Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "the political" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 24
Tytuł:
Principles of the political system of the Republic of Poland
Zasady ustroju politycznego w Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Giżyńska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942145.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
principles of the political system political system, constitution Republic of Poland
zasady ustroju politycznego
system polityczny
konstytucja
Rzeczpospolita Polska
Opis:
The subject of this study is to present principles of the system determine political character of the state and the system ruling in it of power. The analysis is covered constitutional regulations referring to the following principal principles: principle of the sovereignty of Nation, principle of democratic legal state, principle of freedom and of laws of individual, principle of the division of authorities, principle of the political pluralism, principle of the supreme position of the Constitution, principle of the decentralization of the official authority, principle of the decentralization of the official authority. The work is based on the legal-dogmatic method.
Przedmiotem opracowania jest ukazanie prawnych ram zasad ustroju, które określają charakter ustrojowy państwa i panujący w nim system władzy. Analizie poddano konstytucyjne regulacje dotyczące następujących zasad ustroju państwa: zasada suwerenności Narodu, zasada demokratycznego państwa prawnego, zasada wolności i praw jednostki, zasada podziału władz, zasada pluralizmu politycznego, zasada nadrzędności konstytucji, zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego, zasad społecznej gospodarki rynkowej. W pracy wykorzystano metodę prawno-dogmatyczna.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 41-54
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja prezydenta Republiki Czeskiej po wprowadzeniu bezpośrednich wyborów prezydenckich
The position of the president of the Czech Republic after the introduction of direct presidential elections
Autorzy:
Czyżniewski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929121.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wybory prezydenckie
System polityczny Republiki Czeskiej
kompetencje prezydenta
system półprezydencki
presidential elections
semi-presidential system
presidential powers
The political system of the Czech Republic
Opis:
W 2011 r. w Republice Czeskiej wprowadzono bezpośrednie wybory prezydenckie. Autor bada jak zmieniło to pozycję prezydenta Republiki. Wśród konstytucjonalistów przeważa teza, że wybory bezpośrednie są elementem budowy silnej pozycji prezydenta w ustroju demokratycznym, a wybrany w ten sposób prezydent powinien mieć szerokie kompetencje i odgrywać istotną rolę w systemie politycznym danego państwa. Analizując przepisy konstytucji oraz aktywność polityczną prezydentów Republiki Czeskiej, autor uznaje, że wbrew tej tezie, czeski ustawodawca zdecydował się zrównoważyć silną legitymację wyborów powszechnych ograniczonym katalogiem kompetencji. Stało się tak, ponieważ zmiana sposobu wyboru prezydenta była projektem politycznym, a nie efektem merytorycznej debaty nad porządkiem konstytucyjnym.
In 2011, direct presidential elections were introduced in the Czech Republic. The Author examines how this changed the position of the President of the Republic. The prevailing opinion among constitutionalists is that direct elections are an element of creating a strong position of the president in a democratic system, and the president elected in this way should have broad powers and play an important role in the political system of the country. Analyzing the provisions of the constitution and the political activity of the presidents of the Czech Republic, the Author concludes that, contrary to this thesis, the Czech legislator decided to balance the strong legitimacy of direct elections with a limited catalog of competences. This happened because the change in the way the president was elected was a political project, and not the result of a substantive debate on the constitutional order.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 89-100
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ sytuacji międzynarodowej na kształt dwudziestowiecznych polskich konstytucji
The Impact of the International Situation on the Shape of the Twentieth-Century Polish Constitutions
Autorzy:
Tokarski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18104748.pdf
Data publikacji:
2023-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sytuacja międzynarodowa
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
funkcje ustrojowe Prezydenta
integracja europejska
international situation
the Constitution of the Republic of Poland
the President’s political functions
European integration
Opis:
The subject of the article is the issue of the impact of the international situation on the shape of Polish twentieth-century fundamental laws and the determination of how the Polish constitutional legislator made it possible to implement the assumptions of Polish foreign policy. The first part of the article discusses the impact of the international situation on the provisions of the Constitutions of 1921 and 1935, with particular emphasis on the provisions relating to wartime. The second part of the article draws attention to the issues of political changes related to Poland’s membership in the Eastern Bloc countries. The third part of the article concerns the impact of the geopolitical situation on the shape of constitutional reforms during the period of Poland’s political transformation. The last part of the article analyzes the impact of Polish aspirations for European integration and NATO accession on the shape of the currently binding Constitution of 1997.
Tematem artykułu jest kwestia wpływu sytuacji międzynarodowej na kształt polskich dwudziestowiecznych ustaw zasadniczych i określenie, w jaki sposób polski ustrojodawca umożliwiał realizację założeń polskiej polityki zagranicznej. W pierwszej części opracowania omówiony został wpływ sytuacji międzynarodowej na postanowienia Konstytucji z 1921 r. i 1935 r., ze szczególnym uwzględnieniem przepisów odnoszących się do czasu wojny. W części drugiej artykułu zwrócono uwagę na kwestie zmian ustrojowych związanych z przynależnością Polski do państw bloku wschodniego. Część trzecia artykułu dotyczy wpływu sytuacji geopolitycznej na kształt reform konstytucyjnych w okresie transformacji ustrojowej Polski. W ostatniej części opracowania dokonano analizy wpływu polskich dążeń do integracji europejskiej i wstąpienia do NATO na kształt obecnie obowiązującej Konstytucji z 1997 r.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 4(74); 25-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Principle of Protection of local Self-Government in the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997
Zasada ochrony samorządu lokalnego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
Autorzy:
Chorążewska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940686.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rule protection of constitutional bases safeguarding the local self-government
local self-government
the principle of the political system rule of local self-governance
rule of subsidiarity
rule of self-standing
rule of decentralization
samorząd terytorialny
zasada ustroju
reguła samorządności terytorialnej reguła pomocniczości
reguła samodzielności
reguła decentralizacji
reguła ochrony podstaw konstytucyjnych samorządności terytorialnej
Opis:
Quite a few studies, including the comparative-legal ones, have been devoted to the legal status of local self-government’s, but not many of them have regarded this institution’s status within the constitutional system from the viewpoint of the Polish state’s constitutional identity (its axiology). Moreover, the Polish literature so far has been lacking a complex study of this topic. Hence, the intention of this study is to attempt a systematic and comprehensive analysis of the political status of the local self-government in order to find and recreate the principle of the Polish political system which is adequate to that institution. The need to make such an analysis is obvious when we consider that the Polish Constitution of 2nd April 1997 does not name the principle of the system that would directly pertain to the constitutional position of this institution. To remove that lack of analysis, this article is devoted to constitute’s study of the institution of the local self-government discussed through the prism of the principle of protection of localself-government.
Wiele opracowań naukowych, w tym porównawczo-prawnych, poświęcono statusowi prawnemu samorządu lokalnego, ale niewiele z nich zostało odniesionych do statusu tej instytucji w systemie konstytucyjnym z punktu widzenia konstytucyjnej tożsamości państwa polskiego (jego aksjologii). Co więcej, w polskiej literaturze do tej pory brakowało kompleksowej analizy wskazanego zagadnienia. W związku z tym celem tego opracowania jest próba systematycznej i kompleksowej analizy statusu politycznego samorządu lokalnego w celu znalezienia i odtworzenia zasady polskiego systemu politycznego odpowiedniej dla tej instytucji. Potrzeba dokonania takiej analizy staje się oczywista, gdy weźmiemy pod uwagę, że polska Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r. Nie określa zasady systemu, która bezpośrednio dotyczyłaby konstytucyjnej pozycji tej instytucji. Aby usunąć ten brak, niniejszy artykuł poświęcony jest studiom nad instytucją samorządu lokalnego omawianą przez pryzmat zasady ochrony samorządu lokalnego
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 5 (51); 249-269
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustrój republikański z perspektywy stulecia Konstytucji marcowej z 1921 r.
The republican system from the perspective of the century of the March Constitution of 1921
Autorzy:
Uziębło, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929732.pdf
Data publikacji:
2021-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
republikańska forma rządów
zasady ustrojowe
ewolucja ustroju Rzeczypospolitej Polskiej
republican form of government
constitutional principles
evolution of the
political system of the Republic of Poland
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie ewolucji pojmowania republikańskiej formy rządów w Rzeczypospolitej Polskiej. Analiza ta dotyczy nie tylko regulacji prawnej tej zasady ustrojowej, ale także zmian poglądów doktryny konstytucyjnej na kwestie postrzegania zasady republikańskiej, w tym elementów na nią się składających. Rozbieżności postrzegania zasady republikańskiej formy rządów wśród badaczy były i są znaczące, co pokazuje, że przez ponad 100 lat niepodległego państwa polskiego spory te w dalszym ciągu są aktualne. Wspomniane różnice w interpretacji zasady republikańskiej dotyczą przede wszystkim elementów materialnych tej zasady, ujawniających związek pomiędzy ustrojem republikańskim a innymi zasadami ustrojowymi, przede wszystkim zasadą suwerenności ludu (narodu), zasada podziału władzy oraz zasadą określającą system rządów. W tym celu konieczne staje się dekodowanie tych zasad z uwzględnieniem tradycji republikańskich, a co za tym idzie w sposób pozwalający na realizacje tych wartości, które legły u podstaw stworzenia ustroju republikańskiego, nie tyle jako negacji monarchii, lecz jako formy stanowiącej dla niej alternatywę.
The main purpose of this article is to show the evolution of the understanding of the republican form of government in the Republic of Poland. This analysis concerns not only the legal regulation of this constitutional principle, but also refers to changes in the views of the constitutional doctrine on the perception of the republican principle, including its components. Discrepancies in the perception of the principle of the republican form of government among researchers were and are significant, which shows that for over 100 years of an independent Polish State, these disputes are still vigorous. The aforementioned differences in the interpretation of the republican principle concern primarily the material elements of this principle, revealing the relationship between the republican system and other principles of the system, first of all the principle of the sovereignty of the people (the nation), the principle of the separation of powers and the principle defining the system of government. For this reason, it becomes necessary to decode these rules in a way that respects the republican traditions. and, consequently, in a way that allows the implementation of the values that underpin the creation of the republican system, not so much as a negation of the monarchy, but as an alternative form to it.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 4 (62); 17-37
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Relations Between the Third Republic of Poland and the Catholic Church in the Program Documents of Political Parties. An Attempt of Classification and Evaluation of Selected Postulates
Relacje III Rzeczypospolitej Polskiej i Kościoła katolickiego w dokumentach programowych partii politycznych. Próba klasyfikacji i oceny wybranych postulatów
Autorzy:
Stępień, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850685.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
partie polityczne
Państwo
kościół katolicki
the state
political parties
catholic church
Opis:
Relations between the Third Republic of Poland and the Catholic Church remain one of the aspects of contemporary political rivalry. Political parties have specific postulates regarding this aspect of contemporary social reality, which, as a rule, are part of the relevant program documents. The proposals of individual political circles, apart from substantive issues, differ in terms of scope, degree of detail and possibility of implementation due to the non-compliance of possible changes with the relevant provisions of the Constitution of April 2, 1997, the Concordat between the Third Republic of Poland and the Holy See, statutory regulations concerning the matter of mutual relations between the state and the church, or various non-legal circumstances related primarily to specific social moods.
Stosunki na linii III Rzeczypospolita Polska – Kościół katolicki pozostają jednym z aspektów współczesnej rywalizacji politycznej. Partie polityczne posiadają określone postulaty dotyczące tego aspektu współczesnej, społecznej rzeczywistości, które, co do zasady, stanowią element właściwych dokumentów programowych. Propozycje poszczególnych środowisk politycznych, poza kwestiami merytorycznymi, różnią się między sobą zakresem przedmiotowym, stopniem uszczegółowienia oraz możliwością realizacji ze względu na brak zgodności ewentualnych zmian z treścią właściwych przepisów Konstytucji z 2 kwietnia 1997r., Konkordatu pomiędzy III Rzeczypospolitą Polską i Stolicą Apostolską, regulacji ustawowych dotyczących materii relacji wzajemnych pomiędzy wspólnotą państwową i kościelną, czy różnorakie okoliczności pozaprawne, związane przede wszystkim z określonymi nastrojami społecznymi.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 339-351
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalne podejście do Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r. – „walka o konstytucję” jako polityczny kamuflaż w sporach aksjologicznych w Polsce (2015–2021)
Instrumental Approach to the Constitution of 2 April 1997 – the “Fight for the Constitution” as Political Camouflage in Axiological Disputes in Poland (2015–2021)
Autorzy:
Maj, Przemysław
Kowalczyk, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129845.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
political values
polish constitutional dispute
the left
the right
wartości polityczne
polski spór o konstytucję
lewica
prawica
Opis:
From the perspective of an external observer, the Polish dispute over the 1997 Constitution concerns the question of compliance with the applicable constitutional norms and more generally, the rule of law. However, looking at this dispute through the prism of axiology, it is possible to put forward the thesis that both sides of the political conflict (the government and its opposition) instrumentalised the ‘fight for the constitution’, treating it as one of the tools for achieving political goals. Those taking part in it pursued opposing political values, while the constitution itself, the rule of law and the hierarchy of legal acts were treated instrumentally. The aim of the article is to explain the sources of conflicting attitudes towards the 1997 Basic Law. The applied theoretical basis of the article and the reference point for the analysis of the conflict is the circular model of political values.
Patrząc z perspektywy obserwatora zewnętrznego, polski spór o ustawę zasadniczą z 1997 r. dotyczy przestrzegania obowiązujących norm konstytucyjnych i bardziej ogólnie, reguły praworządności. Jednak spoglądając na ten konflikt przez pryzmat aksjologii można postawić tezę, że strony konfliktu politycznego (rządzący i opozycja) instrumentalizowały „walkę o konstytucję”, traktując ją jako jedno z narzędzi służących osiąganiu celów politycznych. Uczestnicy tego konfliktu dążyli do realizacji przeciwstawnych wartości politycznych, a ustawa zasadnicza, praworządność i hierarchia aktów prawnych miały charakter drugorzędny. Celem artykułu jest wyjaśnienie źródeł sprzecznych postaw wobec Konstytucji z 1997 r., a zastosowaną podstawą teoretyczną i punktem odniesienia dla analizy tego konfliktu jest kołowy model wartości politycznych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 53-65
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evolution of the Presidency in Poland since 1989
Ewolucja pozycji ustrojowej prezydenta w Polsce od 1989 roku
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942154.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
president
the executive power
constitution
political institutions
prezydent
organy władzy wykonawczej konstytucja
organy władzy
Opis:
The article examines the evolution of the presidency in Poland since its re-establishment in 1989 until the present Constitution of the Republic of Poland. It analyses the regulations relating to the legal competences of the president. Many of the president’s originally broad competences have been changed or limited. The institution of the president has been included in the executive branch; however, due to the varied nature of president’s competences, it cannot be treated as an organ of the public administration.
Przedmiotem artykułu jest ewolucja instytucji prezydenta od jej reaktywacji w 1989 r. do obecnie obowiązującej Konstytucji RP. Analizie poddane zostały regulacje dotyczące kształtu prawnego tej instytucji. Początkowo duży zakres kompetencji prezydenta uległ pewnym przekształceniom i ograniczeniom. Urząd prezydenta został zaliczony do organów władzy wykonawczej. Jednak jego różnorodny charakter kompetencji nie pozwala zaliczyć go do organów administracji publicznej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 137-143
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instytucja Prezydenta IV Rzeczypospolitej Polskiej
The Institution of the President of the Fourth Republic of Poland
Autorzy:
Koziełło, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850667.pdf
Data publikacji:
2023-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
IV Rzeczpospolita Polska
ustrój polityczny
Prezydent RP
konstytucja
The Fourth Republic of Poland
political system
constitution
President of the Republic of Poland
Opis:
The article is a presentation of concepts concerning the institution of the President of the Republic of Poland in the system of the Fourth Republic, promoted by Law and Justice and the League of Polish Families. Both groups took the position that the president should be made the most important person in the state, with influence over all areas of political life. The president would have the right to determine with the government the main directions of state policy, direct the work of the government according to his will, influence the legislative process so that it proceeds in accordance with his expectations, and control the judiciary. It was believed that this would make the head of state, coming from one party or the other, more effective in implementing the vision of the Fourth Republic.
Artykuł stanowi przedstawienie koncepcji dotyczących instytucji Prezydenta RP w ustroju IV Rzeczypospolitej, propagowanych przez Prawo i Sprawiedliwość oraz Ligę Polskich Rodzin. Oba ugrupowania stały na stanowisku, że należy uczynić z prezydenta najważniejszą osobę w państwie, mającą wpływ na wszystkie dziedziny życia politycznego. Prezydent miałby prawo ustalać wraz z Radą Ministrów główne kierunki polityki państwa, kierować pracami Rady Ministrów zgodnie ze swoją wolą, wpływać na proces ustawodawczy, aby przebiegał zgodnie z jego oczekiwaniami oraz kontrolować władzę sądowniczą. Uważano, że dzięki temu głowa państwa, wywodząca się z jednej lub drugiej partii, będzie bardziej skuteczna we wprowadzaniu w życie wizji IV Rzeczpospolitej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 5(75); 285-298
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do partycypacji. Wstęp do analizy rozwiązań konstytucyjnych w III RP w kontekście koncepcji otwartej demokracji
The Right to Participate. Introduction to the Analysis of Constitutional Solutions in the Third Polish Republic in the Context of the Concept of Open Democracy
Autorzy:
Plecka, Danuta
Och, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162191.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
partycypacja polityczna
demokracja otwarta
Konstytucja RP
political participation
open democracy
Constitution of the Republic of Poland
Opis:
One of the basic elements that distinguish open democracy is civic participation, understood quite broadly, as it covers all civic activities, including non-election activities. Such a wide range of participatory rights was also included in the 1997 Constitution of the Republic of Poland. However, while in the case of open democracy, there were postulates referring to participation as an obligation of citizens towards the community, in the basic law it is limited to civil rights. The aim of the article is to present the characteristics of the phenomenon on both planes.
Jednym z podstawowych elementów wyróżniających demokrację otwartą jest partycypacja obywatelska rozumiana dość szeroko, bo obejmująca wszystkie aktywności obywatelskie, także poza wyborcze. Tak szeroki zakres praw partycypacyjnych został także zamieszczony w Konstytucji RP z 1997 r. O ile jednak w przypadku demokracji otwartej pojawiły się postulaty mówiące o partycypacji jako zobowiązaniu obywateli względem wspólnoty, o tyle w ustawie zasadniczej ogranicza się ją do praw obywatelskich. Celem artykułu jest przybliżenie charakterystyki zjawiska na obu płaszczyznach.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 215-223
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Axiology of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997
Aksjologia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525030.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Constitution of the Republic of Poland – axiology of constitution – constitutional
values – political system – socio-economic system
Opis:
This work is an attempt to determine the axiological basis for the constitutional system of the Republic of Poland. Summing up the findings concerning the fundamental values of the state political system underlying the solutions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, we can conclude that it should have the following attributes: to be the common good of all the citizens, a democratic state implementing the idea of the sovereignty of the Nation and civic society, a state that is ruled by law, independent and sovereign, secular, diligent and efficient, implementing the concept of separation of powers. The constitutional values referring to the status of “human and citizen” are: the dignity and freedom of the person, equality and solidarity of all persons, an individual’s personal, social and legal security and the protection of their freedoms and rights. In accordance with the Constitution of the Republic of Poland, the axiological foundation of the socio-economic system is social market economy based on three pillars: 1) freedom of economic activity, 2) private ownership, 3) solidarity, dialogue and cooperation of social partners. The list of these values should be complemented with the social values which determined the adoption of the concept of social market economy, social justice and social security of citizens.
Niniejsze opracowanie stanowi próbę określenia aksjologicznych podstaw konstytucyjnego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. Sumując ustalenia dotyczące fundamentalnych wartości ustroju politycznego państwa, na których są oparte rozwiązania Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., możemy stwierdzić, iż powinno ono posiadać następujące przymioty: być dobrem wspólnym wszystkich obywateli, państwem demokratycznym, w którym jest urzeczywistniana idea suwerenności Narodu i społeczeństwa obywatelskiego, prawnym, niepodległym i suwerennym, świeckim, rzetelnym i sprawnym, realizującym koncepcję podziału władzy. Wartościami konstytucyjnymi odnoszącymi się do statusu „człowieka i obywatela” są: godność człowieka, jego wolność, równość wszystkich i ich solidarność, bezpieczeństwo osobiste, socjalne i prawne jednostki, jak też ochrona jej wolności i praw. Fundamentem aksjologicznym ustroju społeczno-gospodarczego Konstytucja RP czyni społeczną gospodarkę rynkową, opartą na trzech filarach: wolności działalności gospodarczej; 2) własności prywatnej, 3) solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych. Katalog tych wartości trzeba uzupełnić o te wartości społeczne, które determinowały przyjęcie koncepcji społecznej gospodarki rynkowej: sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa socjalnego obywateli.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 6 (28); 228-246
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Nation-State Relation in the Constitution of the Republic of Poland
Relacja naród-państwo w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Frankiewicz-Bodynek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920670.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sovereignty of a nation
sovereignty of a state
identity of the polish nation
nation–state relation
political meaning of the term “nation”
suwerenność narodu
suwerenność państwa
Naród w znaczeniu politycznym
naród w znaczeniu etnicznym
tożsamość narodu polskiego
stosunek narodu do państwa
Opis:
The subject of this study is to determine the mutual relations in which the creator of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 located the nation and the state. The text presents two opposing trends, showing how this relationship is perceived in the literature of the so-called Western countries and countries that have joined this group in recent decades. Arguments pointing to the empirical truth of the current presented by Polish representatives of science - the East European trend were presented. It was pointed out that the state is not an indispensable nation-building criterion, and thus that the state is not always primary toward the nation. Then, two concepts of the nation adopted in the Constitution of the Republic of Poland were presented, and it was shown that the expectations of the “political nation” and the “cultural nation” toward the organs of state authority may refer to completely different spheres of state activity.
Przedmiotem niniejszego opracowania jest ustalenie, w jakich wzajemnych relacjach twórca Konstytucji RP z 1997 r. usytuował naród i państwo. W tekście przedstawiono dwa przeciwstawne nurty, wskazujące, jak postrzegany jest ten stosunek w literaturze tzw. państw zachodu oraz państw, które wstąpiły do tego grona w przeciągu ostatnich dekad. Przedstawione zostały argumenty wskazujące na empiryczną prawdziwość nurtu prezentowanego przez polskich przedstawicieli nauki - nurtu wschodnioeuropejskiego. Wskazano, iż państwo nie jest nieodzownym kryterium narodowotwórczym, a co za tym idzie, iż państwo nie zawsze jest pierwotne względem narodu. Następnie zaprezentowano dwie koncepcje narodu przyjęte w Konstytucji RP oraz wykazano, że oczekiwania „narodu politycznego” i „narodu kulturowego” względem organów władzy państwowej odnosić się mogą do zgoła odmiennych sfer działalności państwa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 331-341
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentalization of the Constitutional Order as a Tool of Political Control in the Post-Soviet Space. The Case of the Republic of Georgia
Instrumentalizacja porządku konstytucyjnego jako narzędzie kontroli politycznej w przestrzeni postsowieckiej. Przypadek Republiki Gruzji
Autorzy:
Brodowski, Jan
Krzysztan, Bartłomiej
Piechowiak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928748.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Georgia
constitution
the rule of law
state of law
political system
Gruzja
konstytucja
idea praworządności
państwo prawa
system polityczny
Opis:
Georgia is one of the most democratized states in the post-Soviet space. This article presents the mechanisms of instrumentalization and ideologization of the Georgian constitution and its political and social context. The absence of a consolidated state of the law was found to have four causes: 1) colonial experiences of the Enlightenment; 2) heritage of Soviet legislation; 3) rapid Westernization of the legal system; 4) political actors and parties manipulating the constitution in the name of particularistic interests.
Gruzja jest jednym z najbardziej zdemokratyzowanych państw w regionie Kaukazu Południowego i Azji Centralnej. Celem artykułu jest przedstawienie mechanizmów instrumentalizacji i ideologizowania konstytucji w bieżącej walce politycznej oraz wskazanie kontekstu politycznego i społecznego. Wyróżniono cztery zasadnicze przyczyny braku skonsolidowanego państwa prawa: 1) kolonialne doświadczenia oświecenia, 2) dziedzictwo sowieckiego prawodawstwa, 3) szybka westernizacjia systemu prawnego, oraz 4) manipulowanie konstytucją przez graczy i partie polityczne dla realizacji partykularnych celów i interesów.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 281-290
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Problem of the Constitutionality of State of the Epidemic and the Restrictions on Political Freedoms and Rights. Legal and Comparative Sketch
Problem konstytucyjności stanu epidemii i ograniczeń wolności i praw politycznych. Rys prawno-porównawczy
Autorzy:
Haczkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162220.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
The Constitution
state of the epidemic
state of natural disaster
legality
political freedoms and rights
Konstytucja
stan epidemii
stan klęski żywiołowej
legalność
wolności i prawa polityczne
Opis:
The outbreak of the COVID-19 epidemic in the world made it necessary to take action to minimize the negative consequences for human health and life and the economy. Citizens’ political freedoms and rights are among the most important rights in a democratic state. In Poland, the Minister of Health introduced the “state of epidemic” by way of a regulation. The procedure and rank of adopted legal acts raised constitutional doubts from the very beginning. First of all, the failure to introduce one of the constitutionally defined states of emergency, especially a state of natural disaster, which by its nature corresponded the best to the epidemic situation in the country. The author put forward the thesis that the state of the epidemic announced in Poland did not meet the constitutional requirements and that there were no grounds for the introduced restrictions on the freedom and rights of an individual. Legal solutions introduced in selected countries in terms of their constitutionality are also compared.
Wybuch pandemii wirusa COVID-19 na świecie spowodował konieczność podjęcia działań mających na celu zminimalizowanie negatywnych skutków dla zdrowia i życia ludzi oraz gospodarki. Wolności i prawa polityczne obywateli należą do najważniejszych praw w demokratycznym państwie. W Polsce Minister Zdrowia wprowadził w drodze rozporządzenia stan epidemii. Procedura i ranga przyjętych aktów prawnych od początku budziły wątpliwości konstytucyjne. Przede wszystkim niewprowadzenie jednego z konstytucyjnie określonych stanów nadzwyczajnych, w szczególności stanu klęski żywiołowej, który ze swej natury najlepiej odpowiadał sytuacji epidemicznej w kraju. Autorka wysunęła tezę, że stan epidemii ogłoszony w Polsce nie spełniał wymogów konstytucyjnych i brak było podstaw dla wprowadzonych ograniczeń wolności i praw jednostki. Dokonała również porównania rozwiązań prawnych wprowadzonych w wybranych państwach pod kątem ich konstytucyjności.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 385-397
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostateczność orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w regulacjach obowiązujących przed 1997 r. oraz koncepcje ostateczności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w trakcie prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego i w projektach Konstytucji
The finality of judgments of the Constitutional Court in the regulations before 1997 and concepts of finality of judgments of the Constitutional Court during the work of the Constitutional Commission of the National Assembly and in the drafts of Constitution
Autorzy:
Orzechowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524966.pdf
Data publikacji:
2015-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ostateczność orzeczeń
Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego
sądownictwo konstytucyjne
transformacja ustrojowa
projekty konstytucji
finality of judgements
Constitutional Commission of the National Assembly
constitutional judicature
political transformation
drafts of the constitution
Opis:
Celem publikacji jest omówienie zagadnienia ostateczności orzeczeń Trybunału Kon-stytucyjnego. Dostrzegalną datą w historii tego zagadnienia jest 1997 r., co związane jest z uchwaleniem Konstytucji. W okresie od początku sądownictwa konstytucyjnego (czy-li od 1982 r.) aż do uchwalenia Konstytucji RP dominował, uwarunkowany systemem politycznym, pogląd o braku potrzeby ustanowienia wszelkich pozaparlamentarnych (a tym bardziej niezależnych od parlamentu) form kontroli konstytucyjności stanowio-nego prawa. Skutkowało to tym, że orzeczenia Trybunału o niezgodności ustaw z prze-pisami konstytucyjnymi poddane zostały kontroli władzy ustawodawczej. W wyniku zasadniczych zmian ustrojowych po 1989 r. rozpoczęły się prace zmierzające do uchwa-lenia nowej konstytucji. Formalny początek prac datowany jest na dzień 7 grudnia 1989 r., kiedy to powołane zostały do życia Komisje Konstytucyjne każdej z izb Par-lamentu, a później Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego. To właśniepodczas prac KKZN dyskutowano nad zagadnieniem ostateczności orzeczeń. W pracy omówię właśnie tę dyskusję i przedstawię koncepcje ostateczności orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego w projektach konstytucji, by w końcu przedstawić model ostateczno-ści orzeczeń przyjęty w Konstytucji RP z 1997 r.
The aim of this publication is to discuss issues of finality of judgments of the Constitu-tional Court. Noticeable date in the history of this matter is year 1997, which is asso-ciated with the enactment of the Constitution. From beginning of the constitutional ju-diciary (since 1982) until the enactment of the Constitution of the Republic of Poland, a view of lack of need for any extra-parliamentary (and even more independent of par-liament) forms of the constitutionality of legislation dominated the scene. And it was conditioned by the political system. This meant that the Constitutional Tribunal’s ru-ling of non-compliance with the provisions of the constitutional laws have been subjec-ted to the control of the legislature. Work towards adoption of the new Constitution be-gan as a result of a major political changes after 1989. Actual beginning of the work is dated on 7 December 1989, when Constitutional Commissions of each of the houses of the Parliament were appointed, and later on the Constitutional Commission of the Na-tional Assembly. It was during the work of the Constitutional Commission of the Na-tional Assembly when issue of finality of judgments was discussed. In this article I will discuss that discussion and introduce concepts of finality of judgments of the Constitu-tional Court in the drafts of Constitution, to finally present a model of finality of judge-ments adopted in the Constitution of 1997.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2015, 1(23); 49-69
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 24

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies