Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Polish translations" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Some Leaks, Some Draughts: On Three Unstaged Polish Translations of Harold Pinter’s Plays
Autorzy:
Borowiec, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807431.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Harold Pinter; przekład teatralny; Pokój; Przyjęcie; Światło księżyca
Harold Pinter; theatre translation; The Room; Party Time; Moonlight
Opis:
Trochę przecieków, trochę przeciągów. O trzech niezrealizowanych tłumaczeniach sztuk Harolda Pintera Artykuł omawia przekłady trzech sztuk Harolda Pintera: Pokój, Przyjęcie oraz Światło księżyca, które jak dotąd nie doczekały się scenicznej realizacji w Polsce. Są to jednocześnie sztuki, które z jednej strony reprezentują główne etapy twórczości Pintera, z drugiej zaś stanowią ich ważne wzbogacenie. W świetle dwoistej natury tekstu dramatycznego (będącego jednocześnie utworem literackim oraz scenariuszem potencjalnego przedstawienia) analiza tłumaczeń skupia się zarówno na ich aspektach literackich, jak i teatralnych. Celem artykułu jest ukazanie wyzwań stojących przed tłumaczami Pintera, a także refleksja nad podjętymi przez nich wyborami oraz ich potencjalnymi konsekwencjami dla lektury i realizacji scenicznej. Jest to szczególnie ważne ze względu na fakt, że sam Pinter z determinacją podkreślał wagę tekstu jako jednego z najważniejszych elementów składowych przedstawienia.
The article discusses translations of three plays by Harold Pinter (The Room, Party Time, Moonlight) which so far have not been staged in Poland. The plays are significant since they represent three major stages in Pinter’s playwriting career while simultaneously enriching and extending Pinter’s predominant motifs and concerns. So as to reflect the inherent duality of the dramatic text (which can be treated both as a literary work and a script for potential performance), the article investigates the translations of the plays by placing emphasis on their literary as well as theatrical features. This is done with a view to presenting challenges facing translators of Pinter’s plays and to reflect on selected translator’s choices and strategies which might have a bearing on the interpretation by potential readers as well as theatre practitioners. It is especially relevant in the light of Pinter’s determination in underlining the importance of the dramatic text in the actual performance.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 11; 91-108
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza hebrajska w polskich tłumaczeniach. Uwagi i sprostowanie
Hebrew Fiction in Polish Translations. Remarks and Correction
Autorzy:
Piekarski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887248.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Polska w literaturze hebrajskiej
polskie tłumaczenia prozy hebrajskiej
Poland in Hebrew literature
Polish translations of Hebrew fiction
Opis:
Szkic ten jest kontynuacją ustaleń przedstawionych w artykule Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? opublikowanego w „Rocznikach Humanistycznych” 2012, z. 1. Autor zwraca uwagę, że wśród licznych translacji na język polski brak jest tłumaczeń ideologicznych powieści hebrajskich napisanych w Polsce: tekstów, które mówiły o odrodzonej Rzeczpospolitej i ukazywały rozterki młodego pokolenia Żydów wkraczającego w dorosłe życie w okolicy pierwszej wojny światowej oraz wiążącego z Niepodległą pewne emancypacyjne nadzieje. Zestawienie tych narracji z polityczno-społecznymi powieściami Żeromskiego, Nałkowskiej, Struga, Kadena stworzyłoby ciekawą perspektywę porównawczą. Tekst zawiera również uzupełnienie wykazu hebrajskich utworów prozatorskich przetłumaczonych na język polski w latach 1869-1939.
The paper is a continuation of the findings presented in the article Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? published in „Roczniki Humanistyczne” 2012, vol. 1. The author points to the fact that among the numerous translations into Polish there are no translations of Hebrew ideological novels written in Poland: texts about the rebirth of the Polish state and ones showing the dilemmas of the young generation of Jews entering their adult lives at the time of World War I and putting their hopes for emancipation on the Independent Poland. Comparing these narrations with the political-social novels by Żeromski, Nałkowska, Strug or Kaden would form an interesting comparative perspective. The text also contains a supplement to the list of Hebrew fiction works translated into Polish in the years 1869-1939.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 1; 185-195
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Manipulizm a wpływ czytelników na polskie tłumaczenie Harry’ego Pottera
Manipulation and Readers Influence on Polish Translations of Harry Potter Series
Autorzy:
Brajerska-Mazur, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1882853.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
manipulizm
André Lefevere
wpływ czytelników na przekład
Harry Potter
Andrzej Polkowski
Tolkien
refrakcja
manipulism
readers’ influence on translation
refraction
Opis:
Artykuł przynosi interesujące obserwacje o uwikłaniach przekładu literackiego w rozmaite ideologie. Analizując pracę tłumacza nad tekstem polskim Harrego Pottera (na podstawie danych internetowych), autorka pokazuje wpływ czytelników na ostateczny kształt tego przekładu. Czasem tłumaczymy tak, jak chcą tego czytelnicy czy inne ośrodki nacisku. Autorka odwołuje się do propozycji koncepcyjnych André Lefevere’a, a przede wszystkim pojęć takich jak refrakcja, intertekstualność, sytuacyjność (kontekst „polityczny” w kulturoznawczym rozumieniu tegoż pojęcia).
The author of the article shows entanglement of literary translation in various ideologies. Basing on the Internet data she analyzes Andrzej Polkowski’s work over Polish renditions of Harry Potter series and indicates readers’ influence on the final shape of his translation. In her research the author uses terminology and concepts of Manipulation School of Translation, especially those by André Lefevere: refraction, rewriting, intertextuality and patronage.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 6; 151-165
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suspense, Surprise and Information Supply in Polish Translations of Detective Fiction
Napięcie, zaskoczenie i dozowanie informacji w polskich tłumaczeniach powieści detektywistycznych
Autorzy:
Looby, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886880.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
napięcie
zaskoczenie
przekład
kryminał
powieść detektywistyczna
suspense
surprise
translation
detective fiction
Opis:
Jeśli kluczem do zbudowania napięcia i uzyskania efektu zaskoczenia jest staranne dozowanie i zatajanie informacji, w jaki sposób tłumacze i ich czytelnicy podchodzą do tego, iż tłumaczenia wykazują tendencję do wyjaśniania tekstów? Czasami ujednoznacznienie może być wymuszone na tłumaczu charakterem języka docelowego. W języku polskim, na przykład, użycie czasu przeszłego w liczbie pojedynczej wymusza określenie rodzaju gramatycznego podmiotu. Autor tekstu anglojęzycznego mógł nie chcieć podać takiej informacji. W jaki sposób tłumacze nie pozwalają, aby ich własny język i nawyki zmusiły ich do powiedzenia za dużo? Niniejszy artykuł poddaje analizie problem dozowania informacji w polskich tłumaczeniach Dashiella Hammetta, Raymonda Chandlera oraz Rossa MacDonalda i pokazuje, że w rzeczywistości przyjęte z góry przez tłumacza założenia dotyczące powieści detektywistycznej mogą w znacznym stopniu przyczynić się do zdradzenia zbyt wiele.
If the key to suspense and surprise is the careful dealing out and withholding of knowledge, how do translators and their readers deal with the tendency for translations to clarify texts? Sometimes this clarification is forced on translators by the nature of the target language. Polish, for example, must specify the gender of the subject in past tense singular constructions. The English author may not have wanted this information to be made clear. How do translators prevent their language and customs from forcing them to reveal too much? This article studies the problem of information supply in Polish translations of Dashiell Hammett, Raymond Chandler and Ross MacDonald. It finds that in fact translators’ preconceived notions about the detective fiction are more likely to give the game away.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 215-228
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Piękne czy wierne, czyli o polskich przekładach Instytucji Gaiusa (II wiek)
Beautiful or Literal: A Few Words about Polish Translations of Gaius’ Institutions (2nd Century)
Autorzy:
Dyjakowska, Marzena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807176.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
terminologia prawnicza; prawo rzymskie; Instytucje Gaiusa; przekład
legal terminology; Roman law; Gaius’ Institutions; translation
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy łacińskie terminy prawnicze, występujące w tekstach źródłowych z prawa rzymskiego, należy w przekładzie na język polski pozostawić w formie oryginalnej, czy też znaleźć ich polskie odpowiedniki. Podstawą do rozważań są trzy przekłady na język polski Instytucji Gaiusa, prawnika z II wieku. Przekład dwóch pierwszych ksiąg autorstwa Teodora Dydyńskiego ukazał się w latach sześćdziesiątych XIX wieku. W 1982 r. całość dzieła przetłumaczył Cezary Kunderewicz, a w 2003 r. nowego przekładu dokonał Władysław Rozwadowski. Na podstawie analizy rozwiązań przyjętych przez trzech tłumaczy w końcowej części artykułu autorka proponuje własną odpowiedź na postawione pytanie. Belle ou fidèle : Quelque remarques à propos des traductions en polonais des Institutions de Gaius (IIe siècle) L’objectif de l’article est de chercher une réponse à la question si les termes juridiques latins dans les textes sources du droit romain doivent être laissés sous leur forme originale ou s’il faut créer des équivalents polonais. La réflexion porte sur trois traductions en polonais des Institutions de Gaius, juriste du IIe siècle. La traduction des deux premiers volumes, faite par Teodor Dydyński, est parue dans les années soixante du XIXe siècle. L’œuvre tout entière a été traduite en 1982 par Cezary Kunderewicz, et en 2003 une nouvelle traduction a été réalisée par Władysław Rozwadowski. Après avoir analysé les solutions adoptées par les trois traducteurs, l’auteur de l’article propose sa propre réponse à la question posée au début.
The subject of this paper is to present the ways in which the authors of translations of the Gaius’ Institutions into Polish reflect the Latin legal terms. On the basis of various solutions adopted by translators, the author attempts to answer the question whether Latin legal terms, appearing in source texts of Roman law, should be left in the original form or their Polish counterparts should be found.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 8; 11-29
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tłumaczenia tytułów dzieł literatury chińskiej na język polski
Translations of the Titles of Works of Chinese Literature into Polish
Autorzy:
Sarek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798459.pdf
Data publikacji:
2019-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tłumaczenie tytułu; tłumaczenia chińsko-polskie; ekwiwalencja; adaptacja kulturowa
translation of the title; Chinese-Polish translations; equivalence; cultural adaptation
Opis:
Tytuł dzieła literackiego spełnia wiele funkcji i odgrywa ważną rolę — służy jako wizytówka dzieła i pojawia się jako najczęściej cytowany i powtarzany fragment. W tym artykule, w wybranych przykładach tłumaczeń utworów literackich z języka chińskiego na język polski, zostały wyodrębnione cztery metody przekładu tytułów: tłumaczenia dosłowne, tłumaczenia semantyczne, adaptacje kulturowe i kopiowanie tytułów z tłumaczeń pośrednich bądź z ekranizacji filmowych. Przytoczone tytuły wyraźnie pokazują, że podejście językoznawcze zostało zastąpione przez analizę kontekstu społeczno-kulturowego kraju kultury docelowej. Dlatego tłumacz, choć czasem podejmuje zaskakujące decyzje, odchodzi drastycznie od tytułu dzieła oryginalnego, uwypukla elementy, które autor pozostawił w cieniu bądź pomija te, które twórca starał się wyeksponować, robi to świadomie, ponieważ jego celem jest uzyskanie najwyższego stopnia ekwiwalencji.
The title of literary work fulfills many functions and plays an important role — serves as a showcase of the work and appears as its most frequently quoted and repeated passage. In this paper, in selected examples of titles’ translations of literary works from Chinese into Polish, four methods have been distinguished: literal translations, semantic translations, cultural adaptations and copying of titles from indirect translations, or from film adaptations. The quoted titles clearly show that the linguistic approach is superseded by the analysis of the socio-cultural context of the country of the target culture. Therefore, although the translator sometimes makes surprising decisions, he goes away drastically from the title of the original work, emphasizes elements that the author left behind in the shadow, or omits those that the author tried to display, he does it consciously, because his goal is to obtain the highest degree of equivalence.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 9; 139-149
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontekst kulturowy w przekładzie tekstu paraliterackiego. Uwagi o polskich tłumaczeniach esejów Kurta Vonneguta
Cultural Context in Translating Paraliterary Texts. Selected Remarks on Polish Translations of Kurt Vonneguts Essays
Autorzy:
Makolus-Krasa, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902515.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
translatologia
kontekst kulturowy w przekładzie
Kurt Vonnegut
błędy tłumaczy
translation studies
cultural context in translation
translation errors
Opis:
In the wake of the growing recognition of Kurt Vonnegut's prose in Poland, the publishers decided to also make his essays available to the Polish audience. Sometimes the Polish versions were translated much later than the originals, but sometimes the Polish texts directly followed the publication of the American source texts. In his essays, Vonnegut repeatedly refers to numerous aspects of the American realia: history, literature and popular culture. The references are both direct and indirect. Vonnegut's essays are an example of a text where the role of a translator as a cultural mediator is paramount. Unfortunately, not all translators have succeeded in the task. The translated texts contain evident translation flaws caused by the translator's being unfamiliar with the cultural context of the original. The paper analyses these mistakes and presents examples of how translators descriptively handled certain cultural references. This strategy helped them save the comprehensibility of the text at the cost of its unintended simplification.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 105-126
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools
The ‘little’ problem of Le Petit Prince in translation: Diminutives translated from French to Dutch and Polish
Autorzy:
Popławska, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806790.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zdrobnienia; Mały Książę; przekład polski i niderlandzki; analiza porównawcza
diminutives; The Little Prince; Dutch and Polish translations; comparison
Opis:
Problematyka przekładu Małego Księcia: Zdrobnienia w tłumaczeniu z francuskiego na język niderlandzki i polski Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza zdrobnień w polskim i niderlandzkim tłumaczeniu francuskiej noweli pt. Mały Książę (Le Petit Prince) Antoine’a de Saint-Exupéry'ego. Po przedstawieniu podstawowych zasad tworzenia zdrobnień w języku francuskim, niderlandzkim i polskim, z uwzględnieniem ich podziału i funkcji, podjęta została próba odpowiedzi na pytanie, czy liczba zdrobnień w obydwu przekładach jest równie niewielka jak w tekście oryginału — główny cel badania. Mały Książę to nowela przeznaczona (w pierwotnym założeniu) dla dzieci, dlatego zdrobnienia odgrywają w niej istotną rolę. Również z tego powodu ważny jest sposób, w jaki polscy i holenderscy tłumacze noweli rozwiązali problemem renderowania zdrobnień. Het probleempje van Le Petit Prince in vertaling: Verkleinwoorden vertaald uit het Frans in het Nederlands en Pools Deze bijdrage wil aan de hand van een corpus van twee vertalingen van de Franse novelle Le Petit Prince van Antoine de Saint-Exupéry kijken naar de vertaalmogelijkheden van diminutieven in het Nederlands en Pools. Het belangrijkste doel van de uitgevoerde analyse is om de vraag te kunnen beantwoorden of de Nederlandse en Poolse vertaling net zo weinig verkleinwoorden bevatten als het Franse origineel. De diminutiva zijn in deze tekst van groot belang omdat het een novelle is voor kinderen. Een ander probleem dat in de studie aan de orde komt, is hoe de Poolse en Nederlandse vertalers van deze novelle een probleem van het weergeven van verkleinwoorden hebben aangepakt. Het artikel schetst tevens een theoretische achtergrond van de principes voor het creëren van verkleinwoorden in het Frans, Nederlands en Pools, samen met hun verdeling en functies.
The article’s main objective is the analysis of the Dutch and Polish translation of Antoine de Saint-Exupéry’s novella Le Petit Prince (The Little Prince). After the opening remarks, the theoretical framework (i.e. the formation, classification, and functions of diminutives in French, Dutch, and Polish) is presented, followed by a quantitative analysis of diminutives in the original texts and the two translations. The Little Prince in this French original contains relatively few diminutives, especially given the fact that de Saint-Exupéry’s novella was originally classified as children’s literature, therefore answering the question whether the Dutch and Polish translations contain equally few diminutives as the French original is the main purpose of the analysis. Another issue addressed in the study is how the Polish and Dutch translators of the novel solved the problem of rendering diminutives in translation.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5 Special Issue; 211-223
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdy przekład zaciera ślady – Szekspir jako kryptokatolik i jego tłumacze
Covering Tracks in Translation: Shakespeare as a Crypto-Catholic and His Translators
Autorzy:
Gomoła, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878693.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Szekspir
przekład
polskie przekłady Szekspira
teoria lancasterska
kryptokatolicyzm Szekspira
Lancastrian Shakespeare
translation
Polish translations of Shakespeare
Macbeth
The Twelfth Night
Shakespeare’s Sonnets
Opis:
L’article explore les traductions polonaises des extraits des pièces et sonnets de Shakespeare révélant, d’après les proposants de la théorie du « Lancastrian Shakespeare », ses sympathies pro-catholiques. La première partie présente les points les plus importants de la théorie lancastrienne et son impact sur l’interpretation de l’œuvre de Shakespeare. La partie suivante analyse les allusions à deux jésuites, Edmund Campion (La Nuit des rois) et Henry Garnet (Macbeth), ainsi qu’à Anne Line (La Tempête). Ces allusions sont analysées puisqu’elles apparaissent tant dans les traductions polonaises les plus connues (tels Słomczyński, Barańczak, Sito) que dans les traductions moins répandues (à savoir Dygat, Siwicka, Kamiński). De surcroît, le Sonnet no 73 est brièvement analysé. L’étude montre que certaines connotations du texte source sont gardées, lorsqu’elles se réfèrent à des éléments extratextuels; néanmoins, beaucoup de connotations, en particulier celles basées sur les jeux de mots, disparaissent.
The article explores Polish translations of excerpts of selected Shakespeare’s plays and sonnets revealing, according to proponents of “Lancastrian Shakespeare” theory, his pro-Catholic sympathies to see to what extent historical-religious tropes to be found in them are retained in target texts. Allusions to Edmund Campion (The Twelfth Night), Henry Garnet (Macbeth), and Anne Line (The Tempest) are discussed as they appear both in most popular and less known Polish translations of Shakespeare. The analysis shows that certain allusions suggesting Shakespeare’s crypto-Catholicism are visible in Polish translations yet quite a few, especially double entendres, disappear.
Artykuł analizuje polskie tłumaczenia wybranych fragmentów twórczości Szekspira wskazujących, według zwolenników teorii lancasterskiej, na jego kryptokatolicyzm. W części pierwszej przedstawia najważniejsze tezy teorii lancasterskiej i jej skutki dla interpretacji twórczości Szekspira. Później analizuje, jak w polskich tłumaczeniach oddano aluzje do dwóch jezuitów – Edmunda Campiona (Wieczór Trzech Króli) i Henry’ego Garneta (Makbet) oraz do Anny Line (Burza). W analizie uwzględniono tłumaczenia najpopularniejsze (Słomczyński, Barańczak, Sito), jak i mniej znane, w tym najnowsze (Dygat, Siwicka, Kamiński). Krótkiej analizie poddano także tłumaczenia Sonetu 73. Artykuł dowodzi, że przekłady polskie zachowują zazwyczaj konotacje oryginału, gdy te odnoszą się do elementów pozatekstualnych, zatarciu ulegają natomiast konotacje będące wynikiem gry słów lub związane ze strukturą języka oryginału.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 8; 159-178
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echoes of the 1580 Jesuit Mission to England in Early Modern Poland
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798790.pdf
Data publikacji:
2019-10-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jesuit mission in England; St Edmund Campion; Robert Persons; James Bosgrave; Polish Jesuits; old-Polish translations; Rationes decem; De persecutione Anglicana; hagiography; The Lives of Saints; controversial theology; Piotr Skarga; Kasper Wilkowski
Opis:
The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne 61 (2013), issue 2. The article presents Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of the formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Kraków (1583) of a translation of Robert Persons’ account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what was going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych [The Lives of Saints] presented Przydatek […] o świętych męczennikach [A Supplement […] on Saint Martyrs] which was modified several times, and in it a paragraph titled O męczennikach w Anglijej [On Martyrs in England]. Its most basic part consisted of—starting with the 1585 edition—the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga’s interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stephen Báthory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland of the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatis Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 2 Selected Papers in English; 43-65
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od haskali do Zagłady. Czy proza hebrajskiego odrodzenia narodowego istnieje w polskim przekładzie? Komunikat o stanie wiedzy
From Haskalah to Holocaust. If There Exists the Prose of Hebrew Revival Literature in Polish Translation? Statement of Research
Autorzy:
Piekarski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902518.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura żydowska w Polsce
proza hebrajskiego odrodzenia narodowego
modernizm hebrajski
współczesna proza hebrajska
polskie tłumaczenia prozy hebrajskiej
Ozjasz Tilleman
Jewish literature in Poland
Hebrew revival literature
Hebrew modernism
modern Hebrew fiction
Polish translations of Hebrew literature
Osias Tilleman
Opis:
The paper proves that there exist cases of Polish translations of Hebrew revival literature, even though no official book translations are available. Novels and short stories by M. Z. Feierberg, J. Berditchevsky, H. J. Brenner, Sh. J. Agnon, A. Hameiri, H. Hazaz, D. Frischman, G. Schofman, A. Kabak and others have survived profusely in the Jewish-Polish press of the time. The paper also includes an index of stories discovered in the Polish language Jewish press. The query covered the writings from the late Haskalah period until the Holocaust time: from the assimilative weekly “Jutrzenka” (1861-1863) and “Izraelita” (1866-1915), through the “Moria” monthly (1903-1924), until the national-Zionist dailies that ceased to be published on the outbreak of World War II. Thus, we can conclude that a vast selection of stories is available for analysis, even though some important texts are still missing: neither D. Vogel's nor U.N. Gnessin's prose has been translated yet.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 1; 53-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antologie w obiegu. O obecności i nieobecności staroserbskich tekstów w przekładzie na język polski – uwagi ogólne
Antologies in Circulation. On Presence and Absence of the Old Serbian Texts in Polish Translations. General Remarks
Антологии в читательской среде. О наличии и об отсутствии старосербских текстов в переводе на польский язык – общие замечания
Autorzy:
Lis-Wielgosz, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879836.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład
recepcja
literatura
Slavia Orthodoxa
piśmiennictwo prawosławnych Słowian
teksty staroserbskie
antologie
translation
reception
literature
literature of Orthodox Slavs
the Old Serbian texts
antologies
Opis:
Artykuł podejmuje problem recepcji dawnego piśmiennictwa kręgu Slavia Orthodoxa w Polsce, który jest zagadnieniem złożonym, wieloaspektowym, ściśle związanym ze specyfiką obu przestrzeni kulturowych, z pozoru różnych, lecz jak się okazuje, nie tak odległych czy odmiennych w swych tradycjach. Kwestia przekładu dawnego piśmiennictwa prawosławnych Słowian jest rozważana na przykładzie tekstów staroserbskich, a biorąc pod uwagę kryterium ich obecności i nieobecności w polskim obiegu czytelniczym, omawiane są przede wszystkim prezentacje o charakterze antologicznym.
This work deals with the problem of the reception of the former literature of the Slavia Orthodoxa circle in Poland, which is an issue folded, multifaceted, closely connected with the specificity of the two cultural spaces, seemingly different, but as it turns out, not so distant or different in their traditions. The issue of the translation of literature of Orthodox Slavs is discussed on the example of the Old-Serbian texts, given the criterion of presence and absence of these texts in Polish circulation readership.
В статье затрагивается проблема рецепции давней письменности ареала Slavia Orthodoxa в Польше, являющаяся сложным и многоаспектным вопросом, тесно связанным со спецификой обоих культурных пространств – на первый взгляд различных, однако, как оказывается, не так отдаленных и отличающихся друг от друга в своих традициях. Вопрос перевода давней письменности православных славян рассматривается на примере старосербских текстов, а на основе критерия их наличия либо отсутствия в читательской среде, комментируются прежде всего издания антологического характера. В приложении к статье приводится библиографический список около 50 заглавий.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 177-191
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Staropolskie echa misji jezuickiej w Anglii roku 1580
Old Polish echoes of the Jesuit mission in England of 1580
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891915.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
misja jezuicka w Anglii
św. Edmund Campion
Robert Persons
James Bosgrave
jezuici polscy
przekłady staropolskie
Rationes decem
De persecutione Anglicana
hagiografia
Żywoty świętych
teologia kontrowersyjna
Piotr Skarga
Kasper Wilkowski
Jesuit mission in England
St Edmund Campion
Polish Jesuits
old-Polish translations
hagiography
The Lives of Saints
controversial theology
Opis:
The article presents Old Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Krakow (1583) of a translation of Robert Persons account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what is going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych (The Lives of Saints) presented  Przydatek […] o świętych męczennikach (A Supplement […] on Saint Martyrs) that was several times modified, and in it a paragraph O męczennikach w Anglijej (On Martyrs in England). Its basic part was constituted by – starting with the 1585 edition – the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga's interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stefan Batory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland at the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatic Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 2; 97-117
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grandeur de la petitesse et étendue de la douceur – les adjectifs petit et doux dans les écrits de Thérèse de Lisieux et leurs traductions en polonais
The Greatness of the Littleness and the Depth of the Gentleness: Adjectives petit and doux in the Writings of Saint Therese of Lisieux and Their Polish Translations
Wielkość małości i obszar łagodności – przymiotniki mały i łagodny w pismach Teresy z Lisieux i ich tłumaczenie na polski
Autorzy:
Cataldi, Annick
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933366.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mały
łagodny
słodki
rękopisy
ptaszek
small
gentle
sweet
manuscripts
little bird
Opis:
Chociaż kult św. Teresy z Lisieux jest w Polsce dość rozpowszechniony, to doktryna „największej świętej czasów współczesnych” jest jednak źle rozumiana. Szukając przyczyn tego stanu, możemy zastanawiać się nad tłumaczeniem na polski pism św. Teresy. W artykule autorka zatrzymuje się w szczególności nad dwoma przymiotnikami, które często powracają pod piórem Teresy : mały i łagodny. Pozwala to rozeznać, w jakiej mierze polskie tłumaczenie mogłoby przeszkadzać w dobrym zrozumieniu przesłania Teresy.
Even though the cult of Saint Therese of Lisieux is quite widespread in Poland, the doctrine of “the greatest saint of modern times” still remains largely unknown in the country. When probing into the reasons of such circumstance, we may raise some questions concerning the Polish translation of the writings of Saint Therese of the Child Jesus. In this paper, we will focus in particular on two specific adjectives which frequently emerge under the pen of Therese, i.e. petit [small] and doux [gentle]. This will give us some necessary insight, which will help us determine to what extent the Polish translation could serve the right understanding of the Teresian message.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 8; 177-189
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy kategorii społecznych w pismach św. Franciszka z Asyżu i ich tłumaczenia na język polski
Names of Social Categories in the Writings of Saint Francis of Assisi and Their Translations into Polish
Autorzy:
Zając, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804826.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Franciszek z Asyżu; społeczeństwo; kategorie społeczne; równość; nazwa; retoryka
Francis of Assisi; society; social categories; equality; name; rhetoric
Opis:
Kategorie społeczne w pismach św. Franciszka z Asyżu i w hagiografii franciszkańskiej były dotąd przedmiotem zainteresowania w aspekcie historiograficznym. Prezentowane studium podejmuje tę kwestię, skupiając jednak uwagę na jego wymiarze językoznawczym. Przedmiotem analiz są zasadniczo trzy fragmenty, obfitujące w nazwy zróżnicowanych kategorii społecznych: opowieść O prawdziwej i doskonałej radości, druga redakcja Listu do wiernych i 23. rozdział Reguły niezatwierdzonej. Ukazują one rozległą świadomość społeczną autora, wrażliwego na problemy związane ze złożonością struktury społecznej współczesnego mu świata oraz wynikającymi z niej podziałami. Retoryka analizowanych tekstów okazuje się niezwykle bogata: enumeracje, dyftologie, jednostki wieloczłonowe, epifonem. Świadczą one o zaangażowaniu emocjonalnym autora w treść enuncjacji, potwierdzając jednocześnie jego świadomość i dojrzałość językową. Św. Franciszek w analizowanych tekstach jawi się jako człowiek żywo zainteresowany sytuacją współczesnego mu świata i poszczególnych grup społecznych, nie wyłączając kobiet i dzieci, co w jego epoce nie było takie oczywiste. Potwierdza on chrześcijańską prawdę o wspólnej perspektywie wieczności i powszechności zbawienia, niezależnej od ziemskich podziałów i różnic. Les dénominations des catégories sociales dans les écrits de saint François d’Assise et leurs traductions en polonais Les catégories sociales mentionnées dans les écrits de saint François d’Assise, jusqu’alors étudiés du point de vue historiographique, sont ici étudiées du point de vue linquistique. Les exemples sont relevés des trois passages : Joie parfaite, Lettres à tous les fidèles (rédaction II), Règle non approuvée (chap. 23). Ces passages dévoilent une profonde conscience sociale de l’auteur, sensible aux problèmes liés à la complexité de la structure sociale de son époque. Les figures rhétoriques (énumérations, diphotologie, épiphonème, etc.) témoignent de l’engagement émotionnel de l’auteur dans ses écrits, confirmant ainsi sa matrise de la langue. Saint François se révèle en tant qu’homme vivement intéressé par la situation du monde et de la société de son époque, y compris les femmes et les enfants, ce qui alors n’était pas évident. Il confirme la vérité chrétienne sur la perspective commune de l’éternité et de l’universalité du salut, indépendante des divisions et des différences humaines.
Social categories in the writings of Saint Francis of Assisi and in Franciscan hagiography were till now an object of interest just in the historiographic aspect. Present study touches this issue, but focuses its attention on the linguistic dimension. The subject of the analysis is basically a group of three fragments, rich in names of diverse social categories: The story of true and perfect joy, the second edition of The letter to the faithful and the 23rd chapter of the First rule. They show the extensive social awareness of the author, who is sensitive to problems related to the complexity of the social structure of the contemporary world and the divisions result from it. The rhetoric of the analysed texts turns out to be extremely rich: enumerations, diphthologies, multiples, epiphones. They all testify to the emotional involvement of the author in the content of the enunciation, and confirming his awareness and linguistic maturity as well. Saint Francis in the analysed texts appears as a man who is keenly interested in the situation of his contemporary world and individual social groups, including women and children, which in his era was not so obvious. It confirms the Christian truth about the common perspective of eternity and the universality of salvation, independent of earthly divisions and differences.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 27-38
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies