Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "interpretation;" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Konstytucjonalizm przeciwko demokracji konstytucyjnej? Uwagi na tle Against Constitutionalism Martina Loughlina
Constitutionalism Against Constitutional Democracy? Remarks on Martin Loughlin’s Against Constitutionalism
Autorzy:
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197704.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucjonalizm
demokracja konstytucyjna
światopogląd
interpretacja
constitutionalism
constitutional democracy
worldview
interpretation
Opis:
The subject of the article is a polemic with M. Loughlin’s thesis that constitutionalism as a philosophy of governance can be realized only in one form. Referring to the theory of worldviews, it can be said that the styles of constitutional interpretation stem from different experiences and accompany different practices. Although various doctrines may be united by a commitment to democracy, irreducible social pluralism determines the constant dispute over the best interpretation of the constitution. Constitutional democracy can be one of the forms of constitutionalism, if it is perceived as an interpretative concept.
Przedmiotem artykułu jest polemika z tezą M. Loughlina, iż konstytucjonalizm jako filozofia rządzenia może być urzeczywistniona tylko w jednej formie. Odwołując się do teorii światopoglądów stwierdzić można, że style interpretacji konstytucji wyrastają z odmiennych doświadczeń i towarzyszą odmienny praktykom. Aczkolwiek różnorodne doktryny łączyć może przywiązanie do demokracji, to nieredukowalny pluralizm społeczny determinuje nieustający spór o najlepszą interpretację konstytucji. Demokracja konstytucyjna może stanowić jedną z form konstytucjonalizmu, jeżeli ujmuje się go jako pojęcie interpretacyjne.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 51-62
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwag kilka o sformalizowanych instrumentach wykładni prawa administracyjnego w działalności sądów administracyjnych
A few remarks on the formalized instruments of judicial interpretation of administrative law by administrative courts
Autorzy:
Tykwińska-Rutkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940832.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wykładnia prawa
wykładnia prawa administracyjnego sformalizowane instrumenty wykładni prawa
wyroki sądów administracyjnych uchwały NSA
ocena prawna
wskazania co do dalszego postępowania
interpretation of law
administrative law interpretation formalized instruments of law interpretation
administrative courts’ judgments resolutions of the Supreme Administrative Court
legal appraisal
guidelines on court proceedings
Opis:
Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wybranych uwag o niektórych sformalizowanych instrumentach wykładni prawa administracyjnego w działalności sądów administracyjnych. Sądy te bez wątpienia uczestniczą w ustalaniu znaczenia określonych przepisów prawa lub ich fragmentów, dokonując tzw. wykładni operatywnej (decyzyjnej) w toku rozpatrywania konkretnej sprawy sądowoadministracyjnej. Ponadto udział sądów administracyjnych w procesie wykładni prawa administracyjnego należy łączyć z uchwałodawczą działalnością Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten najważniejszy obszar działalności pozaorzeczniczej sądu bezpośrednio wpływa na orzecznictwo sądowoadministracyjne, a w szerszej perspektywie także na orzecznictwo administracyjne. Bez względu na to, który z analizowanych instrumentów wykładni wykorzystują sądy administracyjne, dokonywana z ich wykorzystaniem wykładnia istotnie przyczynia się do rozwoju nieskodyfikowanego prawa administracyjnego i jego nauki.
The main purpose of this article is to present some of the formalized instruments of judicial interpretation of administrative law by administrative courts. There are no doubts that administrative courts take part in the process of interpretation of administrative law by using different means. The most popular instrument is a court judgment – court interprets law for the purpose of issuing a decision. The administrative courts’ participation in the interpretation of law should be also linked to the Supreme Administrative Court’s resolutions. No matter which of the described formalized instruments of the interpretation of law is used by administrative courts, the outcome of the interpretation process contributes to the development of non-codified administrative law and its science.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 107-131
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o wyroki interpretacyjne Trybunału Konstytucyjnego – głos w dyskusji
Dispute over the Interpretative Verdicts of the Constitutional Tribunal – the Standpoint in the Discussion
Autorzy:
Dąbrowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940856.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
spór
Trybunał Konstytucyjny
Sąd Najwyższy
wyroki interpretacyjne
wykładnia prawa
Konstytucja
koncepcje wykładni prawa
litigation
the Constitutional Tribunal
the Supreme Court
interpretative verdicts
law interpretation
the Constitution
methods of law interpretation
Opis:
Opracowanie składa się z kilku części. W pierwszej autor przedstawia definicję wyroków interpretacyjnych oraz krótką historię sporu toczącego się pomiędzy Trybunałem Konstytucyjnym a Sądem Najwyższym, który dotyczy ww. orzeczeń. Autor nie cytuje i nie omawia argumentów przedstawionych w literaturze przedmiotu. Wskazuje on, że spór koncentruje się wokół trzech zagadnień: dopuszczalności wydawania wyroków interpretacyjnych, ich wiążącej mocy oraz wyroków interpretacyjnych jako podstaw do wznowienia postępowania sądowego i administracyjnego w trybie art. 190 ust. 4 Konstytucji.W drugiej części artykułu autor przedstawia argumenty przemawiające za ograniczeniem liczby wydawanych przez TK wyroków interpretacyjnych. Spowodowane jest to faktem, iż nie posiadają one swoich podstaw prawnych w przepisach ustawy zasadniczej oraz prowadzą do naruszenia zasady niezawisłości sędziów.W ostatniej części autor prezentuje stanowisko dotyczące jednej z genetycznych przy-czyn powstania sporu pomiędzy TK i SN. Uważa on, iż praprzyczyna konfliktu tkwi w różnych koncepcjach wykładni prawa stosowanych przez TK i przez sądy. Trybunał wykorzystuje koncepcję wykładni derywacyjnej natomiast Sąd Najwyższy z zasady koncepcję wykładnia klaryfikacyjnej. Koncepcje te nie są ze sobą spójne, oparte są na innych założeniach i w konsekwencji stanowią jeden z czynników generujących spór.
The article consists of few parts. At the beginning, the author discusses a definition of interpretative verdicts and a history of the dispute between The Supreme Court and the Constitutional Tribunal over this kind of judgments. The author doesn’t present arguments that are described in literature but climes that the dispute concerns three problems: legality of interpretative verdicts, their binding force and interpretative verdicts as a base for reopening proceedings.In the second part, two arguments against delivering interpretative verdicts are for-med. The author claims that the Constitutional Tribunal should limit a number of such judgments because there is no legal ground for interpretative verdicts in the Constitution and because they abridge independence of judges of the Supreme Court and other courts.In the last part of the article, the author describes a genetic cause of the litigation be-tween the Tribunal and courts. It is claimed that the dispute has been generated by dissenions between methods of interpretation of legal acts used by the Tribunal and the Supreme Court. The Tribunal takes advantage of the method of derivation and the Supreme Court usually uses the method of clarification. These methods are in contrary to each other and because of this they are the base of the dispute.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 2 (36); 29-54
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretation of Constitution or of Constitutional Act by the Constitutional Court of the Slovak Republic
Interpretacja Konstytucji lub ustawy konstytucyjnej przez Sąd Konstytucyjny Republiki Słowackiej
Autorzy:
Dobrovičová, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/940993.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
power of the Constitutional Court of the Slovak Republic
interpretation of the constitution or of constitutional acts
generally binding nature of the interpretation
uprawnienie Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej
wykładnia konstytucji lub aktów konstytucyjnych
ogólnie wiążący charakter wykładni
Opis:
This paper analyzes the power of the Constitutional Court of the Slovak Republic (hereinafter only as “Constitutional Court”) to provide legal interpretation of the Constitution or of constitutional acts, to ensure the solution of disputes between governmental bodies applying the Constitution of the Slovak Republic. The analysis of the individual decisions confirms that it is not possible to determine that the purpose of these proceedings is fulfilled. The author further states that even after the judgement of the Constitutional Court, the appointing powers of the president in cooperation with other constitutional bodies remain an open problem.
Niniejszy artykuł analizuje uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego Republiki Słowackiej (zwanego dalej „Trybunałem Konstytucyjnym”) do zapewnienia interpretacji prawnej Konstytucji lub aktów konstytucyjnych, aby zapewnić rozwiązywanie sporów między organami rządowymi stosującymi Konstytucję Republika Słowacji. Analiza po- szczególnych decyzji potwierdza, że nie można ustalić, czy cel tego postępowania został osiągnięty. Autor stwierdza ponadto, że nawet po wyroku Trybunału Konstytucyjne- go, kompetencje prezydenta w zakresie powoływania we współpracy z innymi organa- mi konstytucyjnymi pozostają otwartym problemem.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 6 (52); 157-164
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Everyone has Their own Socrates
Każdy ma swojego Sokratesa
Autorzy:
Kseňák, Štefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928654.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
law
homeostasis
Constitution
constitutionality
interpretation
power division
social context
prawo
homeostaza
konstytucja
konstytucyjność
wykładnia
podział
władzy
kontekst społeczny
Opis:
Law is a social construction. It focuses on the regulation of social relations. The interpretation of legal rules is constantly adapting to the social context. On the other side, the law code strongly influences society’s development, determining the future social context. The Constitution, within the understanding of basic law in any country, is one of the basic legal determinants of the future social context of any country. The Constitution affects the form and the content of the future accepted legal determiners and their interpretation. The regulation of social relations by the legal code is about the human effort to achieve insurance in this uncertain world. This effort might bring the result respecting that humanity has not invented anything more effective yet. Any state and transnational community create own superparadigm - the identical worldview of the society. Regarding the changes of the social context, with no respect to its reason, there comes logically a change of social superparadigm. The Constitution responds to it as well as there are the activities of the courts, having the rights of constitutionality defenders.
Prawo to konstrukcja społeczna. Koncentruje się na regulacji stosunków społecznych. Interpretację przepisów prawnych stale dostosowuje się do kontekstu społecznego. Z drugiej strony prawo silnie wpływa na rozwój społeczeństwa, wyznaczając przyszły kontekst społeczny. Konstytucja, w rozumieniu prawa podstawowego państwa, jest jednym z podstawowych prawnych wyznaczników przyszłego kontekstu społecznego każdego państwa. Konstytucja wpływa na kształt i treść przyjętych w przyszłości uwarunkowań prawnych oraz ich wykładnię. Regulacja stosunków społecznych wedle wytycznych określonych prawem stanowi efekt ludziego działania w celu uzyskania zabezpieczenia. Ten wysiłek może przynieść rezultat poprzez poszanowanie tego co już zostało osiągnięte, ponieważ ludzkość dotychczas nie stworzyła jeszcze niczego bardziej efektywnego. Każde państwo i wspólnota ponadnarodowa tworzą własny superparadygmat - identyczny światopogląd społeczeństwa. Jeśli chodzi o zmiany kontekstu społecznego, bez względu na jego przyczynę, logicznie rzecz biorąc, następuje zmiana superparadygmatu społecznego. Odpowiedzią na to jest Konstytucja i działalność sądów, mających uprawnienia obrońców konstytucyjności.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 555-565
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Ronald Dworkin może być oryginalistą?
Can Ronald Dworkin be an Originalist?
Autorzy:
Tomza-Tulejska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129867.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
originalism
interpretation of the US Constitution
the intentionality of the Founding Fathers
oryginalizm
interpretacja Konstytucji USA
intencjonalizm Ojców Założycieli
Opis:
This study is devoted to an issue that is catching the attention of the current American constitutional debate and concerns the originalism of Ronald Dworkin. A fundamental feature of this debate is the ongoing dispute over what the correct interpretation of the US Constitution is. “Originalism”, which has hitherto been at the forefront of constitutional interpretative methods due to its numerous elaborations, has acquired such many meanings, concerning both the meaning of originalism and original meaning, that it is considered to have deprived itself of the possibility of being a unified theory. Seeking positive solutions to the problem, some American constitutionalists and legal theorists put forward the bold thesis that Dworkin, despite popular opinion, may be an originalist. His originalism, however, has a different meaning than has been presented so far. They call Dworkin’s originalism “new”, more normative, seeing in it a coherent theory of interpretation. The main purpose of this paper is to introduce the notion of American originalism as well as to briefly present the positions that prove that Dworkin can be an originalist.
Niniejsze opracowanie poświęcone jest zagadnieniu, które przykuwa uwagę aktualnej amerykańskiej debaty konstytucyjnej i dotyczy oryginalizmu Ronalda Dworkina. Fundamentalną cechą tej debaty jest ciągły spór o to czym jest prawidłowa interpretacja Konstytucji USA. „Oryginalizm”, który dotąd przodował w konstytucyjnych metodach interpretacji z uwagi na liczne opracowania uzyskał tak dużą ilość znaczeń, dotyczących zarówno znaczenia pojęcia originalism jak i original meaning, iż uważa się, że pozbawił się możliwości bycia jednolitą teorią. Dociekając pozytywnych rozwiązań problemu niektórzy amerykańscy konstytucjonaliści i teoretycy prawa stawiają śmiałą tezę, że Dworkin pomimo obiegowej opinii może być oryginalistą. Oyginalizm jego ma jednak odmienne niż dotychczas prezentowane znaczenie. Oryginalizm Dworkina nazywają „nowym”, bardziej normatywnym, dostrzegając w nim spójną teorię interpretacji. Zasadniczym celem niniejszej pracy jest przybliżenie pojęcia amerykańskiego oryginalizmu jak i zwięzłe zaprezentowanie stanowisk współczesnych amerykańskich badaczy świadczących o tym, że Dworkin może być oryginalistą.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 141-153
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie odpowiedzialności represyjnej (art. 42 Konstytucji) a prawo łaski Prezydenta RP
The Notion of Repressive Liability (Article 42 of the Constitution) and the Power of Pardon of the President of the Republic of Poland
Autorzy:
Śliwiński, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129836.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
power of pardon
repressive liability
criminal liability
interpretation of the Constitution
prawo łaski
odpowiedzialność represyjna
odpowiedzialność karna
wykładnia Konstytucji
Opis:
The aim of this article is to discover in relation to which sanction it is possible to exercise the right of pardon (art. 139 of the Constitution). Basing on the systemic interpretation of the Constitution, the author argues that the power of pardon is the ‘reverse’ of the notion of repressive liability inferred from art. 42 of the Constitution. Consequently, in relation to all repressive sanctions within the meaning of art. 42 of the Constitution it is allowed to grant a pardon. Therefore it is possible to claim that a power of pardon can be applied to, inter alia, disciplinary penalties, lustration penalties, administrative monetary penalties, tax surcharges and penalties imposed on collective entities. Challenges for the doctrine of law – including possible collisions between exercising power of pardon and other constitutional provisions – are indicated.
Celem artykułu jest zbadanie, w stosunku do jakich sankcji można zastosować prawo łaski (art. 139 Konstytucji RP). Bazując na systemowej wykładni Konstytucji RP, autor stawia tezę, że prawo łaski jest „rewersem” pojęcia odpowiedzialności represyjnej wyprowadzanego z art. 42 Konstytucji RP. W konsekwencji w stosunku do wszystkich sankcji o charakterze represyjnym w rozumieniu art. 42 Konstytucji RP można zastosować prawo łaski. Pozwala to na stwierdzenie, że prawo łaski można stosować do m.in. kar dyscyplinarnych, kar lustracyjnych administracyjnych kar pieniężnych, dodatkowych zobowiązań podatkowych i kar orzekanych wobec podmiotów zbiorowych. Zasygnalizowane zostają wyzwania dla nauki prawa, w tym możliwość kolizji stosowania prawa łaski z innymi przepisami konstytucyjnymi.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 115-125
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Shaping the Relationship Between the Polish Constitution and European Union Law in the Adjudication of the Constitutional Tribunal
Kształtowanie relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego
Autorzy:
Kos, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162224.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitution
European Union law
Constitutional Tribunal
Constitution
EU-friendly interpretation of the Constitution
konstytucja
prawo Unii Europejskiej
Trybunał Konstytucyjny
prounijna wykładnia Konstytucji
Opis:
In the article, the issue of the relationship between the Polish Constitution and European Union law is analysed from the perspective of its shaping in the adjudication of the Constitutional Tribunal. Firstly, the constitutional regulations that define the relationship between the Constitution and EU law will be analysed. This part of the article also includes the issues relating to the legal basis of the most commonly used instrument that shapes this relationship – the EU-friendly interpretation of the Constitution. Secondly, the contexts in which the Constitutional Tribunal refers to EU law are examined. The case study that is undertaken focuses on the instruments that prevent conflicts between EU law and the Constitution, inter alia legislative and interpretative instruments. The application of these methods in recent controversial judgments Ref. no. P 20/07 and Ref. no. K 3/21 concerning the relationship between the Polish Constitution and the EU law will be analysed.
W niniejszym artykule kwestia relacji między polską Konstytucją a prawem Unii Europejskiej jest analizowana z perspektywy ewolucji jej kształtowania w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W pierwszej kolejności przedmiotem analizy są przepisy konstytucyjne definiujące relację między Konstytucją i prawem UE. Ta część artykułu zawiera również rozważania na temat podstaw prawnych najpowszechniej wykorzystywanego instrumentu kształtującego tę relację – prounijnej wykładni Konstytucji. W kolejnych częściach artykułu badane są przypadki, w których Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie odwołuje się do systemu prawa unijnego. Przeprowadzona analiza koncentruje się na instrumentach, które zapobiegają konfliktom między prawem UE i Konstytucją, w tym instrumentom wymuszającym aktywność legislacyjną oraz instrumentom interpretacyjnym. Przedmiotem analizy w artykule jest również ustosunkowanie się do ww. metod w ostatnich kontrowersyjnych orzeczeniach TK o sygn. akt P 20/07 oraz sygn. akt K 3/21 dotyczących relacji między polską Konstytucją i prawem Unii Europejskiej, które zasadniczo zrywają z dotychczasową tendencją orzeczniczą w tym zakresie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 427-437
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zakres przedmiotowy immunitetów w świetle pojęcia „odpowiedzialność karna” w Konstytucji RP
The Material Scope of Immunities in the Light of the Notion of “Criminal Liability” in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Śliwiński, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6645583.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność karna
immunitet formalny
immunitet
zakres przedmiotowy immunitetu
wykładnia Konstytucji
immunity
criminal liability
interpretation of the Constitution
formal immunity
material scope of immunity
Opis:
W artykule autor analizuje, czy pojęcie „odpowiedzialność karna” zawarte w przepisach konstytucyjnych dotyczących immunitetu formalnego powinno być rozumiane w ten sam sposób, co tożsame wyrażenie w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP. Autor pozytywnie odpowiada na tak postawione pytanie badawcze, powołując się na dyrektywy wykładni językowej (zakaz wykładni synonimicznej i homonimicznej) oraz potrzebę zapewnienia efektywności immunitetu. Alternatywna linia interpretacji – zaprezentowana w wyroku TK P 31/12 i oparta o argument exceptiones non sunt extendendae – zostaje odrzucona. Można zatem wysnuć wniosek, że immunitet formalny chroni przed np. odpowiedzialnością za delikt administracyjny. Autor konstatuje także, że przepisy ustawowe doprecyzowujące immunitet na poziomie konstytucyjnym nie przewidują takich sytuacji.
In the article the author analyses whether the notion of ‘criminal liability’ contained in constitutional provisions relating to formal immunity should be understood in the same way as the identical term in art. 42(1) of the Constitution of the Republic of Poland. The author answers affirmatively to such research question, relying on linguistic directives of interpretation (prohibition of synonymous and homonymous interpretation), as well as the need to safeguard the effectiveness of immunity. Alternative line of interpretation – presented in the judgment of the Constitutional Tribunal P 31/12 and based on exceptiones non sunt extendendae argument – is rejected. From this one can derive a conclusion that formal immunity provides protection against i.a. liability for administrative infractions. The author observes as well that statutory provisions which precise constitutional regulations on immunity do not cover such situations.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 169-180
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
French Jurisprudence and the Dispute over the Method: From Positivist Exegesis to Free Scientific Research
Francuska jurysprudencja i spór o metodę: od pozytywistycznej egzegezy do szkoły wolnego prawa
Autorzy:
Sokalska, Edyta
Augustyniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928820.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
legal interpretation
natural law
normative order
legal methodology
free
scientific research
exegesis
metodologia
porządek normatywny
wykładnia prawa
prawo natury
szkoła wolnego prawa
egzegeza
Opis:
The development of the “natural law” movement during the Enlightenment era has influenced European legal thought and provoked discussions on the law interpretation method. In the 19th century, French and German legal scholarship developed different methodological approaches referring to some historical, social, and multidimensional aspects and foundations of law. The article explores the evolution of the main scientific positions on the method of interpretation of the law which have appeared in French jurisprudence in the 19th and the first half of the 20th century. In France, from the early 19th century, the positivist school of exegesis dominated legal studies. In the half of the century, a new trend of scientific research was developed. The representatives of the current have pondered pluralism of the methods applied in legal research. Then, in France, we observe the rise of the “free scientific research” initiated by François Gény.
Rozwój szkoły prawa natury w dobie Oświecenia wpłynął na europejską myśl prawną i sprowokował dyskusję nad metodami interpretacji prawa. Francuska i niemiecka jurysprudencja w XIX w. rozwinęła różne podejścia w zakresie metodologii, odwołując się do historycznych, społecznych i wielowymiarowych aspektów, podstaw i źródeł prawa. Celem artykułu jest identyfikacja oraz porównanie kluczowych idei, charakterystycznych dla ewolucji głównych stanowisk dotyczących metody wykładni prawa, jakie pojawiły się na gruncie francuskiej jurysprudencji w XIX w. i pierwszej połowie XX w. Pozytywistyczna szkoła egzegezy dominowała we francuskich studiach nad prawem od początku XIX w. W połowie tego wieku pojawił się nowy trend poszukiwań badawczych. Przedstawiciele tego nurtu rozważali pluralizm metod stosowanych w badaniach naukowych nad prawem. Podczas dwóch ostatnich dekad XIX w. i w pierwszej połowie XX w. we Francji obserwuje się rozwój tzw. szkoły wolnego prawa (libre recherche scientifique), której inicjatorem był François Gény.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 223-235
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada ochrony konsumenta (art. 76 Konstytucji RP) w orzecznictwie Sądu Najwyższego
The Constitutional Principle of Consumer Protection (Article 76 of the Polish Constitution) in the Judgments of the Supreme Court
Autorzy:
Dąbrowski, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567752.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
ochrona konsumenta
wykładnia prawa
sąd najwyższy
konstytucyjna zasada ochrony konsumenta
stosowanie prawa
supreme court
consumers protection
constitutional principle of consumers protection
law application
law interpretation
Opis:
Jedną z zasad konstytucyjnych jest zasada ochrony konsumenta wyrażona w art. 76 Konstytucji. W pracy przyjęto hipotezę badawczą, zgodnie z którą zasada ta pełni istotną rolę w procesie stosowania prawa przez Sąd Najwyższy oraz uzasadniania orzeczeń tego Sądu. Weryfikacji hipotezy badawczej dokonano poprzez analizę kilkudziesięciu wyroków Sądu Najwyższego wydanych w okresie obowiązywania Konstytucji. Analiza ta pozwoliła na konfirmację hipotezy. Sąd Najwyższy przywołuje tytułową zasadę w wielu swoich wyrokach w celach perswazyjnych (by wzmocnić argumentację zawartą w uzasadnieniu), jak i stosuje ją jako wskazówkę interpretacyjną. Rola tytułowej zasady wzrosła po wejściu w życie przepisów o skardze nadzwyczajnej, gdyż odwołanie się do niej stwarza możliwość wzruszania prawomocnych orzeczeń, których wydanie doprowadziło do naruszenia praw konsumenta.
One of the constitutional principles is the principle of consumer protection expressed in Article 76 of the Constitution. The paper adopts a research hypothesis according to which this principle plays an important role in the process of application of the law by the Supreme Court and justification of its judgments. The hypothesis was verified through the analysis of several dozen judgments issued during the period of the Constitution. This analysis made it possible to confirm the hypothesis. The Supreme Court invokes the title principle in many of its judgments for persuasive purposes (to strengthen the argumentation contained in the justification) and also uses it as an interpretative guideline. The role of the title principle has increased after the entry into force of the provisions on the extraordinary complaint, as recourse to it creates the possibility to set aside final judgments whose issuance has led to the violation of consumer rights.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 63-74
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glosa do uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r., sygn. akt TSZP 1/17
Gloss to the Resolution of the Tribunal of State of May 15, 2019, file ref. no. TSZP 1/17
Autorzy:
Radajewski, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177722.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Trybunał Stanu
odpowiedzialność konstytucyjna
przedawnienie
przerwanie biegu przedawnienia
zasadnicza wykładnia ustawy
limitation
Tribunal of State
interruption of the limitation
constitutional liability
fundamental interpretation of the law
Opis:
The subject of this gloss is an analysis of the resolution of the Tribunal of State of 15 May 2019 (file ref. no. TSZP 1/17) resolving a legal issue, the essence of which boils down to answering the question whether the interruption of the limitation referred to in Art. 23 of the Tribunal of State Act should be understood in such a way that, after the occurrence of such an event, the limitation runs anew. The author, partly polemicising with the findings of the Tribunal of State, points out that this issue cannot be resolved by using the methods of linguistic and systemic interpretation. Only a functional interpretation supports a positive answer to the question under consideration. Thus, the author confirms the correctness of the Tribunal’s decision, while pointing out the deficiencies of its justification.
Przedmiotem glosy jest analiza uchwały Trybunału Stanu z 15 maja 2019 r. (sygn. akt TSZP 1/17) rozstrzygającej zagadnienie prawne, którego istota sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przerwanie biegu przedawnienia, o którym mowa w art. 23 ustawy o Trybunale Stanu, należy rozumieć w ten sposób, że po wystąpieniu takiego zdarzenia przedawnienie biegnie od nowa. Autor, częściowo polemizując z ustaleniami Trybunału Stanu, wskazuje, że zagadnienia tego nie można rozstrzygnąć przy zastosowaniu metod wykładni językowej i systemowej. Dopiero wykładnia funkcjonalna przemawia za pozytywną odpowiedzią na przedmiotowe pytanie. Tym samym Autor potwierdza słuszność rozstrzygnięcia Trybunału Stanu, jednocześnie wskazując na niedostatki jego uzasadnienia.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 427-435
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrażenie „godność” – pojęcie godności – godność. O niektórych teoretycznych aspektach ujęcia godności w Konstytucji RP
The Term “Dignity” – the Concept of Dignity – Dignity: On Some Theoretical Aspects of Recognizing Dignity in the Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Piechowiak, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2162174.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
godność
semiotyka
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
pojęcie
godności
interpretacja prawa
aksjologia prawa
legal interpretation
dignity
semiotics
concept of dignity
Constitution of
the Polish Republic
axiology of law
Opis:
The study aims at making explicit the three spheres or planes, essential from the point of view of semiotics, on which the discourse regarding dignity takes place, and at clarifying the relations between these planes. The analysis uses the conception of Kazimierz Ajdukiewicz. There are three principal areas in which the discourse on dignity is conducted – the plane of linguistic expressions on which the name “dignity” is used; the plane of meanings on which the notion of dignity is placed; and the plane of objects on which there is dignity itself. There is a relationship of meaning between the different concepts of dignity and the expression “dignity”, a relationship of signification between expression “dignity” and dignity as its referent, and a relationship of apprehension between the concepts of dignity and their referents.
Opracowanie zmierza do uwyraźnienia trzech, zasadniczych z punkty widzenia semiotyki, sfer czy płaszczyzn, na których toczy się dyskurs (raczej – toczą się dyskursy) dotyczące godności, oraz do doprecyzowania relacji zachodzących między tymi płaszczyznami. W analizach wykorzystuje się koncepcję Kazimierza Ajdukiewicza. Można wskazać trzy zasadnicze płaszczyzny, w których ma miejsce dyskurs o godności – płaszczyznę wyrażeń językowych, na której znajduje się nazwa „godność”; płaszczyznę znaczeń, na której znajduje się pojęcie godności; oraz płaszczyznę przedmiotową, na której znajduje się godność. Między wyrażeniem „godność”, a różnymi pojęciami godności zachodzi relacja znaczenia, między wyrażeniami, a ich desygnatami zachodzi relacja oznaczania, a między pojęciami godności, a ich desygnatami relacja ujmowania.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 6(70); 17-34
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The U.S. Supreme Court Jurisprudence and Reconsideration of Civil and States’ Rights (Brown v. Board of Education of Topeka)
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych i zmiana podejścia do praw obywatelskich i praw stanów (Brown v. Board of Education of Topeka)
Autorzy:
Sokalska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2123378.pdf
Data publikacji:
2022-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
segregation
legal interpretation
jurisprudence
civil rights
the Supreme Court of the United States
constitutional doctrine
orzecznictwo
segregacja
wykładnia prawa
prawa obywatelskie
doktryna konstytucyjna
Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych
Opis:
The U.S. Supreme Court jurisprudence has often delineated the borders of American racial politics. In some way, the Supreme Court decisions reflected economic, political, cultural, and ideological values of the contemporary society. The decision of Plessey v. Ferguson was a symbolic establishment of the separate but equal doctrine. It was also significant from the perspective of American federalism. In the 1950s, several rulings of the U.S. Supreme Court influenced American racial politics and paved the way for changes in the context of the development of civil rights. The decision of Brown v. Board of Education of Topeka was victory of the civil rights movement. It was perceived as a model for the subsequent cases. The U.S. Supreme Court rejected the right of interposition. It was assumed that the power to declare federal laws unconstitutional applied not to the state but only to federal judiciary.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego USA często wyznaczało granice amerykańskiej polityki rasowej. W pewnym sensie decyzje Sądu Najwyższego odzwierciedlały ekonomiczne, polityczne, kulturowe i ideologiczne wartości ówczesnego społeczeństwa. Orzeczenie w sprawie Plessey v. Ferguson było symbolicznym ustanowieniem doktryny separate but equal. Było również ważne z punktu widzenia federalizmu amerykańskiego, gdyż dotyczyło autonomii praw stanowych w kontekście regulacji dotyczących spółek działających w stanie. W latach 50. XX w. część orzeczeń Sądu Najwyższego wpłynęło na amerykańską politykę rasową i utorowało drogę zmianom w kontekście rozwoju praw obywatelskich. Decyzja w sprawie Brown v. Board of Education of Topeka była zwycięstwem ruchu na rzecz praw obywatelskich. Postrzegano ją jednocześnienjako wzór dla kolejnych spraw. Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych odrzucił prawo do interposition. Uznano, że uprawnienie do uznania ustaw federalnych za niekonstytucyjne nie przynależy stanom, lecz sądownictwu federalnemu.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 4(68); 363-374
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Judicial Activism in Poland - Remarks against the Background of a Resolution of the Formation of the Combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20)
Aktywizm sędziowski w Polsce - uwagi na tle uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Autorzy:
Szydzik, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920431.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
judicial activism
resolution of the Supreme Court
divergences in the interpretation of law
constitutional crisis in Poland
aktywizm sędziowski
uchwała Sądu Najwyższego
rozbieżności w wykładni przepisów prawa
kryzys konstytucyjny w Polsce
Opis:
The paper aims at analyzing the phenomenon of judicial activism in Poland against the background of a resolution of the formation of the combined Civil Chamber, Criminal Chamber and Labor Law and Social Security Chamber of the Supreme Court of 23 January 2020 (BSA I-4110-1/20). The author discusses the Supreme Court’s powers to resolve divergences in the interpretation of law and then provides an analysis of the nature of the resolution of the Supreme Court. The considerations made in the context of the paper lead to the conclusion that in situations of a threat to the rule of law the courts not only have a right but also an obligation to take active measures to protect the common good.
Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) Celem artykułu jest analiza zjawiska aktywizmu sędziowskiego w Polsce na tle uchwały składu połączonych izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20). Autor omawia kompetencję Sądu Najwyższego do rozstrzygania rozbieżności w wykładni przepisów prawa, a następnie dokonuje oceny znaczenia uchwały Sądu Najwyższego w kontekście zjawiska aktywizmu sędziowskiego. Rozważania podjęte na gruncie niniejszej pracy prowadzą do wniosku, że w sytuacji zagrożenia dla praworządności, sądy nie tylko mają prawo, lecz także obowiązek podjąć aktywne działania na rzecz ochrony dobra wspólnego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 177-189
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies