Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Russian language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-15 z 15
    Tytuł:
    Naruszenie fleksyjności we współczesnym języku rosyjskim z perspektywy typologii systemowej języków Gieorgija P. Mielnikowa
    Autorzy:
    Pstyga, Alicja Teresa
    Walentinowa, Olga
    Rybakow, Michaił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/603992.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-05
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Russian language; violation of felctionality; systemic typology of languages
    Opis:
                   The authors of the article discuss from the standpoint of the G.P. Melnikov's systemic typology of languages the phenomena characteristic for speech works of all functional styles of the modern Russian literary language that indicates violation of flectionality of the Russian language. The external preservation of inflexion and grammatical coordination in the event of violation of the forecast function in the designation of  cause-effect relationships of the developing events, does not indicate flexiveness.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2019, 169, 1
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    О некоторых словообразовательных особенностях русского языка Латвии (1918 – 1940 гг.)
    Some word-forming features of the Russian language Latvia (1918–1940)
    O niektórych cechach słowotwórczych języka rosyjskiego na Łotwie (1918–1940)
    Autorzy:
    Koškins, Igors
    Stoikova, Tatjana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085267.pdf
    Data publikacji:
    2022-05-30
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русский язык Латвии
    русский язык метрополии
    публицистика
    словообразование имен существительных
    język rosyjski na Łotwie
    rosyjski język metropolii
    publicystyka
    słowotwórstwo rzeczowników
    Russian language of Latvia
    Russian language metropolis
    journalism
    word formation of noun names
    Opis:
    В статье на материале русскоязычной публицистики рассматривается специфика образования имен существительных с общим значением лица в русском языке Латвии 1918 – 1940 гг. в сравнении с языком метрополии. Словообразование в этой категории имен в языке метрополии в 20–30-е гг. и далее характеризуется углубляющейся спецификацией продуктивных суффиксов -ист-; -(ов)ец-/-(ев)ец-; -щик- /-льщик. В процессе спецификации устраняется дуплетность в выражении словообразовательных значений и прямое следствие дуплетности – конкурирование номинаций в одном значении с разными суффиксами. Процесс спецификации данных словообразовательных суффиксов в русском языке Латвии в рассматриваемый период не прослеживается, здесь, напротив, наблюдается усиление дуплетности и активное конкурирование номинаций-дуплетов. Один из дуплетов часто неизвестен языку метрополии и является образованием в русском языке Латвии: спортист – спортсмен, конторист – конторщик, ленинец – ленинист.
    W artykule na materiale rosyjskojęzycznej publicystyki omówiono specyfikę tworzenia rzeczowników osobowych o ogólnym znaczeniu w języku rosyjskim na Łotwie w latach 1918–1940 w porównaniu z językiem metropolii. Słowotwórstwo w tej kategorii nazw w języku metropolii w latach 20–30. oraz późniejszych charakteryzuje się pogłębioną specyfikacją produktywnych sufiksów -ист-; -(ов)ец-/-(ев)ец-; -щик- /-льщик. W procesie specyfikacji eliminuje się dublety w wyrażaniu znaczeń słowotwórczych oraz bezpośrednią konsekwencję dubletów – konkurowanie nominacji w tym samym znaczeniu z różnymi przyrostkami. Proces ten w języku rosyjskim na Łotwie w okresie objętym badaniami nie jest obserwowany, przeciwnie, można zauważyć wzrost dubletów i aktywną konkurencję nominacji-dubletów. Jeden z dubletów często jest nieznany w języku metropolii i powstaje w języku rosyjskim na Łotwie: спортист–спортсмен, конторист–конторщик, ленинец–ленинист.
    In this article on the material of Russian-language journalism, the specifics of the formation of noun names with a general meaning of a person in the Russian language of Latvia 1918–1940 in comparison with the language of metropolis. Word formation in this category of names in the language of metropolis in the 20–30s and further characterized by a deepening specification of productive suffixes -ист-; -(ов)ец-/-(ев)ец-; -щик- /-льщик. During the specification, duplexity in the expression of word-forming  meanings and a direct consequence of duplexity – competition of  nominations in the same meaning with different suffixes – are eliminated. The process of specifying these word-forming suffixes in the Russian language of Latvia during the period under review is not traced, here, on the contrary, there is an increase in duplicity and active competition of duplex nominations. One of the duplets is often unknown to the language of the metropolis and is formed in the Russian language of Latvia: спортист – спортсмен, конторист – конторщик, ленинец – ленинист.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 2 (178); 215-238
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Językowe sposoby deprecjacji Ukrainy jako niezależnego państwa i jej delegitymizacji w dyskursie rosyjskiego radykalnego prawosławia
    Linguistic modes of depreciation of Ukraine as an independent state and its delegitimisation in the discourse of Russian radical Orthodoxy
    Языковые способы обесценивания Украины как независимого государства и ее делегитимизации в дискурсе российского радикального православия
    Autorzy:
    Zemszał, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311807.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    дискурс
    Украина
    Россия
    русский язык
    манипуляция
    dyskurs
    Ukraina
    Rosja
    język rosyjski
    manipulacja
    discourse
    Ukraine
    Russia
    Russian language
    manipulation
    Opis:
    The article is devoted to the linguistic ways of depreciation of Ukraine as an independent state. The analysed material allows us to conclude that the linguistic plane of the studied discourse reflects several ways of depreciation and delegitimisation of Ukraine as an independent state. In addition to the almost mechanical replacement of the name Украина with Малороссия, which is derived from a simple denial of Ukraine's right to independent existence, there appear such units which express certain arguments characteristic of imperial discourse: about the lack of real independence of the state (e.g. филиал, укрпроект), about the illegality of the procedures for the election of its authorities (государственный переворот), their illegal, violent character (e.g. хунта, диктатура), about the chaos prevailing on the territory of Ukraine (мазепинская самостийность, самостихийность). A characteristic feature of the Orthodox variety of imperial discourse, on the other hand, is even an indirect reference to the essentially medieval religious argumentation by pointing to the non-Christian character of the Ukrainian authorities (безбожная власть).
    Статья посвящена лингвистическим способам обесценивания Украины как независимого государства. Проанализированный материал позволяет сделать вывод, что языковая плоскость исследуемого дискурса отражает несколько способов обесценивания и делегитимизации Украины как независимого государства. Помимо почти механической замены названия Украина на Малороссия, являющейся логическим последствием простого отрицания права Украины на независимое существование, появляются такие единицы, которые выражают определенные аргументы, характерные для имперского дискурса: об отсутствии реальной независимости государства (например. филиал, укрпроект), о незаконности процедур выборов ее органов власти (государственный переворот), их незаконном, насильственном характере (например, хунта, диктатура), о хаосе, царящем на территории Украины (мазепинская самостийность, самостихийность). Характерной чертой православной разновидности имперского дискурса, с другой стороны, является даже косвенная отсылка к по сути средневековой религиозной аргументации путем указания на нехристианский характер украинских властей (безбожная власть, сатанинская хунта).
    Artykuł poświęcony jest językowym sposobom deprecjacji Ukrainy jako niezależnego państwa. Przeanalizowany materiał pozwala stwierdzić, że płaszczyzna językowa badanego dyskursu odzwierciedla kilka sposobów deprecjacji i delegitymizacji Ukrainy jako samodzielnego państwa. Obok mechanicznej wręcz zamiany nazwy Украина nazwą Малороссия, która jest pochodną prostego zaprzeczenia prawa Ukrainy do samodzielnej egzystencji pojawiają się takie jednostki, które wyrażają pewne charakterystyczne dla dyskursu imperialnego argumentacje: o braku rzeczywistej niezależności państwa (np. филиал, укрпроект), o nielegalności procedur wyłaniania jego władz (государственный переворот), ich nielegalnym, przemocowym charakterze (np. хунта, диктатура), o chaosie panującym na terytorium Ukrainy (мазепинская самостийность, самостихийность). Charakterystyczną cechą prawosławnej odmiany dyskursu imperialnego jest zaś choćby pośrednie odwoływanie się do średniowiecznej w istocie argumentacji religijnej poprzez wskazywanie na niechrześcijański charakter władz Ukrainy (безбожная власть, сатанинская хунта).
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 2 (182); 208-232
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    О проекте «Русско-польского словаря разговорной речи и общего сленга»
    ON THE PROJECT A RUSSIAN-POLISH DICTIONARY OF COLLOQUIAL LANGUAGE AND GENERAL SLANG”
    O projekcie „Rosyjsko-polskiego słownika mowy potocznej i slangu”
    Autorzy:
    Szczerbowski, Tadeusz Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181885.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-02
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    разговорная речь, сленг, польский язык, русский язык, словарь
    mowa potoczna, slang, język polski, język rosyjski, słownik
    colloquialism, slang, Polish language, Russian language, dictionary
    Opis:
    Для составления Русско-польского словаря разговорной речи и общего сленга используются три параллельных корпуса литературных текстов: Национальный корпус русского языка, Польско-русский корпус Варшавского языка, а кроме того, рабочий корпус, в который входят тексты, не включенные в состав двух упомянутых корпусов. Анализируются четыре словарные единицы: 1. отморозок; 2. (уж) что-что, а…; 3. травить анекдоты; 4. тоже мне… . 
    Do opracowania słownika używane są trzy korpusy równoległe: Narodowy Korpus Języka Rosyjskiego, Rosyjsko-polski korpus równoległy Uniwersytetu Warszawskiego  oraz korpus roboczy, w skład którego wchodzą teksty, które nie tworzą dwu wspomnianych korpusów. Przedmiotem uwagi są 4 hasła słownikowe (1. отморозок; 2. (уж) что-что, а …; 3. травить анекдоты и 4. тоже мне …).
    Three bilingual corpora of literary texts are employed to compile  the dictionary (the Russian National Corpus, the Polish-Russian and Russian-Polish Corpus of  Warsaw University, and the Home Corpus). The latter covers texts which are not created by the two former corpora, but which will be cited in the proposed dictionary.  Four entries are given in detail (1 otmorozok; 2 (uzh) chto-chto, a …; 3 travit' anekdoty, and 4 tozhe mne …).
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 2 (174); 55-67
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Расплескавшийся цветом. К.В. Душенко Красное и белое. Из истории политического языка: Сборник статей / РАН. ИНИОН. Москва: Центр гуманитарных научно-информационных исследований, 2018
    Autorzy:
    Smirnov, Ivan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181975.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-18
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    French tricolor, revolution, Russian tricolor flag, political language
    Opis:
    This review presents the author's views on the book Red and White, which deals with the multivariance of color symbolism of the political language of revolutions in France and Russia. Writers' ideas about color political language of that historical period are reflected in their literary works. The characteristic features of white, red, black and blue colors, which carry an active visual call at all times, are highlighted and described. Conducting his own analysis of the identity of the color palette of the French tricolor and Russian tricolor flags, the author of the article is based on the principles of perception of color by representatives of various ethnic groups, based on the experience of processing external impressions and mentality.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 251-257
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Родовые компоненты в процессе перевода топонимических терминов в русском и чешском языках
    Generic Components in the Process of Translation of Toponymic Terms (on the Example of Russian and Czech Languages)
    Terminy toponimiczne w języku rosyjskim i czeskim (aspekt komparatywny)
    Autorzy:
    Плесник, Лукаш
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1181962.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-18
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    топонимика, топоним, родовой элемент, родовой термин, перевод, русский язык, чешский язык
    toponimia, toponim, element rodzajowy, termin rodzajowy, tłumaczenie, język rosyjski, język czeski
    toponymy, toponym, generic element, generic term, translation, Russian language, Czech language
    Opis:
    Статья посвящена проблематике родовых компонентов топонимических терминов русского и чешского языков. В фокусе внимания находятся как главные термины исследуемой проблематики (топонимика, топоним, родовой компонент), так и процесс перевода конкретных родовых элементов и родовых терминов. Анализ осуществляется в русско-чешском сопоставительном плане, исследуются родовые компоненты топонимических терминов, относящиеся, главным образом, к хоронимам, оронимам и гидронимам. Процесс перевода реализуется соответствующими терминами принимающего языка. С одной стороны, большинство исследуемых родовых компонентов имеет в процессе перевода прямую эквивалентность, однако, с другой стороны, имеются также родовые компоненты, которые при переводе заменяются не вполне совпадающими переводными родовыми компонентами, т. е. они переводятся с помощью семантически друг с другом близлежащих лексических единиц.
    Artykuł poświęcony jest problematyce składników rodzajowych terminów toponimicznych języka rosyjskiego i czeskiego. W centrum uwagi znajdują się zarówno główne terminy badanego problemu (toponimia, toponim, składnik rodzajowy), jak i proces tłumaczenia poszczególnych elementów rodzajowych i terminów rodzajowych. Analizę przeprowadza się w rosyjsko-czeskim planie porównawczym, badane są składniki rodzajowe terminów toponimicznych, związanych głównie z choronimami, oronimami i hydronimami. Proces tłumaczenia jest realizowany w odpowiednich warunkach języka docelowego. Z jednej strony większość badanych składników rodzajowych ma bezpośrednią równoważność w procesie tłumaczenia, jednak z drugiej strony są też składniki rodzajowe, które podczas tłumaczenia zastępowane są przez niezupełnie pasujące składniki rodzajowe, tj. są tłumaczone z pomocą semantycznie bliskich jednostek leksykalnych.
    The article is devoted to the problems of generic components of toponymic terms of the Russian and Czech languages. The focus of attention is both on the main terms of the studied problem (toponymy, toponym, generic component), and the process of translation of specific generic elements and generic terms. The analysis is carried out in the Russian-Czech comparative plan, the generic components of toponymic terms, related mainly to choronyms, oronyms and hydronyms, are investigated. The translation process is implemented in the appropriate terms of the host language. On the one hand, most of the generic components under study have direct equivalence in the translation process, however, on the other hand, there are also generic components, which are replaced during translation by a not quite matching generic component, i.e. they are translated with the help of semantically nearby lexical units.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 172-184
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Corpus-based and corpus-driven research on translation and interpreting in Russian: the past, the present and the future
    Badania korpusowe nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym na materiale tekstów w języku rosyjskim: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
    Корпусные исследования письменного и устного перевода на материале текстов на русском языке: прошлое, настоящее и будущее
    Autorzy:
    Dayter, Daria
    Grabowski, Łukasz Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085266.pdf
    Data publikacji:
    2022-03-14
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    устный перевод
    письменный перевод
    корпусная лингвистика
    русский язык
    языковой корпус
    przekład ustny
    przekład pisemny
    lingwistyka korpusowa
    język rosyjski
    korpus językowy
    translation
    interpreting
    corpus linguistics
    Russian language
    language corpora
    Opis:
    Abstract (English) Recently, there has been a growing interest in descriptive and applied studies on translation conducted with the use of methodologies grounded in corpus linguistics. In this paper, we present an overview of state-of-the-art research in corpus-based and corpus-driven translation and interpreting studies conducted with the use of Russian corpora, notably parallel and comparable ones. In contrast to research conducted on other European languages (English, French, German, Spanish etc.), the considerable research tradition in Russian remains relatively unknown to a wider scholarly audience. We outline the scope of research conducted so far, present the most important parallel and comparable corpora with a Russian subcorpus used in translation and interpreting studies, discuss the state-of-the-art research methods, including descriptive and inferential statistics, and summarize selected studies of considerable impact in the discipline. Finally, we identify research gaps and outline avenues for future research.
    Корпусные исследования письменного и устного перевода на материале текстов на русском языке: прошлое, настоящее и будущее   В последнее время растет интерес к описательным и прикладным исследованиям перевода, проводимым с использованием методологий, основанных на корпусной лингвистике. В этой статье мы представляем обзор современных исследований в области письменного и устного перевода, проведенных с использованием корпусов русского языка, особенно параллельных и сопоставимых. В отличие от исследований, проводимых на других европейских языках (английском, французском, немецком, испанском и т. д.), значительная исследовательская традиция на русском языке остается относительно неизвестной широкой научной аудитории. Мы очерчиваем объем недавно проведенных исследований, представляем наиболее важные параллельные и сопоставимые корпуса с русским подкорпусом, используемые в исследованиях письменного и устного перевода, обсуждаем современные методы исследования, включая описательную и индуктивную статистику, и резюмируем избранные исследования, имеющие большое значение в дисциплине. Наконец, мы выявляем пробелы в исследованиях и намечаем направления будущих исследований.
    Badania korpusowe nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym na materiale tekstów w języku rosyjskim: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość   W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się badania opisowe i stosowane nad tłumaczeniem, wykonane z wykorzystaniem metod korpusowych. W niniejszym artykule omawiamy założenia i przykłady najnowszych badań korpusowych nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym wykonane na materiale zaczerpniętym z korpusów języka rosyjskiego, zwłaszcza równoległych i porównywalnych. W przeciwieństwie do badań nad innymi językami europejskimi (angielski, francuski, niemiecki, hiszpański itp.), pokaźny dorobek rosyjskich badaczy jest stosunkowo mało znany szerszemu gronu naukowców. Przedstawiamy zatem zakres dotychczasowych badań, przybliżamy najważniejsze korpusy równoległe i porównywalne z podkorpusem tekstów rosyjskich wykorzystane w badaniach nad tłumaczeniem ustnym i pisemnym, omawiamy najnowsze metody badawcze, w tym wykorzystanie statystyki opisowej i wnioskowania statystycznego, a także przybliżamy wybrane badania, które wywarły znaczący wpływ na dyscyplinę. Na koniec podejmujemy próbę określenia luk badawczych oraz kierunków dalszych badań.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2022, 1(177); 76-96
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The axiological potential of astrological terminology
    Aksjologiczny potencjał terminologii astrologicznej
    Аксиологический потенциал астрологической терминологии
    Autorzy:
    Turashbek, Yerol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311812.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    астрология
    гороскоп
    Национальный корпус русского языка
    эмотивное значение
    astrologia
    horoskop
    Narodowy Korpus Języka Rosyjskiego
    znaczenie emotywne
    astrology
    horoscope
    National Corpus of the Russian Language
    emotive meaning
    Opis:
    Axiological aspect shows a reflection over the phenomena associated not only with semantics, but also with pragmatics, as well as with linguacultural factors. As it can be shown by means of the materials represented in the paper, such lexical units as horoscope and astrology have similar dynamics in terms of increasing/falling popularity. In addition, at the present time, including the period between the late XX and early XXI century, there is a predominance of negative emotions related to these concepts, and this fact can be considered as the evidence of ironic attitude to the LE horoscope and astrology, as well as to this lexical and semantic group in general. To achieve our main goal and objectives, the author used data from the National Corpus of the Russian Language; text fragments were extracted from the corpus by means of continuous sampling technique. The data excerpted from the language corpus allows us to objectify the study, as well as to use elements of statistical analysis based on the quantitative data presented in the corpus. Research procedure included (1) analysis of text fragments containing lexical units mentioned above; (2) analysis of the correlation between those words, on one hand, and positive/negative/neutral parts of the evaluation scale, on the other hand.
    Аксиологический аспект языковых явлений находится в поле зрения настоящего исследования, поскольку он тесно связан не только с семантикой, но и с прагматикой лексических единиц, а также с сопутствующими лингвокультурными факторами. Так, представленный в статье материал из сферы астрологической терминологии свидетельствует о том, что такие лексические единицы, как гороскоп и астрология, имеют схожую динамику частоты употребления. Кроме того, в течение рассматриваемого периода (с конца XX до начала XXI века) наблюдается преобладание негативной оценки, связанной с этими понятиями, что можно рассматривать как свидетельство иронического отношения к лексико-семантической группе в целом. Для достижения целей и задач исследования нами использованы данные из Национального корпуса русского языка (НКРЯ); фрагменты текста извлечены из корпуса с помощью сплошной выборки, что позволило объективизировать исследование, а также применить элементы статистического анализа, основанные на количественных данных НКРЯ. Процедура исследования включала (1) анализ фрагментов текста, содержащих упомянутые выше лексические единицы; (2) анализ корреляции между лексическими единицами, с одной стороны, и положительной/отрицательной/нейтральной частями оценочной шкалы – с другой стороны.
    W centrum zainteresowania niniejszego opracowania znajduje się aksjologiczny aspekt zjawisk językowych, który jest ściśle powiązany nie tylko z semantyką, ale także z pragmatyką jednostek leksykalnych oraz towarzyszących mu czynników językowych i kulturowych. Materiał przedstawiony w artykule z zakresu terminologii astrologicznej wskazuje, że jednostki leksykalne, takie jak horoskop i astrologia, mają podobną dynamikę częstotliwości używania. Ponadto w analizowanym okresie (od końca XX do początku XXI wieku) dominuje negatywna ocena związana z omawianymi pojęciami, co można uznać za dowód ironicznego stosunku do leksykalno-semantycznej jako całości. Do przeprowadzenia badań zostały wykorzystanie dane z Korpusu Narodowego Języka Rosyjskiego; fragmenty tekstu zostały wyodrębnione z korpusu za pomocą analizy całościowej, co wpłynęło na obiektywność badań, a także wykorzystanie elementów analizy statystycznej opartej na danych ilościowych. Procedura badawcza obejmowała (1) analizę fragmentów tekstu zawierających ww. jednostki leksykalne; (2) analizę korelacji między jednostkami leksykalnymi oraz ich oceną (pozytywną/negatywną/neutralną).
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 2 (182); 233-245
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Об одном неисследованном факторе, ускорившем грамматикализацию глагольного вида в русском языке
    On one unstudied factor that promoted grammaticalization of verbal aspect in Russian
    O pewnym niezbadanym czynniku, który przyspieszył gramatykalizację aspektu czasownikowego w języku staroruskim
    Autorzy:
    Zeldowicz, Gennadij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/54101378.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    język staroruski
    aspekt czasownikowy
    prefiks leksykalny
    prefiks semantycznie pusty
    asymetria funkcjonalna
    (proto)imperfektywy
    Old Russian language
    verbal aspect
    lexical prefix
    sematically bleached prefix
    functional assymetry
    (proto)imperfectives
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony pewnej dotychczas nie opisanej okoliczności, która przyczyniła się do powstania aspektu czasownikowego w języku staroruskim. Jej istotą była poważna asymetria pomiędzy dwiema klasami czasowników: tymi posiadającymi prefiks lesykalny (tzn. zauważalnie zmieniającymi znaczenie rdzenia) a tymi posiadającymi prefiks semantycznie „pusty”. Ponieważ, z jednej strony, czasowniki tych dwóch typów miały równy stopień złożoności formalnej i, zgodnie z zasadą ikoniczności, powinni wykazywać się podobnym zachowaniem funkcjonalnym, z innej zaś strony, rezultat implikowany przez czasownik o prefiksie leksykalnym był mniej naturalny, a zatem mniej „zwarty”, bardziej „kruchy” stawał się odpowiedni „scenariusz”, język staroruski uciekł się do szczególnych środków łagodzenia opisanego kontrastu. Jednym z tych środków było szerokie użycie tzw. wtórnych (proto)imperfektywów.
    The paper is devoted to yet unstudied driving force behind development of verbal aspect in Old Russian. It consisted in crucial asymmetry between two classes of prefixal verbs: those with a lexical prefix (i.e. prefix considerably changing the meaning of the stem) and those with a semantically bleached one. As far as, on the one hand, these kinds of verbs were all in all of the same formal complexity, and, by iconicity principle, could be expected to display similar functional behavior, but, on the other hand, the result implied by verbs with lexical prefix was less natural, and hence less integral, as it were more “fragile” was the relevant “scenario”, Old Russian could be expected to undertake various measures towards mitigating the disparity, and one of such measures was the spread of so-called secondary (proto)imperfectives.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2024, 2 (186); 158-180
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Безэквивалентные языковые единицы в преподавании русского языка как иностранного в сопоставлении с немецким и польским
    Non-equivalent linguistic units in teaching Russian as a foreign language in comparison with German and Polish
    Autorzy:
    Sosnowski, Wojciech Paweł
    Ahlborn, Svetlana Olegovna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/53909709.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    non-equivalent lexis
    Russian as a foreign language
    Russian-Polish-German parallel corpora
    translation matters
    culture-specific words
    Opis:
    В любом естественном языке существует ряд лексических единиц, не имеющих эквивалентов в других языковых системах. В различных языках есть такие языковые единицы, которые тесно сопряжены с культурой, историей, обычаями, опытом данного народа и его языковой картиной мира. Эти единицы особенно заметны при сопоставлении языков, составлении двуязычных и многоязычных фразеологических и толковых словарей, преподавании иностранных языков и переводческой работе. В настоящем исследовании авторы, используя учебные материалы по русскому языку как иностранному, языковую интуицию и корпусные данные, собрали, проанализировали и классифицировали примеры лингвоспецифических слов и выражений, для которых в силу разных языковых реалий не существуют переводимые коммуникативные корреляты в немецком и польском языках. Наблюдения авторов могут представить интерес не только для исследователей и преподавателей, но и для изучающих иностранные языки.
    Any natural language contains several lexical units that do not have equivalents in other language systems. In certain languages, we can observe linguistic units that have a cultural background, as they are associated with the history, customs and experience of a given people and their linguistic imagery of the world. These units are especially noticeable when we compare any languages, compile bilingual and multilingual phraseological or explanatory dictionaries, teach foreign languages or do translation work. In our study, using Russian-language educational materials, language intuition and corpus data, we collected, analyzed, and classified examples of lingua-specific words and expressions for which due to linguistic realities there are non-translational communicative correlates in German and Polish. Our observations could be of interest not only for researchers and teachers but also for foreign language learners.
    W każdym języku naturalnym istnieje pewna liczba jednostek leksykalnych, które nie mają odpowiedników w innych systemach językowych. W różnych językach istnieją takie jednostki leksykalne, które są ściśle związane z kulturą, historią, zwyczajami, doświadczeniem danego narodu i jego językowym obrazem świata. Jednostki te są szczególnie widoczne przy porównywaniu języków, tworzeniu dwujęzycznych i wielojęzycznych słowników frazeologicznych i objaśniających, nauczaniu języków obcych i pracy tłumaczeniowej. W niniejszym artykule autorzy, wykorzystując materiały dydaktyczne dotyczące języka rosyjskiego jako obcego, intuicję językową i dane korpusowe, zebrali, przeanalizowali i sklasyfikowali przykłady słów i wyrażeń , które ze względu na odmienne realia językowe nie mają odpowiednich korelatów komunikacyjnych w języku niemieckim i polskim. Spostrzeżenia autorów mogą być interesujące nie tylko dla badaczy i nauczycieli, ale także dla osób uczących się języków obcych.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2024, 1 (185); 220-240
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Наталья В. Кабяк, Любимые советские фильмы на уроке РКИ: учебное пособие, Флинта, Москва 2022
    Наталья В. Кабяк, Любимые советские фильмы на уроке РКИ: учебное пособие, Flinta, Moscow 2022
    Autorzy:
    Drużyłowska, Dorota Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311767.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русский язык как иностранный
    советские фильмы на уроках русского языка
    языковая и реалиоведческая компетентность
    TORFL-2/B2
    TORFL-3/C1
    język rosyjski jako obcy
    filmy sowieckie na zajęciach języka rosyjskiego
    kompetencja językowa i realioznawcza
    Russian as a foreign language
    Soviet films in Russian language classes
    linguistic and realistic competence
    Opis:
    Recenzji poddano podręcznik do nauki języka rosyjskiego jako obcego Любимые советские фильмы на уроке РКИ: учебное пособие, wydany przez w Moskwie w 2022 roku. Autorka książki – dr Natallia Kabiak – jest doświadczonym lektorem języka rosyjskiego na Uniwersytecie w Melbourne (Australia). Podręcznik proponuje system zadań i ćwiczeń opartych na dziesięciu popularnych sowieckich filmach. Praca z podręcznikiem zakłada nie tylko rozwój kompetencji językowych i realioznawczych studentów, ale pozwala również na ćwiczenie umiejętności sprawdzanych na egzaminie TORFL (Test z języka rosyjskiego jako języka obcego). Dzięki kompleksowemu charakterowi proponowanych materiałów dydaktycznych uczący się doskonalą umiejętności słuchania, mówienia, pisania, ćwiczą także gramatykę i słownictwo. Podręcznik przeznaczony jest dla osób, które opanowały język rosyjski na poziomie zaawansowania B1 i wyższym i może być używany zarówno na zajęciach z nauczycielem, jak i stanowić materiały do samodzielnej nauki.
    В рецензии анализируется учебник для изучающих русский язык как иностранный Любимые советские фильмы на уроке РКИ: учебное пособие, изданный в Москве в 2022 г. Автор книги — к.ф.н. Наталья Кабяк — опытный преподаватель русского языка в Мельбурнском университете (Австралия). В учебнике представлена система упражнений по мотивам десяти популярных советских фильмов. Задания, сопровождающие просмотры кинокартин, направлены не только на развитие лингвистической и страноведческой компетенций учащихся, но и на развитие навыков, проверяемых в рамках экзамена ТРКИ (Тест по русскому языку как иностранному). Комплексный подход, представленный в разработанных материалах, позволяет учащимся развивать навыки аудирования, говорения, письма, а также совершенствовать грамматическую и лексическую компетенции. Учебник предусмотрен для иностранцев, владеющих русским языком в объёме первого сертификационного уровня и выше, и может быть использован как на занятиях с преподавателем, так и в качестве книги для самостоятельной работы.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 230-234
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Русский язык в Джорджии (США). Состояние и социальные функции языка меньшинства
    Russian language in Georgia (USA). Status and social functions of the minority language
    Język rosyjski w Georgii (USA). Stan i funkcje społeczne języka mniejszości
    Autorzy:
    Głuszkowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311763.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    русский язык за рубежом
    иммиграция
    билингвизм
    диглоссия
    меньшинства в США
    język rosyjski za granicą
    imigracja
    bilingwizm
    dyglosja
    mniejszości w USA
    Russian language abroad
    immigration
    bilingualism
    diglossia
    minorities in the U.S.
    Opis:
    So far scholars investigating Russian language in America have focused on the largest East Slavic communities in the north and northeast of the country. Since the 1990s, along with the growth of Metro Atlanta, the Russian-speaking diaspora has also increased. The sociolinguistic processes taking place in this community are related to the language choice in various domains of life, and to the transmission of the minority language (as a heritage language) to the younger generation. This article presents the results of the first stage of research on the family language policy of Slavic immigrants in Georgia based on quantitative and qualitative data related to self-assessment of knowledge of English and Russian languages depending on the sphere of life and type of speech activity (reading, writing, speaking, listening), motivation for the choice of the place of residence, social characteristics, ethnic composition of the family, participation in the cultural life of the diaspora, etc.
    До сих пор исследователи, занимающиеся русским языком в Америке сосредоточивали внимание на самых больших восточнославянских общинах на севере и северо-востоке страны. С 1990-х годов, вместе с ростом мегаполиса Атланта, увеличивается и русскоязычная диаспора, в которой происходят интересные социолингвистические процессы, связанные с выбором языка в конкретных сферах жизни и трансляцией языка меньшинства как унаследованного в молодое поколение. Данная статья представляет результаты первого этапа исследований семейной языковой политики славянских иммигрантов в Джорджии на материале количественных и качественных данных, относящихся к самооценке знания английского и русского языков в зависимости от сферы жизни и вида речевой деятельности (чтение, письмо, говорение, аудирование), мотивам выбора места жительства, социальным характеристикам респондентов, этническому составу семьи, участию в культурной жизни диаспоры и др.  
    Do tej pory badacze języka rosyjskiego w Ameryce koncentrowali się na największych społecznościach wschodniosłowiańskich na północy i północnym wschodzie kraju. Od lat 90. wraz ze wzrostem metropolii Atlanty rozrasta się także diaspora rosyjskojęzyczna, w której zachodzą ciekawe procesy socjolingwistyczne związane z wyborem języka w określonych dziedzinach życia i przekazem języka mniejszości jako odziedziczonego młodszemu pokoleniu. W artykule przedstawiono wyniki pierwszego etapu badań nad rodzinną polityką językową słowiańskich imigrantów w Georgii na podstawie danych ilościowych i jakościowych związanych z samooceną znajomości języka angielskiego i rosyjskiego w zależności od sfery życia i typu sprawności językowej (czytanie, pisanie, mówienie, słuchanie), motywacją wyboru miejsca zamieszkania, charakterystykami społecznymi, składem etnicznym rodziny, uczestnictwem w życiu kulturalnym diaspory i in.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 1 (181); 143-161
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    АВТОПЕРЕВОД В УКРАИНСКО-РУССКОЙ СМЕШАННОЙ РЕЧИ
    SELF-TRANSLATION IN UKRAINIAN-RUSSIAN MIXED SPEECH
    AUTOTŁUMACZENIE W MIESZANYM MÓWIENIU UKRAIŃSKO-ROSYJSKIM
    Autorzy:
    Palinska, Olesya
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1179968.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-07
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Украинско-русская смешанная речь, автоперевод, языковой контакт.
    Mieszane mówienie ukraińsko-rosyjskie, autotłumaczenie, kontakt językowy.
    Ukrainian-russian mixed speech, self-translation, language contact
    Opis:
    В статье рассматриваются автопереводы в украинско-русской смешанной речи (суржике) в Украине. Автор обсуждает характер автопереводов, причины их появления и влияние на них содиодемографических параметров респондентов. Как качественный, так и количественный анализ проводился на основе корпусов, собранных в центральном регионе Украины.
    Artykuł jest poświęcony autotłumaczeniom w funkcjonującym na Ukrainie mieszanym mówieniu, czyli surżykowi. Autorka przedstawia charakter autotłumaczeń, przyczyny ich pojawienia się i wpływ jaki mają na nie parametry społeczno-demograficzne respondentów. Badania prowadzono przy użyciu metodologii ilościowej i jakościowej na materiale korpusu językowego powstałego na bazie danych zebranych w centralnym regionie Ukrainy.
    The article deals with auto-translations in the Ukrainian-Russian mixed speech in Ukraine (the so-called surzhyk). The author discusses the nature of self-translations, the reasons for their appearance and the way the socio-demographic parameters of respondents influence them. Both qualitative and quantitative analyses were conducted on the basis of corpora collected in the central region of Ukraine.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2021, 1; 193-217
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Особенности перевода многословных чешских ойконимов с предлогом «na» на русский язык (с использованием лингвистических корпусов)
    Peculiarities of translation of multi-word Czech oikonyms with the preposition “na” into Russian (using linguistic corpora)
    Osobliwości tłumaczenia wielowyrazowych czeskich oikonimów z przyimkiem “na” na język rosyjski (z wykorzystaniem korpusów lingwistycznych)
    Autorzy:
    Koryčánková, Simona
    Čermáková, Aneta
    Olšák, Petr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/54103517.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    víceslovná oikonyma s předložkami
    internet
    Český národní korpus
    Národní korpus ruského jazyka
    data
    frekvence
    překlad
    analýza
    interpretace
    wielowyrazowe oikonimy z przyimkami
    Czeski Korpus Narodowy
    Narodowy Korpus Języka Rosyjskiego
    dane
    częstotliwość
    tłumaczenie
    analiza
    interpretacja
    multi-word oikonyms with prepositions
    Czech National Corpus
    National Corpus of the Russian Language
    frequency
    translation
    analysis
    interpretation
    Opis:
    Объектом нашего исследования мы поставили один из видов топонимов – ойконимы – названия поселков/городов, представляющих в каждом языке специфическую группу слов, которая характеризуется тесной связью с историко-бытовым и культурным наследием народа или страны. В чешском языке многословные ойконимы со структурами, в состав которых входят различные предлоги (nad, pod, u, v) составляют продуктивную и многочисленную группу топонимов, в то время как в русском языке встречается только одна модель многословных ойконимов (на-реке). Следуя компаративному аспекту анализа, на основе данных одноязычных корпусов Чешского национального корпуса и Национального корпуса русского языка мы определили частотность использования многословных ойконимов с предлогом на в чешском и русском языках.  Далее на примерах данных, полученных в параллельных двуязычных корпусах ЧНК (InterCorp v15) и НКРЯ, мы рассмотрели русские варианты перевода ойконимов Lysá nad Labem и Kamýk nad Vltavou из книги Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války с предлогом на.
    Przedmiotem naszych badań jest jeden z typów toponimów – oikonimy – nazwy osad/miast, które w każdym języku stanowią specyficzną grupę wyrazów charakteryzujących się ścisłym związkiem z historycznym, codziennym i kulturowym dziedzictwem narodu lub kraju. W języku czeskim oikonimy wielowyrazowe ze strukturami zawierającymi różne przyimki (nad, pod, u, v) stanowią produktywną i liczną grupę toponimów, podczas gdy w języku rosyjskim istnieje tylko jeden model oikonimów wielowyrazowych (на-реке – „na rzece“). Podążając za porównawczym aspektem analizy, na podstawie danych z jednojęzycznych korpusów Narodowego Korpusu Języka Czeskiego i Narodowego Korpusu Języka Rosyjskiego, określiliśmy częstotliwość użycia oikonimów wielowyrazowych z przyimkiem na w języku czeskim i rosyjskim.  Następnie, na przykładach danych z równoległych korpusów dwujęzycznych InterCorp v15 i NKJR, zbadaliśmy rosyjskie tłumaczenia oikonimów Lysá nad Labem i Kamýk nad Vltavou z książki Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války z przyimkiem na.
    The object of our study is one of the types of toponyms – oikonyms – names of settlements/towns, which represent in every language a specific group of words characterised by a close connection with the historical, everyday and cultural heritage of a nation or country. In Czech, multi-word oikonyms with structures that include various prepositions (nad, pod, u, v) represent a productive and numerous group of toponyms, while in Russian there is only one model of multi-word oikonyms (на-реке – “on the river”). Following the comparative aspect of the analysis, based on the data from the monolingual corpora of the Czech National Corpus and National Corpus of the Russian Language, we determined the frequency of use of multiword oikonyms with the preposition na in Czech and Russian.  Then, using examples of data from the bilingual parallel corpora of the Czech National Corpus (InterCorp v15) and National Corpus of the Russian Language, we examined the Russian translations of the oikonyms Lysá nad Labem and Kamýk nad Vltavou from the book Osudy dobrého vojáka Švejka za světové války with the preposition na.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2024, 2 (186); 181-194
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пословицы и поговорки в языковом образовании в польской школе
    Przysłowia i powiedzenia w edukacji językowej w szkole polskiej
    Proverbs and sayings in language education at Polish school
    Autorzy:
    Karolczuk, Marzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20311886.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    пословицы и поговорки
    польский учебник
    упражнения
    русский язык как иностранный
    przysłowia i powiedzenia
    polski podręcznik
    ćwiczenia
    język rosyjski jako obcy
    proverbs and sayings
    Polish textbook
    exercises
    Russian as a foreign language
    Opis:
    The results of research on proverbs and sayings in linguistics and didactics show that paremia has cognitive, educational and pedagogical functions  and, therefore, it is worth considering the use of these language units in school practice. The purpose of the article is to propose exercises that can be used in the process of teaching a foreign language, as well as to present the results of the analysis of Polish textbooks for learning Russian as a foreign language in the context of the presence in these textbooks of exercises containing paremiological units. It was assumed that learning of a foreign language, can be done through four groups of exercises, such as: 1) exercises for identifying specific phenomena, 2) productive exercises, 3) exercises developing speaking and writing skills, and 4) reflexive exercises. We analyzed 14 textbooks published in Poland in 1999-2014. 267 paremiological units and 65 exercises with proverbs and sayings were found in all the teaching materials. The study showed that the largest number of identified tasks relate to productive linguistic-cultural exercises. In the analyzed textbooks, exercises developing oral and written speech in Russian and reflexive exercises are practically absent.
    Результаты изучения пословиц и поговорок в лингвистике и дидактике показывают, что паремии обладают познавательным, образовательным и воспитательным потенциалом, в связи с этим  стоит рассмотреть вопросы использования этих языковых единиц в школьной практике. Цель статьи – представить результаты анализа польских учебников русского языка как иностранного в контексте присутствия в них упражнений, содержащих паремиологические единицы и предложить соответствующие упражнения, которые можно использовать в процессе обучения иностранному языку. Было исследовано 14 учебников, изданных в Польше в 1999-2014 годах, в которых обнаружено 267 паремиологических единиц и 65 упражнений с пословицами и поговорками. Мы установили, что обучение может реализоваться с помощью четырех групп упражнений: 1) упражнения на идентификацию определенных языковых явлений; 2) продуктивные упражнения; 3) упражнения для развития устной и письменной речи и 4) рефлексивные упражнения. В ходе работы было обнаружено, что самое большое количество заданий относится к лингвострановедческим упражнениям продуктивного характера. В книгах практически отсутствуют упражнения, развивающие устную и письменную русскую речь и рефлексивные упражнения.
    Wyniki badań nad przysłowiami i powiedzeniami pokazują, że paremie posiadają potencjał poznawczy, kształcący i wychowawczy, dlatego też dyskusja na temat  wykorzystania tych jednostek językowych w praktyce szkolnej wydaje się być aktualna. Celem artkułu jest zaproponowanie ćwiczeń, które można wykorzystać w procesie nauczania języka obcego, a także przedstawienie wyników z analizy polskich podręczników do języka rosyjskiego jako obcego w kontekście obecności w nich zadań zawierających przysłowia i powiedzenia. Ustalono, że nauczanie może być realizowane za pomocą czterech grup ćwiczeń: 1) ćwiczenia na identyfikację określonych zjawisk językowych; 2) ćwiczenia produktywne; 3) ćwiczenia rozwijające mowę i 4) ćwiczenia refleksyjne. Zbadanych zostało 14 podręczników, które były opublikowane w Polsce w latach 1999-2014. We wszystkich przeanalizowanych podręcznikach zidentyfikowano 267 jednostek językowych i 65 ćwiczeń z przysłowiami i powiedzeniami. Wyniki analizy pokazały, że największa liczba zadań odnosi się do lingwokulturoznawczych ćwiczeń o charakterze produktywnym. W książkach praktycznie nie ma ćwiczeń, które rozwijają ustną i pisemną mowę w języku rosyjskim oraz ćwiczeń refleksyjnych.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2023, 3 (183); 231-249
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-15 z 15

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies