Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "communism" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Pasolini: faszyzm – konsumpcjonizm – katolicyzm. I poszukiwanie życia
Pasolini: Faschismus – Konsumismus – Katholizismus. Und eine Suche nach dem Leben
Pasolini: Fascism – Consumism – Catholicism: And a Search for Life
Autorzy:
Seeßlen, Georg
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407526.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
katolicyzm
komunizm
konsumpcjonizm
Catholicism
Communism
Consumism
Opis:
When it comes to writing about Pier Paolo Pasolini’s oeuvre, nobody can approach it without a subjective and political position. The author of this text takes as his point of departure the presence of the poet and filmmaker in his host country Italy, where the name Pasolini means much more than merely the name of an author. Pasolini stands for the rebellious spirit at a time when the Italian economic miracle was coming to an end, during which a great “contaminazione” (Pasolini), a mutual “infectiousness” took place between the vulgar and the sublime, the culture of the poor suburbs and the discourses of the intellectuals, between old myths and new seductions. In this situation, Pasolini’s texts and films are searching for a way to counter the horror of a new fascism in the form of the petit bourgeois “consumistic” rule with a “force of the past”. Points of reference for this are a radical Catholicism and communism, the latter moving via a Marxist analysis of society to an archaic Ur-communism. Pasolini always saw himself as a stranger. Almost all of his films (leaving aside the vital “Trilogy of Life”, from which he distanced himself in his last and most radical film “Salò”) are attempts to look into the strangeness of the familiar and the familiarity of the strange. In doing so, the author and filmmaker never spared himself; his films are a magic autobiography. To put it another way, Pasolini’s biography makes his films “readable” and his films make the inner history of Italy (and to a certain extent that of Europe as a whole) in the sixties and seventies “readable”, just as in his films bodies make “readable” ideas and ideas make “readable” bodies. Texts on Pier Paolo Pasolini can be markings for these processes of reading. However, they can never be a substitute for following one’s own way which leads back and forth between both the physicality (the reality of the streets, “contaminated” by art history) and the world of ideas (the myth and religion, “contaminated” with Marxism and psychoanalysis).
Nie da się pisać o twórczości Piera Paola Pasoliniego, nie artykułując przy tym subiektywnego i politycznego stanowiska. Punktem wyjścia autora jest obecność poety i filmowca we Włoszech, gdzie nazwisko Pasolini znaczy o wiele więcej niż nazwisko jakiegokolwiek innego autora. Pasolini reprezentuje ducha buntu w schyłkowym okresie włoskiego cudu gospodarczego, w którym nastąpiła wielka contaminazione (Pasolini), wzajemne „skażenie” tego, co wulgarne, i tego, co wzniosłe, kultury biednych przedmieść i dyskursu intelektualistów, starych mitów i nowych omamień. W tej sytuacji teksty i filmy Pasoliniego szukają sposobu, by dzięki „sile przeszłości” przeciwstawić się grozie nowego faszyzmu w postaci „konsumpcyjnych” rządów rosnącego w siłę drobnomieszczaństwa. Punktami odniesienia są tu radykalny katolicyzm oraz komunizm, który poprzez marksistowską analizę społeczną zmierza do archaicznego komunizmu pierwotnego. Sam Pasolini zawsze postrzegał siebie jako „obcego”, a niemal wszystkie jego filmy (może z wyjątkiem witalistycznej Trylogii życia, od której zdystansował się swoim ostatnim i najbardziej radykalnym filmem Salò) są próbami wytropienia obcości w tym, co znajome, i swojskości w tym, co obce. Przy tym pisarz i filmowiec nigdy nie oszczędzał siebie, jego filmy to magiczna autobiografia. Inaczej rzecz ujmując, biografia Pasoliniego czyni jego filmy „czytelnymi”, a filmy Pasoliniego czynią „czytelną” wewnętrzną historię Włoch (i do pewnego stopnia całej Europy) lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, tak jak w jego filmach ciała pozwalają czytać idee, a idee – ciała. Teksty o Pierze Paolo Pasolinim mogą dostarczyć wskazówek dla tych procesów lektury, nigdy jednak nie zastąpią własnej drogi, meandrowania pomiędzy cielesnością (która „zanieczyszcza” rzeczywistość ulicy historią sztuki) i światem idei (który „zanieczyszcza” mit i religię marksizmem i psychoanalizą).
Über das Werk von Pier Paolo Pasolini kann wohl niemand ohne eine subjektive und politische Position schreiben. Der Autor geht von der Gegenwärtigkeit des Poeten und Filmemachers in seinem Gastland Italien aus, in dem der Name Pasolini viel mehr bedeutet als der Name eines Autors. Pasolini steht für den rebellischen Geist in der Zeit des ausgehenden italienischen Wirtschaftswunders, in dem sich eine große „contaminazione“ (Pasolini), eine wechselseitige „Ansteckung“ zwischen dem Vulgären und dem Erhabenen, der Kultur der armen Vorstädte und den Diskursen der Intellektuellen, zwischen alten Mythen und neuen Verführungen ereignete. In dieser Situation suchen Pasolinis Texte und Filme nach einem Weg, dem Schrecken eines neuen Faschismus in Form der „konsumistischen“ Herrschaft des wachsenden Kleinbürgertums eine „Kraft der Vergangenheit“ entgegen zu setzen. Die Bezugspunkte dafür sind ein radikaler Katholizismus und ein Kommunismus, der sich über eine marxistische Gesellschaftsanalyse zu einem archaischen Ur-Kommunismus bewegt. Pasolini selbst hat sich dabei immer als „Fremder“ gesehen, und nahezu alle seine Filme (vielleicht von der vitalistischen Trilogie des Lebens abgesehen, von der er sich mit seinem letzten und radikalsten Film, Salò distanzierte) sind Versuche, der Fremdheit im Vertrauten und der Vertrautheit im Fremden nachzuspüren. Dabei hat sich der Autor und Filmemacher selber nie geschont; seine Filme sind eine magische Autobiographie. Anders gesagt: Pasolinis Biographie macht seine Filme „lesbar“, und Pasolinis Filme machen die innere Geschichte Italiens (und bis zu einem gewissen Grad ganz Europas) in den sechziger und siebziger Jahren „lesbar“, so wie in seinen Filmen die Körper die Ideen und die Ideen die Körper lesbar machen. Texte zu Pier Paolo Pasolini können Markierungen für diese Vorgänge des Lesens geben, aber nie den eigenen Weg ersetzen, der zwischen beidem hin- und herführt: der Körperlichkeit (die Straßenwirklichkeit mit Kunstgeschichte „kontaminiert“) und die Ideenwelt (die Mythos und Religion mit Marxismus und Psychoanalyse „kontaminiert“).
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2021, 10; 1-20 (pol); 1-22 (deu)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To nie jest kwestia wyboru”. Z Aleksandrem Smolarem rozmawia Konrad Matyjaszek [“It’s not a matter of choice.” Aleksander Smolar interviewed by Konrad Matyjaszek]
Autorzy:
Matyjaszek, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643815.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish history
intelligentsia
1968
Holocaust
antisemitism
communism
Opis:
“It’s not a matter of choice.” Aleksander Smolar interviewed by Konrad MatyjaszekKonrad Matyjaszek’s interview with Aleksander Smolar focuses on the contemporary Polish intelligentsia, identified as a social group and a social milieu, and on this group’s self-image produced in relation to antisemitism, understood here both as a set of violence-based public activities and practices, and as an excluding prejudice that constitutes a component of the Polish culture. Aleksander Smolar discusses the history of Aneks, the Polish-language émigré socio-cultural journal, whose editor-in-chief he remained during the entire time of its activity (1973–1990). He talks about the political conditions and forms of pressure directed at the Aneks’s editorial board, composed in majority of persons forced to emigrate from Poland during the antisemitic campaign of March 1968, he also mentions the post-1968 shift of the Polish sphere of culture towards the political right and conservatism, and the rapprochement between the left-wing opposition circles and the organizations associated with the Catholic Church that was initiated in the 1970s. He also recounts reactions to the political changes expressed by his father, Grzegorz Smolar, a communist activist and an activist of the Jewish community in Poland. Afterwards, Smolar discusses the context of creation of his 1986 essay Taboo and innocence [Tabu i niewinność] and analyses the reasons for which the majority of the Polish intelligentsia chose not to undertake cultural critique directed against the antisemitic components of the Polish culture. „To nie jest kwestia wyboru”. Z Aleksandrem Smolarem rozmawia Konrad MatyjaszekPrzedmiotem rozmowy Konrada Matyjaszka z Aleksandrem Smolarem jest obraz własny współczesnej inteligencji polskiej jako grupy społecznej i środowiska, wytwarzany w odniesieniu do antysemityzmu, rozumianego zarówno jako zespół publicznych działań i praktyk przemocowych, jak również jako wykluczające uprzedzenie stanowiące element polskiej kultury. Aleksander Smolar opowiada o historii emigracyjnego czasopisma społeczno-kulturalnego „Aneks”, którego redaktorem naczelnym był przez cały czas istnienia pisma w latach 1973–1990. Mówi o uwarunkowaniach i presji, jakiej poddawana była redakcja „Aneksu”, składająca się w większości z osób zmuszonych do emigracji podczas antysemickiej kampanii Marca 1968 roku; o połączonym z kampanią marcową przesunięciu polskiego obiegu kultury w stronę prawicy i konserwatyzmu; o podjętym w latach siedemdziesiątych zbliżeniu środowisk lewicowej opozycji ze stowarzyszeniami powiązanymi z Kościołem katolickim. Aleksander Smolar relacjonuje reakcje na zachodzące przemiany polityczne, jakie dostrzegał u swojego ojca, działacza komunistycznego i zarazem działacza społeczności żydowskiej w Polsce, Grzegorza Smolara; opowiada też o kontekście powstania eseju swojego autorstwa Tabu i niewinność oraz o przyczynach, dla których przedstawiciele polskiej inteligencji nie decydowali się na pełne podjęcie krytyki antysemickich elementów kultury polskiej.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2018, 7
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskać liberalizm. Recenzja książki Andrzeja Walickiego "Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii", Warszawa: Universitas 2013
Autorzy:
Fidelis, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643773.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
liberalism
communism
intellectual history
Marxism
Andrzej Walicki
Opis:
To Recover Liberalism. Review of a book by Andrzej Walicki Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii (From the Communist Project to the Neoliberal Utopia), Warszawa: Universitas 2013This review discusses a recent book by Andrzej Walicki, Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii (From the Communist Project to the Neoliberal Utopia) (Warszawa: Universitas 2013). The book features a collection of essays, interviews, and scholarly articles published by Walicki in academic and popular journals between 2001 and 2012. Topics include a history of the communist project in a broader European perspective; the significance and legacy of de-Stalinization in Poland, with a particular emphasis on what the author calls "the Polish road away from communism" after 1956; right-wing conservative politics in Poland after 1989, the politicization of the memory of communism; and possible directions for the development of the Polish Left as a necessary component of a healthy democratic system. The compelling scholarly discussion is often combined with autobiographical sketches of an intellectual who has been deeply engaged in intellectual and social life in postwar Poland. Walicki, a prominent intellectual and specialist on intellectual history, studied and worked in Warsaw until he emigrated to Australia and then the United States (The University of Notre Dame) in the 1980s. In that sense, Walicki provides a unique perspective on Polish history and culture, influenced by both Polish and American academic worlds and intellectual traditions. The strength of the book is its focus on the role of language and the manipulation of terms such as "communism" or "liberalism" by contemporary political leaders in Poland to achieve specific emotional reactions from the public. One of the central claims of the book is that Polish political elites have "distorted" the meaning of liberalism by connecting it solely to the free market rather than to the original idea of individual freedoms. In this way, the dominant conservative elites in Poland are able to depict human rights and the welfare state as alien to the “Polish” tradition, supposedly exclusively Catholic and socially conservative. Walicki points to the need to recover the rich history of the Polish Left as well as to restore the original meaning and value of liberalism in shaping Polish democracy. Odzyskać liberalizm. Recenzja książki Andrzeja Walickiego Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii, Warszawa: Universitas 2013Recenzja omawia najnowszą książkę Andrzeja Walickiego Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii (Warszawa: Universitas 2013). Książka to zbiór esejów, wywiadów oraz artykułów naukowych publikowanych przez A. Walickiego zarówno w czasopismach naukowych, jak i popularnych w latach 2001-2012. Tematyka prac dotyczy: historii projektu komunistycznego w szerszej, europejskiej perspektywie; znaczenia i spuścizny destalinizacji w Polsce ze szczególnym naciskiem na to, co sam autor nazywa „polską drogą od komunizmu” po 1956 roku; prawicowej, konserwatywnej polityki w Polsce po roku 1989; polityzacji pamięci komunizmu oraz możliwych dróg rozwoju polskiej lewicy jako niezbędnego elementu zdrowego systemu demokratycznego.Interesująca dyskusja naukowa jest często połączona z autobiograficznymi szkicami autora, który angażował się w życie intelektualne i społeczne powojennej Polski. Andrzej Walicki, prominentny intelektualista i historyk idei, studiował i pracował naukowo na Uniwersytecie Warszawskim do lat osiemdziesiątych, kiedy wyemigrował do Australii, a następnie do USA na Uniwersytet Notre Dame. Z tego punktu widzenia Walicki dostarcza nam wyjątkowego spojrzenia na Polską historię i kulturę, ukształtowanego zarówno przez polską, jak i amerykańską tradycję intelektualną i oba akademickie światy. Siłą książki jest koncentracja autora na roli języka i manipulowaniu terminami takimi, jak „komunizm” czy „liberalizm”, przez współczesnych politycznych liderów w Polsce po to, aby osiągnąć określoną reakcję emocjonalną odbiorców. Jedno z kluczowych twierdzeń książki dotyczy zniekształcenia znaczenia pojęcia „liberalizm” przez polskie elity intelektualne i polityczne poprzez połączenie go wyłącznie z wolnym rynkiem zamiast z oryginalną ideą wolności jednostki. W ten sposób dominujące konserwatywne elity w Polsce są w stanie przedstawić prawa człowieka oraz państwo opiekuńcze jako obce „polskiej” tradycji, z założenia wyłącznie katolickiej i społecznie konserwatywnej. Walicki wskazuje na potrzebę ponownego odkrycia bogatej historii polskiej lewicy, przywrócenia pierwotnych wartości liberalizmowi i odrestaurowania jego znaczenia w kształtowaniu polskiej demokracji.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdzieranie masek. Sposoby pisania o żydowskich komunistach
Autorzy:
Zawadzka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643725.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
anti-Semitism
colonialism
essentialism
Orientalism
racism
anti-communism
Opis:
Tearing Off the Masks: Narratives on Jewish CommunistsThe paper presents an analysis of the contemporary Polish debate on Jewish communists. The analysis was performed in the framework of colonialist theories. I deconstructed narrations about Jewish communists, which belong in the Polish political mainstream, and are regarded as moderate, objective and devoid of any ideology. The tropes shared by the colonialist discourse and the debate on Jewish communists are: orientalisation, eroticisation, infantilisation, presenting the object of research outside the historical context, abolishing the context of social and political inequalities, and declaring the victims guilty of the violence they experience. Zdzieranie masek. Sposoby pisania o żydowskich komunistachNiniejszy tekst jest próbą analizy współczesnego polskiego dyskursu o żydowskich komunistach za pomocą narzędzi wypracowanych przez badaczki i badaczy dyskursów kolonialnych. Dekonstruowane tutaj narracje o żydowskich komunistach przynależą do głównego nurtu polskiej sfery publicznej i postrzegane są w jego obrębie jako eksperckie, wyważone, niepodporządkowane żadnej ideologii. Tropami, które łączą dyskurs kolonialny i dyskurs o żydowskich komunistach, są między innymi: orientalizacja, erotyzacja, infantylizacja, prezentacja przedmiotu badań poza kontekstem historycznym, unieważnienie kontekstu politycznych i społecznych nierówności, wreszcie obarczenie opisywanych winą za przemoc, której doświadczają.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Komuniści (nie) mają ojczyzny...” Wanda Wasilewska jako polska (anty)bohaterka narodowa
Autorzy:
Mrozik, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643785.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
communism
biography
patriotism
identity
nation
discourse analysis
Wanda Wasilewska
Opis:
Communists have no homeland: a portrait of Wanda Wasilewska The paper offers an analysis of a number of biographies of Wanda Wasilewska, written in different historical periods. An attempt was made to reconstruct the mechanisms that governed the functioning of Wanda Wasilewska’s communist figure in the Polish political discourse; explain how she was perceived by the society, and how it altered in the course of the Polish cultural and historical transformations. A biography of an individual gains coherence as a result of the community’s search for its identity: it serves as a building block for a coherent biography of the entire community. The writing and rewriting of the biography of Wasilewska has long been a kind of “production of communism” in Poland, and communism has been one of the most important aspects of Polish identity in the recent decades. „Komuniści (nie) mają ojczyzny...” Wanda Wasilewska jako polska (anty)bohaterka narodowaAutorka analizuje powstające w rożnych okresach historycznych biografie Wandy Wasilewskiej. Usiłuje odtworzyć mechanizmy konstruowania figury komunistki w polskim dyskursie publicznym, zbadać, jak funkcjonowała ona w społecznym odbiorze, a także ustalić, jak zmieniało się jej znaczenie w procesie przemian historycznych i kulturowych. Autorka pokazuje, że tworzenie spójnej biografii jednostki – szczególnie jednostki ważnej w historii danej zbiorowości – dokonuje się w odpowiedzi na tożsamościowe poszukiwania wspólnoty: służy wytworzeniu zbiorowej biografii jako koherentnej całości. Zwraca uwagę, że pisanie biografii Wasilewskiej jako komunistki było i wciąż jest swoistym „wytwarzaniem komunizmu” w Polsce. Komunizm zaś w szerokim planie jest ważnym – jeśli nie najważniejszym w ostatnich dziesięcioleciach – komponentem polskiej zbiorowej tożsamości.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2013, 2
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Błąd kategoryczny: antyfaszyzm w dyskursie publicznym i biografice transnarodowej
Kategorienfehler: Antifaschismus im öffentlichen Diskurs und transnationaler Biografik
Categorical Mistakes: Antifascism in Public Discourse and Transnational Biography
Autorzy:
Wegewitz, Markus
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407489.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
antyfaszyzm
biografia
komunizm
historiografia
historia transnarodowa
antifascism
biography
communism
historiography
transnational history
Opis:
This essay examines some of the recent tendencies to delegitimize antifascism both as a political phenomenon and as a topic of historical research. In German academia and beyond, this “antiantifascist” current operates according to notions of communist contamination. To counter these narratives, I propose to look at the plurality of antifascism, its various continuities and the personal experiences of its historical agents. In particular, I make my case exploring the transnational biography of the Dutch journalist Nicolaas Rost.
W artykule analizuję niektóre niedawne próby delegitymizacji antyfaszyzmu zarówno jako zjawiska politycznego, jak i przedmiotu badań historycznych. W niemieckich środowiskach akademickich i poza nimi ten „anty-antyfaszyzm” operuje pojęciami komunistycznego skażenia. Aby przeciwstawić się takim narracjom, proponuję szerszą perspektywę historyczną. Bierze ona pod uwagę wielość antyfaszyzmu, jego różne linie ciągłości i doświadczenia jego historycznych przedstawicieli. W szczególności udowadniam to, badając transnarodową biografię holenderskiego dziennikarza Nicolaasa Rosta.
Dieser Essay nimmt einige Versuche aus der jüngsten Zeit in den Blick, Antifaschismus sowohl als politisches Phänomen als auch als Thema geschichtswissenschaftlicher Forschung zu delegitimieren. An deutschen Universitäten und darüber hinaus bemüht dieser „Anti-Antifaschismus“ die Figur der kommunistischen Kontamination. Um solchen Narrativen entgegenzutreten, schlage ich eine breitere historische Perspektive vor. Diese soll die Pluralität des Antifaschismus, seine verschiedenen Kontinuitätslinien und die Erfahrungen seiner historischen Träger/innen in den Blick nehmen. Plastisch mache ich dieses Argument an der transnationalen Biografie des niederländischen Journalisten Nicolaas Rost.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2021, 10; 1-18 (pol); 1-18 (deu)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak się zostawało komunistką, czyli "Tonia i jej dzieci" Marcela Łozińskiego
Autorzy:
Keff, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643683.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
“Tonia and her children”
Marcel Łoziński
communism
anti-Fascism
parenthood
childhood
“żydokomuna” (Jewish Bolshevism)
Opis:
How I became a communist. About Marcel Łoziński movie "Tonia and her children"Marcel Łoziński's documentary “Tonia and her children” is a long-form interview with children of Tonia Lechtman – a communist, Jewess, and victim of Stalin's persecutions, born in 1916. Daughter and son of Lechtnam tell about their mother's life from their own perspective. They try to understand her, but they also express their regret, that she spent too much time being envolved in politics, while exposing them to solitude and suffering. Bożena Keff makes a review of Łoziński's movie as a political statement about the stereotype of “Żydokomuna”, and as a psychological portrait of two adult people – their mutual relationship, their expectations for parents, their convictions about gender and family roles. Jak się zostawało komunistką, czyli "Tonia i jej dzieci" Marcela ŁozińskiegoFilm dokumentalny “Tonia i jej dzieci” Marcela Łozińskiego to wywiad-rzeka z dziećmi Toni Lechtman – urodzonej w 1916 roku komunistki, Żydówki, po wojnie ofiary stalinowskich prześladowań. Córka i syn Lechtman opowiadają o życiu matki z własnej perspektywy. Próbują ją zrozumieć, ale także wyrażają wobec niej żal, że zbyt dużo czasu poświęcała politycznemu zaangażowaniu narażając ich na samotność i cierpienie. Bożena Keff recenzuje film Łozińskiego jako polityczną wypowiedź o stereotypie “żydokomuny” oraz jako psychologiczny portret dwójki dojrzałych ludzi – ich wzajemnych relacji, ich oczekiwań wobec rodziców, ich przekonań na temat ról genderowych i rodzinnych.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pier Paolo Pasolini’s Pendulum Swing on Fascism
Piera Paola Pasoliniego pętla faszystowska
Autorzy:
Kozłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407539.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Pasolini
faszyzm
komunizm
klasa pracująca
historia Włoch
fascism
communism
working class
history of Italy
Opis:
The following work is a case study. Its purpose is to reconstruct a particular situation involving the recognition and understanding of fascism. This situation is determined by both history and the social dynamics of the present day. The time and place is Italy of the 1960s and 70s, the observer – Pier Paolo Pasolini. But not because he offers us an original, complex and versatile theory of fascism. On the contrary, Pasolini can be superficial and rash, while his polemic passion often devours the argument and the analysis. However, Pasolini’s method of intellectual and political involvement allows us to use it as a keystone of a makeshift synthesis of a certain version of leftist anti-fascism.
Poniższy tekst jest studium przypadku. Jego celem jest odtworzenie pewnej sytuacji rozpoznawania i rozumienia faszyzmu. Sytuacja ta jest wyznaczona zarówno przez historię, jak i przez społeczną dynamikę współczesności. Czas i miejsce to Włochy lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Podmiotem rozpoznającym jest Pier Paolo Pasolini. Nie dlatego, że oferuje nam oryginalną, złożoną i wszechstronną teorię faszyzmu. Przeciwnie, Pasolini bywa powierzchowny, gwałtowny, jego pasja polemiczna często pochłania argument i analizę. Jednak sposób intelektualnego i politycznego zaangażowania Pasoliniego pozwala nam posłużyć się nim jako zwornikiem w prowizorycznej syntezie pewnej wersji lewicowego antyfaszyzmu.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2021, 10; 1-11 (eng); 1-11 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Surrealism, Socialist Realism, Dialogue?
Surrealizm, socrealizm, dialog?
Autorzy:
Kozłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28407557.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
socrealizm
awangarda
marksizm
sztuka współczesna
komunizm
emancypacja
Polska powojenna
Dorota Jarecka
Socialist Realism
avant-garde
Marxism
contemporary art
Communism
emancipation
post-war Poland
Opis:
The text offers a critical and comprehensive review of Dorota Jarecka’s book Surrealizm, realizm, marksizm. Sztuka i lewica komunistyczna w Polsce w latach 1944–1948 [Surrealism, Realism, Marxism: Art and the Communist Left in Poland between 1944 and 1948]. The reviewer appreciates the main methodological premise of the book, namely that the tensions and conflicts generated within the triangle “avant-garde – realism – emancipatory role of art” cannot be reduced to a binary opposition between totalitarian ideology and the legitimate art world. In fact, it reflects the contradictory dynamics of politically engaged art in general and thecontext of post-war Poland in particular. Despite the book’s formidable factual support, the result of extensive and comprehensive query, the reviewer still regrets that the author remains primarily an art historian rather than social historian of art. This note of regret however does not diminish this noble contribution to understanding the logics of Polish visual arts in the aftermath of World War II. This area is much less known generally than the literature of this very period.
Tekst stanowi krytyczną i wyczerpującą recenzję książki Doroty Jareckiej Surrealizm, realizm, marksizm. Sztuka i lewica komunistyczna w Polsce w latach 1944–1948. Recenzent docenia główne założenie metodologiczne pracy, a mianowicie to, że napięcia i konflikty powstałe w ramach triady „awangarda – realizm – emancypacyjna rola sztuki” nie mogą być sprowadzone do binarnej opozycji między ideologią totalitarną a prawomocnym światem sztuki. W rzeczywistości odzwierciedla ono sprzeczną dynamikę sztuki zaangażowanej politycznie, w szczególności w kontekście powojennej Polski. Pomimo imponującego zaplecza merytorycznego książki, będącego wynikiem obszernej i wyczerpującej kwerendy, recenzent żałuje, że autorka pozostała przede wszystkim historykiem sztuki, a nie stała się społecznym historykiem sztuki. Żal ten nie umniejsza jednak uznania dla jej cennego wkładu w zrozumienie logiki polskich sztuk wizualnych po drugiej wojnie światowej. Obszar ten jest ogólnie znacznie słabiej znany niż literatura z tego samego okresu.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2022, 11; 1-7 (eng); 1-7 (pol)
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadkowie własnej sprawy. Polska narracja dominująca wobec Zagłady w trakcie Zagłady [Witnesses to their own cause. The dominant Polish narrative about the Holocaust during the Holocaust]
Autorzy:
Janicka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643831.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Polish Underground State
Holocaust
representations of the Holocaust
antisemitism
hate speech
collective narcissism
orientalization
(myth of) Judeo-communism
witnesses of the Holocaust (concept revision)
cognitive dissonance
Opis:
Witnesses to their own cause. The dominant Polish narrative about the Holocaust during the HolocaustAfter Dariusz Libionka’s pioneering treatise entitled Berkom Joselewiczom już dziękujemy… [Bereks Joselewiczs, goodbye and good luck...] (2009), this is the second analysis of Maria Kann’s canonical and paradigmatic pamphlet. This time the research question is: why did the Holocaust not delegitimize antisemitism in Poland, and did not lead to a revision of the dominant culture and the majority’s collective identity?The pamphlet Na oczach świata (1943) – ordered, published, and distributed by the Polish Underground State – condemns the extermination of Jews, while voicing the need of their elimination from the society. It maintains the belief in the existence of the “Jewish question” (without quotation marks in the original) and heralds that after the war Poles will “solve” it for the sake of the Polish “national interest” – without “foreign assistance” and, supposedly, without violence. The presented discourse analysis deconstructs this and other mechanisms of hate speech, which declaratively delegitimize violence, but in fact incite to it, and are acts of violence in themselves. In the situation of the Holocaust, a surgical separation of the praised elimination from the condemned extermination was but wishful thinking. This wishful thinking, presented as a description of reality, removed from the view the responsibility of the non-Jewish majority for co-creating the realities of extermination, and thus this majority’s influence on the number of Jewish victims on the “Aryan side.” An important tool of falsifying the state of affairs was the figure of the Polish witness to the Holocaust.In the analyzed perspective, at no time was the fate of Jews of any importance. The declared purpose of Na oczach świata was to stop Poles from participating in the Holocaust for the sake of Christian love of enemies, which in fact masked collective narcissism. After all, the more worthy of hatred an enemy is, the more glory it brings to one to refrain from aggression towards them. The presented analysis focuses on the techniques of constructing the enemy figure as, simultaneously, an irreducible abject, and an irreducible threat. This construction consisted in the reproduction of hateful and oppressive phantasms and argumentative schemes – like the myth of Judeo-communism or orientalization – none of which were original. However, Na oczach świata was novel (or restorative) and precedential in that it updated the antisemitic narrative to make it fully efficient in relation to and in the face of the Holocaust: “before the shooting in the ruins of the ghetto fell silent”.Maria Kann’s pamphlet was also a normative text in the sense that, with the full sanction of the Polish Underground State and its authority, it organized the Polish experience of the Holocaust. It established its legitimate variant. It shaped individual and collective emotional and mental dispositions. The analysis covers strategies and tools for pacifying empathy and cognitive dissonance. Na oczach świata contains peculiar guidelines for how to profess antisemitic pre-sumptions without confronting their consequences. What is secured in such a way, apart from the Polish (self-)image interest, is the Polish identity interest in its preclusive, chauvinist understanding. The dominant culture loses contact with reality and gains immunity to the imperative of reckoning and rejection of disgraced virtues, values and patterns. Świadkowie własnej sprawy. Polska narracja dominująca wobec Zagłady w trakcie ZagładyPo pionierskiej rozprawie Dariusza Libionki Berkom Joselewiczom już dziękujemy… (2009) jest to druga analiza kanonicznej i paradygmatycznej broszury Marii Kann Na oczach świata (1943). Tym razem pytanie badawcze brzmi: jakim sposobem Zagłada nie skompromitowała w Polsce antysemityzmu oraz nie spowodowała rewizji kultury dominującej i zbiorowej tożsamości większościowej. Zamówiona, opublikowana i kolportowana przez polskie państwo podziemne broszura Na oczach świata przynosi potępienie eksterminacji Żydów, głosząc konieczność ich eliminacji ze społeczeństwa. Utrzymuje w mocy przekonanie o istnieniu „kwestii żydowskiej” (w oryginale bez cudzysłowu) i zapowiada jej „rozwiązanie” przez Polaków w imię polskiego „interesu narodowego” po wojnie – bez „obcej pomocy” oraz jakoby bez przemocy. Podjęta analiza dyskursu dekonstruuje ten i inne mechanizmy mowy nienawiści: deklaratywnie delegitymizujące przemoc, faktycznie jednak stanowiące podżeganie do przemocy i będące aktami przemocy same w sobie. W sytuacji Zagłady chirurgiczne odseparowanie pochwalanej eliminacji od potępianej eksterminacji było operacją typu wishful thinking. Myślenie życzeniowe, występujące w funkcji opisu rzeczywistości, usuwało z pola widzenia odpowiedzialność nieżydowskiej większości za współkształtowanie realiów eksterminacji, a tym samym jej wpływ na liczbę żydowskich ofiar po „aryjskiej stronie”. Istotnym narzędziem zafałszowania stanu faktycznego była figura polskiego świadka Zagłady.W analizowanej optyce los Żydów nie był w żadnym momencie istotny. Deklarowanym celem Na oczach świata było powstrzymanie Polaków od udziału w Zagładzie w imię chrześcijańskiej miłości nieprzyjaciół, która stanowiła maskę narcyzmu kolektywnego. Im nieprzyjaciel bardziej godny nienawiści, tym więcej chwały przynosi wszak powstrzymanie się od agresji wobec niego. Przedsięwzięta analiza dotyczy technik konstruowania figury nieprzyjaciela jako nieredukowalnego abiektu i nieredukowalnego zagrożenia jednocześnie. Konstruowanie to polegało na reprodukcji nienawistnych, prześladowczych fantazmatów i schematów argumentacyjnych – w rodzaju mitu żydokomuny czy orientalizacji, które nie były oryginalne. Na oczach świata miało jednak wymiar nowatorski (czy odnowicielski) i precedensowy o tyle, że aktualizowało antysemicką narrację jako w pełni wydajną w odniesieniu do Zagłady i w jej obliczu: „zanim umilkły jeszcze strzały w ruinach getta”.Broszura Marii Kann była tekstem normatywnym również w tym sensie, że – w majestacie autorytetu polskiego państwa podziemnego – organizowała polskie doświadczenie Zagłady. Ustanawiała jego wariant prawomocny. Kształtowała jednostkowe i zbiorowe dyspozycje emocjonalne i mentalne. Analiza obejmuje strategie i narzędzia pacyfikacji empatii oraz dysonansu poznawczego. Na oczach świata to swoisty instruktaż, jak wyznawać antysemickie prze(d)sądy bez konfrontacji z ich konsekwencjami. W ten sposób – prócz polskiego interesu (auto)wizerunkowego – zabezpieczony zostaje także polski interes tożsamościowy w jego wykluczającym, szowinistycznym rozumieniu. Kultura dominująca traci kontakt z rzeczywistością i zyskuje odporność na imperatyw rozliczenia oraz odrzucenia skompromitowanych cnót, wartości i wzorów.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2018, 7
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tak zwani partyzanci. Z Krystyną Badurką rozmawia Monika Stec
Autorzy:
Stec, Monika
Badurka, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643623.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
oral history
the Armia Krajowa / Home Army
National Armed Forces / Narodowe Siły Zbrojne
the „Doomed soldiers”
post-war period
anti-communism
guerilla
military bands
historical politics
the Institute of National Remembrance
Opis:
So-called partisans. Monika Stec in an interview with Krystyna Badurka Referring to the story of her father’s death in 1945, Krystyna Badurka-Rytel discusses the times before and after World War II. Before WWII, her father, Felix Badurka, was a soldier of the Home Army, while after the war he served as the chairman of the National Council and built "the new system". For decades, the Badurka family has been trying to find out who is responsible for his murder.The story of tracking perpetrators is presented against a broader background: the attitude of the population and the Church towards the underground army during and after WWII; the socio-political changes (specifically in rural areas) after World War II, as well as the modern times, in particular the attitude to the past. Krystyna Badurka-Rytel objects to the current Polish political history, because, as she believes, it glorifies the war crimes committed by the so-called “conspiracy” by honouring the participants with books and monuments.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2012, 1
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies