Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Jan" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 28
Tytuł:
Dwa żetony upamiętniające koronację Jana III Sobieskiego w Krakowie, autorstwa nieznanych medalierów, pochodzące z 1676 roku. Uwagi ikonograficzne
Autorzy:
Rokita, Jan Gustaw
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631680.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
numismatic iconography, coronation, tokens, Jan III Sobieski
medal, awers, rewers, żeton, Jan III Sobieski
Opis:
Autor artykułu pt. Dwa żetony koronacyjne upamiętniające koronację Jana III Sobieskiego w Krakowie, autorstwa nieznanych medalierów, pochodzące z 1676 roku. Uwagi ikonograficzne opisuje szczegółowo dziesięć przykładów dzieł sztuki nawiązujących do awersów i rewersów wspomnianych żetonów. Jak przekonuje autor, ich twórcy przed wykonaniem królewskiego zlecenia mogli mieć kontakt z wcześniejszymi rycinami przedstawiającymi monarchę. Szczególnie ważne było, zwłaszcza w pierwszych latach panowania Jana III Sobieskiego, wykazanie, iż nowy władca-elekt sprawuje suwerenną władzę nad obywatelami w granicach istniejącego prawa (pacta conventa, artykuły henrykowskie). Jednocześnie, o czym zaświadcza wieniec laurowy na skroniach monarchy (na pierwszych stronach obydwu żetonów), zleceniodawcy mogło zależeć także na przypomnieniu odbiorcy o własnych osiągnięciach militarnych na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej. W przypadku drugiego z żetonów koronacyjnych powyższy wątek połączony z wiktorią chocimską znajduje rozwinięcie na rewersie. Również kompozycja na drugiej stronie pierwszego z żetonów koronacyjnych, bardziej rozbudowana, stanowiła aluzję do aktualnych wydarzeń politycznych. Za podstawowe źródło inspiracji przy projektowaniu rewersu posłużył medalierowi zapewne jeden ze współczesnych XVII-wiecznych emblematów lub rewers jednej z monet. W artykule autor przybliżył przedstawienia najbardziej zbliżone do wyobrażenia umieszczonego na medalu komemoracyjnym. Fakt, iż analizując zachowaną spuściznę ikonograficzną nie udało się znaleźć wzorca bezpośredniego, może wskazywać, że twórca zmodyfikował istniejące wcześniej ryciny, dostosowując ich wygląd do aktualnej potrzeby i wymogów zleceniodawcy. Nie ulega jednak wątpliwości, iż podobizny broni białej (miecza, szabli) oraz przerzuconych przezeń wieńców nie stanowiły novum w ikonografii interesującego nas okresu historycznego.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa żetony upamiętniające koronację Jana III Sobieskiego w Krakowie, autorstwa nieznanych medalierów, pochodzące z 1676 roku. Uwagi ikonograficzne
Autorzy:
Rokita, Jan Gustaw
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632120.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
numismatic iconography, coronation, tokens, Jan III Sobieski
medal, awers, rewers, żeton, Jan III Sobieski
Opis:
The author of the article is describing in detail ten exemples of the works of art referring to obverses and order slips of recalled tokens. As he contends, their authors before executing the royal order could be in contact with earlier drawings introducing the monarch. Especially in the first years of the reign of Jan III Sobieski showing that the new ruler-elect is exercising the sovereign power over citizens within the limits of the existing entitlement was particularly important (pacta conventa, Henry articles). Simultaneously, what is testifying the laurel wreath on the temples of the monarch (on front pages of both tokens), the principal could also care about reminding the recipient of his own military achievements on the south-east borders of the Republic. In the case of the second of the tokens the above motif connected with the Chocim victory is finding its developing on the reverse. Also the composition on the other side of the first of the tokens, more extended, constituted the allusion to current political events. At designing the order slip, the medallist was probably inspired by one of the contemporary 17th-century emblems or the reverse of one of the coins. In the article the author showed closer the representations most similar to the idea put on the commemorative medal. The fact that analysing the preserved iconographic heritage did not enable finding the direct pattern, may show that the creator has modified the pictures existing earlier, adjusting their appearance to the actual need and requirements of the one who had ordered them. There is no doubt, however, that the images of cold steel (sword, sabre) or wreaths thrown over them were not novum in the iconography of the relevant historic period.
Autor artykułu pt. Dwa żetony koronacyjne upamiętniające koronację Jana III Sobieskiego w Krakowie, autorstwa nieznanych medalierów, pochodzące z 1676 roku. Uwagi ikonograficzne opisuje szczegółowo dziesięć przykładów dzieł sztuki nawiązujących do awersów i rewersów wspomnianych żetonów. Jak przekonuje autor, ich twórcy przed wykonaniem królewskiego zlecenia mogli mieć kontakt z wcześniejszymi rycinami przedstawiającymi monarchę. Szczególnie ważne było, zwłaszcza w pierwszych latach panowania Jana III Sobieskiego, wykazanie, iż nowy władca-elekt sprawuje suwerenną władzę nad obywatelami w granicach istniejącego prawa (pacta conventa, artykuły henrykowskie). Jednocześnie, o czym zaświadcza wieniec laurowy na skroniach monarchy (na pierwszych stronach obydwu żetonów), zleceniodawcy mogło zależeć także na przypomnieniu odbiorcy o własnych osiągnięciach militarnych na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej. W przypadku drugiego z żetonów koronacyjnych powyższy wątek połączony z wiktorią chocimską znajduje rozwinięcie na rewersie. Również kompozycja na drugiej stronie pierwszego z żetonów koronacyjnych, bardziej rozbudowana, stanowiła aluzję do aktualnych wydarzeń politycznych. Za podstawowe źródło inspiracji przy projektowaniu rewersu posłużył medalierowi zapewne jeden ze współczesnych XVII-wiecznych emblematów lub rewers jednej z monet. W artykule autor przybliżył przedstawienia najbardziej zbliżone do wyobrażenia umieszczonego na medalu komemoracyjnym. Fakt, iż analizując zachowaną spuściznę ikonograficzną nie udało się znaleźć wzorca bezpośredniego, może wskazywać, że twórca zmodyfikował istniejące wcześniej ryciny, dostosowując ich wygląd do aktualnej potrzeby i wymogów zleceniodawcy. Nie ulega jednak wątpliwości, iż podobizny broni białej (miecza, szabli) oraz przerzuconych przezeń wieńców nie stanowiły novum w ikonografii interesującego nas okresu historycznego.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O chronologii rządów namiestniczych Władysława Opolczyka w Polsce
Autorzy:
Wróbel, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041235.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Vladislaus
Duke of Opole
Count palatine
Chronicle of Jan of Czarnków
Władysław Opolczyk
Jan z Czarnkowa
rządy namiestnicze
Opis:
W dotychczasowych badaniach spotykane są różne propozycje datacji rządów namiestniczych Władysława Opolczyka w Polsce. Starsza historiografia opowiadała się za datacją późniejszą (1378, 1379). J. Dąbrowski przyjmował rok 1377, po wyprawie litewskiej, a w najnowszej literaturze mowa jest o przełomie 1377/1378 r., a ponadto kwestionowany jest związek nominacji księcia z rezygnacją z regencji Elżbiety Łokietkówny. Mnogość propozycji wynika z braku źródeł dokumentowych i z problematycznej chronologii Kroniki Jana z Czarnkowa. Analiza określeń chronologicznych kronikarza (eodem anno itd.), w połączeniu z informacjami datowanymi w sposób bezwzględny, prowadzi do wniosku, że kładł on nominację Opolczyka przez króla Ludwika na początek 1377 r., lecz omawiany fragment dzieła ma zaburzoną kolejność rozdziałów. Z kolei z analizy itinerariów monarszego i książęcego z początku 1377 r. wynika, że do ich spotkania doszło pod koniec lutego, który jest prawdopodobnym momentem przekazania namiestnictwa w ręce księcia. Datacja ta koresponduje z relacją Jana z Czarnkowa o związku tej nominacji z ówczesną decyzją królowej Elżbiety o wyjeździe z Polski, co było związane z krytyką jej rządów po najeździe litewskim z 1376 r. i z tzw. rzezią Węgrów z 7 grudnia tego roku. Decyzja o powierzeniu rządów namiestniczych Opolczykowi została oprotestowana przez możnych wielkopolskich (8 marca 1377 r.), lecz nie spowodowało to natychmiastowego odwołania księcia, którego autorytet uznawali starostowie królewscy, episkopat polski oraz dostojnicy małopolscy. Mimo to, między połową kwietnia a końcem września 1378 r. książę opolski przestał pełnić funkcję namiestnika.
The correct date of the rule of Vladislaus of Opole as a Count palatine in Poland has not yet been established which results in an erroneous explanation of circumstances of their occurrence, but also their progress and significance. The author aims at placing the facts in a correct timeframe. The proposal of dating the rule of Vladislaus of Opole as the Count palatine is based on a contextual analysis of Chronicle of Jan of Czarnków and explains hypothetical reasons for a clear chronological disorder in its narrative. It allows to shed new light upon the episode of the governorship of the Duke of Opole in Poland. Determining the sequence of events described in chapters 32–45 of the Chronicle proves that its author dated the Duke’s nomination to the Count palatine to 1377. He became the Count palatine at the end of February 1377, directly after relinquishing regency in Poland by the Queen Elizabeth of Poland. Although this nomination was immediately protested against by the dignitaries of Greater Poland, the Duke remained in his office and was dismissed, or alternatively, he resigned, not earlier than in the middle of April 1378. Even though the abovementioned protest was justified in terms of legality, initially it was not met with an adequate reaction since the protesters were not a sufficient political force from the monarch’s point of view.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 161-177
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seksualność władców polskich w świetle Roczników Jana Długosza
Autorzy:
Obara-Pawłowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041029.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
sexuality
Polish monarchs
Annals
Jan Długosz
medieval historiography
seksualność
władcy polscy
Roczniki
historiografia średniowieczna
Opis:
The article presents Jan Długosz’s views on sexual inclinations and practices of the Polish medieval monarchs, seen in terms of sinful behaviours. Juxtaposing the chronicler’s statements on the intimate sphere’s pathologies of the representatives of the Piast and Jagiellon dynasties is the starting point of conducted argumentations. Then, on the basis of the gathered material, the chronicler’s attitude towards these offences – i.e. debauchery, adultery, rapes, and sodomy/peccatum contra naturam – was examined. Thus understood sexuality of the rulers was studied in specific contexts, in which it was referred to in the Annals. This approach results from the nature of the work, which is not a fully credible source of knowledge on the topic of sexual activity in factual sense. As a historiographic work, the Annals – the author of which aimed at giving a moralising and didactic dimension – are, in turn, an excellent foundation for recognising the pattern of monarchical customs, postulated by the representative of the 15th-century Polish clergy. The conducted analysis also allowed to comment on the significance which the author assigned to information on the rulers’ certain inclinations in order to justify historiosophic vision presented in the work.
W artykule przedstawiono zapatrywania Jana Długosza na skłonności i praktyki seksualne średniowiecznych władców polskich, postrzegane w kategoriach grzesznych zachowań. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest zestawienie wypowiedzi dziejopisa na temat patologii sfery intymnej przedstawicieli dynastii piastowskiej i jagiellońskiej. Następnie, na podstawie zebranego materiału, przeanalizowano stosunek kronikarza do takich występków jak np. rozpusta, cudzołóstwo, gwałty, sodomia/peccatum contra naturam. Tak pojętą seksualność panujących badano w określonych kontekstach jej przywołania na kartach Roczników. Podejście takie wynika z charakteru dzieła, które nie stanowi w pełni wiarygodnego źródła wiedzy na temat aktywności seksualnej w sensie faktograficznym. Roczniki jako utwór historiograficzny, którego autor dążył do nadania wymiaru moralizatorsko-dydaktycznego, stanowią za to doskonałą podstawę dla poznania wzorca obyczajowości monarszej, postulowanej przez przedstawiciela XV-wiecznego duchowieństwa polskiego. Przeprowadzona analiza pozwoliła również wypowiedzieć się na temat znaczenia, jakie kronikarz przypisywał informacjom o określonych skłonnościach panujących dla uzasadnienia wizji historiozoficznej prezentowanej w dziele.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 103-143
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Military Accounts of the Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha of the Years 1655–1662
Rachunki wojskowe hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehy z lat 1655–1662
Autorzy:
Majewski, Andrzej Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373928.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Grand Duchy of Lithuania
Paweł Jan Sapieha
army
treasure
money
Rzeczpospolita
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko
skarb
pieniądz
Opis:
Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha in 1655–1662, during the wars of the Polish-Lithuanian Commonwealth with Moscow and Sweden, gave out of his own coffers 1,985,520 zlotys for military purposes. Most of the money was used for military hauls and the payment of wages. This was due to the reduction of tax revenues to the treasury, because large areas of the Polish-Lithuanian state were under Muscovite and Swedish occupation. The aim of this article is to analyze the military accounts of Paweł Jan Sapieha and their structure against a wide comparative background, i.e. accounts of other Lithuanian and Crown hetmans of the second half of the 17th century.
Hetman wielki litewski Paweł Jan Sapieha w latach 1655–1662, w okresie wojen Rzeczypospolitej z Moskwą i Szwecją, wydał z własnej szkatuły na cele wojskowe 1,985,520 złotych. Pieniądze te zostały w większości przeznaczone na zaciągi wojskowe i wypłatę żołdu. Było to spowodowane zmniejszeniem wpływów podatkowych do skarbu, ponieważ duże obszary państwa polsko-litewskiego znalazły się pod okupacją moskiewską i szwedzką. Celem artykułu jest analiza rachunków wojskowych Sapiehy i ich struktury na szerokim tle porównawczym, tzn. rachunków innych hetmanów litewskich i koronnych drugiej połowy XVII w.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 567-587
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od „katolickich czerwonych sztandarów” do Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Ewolucja pojmowania społeczno-politycznych zadań katolicyzmu w refleksji politycznej Jana Frankowskiego (1912–1976)
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041160.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Christian Social Association
Jan Frankowski
Catholic Social Teaching
Third Way
„PAX” Association
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
katolicka nauka społeczna
trzecia droga
Stowarzyszenie „PAX”
Opis:
One of the most important elements of the political thought of the Polish Catholic activist, Jan Frankowski, was a reflection on the social and economic tasks of Catholicism in the modern world. However, it depended on the volatile political conditions. In the Second Polish Republic, Frankowski, cooperating with the „young conservatives” movement, called for the renewal of the Church and increase in the activity of the laity. They were to replace, in respect of many issues, the listless clergy, seeking and finding the answer to the question regarding the new Catholic thought in the era of atheist totalitarianisms. He, himself, believed that it cannot be found in slogans: corporatism and solidarity, but it should be sought in the creative interpretation of the papal encyclicals in accordance with the „third way” and personalism. However, his thought was rather „against” certain elements than „in support” of other, he tried to pave the way for new ideas.During the Second World War, Frankowski was cooperating with „Unia” Catholic group, but as early as in 1944, he commenced cooperation with communist authorities. Despite the fact that he distanced himself from many aspects of operation of „Dziś i Jutro” group and „PAX” Association, he cooperated with them, trying to, unsuccessfully, adjust the „third way” to the new conditions. In 1956, he left „PAX”. However, he opposed the concept of „nonpartisan democratic left”, causing the split of „Za i Przeciw” weekly group and creating the Christian Social Association. It was, in general, a group with no ideology, based on the cooperation with authorities and the guarantee of basic rights of Church in Poland.Not only did Frankowski not succeed as a creator of great concepts, but he also did not achieved much as a politician with limited ambitions. In 1968, he lost the position of the chairperson of the Christian Social Association. He died 8 years later as an almost completely forgotten activist. This situation resulted also from his decision to discontinue bold ideological reflections.
Jednym z najistotniejszych komponentów myśli politycznej polskiego działacza katolickiego Jana Frankowskiego była jego refleksja nad kwestią stosunku katolicyzmu do społecznych i ekonomicznych problemów współczesności. Dodać należy, że refleksja ta była zmienna i zależna od politycznych uwarunkowań. W okresie międzywojennym Frankowski, związany z ruchem „młodokonserwatystów” wzywał do odnowy Kościoła i zwiększania w nim roli świeckich, którzy powinni zastąpić w wielu sprawach gnuśny kler, szukając nowych dróg katolicyzmu w dobie ateistycznych totalitaryzmów. Nie mogły temu służyć slogany korporacjonizmu i solidaryzmu, ale kreatywna interpretacja encyklik papieskich w duchu „trzeciej drogi” i personalizmu. Frankowski był wówczas przede wszystkim „anty” niż „pro”, starając się przygotować grunt nowym ideom.            Podczas II wojny światowej współpracował z katolicką organizacją „Unia”, ale w 1944 r. zaczął współdziałać z komunistami. Chociaż zdystansowany od wielu koncepcji grupy „Dziś i Jutro” oraz Stowarzyszenia „PAX”, zaangażował się w nie, szukając możliwości realizacji hasła „trzeciej drogi”. W 1956 r. opuścił ruch Bolesława Piaseckiego. Sprzeciwił się jednak koncepcji bezpartyjnej lewicy demokratycznej co doprowadziło do podziału w grupie tygodnika „Za i Przeciw” i powołania Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Było ono w zasadzie jałową ideowo grupą, stojącą na gruncie współpracy z władzami i troski o elementarne prawa Kościoła w Polsce.            Frankowski przegrał jako twórca i rzecznik wielkich koncepcji, ale także jako polityk o ograniczonych ambicjach. W 1968 r. utracił stanowisko prezesa Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Zmarł osiem lat później w niemal całkowitym zapomnieniu. Było to spowodowane także jego rezygnacją ze śmiałej refleksji ideologicznej.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 579-609
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reception of the Ancient Symbolism of Hannibal’s Dream Based on the Example of Jan Miel’s Painting ‘Il Sonno di Annibale fra gl’Iberi’
Recepcja antycznej symboliki snu Hannibala na przykładzie dzieła malarskiego Jana Miela ‘Il Sonno di Annibale fra gl’Iberi’
Autorzy:
Wolny, Miron
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374176.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Reception of Antiquity
paintings
Jan Miel
Hannibal’s dream
Sylius Italicus
ancient literature
recepcja antyku
malarstwo
sen Hannibala
Syliusz Italikus
literatura antyczna
Opis:
The submitted work is an attempt to interpret the combination of Hannibal’s dream symbolism derived from ancient literary sources with the image depicted in the painting ‘Il Sonno di Annibale fra gl’Iberi’ by Jan Miel, placed in Sala del Consiglio of the Turin Palazzo Reale. These considerations are consistent with the problems of the reception of the ancient motif, creatively used by Christian tradition. The author of the article points out that the individual elements of the painting consist in a coherent entirety and aim at communicating a specific message to the recipient. The motto of the work, ‘Genius quo ducit eundum’, aimed at communicating the work of the divine will, serves this purpose in particular. The author of the article points out that an important role in distributing the story of Hannibal’s dream must have been played by the poem by Silius Italicus, depicting a mature composition of the motifs of ancient literature. The author also wonders for what reason Hannibal became the hero of the work, coming to the conclusion that the Carthaginian included in the Baroque painting is a clear symbol – an opponent of pagan Rome. A hero who opposed the corruption of Rome. Although Livy referred to Hannibal as an unfaithful man, he had never broken his oath to high gods – for he had never become a friend of the Romans. Thus Hannibal becomes a symbol of the lack of consent to acceptance of evil. His determination expressed in Jan Miel’s work appears as an inspiring and necessary component for Europe.
Zamierzeniem autora przedłożonej pracy jest zbadanie recepcji antycznego motywu snu Hannibala, zobrazowanego przez Jana Miela w pracy malarskiej ‘Il Sonno di Annibale fra gl’Iberi’, umieszczonej w ‘Sala del Consiglio’ Turyńskiego Palazzo Reale. Wykorzystując przykład tej pracy plastycznej, autor przygląda się problemowi snów w świecie antycznym. Wskazując na ich profetyczne znaczenie, usiłuje powiązać atrakcyjność tego motywu z kulturowymi pryncypiami epoki nowożytnej. Zstąpienie boskiego posłańca, który komunikuje wolę boską budzącemu się Hannibalowi było ważnym elementem konceptualizacji dzieła malarskiego, mającego za zadanie przekazać konkretny komunikat odbiorcy. Celowi temu służyła podpowiedź w formie motta dzieła: ‘Genius quo ducit eundum’, mającego zakomunikować o działaniu woli boskiej. Autor artykułu zwraca uwagę, że istotną rolę w dystrybuowaniu wątku snu Hannibala musiał odegrać poemat Syliusza Italikusa, przedstawiający dojrzałą kompozycję motywów literatury antycznej. Autor zastanawia się również z jakiego powodu bohaterem pracy został Hannibal, dochodząc w efekcie do wniosku, że Kartagińczyk ujęty w barokowym dziele to pewien czytelny symbol – antagonista pogańskiego Rzymu, z chrześcijańskiej perspektywy, będącego substytutem zła. Pomimo, że Liwiusz określał Hannibala jako człowieka wiarołomnego, ten w istocie nigdy nie złamał danej swoim bogom przysięgi – nigdy bowiem nie stał się przyjacielem Rzymian. Tym samym Hannibal staje się symbolem braku przyzwolenia na akceptację zła. Jego determinacja wyrażona poprzez dzieło Jana Miela jawi się zatem jako czynnik inspirujący i potrzebny Europie.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 11-33
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631776.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mobilization Activities in the Voivodeships of the Lesser Poland Province in the Summer of 1675
Działania mobilizacyjne województw prowincji małopolskiej w lecie 1675 r.
Autorzy:
Wierzbicki, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33756371.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
mobilization
call to arms
mass mobilization
general levy
Lesser Poland province
John III Sobieski
mobilizacja
wici
pospolite ruszenie
prowincja małopolska
Jan III Sobieski
Opis:
At the beginning of July 1675, John III Sobieski issued a proclamation regarding the second call to arms for a mass mobilization, which ordered the nobility in the Crown to start preparations for a military campaign. The voivodeships from the western and northern Crown were obliged to take measures only for a prospective military expedition of the commoners (pospolitacy), which was to take place after the announcement about the third call to arms (wici). In turn, men from the south-eastern voivodeships were to gather in the local camps and fight off the attacks of the marauding Tartars or strengthen the garrisons of the local cities. The noblemen from the areas most endangered by the invasion of the Turkish and Tartar forces took measures of mobilising nature. Initially, they were gathering at the expedition councils (sejmiki ekspedycyjne) and then they were making inspections during the enlistments. Toward the end of July, these activities were continued by the nobility from the Land of Przemyśl, Sanok, Drohiczyn, and from the Voivodeship of Lublin. At the beginning of August, mobilization was announced for the Land of Chełm, County of Biecz, and Voivodeship of Sandomierz. John III managed to stop the invaders near Lviv and gave up on sending the last call to arms. Due to this decision, the commoners from the voivodeships situated in the province of the Lesser Poland did not take part in the military operations.
Na początku lipca 1675 r. Jan III Sobieski wydał uniwersały zawierające drugie wici na pospolite ruszenie, które nakazywały szlachcie koronnej rozpoczęcie przygotowań do wyprawy. Województwa z zachodniej i północnej Korony zostały zobligowane do podjęcia jedynie przygotowań do ewentualnej ekspedycji pospolitaków, która miała nastąpić po ogłoszeniu trzecich wici. Natomiast województwa południowo-wschodnie miały zgromadzić się w lokalnych obozach i odpierać ataki grasujących Tatarów lub wzmocnić załogi tamtejszych miast. Szlachta z tych terenów, które były najbardziej zagrożone najazdem wojsk tureckich i tatarskich, podejmowała działania o charakterze mobilizacyjnym. Zbierała się najpierw na sejmikach ekspedycyjnych, a następnie dokonywała przeglądów podczas popisów. Pod koniec lipca takie czynności podjęła szlachta z ziem: przemyskiej, sanockiej i drohiczyńskiej oraz z województwa lubelskiego. Na początku sierpnia mobilizację ogłosiła ziemia chełmska, powiat biecki i województwo bełskie, a w połowie tego miesiąca ziemia bielska i województwo sandomierskie. Jan III zdołał jednak zatrzymać najeźdźców pod Lwowem i zrezygnował z wydania ostatnich wici. Dzięki temu pospolitacy z województw należących do prowincji małopolskiej nie brali udziału w działaniach wojennych.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 79-93
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjednoczone Koła Zjazdów Rolniczych – organizacja ziemian wschodniogalicyjskich (1905–1914)
The United Circles of Agricultural Congresses – Organization of East Galician Landowners (1905–1914)
Autorzy:
Ruciński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33762147.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
agriculture
Eastern Galicia
Jan Emanuel Rozwadowski
Polish landed gentry
the United Circles of Agricultural Congresses
Galicja Wschodnia
rolnictwo
ziemiaństwo
Zjednoczone Koła Zjazdów Rolniczych
Opis:
W 1905 r. we Lwowie powstało Koło Zjazdów Rolniczych – nieformalne stowarzyszenie, zainicjowane przez polityka i ekonomistę Jana Emanuela Rozwadowskiego. Jego celem było zaangażowanie ziemian – średnich właścicieli ziemskich – do wspólnej działalności samokształceniowej, rozwijanie ich zainteresowań rolniczych i gospodarczych. Wkrótce niewielką organizację przekształcono w Zjednoczone Koła Zjazdów Rolniczych – formalnie działające towarzystwo, stawiające sobie, poza wymienionymi, również zadania skoordynowanej pracy w społecznych i gospodarczych instytucjach Galicji oraz kształtowania ich polityki zgodnie z wypracowanymi wcześniej koncepcjami. Ideologicznie Zjednoczone Koła podlegały wpływom Narodowej Demokracji, choć liderzy środowiska, będący zarazem członkami lub sympatykami Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego, oddziaływanie to na ogół kamuflowali. Organizacji udało się osiągnąć znaczące sukcesy – m.in. zdobyć naczelne miejsce w korporacji rolniczej w Galicji Wschodniej – Galicyjskim Towarzystwie Gospodarskim oraz innych ważnych strukturach społecznych. Działanie ZKZR de facto zakończył wybuch I wojny światowej, członkowie stowarzyszenia odgrywali jednak znaczące role wśród ziemian małopolskich w II Rzeczypospolitej.
In 1905 in Lviv, the Circle of Agricultural Congresses was established – an informal association initiated by the politician and economist Jan Emanuel Rozwadowski. Its goal was to involve middle landowners in joining self-education activities, in developing their agricultural and economic interests. Soon, the small organization was transformed into The United Circles of Agricultural Congresses – a formally operating society which, apart from the aforementioned ones, also set itself the task of coordinated work in social and economic institutions of Galicia and shaping their policy following previously developed concepts. Ideologically, The United Circles were influenced by The National Democracy, although environmental leaders, who were also members or sympathizers of the National-Democratic Party, generally camouflaged this influence. The organization managed to achieve significant successes – incl. gain a leading position in the agricultural corporation in Eastern Galicia – The Galician Society of Farming and other important social structures. The activity of The United Circles was de facto ended by the outbreak of World War I, but the members of the association played significant roles among the landowners of Lesser Poland in the Second Polish Republic.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 263-289
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631616.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
The article constitutes an attempt to gain an accurate and holistic view of the Kraków stage of the first visit of John Paul II to his Homeland, especially from the communist authorities' perspective. Special attention has been paid to the nature of the communist authorities' policy towards the Pope's visit in Kraków. In the first part of the analysis, there has been presented the situation in Kraków before the visit of John Paul II, focusing on the priorities of anti-Church activities of the authorities in the decade of the 1970s. Next, there have been discussed the authorities' preparation plans related to the Polish Pope’s visit and its course. Moreover, the assessment of the pilgrimage and its effects for the Church, the party dignitaries and society have been presented.The conclusion which is drawn in connection with conducting the analysis is the confirmation that the communist authorities had attached great importance to the right – from their point of view – course of the pilgrimage. On the other hand, they failed to appreciate the effect which the visit of John Paul II brought not only for the residents of Kraków, but also for all Poles. This is evidenced by the documents of repressive state apparatus and party-state structures.
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krakowski etap I Pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny z perspektywy władz PRL. Próba syntetycznego spojrzenia
Autorzy:
Łatka, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953513.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Paul II, Catholic Church, authorities, Episcope, Cracow, PUWP, political police
Jan Paweł II, Kościół, władze, Episkopat Polski, Kraków, KK PZPR, SB
Opis:
Celem mojej analizy jest dokładne i możliwie całościowe spojrzenie na krakowski etap pierwszej wizyty Jana Pawła II do Ojczyzny, przede wszystkim z perspektywy władz komunistycznych. W artykule zwróciłem szczególną uwagę na charakter polityki władz PRL wobec wizyty Ojca Świętego w Krakowie. W pierwszej części analizy przedstawiłem sytuację w Krakowie przed I pielgrzymką Ojca Świętego, skupiając się na priorytetach antykościelnych działań władz w dekadzie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Następnie omówiłem sposób przygotowania i plany władz związane z wizytą polskiego papieża, jej przebieg, a także przedstawiłem oceny pielgrzymki i efekty dla Kościoła, partyjnych dygnitarzy oraz społeczeństwa.Wniosek, jaki się nasuwa w związku z przeprowadzoną przeze mnie analizą, to potwierdzenie, iż władze komunistyczne przywiązywały bardzo dużą wagę do właściwego z ich punktu widzenia przebiegu pielgrzymki. Z drugiej strony, nie potrafiły docenić efektu, jaki przyniosła wizyta Ojca Świętego, nie tylko dla mieszkańców Krakowa, ale również dla wszystkich Polaków – świadczą o tym zarówno dokumenty aparatu represji, jak i struktur partyjno-państwowych.
The article constitutes an attempt to gain an accurate and holistic view of the Kraków stage of the first visit of John Paul II to his Homeland, especially from the communist authorities' perspective. Special attention has been paid to the nature of the communist authorities' policy towards the Pope's visit in Kraków. In the first part of the analysis, there has been presented the situation in Kraków before the visit of John Paul II, focusing on the priorities of anti-Church activities of the authorities in the decade of the 1970s. Next, there have been discussed the authorities' preparation plans related to the Polish Pope’s visit and its course. Moreover, the assessment of the pilgrimage and its effects for the Church, the party dignitaries and society have been presented.The conclusion which is drawn in connection with conducting the analysis is the confirmation that the communist authorities had attached great importance to the right – from their point of view – course of the pilgrimage. On the other hand, they failed to appreciate the effect which the visit of John Paul II brought not only for the residents of Kraków, but also for all Poles. This is evidenced by the documents of repressive state apparatus and party-state structures.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja i kultura Towarzystwa Jezusowego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów jako wzorce i przykłady w De viris illustribus Jana Poszakowskiego SJ
Tradition and Culture of the Jesuit Society in the Polish-Lithuanian Commonwealth as Examples in ”De viris illustribus” by Jan Poszakowski, SJ
Autorzy:
Łukaszewska-Haberkowa, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33763009.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jesuits
Polish-Lithuanian Commonwealth
religious tradition
St. Ignatius of Loyola
Jan Poszakowski SJ
jezuici
Rzeczpospolita Obojga Narodów
tradycja zakonna
św. Ignacy Loyola
Opis:
W artykule omówiono wzorce i przykłady zaczerpnięte z tradycji i kultury Towarzystwa Jezusowego w twórczości Jana Poszakowskiego SJ, w szczególności w jego De viris illustribus. Dzieło Poszakowskiego zawiera biografie wybitnych jezuitów działających na Litwie. Pośrednio jego przedmiotem jest także sama Litwa jako obszar działalności kulturalnej jezuitów od XVI do XVIII w. Zakonnicy opisani przez Poszakowskiego starali się wprowadzać w życie najważniejsze zasady pozostawione zakonowi przez św. Ignacego. Jezuici pracujący na Litwie poprzez swoją działalność duszpasterską i szkolną służyli duchowemu i materialnemu rozwojowi kraju. Do najważniejszych elementów tradycji i kultury jezuickiej w twórczości Poszakowskiego należały przedstawione w artykule m. in. nekrologi, sprawozdania, martyrologium i menologium, działalność apologetyczna, duszpasterska oraz oświatowa.
The paper deals with examples presented by Jan Poszakowski, SI in his works (specifically De viris illustribus), drawn from the tradition and culture of the Jesuit. Poszakowski’s oeuvre contains biographies of outstanding Jesuits working in Lithuania, but it also indirectly deals with Lithuania itself, as an area of Jesuit cultural activity from the 16th to the 18th c. Priests and brothers described by Poszakowski did their best to implement the principal rules assigned to the order by St. Ignatius. Through their educational and pastoral work Lithuanian Jesuits contributed to the spiritual and material development ofthe country. The most prominent elements of Jesuit tradition and culture in Poszakowski’s works include obituaries, reports, martyrologium, menologium, apologetic and pastorals activities as well as education. All of these aspects are mentioned in the present paper.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 95-112
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstantyn Dalassen w Zarysie historii Jana Skylitzesa
Autorzy:
Biały, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632188.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
John Skylitzes
Synopsis Historion
Constantine Dalassenos
Anna Dalassene
Alexios I Komnenos
Byzantium
Jan Skylitzes
Zarys historii
Konstantyn Dalassen
Anna Dalassena
Aleksy I Komnen
Bizancjum
Opis:
John Skylitzes, author of the Synopsis Historion was a chronicler who paid special attention to the genealogy of the great aristocratic families and their particular figures. One such person was Constantine Dalassenos. Historian narrated his deeds in a special manner and differs from other contemporary narratives. Analysis of the source material indicates that Skylitzes used special source associated with Dalassenos which is now lost. The fate of Dalassenos was especially interesting to Skylitzes who was an important figure at the court of emperor Alexios I Komnenos and his mother Anna Dalassene. Historian presented Dalassenos’ deeds in favourable light: showed him as the original successor of Constantine VIII and as a victim of repressions on part of the low-born Paphlagonians. Skylitzes aim was to highlights links of Dalassenoi with the Macedonian Dynasty and thus strengthen the ideological foundation of Alexios I Komnenos’ reign.
Jan Skylitzes, autor Zarysu historii, to kronikarz, który przejawiał niezwykłe zainteresowanie genealogią wielkich rodzin arystokratycznych, a także losami jej przedstawicieli. Jedną z takich postaci był Konstantyn Dalassen. Dziejopis ukazał jego losy w niezwykły sposób, odbiegający od innych współczesnych mu narracji. Materiał źródłowy zdaje się wskazywać, że Skylitzes wykorzystał przy tym niezachowane źródło związane z Dalassenem. Historyk był szczególnie zainteresowany losami Dalassena, gdyż to ważna postać na dworze cesarza Aleksego I Komnena i jego matki Anny Dalasseny. Ukazał losy Dalassena w przychylnym dla niego świetle jako pierwotnego następcę Konstantyna VIII i ofiarę represji ze strony nisko urodzonych Paflagończyków. Skylitzes chciał w ten sposób wykazać związki łączące Dalassenów z dynastią macedońską, a tym samym wzmocnić ideologiczne podstawy panowania Aleksego I Komnena.
Źródło:
Res Historica; 2015, 40
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys wewnętrzny w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym w latach sześćdziesiątych i upadek polityczny Jana Frankowskiego
Internal Crisis in the Christian Social Association in the 1960s and the Political Fall of Jan Frankowski
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33917412.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Christian Social Association
Jan Frankowski
March 1968
Polish People’s Republic
political opportunism
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
Marzec 1968
oportunizm polityczny
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Opis:
Artykuł prezentuje dzieje kryzysu wewnętrznego w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym (ChSS) w latach sześćdziesiątych, który doprowadził w 1968 r. do politycznego upadku jego twórcy i pierwszego przywódcy, Jana Frankowskiego. Zaprezentowana została geneza wydarzeń, związana z niezadowoleniem z działań prezesa, wyrażanym zarówno przez członków ChSS, jak i jego politycznych nadzorców, a także wpływ rozgałęzionej w Stowarzyszeniu agentury i uwarunkowań politycznych związanych z kryzysem 1968 r. w PRL. Uwagę zwrócono również na charakterologiczne predyspozycje Frankowskiego i jego oponentów, mające zasadniczy wpływ na ich polityczne wybory i postępowanie. W tym kontekście rozważona została przede wszystkim kwestia oportunizmu politycznego prezesa. Wszystkie te czynniki przyczyniły się do jego politycznej klęski. Jego losy po marginalizacji i dzieje Stowarzyszenia po 1968 r. dowiodły, że ChSS, pomimo zmian personalnych, ciągle było sterowane przez MSW oraz UdsW i skłócone na skutek ambicji swych przywódców.
This article presents the history of an internal crisis in the Christian Social Association (ChSA) in the 1960s, which led to the political downfall of its founder and first leader, Jan Frankowski, in 1968. The genesis of the events is presented, connected with the group’s dissatisfaction with the activities of the president, expressed both by the members of the CHSA and its political supervisors, as well as with the influence of the agents branched in the Association and the political conditions related to the crisis of 1968 in the People's Republic of Poland. Attention was also paid to the characterological predispositions of Frankowski and his opponents, which had a fundamental impact on their political choices and conduct. In this context, the question of the President's political opportunism was considered above all. All these factors contributed to his political defeat. His fate after his marginalization and the history of the Association after 1968 proved that the ChSA, despite changes in personnel, was still controlled by the Ministry of the Interior, and the Office for Religious Affairs and was divided by the ambitions of its leaders.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 969-994
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 28

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies