Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "international security" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Energy security as a research area of international security
Autorzy:
Misiągiewicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343781.pdf
Data publikacji:
2023-12-29
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
energy security
securitization
international security
energy market
theoretical approaches
Opis:
The research objective of the study is to analyse the essence and specificity of energy security in the light of research on international security. Thus, various theoretical approaches, useful in the analysis of energy security issues, were taken into account. The analysis allows us to conclude that energy security issues take into account long-term development trends as well as unpredictable events related to the functioning of energy market and energy technology. Thus, unexpected, sudden phenomena resulting from the dynamics of the international environment gain in importance. The dilemma related to non-linear thinking often ignores a variety of solutions that, taken together, can cause a radical turn in the energy security concept and its evolution.
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2022, 58; 116-134
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współczesne wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego
Contemporary Challenges and Threats to International Security
Autorzy:
Zięba, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091893.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International security
Terrorism
New international order
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Terroryzm
Nowy ład międzynarodowy
Opis:
Autor dostrzega zarówno zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego, jak i wyzwania stojące przed polityką bezpieczeństwa państw i zbiorowych aktorów międzynarodowych, ale ujmuje je łącznie - jako swoistego rodzaju kontinuum. Za zagrożenia i wyzwania w drugiej dekadzie XXI w. uznaje następujące zjawiska: zagrożenia militarne (broń jądrowa i jej proliferacja, broń konwencjonalna i olbrzymie wydatki wojskowe), terroryzm, inne zagrożenia (cybernetyczne, ekonomiczne i energetyczne, ekologiczne) oraz wyzwanie migracyjne. Osobnym potężnym zjawiskiem, które szczegółowo analizuje, jest dokonująca się od kilkunastu lat rekonfiguracja ładu międzynarodowego, która jego zdaniem stanowi poważne wyzwanie dla Zachodu, w tym dla jego polityki bezpieczeństwa. Zachód, aby z korzyścią to wyzwanie podjąć i nie dopuścić do powstania nowych zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego, powinien nie tylko skonsolidować swój system bezpieczeństwa, ale także prowadzić dialog z wyłaniającymi się konkurentami i rywalami do przywództwa w świecie (wschodzące mocarstwa zrzeszone w BRICS) oraz rozwijać z nimi partnerską współpracę, tak jak w 2010 r. proponował amerykański politolog Charles Kupchan, który apelował, że trwały pokój można skutecznie budować, czyniąc z wrogów przyjaciół. Obecnie niepewne jest jednak, jaką politykę zagraniczną będzie prowadził wybrany w listopadzie 2016 r. nowy prezydent USA Donald Trump.(abstrakt oryginalny)
The author distinguishes threats to international security from challenges faced by the security policy of states and collective international actors but approaches them as a certain continuum. The following phenomena are considered threats and challenges in the second decade of the 21st century: military threats (nuclear weapons and their proliferation, conventional weapons and huge military spending), terrorism, other threats (cybernetic, economic and energy-related, ecological), as well as the migration challenge. A separate major challenge, which the author analyses in detail, is the reconfiguration of the international order that has been taking place for more than a decade now. The author believes that this reconfiguration constitutes a serious challenge to the West, including to its security policy. In order to take up this challenge, benefit from it and prevent the emergence of new threats to international security, the West needs to not only consolidate its security system but also engage in dialogue and cooperation with the emerging competitors and rivals challenging the West's global leadership (the emerging powers from BRICS), as the American political scientist Charles Kupchan proposed in 2010, emphasising that lasting peace can be achieved by turning enemies into friends. It is, however, uncertain what kind of foreign policy will be conducted by the new US President, Donald Trump, elected in November 2016.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 3; 9-31
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Międzynarodowe studia bezpieczeństwa - subdyscyplina nauki o stosunkach międzynarodowych
International Security Studies as a Sub-discipline of International Relations
Autorzy:
Haliżak, Edward
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092030.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International security
Scientific research
Security
National security
Internal security
International relations
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Badania naukowe
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo narodowe
Bezpieczeństwo wewnętrzne
Stosunki międzynarodowe
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja obszaru badawczego oraz teorii międzynarodowych studiów bezpieczeństwa jako subdyscypliny nauki o stosunkach międzynarodowych. Myślą przewodnią artykułu jest twierdzenie mówiące, że badanie bezpieczeństwa jakichkolwiek podmiotów jest możliwe efektywnie pod względem poznawczym tylko na gruncie nauki o stosunkach międzynarodowych oferującej teorie i modele eksplanacyjne. Mając to na względzie, w artykule zostaną podjęte następujące kwestie. Po pierwsze, strukturyzacja obszaru badawczego międzynarodowych studiów bezpieczeństwa z uwzględnieniem kryterium poziomu analizy podmiot-struktura. Po drugie, procesualne ujęcie problemu bezpieczeństwa. Po trzecie, ukazanie przestrzennego wymiaru bezpieczeństwa. (abstrakt oryginalny)
The article aims to define the scope and theory of international security studies as a sub-discipline of international relations. The main idea is that studying the security of an entity, whatever it may be, is only possible within the framework of international relations as a science offering explanatory theories and models. In light of this, the article discusses the following issues: firstly, the structure of international security studies as a research field, taking into account the relevant level of analysis, i.e. entity/structure; secondly, a processual approach to the issue of security; and thirdly, spatial aspects of security. (original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 3; 9-33
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NATO - czas przewartościowań
NATO - A Time of Redefinitions
Autorzy:
Bieleń, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091814.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Identity
New international order
International security
Foreign policy
Tożsamość
Nowy ład międzynarodowy
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Polityka zagraniczna
Opis:
Problemy tożsamości Sojuszu Północnoatlantyckiego wynikają z utraty przez Zachód dynamiki ekspansji cywilizacyjnej. W ramach wspólnoty atlantyckiej doszło po "zimnej wojnie" do podważenia podmiotowości geopolitycznej Europy Zachodniej wobec Stanów Zjednoczonych, które zajęły pozycję hegemoniczną. To ich interesom geostrategicznym zostały podporządkowane funkcje Sojuszu. Obecnie państwa NATO stają przed koniecznością przewartościowań strategii i funkcji tego ugrupowania we współczesnym świecie. Muszą zdecydować, czy Sojusz ma stanowić interwencyjny oręż w globalnej walce ideologicznej (w imię "totalnej demokracji"), czy spełniać regionalne (transatlantyckie) funkcje obronne, do których kiedyś został powołany. Zrozumienie różnorodności aksjologicznej i akceptacja różnorodności ustrojowej są warunkiem zbudowania pewnego modus vivendi z państwami, które stanowią wobec NATO źródło wyzwań i zagrożeń. Zwłaszcza od pokojowego ułożenia stosunków z Rosją zależy obecnie stabilność ładu międzynarodowego.(abstrakt oryginalny)
NATO's problems with its identity are the result of the West having lost its dynamism of civilisational expansion. After the Cold War the geopolitical subjectivity of Western Europe towards the United States was undermined within the Atlantic community. The US became a hegemon and it is to its geostrategic interests that NATO's functions were subordinated. Presently NATO members face the need to redefine the organisation's strategies and functions in the contemporary world. They must choose whether NATO is to constitute an intervention instrument in the global ideological struggle (in the name of 'total democracy') or fulfil the regional (transatlantic) defence functions for which it was established. Understanding the axiological diversity and accepting the diversity of political systems is the prerequisite for developing a certain modus vivendi with the countries that constitute a source of challenge and threats towards NATO. Presently, the stability of the international order depends especially on establishing peaceful relations with Russia.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 1; 37-50
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Partnerstwo strategiczne czy faktyczne? Potencjał relacji australijsko-indonezyjskich w kształtowaniu ładu regionalnego
rategic Partnership or Partnership for Real - The Role of Australia-Indonesia Relations in Shaping the Regional Order
Autorzy:
Dobkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091913.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Regional cooperation
Strategic partnership
International security
Diplomacy
Współpraca regionalna
Partnerstwo strategiczne
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Dyplomacja
Opis:
Artykuł charakteryzuje stosunki australijsko-indonezyjskie w szerszym kontekście zmieniającego się układu sił w regionie Azji i Pacyfiku, a w szczególności wobec rywalizacji między Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Oficjalnie Australię i Indonezję łączy partnerstwo strategiczne i współpraca w kluczowych obszarach, takich jak bezpieczeństwo, gospodarka czy kwestie militarne. Ponadto państwa te zbliżają do siebie podobne oczekiwania wobec pożądanego regionalnego układu sił, odnoszące się m.in. do roli Stanów Zjednoczonych i Chin, a także centralnej pozycji ASEAN we wszystkich instytucjach regionalnych. Mimo to rozwój współpracy jest ograniczony przez liczne wyzwania, wśród których najpoważniejszym jest problem błędnej percepcji potencjału i znaczenia państwa-partnera. Prowadzi to nie tylko do szeregu napięć i kryzysów dyplomatycznych między Australią i Indonezją, lecz również do długofalowego ograniczenia współpracy. Jako alternatywę dla tej sytuacji zaproponowano scenariusz rozwoju przedstawiony przez Roda Lyona, obejmujący nawiązanie pełniejszej współpracy australijsko-indonezyjskiej i uformowanie istotnego ośrodka wpływu ("centrum potęgi") w regionie Azji i Pacyfiku.(abstrakt oryginalny)
The article outlines the Australia-Indonesia relations in the context of the changing regional order in Asia-Pacific and specifically of th e rivalry between China and the United States. According to official documents, Australia and Indonesia are strategic partners enjoying good cooperation in all key areas and share a similar vision of the desired regional order (regarding, e.g., the role of the US and China in Asia-Pacific as well as the pivotal role of ASEAN in regional institutions). However, their cooperation is hindered by a number of issues, the most important one of which is the misperception of the potential and significance of their respective partners. Not only does this frequently strain the diplomatic relations between Australia and Indonesia but also weakens the foundations for long-term partnership. The article suggest an alternative approach to Australia-Indonesia relations as described by Rod Lyon - namely the transformation of their bilateral cooperation from a 'strategic partnership' existing on paper only to an actual multi-faceted partnership leading to the creation of a third 'power centre' in Asia-Pacific (the others being China and the US).(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 3; 215-229
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Olga Wasiuta, Sergiusz Wasiuta, Wojna hybrydowa Rosji przeciwko Ukrainie, Arcana, Kraków 2017, ss. 424
Autorzy:
Szeptycki, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092059.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Hybrid war
Armed conflicts
Corruption
Defences
International security
Wojna hybrydowa
Konflikty zbrojne
Korupcja
Obronność
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Opis:
W ciągu ponad czterech lat, jakie upłynęły od aneksji przez Rosję Krymu i wybuchu wojny w Donbasie, dużą popularność zyskało w publicystyce, a także literaturze popularnej i naukowej pojęcie "wojna hybrydowa". Termin ten stosowany był jednak na gruncie naukowym już wcześniej, choć bardziej w rozumieniu wojny partyzanckiej czy konfliktu o niskiej intensywności1. W odniesieniu do współczesnej sytuacji, zwłaszcza agresywnej polityki Rosji wobec Ukrainy, pojęcie to nie doczekało się jednej, powszechnie akceptowanej definicji. Autorzy zdają się zgodni, że wojna hybrydowa jest pojęciem bliskoznacznym z propagandą czy wojną informacyjną2. Niektórzy proponują jednak szersze jej rozumienie, uwzględniające również np. korupcję w sektorze obronnym3. Na Ukrainie ukazało się już kilka publikacji książkowych poświęconych tej problematyce4. W Polsce refleksja na ten temat ma bardziej ograniczony charakter5. Dlatego na uwagę zasługuje pierwsza kompleksowa publikacja na polskim rynku wydawniczym poświęcona tej problematyce autorstwa dwojga naukowców pochodzących z Ukrainy, a obecnie związanych z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie: Olgi Wasiuty, dyrektor Instytutu Bezpieczeństwa i Edukacji Obywatelskiej tejże uczelni, i Sergiusza Wasiuty z Instytutu Politologii UP. (fragment tekstu)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 3; 206-211
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neofunkcjonalizm i liberalizm międzyrządowy a bezpieczeństwo międzynarodowe
The Neo-functional and Intergovernmental Liberalism Approach to International Security
Autorzy:
Śledź, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International security
Neofunctionalism
Liberalism
International relations
Research methodology
Integration theory
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Neofunkcjonalizm
Liberalizm
Stosunki międzynarodowe
Metodologia badań
Teoria integracji
Opis:
Niniejszy artykuł prezentuje, jak dwie aktualnie dominujące teorie integracji politycznej - neofunkcjonalizm i liberalizm międzyrządowy - odnoszą się do zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego. W tym celu zostały opisane obie koncepcje teoretyczne i umiejscowiono je w szerszym kontekście teorii stosunków międzynarodowych. Przedstawione zostały także podstawowe założenia metodologiczne rzeczonych teorii. Główny problem badawczy poddano dwustopniowej analizie, której zasadniczym celem była próba odpowiedzi na pytania, jak do kwestii bezpieczeństwa międzynarodowego odnoszą się teoretycy neofunkcjonalizmu i liberalizmu międzyrządowego oraz jakie elementy tych teorii można dostrzec w praktyce integracji politycznej państw. Jako że obie koncepcje zostały sformułowane w reakcji na proces integracji europejskiej, to właśnie Unia Europejska stanowi najważniejszy punkt odniesienia dla rozważań dotyczących tej praktyki. (abstrakt oryginalny)
This article presents how two currently dominant theories of political integration - neo-functionalism and intergovernmental liberalism - address the issue of international security. To this end, the author describes the two theoretical concepts and their place in the broader context of the theory of international relations and presents the basic theoretical principles of these theories. The main research problem was analysed on two levels, with the principal purpose of answering the questions of how international security concerns are approached by theorists of neo-functionalism and intergovernmental liberalism and what elements of these theories can be seen in the practice of political integration of states. Since both concepts have been formulated in response to European integration, it is the European Union that is the most important reference point for the reflection on this practice. (original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 2; 119-141
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La Charte des Nations Unies interdit-elle le recours à la force armée ?
Does the Charter of the United Nations Prohibit the Use of Armed Force ?
Autorzy:
Sur, Serge
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091833.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Charter of the United Nations
International security
Armed conflicts
Karta Narodów Zjednoczonych
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Konflikty zbrojne
Opis:
La Charte des Nations Unies interdit-elle le recours à la force armée ? C'est une question essentielle tenant compte du fait que la Charte des Nations Unies définit comme le but principal des Nations Unies le maintien de la paix et de la sécurité intrnationale. L'article est une interprétation personnelle de l'interdiction du recours à la force inscrite dans la Charte des Nations Unies. La paix, au sens positif du terme, dépassant la simple absence de conflits, mais enracinée dans la coopération pacifique et amicale entre les nations est envisagée dans l'article 55, inscrit dans le Chapitre IX qui traite de la coopération économique et sociale. La paix au sens négatif ne signifie que l'absence d'hostilités armées. C'est cette conception de la paix que la Charte des Nations Unies chereche surtout à mettre en oeuvre, établissant à cette fin un dispositif normatif et institutionnel. La garantie juridique est l'article 2 alinéa 4 qui d'une façon drastique limite le droit de l'Etat à recourir à la force dans les relations internationales La garantie institutionnelle est le Conseil de Sécurité. Son devoir est de maintenir et de rétablir la paix et la sécurité internationale et ses compétences sont définies dans le Chapitre VII de la Charte. Une question à part consitue l'article 51 de ce Chapitre qui prévoit pour l'Etat le droit naturel de légitime défense individuelle ou collective. La Charte des Nations Unies interdit-elle la guerre ? Le mot,,guerre'' ne figure dans la Charte qu'une fois, dans le Préambule, pour la condamner. Mais depuis l'entrée de la Charte en vigueur la violence internationale n'a pas disparu. L'auteur présente trois grandes lignes d'interprétation de l'article 2, alinéa 4 de la Charte : intégriste, nihiliste, pragmatique. L'interprétation intégriste, cela veut dire traditionnelle, pose que l'article 2, alinéa 4 comporte une interdiction générale et absolue de l'emploi de la force armée dans les relations internationales. L'interprétation nihiliste est à l'opposé à la précédente et s'appuye sur une appréciation réaliste de la situation acceptant de nombreux abandons dans la pratique de l'interdiction du recours à la force. L'auteur se prononce pour l'interprétation pragmatique où on cherche de concilier les normes avec la pratique internationale où le texte des normes est interprété dans le contexte de concrets événements que provoque le recours à la force. L'application de l'article 2 alinéa 4 suscite un certain nombre de problèmes : l'interdiction ne concerne que les Etats tandis que de plus en plus souvent ce sont des acteurs non-étatiques qui recourent à la force dans les relations internationales. D'autres questions concernent l'interprétation de la menace d'emploi de la force armée, de la restriction du recours à la force armée, l'emploi de la force dans le cas de réalisation du principe relatif à la responsabilité de protéger et dans le cas d'emploi de la force avec l'aval du Conseil de Sécurité. Une attention particulière consacre l'auteur au droit naturel de légitime défense individuelle ou collective, prévu dans l'article 51 de la Charte. La majorité de la doctrine considère que la légitime défense n'est qu'une exception du principe d'emploi de la force qui ne peut s'exercer qu'à l'encontre d'une agression armée d'un Etat en provenance d'un autre Etat. Dans l'article on traite encore des conceptions de la légitime défense fonctionnelle et structurelle. En conclusion l'auteur souligne la nécessité que dans le domaine de l'interdiction du recours à la force la Charte des Nations Unies soit plus ouverte, plus flexible et plus intelligente.(abstrakt oryginalny)
This question is of key importance given that maintaining international peace and security is what the Charter of the United Nations defines as the organisation's primary objective. The article constitutes an original interpretation of the prohibition of the use of force included in the Charter of the United Nations. Article 55 in Chapter IX : International Economic and Social Co-operation speaks of peace in the positive sense, that is not limited solely to the absence of conflicts but rooted in peaceful and friendly cooperation between nations. Peace in the negative sense means only the absence of armed conflicts. This concept of peace is predominant in the UN Charter, having legal and institutional guarantees. The legal guarantee is set out in Article 2 Section 4, which radically restricts the right of states to use force in international relations. The role of the institutional guarantee is played by the Security Council. Its task consists in preserving and restoring international security and peace, and its competences are determined in Chapter VII. Article 51 of the same Chapter, in turn, which provides for a state's inherent right of individual or collective self-defence. Does the UN Charter prohibit war? The word 'war' as such is used in the Charter only once, in the Preamble, where war is condemned. But violence has not disappeared from international relations since the UN Charter's entry into force. The author presents three ways to interpret Article 2 Section 4 of the UN Charter : integrist, nihilistic and pragmatic. The traditional, integrist interpretation assumes a universal and absolute ban on the use of force in international relations ; the nihilistic interpretation assumes realistic evaluation of the situation, in practice granting numerous exceptions from the prohibition of the use of force. The author himself advocates the pragmatic interpretation, where the text of the norm is interpreted in the context of specific events that bring about the use of force. The application of Article 2 Section 4 involves certain problems : the ban concerns only states, while non-state actors increasingly often use force in international relations as well. Other issues concern the interpretation of the threat of using force, restrictions to the application of the prohibition of the use of force, using force for implementing the principle of responsibility to protect and using force upon consent of the Security Council. The author separately focuses on the inherent right of individual or collective self-defence, provided for in Article 51 of the Charter. The majority of experts in the field represent the view that self-defence is an exception from the principle of using force only in the case of armed aggression of one state against another. The article further highlights the division between functional and structural self-defence. In the conclusion, the author points out the need for the UN Charter to be(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 1; 177-188
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezpieczeństwo zbiorowe i kolektywna obrona w polskiej polityce bezpieczeństwa po 1918 r.
The Concepts of Collective Security and Collective Defence in Polish Security Policy Pursued After 1918
Autorzy:
Kupiecki, Robert
Madej, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092092.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International security
National security
International cooperation
Poland's cooperation with NATO
Military Co-operation
Security
Security policy
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Bezpieczeństwo narodowe
Współpraca międzynarodowa
Współpraca Polski z NATO
Współpraca wojskowa
Bezpieczeństwo
Polityka bezpieczeństwa
Opis:
Celem artykułu jest prześledzenie ewolucji roli i rangi dwóch mechanizmów wielostronnych budowy bezpieczeństwa państwa, zbiorowej (kolektywnej) obrony (sojuszy wojskowych) oraz systemów bezpieczeństwa zbiorowego w polskiej polityce bezpieczeństwa w okresie od uzyskania niepodległości do czasów współczesnych. Autorzy swoje analizy przedstawiają w porządku chronologicznym, omawiając miejsce zbiorowego bezpieczeństwa i obrony kolektywnej w polskiej polityce bezpieczeństwa kolejno w trzech fazach rozwoju polskiej państwowości po 1918 r.: latach międzywojennych (II RP), okresie PRL (1944-1989), wreszcie w czasach współczesnych, po 1989 r. Każdorazowo uwzględniają uwarunkowania polskiej polityki bezpieczeństwa w danym okresie, wskazują rolę i znaczenie przypisane zbiorowej obronie oraz zbiorowemu bezpieczeństwu w kontekście umacniania polskiego bezpieczeństwa, suwerenności i integralności terytorialnej, a także prezentują przejawy i sposoby realizacji polskiej polityki w praktyce, w ramach takich organizacji jak Liga Narodów, ONZ, OBWE, Układ Warszawski, NATO, jak i w toku innych działań dwu- i wielostronnych. Dokonują również oceny rezultatów polskiej polityki bezpieczeństwa w poszczególnych okresach oraz roli pełnionej w niej przez mechanizmy zbiorowego bezpieczeństwa i obrony kolektywnej, w tym stopnia koordynacji działań z ich wykorzystaniem przez polskie władze.(abstrakt oryginalny)
The paper deals with tracing the role and respective significance of two multilateral mechanisms of building the state security, i.e. collective defence (military alliances) and collective security systems, in Polish security policy within the period spanning the regaining of its independence and modern times. The Authors pursue their assessment in chronological order, discussing the significance of the concepts of collective security and collective defence in Polish security policy in the three respective development phases of Poland's modern statehood since 1918, i.e. the interwar period (the so called Second Polish Republic), the times of PRL (People's Republic of Poland) spanning 1944-1989, and finally, in modern times, after 1989. Each time they discuss attendant determinants of Polish security policy within a specific period, indicate the role and significance attributed to collective defence and collective security in terms of enhancing Poland's own security, sovereignty, and territorial integrity, as well as try to demonstrate how those concepts had actually underpinned the manner of implementing the country's policy in practical terms, within the fold of such organisations as the League of Nations, UN, OSCE, Warsaw Pact, NATO, as well as in the course of other political endeavours of bilateral or multilateral scope. The Authors also set out to assess overall effectiveness of Polish security policy within the respective periods, as well as determine how the concepts of collective security and collective defence actually contributed to it, including the extent of coordination in specifically targeted political endeavours pursued by Polish government.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2018, 54, 1; 63-93
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania i postawa Chin wobec programu nuklearnego Korei Północnej po zimnej wojnie
Conditions and Attitude of China towards North Koreas Nuclear Programme after the Cold War
Autorzy:
Jureńczyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092072.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Nuclear weapon
International security
Economic sanctions
International political relations
Security policy
International politics
Nuclear programme
Broń nuklearna
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Sankcje gospodarcze
Międzynarodowe stosunki polityczne
Polityka bezpieczeństwa
Polityka międzynarodowa
Program nuklearny
Opis:
Celem artykułu jest analiza oraz ocena uwarunkowań i postawy Chin wobec programu nuklearnego Korei Północnej po zimnej wojnie. Kwestie te rozpatrywane są w płaszczyźnie polityczno-ideologicznej, polityczno-wojskowej i strategicznej oraz gospodarczej. Główną tezą artykułu jest stwierdzenie, że po zimnej wojnie Chiny, jako protektor i patron Korei Północnej, ułatwiły jej rozwój programu nuklearnego. Wspieranie sąsiada wynikało głównie z wartości strategicznej Korei Północnej dla Chin jako państwa buforowego. Czynnik ideologiczny miał z kolei niewielkie znaczenie i wykorzystywany był instrumentalnie. Nuklearne ambicje Pjongjangu z czasem zaczęły szkodzić interesom Państwa Środka. W związku z tym w ostatnich latach Chiny nakładały na Koreę Północną coraz bardziej dotkliwe sankcje gospodarcze. Mimo dużego znaczenia Chin dla Korei Północnej, Pekin jak dotąd nie był w stanie skutecznie wpłynąć na Pjongjang w kwestii zahamowania jego programu nuklearnego. Pytanie o kierunek i zasięg dalszych zmian polityki Chin wobec Korei Północnej pozostaje otwarte.(abstrakt oryginalny)
The aim of the article is to analyse and evaluate the conditions and attitude of China towards the North Korean nuclear programme after the Cold War. These issues are considered on the political-ideological, political-military, strategic, and economic levels. The main thesis of the article is that after the Cold War, China, as the protector and patron of North Korea, facilitated the development of its nuclear programme. Support for the neighbour resulted mainly from the strategic value of North Korea for China as a buffer state. The ideological factor, in turn, was of little importance and was used instrumentally. Pyongyang's nuclear ambitions have begun to damage the interests of the Middle Kingdom. Therefore, in recent years, China has imposed increasingly severe economic sanctions on North Korea. Despite the importance of China for North Korea, Beijing has so far not been able to influence Pyongyang on the suppression of its nuclear programme. The question about the direction and scope of further changes in China's policy towards North Korea remains open.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 4; 69-85
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po zimnej wojnie
The UN Security Council after the Cold War
Autorzy:
Popiuk-Rysińska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091943.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Human rights
Charter of the United Nations
Terrorism
International security
Genocide
Prawa człowieka
Karta Narodów Zjednoczonych
Terroryzm
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Ludobójstwo
Opis:
Rada Bezpieczeństwa NZ przeszła znaczącą ewolucję po zakończeniu zimnej wojny. Objęła ona trzy wymiary: przedmiot działania, instrumenty oraz procedurę. Coraz szerszemu ujmowaniu zagrożeń pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego towarzyszyły zmiany w zakresie środków i metod działania, które znacząco wyszły poza katalog określony w Karcie NZ. Szczególne znaczenie mają nowe kompetencje Rady o charakterze normatywnym oraz quasi-sądowniczym. Rozrost kompetencji Rady Bezpieczeństwa w wymiarze przedmiotowym i operacyjnym pozwala wyciągnąć wniosek o niewątpliwym rozroście "władzy" tego organu, a równocześnie stwarza problem jego legitymizacji. Nie ulega bowiem wątpliwości, że skład Rady, który obejmuje pięciu stałych członków z prawem weta oraz 10 niestałych, wybieranych co 2 lata według zasady sprawiedliwego podziału geograficznego, bez takiego prawa, nie odpowiada obecnemu układowi sił i rozkładowi interesów. Ponadto sama procedura funkcjonowania Rady jako organu zamkniętego przed światem, pozbawionego faktycznie kontroli, pracującego przy braku transparentności podważała jego wiarygodność, tym bardziej że jego decyzje wiążą wszystkie państwa. Podejmowane dotąd próby całościowej zmiany tego stanu nie zakończyły się sukcesem, natomiast skuteczne okazały się działania na rzecz poprawy funkcjonowania Rady, zmniejszenia deficytu demokratycznego, zwiększenia przejrzystości i transparentności oraz włączenia podmiotów trzecich w procesy decyzyjne. Artykuł analizuje ujęcie Rady w Karcie NZ, następnie omawia procesy wzrostu jej aktywności i kompetencji przedmiotowej oraz rozszerzania zakresu i zróżnicowania środków. Podejmuje też kwestię zmiany w zakresie procedury, będące próbą usprawnienia funkcjonowania i "demokratyzacji" tego organu.(abstrakt oryginalny)
The UN Security Council has considerably evolved since the end of the Cold War. This evolution has covered three dimensions: the object of activity, instruments and procedure. The increasingly broader definition of threats to international security and peace were accompanied by changes in terms of the means and measures used, which went substantially beyond what was specified in the UN Charter. The new normative and quasi-judicial competences of the Council are of particular importance. The development of the Security Council's competences as regards its scope of activity and operation justifies the conclusion that the power of this body has 'expanded', but at the same time it gives rise to the problem of legitimacy. There is no doubt that the composition of the Council, which includes five permanent members with veto power and ten non-permanent members, elected every two years in accordance with the principle of fair geographical representation and having no veto power, does not reflect the current distribution of power and interests. Moreover, the very procedure of the Council, as a body that is closed off from the world, subject to virtually no control and working without proper transparency, has undermined its credibility, even more so given that its decisions are binding to all countries. So far the attempts to comprehensively change this state of affairs have failed; there was some success, however, in improving the functioning of the Council, decreasing the democratic deficit, increasing transparency and including third parties in the decision-making processes. The article analyses how the Council is presented in the UN Charter and then analyses the processes of increasing the scope of activity and competences as well as of expanding and diversification of measures. It also addresses the issue of procedural change aimed at streamlining the functioning and democratisation of this body.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 4; 221-241
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od Międzymorza do Trójmorza - meandry polityki zagranicznej Polski w Europie Środkowej
From Intermarium to the Three Seas Initiative - The Meanders of Polands Foreign Policy in Central Europe
Autorzy:
Bieńczyk-Missala, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092093.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International cooperation
Poland's cooperation with NATO
Independence
Foreign policy
Common Foreign and Security Policy (CFSP)
National security
International security
International agreements
International regional cooperation
Regional policy
Współpraca międzynarodowa
Współpraca Polski z NATO
Niepodległość
Polityka zagraniczna
Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa (WPZiB)
Bezpieczeństwo narodowe
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Porozumienia międzynarodowe
Międzynarodowa współpraca regionalna
Polityka regionalna
Opis:
Artykuł powstał w związku z setną rocznicą odzyskania niepodległości Polski. Zawiera analizę polityki zagranicznej RP w regionie Europy Środkowej w kontekście najważniejszych wyzwań dla zapewnienia niepodległości, suwerenności i bezpieczeństwa państwa. Szczególną uwagę poświęcono koncepcjom inicjowanym i współtworzonym przez władze Polski na rzecz rozwoju współpracy w regionie. W okresie dwudziestolecia międzywojennego były to projekty wypracowane w obozie Józefa Piłsudskiego, dotyczące tworzenia federacji oraz Międzymorza. Za główną przyczynę ich niepowodzenia uznano występowanie problemów granicznych. W okresie zimnej wojny i przynależności Polski do bloku wschodniego władze nie miały sposobności prowadzenia aktywnej i niezależnej polityki, a Europa Środkowa w sensie wspólnoty politycznej nie funkcjonowała. Po 1989 r. władze były mocno zainteresowane rozwojem regionalnych struktur i pogłębianiem współpracy. Doszło do nowego wyłonienia się Europy Środkowej oraz licznych organizacji regionalnych. Najważniejsza dla Polski okazała się Grupa Wyszehradzka. Współpracę, a czasem jej brak, w dużej mierze determinowało dążenie państw do przystąpienia do NATO i integracji z Unią Europejską. Wraz ze zmianą władz państwowych w 2015 r. nastąpiły zmiany w formułowaniu założeń polskiej polityki zagranicznej. Współpraca w regionie Europy Środkowej, zwłaszcza w Grupie Wyszehradzkiej, stała się jednym z najważniejszych jej celów. Ponadto rozpoczęto wdrażanie projektu Trójmorza, nawiązującego do międzywojennej koncepcji Międzymorza. Wysiłkom tym towarzyszyły hasła potrzeby przeciwstawienia się niemieckiej dominacji w Unii Europejskiej.(abstrakt oryginalny)
The article was inspired by the 100th anniversary of Poland's independence. It comprises a critical appraisal of Polish foreign policy in Central Europe in terms of crucial challenges encountered en route to ensuring the country's independence, sovereignty, and overall security. Particular attention is paid to the concepts originated and co-sponsored by Polish government, with a view to developing robust regional cooperation. In the interwar period, these were the projects originally developed by Józef Piłsudski's political faction, focused on setting up a federation and the Intermarium. The principal reason for their failure was attributed to the incidence of border problems. During the Cold War period and Poland's membership in the Eastern Bloc, Poland as a state was effectively stripped of any chances to pursue an active and independent foreign policy, whereas Central Europe as a political commonwealth of nations remained merely a shell concept throughout. After 1989, Polish government was keenly interested in developing regional structures and enhancing regional cooperation. Central Europe re-emerged, and so did a number of regional organisations. The Visegrad Group (V4) countries proved of special importance to Poland. Cooperation, or an occasional lack of it, were to a large extent determined by the aspirations of respective countries to join NATO and integrate with the European Union. Following the change of government in 2015, the key assumptions and building blocks of Polish foreign policy were also reformulated. Regional cooperation in Central Europe, especially within the fold of V4 countries, has become one of the crucial objectives. Besides, the Three Seas Initiative was launched as a brand-new political project, alas drawing directly upon the original, interwar concept of Intermarium. These efforts were accompanied by the government's slogans of the need to oppose German domination in Europe.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2018, 54, 1; 95-115
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategia zmian - czy zmiany strategii?
A Strategy of Change - or a Change of Strategy?
Autorzy:
Chorośnicki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092023.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Security
International security
Internal security
Global strategy
National Security Strategy
Common Security and Defence Policy
Globalization
Population migration
Armed conflicts
Arms control
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Bezpieczeństwo wewnętrzne
Strategia globalna
Narodowa Strategia Bezpieczeństwa
Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony
Globalizacja
Migracja ludności
Konflikty zbrojne
Kontrola zbrojeń
Opis:
Opracowanie analizuje etapy przemian strategii światowej w ujęciu globalnym i regionalnym. Teza o nieadekwatności działań politycznych i ekonomicznych w dzisiejszej rzeczywistości międzynarodowej jest smutna, ale prawdziwa. Punktów zapalnych w polityce światowej nie ubywa, co gorsze pojawiają się nowe (np. wyścig zbrojeń konwencjonalnych). Problemów świata w ich złożoności nie da się rozwiązać za pomocą pomysłów i narzędzi z przeszłości. Punktem centralnym strategii światowej jest bezpieczeństwo. Pozorne oddalenie groźby konfliktu światowego, który mogą poprzedzić konflikty regionalne, jest dziś niepewne. Identyfikacja i opis zagrożeń nie zastąpi konkretnych, a nade wszystko skutecznych działań. Tym większe jest więc pole działania dla analityków i znawców dzisiejszej strategii ujmowanej wielowymiarowo. (abstrakt oryginalny)
The study examines the stages in the evolution of global strategy in the global and regional dimension. The thesis on the inadequacy of political and economic activities in today's international reality is sad but true. The hotspots in world politics are not becoming less numerous, and new ones keep appearing (e.g. the conventional arms race). Given their complexity, the problems that plague the world cannot be solved using the ideas and tools of the past. The cornerstone of global strategy is security. The seemingly remote threat of a world conflict that may be preceded by regional conflicts is a bit more real today. The identification and description of threats will not suffice; specific and effective measures must be taken. This makes the work of analysts of and experts in contemporary strategy approached in a multidimensional manner even more important. (original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 2; 143-151
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intensyfikacja rywalizacji mocarstw jako zagrożenie militarne dla bezpieczeństwa międzynarodowego w drugiej dekadzie XXI wieku
Intensification of Rivalry among Global Powers as a Military Threat to International Security in the Second Decade of the 21st Century
Autorzy:
Lakomy, Miron
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2092018.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International security
Cybersecurity
Population migration
War migration
Cyberwar
Hybrid war
Superpower
Interests conflict
Safety risk identification
Rivalry
Bezpieczeństwo międzynarodowe
Cyberbezpieczeństwo
Migracja ludności
Migracja wojenna
Cyberwojna
Wojna hybrydowa
Wielkie mocarstwa
Konflikt interesów
Identyfikacja zagrożeń bezpieczeństwa
Rywalizacja
Opis:
Celem artykułu jest odpowiedź na dwa pytania badawcze, będące obiektem refleksji I Konsorcjum akademickich zakładów studiów strategicznych (i bezpieczeństwa). Po pierwsze, czy rywalizacja potęg światowych w drugiej dekadzie XXI w. podnosi ryzyko wybuchu klasycznego konfliktu zbrojnego między nimi? Po drugie, do jakich środków mogą się one odwoływać w celu zabezpieczenia swoich interesów w środowisku międzynarodowym? W tym kontekście autor wskazuje, że rywalizacja między słabnącym Zachodem a Rosją oraz Chinami staje się coraz bardziej intensywna, co stało się szczególnie widoczne w wymiarze wojskowym. Ponadto, ze względu na problemy doświadczane współcześnie przez USA i potęgi zachodnioeuropejskie, nowe lub aspirujące mocarstwa stają się coraz bardziej asertywne wobec nich. Wynikające z tego napięcia nie oznaczają jednak, że uprawnione jest stwierdzenie o zbliżającej się nowej "dużej" wojnie. Katastrofalne implikacje takiego scenariusza wymuszają na potęgach światowych użycie innych, niestandardowych środków rywalizacji w środowisku międzynarodowym, poniżej progu wojny. Obejmują one m.in. proxy wars, wojny hybrydowe, cyberataki, operacje informacyjne, jak również wykorzystanie ruchów migracyjnych. (abstrakt oryginalny)
This article aims to answer two questions. First, whether the rivalry between global powers in the second decade of the 21st century increases the risk of classic military conflict between them; second, what kind of tools (including violent and non-violent methods) are to be used nowadays by powers in order to compete with other international actors. The paper argues that rivalry between the weakening West and Russia/China is getting more intense, which is especially evident in the military dimension (e.g.: rising expenditures, incidents, as well as recent troops build-up abroad). Moreover, new or aspiring powers are more assertive in achieving their goals in the international environment due to the problems experienced by the West. These increased tensions do not mean, however, that the world is on the road to the next 'big war'. Due to the catastrophic implications of such a scenario, global powers will likely use other, non-standard methods of competing with their rivals, below the 'threshold of war'. These include: proxy wars, hybrid warfare, cyberattacks, information operations, as well as exploitation of migration flows. (original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2017, 53, 2; 57-72
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korea Północna w dyskursie akademicko-eksperckim w Chinach
North Korea in the Academic and Expert Discourse in China
Autorzy:
Pietrewicz, Oskar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091850.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
Foreign policy
International relations
Security
Polityka zagraniczna
Stosunki międzynarodowe
Bezpieczeństwo
Opis:
Szeroko pojęty problem północnokoreański od lat stanowi kluczowe wyzwanie dla bezpieczeństwa w regionie Azji Północno-Wschodniej. Kwestią, która regularnie powraca w dyskusji na temat rozwiązania problemów na Półwyspie Koreańskim, są stosunki Chin z Koreą Północną. Nagromadzenie wielu problemów, wynikających m.in. z charakteru działań podejmowanych przez władze w Pjongjangu, sprawiło, że stosunki z KRLD stały się poważnym wyzwaniem dla polityki zagranicznej ChRL w XXI w. Odzwierciedleniem coraz głębszych dylematów, przed jakimi stoi chińskie kierownictwo w swej północnokoreańskiej polityce, jest rozgrywająca się na ten temat dyskusja w chińskim środowisku akademickim i eksperckim. Celem artykułu jest przedstawienie wybranych poglądów oraz opinii chińskich badaczy i ekspertów na temat Korei Północnej i polityki zagranicznej ChRL wobec KRLD. Zdaniem autora sygnały płynące z dyskursu eksperckiego odnoszą się do faktycznych problemów i wyzwań, przed jakimi stoi północnokoreańska polityka Chin. Ujawnienie debaty można postrzegać jako określony sygnał wysłany przez władze w Pekinie pod adresem nie tylko reżimu w Pjongjangu, lecz także głównych zainteresowanych problemem północnokoreańskim w Waszyngtonie, Seulu, Tokio i Moskwie. Należy się również zastanowić, czy i w jakim stopniu krytyczne sygnały płynące ze środowiska eksperckiego mogą przełożyć się na ewentualną redefinicję założeń i kierunku polityki zagranicznej Chin wobec Korei Północnej.(abstrakt oryginalny)
The broadly defined North Korean problem has for years been a key challenge to security in Northeast Asia. Relations between China and North Korea are an issue that has been resurfacing on a regular basis in the debate on the resolution of the problems in the Korean Peninsula. Because of numerous accumulated problems, resulting from, among others, the Pyongyang's actions, the relations with the DPRK have become a challenge for the foreign policy of the PRC in the 21st century. The dilemmas faced by Chinese leadership in its North Korean policy, increasingly more serious, are reflected in the discussion on this subject in the Chinese academic and expert circles. The purpose of this article is to present selected views and opinions of Chinese scholars and experts on North Korea and the PRC's foreign policy towards the DPRK. In the author's opinion, the expert discourse signals actual problems and challenges faced by China's North Korean policy. The disclosure of the debate can be perceived as a specific signal sent by the authorities in Beijing the regime in Pyongyang as well as to the key actors interested in the North Korean problem in Washington, Seoul, Tokyo and Moscow. We should also consider whether and to what extent the critical signals coming from the expert circles may translate to a possible redefinition of the principles and directions of China's foreign policy towards North Korea.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 1; 303-321
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies