Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "władza" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 44
Tytuł:
Władza sądownicza wobec partii politycznych w Polsce – zagadnienia wybrane
Autorzy:
Uliasz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523855.pdf
Data publikacji:
2011-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
władza sądownicza
partia polityczna
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest roli, jaką władza sądownicza spełnia względem partii politycznych w Polsce. Główny nurt rozważań dotyczy uprawnień kontrolnych, przyznanych przez ustawodawcę poszczególnym organom władzy sądowniczej wobec partii politycznych. Autor zwraca uwagę na szczególną pozycję Trybunału Konstytucyjnego, którego zadaniem jest czuwanie nad przestrzeganiem i poszanowaniem zasady pluralizmu politycznego. Piszący omawia także kompetencje Sądu Najwyższego oraz Sądu Okręgowego w Warszawie jako sądu rejestrowego, istotne przede wszystkim w procedurze wpisu partii politycznych do ewidencji. Opracowanie wzbogacone jest licznymi przykładami z orzecznictwa.
The paper discusses the role of the judiciary in relation to political parties in Po- land. Primarily, it deals with the statutory right of the judiciary, i.e. the right to exercise control over political parties. The Author’s major concern is to emphasi- ze the particular role played by the Constitutional Court whose responsibility is to control whether the rule of political pluralism is complied with. Additional- ly, the paper discusses the responsibilities of the Supreme Court and the District Court in Warsaw (Sąd Okręgowy w Warszawie) which maintains the register of political parties. Those responsibilities are particularly important as far as the procedure to register a political party is concerned. The text also includes a large number of relevant court decisions.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 2 (6); 99-110
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System rządów w Rzeczypospolitej Polskiej: charakterystyka i diagnoza wątpliwości. Uwagi wprowadzające
The Political System in the Republic of Poland: Its Characteristics and the Diagnosis of Doubts. Introductory Remarks
Autorzy:
Grzybowski, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523857.pdf
Data publikacji:
2012-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
władza państwowa
system rządów
Opis:
Ukształtowanie relacji strukturalnych i funkcjonalnych pomiędzy instytucjami władzy publicznej należy do kluczowych właściwości każdego z systemów polityczno-ustrojowych i – w płaszczyźnie jurydycznej – konstytucyjnych. Wybór systemu podstawowych rozwiązań w tym zakresie określa sposób wykonywania władzy w państwie tj. system rządzenia; w innej wersji terminologicznej: system rządów. Z metodologicznego punktu oglądu można mówić, co najmniej, o dwóch płaszczyznach analizy mechanizmu sprawowania władzy (określanego jako „system rządów”), czyli o normatywnym (konstytucyjno-prawnym) i praktycznym (polityczno-behawioralnym) systemie rządów. W Polsce przy kształtowaniu konstytucyjnego „systemu rządów”, w toku prac nad projektami Konstytucji RP z 1997 r., istotnymi punktami odniesienia były: a) system rządów parlamentarno-gabinetowych (zwłaszcza w postaci „zracjonalizowanej”), b) system parlamentarno-prezydencki (zwany, aczkolwiek niejednoznacznie, „systemem pośrednim”) oraz – na dalszym planie – „system rządów prezydenckich” (system prezydencki).
The shaping of structural and functional relations between bodies of state authority is one of the key characteristics of any political system and – at the juridical level – of any constitutional system. The choice of basic solutions in this regard determines the method of exercising authority in the state, i.e. its system of rule; also referred to as a system of government. From the methodological perspective, we may distinguish at least two levels of the analysis of the state power mechanism (referred to as the „system of government”), i.e. the normative (constitutional-legal) system of government and the practical (political-behavioural) one. In Poland, when developing the constitutional „system of government,” in the course of work on the drafts of the 1997 Constitution of the Republic of Poland, the relevant points of reference included: a) the parliamentary-cabinet system (particularly in the „rationalized” form), b) the parliamentary-presidential system (referred to as, quite ambiguously, an „indirect system”), and – to a lesser degree - the „system of presidential rule” (presidential system).
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2012, 1 (9); 129-150
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prerogatywy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i zakres jego władzy samodzielnej do powoływania sędziów
Prerogatives of the President of the Republic of Poland and His Scope Discretionary Power to Appoint Judges
Autorzy:
Chorążewska, Anna
Grądzka, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51447505.pdf
Data publikacji:
2024-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
president
prerogatives
rationalized parliamentary system
fourth power
neutral power
discretionary power
prerogatywy
prezydent
zracjonalizowany system parlamentarny
czwarta władza
władza neutralna
władza dyskrecjonalna
Opis:
The thesis analyses the extent of the Polish President’s discretionary power to appoint judges. The starting point for the discussion is an examination of the origins of the term prerogative and its appearance in Polish literature, followed by an analysis of the constitutional position of the President of the Republic of Poland in the powers’ system. The paper posits two theses. The understanding of prerogatives in Polish legal science fundamentally differs from that of the British term Royal Prerogatives. The constitutional model of the President’s position in Art. 126 of the Constitution assumes an active presidency. Although the President is not entitled to conduct the affairs of the State, as the head of State, using his powers, he performs the functions of the Constitution’s guardian and the arbiter as a guarantor of the continuity of State authority.
Praca analizuje zakres władzy samodzielnej Prezydenta RP do powoływaniu sędziów. Punktem wyjścia dla rozważań jest badanie genezy terminu prerogatywa i jego pojawienia się w polskim piśmiennictwie, a następnie analiza pozycji ustrojowej Prezydenta RP w systemie władzy. W pracy stawia się dwie tezy. W polskiej nauce prawa rozumienie pojęcia prerogatywa jest zasadniczo odmienne od przypisywanego brytyjskiemu the Royal Prerogatives. Określony w art. 126 Konstytucji model ustrojowy pozycji prezydenta zakłada aktywną prezydenturę. Choć Prezydent nie jest uprawniony do realizacji funkcji rządzenia, to jednak jako głowa państwa, korzystając z osobistych uprawnień, pełni funkcje strażnika konstytucji oraz arbitra jako gwarant ciągłości władzy państwowej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 3(79); 71-84
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekazanie kompetencji organów władzy państwowej na podstawie art. 90 Konstytucji RP. Zagadnienia wybrane
Autorzy:
Opaliński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524777.pdf
Data publikacji:
2010-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kompetencje organów państwowych
władza państwowa
Opis:
Postępujące w Europie procesy integracyjne implikowały konieczność wykształcenia prawnych mechanizmów określających relacje prawa wewnętrznego z aktami obcej władzy publicznej. Polski ustrojodawca stworzył stosowną regulację, ujmując ją w ramy art. 90 Konstytucji. Artykuł podejmuje związane z tym zagadnienia dotyczące przekazywania kompetencji organów państwowych organizacjom i organom międzynarodowym. Na wstępie wyjaśniono, kto może przekazać określone kompetencje oraz komu można je przekazać. Uwzględniając poglądy doktryny i orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego wskazano, co stanowi przedmiot przekazania, oraz które kompetencje stanowią nienaruszalny trzon suwerenności państwowej. W dalszej części dokonano analizy trybów wyrażenia zgody na ratyfikację umowy międzynarodowej na podstawie w art. 90, określając ich wzajemne usytuowanie. Następnie poddano analizie rolę i udział Prezydenta w procesie ratyfikacji. Na podstawie dokonanych ustaleń podjęto próbę oceny współczesnej regulacji konstytucyjnej, formułując stosowne wnioski de lege ferenda.
Progressing integration processes in Europe generate the need to create legal mechanisms determining relations of the domestic law with the acts of foreign official authority. Polish constitutional legislator created appropriate regulation in the article 90 of Constitution. Present study describes issues associated with handing over of state agencies competences for international organizations and bodies. In the beginning there was made an explanation who can hand over competences and whom is qualified to hand them over for. Considering the explanation of doctrine and the judicial decisions of The Constitutional Tribunal there was showed, which of competences could be handed over and which of them constitutes the inviolable hard core of the national sovereignty. Hereinaf- ter there was made analysis of modes of giving consent to the ratification of an international agreement based in article 90, determining their mutual location. Next there were analyzed the role and participation of the President in the rati- fication process. On the basis of made arrangements there was taken an attempt of evaluation of the contemporary constitutional regulation, formulating appro- priate conclusions de lege ferenda.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 4 (4); 85-101
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władza sądownicza w wybranych państwach postjugosłowiańskich (Słowenia, Chorwacja)
The Juridical power in selected postyugoslave states – Slovenia and Croatia
Autorzy:
Wojnicki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524893.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rządy prawa
władza sądownicza
sądy konstytucyjne
Opis:
System rządów w Republice Słowenii oraz Republice Chorwacji jest ukształtowany w oparciu o trójpodział władzy – na ustawodawczą, wykonawczą oraz sądowniczą. Władzę sądowniczą sprawują niezależne sądy. Sądy orzekają zgodnie z regulacjami konstytucyjnymi, ustawowymi oraz zgodnie z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi. Struktura sądownicza w Republice Słowenii jest czteroszczeblowa: Sąd Najwyższy, 4 sądy wyższe o właściwości miejscowej, 11 sądów dystryktowych oraz 44 sądy okręgowe. Z kolei do grupy sądów wyspecjalizowanych zaliczamy: wyspecjalizowane sądy pracy i spraw społecznych oraz Sąd Administracyjny. Struktura sądów powszechnych w Republice Chorwacji jest ukształtowana w sposób następujący: sądy rejonowe, sądy żupańskie, Sąd Najwyższy. Natomiast do grupy sądów wyspecjalizowanych zaliczamy: sądy ds. wykroczeń, sądy gospodarcze, Wyższy Sąd ds. Wykroczeń, Wyższy Sąd Gospodarczy oraz Sąd Administracyjny.
The government in the Republic of Slovenia is organized on the principle of separation of powers into legislative, executive and judicial branches. Judicial power is exercised by the courts. The judiciary is autonomous and independent. The courts administer justice according to the Constitution and law, as well as according to international agreements and treaties in force. Judges and lay assessors participate in the administration of justice in conformity with the law. In the Republic of Slovenia the administration of justice is carried out by 44 district courts, 11 regional courts, 4 higher courts: labour courts and social court, Higher Labour and Social Court, the Administrative Court of the Republic of Slovenia and the Supreme Court of the Republic of Slovenia. In addition to courts with general jurisdiction, there are 4 labour courts and 1 social court. There are responsible for ruling on individual and collective labour-related disputes and on social disputes. For second-degree ruling the Higher Labour and Social Court is responsible.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2013, 4 (16); 11-40
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja Rządu Republiki Serbii w systemie organów władzy
Autorzy:
Wojnicki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525221.pdf
Data publikacji:
2010-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
system organów władzy
rząd
władza wykonawcza
Opis:
Kwestie polityki w Serbii określają zasady współczesnej republikańskiej demokracji przedstawicielskiej. W tym systemie premier jest szefem rządu ukształtowanym w systemie wielopartyjnym. Władzę wykonawczą sprawuje rząd. Władza ustawodawcza jest sprawowana zarówno przez Zgromadzenie Narodowe, jak i rząd. Władza sądownicza jest sprawowana przez niezależne sądy. Rząd Republiki Serbii stanowi kluczowy segment władzy wykonawczej. Na jego czele stoi przewodniczący rządu, nazywany także premierem. Sef rządu jest wybierany przez Zgromadzenie Narodowe, na wniosek prezydenta, po wcześniejszych konsultacjach głowy państwa z grupami parlamentarnymi. Ministrowie są powoływani przez premiera i zatwierdzani przez parlament.
Politics of Serbia are limited to the rules of a modern parliamentary representa- tive democratic republic. In this system, the Prime Minister of Serbia is the head of government, and of a multi-party system. Executive power is exercised by the government. Legislative power is vested in both the government and the Na- tional Assembly of Serbia. The Judiciary is independent of the executive and the legislature. The Government of Serbia (Vlada Srbije) is the main element of the executive branch of government in Serbia. It is led by the Prime Minister (Predsednik Vlade), commonly abbreviated to premier (premijer). The Prime Minister is chosen by the National Assembly on the proposal of the President who names the designate Prime Minister after talks with all parliamentary leaders. Ministers are nominated by the Prime Minister and confirmed by the Parliament.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 2,3 (2,3); 113-130
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja Rady Gabinetowej w polskim systemie ustrojowym
Autorzy:
Opaliński, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524361.pdf
Data publikacji:
2011-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rada gabinetowa
system ustrojowy
władza wykonawcza
Opis:
Artykuł przedstawia problematykę instytucji Rady Gabinetowej, rozumianej jako jedna z form współpracy wewnątrz władzy wykonawczej. Na wstępie przedstawiono ewolucję Rady Gabinetowej w kolejnych polskich regulacjach ustrojowych począwszy od ustawy konstytucyjnej z 1947 roku. Wyjaśniono, że również przed ukonstytuowaniem tej instytucji w polskiej praktyce ustrojowej dochodziło do wspólnych posiedzeń Prezydenta i rządu, podyktowanych potrzebą ich współdziałania. Szczegółowej analizie poddano instytucję Rady Gabinetowej we współczesnej polskiej regulacji ustrojowej. Na podstawie dokonanych ustaleń podjęto próbę oceny funkcjonowania Rady Gabinetowej z perspektywy niespełna czternastu lat obowiązywania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku.
In the article there is presented the issue of the Cabinet Advice, understood as one of forms of cooperation between the executive authorities. In the beginning there was showed the evolution of the Cabinet Advice in the Polish constitution regulations having begun since the charter of the Constitution from 1947. There was explained that even before this Constitution, in Polish political practice, meetings of the President and the government also happened, because of the need of cooperation between them. The Cabinet Advice was subjected to a detailed analysis in the contemporary Polish political regulation. On the basis of made arrangements there was taken an attempt of evaluation the functioning of the Cabinet Advice from a perspective of less than fourteen years of the validity of Polish Constitution from 2nd April 1997.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2011, 1 (5); 109-126
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawnoustrojowy status ministra w projektach Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wniesionych do Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego
Autorzy:
Woźnicki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524979.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
minister
rząd
władza wykonawcza
government
executive power
Opis:
Pierwszym etapem prac nad przygotowaniem Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. było wniesienie projektów w trybie określonym w ustawie konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1992 r. Ostatecznie wniesiono 8 projektów, przygotowanych przez prezydenta RP, członków Zgromadzenia Narodowego oraz grupę obywateli. W omawianych projektach przedstawiono różnorodne propozycje dotyczące pozycji rządu i funkcjonowania władzy wykonawczej. Natomiast odnośnie regulacji trybu powoływania ministrów, zakresu ich kompetencji oraz odpowiedzialności indywidualnej i solidarnej członków rządu zgłoszone projekty były zbliżone. W zasadniczej części treść omawianych projektów nie odbiegała od norm wyrażonych w Małej konstytucji, wprowadzała natomiast pewne modyfikacje istniejących rozwiązań. Główne różnice pomiędzy projektami dotyczyły kwestii trybu działania Rady Ministrów oraz określania kompetencji ministrów. Omawiane projekty były przedmiotem dalszych prac w Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i stały się podstawą do opracowania statusu ministra w Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r.
The first stage of work over the Constitution of the Republic of Poland passed on 2 April, 1997, was introducing the Constitution Projects according to procedure regulated in Constitution-Preparing Law of 1992. In result, there were 8 Constitional Projects, introduced by the President of the Republic of Poland, members of National Assembly and group of citizens. In those projects were many proposals of legal regulations concerning the government and the model of executive power. However the legal regulations included in those projects concerning appointing of ministers, their competences and form of individual ministerial responsibility as well as cabinet collective responsibility were similar. Most of the regulations concerning ministers included in those projects were not different from the rules of the Small Constitution of 1992, although some changes were introduced. The main issues were the way of government work and the way to determine the competences of ministers. Those projects were used in further works of Constitutional Commission and were the foundation for the process of forming the final Constitution regulations placing the minister in the Constitution of the Republic of Poland passed on 2 April, 1997.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 3 (19); 213-232
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie niezależności Prokuratora Generalnego w Polsce
Autorzy:
Frankiewicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524268.pdf
Data publikacji:
2010-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prokurator
organy władzy
odpowiedzialnosć
władza wykonawcza
Polska
Opis:
Niniejsze opracowanie jest próbą wskazania na rzeczywiste skutki wejścia w życie ustawy z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze oraz niektórych innych ustaw w zakresie oddzielenia funkcji Prokuratora Generalnego od stanowiska Ministra Sprawiedliwości. Argumenty podnoszone w toku debaty nad projektem ustawy pozwalały przypuszczać, że w jej efekcie Prokuratorowi Generalnemu zapewniona zostanie duża doza niezależności. W gruncie rzeczy zmiany polegają natomiast na zmianie powiązania funkcjonalnego z władzą wykonawczą, na zerwaniu powiązań między bieżącą polityką a prokuraturą dzięki rezygnacji z podporządkowania ministerstwu sprawiedliwości, a nie na separacji. W opracowaniu poruszona została zatem kwestia nowego usytuowania Prokuratora Generalnego wśród organów władzy, sposób jego powoływania i dostępne mechanizmy odpowiedzialności.
The hereby study is an attempt to indicate the factual effects of the introduction of the Act of October 9, 2009 on the Modification of the Act on Public Prosecutor’s Office and Other Acts regarding the Division between the Function of the General Public Prosecutor and the Post of Minister of Justice. Arguments raised during the debate on the bill allowed to assume that, as an effect of the act, the General Public Prosecutor shall be granted a large deal of independence. In fact, the modifications consist in a change regarding a functional relation with the executive power, dissolving any relations with the current policy and the public prosecutor’s office due to the resignation from the subordination to the Ministry of Justice, and not separation. The issue of the new positioning of the General Public Prosecutor among the authorities, the procedure of appointing him and available mechanisms of liability, have been indicated in the study.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2010, 1 (1); 191-202
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Evolution of the Systemic Position of the Prime Minister of Hungary - Legal Regulations and Constitutional Practice
Ewolucja pozycji ustrojowej premiera Węgier - regulacje prawne i praktyka konstytucyjna
Autorzy:
Wojnicki, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918906.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
systemic transformation
democratization
parliamentarianism
executive
Prime Minister
executive power
Hungary
transformacja systemowa
demokratyzacja
parlamentaryzm
władza
wykonawcza
premier
władza wykonawcza
Węgry
Opis:
The article discusses the issues of evolution of the political position of heads of government in Hungary. The time frame is between 1990 and 2020. A wide historical spectrum is included as well, showing the transformations of the supreme bodies of state power. After 1989, Hungary opted to establish a parliamentary cabinet system, with some strengthening of the government’s powers. The institution of the Prime Minister has become a real instrument of political power for the leaders of political factions in the countries discussed. The analysis takes into account both constitutional regulations and political practice over the past nearly 30 years. A particular strengthening of the political position of the Prime Minister can be seen after 2010.
W artykule poruszono problematykę ewolucji pozycji politycznej szefów rządów na Węgrzech. Ramy czasowe obejmują lata 1990-2020. Uwzględniono również szerokie spektrum historyczne, ukazujące przemiany najwyższych organów władzy państwowej. Po 1989 r. Węgry zdecydowały się na ustanowienie parlamentarnego systemu gabinetów, z pewnym wzmocnieniem uprawnień rządu. Instytucja Prezesa Rady Ministrów stała się realnym instrumentem władzy politycznej przywódców frakcji politycznych w omawianych krajach. Analiza uwzględnia zarówno regulacje konstytucyjne, jak i praktykę polityczną ostatnich prawie 30 lat. Szczególne wzmocnienie pozycji politycznej Prezesa Rady Ministrów widać po 2010 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 481-499
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between independence and political subordination. A brief outline of the constitutional history of the judiciary in Poland in the years 1918–2018
Między niezawisłością a politycznym podporządkowaniem. Krótki zarys konstytucyjnej historii władzy sądowniczej w Polsce w latach 1918–2018
Autorzy:
Mojski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942139.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
judiciary
Polska
constitution
1918–2018
władza sądownicza
Polska
konstytucja
Opis:
On November 11, 2018, 100 years have passed since Poland regained its independence. This period, however, was not entirely the period of the peaceful development of a fully independent state, but a relatively short period of freedom (1918–1939) was interrupted by German occupation during World War II, and then by limited sovereignty and subjection to the Soviet Union in the years 1944–1989. It was not until 1989 that Poland entered again the path of political change that led to the democratization of social and political life and to the adoption in 1997 of the democratic Constitution that is still in force today. This difficult time is in line with the equally difficult history of the Polish judiciary, with the changing constitutional foundations of its organization and sometimes dramatic practice of its functioning. The aim of this study is to synthetically outline these issues, including the basic Polish constitutional norms of 1918– 2018 regarding the judiciary and a brief description of their impact on the functioning of Polish judicial authorities.
W dniu 11 listopada 2018 r. minęło 100 lat od odzyskania niepodległości przez Polskę. Okres ten nie należał jednak niestety w całości do czasu spokojnego rozwoju niepodległego państwa, ale po stosunkowo krótkim okresie wolności (1918–1939) wiązał się najpierw z niemiecką okupacją w czasie II wojny światowej, a następnie z ograniczoną suwerennością i podległością Związkowi Radzieckiemu w latach 1944–1989. Dopiero w 1989 roku Polska weszła ponownie na drogę przemian ustrojowych, które doprowadziły do demokratyzacji życia społecznego i politycznego i do przyjęcia w 1997 roku obowiązującej do dziś demokratycznej Konstytucji. W ten niełatwy czas wpisuje się równie trudna historia polskiego sądownictwa, ze zmieniającymi się konstytucyjnymi podstawami jego organizacji oraz dramatyczną niekiedy praktyką funkcjonowania. Celem tego opracowania jest syntetyczne zarysowanie tych zagadnień, z uwzględnieniem podstawowych polskich norm konstytucyjnych z lat 1918–2018 dotyczących sądownictwa i krótkim opisem ich wpływu na funkcjonowanie polskich organów sądowniczych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 167-175
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja ustrojowa Prezydenta Tureckiej Republiki Cypru Północnego
Position of the President of the Turkish Republic of Northern Cyprus
Autorzy:
Szczurowski, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524758.pdf
Data publikacji:
2018-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Turecka Republika Cypru Północnego
władza wykonawcza
prezydent
państwa nieuznawane
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza pozycja ustrojowej Prezydenta Tureckiej Republiki Cypru Północnego (TRCP). TRCP jest zaliczana do tzw. quasi-państw, czy też „państw nieuznawanych”. W pierwszej kolejności zostało zatem omówione pojęcie quasi-państwa, oraz wyjaśniono powody dla których taki byt ustrojowy winien być przedmiotem analizy ze strony doktryny prawa konstytucyjnego. W zasadniczej części artykułu szczegółowo opisano najważniejsze regulacje dotyczące Prezydenta TRCP, takie jak sposób wyboru, odpowiedzialność, oraz jego kompetencje wobec organów władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Osobne rozważania poświęcono kompetencjom Prezydenta TRCP w zakresie obronności i bezpieczeństwa, których istotny charakter wynika ze skomplikowanej sytuacji prawno-międzynarodowej TRCP. Podjęto również próbę oceny ukształtowanego w Konstytucji TRCP modelu prezydentury, pod kątem możliwości zaklasyfikowania go do jednego z modeli wyróżnianych w doktrynie. Omówiono również kwestię wpływu jaki na rozwiązania ustrojowe TRCP wywierają regulację konstytucyjne Turcji, która jest dla TRCP tzw. „państwem patronackim”.
The subject of this article is an analysis of the position of the President of the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC). TRCP is considered as the so-called quasi-state, also referred to as “unrecognized state”. In the first place a notion of a quasi-state was discussed and reasons for which this systemic being must be subject to analysis from the point of view of constitutional law were given. The main part of the article is dedicated to a detailed description of the most important regulations related to TRNC President, such as method of election, responsibility, his competence towards legislative authorities, executive bodies and judiciary units. Separate considerations were intended for competence of TRNC President with regard to defensiveness and security, which are crucial due to complicated legal and international situation of TRNC. Also, an attempt to evaluate the presidency model applicable in TRNC Constitution in terms of classifying it as one of the models distinguished in the doctrine was taken. Besides, the impact of constitutional regulations of Turkey being the so-called “patron state” for TRNC on TRNC systemic solutions was discussed.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 1 (41); 87-112
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Checks and balances w procedurze budżetowej w Polsce
Checks and Balances in the Budget Procedure in Poland
Autorzy:
Pest, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762522.pdf
Data publikacji:
2024-02-29
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
public finance
state budget
budget procedure
checks and balances
legislative power
executive power
finanse publiczne
budżet państwa
procedura budżetowa
władza ustawodawcza
władza wykonawcza
Opis:
The article presents the checks and balances in the budget procedure in Poland. In the first place, the article explains the term checks and balances. Next the article discusses the constitutional regulation of the budget procedure and the public authorities that participate in this procedure. These considerations allow to distinguish “budget checks and balances” and describe them from the point of view of the relationship between the public authorities participating in the budget procedure. The article also presents the legal nature of the state budget and the legal norms contained therein, the differences between the state budget and the Budget Act and the issue of the draft budget versus the principle of discontinuation of works of the parliament.
Artykuł dotyczy problematyki checks and balances w procedurze budżetowej w Polsce. W pierwszej kolejności w artykule zostaje wyjaśniony termin checks and balances. Następnie artykuł omawia konstytucyjną regulację procedury budżetowej oraz występujące w tej procedurze organy władzy publicznej. Rozważania te pozwalają na wyróżnienie „budżetowych checks and balances” oraz ich omówienie z punktu widzenia relacji pomiędzy organami władzy publicznej biorącymi udział w procedurze budżetowej, ze szczególnym uwzględnieniem opracowania, uchwalenia i kontroli wykonania budżetu. Poruszone są również wątki charakteru prawnego budżetu państwa i zawartych w nim norm prawnych, różnic pomiędzy budżetem państwa i ustawą budżetową, a także zagadnienie projektu ustawy budżetowej a dyskontynuacji prac parlamentu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2024, 1(77); 67-81
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres konstytucyjnych uprawnień Prezydenta Federacji Rosyjskiej
Scope of the constitutional powers of the President of the Russian Federation
Autorzy:
Alkowska, Aleksandra
Wilczewska-Furmanek, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523923.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Federacja Rosyjska, system konstytucyjny, władza wykonawcza, urząd Prezydenta, konstytucyjne uprawnienia Prezydenta
Opis:
Celem artykułu jest ustalenie zakresu konstytucyjnych uprawnień Prezydenta Federa-cji Rosyjskiej oraz przybliżenie zagadnień odnoszących się do posiadanych przez gło-wę państwa kompetencji względem władzy ustawodawczej, wykonawczej, sądowniczej, także względem narodu oraz tych, które według ustawy zasadniczej uznawane są jako tzw. „inne”. Kolejnym celem jest potrzeba zbadania, czy wszelkie przyznane Prezyden-towi kompetencje są wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem oraz czy istnieje po-trzeba zmiany zakresu przyznanych uprawnień, a jeśli tak to czy należy je poszerzyć czy zawęzić. Treść artykułu odpowiada na pytania związane z powyższymi kwestiami oraz pozwala wyciągnąć wnioski, iż szeroki zakres kompetencji Prezydenta wskazuje niewąt-pliwe na jego nadrzędną pozycję względem pozostałych władz, a ilość oraz ranga posia-danych przez głowę państwa uprawnień wykraczają poza klasyczny model systemu se-miprezydenckiego.
The aim of the article is to determine the scope of constitutional rights of the President of the Russian Federation and to bring issues related to the competences held by the head of the state in relation to the legislative, executive, and judiciary authorities, including the nation and those that are considered by the Constitution as so-called “other”. An-other goal is to investigate whether all competences granted to the President are used as intended and whether there is a need to change the scope of the rights granted, and if so, whether they should be extended or narrowed. The content of the article answers questions related to the above issues and allows to draw conclusions that the President’s wide range of powers undoubtedly determines his superior position in relation to other authorities, and the number and rank of powers held by the head of the state go beyond the classical model of the semipresidential system.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 3(49); 41-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 28 listopada 2019 r., sygn. akt III CSK 275/17
Gloss to the Decision of the Supreme Court of 28 November 2019, file reference number III CSK 275/17
Autorzy:
Jagoda, Joanna Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928990.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność odszkodowawcza
władza publiczna
samorząd terytorialny
compensation responsibility
public authority
local government
Opis:
Teza wyrażona w glosowanym orzeczeniu, iż powiat ponosi wyłączną odpowiedzialność za szkodę spowodowaną wydaniem przez starostę wadliwej decyzji administracyjnej w ramach administracji architektoniczno-budowlanej, jest co do zasady słuszna. Jednak odpowiedzialność ta nie wynika – jak założył Sąd w komentowanym wyroku – z charakteru zadań wykonywanych przez starostę, lecz z obecnych regulacji prawnych zawartych w kodeksie cywilnym (art. 417 § 2). Błędne ustalenie charakteru zadań z zakresu administracji architektoniczno-budowlanej spowodowało oddalenie roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego, mimo iż w okresie, gdy była podejmowana przedmiotowa decyzja o pozwoleniu na budowę, obowiązywał art. 4202 k.c., przewidujący odpowiedzialność solidarną Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego za szkody wyrządzone przy wykonywaniu określonych ustawami zadań z zakresu administracji rządowej.
The thesis expressed in the glossed judgment that the poviat bears sole responsibility for the damage caused by the issuing of a defective administrative decision by the starost as part of the architectural and construction administration is, in principle, correct. However, this responsibility does not result – as the Court assumed in the commented judgment – from the nature of the tasks performed by the starost, but from the current legal regulations contained in the Civil Code (Art. 417 § 2). Incorrect determination of the nature of the tasks in the field of architectural and construction administration resulted in the dismissal of claims for damages against the State Treasury and local government unit despite the fact that at the time when the decision on the building permit was taken, Art. 4202 of the Civil Code, providing for joint liability of the State Treasury and of a local government unit for damages caused in the performance of government administration tasks specified by law, was in force.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 599-607
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 44

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies