Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Warmia-Masuria" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
O przejawach świadomości językowej Warmiaków i Mazurów w pierwszej połowie XX wieku
About indications of language awareness on Warmia and Masuria in the 1st half of the 20th century
Autorzy:
Wełpa-Siudek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594292.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
świadomość językowa
Warmia i Mazury
gwary
linguistic awareness
Warmia and Masuria
dialects
Opis:
W artykule została przeprowadzona analiza wypowiedzi mieszkańców Warmii i Mazur zanotowanych w czasie badań dialektologicznych prowadzonych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obserwacji poddane zostały zapisane opinie i sądy, będące przejawami świadomości językowej ludności. Bardzo liczne wypowiedzi tego typu dotyczyły słownictwa, umiejętności rozróżniania i używania wyrazów gwarowych, ogólnopolskich i niemieckich. Autochtoni wykazywali się także dobrą orientacją w zagadnieniach fonetycznych – zwracali uwagę na mazurzenie (określali je mianem szczypania) i wymowę samogłosek nosowych. W związku z sytuacją polityczną w pierwszej połowie XX wieku wykazywali zainteresowanie pochodzeniem rodzimej gwary i jej stosunkiem do innych języków (polskiego, niemieckiego) i funkcjonowaniem w społeczeństwie. Wypowiedzi Warmiaków i Mazurów ukazują także pozytywne emocje łączące się z językiem przekazywanym dzieciom zwłaszcza przez kobiety (matki, babcie, prababcie).
This article analyzes statements of the inhabitants of Warmia and Masuria recorded during dialectological research in the 1950s. Observations have been made of opinions and judgments that are manifestations of the linguistic awareness of the population. Numerous statements of this type concerned vocabulary, the ability to distinguish and use dialectal words, national and German. The autochthons also showed good awareness of phonetic issues – here they pointed to mazurzenie (they called them szczypanie ‘tingling’) and the pronunciation of nasal vowels. In connection with the political situation in the first half of the twentieth century, they remained interested in the origin of the native dialect and its relation to other languages (Polish, German) and functioning in society. The statements from Warmia and Masuria also show positive emotions connected with the language, transmitted to children especially by women (mothers, grandmothers, great-grandmothers).
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 389-402
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prototyp polskiego przysłowia komicznego w rozumieniu młodzieży z początku XXI wieku
Prototype of Polish comic proverb as understood by the youth of the early twenty-first century
Autorzy:
Lipińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594039.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
names of trees
names of shrubs
folk songs
Warmia
Masuria
nazwy drzew
nazwy krzewów
pieśni ludowe
Mazury
Opis:
The article describes the results of a survey conducted among high school and French Philology students. The aim of the survey was establishing what the Polish comic proverb prototype is. The status of research on which the above analysis is based refers to a proverb prototype theory and the concept of a verbal comic aspect. The characteristics of the research method defines the way in which the survey was conducted. The description of the Polish comic proverb prototype is both direct and indirect. The former points to the features of the comic proverb provided by the respondents, while the latter defines semantic and stylistic as well as pragmalinguistic qualities of a particular comic proverb mentioned by the respondents. The results of the conducted survey let us state that comic proverbs are not only well known but also easily formed and modified according to different types of variant forming rules. The comic aspect of prototype makes use of vocabulary features, its blunt and colloquial aspect, emotionality and can be defined by means of pragmatic research tools. Violating conversational maxims is a necessary feature for humour to be present. Disobeying maxims as well as defining features of proverbs, novitas above all, make humour of prototypical proverbs be perceived as their defining quality. The contrast of cultural presupposition with the sense of a prototypical proverb is not a necessary element, yet it is sufficient for the comic aspect to occur. A prototypical comic proverb is not identical to a separate, most easily formed type of humour proverb, i.e. a wellerism.
Artykuł opisuje wyniki ankiety przeprowadzonej wśród uczniów liceum i studentów romanistyki. Celem sondażu było ustalenie prototypu polskiego przysłowia komicznego. Stan badań, będący podstawą powyższej analizy, dotyczy teorii prototypu przysłowia i pojęcia komizmu słownego. Charakterystyka metody badawczej określa, w jaki sposób został przeprowadzony sondaż. Opis prototypu polskiego przysłowia komicznego dzieli się na bezpośredni i pośredni. Pierwszy z nich wskazuje cechy przysłowia komicznego podane bezpośrednio przez osoby ankietowane. Drugi zaś precyzuje właściwości semantyczno-stylistyczne i pragmalingwistyczne konkretnego proverbium humorystycznego wyróżnionego przez respondentów. Wyniki przeprowadzonej ankiety wskazują, że komiczne przysłowia są nie tylko znane, ale też łatwo tworzone i modyfikowane według różnych typów wariantywności. Komizm prototypu wykorzystuje cechy słownictwa, jego dosadność, potoczność i emocjonalność i daje się opisać przy pomocy pragmatycznych narzędzi badawczych. Naruszanie maksym konwersacyjnych stanowi cechę konieczną dla zaistnienia humoru. Przekraczanie maksym, a także właściwości definicyjne przysłów, przede wszystkim novitas sprawiają, że humor paremii prototypowych jest odbierany jako ich cecha definicyjna. Kontrast presupozycji kulturowej z sensem przysłowia prototypowego należy do cech niekoniecznych, choć wystarczających dla pojawienia się komizmu. Komiczne przysłowie prototypowe nie pokrywa się z wyodrębnionym, najłatwiej tworzonym typem paremii humorystycznej, tj. welleryzmem.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 167-185
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy gatunków drzew i krzewów oraz ich derywaty w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur
Names of species of trees and shrubs and the derivatives in folk songs from Warmia and Masuria
Autorzy:
Lechocka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594114.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
names of trees
names of shrubs
folk songs
Warmia
Masuria
nazwy drzew
nazwy krzewów
pieśni ludowe
Mazury
Opis:
This article is an analysis of names of species of trees and shrubs used in folk songs of Warmia and Masuria, which are dated from XIX and XX century. The names collected in ten Warmian and Masurian anthologies show varied material to study. In examined collection there are twenty–six names of trees and shrubs kinds used, i.e. birch-tree, beech, cedar, yew, cypress, oak, hawthorn, pear, apple-tree, juniper, rowan, sycamore, mistletoe, ash, fir, viburnum, maple, hazel, linden, alder, aspen, pine, spruce, poplar, willow, cherry-tree. The researched lexis, except for basic nouns, is created by formative derivatives, which are diminutive and collective names and deriving from substantives – adjectival lexemes describing species’ connection to part of plant and material, which specific object is made of. Almost every name, except for prevailing nationwide form, assumes bypass forms, representing dialectal phonetic phenomenon, which is the main purpose of this analysis. Moreover folk songs mention numerous dialectic terms for names of trees and shrubs species, which confirms variety in naming plants by inhabitants of Warmia and Masuria.
Artykuł stanowi analizę nazw gatunków drzew i krzewów występujących w pieśniach ludowych z Warmii i Mazur, pochodzących z przełomu XIX i XX wieku. Słownictwo wybrane z dziesięciu antologii warmińsko-mazurskich przedstawia bogaty materiał gwarowy: w badanych zbiorach pojawia się dwadzieścia sześć nazw gatunków drzew i krzewów. Są to: brzoza, buk, cedr, cis, cyprys, dąb, głóg, grusza, jabłoń, jałowiec, jarzębina, jawor, jemioła, jesion, jodła, kalina, klon, leszczyna, lipa, olcha, osika, sosna, świerk, topola, wierzba i wiśnia. Badaną leksykę roślinną, oprócz rzeczowników podstawowych, tworzą derywaty słowotwórcze, którymi są nazwy deminutywne i kolektywne oraz derywowane od rzeczowników leksemy przymiotnikowe określające przynależność gatunkową części rośliny oraz tworzywo, z jakiego dany przedmiot został wykonany. Niemal każda nazwa, oprócz wykazującej zazwyczaj przewagę formy ogólnopolskiej, przyjmuje również formy oboczne, reprezentujące gwarowe zjawiska fonetyczne, które stanowią główny przedmiot niniejszej analizy. Ponadto pieśni ludowe notują liczne określenia gwarowe gatunków drzew i krzewów, takie jak choina, jegla, kadyk i osowa, co potwierdza bogactwo i różnorodność w nazewnictwie roślin wśród mieszkańców Warmii i Mazur.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 147-166
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie i funkcja motywu kaliny w warmińsko-mazurskich pieśniach ludowych
Meaning and function of viburnum motives in folk songs from Warmia and Masuria
Autorzy:
Lechocka, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594045.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
kalina
znaczenie motywu kaliny
funkcja motywu kaliny
Warmia
Mazury,
pieśni ludowe
viburnum
meaning of viburnum motives
function of viburnum motives
Masuria
folk songs
Opis:
Artykuł prezentuje analizę motywu kaliny w antologiach warmińsko-mazurskich pieśni ludowych zebranych w XIX i XX wieku. Celem niniejszych badań było określenie funkcji słownictwa botanicznego w tekstach folklorystycznych oraz zestawienie poetyckiej reprezentacji motywu kaliny z jej rolą w życiu i kulturze mieszkańców Warmii i Mazur. Jak wynika z przeprowadzonej analizy, motyw kaliny wykorzystany jest w pieśniach w różnorodnych funkcjach: mimetycznej, przedmiotowej, symbolicznej i dekoracyjnej, co powoduje, że twórczość ludowa i funkcjonujące w niej wątki botaniczne stanowią niezwykle cenne źródło informacji o tożsamości ludności wiejskiej pochodzącej z terenów Warmii i Mazur. Wykorzystanie motywu kaliny w pieśniach charakteryzuje się bowiem znacznym podobieństwem do rzeczywistości empirycznej, w której roślina ta odgrywa dużą rolę zarówno w życiu codziennym, jak i w kulturze niematerialnej.
This article is an analysis of viburnum motives, which occurred in collection of Warmian and Masurian folk songs elaborated in XIX and XX century. The purpose of this study was to define meaning and function botanic vocabulary mentioned in folkloristic texts and to compare poetic representation of viburnum motif with its role in every-day-life and culture of Warmia and Masuria’s inhabitants. As it was from maintained analysis, motives of viburnum is used in songs of various functions: mimetic, object, symbolic and decorative, which means that the folk output and botanic themes are a valuable source of information about identity of rural population from Warmia and Masuria territories. Utilization of viburnum motif in folksongs is characteristic for its strong resemblance to empiric reality, in which the plant plays a great role in every-day-life and in immaterial culture.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 65; 63-83
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies