artykule kwestię tę zaprezentowano, wykorzystując aktualną refleksję na temat doświadczenia („historical sublime experience” Franka Ankersmita) i ustalenia dotyczące wpływu gwałtowanie rozwijającej się po 1839 r. fotografii na sposób kształtowania literackiego świata przedstawionego, a także używania fotografii jak narzędzia analizy czasu („wizualnego modelu czasu”).
    The text concerns the literary presentation of experiencing time that was characteristic of Romantics. In his latest book, Piotr Śniedziewski mentions time as a problem considered by 19th-century artists several times. The article presents this issue using the current reflection on the experience (Frank Ankersmit’s “historical sublime experience”) and the findings concerning the impact of photography that has been developing rapidly since 1839, on the way the literary represented world is shaped, as well as the use of photography as a tool of analysing time (“the visual model of time”).
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37; 263-273
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Young Poland, everyday life and Norwid
    Młoda Polska, codzienność i Norwid
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17855695.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Young Poland
    Baudelaire
    Cyprian Norwid
    Aleksander Szczęsny
    everyday life
    Miriam
    poet
    poetry
    painting
    art
    Młoda Polska
    codzienność
    poeta
    poezja
    malarstwo
    sztuka
    Opis:
    The book by Radosław Okulicz-Kozaryna entitled Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce [The year 1894 and other sketches on Young Poland] (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM 2013) is analysed in this review as some sort of original synthesis of the epoch, which primarily focuses on the fuzzy turning points of Young Poland, in particular in regard to its beginnings. The sketch on the poetry by Aleksander Szczęsny, treated here as a “late grandson” of Cyprian Norwid, also included in this book, turned out to be important from the perspective of Norwid Studies. The quiet hero of almost all the stories about the Young Poland included here is Baudelaire. The book is written in the spirit of correlation between the arts – reflection on literature is intertwined with thoughts on painting of the epoch. The author evokes the aura of Young Poland’s “here and now”, he recreates the atmosphere of that artistic everyday life.
    Książka Radosława Okulicz-Kozaryna Rok 1894 oraz inne szkice o Młodej Polsce (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UA M 2013) jest w tej recenzji rozpatrywana i omawiana jako pewien rodzaj oryginalnej syntezy epoki, która przede wszystkim koncentruje uwagę na płynnych cezurach Młodej Polski, co zwłaszcza odnosi się do jej początków. Ważny z punktu widzenia badań norwidologicznych okazał się pomieszczony w tej książce szkic o poezji Aleksandra Szczęsnego, traktowanego tu jako „późny wnuk” Cypriana Norwida. Cichym bohaterem niemal wszystkich pomieszczonych tu opowieści o Młodej Polsce jest Baudelaire. Książka napisana jest w duchu korespondencji sztuk – refleksja o literaturze splata się z przemyśleniami na temat malarstwa epoki; autor wyczarowuje aurę młodopolskiego „tu i teraz”, odtwarza klimat tamtej artystycznej codzienności.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 211-219
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwida droga do Hafiza
    Norwid’s way to Hafiz
    Autorzy:
    Gadamska-Serafin, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117291.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Assunta
    Hafiz
    sufizm
    poezja perska
    recepcja Hafiza w Polsce
    Polska i Persja
    Sufism
    Persian poetry
    Hafiz’s reception in Poland
    Poland and Persia
    Opis:
    W twórczości Norwida odnaleźć można dalekie echa koncepcji sufickich. Jedną z nici wiążących tego polskiego poetę z nurtem muzułmańskiego mistycyzmu jest manifestująca się w Pismach wszystkich fascynacja Dywanem Hafiza (drugą – osoba Abd el-Kadera). Perski poeta-mistyk jest wspominany w dziełach polskiego autora pięć razy (dwa razy w listach oraz trzy razy w poematach: Assunta, Emil na Gozdawiu oraz A Dorio ad Phrygium). Jest dość wątpliwe, by w okresie przedemigracyjnym (warszawskim) Norwid zapoznał się z filareckimi przekładami gazelów Hafiza (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko). Bramy do świata Hafizowskiego otworzyły przed nim raczej dopiero pełne niemieckie tłumaczenia Dywanu (Purgstall i inni) oraz liczne nawiązania tematyczne w utworach niemieckich romantyków (Goethe, Heine). Okazją do zetknięcia z nimi był pobyt Norwida w Berlinie w roku 1846 i kwerendy w tamtejszej Bibliotece Uniwersyteckiej. Niewykluczone, że rolę bodźca odegrała też amerykańska (i późniejsza) lektura dzieł Emersona. Świat liryki Hafizowskiej otwierały przed autorem Assunty także przekłady francuskie, choć tym przypaść musiała raczej rola drugorzędna, gdyż w wieku XIX były one stosunkowo nieliczne (przełożono zaledwie 32 utwory do śmierci Norwida). Lata emigracji paryskiej dostarczyły wielu nowych okazji, by pogłębić wiedzę o literaturze i kulturze Persji. Sprzyjał temu nie tylko sam pobyt w Paryżu, ale i obecność w gronie polskich emigrantów, wybitych iranologów, z którymi Norwid się stykał: Aleksandra Chodźki i Wojciecha Biberstein-Kazimirskiego (ten pracował z kuzynem Norwida – Michałem Kleczkowskim we francuskim MSZ). Apogeum fascynacji Norwida Hafizem przypadło na lata 70., choć wiele poszlak zdaje się wskazywać na Hafizowski patronat już nad Promethidionem. Suficka „alchemia miłości”, przenikająca strofy Dywanu Hafiza, znalazła odblask przede wszystkim w Assuncie. Motto do tego poematu zaczerpnął Norwid zapewne z francuskiego przekładu A Grammar of the Persian Language Williama Jonesa (tłum. Garciana de Tassy z 1845 r.), w której dwuwiersz ów znalazł się pośród przykładów perskiej składni (gazel, z którego pochodzi ów dystych, nie był jeszcze wówczas w całości przetłumaczony na francuski). Z kolei motto do Emila na Gozdawiu jest prawdopodobnie parafrazą gazelu przełożonego na język francuski przez tegoż Jonesa i zamieszczonego w jego Traktacie o poezji orientalnej jako Oda V. Wybór motta do Emila… świadczy o przynależności Norwida do elitarnej grupy XIX-wiecznych erudytów, którzy umieli dotrzeć do religijnego wymiaru poezji Hafiza, umykającego na ogół ówczesnym europejskim czytelnikom Dywanu. Szczególnie oryginalnym pomysłem polskiego poety było przywołanie tekstu z obszaru kulturowego islamu (a nie chrześcijaństwa!) dla potrzeb polemiki z russowskim laickim modelem wychowania oraz przeciwstawienie zsekularyzowanej mentalności europejskiej głębokiego, niewzruszonego zmysłu religijnego Orientu.
    In Norwid’s works one can find distant echoes of the Sufi concepts. One of the threads linking this Polish poet to the current of Muslim mysticism is his fascination with Hafiz’s Divan (and secondly – the person of Abd el-Kader) manifesting it self in Pisma wszystkie. The Persian poet and mystic is mentioned in the works of the Polish author five times (twice in letters and three times in poems: Assunta, Emil na Gozdawiu and A Dorio ad Phrygium). It is quite doubtful that Norwid became acquainted with philarete’s translations of Hafiz’sghazals (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko) in his pre-emigration (Warsaw) period. It was rather the full German translations of Divan (Purgstall and others) and numerous thematic references in the works of German Romantics (Goethe, Heine) that opened to him the gates to Hafiz’s world. Norwid could have been exposed to these during his stay in Berlin in 1846 while attending a query at the University Library there. It cannot be ruled out that also the reading of Emerson’s works during his American period (and later) was a kind of stimulus. The world of Hafiz’s lyric poetry could also spread open before Norwid owing to French translations, although their role was rather secondary, since in the 19th century they were relatively few (only 32 works were translated before Norwid’s death). The years of Parisian emigration provided many new opportunities to advance the know-ledge of Persian literature and culture. This was favoured not only by the stay in Paris, but also by the presence among Polish emigrants of eminent iranologists with whom Norwid was in touch: Aleksander Chodźko and Wojciech Biberstein-Kazimirski (he worked together with Norwid’s cousin Michał Kleczkowski at the French Ministry of Foreign Affairs). The height of Norwid fascination with Hafiz was in the 1870s, although many facts indicate that Promethidion could already be inspired by Hafiz. The Sufi “alchemy of love” permeating the stanzas of Hafiz’s Divan found its reflection primarily in Assunta. Norwid took the motto for this poem probably from the French translation of A Grammar of the Persian Language by William Jones (translated by Garcin de Tassyin 1845), in which the couplet was among the examples of Persian syntax (the ghazelin which this couplet originated, was still not fully translated into French). In turn, the motto for Emil na Gozdawie is probably a paraphrase of the ghazel translated into French by the same Jones and included in his Treaty on Oriental Poetry as Ode V. The choice of the motto to Emil... testifies to Norwid’s affiliation with an elite group of 19th-century erudites who were able to get access to the religious dimension of the poetry by Hafiz, which generally remained hidden for the European readers of Divan at that time. A particularly original idea of the Polish poet was the evocation of a text from the area of cultural Islam (and not Christianity!) for the needs of polemics with the Rousseau eansecular model of upbringing, and the juxtaposition of the secularised European mentality with the deep, unshakable religious sense of the Orient.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2018, 36; 5-53
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Korespondencja sztuk, czyli monotonia pagórków
    Correspondence of arts, or monotony of hills
    Autorzy:
    Chlebowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729468.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    korespondencja sztuk
    sztuka
    Stendhal
    Hoffmann
    Baudelaire
    Norwid
    poezja
    muzyka
    literatura
    Woronow
    Balzak
    Hugo
    correspondence of arts
    art
    poetry
    music
    literature
    Balzac
    Opis:
    The article is concerned with a discussion and assessment of Ilona Woronow's book Romantyczna idea korespondencji sztuk. Stendhal, Hoffmann, Baudelaire, Norwid (The Romantic Idea of Correspondence of Arts. Stendhal, Hoffmann, Baudelaire, Norwid) (Kraków 2008) devoted to one of the most important ideas in the epoch. The author tries to define the theoretical and critical basis of the whole phenomenon in the perspective of four important figures of literary life of that time. She focuses first of all on the semantic dimension of the problem – she tries to show and solve the intricacies and ambiguities of Romantics judgments and opinions. However, she pays almost no attention to the aesthetic or axiological aspect of the concept of “correspondence of arts”, which leads to narrowing the whole research perspective. This unconscious limitation also leads to a great degree to a lack of clarity of the argumentation. In the book only the chapter devoted to Stendhal is redeemed, as well as some parts treating about Norwid (a good reading of the poem Nie myśl, nie pisz – podmaluj (Do not think, do not write – just paint) is noteworthy). The whole has a fragmentary nature, which presses heavily on it, and the multitude of quotations devoid of their context and of penetrating commentaries, the numerous digressions and unexpected turns of the narrative lead the reader towards some “semantic forest”, and not to a clear conclusion: in fact, there is no clearly distinguished point of departure and no clearly determined aim. This is why the reader who was promised a view from the tallest mountain is disappointed, as he is only given the monotony of hills.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2012, 30; 229-244
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Filozofia milczenia u Mickiewicza i Norwida
    Philosophy of silence in Mickiewicz’s and Norwid’s works
    Autorzy:
    Pasierb, Janusz Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729457.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Mickiewicz
    Norwid
    milczenie
    poezja
    mowa
    czyn
    cisza
    teologia
    filozofia
    myśl
    silence
    poetry
    speech
    act
    thought
    quiet
    theology
    philosophy
    Opis:
    The text compares Mickiewicz's and Norwid's views of silence. The author states unambiguously that Mickiewicz pointed to and emphasized negative aspects of this phenomenon. Maybe it was so because his mission had a prophetic character. A prophet is one who speaks for somebody else, in somebody else's name. And Mickiewicz was, after all, a leader of the pilgrimage movement, posing (for example in Księgi narodu – Books of the Nation) as a prophet. He was strongly convinced that he has to realize God's order expressed by Isaiah: “Shout it aloud, do not hold back. Raise your voice like a trumpet” (Isa 58), which is reflected for example in Ghost's words in Forefathers' Eve: “albeit I can remain silent, / I spoke furiously”. In contrast with Mickiewicz, Norwid values silence. He is convinced that it can be “meaningful”, that it can express anything. His view of it is broader than that of the author of Pan Tadeusz. The author of Vade-mecum is sure that in silence one can notice a certain deep system and meaning. He presents the issue both in a positive and negative way; he defines the essence of silence that, in his opinion can become speech or acting. In relation to speech silence can be: an equivalent means of expression, a part of speech, or something more than speech, a kind of “over-speech”. Silence in a negative meaning is non-communicativeness of speech, and hence he formulates an apparently paradoxical statement that speech can be silence. Antinomies of Mickiewicz's and Norwid's attitudes are clearly seen. Norwid remains faithful to Montesquieu, whose view of silence he quotes, and to Pythagoras, promoting the principle “remain silent until you find that what you will say has more value than silence”.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2012, 30; 145-171
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poezja w fazie krytycznej. Cykl wierszy Cypriana Norwida Vade-mecum. (Przełożył z języka niemieckiego Jan Gotfryd)
    Poetry in a Critical Phase. Cyprian Norwid’s Poetic Cycle Vade-mecum. (Translated from the German by Jan Gotfryd)
    Autorzy:
    Fieguth, Rolf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109931.pdf
    Data publikacji:
    1986
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The text has been conceived as a preface to the bilingual, Polish and German, edition of Norwid’s Vade-mecum (VM). Section (1), “Contemporary literature and its new attitude towards the literary past” , tries to characterize the ways in which VM might be interesting in the context of new tendencies in post-war German poetry. It deals with the problem of a delimitation of literary past and literary present. Newly present developments in literature can repress certain earlier “modern” literary phenomena into the domain of past literature, but the opposite tendency is possible, likewise: New literary developments can, and actually do, imply an increased receptivity towards older literature, can redefine the beginning of contemporary literary tradition. Norwid’s VM (1866) is introduced as a potential “new” point of departure to a present current of poetry seeking other devices of expression and other functions than the poetry of the “modernite” of Mallarme, Rimbaud, Valery, Gottfried Benn etc. This proposal of a German reception of Norwid’s VM is followed by an outline of selected phases and aspects of Norwid’s posthumous reception in Poland and the reception of his VM. Before the two world wars, VM existed only as a number of poems from Norwid’s mature phase as a poet, as a phase of his poetical biography and as a certain myth and legend. Only with the post-war editions of the whole collection in its original arrangement (as far as it has been preserved) has VM gained the status of a literary fact as a poetic cycle. (Section (2), “Some aspects of Norwid’s reception”). Section (3), “Structure and themes of a ‘poetry in a critical phase’” , deals with the double sense of Norwid’s own formula of poetry being “in a critical moment” . Firstly, the work refers to a critical moment of the history of poetry. “Poetry, as an energy, survives any time conditions, but it does not necessarily survive them as art” (Norwid). The semantic construction of VM is based not on a new and static conception of poetry opposed to older, romantic and post-romantic ones, but rather on a specific relation to the unended, on-going process of the history of poetry. To use common semiotic terminology, VM is an index sign and an icon sign of this process. Being an index sign of it, it is itself subject to historical change, to the passing by of  historical time. But being an icon sign of the process, it likewise gains a level exterior to or above history. Hence an orientation or set (Einstellung) of its linguistic means on contemporary actuality (“time conditions”) as well as on unresolvable ambiguity. Hence the construction of the cycle’s lyrical subject as a weak “invalid of intention” as well as a prophet of the future of poetry. Hence, finally, the conflict of centrifugal and centripetal tendencies in the composition of the cycle, the conflict of a “fortuitous” arbitrariness in the arrangement of the poems with clear generic qualities in the sense of a real poetic cycle. As an index and an icon of the history of poetry, VM is full of allusive hints evoking “all” stages of Western poetic and artistic tradition, as well as contemporary Polish and European poetry. There are allusions to a future of poetry, too, but to a lesser degree than is frequently supposed. Its future aspect lies mainly in its being conceived as an icon of the on-going literary and poetic process. But secondly, VM is “in a critical moment” in one more sense. It is itself a criticism of the poetry and the conditions of its time in their stylistic, moral, social and political dimensions. In the concluding Section (4), an attempt is made to situate VM within literary history. VM is definitely not romantic poetry, even if we bear in mind the differences of Polish romanticism from English or German romanticism. Neither is VM realistic poetry, if there is any such thing as realistic poetry. But apparently, VM belongs to the period dominated by literary realism, more precisely to the oppositional and minority currents within the realistic period. This does not mean that its literary intentions have to be thoroughly understood as a critical answer to dominant realism. Much more evident is its polemical attitude towards Polish post-romantic opposition to literary as well as moral, social and political realism, without resulting in a clear plea for the latter.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 1986, 3-4; 13-55
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid’s way to Hafiz
    Norwida droga do Hafiza
    Autorzy:
    Gadamska-Serafin, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17863973.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Assunta
    Hafiz
    Sufism
    Persian poetry
    Hafiz’s reception in Poland
    Poland and Persia
    sufizm
    poezja perska
    recepcja Hafiza w Polsce
    Polska i Persja
    Opis:
    In Norwid’s works one can find distant echoes of the Sufi concepts. One of the threads linking this Polish poet to the current of Muslim mysticism is his fascination with Hafiz’s Divan (and secondly – the person of Abd el-Kader) manifesting itself in Pisma wszystkie. The Persian poet and mystic is mentioned in the works of the Polish author five times (twice in letters and three times in poems: Assunta, Emil na Gozdawiu and A Dorio ad Phrygium). It is quite doubtful that Norwid became acquainted with philarete’s translations of Hafiz’s ghazals (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko) in his pre-emigration (Warsaw) period. It was rather the full German translations of Divan (Purgstall and others) and numerous thematic references in the works of German Romantics (Goethe, Heine) that opened to him the gates to Hafiz’s world. Norwid could have been exposed to these during his stay in Berlin in 1846 while attending a query at the University Library there. It cannot be ruled out that also the reading of Emerson’s works during his American period (and later) could be his source of inspiration. The world of Hafiz’s lyric poetry could also spread open before Norwid owing to French translations, although their role was rather secondary, since in the 19th century they were relatively few (only 32 works were translated before Norwid’s death). The years of Parisian emigration provided many new opportunities to advance the know-ledge of Persian literature and culture. This was favoured not only by Norwid’s stay in Paris, but also by the presence, among Polish emigrants, of eminent iranologists with whom Norwid was in touch: Aleksander Chodźko and Wojciech Biberstein-Kazimirski (he worked together with Norwid’s cousin Michał Kleczkowski at the French Ministry of Foreign Affairs). The height of Norwid fascination with Hafiz was in the 1870s, although many facts indicate that Promethidion might already have been inspired by Hafiz. The Sufi “alchemy of love” permeating the stanzas of Hafiz’s Divan found its reflection primarily in Assunta. Norwid took the motto for this poem probably from the French translation of A Grammar of the Persian Language by William Jones (translated by Garcin de Tassy in 1845), in which the couplet was among the examples of Persian syntax (the ghazal in which this couplet originated, was still not fully translated into French). In turn, the epigraph for Emil na Gozdawiu is probably a paraphrase of the ghazal translated into French by the same Jones and included in his Treatise on Oriental Poetry as Ode V. The choice of the epigraph to Emil... testifies to Norwid’s affiliation with an elite group of 19th-century erudite people who were able to get access to the religious dimension of the poetry by Hafiz, which generally remained hidden for the European readers of Divan at that time. A particularly original idea of the Polish poet was the evocation of a text from the area of cultural Islam (and not Christianity!) for polemics with the Rousseauean secular model of upbringing, and the juxtaposition of the secularised European mentality with the deep, unshakable religious sense of the Orient.
    W twórczości Norwida odnaleźć można dalekie echa koncepcji sufickich. Jedną z nici wiążących tego polskiego poetę z nurtem muzułmańskiego mistycyzmu jest manifestująca się w Pismach wszystkich fascynacja Dywanem Hafiza (drugą – osoba Abd el-Kadera). Perski poeta-mistyk jest wspominany w dziełach polskiego autora pięć razy (dwa razy w listach oraz trzy razy w poematach: Assunta, Emil na Gozdawiu oraz A Dorio ad Phrygium). Jest dość wątpliwe, by w okresie przedemigracyjnym (warszawskim) Norwid zapoznał się z filareckimi przekładami gazelów Hafiza (Sękowski, Wiernikowski, Chodźko). Bramy do świata Hafizowskiego otworzyły przed nim raczej dopiero pełne niemieckie tłumaczenia Dywanu (Purgstall i inni) oraz liczne nawiązania tematyczne w utworach niemieckich romantyków (Goethe, Heine). Okazją do zetknięcia z nimi był pobyt Norwida w Berlinie w roku 1846 i kwerendy w tamtejszej Bibliotece Uniwersyteckiej. Niewykluczone, że rolę bodźca odegrała też amerykańska (i późniejsza) lektura dzieł Emersona. Świat liryki Hafizowskiej otwierały przed autorem Assunty także przekłady francuskie, choć tym przypaść musiała raczej rola drugorzędna, gdyż w wieku XIX były one stosunkowo nieliczne (przełożono zaledwie 32 utwory do śmierci Norwida). Lata emigracji paryskiej dostarczyły wielu nowych okazji, by pogłębić wiedzę o literaturze i kulturze Persji. Sprzyjał temu nie tylko sam pobyt w Paryżu, ale i obecność w gronie polskich emigrantów, wybitych iranologów, z którymi Norwid się stykał: Aleksandra Chodźki i Wojciecha Biberstein-Kazimirskiego (ten pracował z kuzynem Norwida – Michałem Kleczkowskim we francuskim MSZ). Apogeum fascynacji Norwida Hafizem przypadło na lata 70., choć wiele poszlak zdaje się wskazywać na Hafizowski patronat już nad Promethidionem. Suficka „alchemia miłości”, przenikająca strofy Dywanu Hafiza, znalazła odblask przede wszystkim w Assuncie. Motto do tego poematu zaczerpnął Norwid zapewne z francuskiego przekładu A Grammar of the Persian Language Williama Jonesa (tłum. Garciana de Tassy z 1845 r.), w której dwuwiersz ów znalazł się pośród przykładów perskiej składni (gazel, z którego pochodzi ów dystych, nie był jeszcze wówczas w całości przetłumaczony na francuski). Z kolei motto do Emila na Gozdawiu jest prawdopodobnie parafrazą gazelu przełożonego na język francuski przez tegoż Jonesa i zamieszczonego w jego Traktacie o poezji orientalnej jako Oda V. Wybór motta do Emila… świadczy o przynależności Norwida do elitarnej grupy XIX-wiecznych erudytów, którzy umieli dotrzeć do religijnego wymiaru poezji Hafiza, umykającego na ogół ówczesnym europejskim czytelnikom Dywanu. Szczególnie oryginalnym pomysłem polskiego poety było przywołanie tekstu z obszaru kulturowego islamu (a nie chrześcijaństwa!) dla potrzeb polemiki z russowskim laickim modelem wychowania oraz przeciwstawienie zsekularyzowanej mentalności europejskiej głębokiego, niewzruszonego zmysłu religijnego Orientu.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2018, 36 English Version; 5-58
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rzecz o ukrytym wymiarze romantycznego dziedzictwa
    On the hidden dimension of the romantic heritage
    Autorzy:
    Halkiewicz-Sojak, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117288.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    poezja romantyczna
    rękopisy
    bruliony
    Krasiński
    Mickiewicz
    Słowacki
    koncepcja romantyzmu „brulionowego” Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej
    Romantic poetry
    manuscripts
    draft paper
    Ewa Szczeglacka-Pawłowska’s conception of “draft paper” Romanticism
    Opis:
    Tematem artykułu są interpretacje i tezy zawarte w dwóch książkach Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej. Pierwsza z rozpraw, zatytułowana ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów, została poświęcona romantycznej sztuce czytania pokazanej na przykładzie Zygmunta Krasińskiego i jego lektur udokumentowanych w korespondencji. Druga – Romantyzm „brulionowy” – nurtowi poezji romantycznej ukrytemu w rozproszonych rękopisach, brulionach, sztambuchach. W obu książkach Norwid jest tylko jednym z bohaterów: w pierwszej pracy został pokazany jako jeden z poetów czytanych przez Krasińskiego, w drugiej – jako autor, który chciał tytułowy „brulionowy” wymiar poezji wprowadzić do oficjalnego kanonu literackiego. Autorka dowodzi tej ostatniej hipotezy, odwołując się do interpretacji Czarnych kwiatów i Vade-mecum. Wyciąga też wniosek, że była to jedna z przyczyn odrzucenia twórczości poety przez współczesnych czytelników. Jakkolwiek tezy Autorki obydwu rozpraw są poparte źródłowymi badaniami, to w przypadku wątku norwidowskiego wymagałyby szerszej egzemplifikacji.
    This article examines interpretations and theses contained in two books by Ewa Szczeglacka-Pawłowska. The first of the books entitled ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów [‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński as a reader of Polish poets] was devoted to the art of Romantic reading demonstrated on the example of Zygmunt Krasiński and his readings documented in his correspondence. The second book – Romantyzm „brulionowy” [“Draft paper” Romanticism] is dedicated to the stream of Romantic poetry hidden in scattered manuscripts, draft papers, albums. In both books Norwid is just one of the heroes: in the first work, he was portrayed as one of the poets read by Krasiński, and in the second – as an author who wanted to introduce the title “draft paper” dimension of poetry to the official literary canon. The author proves the latter hypothesis, referring to the interpretation of Czarne kwiaty [Black flowers] and Vade-mecum. She also concludes that this was one of the reasons for rejecting the poet’s work by contemporary readers. Although the theses postulated by the author of both books are supported by desk research, Norwid’s thread would require broader exemplification.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35; 249-257
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fortepian Szopena. Poezja i historia
    Fortepian Szopena (Chopin’s Piano). Poetry and history
    Autorzy:
    Cedro, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729458.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Fortepian Szopena
    ironia
    interpretacja
    twórczość Chopina
    tło historyczne i geneza utworu
    Chopin’s Piano
    Chopin’s work
    irony
    interpretation
    historical background and the genesis of the poem
    Opis:
    The author tries to interpret in a new light a few motifs from Norwid's masterpiece. It turns out that talking about Chopin changes into remarks on his art, which causes a certain difficulty in differentiating these two planes (biography and music). The motif of the dropped lyre (l. 9) playing spontaneously after Orpheus' death allows stating that one of the basic themes of Chopin's Piano is the problem of the life of art after the death of the artist. The poem makes one ask about this particular mystery that decides about the value and immortality of a work of art. Next the historical background is characterized of the origin of the poem and the circumstances and consequences are described of the attempt on the life of Governor Berg, that is, of the events that are thought to be connected with the genesis of the poem. In the last part a new interpretation is presented of the famous ending of the poem (l. 114-117), in which the significance of irony is lessened and the possibility is proposed of an almost literal understanding of the text. It is suggested that the ideal reaching the cobbles should be understood as an analogy to Christ's Incarnation.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2012, 30; 131-144
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the hidden dimension of the romantic heritage
    Rzecz o ukrytym wymiarze romantycznego dziedzictwa
    Autorzy:
    Halkiewicz-Sojak, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17861610.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-06
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Romantic poetry
    manuscripts
    draft paper
    Krasiński
    Mickiewicz
    Słowacki
    Ewa Szczeglacka-Pawłowska’s conception of “draft paper” Romanticism
    poezja romantyczna
    rękopisy
    bruliony
    koncepcja romantyzmu „brulionowego” Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej
    Opis:
    This article examines interpretations and theses contained in two books by Ewa Szczeglacka-Pawłowska. The first of the books entitled ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów [‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński as a reader of Polish poets] was devoted to the art of Romantic reading demonstrated on the example of Zygmunt Krasiński and his readings documented in his correspondence. The second book – Romantyzm „brulionowy” [“Draft paper” Romanticism] is dedicated to the stream of Romantic poetry hidden in scattered manuscripts, draft papers, albums. In both books Norwid is just one of the heroes: in the first work, he was portrayed as one of the poets read by Krasiński, and in the second – as an author who wanted to introduce the title “draft paper” dimension of poetry to the official literary canon. The author proves the latter hypothesis, referring to the interpretation of Czarne kwiaty [Black flowers] and Vade-mecum. She also concludes that this was one of the reasons for rejecting the poet’s work by contemporary readers. Although the theses postulated by the author of both books are supported by desk research, Norwid’s thread would require broader exemplification.
    Tematem artykułu są interpretacje i tezy zawarte w dwóch książkach Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej. Pierwsza z rozpraw, zatytułowana ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów, została poświęcona romantycznej sztuce czytania pokazanej na przykładzie Zygmunta Krasińskiego i jego lektur udokumentowanych w korespondencji. Druga – Romantyzm „brulionowy” – nurtowi poezji romantycznej ukrytemu w rozproszonych rękopisach, brulionach, sztambuchach. W obu książkach Norwid jest tylko jednym z bohaterów: w pierwszej pracy został pokazany jako jeden z poetów czytanych przez Krasińskiego, w drugiej – jako autor, który chciał tytułowy „brulionowy” wymiar poezji wprowadzić do oficjalnego kanonu literackiego. Autorka dowodzi tej ostatniej hipotezy, odwołując się do interpretacji Czarnych kwiatów i Vade-mecum. Wyciąga też wniosek, że była to jedna z przyczyn odrzucenia twórczości poety przez współczesnych czytelników. Jakkolwiek tezy autorki obydwu rozpraw są poparte źródłowymi badaniami, to w przypadku wątku norwidowskiego wymagałyby szerszej egzemplifikacji.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2017, 35 English Version; 263-271
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poezja i myśl ujdą cało nawet z gorsetu teorii
    Poetry and thought will come out safe and sound even from the straightjacket of theory
    Autorzy:
    Feliksiak, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729463.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Mallarmé
    milczenie
    modernizm
    komparatystyka
    retoryka
    tekst
    pismo
    sens
    efekt
    dekonstrukcja
    hermeneutyka
    silence
    modernism
    comparative study
    rhetoric
    text
    writing
    meaning
    effect
    deconstruction
    hermeneutics
    Opis:
    The article is a critical discussion of a book by Piotr Śniedziewski, who made the subject of his research a comparative analysis of the work and thought of two poets of the second half of the 19th century: Mallarmé and Norwid, treating them both as precursors of the esthetics of modernism. The author of the review remarks that the analytical arguments of the book are subjected to its real and main aim, that is practical verification of the theoretical construct projected by the Poznań researcher. The construct is the “rhetoric of silence” that could replace the traditional category of rhetoric based on classical models. After a synthesizing characteristic of the whole that is competently and clearly built by the author very well read in the poetry of the researched epoch and in the literature of the subject, the reviewer reminds shortly the achievements to date of comparative Norwidology, with the publications by Maciej Żurowski leading the way. Next she presents six chapters as subsequent stages of Piotr Śniedziewski's argument, commenting them economically, in a way that does not disturb objectivity of the presentation. The predominant feature of the commentaries is the reviewer's conviction that although the author emphasizes the connections between Norwid and Romantic poetry as well as his philosophy that is distant from modernism, the thesis about a common basis of both the poets' work is a peculiar attempt at imposing a straightjacket of an a priori constructed theory on the subject he studies. However, the work of both the poets (both their poetry and thought) emerges victorious from this ordeal. It is so both because of the resistance of art as a domain of independent mastery, and of the fact that Śniedziewski, a follower of the “new comparative study”, comparing rather differences than similarities, consciously dissociated himself from extreme deconstruction that is in fashion. Hence ultimately there are no losers in the book: the rhetoric of silence does work in the workshop practice, and works by the two outstanding poets are not overshadowed by a risky interpretation. From the point of view of Norwidology let us just add that we still have to wait for broadening the comparative background of his work.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2012, 30; 209-229
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Ze zwykłą sobie głębokością i oryginalnością zdania”. Dictum Cypriana Norwida w krakowskim „Kraju” z 1872 roku
    “With his usual profoundness and originality”. Cyprian Norwid’s Statement in the Krakow “Kraj” of 1872
    Autorzy:
    Okulicz-Kozaryn, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729553.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-07
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    dictum
    poezja tyrtejska
    literatura postyczniowa
    Tyrtaeusian poetry
    post-January Uprising literature
    Opis:
    The point of departure for the article are Cyprian Norwid’s words quoted in the Krakow daily “Kraj” in January 1872. They were used in the review of the anonymous poem Niewolnik, in which the emigration poet is shown in the role of an authority deciding about the proper approach to poetical testimonies to struggle for freedom. Norwid’s oral opinion used by the reviewer is concerned with another, also anonymous poem. The reviewer remains anonymous as well. In his analysis of the newspaper publication and of the circumstances accompanying it Okulicz-Kozaryn clarifies these unknown issues: he identifies the authors of both poems as well as of the review, at the same time finding out that Norwid’s words are a different, richer version of the poet’s dictum recorded briefly in another place.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2014, 32; 175-181
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Rzecz czarnoleska” w recepcji trzeciego pokolenia romantyzmu. Na przykładzie Norwida i Lenartowicza
    The Czarnolas community as perceived by the third generation of the romantics: The case of Norwid and Lenartowicz
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117225.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    poezja
    wiek XIX
    Cyprian Norwid
    Teofil Lenartowicz
    Jan Kochanowski
    recepcja
    poetry
    19th century
    literary reception
    Opis:
    Artykuł podejmuje próbę syntetycznego ujęcia recepcji twórczości Jana Kochanowskiego w poezji poetów trzeciego pokolenia romantyzmu – Cypriana Norwida i Teofila Lenartowicza. Namysł nad poezją wymienionych twórców dowodzi, że Czarnolas stanowił nieoceniony wzorzec bytowania wspólnotowego w XIX wieku. Doskonale wpisywał się w romantyczną refleksję nad sensem wolności i wielkością narodu polskiego, pozostającego wówczas w niewoli. Fenomen twórczości i osoby Jana Kochanowskiego, odkryty na nowo w dziewiętnastym stuleciu, pozwalał na restytucję mitu epoki staropolskiej, na powrót do korzeni języka polskiego, na dyskusję wokół pierwszorzędnych problemów epoki. To wszystko wybrzmiewa w poezji Norwida i Lenartowicza, którzy na różne sposoby aktualizując toposy czarnoleskiej lutni, przyznawali Kochanowskiemu laur poety narodowego.
    This article offers a synthetic overview of how Jan Kochanowski's artistic legacy manifested itself in the poetry of the third-generation Romantics - Cyprian Norwid and Teofil Lenartowicz. This overview of the work of the two latter poets proves that Czarnolas was perceived by them as an invaluable model of community life in the 19th-century context. The Czarnolas community ideally matched the Romantic reflection on the sense of freedom and the grandeur of the Polish nation – living in the political subjection to the partitioners. Jan Kochanowski and his oeuvre was a vital rediscovery, which allowed the 19th-century restitution of the myth of the Old Polish epoch, with its turning back to the roots of the Polish language and its debate on the fundamental problems of the time. All these motifs feature in the poetry by Norwid and Lenartowicz, who repeatedly made reference to the topos of the Czarnolas lute to show that they credit Kochanowski with being a poet of the nation.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2016, 34; 61-80
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak brzmi francuski Fortepian Szopena. O trudnościach przekładu literackiego
    How does the French Chopin’s Piano sound. On the troubles with literary translation
    Autorzy:
    Giszczak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729481.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Fortepian Szopena
    Le piano de Chopin
    Joseph Pérard
    Feliks Konopka
    przekład
    poezja
    Krzysztof Jeżewski
    język polski
    język francuski
    Chopin’s Piano
    translation
    poetry
    Polish language
    French language
    Opis:
    It is a comparative analysis of three French translations of Chopin’s Piano: by Joseph Perard (1937), Feliks Konopka (1957) and Krzysztof Jeżewski (1983). The linguistic choices made by the translators make it possible to point to those parts of the text of the poem by Norwid that can hardly be translated – sometimes due to the very essence of the original language and of the language of the translation. The author also offers his own version of the translation of Norwid’s work.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2013, 31; 71-90
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Miejsce Norwida w kulturze
    Norwid’s place in culture
    Autorzy:
    Masłowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1799422.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    człowiek
    cesarstwo
    cywilizacja
    dialog
    dobro
    inteligencja
    kopuła
    kościół
    kultura
    nowoczesność
    od-poczynanie
    Oświecenie
    parabola
    poezja
    praca
    Romantyzm
    Solidarność
    transcendencja pozioma
    uniwersalizm etyczny
    humanity
    empire
    civilization
    dialogue
    goodness
    intelligence
    copula
    church
    culture
    modernity
    un-making
    the Enlightenment
    parable
    poetry
    work
    Romanticism
    Solidarity
    horizontal transcendence
    ethical universalism
    Opis:
    Norwida, nawet w obecnej fazie „postnowoczesności”, nie sposób sprowadzić do jednej formuły – jest raczej „konstelacją”, wymagając od czytelników „dyskusji nieustającej” problemów czasu. W centrum uwagi znajduje się człowiek w perspektywie dualistycznej, zmuszającej do poszukiwania syntezy materii z duchem, w perspektywie uniwersalizmu etycznego. Odwołuje się do „kopuły„monologu-nieustannie-się-parabolizującego”: kultury jako paraboli świata. Oryginalna estetyka „bieli” odwołuje się jakby do „łagodnego powiewu wiatru” z Biblii świadczącego o przejściu Boga i jest znakiem sprzeciwu wobec romantycznego uwielbienia wulkanu, któremu przeciwstawia wagę pracy. Filozofia ta, rozwinięta przez Brzozowskiego, Tischnera i Jana Pawła II doprowadziła do samoograniczającej się rewolucji „Solidarności” lat 1980-81, i ostatecznie do delegitymizacji i upadku komunizmu; po dwusetletnim panowaniu krwawego mitu rewolucji francuskiej – do przemiany paradygmatu przemian historycznych w świecie. Norwid opracowywał romantyzm epoki przemysłowej, i przeciwstawiając się mesjanizmowi martyrologicznemu narodu wypracował swoisty „mesjanizm pracy”. Łączył go z wizją Kościoła człowieka, który „przepala glob, Sumieniem”. Kościołowi globu – przeciwstawiał parafiańszczyznę, „kościół zmieniony w salonik”. Liczy się człowiek a nie instytucja, dobro a nie Sakrament formalny. Chodzi o zmartwychwstawanie świata, a sztuka jest kościołem pracy. Bliska mu była perspektywa antropocentryczna, gdzie człowiek wezwany jest do „od-poczynania”, poczynania na nowo, w drugiej potędze – błędów przeszłości. Swoim językiem i stylem Norwid konstruował nową warstwę społeczną – inteligencji – (Łapiński) jako rodzaj kopuły narodu, zwornika sumienia, świadomości zbiorowej. Tworząc rodzaj międzyosobowej transcendencji poziomej zarówno wzwyż jak wszerz społeczeństw. Przeciwieństwem narodu ze swoją kulturą jest „cesarstwo” – źródło niewoli. Zniewalające zwłaszcza Europę Środkowo-Wschodnią. Szczególnie ważne jest starcie się cywilizacji azjatyckiej z chrześcijaństwem, czyli Europą zachodnią, „rzymską”. Poeta stawia jednak Słowianina w opozycji zarówno do Wschodu jak do Zachodu. Pada nacisk na procesualny a nie esencjonalistyczny charakter kultur narodowych. Problem dialogiczności Norwida czy dominującego monologu dzieli badaczy. Ale Norwid jest w pewnym sensie Mistrzem, nauczycielem, który wciela Innego, wciela Mądrość własnym Głosem i Gestem. Istota Mądrości jest antropocentryczna, gdyż człowiek jest kapłanem, choć „bezwiednym / I niedojrzałym”, co obala podział na sacrum i profanum. Poprzez swój uniwersalizm etyczny Norwid przynosi odpowiedzi również na Oświeceniowy kryzys pojęcia uniwersalizmu racjonalności. Emancypacja jednostki nie powinna bowiem prowadzić do rezygnacji z przynależności, co jest wspólne modernizmowi Norwida i Europy środkowej (Ch. Delsol). Kultury jako wyraz pragnienia zbiorowego kształtują odpowiedzialność i poczucie przynależności – są też odpowiedzią na kryzys indywidualizmu narcystycznego naszej epoki.
    Even in today’s “postmodern” world, Norwid cannot be reduced to a single formula. He is rather a “constellation,” requiring that readers join the “continual discussion” on issues specific to a given era. His focus is on humanity, which he regards from a dualist perspective that necessitates pursuing a synthesis of matter and spirit under the sign of ethical universalism. Norwid refers to the “cupola of ‘a monologue-that-keeps-parabolizing-itself’” andregards culture as the parable of the world. His original aesthetics of “whiteness” refers, as it were, to the biblical “gentle gust of wind,” which announces God’s presence and indicates the rejection of the Romantic veneration for volcanoes, which he contrasts with the importance of work. This kind of philosophy, developed by Brzozowski, Tischner and John Paul II, has led to the self-limiting revolution of Solidarity in the years 1980-81, and ultimately to the de-legitimization and fall of communism; finally, after the bloody myth of the French Revolution reigned for two hundred years, this philosophy altered the paradigm of historical changes around the world. Norwid elaborated on the industrial-era Romanticism and opposed martyrological messianism, developing the original idea of a “messianism of work,”linking it with a vision of human Church, which “burns through the Globe with conscience.”He would contrast the global church with the parochial “church-turned-living-room.”Human beings count more than institutions, he argued, just like goodness prevails over formal sacraments. With the ultimate goal defined as the resurrection of the world, art becomes a church of work. Norwid embraced an anthropocentric perspective, in which human beings are called upon “to un-make” [od-poczynać] the mistakes of the past, and thus to begin afresh at a whole new level. With his language and style Norwid was constructing a new social stratum: intelligentsia (Łapiński), understanding it as the nation’s copula, i.e. the unifying force of conscienceand the collective consciousness. It would form an interpersonal, horizontal transcendence spanning the length and breadth of societies. The opposite of nation and its culture is “empire” – the root of subjugation – which particularly enslaved Central and Eastern Europe. Of special importance is the clash between Asian civilization and the “Roman” one, i.e. Christianity or Western Europe. However, the poet opposes Slavs to both the Westerners and the Easterners, emphasizing the processualand not the essentialistcharacter of national cultures. The question whether Norwid’s work is fundamentally dialogic or monologic in character continues to divide scholars. However, Norwid is in a way a Master or teacherwho embodies the Other and incarnates Wisdom in his Voice and Gesture. The nature of Wisdom is anthropocentric because man is a priest, although “involuntary / And immature,” which abolishes the distinction between the sacred and the profane. Through his ethical universalism Norwid provides a solution to the Enlightenment crisis of universal reason. Emancipation of the individual should not entail abandoning a sense of belonging, which is something that Norwid’s modernism shares with that of Central Europeans (Ch. Delsol). Understood as the expression of collective desires, cultures shape responsibility and a sense of belonging, at the same time constituting an answer to the crisis of narcissistic individualism characteristic for our times.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2021, 39 Specjalny; 5-36
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Libelt – Gołuchowski – Ziemięcka. Zapoznane tropy Norwidowych związków z filozofią polską
    Libelt – Gołuchowski – Ziemięcka. The forgotten tropes of Norwid’s links to Polish philosophy
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233699.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    filozofia narodowa
    historiozofia romantyczna
    poezja XIX wieku
    national philosophy
    Romantic historiosophy
    19th-century poetry
    Opis:
    Artykuł stanowi próbę oświetlenia zapoznanych tropów Norwidowych związków z filozofią polską. Autorka wskazuje, iż najczęściej komentowany wpływ Augusta Cieszkowskiego na myśl autora Promethidiona nie wyczerpuje potencjału pytań o bogactwo ideowych kontekstów pisarstwa Norwida. Konstruując swą rolę jako poety narodowego i społecznego, Norwid wchodził w latach 40. XIX wieku w twórczy dialog z filozofią narodową. Nie aspirował do wypracowania samodzielnego, oryginalnego stanowiska o charakterze sensu stricto filozoficznym, ale w swej poezji (zwłaszcza w swych poematach dyskursywnych) świadomie korzystał z dorobku swej epoki. W artykule autorka upomina się o uwzględnienie w badaniach nad możliwymi wpływami bądź inspiracjami myśli filozofów polskich na twórczość Norwida o osoby – Karola Libelta, Józefa Gołuchowskiego i Eleonory Ziemięckiej. Wszystkich wymienionych myślicieli Norwid znał osobiście. Autorkę Zarysów filozofii katolickiej darzył wielkim szacunkiem. Wiele wskazuje na to, że uwzględnienie Libelta, Gołuchowskiego i Ziemięckiej w refleksji nad twórczością młodego Norwida pozwala zbudować pełniejszą mapę kontekstów właściwych dla identyfikacji jej ideowego zaplecza.
    This article attempts to shed light on the forgotten tropes of Norwid’s links to Polish philosophy. The author indicates that the most frequently commented upon influence of August Cieszkowski on the thought of the author of Promethidion does not exhaust the richness of ideological contexts of Norwid’s writings. While constructing his role as a national and social poet in the 1840s, Norwid entered into a creative dialogue with national philosophy. He did not aspire to develop an independent, original position of a strictly philosophical nature, but in his poetry (especially in his discursive poems) he consciously drew on the achievements of his era. In this article, the author calls for research into the possible influences or inspirations of the thought of Polish philosophers on Norwid’s work to take into account figures such as Karol Libelt, Józef Gołuchowski and Eleonora Ziemięcka. Norwid knew all of them personally. He held the author of Zarysy filozofii katolickiej [The Outlines of Catholic Philosophy] in high esteem. There are many indications that the inclusion of Libelt, Gołuchowski and Ziemięcka in the reflection on the works of the young Norwid allows researchers to create a more complete map of contexts for the identification of their ideological background.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2023, 41; 59-82
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z Norwidem na scenach teatru i przed kamerami TV. Fascynacje twórcze Kazimierza Brauna
    Norwid on the stages of the theater and in front of TV cameras. Kazimierz Braun’s creative fascinations
    Autorzy:
    Toruń, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31233732.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Cyprian Norwid
    inscenizacja
    teatr
    teatr telewizji
    poezja
    sztuka
    sacrum
    „biała-tragedia”
    staging
    theater
    television theater
    poetry
    art
    „white-tragedy”
    Opis:
    Cyprian Norwid zajmuje poczesne miejsce w dorobku artystycznym Kazimierza Brauna. Fascynacja twórczością autora Pierścienia wielkiej damy, wyniesiona z domu rodzinnego, studia polonistyczne w UAM w Poznaniu, studia na Wydziale Reżyserii w PWST w Warszawie i bliskość ideowa z poetą zaowocowały kolejnymi pracami reżyserskimi Brauna nad dramatami Norwida. W sumie, w okresie pobytu w kraju, Braun przygotował 14 wystawień dramatów Norwida, a były to: Pierścień Wielkiej-Damy, Aktor, Tyrtej-Za kulisami, Kleopatra i Cezar, Miłość czysta u kąpieli morskich. Jako signum temporis warsztatu artystycznego Brauna może świadczyć fakt, iż kilka dramatów zostało przygotowanych najpierw jako widowisko telewizyjne, potem jako pełnospektaklowa sztuka w teatrze a następnie przeniesiona do Teatru Telewizji.
    Cyprian Norwid holds a prominent place in Kazimierz Braun’s artistic output. Braun’s fascination with the work of the author of The Grand Ring of the Dame, derived from his family home, his studies in Polish Studies at the Adam Mickiewicz University in Poznań, and his studies at the Directing Department of the State Higher School of Theatre in Warsaw and ideological proximity to the poet resulted in Braun’s subsequent directing work on the Norwid’s dramas. In total, during his stay in the country, Braun prepared 14 productions of Norwid’s dramas, and these were: The Ring of the Great Lady, The Actor, Tyrtej-Behind the Scenes, Cleopatra and Caesar, Pure Love at the Baths of the Sea. As a signum temporis of Braun’s artistic technique, it can be seen from the fact that several dramas were prepared first as a television show, then as a full-length play in the theater and then transferred to the Television Theater.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2023, 41; 295-305
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zeszyt z Norwidem na okładce. Notatki o obecności Cypriana Norwida w tomikach Kochanka Norwida i Nie dam ci siebie w żadnej postaci Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego
    A notebook with Norwid on the cover. Notes on the presence of Cyrian Norwid in the volumes of poetry titled Kochanka Norwida and Nie dam ci siebie w żadnej postaci by Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
    Autorzy:
    Maryjka, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117490.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
    Cyprian Norwid
    Kochanka Norwida
    Nie dam ci siebie w żadnej postaci
    poezja najnowsza
    inspiracje romantyczne
    Kochanka Norwida [A Lover of Norwid]
    Nie dam ci siebie w żadnej postaci [I Will Not Give Myself to You in Any Form]
    New Polish Poetry
    Romantic Inspirations
    Opis:
    Problematyka artykułu dotyczy związków poezji Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego z twórczością Cypriana Norwida. Autor tekstu śledzi Norwidowskie tropy w wierszach współczesnego poety i próbuje odsłonić ich znaczenia. Analizie i interpretacji zostają poddane wiersze z tomików Kochanka Norwida (2014) oraz Nie dam ci siebie w żadnej postaci (2016), w których odwołania do Norwida są częste i widoczne. Badacz dowodzi, że twórczość Cypriana Norwida miała istotny wpływ na kształt poetyckiej tożsamości Tkaczyszna-Dyckiego, a pojawiające się nawiązania wynikają nie tylko z twórczej strategii, ale z wyjątkowego, wypływającego z biografii, doświadczenia spotkania z Poetą.
    The article examines the connections between the poetry of Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki and the works of Cyprian Norwid. The author of this article follows Norwidian traces in the contemporary poet’s writings and attempts to reveal their meanings. The poems in the collections titled Kochanka Norwida (2014) and Nie dam ci siebie w żadnej postaci (2016) are analysed and interpreted, where frequent and obvious references are made to Norwid. It is argued here that Norwid’s works had a significant impact on the form of the poetic identity of Tkaczyszyn-Dycki, while the references do not stem merely from a creative strategy, but also from Tkaczyszyn-Dycki’s exceptional experience of meeting the Poet.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2020, 38; 87-98
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-30 z 30

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies