Bezpieczeństwo zbiorowe i kolektywna obrona w polskiej polityce bezpieczeństwa po 1918 r.

Celem artykułu jest prześledzenie ewolucji roli i rangi dwóch mechanizmów wielostronnych budowy bezpieczeństwa państwa, zbiorowej (kolektywnej) obrony (sojuszy wojskowych) oraz systemów bezpieczeństwa zbiorowego w polskiej polityce bezpieczeństwa w okresie od uzyskania niepodległości do czasów współczesnych. Autorzy swoje analizy przedstawiają w porządku chronologicznym, omawiając miejsce zbiorowego bezpieczeństwa i obrony kolektywnej w polskiej polityce bezpieczeństwa kolejno w trzech fazach rozwoju polskiej państwowości po 1918 r.: latach międzywojennych (II RP), okresie PRL (1944-1989), wreszcie w czasach współczesnych, po 1989 r. Każdorazowo uwzględniają uwarunkowania polskiej polityki bezpieczeństwa w danym okresie, wskazują rolę i znaczenie przypisane zbiorowej obronie oraz zbiorowemu bezpieczeństwu w kontekście umacniania polskiego bezpieczeństwa, suwerenności i integralności terytorialnej, a także prezentują przejawy i sposoby realizacji polskiej polityki w praktyce, w ramach takich organizacji jak Liga Narodów, ONZ, OBWE, Układ Warszawski, NATO, jak i w toku innych działań dwu- i wielostronnych. Dokonują również oceny rezultatów polskiej polityki bezpieczeństwa w poszczególnych okresach oraz roli pełnionej w niej przez mechanizmy zbiorowego bezpieczeństwa i obrony kolektywnej, w tym stopnia koordynacji działań z ich wykorzystaniem przez polskie władze.(abstrakt oryginalny)

The paper deals with tracing the role and respective significance of two multilateral mechanisms of building the state security, i.e. collective defence (military alliances) and collective security systems, in Polish security policy within the period spanning the regaining of its independence and modern times. The Authors pursue their assessment in chronological order, discussing the significance of the concepts of collective security and collective defence in Polish security policy in the three respective development phases of Poland's modern statehood since 1918, i.e. the interwar period (the so called Second Polish Republic), the times of PRL (People's Republic of Poland) spanning 1944-1989, and finally, in modern times, after 1989. Each time they discuss attendant determinants of Polish security policy within a specific period, indicate the role and significance attributed to collective defence and collective security in terms of enhancing Poland's own security, sovereignty, and territorial integrity, as well as try to demonstrate how those concepts had actually underpinned the manner of implementing the country's policy in practical terms, within the fold of such organisations as the League of Nations, UN, OSCE, Warsaw Pact, NATO, as well as in the course of other political endeavours of bilateral or multilateral scope. The Authors also set out to assess overall effectiveness of Polish security policy within the respective periods, as well as determine how the concepts of collective security and collective defence actually contributed to it, including the extent of coordination in specifically targeted political endeavours pursued by Polish government.(original abstract)