Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "„Rzeczpospolita”" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Społeczny, medyczny i prawny kontekst aborcji w Drugiej Rzeczypospolitej
Social, Medical and Legal Context of Abortion in the Second Polish Republic
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33763226.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
abortion
Second Polish Republic
medicine
law, discourse
aborcja
Druga Rzeczpospolita
medycyna
prawo
dyskurs
Opis:
Aborcja to temat obecny w polskim dyskursie społecznym, w tym politycznym, medycznym i prawnym, w dwudziestoleciu międzywojennym. Temat ten był po wielokroć przedmiotem zagorzałych dyskusji, nierzadko ukazując skrajnie przeciwstawne poglądy, także na łamach periodyków będących w obiegu naukowym w dziedzinie nauk medycznych i prawnych. Argumenty przedstawiane zarówno przez jedną, jak i drugą stronę były bardzo podobne do tych, które pojawiają się w polemikach na ten temat w dzisiejszych czasach. Podziemie aborcyjne także wykazywało się dużą aktywnością, pomimo regulacji prawnych penalizujących przerywanie ciąży bez wskazań normatywnych określonych w ustawie.
Abortion is a topic that was present in the Polish social discourse of the interwar period, touching upon politics, law and medicine. The topic was a subject of heated debate, and it has showcased radically opposing views in printed press, but it was also present in scientific periodicals focused on medicine and law. All the arguments presented then are very similar to those we can see today on all sides. The abortion underground back then was quite active, despite the legal regulations that penalized unlawful abortions.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 429-454
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz wyższych warstw społecznych w polskim filmie fabularnym w latach 1947–1989
Autorzy:
Skotarczak, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041206.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People Republic
film
upper class
propaganda
Polska Rzeczpospolita Ludowa
klasa wyższa
Opis:
The article presents the Image of Upper Social Classes in the Polish Feature Film in the years 1947–1989. It analyzes several dozen films as a kind of historical sources and allows to show the influence of politics on mass culture. Upper social classes of the old Poland were sentenced to destruction in the Polish People's Republic. In the period of socialist realism they were presented as the main enemy of the people, a symbol of reaction and the source of evil. But since the mid-fifties they were looked at with a kind of sentiment, although emphasizing the fact that they belonged to a closed chapter of history. The approach to these privileged classes, and what follows, their image in art, including film, was changing together with the political changes in Poland. It can be clearly seen in the films produced before 1989. The way of presenting nobles or bourgeoisie coincided with the dynamics of transformations in Poland of that times.
Artykuł prezentuje sposób przedstawiania klas wyższych w polskim filmie fabularnym w latach 1947–1989. Filmy zostały potraktowane tu jako rodzaj źródła historycznego, podległego wpływom politycznym. Klasy wyższe po II wojnie światowej zostały skazane w Polsce na zagładę. W okresie socrealizmu w sztuce pokazywano je zawsze negatywnie. Ale w połowie lat pięćdziesiątych obraz ten zaczął ulegać zmianie. Pojawił się pewien sentyment w przedstawianiu przeszłości, ale też i ograniczona nobilitacja. Szczególnie widoczne jest to w latach siedemdziesiątych. Z kolei w latach osiemdziesiątych pojawiają się tematy wcześniej nieobecne, jak np. obraz ziemiaństwa kresowego w czasach II RP.
Źródło:
Res Historica; 2020, 50; 509-529
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Główne płaszczyzny konfliktu Kościoła katolickiego z obozem piłsudczykowskim w Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Sołga, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041167.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Pro-Piłsudski camp
Catholic Church
Second Polish Republic
conflict
Obóz piłsudczykowski
Kościół katolicki
Druga Rzeczpospolita
konflikt
Opis:
During the Second Polish Republic the Catholic Church and especially the church’s higher hierarchy remained in constant conflict with the political supporters of Józef Piłsudski. This was the case for a number reasons, from Piłsudski’s supporters’ religious indifference, through their participation in freemasonic activities, liberal lifestyles, and leftist and socialist inclinations, up to their proneness towards totalitarianism, especially after 1926. A different aspect of the situation was the personal animosity between Marshall Piłsudski and various representatives of the clergy, who tended to support the opposing right-wing political forces. Despite this, the Pilsudski camp looked for a consensus with the church, and often undertook steps that were beneficial to it, as the camp was well aware of the church’s influence. As a result some representatives of the church, including the Primate, were convinced that building an understanding was the only appropriate approach to the existing reality.
Kościół katolicki w Drugiej Rzeczypospolitej, a konkretnie większość przedstawicieli jego wyższego duchowieństwa, pozostawał w stałym konflikcie z obozem politycznym Józefa Piłsudskiego. Składały się na niego takie czynniki, jak indyferentyzm religijny członków obozu piłsudczykowskiego, ich przynależność do masonerii, rozwiązłość w życiu prywatnym, lewicowe i socjalistyczne inklinacje oraz posługiwanie się w kulturze politycznej instrumentami typowymi dla państwa totalitarnego, zwłaszcza po roku 1926. Osobny aspekt stanowiły osobiste animozje Marszałka z poszczególnymi przedstawicielami kleru oraz poparcie, jakie ci ostatni wyrażali w stosunku dla konkurencyjnych opcji politycznych o odchyleniu prawicowym. Mimo wszystko obóz piłsudczykowski szukał konsensusu z Kościołem katolickim w Polsce, zdając sobie sprawę z jego wpływów i częstokroć podejmował działania idące na jego korzyść. Także niektórzy przedstawiciele polskiego episkopatu, z prymasem na czele, wychodzili z założenia, że w zaistniałej sytuacji jedynym stosownym rozwiązaniem jest szukanie wspólnej nici porozumienia z obozem rządzącym w Polsce.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 535-577
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasja męki Mikołaja Prażmowskiego prymasa gnieźnieńskiego wedle Lublina pisana 1672
Autorzy:
Górnicka, Iwona Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632021.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mikołaj Prażmowski, confederation, Michał Korybut Wiśniowiecki, Republic, malcontents, Lublin
Mikołaj Prażmowski, konfederacja, Michał Korybut Wiśniowiecki, Rzeczpospolita
Opis:
Niniejszy tekst jest edycją źródłową niepublikowanego dotąd pisma politycznego pt. Pasja męki Mikołaja Prażmowskiego prymasa gnieźnieńskiego wedle Lublina pisana 1672. Pismo to pochodzi z okresu panowania króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego i odnosi się do wydarzeń, jakie miały miejsce w Rzeczypospolitej w drugiej połowie 1672 r. Tekst ukazuje działania podejmowane przez prymasa M. Prażmowskiego i współpracujących z nim malkontentów, którzy próbowali wówczas zmusić króla Michała do abdykacji. 
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasja męki Mikołaja Prażmowskiego prymasa gnieźnieńskiego wedle Lublina pisana 1672
Autorzy:
Górnicka, Iwona Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632368.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mikołaj Prażmowski, confederation, Michał Korybut Wiśniowiecki, Republic, malcontents, Lublin
Mikołaj Prażmowski, konfederacja, Michał Korybut Wiśniowiecki, Rzeczpospolita
Opis:
The following text is a manuscript of an unpublished political work entitled The Passion and Suffering of Mikołaj Prażmowski the Primate of Gniezno Recorded in Lublin 1672. The text comes from the time of the reign of king Michael I and refers to the events that took place in the second half of 1672. The work presents the initiatives taken by primate M. Prażmowski and the malcontents cooperating with the primate, who were trying to force king Michael to abdicate at the time.
Niniejszy tekst jest edycją źródłową niepublikowanego dotąd pisma politycznego pt. Pasja męki Mikołaja Prażmowskiego prymasa gnieźnieńskiego wedle Lublina pisana 1672. Pismo to pochodzi z okresu panowania króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego i odnosi się do wydarzeń, jakie miały miejsce w Rzeczypospolitej w drugiej połowie 1672 r. Tekst ukazuje działania podejmowane przez prymasa M. Prażmowskiego i współpracujących z nim malkontentów, którzy próbowali wówczas zmusić króla Michała do abdykacji. 
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak powstrzymać ekspansję turecką w Europie, czyli o książce Wołodymyra Pyłypenki, W obliczu wroga. Polska literatura antyturecka od połowy XVI do połowy XVII wieku, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2016, ss. 191
Autorzy:
Kupisz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631887.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish and Turkish relationships, Turkey, Republic of Poland, political literature
stosunki polsko-tureckie, Turcja, Rzeczpospolita, literatura polityczna
Opis:
W artykule omówiono książkę Wołodymyra Pyłypenki, poświęconą polskiemu piśmiennictwu z XVI–XVII w., poruszającemu kwestię powstrzymania zagrożenia, jakie dla chrześcijańskiej Europy stwarzała wówczas ekspansja turecka. Polscy badacze omawiali już owe problemy, wydano również wiele tekstów źródłowych dotyczących problematyki zwalczania tureckiego zagrożenia. Nowością w publikacji W. Pyłypenki jest spojrzenie na trudne sąsiedztwo Rzeczypospolitej i Turcji z perspektywy kozaczyzny zaporoskiej. W pracy jest jednak dużo mankamentów, zarówno w warstwie konstrukcyjnej, aparatu pojęciowego, jak i treści merytorycznych, co wykazano w recenzji.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak powstrzymać ekspansję turecką w Europie, czyli o książce Wołodymyra Pyłypenki, W obliczu wroga. Polska literatura antyturecka od połowy XVI do połowy XVII wieku, Wydawnictwo Napoleon V, Oświęcim 2016, ss. 191
Autorzy:
Kupisz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632019.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish and Turkish relationships, Turkey, Republic of Poland, political literature
stosunki polsko-tureckie, Turcja, Rzeczpospolita, literatura polityczna
Opis:
The book written by Wołodymyr Pyłypenko has been discussed in this article, related to the Polish literature of the period between the 16th and 17th century, which deals with the question of preventing the danger of the Turkish expansion against Christian Europe. Polish scientists have discussed these problems, they published many source documents presenting the problem of fighting the Turkish threat. Looking at the difficult neighbourhood of both Poland and Turkey, from the Kozak’s perspective is the newness of Pyłypenko’s book. His elaboration has many weak sides both in the whole construction and on the level of the semantics as well as in the contents, which was presented in the review.
W artykule omówiono książkę Wołodymyra Pyłypenki, poświęconą polskiemu piśmiennictwu z XVI–XVII w., poruszającemu kwestię powstrzymania zagrożenia, jakie dla chrześcijańskiej Europy stwarzała wówczas ekspansja turecka. Polscy badacze omawiali już owe problemy, wydano również wiele tekstów źródłowych dotyczących problematyki zwalczania tureckiego zagrożenia. Nowością w publikacji W. Pyłypenki jest spojrzenie na trudne sąsiedztwo Rzeczypospolitej i Turcji z perspektywy kozaczyzny zaporoskiej. W pracy jest jednak dużo mankamentów, zarówno w warstwie konstrukcyjnej, aparatu pojęciowego, jak i treści merytorycznych, co wykazano w recenzji.
Źródło:
Res Historica; 2017, 43
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:
Kęsik, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632228.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:
Starting in 1935 the provincial authorities in Lublin opted for a programme of national assimilation of the Ukrainian minority living in the area. On the scale of the entire Polish-Ukrainian border these kinds of changes in the course of national politics acquired a practical shape only in 1936. Together with the army they have created a programme of vindication and Polonization of the areas of Chełm Land and Southern Podlachia, and theyhave actively participated in its implementation. The problem of the Orthodox Church was being moved towards the central stage. The authorities in Lublin unequivocally advocated for possibly the most distant Polonization of the Orthodox Church and the liquidation of supernumerary parishes. It also involved the question of demolition of the inactive Orthodox facilities of the sacral nature. In the opinion of the authorities of Lublin the Orthodox Church was becoming a factor consolidating the Ukrainian minority, but threatening the Polish state, which was accompanied by the accumulation of the irredentist tendencies. The attitude of the authorities towards the Ukrainian minority was clearly undergoing a radicalisation at the turn of 1938/1939. It was expressed by the program formulated in the Province Office on “under-Ukrainizing” the public service. It should be emphasised that the programme remained only in the sphere of planning. Its implementation, set out over the period of 1939-1941, was prevented by the outbreak of the Second World War.
Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne, polityczne i kulturowe warunki służby wojskowej w latach pięćdziesiątych XX w. na przykładzie wybranych instytucji oraz związków taktycznych Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
The Armed Forces of the Polish People’s Republic in the 1950 s of the 20th Century – Social, Political and Cultural Conditions of the Military Service
Autorzy:
Orłowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33919225.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish People’s Republic
Polish People’s Army
military service
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Ludowe Wojsko Polskie
służba wojskowa
Opis:
Artykuł jest próbą uchwycenia procesu kształtowania Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, że szczególnym naciskiem na wybrane aspekty, głównie natury społecznej, które dało się zaobserwować w tamtym okresie. Celem niniejszego artykułu jest także pokazanie uwarunkowań politycznych oraz kulturowych, w jakich przyszło pełnić służbę kadrze oraz żołnierzom poborowym. Jednocześnie przedstawiam liczne nieprawidłowości oraz niedomagania, z jakimi borykało się kierownictwo wojskowe.
The article attempts to demonstrate the process of forming the Armed Forces of the Polish People’s Republic (PRL), with particular emphasis put on certain aspects, primarily the social ones, that could be observed at that time. The aim of the article is also to demonstrate the political and cultural conditions in which cadre and conscript soldiers conducted their military service. At the same time, the article shows numerous irregularities and shortcomings which the military leadership struggled with.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 871-894
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wypadki krakowskie 1923 r. w oczach ówczesnego komendanta Policji Państwowej w Krakowie
The Krakow Events of 1923 in the Eyes of the then Commander of the State Police in Krakow
Autorzy:
Mierzwa, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915740.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Second Polish Republic
State Police
public safety
strikes
riots
Druga Rzeczpospolita
Policja Państwowa
bezpieczeństwo publiczne
strajki
zamieszki
Opis:
Wypadki krakowskie z listopada 1923 r. do dzisiaj budzą emocje. Mają one już całkiem przyzwoitą literaturę przedmiotu, stworzoną przede wszystkim przed 1989 r., choć także na przestrzeni ostatnich 30 lat ukazało się kilka opracowań o charakterze przyczynkarskim. Poszerza się też katalog źródeł, które mogą poprawić stan naszej wiedzy o wypadkach sprzed 100 lat. W ten nurt wpisuje się prezentowana relacja, zupełnie dotychczas nieznana, bo przechowywana w prywatnych zbiorach rodzinnych. Jej autorem jest Ludwik Kłeczek, komendant Policji Państwowej w Krakowie podczas wypadków listopadowych 1923 r. Dla niego samego krytyczna ocena działalności policji krakowskiej spowodowała przeniesienie na Wołyń, a ostatecznie do województwa śląskiego. Nie była zatem końcem kariery zawodowej.
The Kraków incidents of November 1923 arouse emotions up to this day. Quite decent literature has been developed on this subject, mainly before 1989, however, several contributory studies have been published over the last 30 years. The catalog of sources is also being expanded, which can be used to improve the current state of knowledge of the events from 100 years ago. The presented account, hitherto completely unknown, kept in private family collections, fits into the trend. Its author is Ludwik Kłeczek, commander of the State Police in Krakow during the events of November 1923. His critical assessment of the activities of the Krakow police forces resulted in his transfer to Volhynia, and ultimately to the Silesian Voivodeship. Therefore, it was not the end of his professional career.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 1315-1328
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ścieżką obok tematu i faktów. Uwagi i refleksje nad książką Przyczyny i skutki przewrotu majowego 1926 roku, pod redakcją naukową Janusza Gmitruka, Wydawca: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2017, ss. 435 + 12 nlb.
Autorzy:
Sioma, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631860.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
coup d’état, Józef Piłsudski, the Second Polish Republic, Wincenty Witos
zamach stanu, Józef Piłsudski, Druga Rzeczpospolita, Wincenty Witos
Opis:
Zamach stanu Józefa Piłsudskiego, który rozegrał się głównie na ulicach Warszawy w dniach 12–15 maja 1926 r., jest wydarzeniem, które doczekało się kilku solidnych opracowań naukowych. Historycy poddający analizie ten wątek dziejów Polski starali się przede wszystkim odtworzyć fakty, ale też dokonać ich interpretacji. Można przyjąć, że efekty były wprost proporcjonalne do momentu i miejsca wydania. Bez wątpienia jednak były to pozycje wartościowe, wnoszące do wiedzy na ten temat wartość dodaną. Trudno mi napisać, że tak jest w przypadku recenzowanej pracy, albowiem jest ona zlepkiem kilkunastu tekstów, które mniej lub bardziej korespondują z tytułem. Teoretycznie Redaktorowi Naukowemu i pozostałym Autorom przyświecał cel w postaci wydania pracy, która obalić miała mit „wielkiego” Marszałka. Trzeba uczciwie stwierdzić, że większość Autorów przyjęła to założenie, starając się dowieść tezy. Problemem okazała się jednak jakość wykonania, albowiem w mojej ocenie większości z nich zabrakło nie tyle wiedzy (chociaż znalazłem bardzo dużo błędów merytorycznych), ile pomysłu, w jaki sposób poprowadzić narrację. Nie sztuka bowiem mechanicznie stwierdzić, że Piłsudskiego powinniśmy uważać za szkodnika państwowego, ale sztuka tego dowieść. A egzemplifikację trudno w tej monografii zbiorowej pod redakcją odnaleźć.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władze wojewódzkie w Lublinie wobec kwestii ukraińskiej na Chełmszczyźnie i Podlasiu Południowym w latach 1935-1939
Autorzy:
Kęsik, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631955.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the Second Polish Republic, national minorities, the Ukrainians, Chełm Land, Podlachia
I Rzeczpospolita, mniejszości narodowe, Ukraińcy, Chełmszczyzna, Podlasie
Opis:
Począwszy od 1935 r. władze wojewódzkie w Lublinie optowały za programemasymilacji narodowej mieszkającej na tym terenie mniejszości ukraińskiej. W skali całego pogranicza polsko-ukraińskiego tego rodzaju zmiany kursu polityki narodowościowej nabrały praktycznego kształtu dopiero od 1936 r. Wraz z wojskiem kreowały program rewindykacyjno-polonizacyjny Chełmszczyzny i Podlasia Południowego oraz czynnie uczestniczyły w jego realizacji. Na pierwszy plan wysuwała się sprawa Kościoła prawosławnego. Władze w Lublinie opowiadały się jednoznacznie za możliwie daleką polonizacją Cerkwi oraz likwidacją nieetatowych parafii. Mieściła się w tym również kwestia rozbiórek nieczynnych prawosławnych obiektów sakralnych. W ocenie władz lubelskich Cerkiew stawała się groźnym dla państwa polskiego czynnikiem konsolidacji mniejszości ukraińskiej, czemu towarzyszyło narastanie tendencji irredentystycznych. Stanowisko władz wobec mniejszości ukraińskiej ulegało wyraźnie radykalizacji na przełomie lat 1938/1939. Wyrazem tego był sformułowany w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie program „odukrainizowania” służby publicznej. Należy podkreślić, że pozostał on tylko w sferze planów. Jego realizację rozłożoną na lata 1939-1941 uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
Źródło:
Res Historica; 2014, 38
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Military Accounts of the Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha of the Years 1655–1662
Rachunki wojskowe hetmana wielkiego litewskiego Pawła Jana Sapiehy z lat 1655–1662
Autorzy:
Majewski, Andrzej Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373928.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish-Lithuanian Commonwealth
Grand Duchy of Lithuania
Paweł Jan Sapieha
army
treasure
money
Rzeczpospolita
Wielkie Księstwo Litewskie
wojsko
skarb
pieniądz
Opis:
Grand Lithuanian Hetman Paweł Jan Sapieha in 1655–1662, during the wars of the Polish-Lithuanian Commonwealth with Moscow and Sweden, gave out of his own coffers 1,985,520 zlotys for military purposes. Most of the money was used for military hauls and the payment of wages. This was due to the reduction of tax revenues to the treasury, because large areas of the Polish-Lithuanian state were under Muscovite and Swedish occupation. The aim of this article is to analyze the military accounts of Paweł Jan Sapieha and their structure against a wide comparative background, i.e. accounts of other Lithuanian and Crown hetmans of the second half of the 17th century.
Hetman wielki litewski Paweł Jan Sapieha w latach 1655–1662, w okresie wojen Rzeczypospolitej z Moskwą i Szwecją, wydał z własnej szkatuły na cele wojskowe 1,985,520 złotych. Pieniądze te zostały w większości przeznaczone na zaciągi wojskowe i wypłatę żołdu. Było to spowodowane zmniejszeniem wpływów podatkowych do skarbu, ponieważ duże obszary państwa polsko-litewskiego znalazły się pod okupacją moskiewską i szwedzką. Celem artykułu jest analiza rachunków wojskowych Sapiehy i ich struktury na szerokim tle porównawczym, tzn. rachunków innych hetmanów litewskich i koronnych drugiej połowy XVII w.
Źródło:
Res Historica; 2020, 49; 567-587
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ścieżką obok tematu i faktów. Uwagi i refleksje nad książką Przyczyny i skutki przewrotu majowego 1926 roku, pod redakcją naukową Janusza Gmitruka, Wydawca: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2017, ss. 435 + 12 nlb.
Autorzy:
Sioma, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631712.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
coup d’état, Józef Piłsudski, the Second Polish Republic, Wincenty Witos
zamach stanu, Józef Piłsudski, Druga Rzeczpospolita, Wincenty Witos
Opis:
The coup d’état carried out by Józef Piłsudski, which took place mainly in the streets of Warsaw between 12 and 15 May 1926, is the subject of several in-depth studies. Historians analysing this part of Polish history have primarily attempted to reconstruct the facts, but also to interpret them. The outcomes of these attempts can be described as directly proportionate to the time and place of publication. Nonetheless, these are studies that have made a significant contribution to the state of knowledge about the subject. It is difficult to draw the same conclusion for the volume under review, for it is a concoction of about a dozen texts with varying degrees of convergence with the intended subject matter. Theoretically, the objective of the Editor and Authors was to publish a work that dispels the myth of the “great” Marshal Piłsudski. Admittedly, most Authors accept this assumption and attempt to prove this point. The problem is in the execution, however; I believe most of them have failed not so much in terms of factual knowledge (although I have noted a great many factual errors), but in their vision of how to tell the story. It is no great achievement to mechanically state that Piłsudski should be considered a harmful influence on the state; the point, however, is to prove it. And the one thing missing from this edited volume is exemplification.
Zamach stanu Józefa Piłsudskiego, który rozegrał się głównie na ulicach Warszawy w dniach 12–15 maja 1926 r., jest wydarzeniem, które doczekało się kilku solidnych opracowań naukowych. Historycy poddający analizie ten wątek dziejów Polski starali się przede wszystkim odtworzyć fakty, ale też dokonać ich interpretacji. Można przyjąć, że efekty były wprost proporcjonalne do momentu i miejsca wydania. Bez wątpienia jednak były to pozycje wartościowe, wnoszące do wiedzy na ten temat wartość dodaną. Trudno mi napisać, że tak jest w przypadku recenzowanej pracy, albowiem jest ona zlepkiem kilkunastu tekstów, które mniej lub bardziej korespondują z tytułem. Teoretycznie Redaktorowi Naukowemu i pozostałym Autorom przyświecał cel w postaci wydania pracy, która obalić miała mit „wielkiego” Marszałka. Trzeba uczciwie stwierdzić, że większość Autorów przyjęła to założenie, starając się dowieść tezy. Problemem okazała się jednak jakość wykonania, albowiem w mojej ocenie większości z nich zabrakło nie tyle wiedzy (chociaż znalazłem bardzo dużo błędów merytorycznych), ile pomysłu, w jaki sposób poprowadzić narrację. Nie sztuka bowiem mechanicznie stwierdzić, że Piłsudskiego powinniśmy uważać za szkodnika państwowego, ale sztuka tego dowieść. A egzemplifikację trudno w tej monografii zbiorowej pod redakcją odnaleźć.
Źródło:
Res Historica; 2018, 45
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca obrad sejmików województw Wielkopolski właściwej od XVI do XVIII wieku
Autorzy:
Zwierzykowski, Michał
Tacka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631484.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
local parliaments, parliamentarism, territorial self-government, Republic of Nobles, history of Great Poland
sejmiki, parlamentaryzm, samorząd terytorialny, Rzeczpospolita szlachecka, historia Wielkopolski
Opis:
The article is the first attempt in historiography to synthesise the issue of location of the local parliaments’ assemblies in Great Poland in the early modern era, taking into account its genesis and transformation. It is based on existing, not numerous and scattered findings in the literature, and, above all, on the basis of the analysis of extensive, issued already in print, source material for local parliaments of the Poznań and Kalisz Voivodeships. The authors tried to show not only the basics of customary and legal location of the assemblies, the places where over three centuries debated the nobility of Great Poland, but also provide some of the details related to the usual place of those assemblies in Środa. The basic conclusion from the findings in this text confirms that from the second half of the 15th century, Środa was just almost continuously the center of political meetings of the nobility of the vast territory covering two and, since 1768, three voivodeships. Besides, it has been proven that the local parliament of Great Poland in the early modern era did not have a permanent location, but only confirmed by custom and written law the place for assemblies.
Artykuł stanowi pierwszą w historiografii próbę syntetycznego ujęcia zagadnienia lokalizacji obrad zgromadzeń sejmikowych tzw. Wielkopolski właściwej w epoce wczesnonowożytnej, z uwzględnieniem jej genezy i przemian. Powstał w oparciu o dotychczasowe, nieliczne i rozproszone ustalenia zawarte w literaturze, a przede wszystkim na podstawie analizy obszernego, wydanego już drukiem, materiału źródłowego dotyczącego sejmików województw poznańskiego i kaliskiego. Autorzy starali się ukazać nie tylko podstawy zwyczajowe i prawne lokalizacji obrad, miejsca, w których na przestrzeni trzech stuleci obradowała szlachta wielkopolska, ale również przedstawić nieco szczegółów związanych ze zwyczajowym miejscem odbywania sejmików w Środzie. Podstawowy wniosek płynący z ustaleń zawartych w niniejszym tekście potwierdza fakt, że już od drugiej połowy XV w. właśnie Środa była niemal nieprzerwanie centrum politycznych obrad szlachty z rozległego terytorium obejmującego dwa, a od 1768 r. trzy województwa. Poza tym udowodniono, że sejmik wielkopolski w epoce nowożytnej nie miał stałej siedziby, a jedynie potwierdzone zwyczajem i prawem pisanym miejsce gromadzenia się.
Źródło:
Res Historica; 2016, 42
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies