Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Suwerenność" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-15 z 15
Tytuł:
Konstytucyjny obowiązek przestrzegania prawa a oby watelskie nieposłuszeństwo
Constitutional Duty to Obey the Law vs Civil Disobedience
Autorzy:
Zięba Załucka, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524695.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja,prawa człowieka, suwerenność, obywatelskie nieposłu-szeństwo, demokracja
Opis:
Artykuł 83 Konstytucji RP stanowi, iż „Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rze-czypospolitej Polskiej”. Obowiązek przestrzegania prawa nie może jednak oznaczać bez-względnego posłuszeństwa każdemu prawu stanowionemu przez państwo. Oznacza to, iż żadne państwo nie ma umocowania, aby łamać prawa człowieka, gdyż te stoją ponad prawem stanowionym. Dlatego jak podkreśla autorka w każdej nowoczesnej konstytu-cji zagwarantowane jest prawo suwerena do obrony wartości takich, jak: suwerenność, podział władzy czy prawa człowieka. Główna teza artykułu wskazuje, że złe prawo może być zaczątkiem obywatelskiego nieposłuszeństwa, rozumianego jako symboliczna, ce-lowa manifestacja niepodporządkowania prawu, prowadzona w imię przekonania o jej słuszności i wyższości innych wartości i norm pozaprawnych, uwzględniająca możliwość poniesienia negatywnych konsekwencji prawnych – sankcji. Nieposłuszeństwo obywa-telskie jest zatem instrumentem, który – przy uwzględnieniu wszystkich jego ograni-czeń – może być wykorzystywane w państwach o ustroju demokratycznym jako gwa-rant ochrony praw obywatelskich przed działaniem władzy. Nasza konstytucja nie zna pojęcia nieposłuszeństwa obywatelskiego, ani starszego prawa oporu. W art. 2 wyraźnie podkreśla, że Rzeczpospolita jest demokratycznym pań-stwem prawnym a przez przestrzeganie prawa należy rozumieć takie postępowanie oby-wateli i organów państwowych, które jest zgodne z obowiązującymi przepisami (art. 7 Konstytucji – zasada legalizmu).Kolejnym zagadnieniem poruszanym w artykule jest problem usprawiedliwienia oby-watelskiego nieposłuszeństwa. Autorka nie podziela poglądu o usprawiedliwieniu niepo-słuszeństwa obywatelskiego. Jeśli usprawiedliwienie obywatelskiego nieposłuszeństwa pociągałoby za sobą postulat bezkarności, to koncepcja obywatelskiego nieposłuszeń-stwa stałaby się, wewnętrznie sprzeczna. Podkreśla jednocześnie, że legalizm nie może nakazywać bezwzględne posłuszeństwo wobec zastanego prawa.
Article 83 of the Constitution of the Republic of Poland states that “Everyone is obliged to obey the law of the Republic of Poland”. The obligation to obey the law cannot, howev-er, imply absolute obedience to any law established by the state. That means that no state has the authority to violate human rights, because they are above the state law. There-fore, as the author stresses, in every modern constitution the right of sovereignty to de-fend values such as sovereignty, division of powers or human rights is guaranteed. The main thesis of the article indicates that a bad law may be the beginning of civil disobe-dience, understood as a symbolic, intentional manifestation of disobedience to the law carried out in the name of the conviction of its validity and superiority of other values and non-legal norms, including the possibility of incurring negative legal consequenc-es – sanctions. Civil insubordination is therefore an instrument which, taking into ac-count all its limitations, can be used in countries with democratic systems as a guaran-tee of protection of civil rights against the action of the authorities.Our constitution does not know the concept of civil disobedience or the older right of resistance. In Article 2 it is clearly emphasized that the Republic of Poland is a demo-cratic legal state and the observance of the law should be understood as such conduct of citizens. and state bodies, which is in accordance with the binding regulations (Article 7 of the Constitution – the principle of legalism).Another issue raised in the article is the problem of justification of civil disobedien-ce. The author does not share the view on the justification of civil disobedience. If the justification of civil insubordination entails the postulate of impunity, the concept of ci-vil disobedience would become contradictory. At the same time he stresses that legalism cannot dictate absolute obedience to the existing law.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 2 (54); 241-257
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne prawo oby watela R P do opieki dyplomatycznej i konsularnej – kilka uwag na tle art. 36 Ustaw y Zasadniczej
Constitutional right of a Polish citizen for diplomatic and consular protection – a few remarks in the light of art. 36 of the Polish Constitution
Autorzy:
Kozłowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523706.pdf
Data publikacji:
2019-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
suwerenność, konwencja międzynarodowa, obywatelstwo, cudzozie-miec, prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej
Opis:
Konstytucja RP przewiduje dla polskich obywateli prawo do opieki dyplomatycznej i kon-sularnej, które może być realizowane podczas ich pobytu za granicą. Artykuł zwraca uwagę na potrzebę interpretacji przepisu Konstytucji RP przy uwzględnieniu regulacji prawa międzynarodowego. Formułuje również tezę, że na sposób stosowania omawia-nego uprawnienia istotny wpływ mają bieżące stosunki międzynarodowe, w tym relacje o charakterze politycznym lub gospodarczym. Dalsza część artykułu zawiera omówie-nie kwestii zakresu podmiotowego art. 36 Konstytucji RP i wiąże prawo do opieki poza granicami kraju z instytucją obywatelstwa. Poruszane są również kwestie tzw. porzuce-nia obywatela oraz możliwości objęcia opieką osób, które nie posiadają polskiego obywa-telstwa. Ostatnia część opracowania poświęcona jest zagadnieniu treści prawa do opieki. Zwrócono uwagę na niedefiniowalność pojęć „opieki dyplomatycznej” oraz „opieki kon-sularnej”. Istotny jest tu również aspekt praktyczny, polegający na właściwie nieograni-czonym prawie państwa do reprezentacji swojego obywatela za granicą.
The Constitution of the Republic of Poland provides for Polish citizens the right to dip-lomatic and consular protection, which may be implemented during their stay abroad. The article draws attention to the need to interpret the provision of the Constitution of the Republic of Poland, taking into account the regulations of international law. It also formulates the thesis that the current international relations of a political or econom-ic nature have a significant influence on the manner of applying the discussed law. The rest of the article discusses the subject matter of art. 36 of the Constitution of the Re-public of Poland and associates the right to care abroad with the institution of citizen-ship. The issues of the so-called abandonment of the citizen and the possibility of taking care of people who do not have Polish citizenship. The last part of the study is devoted to the issue of the content of the right to care. Attention was drawn to the indefinability of the concepts of diplomatic care and consular protection. What is also important there is the practical aspect, consisting in the virtually unlimited right of the state to repre-sent its citizen abroad.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2019, 1(47); 208-226
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizacja volonté générale w systemie demokracji przedstawicielskiej - perspektywa rozważań Raymonda Carré de Malberga
The Realization of the volonté générale in the Representative Democracy System from the Perspective of the Deliberations of Raymond Carré de Malberg
Autorzy:
Augustyniak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912349.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wola powszechna
suwerenność narodu
supremacja parlamentu
referendum
universal will
national sovereignty
parliament supremacy
Opis:
Artykuł jest próbą zestawienia sformułownej przez J.J. Rousseau idei volonté générale z rozwiązaniami ustrojowymi zaproponowanymi przez R.C. Malberga. Strasburski konstytucjonalista dostrzegał niedomagania systemu politycznego III Republiki związane ówczesną nieefektywnością władzy wykonawczej, połączonej z supremacją parlamentu. Zdaniem uczonego w realiach demokracji przedstawicielskiej głosowania często zdominowane są dyscypliną partyjną oraz kryteriami ilościowymi. Ten typ podejścia może sprzyjać opacznemu rozumieniu volonté générale, którą należy traktować jako kategorię jakościową ukierunkowaną na realizację dobra wspólnego. Zaproponowane przez Malberga rozwiązania zmierzały do wzmocnienia instytucji referendum najpełniej wyrażającej suwerenność narodu oraz tworzącej podstawy legitymizacji systemu polityczno-prawnego.
Deliberations of Raymond Carré de Malberg The article concerns the comparison of the idea volonté générale proposed by J.J. Rousseau with the political solutions put forward by R.C. Malberg. The constitutionalist from Strasburg noticed some flaws of the political system of the French Third Republic. The flaws were connected with the lack of the efficiency of the connected with the supremacy of the parliament executive power. In the opinion of the scientist, in the reality of representative democracy, voting is often dominated by the party discipline and some quantitative criteria. Such an approach may favor the misinterpretation of the volonté générale, which should be treated as a qualitative category focused on the realization of the common good. The solutions proposed by Malberg aimed at strengthening the institution of referendum. The institution fully expressed the sovereignty of the nation and created the basis for the legitimacy of the political and legal system.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 325-339
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suwerenność ludu w myśli politycznej lewellerów
Popular Sovereignty in the Political Thought of the Levellers
Autorzy:
Chmielewska, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129859.pdf
Data publikacji:
2022-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
the Levellers
popular sovereignty
natural rights
consent theory
constitutionalism
lewellerzy
suwerenność ludu
uprawnienia naturalne
zgoda ludowa
konstytucjonalizm
Opis:
Natural law, natural rights, and consent theory formed the language of popular sovereignty, to which appealed Parliament’s defenders and the Levellers during the English Civil War in the first half of the 17th century. The aim of the article is to reveal how the Levellers differed from the Parliament’s theorists in terms of the idea of popular sovereignty. These differences concerned primarily the understanding of the people and natural rights concepts, which was related to the political goals of the Levellers. In the political dispute that was the conflict between the king and Parliament, supporters of the latter appealed to the idea of popular sovereignty to justify Parliament’s activities, while the Levellers did so to defend the people from Parliament. To this end, they created an individualistic and contractualistic concept of popular sovereignty. The article presents this concept.
Prawo natury, uprawnienia naturalne i teoria zgody tworzyły język suwerenności ludu, do którego odwoływali się obrońcy Parlamentu, wśród nich także lewellerzy, podczas angielskiej wojny domowej w pierwszej poł. XVII w. Celem artykułu jest pokazanie, w czym lewellerzy odróżniali się, jeśli chodzi o ideę suwerenności ludu, od teoretyków obrońców Parlamentu? Różnice te dotyczyły przede wszystkim rozumienia pojęcia ludu oraz uprawnień naturalnych, co miało związek z celami politycznymi lewellerów. W ostrym sporze politycznym, jakim był konflikt pomiędzy królem a Parlamentem, zwolennicy tego ostatniego odwoływali się do idei suwerenności ludu, by uzasadnić racje Parlamentu, lewellerzy natomiast czynili to, by obronić lud przed Parlamentem. W tym celu stworzyli indywidualistyczno-kontraktualistyczną koncepcję suwerenności ludu. Artykuł przybliża tę koncepcję.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 5(69); 191-201
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Suwerenność parlamentu a stabilność ustroju politycznego Wielkiej Brytanii w perspektywie konsekwencji Brexitu
Sovereignty of Parliament and Stability of Great Britain’s Political System in the Perspective of Consequences of the Brexit
Autorzy:
Perlikowski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2189158.pdf
Data publikacji:
2023-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Brexit
constitutional systems
parliament sovereignty
judicial review
uncodified constitutions
systemy konstytucyjne
suwerenność parlamentu
kontrola sądowa
konstytucje niepisane
Opis:
Regime changes that occurred in Great Britain as the effect of Brexit have led to explicit reactivation of the sovereignty of parliament principle. Main warrant of political stability is identified with the Parliament of the United Kingdom. Main hypothesis of this article is that stabilizing activities that are undertaken by this institution influence three possible layers: stabilizing the community, political system and authorities. This overgrowth of competences can affect constitutional fundamentals of the regime. Probable effect of this ongoing process of changes will be endeavours to codify a constitution. Method that is employed in this paper is a method of system analysis, which seems to be the most adequate approach for researches of political stability. Considerations presented in the paper are included within the remit of political theory, political comparativism and constitutional systems.
Przemiany ustrojowe Wielkiej Brytanii, które nastąpiły w konsekwencji Brexitu doprowadziły do wyraźnej reaktywacji zasady suwerenności parlamentu. Parlament Zjednoczonego Królestwa stał się głównym gwarantem stabilności politycznej. Hipoteza artykułu, głosi, że działania stabilizujące podejmowane przez tę instytucję realizowane są na trzech możliwych płaszczyznach: stabilizowania wspólnoty, systemu politycznego oraz organów rządowych. Ten przerost kompetencji związanych ze stabilizowaniem prowadzić może do zachwiania podstawami konstytucyjnymi. Prawdopodobnym skutkiem obecnie trwającego procesu zmian ustrojowych mogą być dążenia do skodyfikowania konstytucji. Metoda analizy zastosowana w tekście to metoda analizy systemowej, która wydaje się być najbardziej adekwatnym podejściem do badania stabilności politycznej. Rozważania zaprezentowane w tekście mieszczą się w ramach teorii polityki, komparatystyki ustrojowej i systemów konstytucyjnych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 1(71); 107-119
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogólnokrajowe referendum inicjowane przez obywateli a polskie prawo referendalne
Citizen Initiated Referendum and Polish Referendum Law
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912443.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
suwerenność narodu
demokracja
demokracja bezpośrednia
referendum
referendum inicjowane przez obywateli
national sovereignty
democracy
direct democracy
citizen initiated referendum
Opis:
Głównym celem niniejszego opracowania jest ustosunkowanie się do postulatu przyznania obywatelom uprawnienia do wiążącego inicjowania referendum. Kluczowe znaczenie w tym kontekście ma pytanie, czy takiego postulatu nie należałoby potraktować jako tylko typowego przejawu populizmu politycznego i tym samym go odrzucić, czy jednak poprzeć go, uznając instytucję referendum inicjowanego przez obywateli za czynnik sprzyjający pełniejszemu urzeczywistniania idei rządów demokratycznych, niegrożący destabilizacją i dysfunkcjonalnością systemu politycznego. Przeprowadzona w artykule analiza dowodzi, iż instytucji tej nie można dyskredytować, ponieważ widzieć w niej należy potrzebny element procesu sprawowania władzy w państwie demokratycznym. Osiągnięciu przez nią takiej roli w polskiej praktyce ustrojowej może sprzyjać zaproponowana regulacja prawna.
The main aim of this study is to respond to the call to give citizens the power to initiate a referendum in a binding way. The key question in this context is whether such a postulate should not be treated as just a typical manifestation of political populism and thus rejected, or whether it should be supported by recognizing the institution of a referendum initiated by the citizens as a factor conducive to a more complete implementation of the idea of democratic rule, without threatening the destabilization and dysfunctionality of the political system. The analysis carried out in the article proves that this institution cannot be discredited because it should be seen as a necessary element of the process of exercising power in a democratic state. The proposed legal regulation may be conducive to achieving such a role in Polish political practice.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 425-441
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Nation-State Relation in the Constitution of the Republic of Poland
Relacja naród-państwo w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Autorzy:
Frankiewicz-Bodynek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920670.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sovereignty of a nation
sovereignty of a state
identity of the polish nation
nation–state relation
political meaning of the term “nation”
suwerenność narodu
suwerenność państwa
Naród w znaczeniu politycznym
naród w znaczeniu etnicznym
tożsamość narodu polskiego
stosunek narodu do państwa
Opis:
The subject of this study is to determine the mutual relations in which the creator of the Constitution of the Republic of Poland of 1997 located the nation and the state. The text presents two opposing trends, showing how this relationship is perceived in the literature of the so-called Western countries and countries that have joined this group in recent decades. Arguments pointing to the empirical truth of the current presented by Polish representatives of science - the East European trend were presented. It was pointed out that the state is not an indispensable nation-building criterion, and thus that the state is not always primary toward the nation. Then, two concepts of the nation adopted in the Constitution of the Republic of Poland were presented, and it was shown that the expectations of the “political nation” and the “cultural nation” toward the organs of state authority may refer to completely different spheres of state activity.
Przedmiotem niniejszego opracowania jest ustalenie, w jakich wzajemnych relacjach twórca Konstytucji RP z 1997 r. usytuował naród i państwo. W tekście przedstawiono dwa przeciwstawne nurty, wskazujące, jak postrzegany jest ten stosunek w literaturze tzw. państw zachodu oraz państw, które wstąpiły do tego grona w przeciągu ostatnich dekad. Przedstawione zostały argumenty wskazujące na empiryczną prawdziwość nurtu prezentowanego przez polskich przedstawicieli nauki - nurtu wschodnioeuropejskiego. Wskazano, iż państwo nie jest nieodzownym kryterium narodowotwórczym, a co za tym idzie, iż państwo nie zawsze jest pierwotne względem narodu. Następnie zaprezentowano dwie koncepcje narodu przyjęte w Konstytucji RP oraz wykazano, że oczekiwania „narodu politycznego” i „narodu kulturowego” względem organów władzy państwowej odnosić się mogą do zgoła odmiennych sfer działalności państwa.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 331-341
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne formy aktywności narodu w procesie sprawowania władzy publicznej
Autorzy:
Kryszeń, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525107.pdf
Data publikacji:
2014-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
konstytucja
demokracja
suwerenność narodu
demokracja przedstawicielska demokracja bezpośrednia partycypacja polityczna
constitution
democracy
popular sovereignty
representative democracy
direct democracy
political participation
Opis:
Celem opracowania jest dokonanie pełnej i spójnej klasyfikacji wskazanych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. form aktywności zbiorowego podmiotu władzy suwerennej – narodu w procesie sprawowania władzy publicznej. Zaproponowana typologia tych form opiera się na jednolitym kryterium – mocy prawnej formułowanej woli społecznej. Zastosowanie tego kryterium prowadzi do wyodrębnienia dwóch głównych płaszczyzn wspomnianej aktywności narodu. W pierwszej z nich występuje w roli rzeczywistego suwerena i – co się z tym łączy – jego akty woli mają absolutnie władczy charakter. Ma to miejsce wówczas, gdy w myśl art. 4 ust. 2 konstytucji naród „sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli”, a więc w ramach tzw. demokracji przedstawicielskiej (a konkretnie rzecz biorąc: wybierając przedstawicieli i rozliczając w wyborach dotychczasowych mandatariuszy z dokonań w czasie trwania upływającej kadencji, a w przypadku organów samorządu terytorialnego – również instytucji odwołalności) lub „bezpośrednio” (referendum stanowiące). Wszystkie pozostałe przejawy aktywności społecznej przewidziane w Konstytucji RP i poza nią mają postać współdziałania obywateli i ich grup w sprawowaniu władzy przez organy władzy publicznej, zarówno przedstawicielskie, jak i nieposiadające tego statusu. Ze względu na swą opiniodawczą moc lub jedynie inspirujący charakter można je objąć wspólną nazwą – jako „wyrażanie opinii i inspirowanie w przedmiocie sprawowania władzy publicznej”.
Constitutional forms of the nation’s activity in the process of executing public authority The aim of the paper is to present a complete and consistent classification of forms of activity of the nation as the collective subject of sovereign authority in the process of exercising public authority stipulated in the Constitution of the Republic of Poland of 2nd April 1997. The proposed typology of these forms is based on the uniform criterion – the legal effect of the formulated will of the community. Using this criterion leads to isolating two main dimensions of the above-mentioned activity of the nation. In the first of them, the nation acts as the actual sovereign and consequently, their acts of will have an absolutely decisive character. This occurs when – in accordance with Article 4 section 2 of the Constitution – the nation „exercises such power directly or through their representatives”, which means within the framework of so-called representative democracy (particularly electing their representatives and calling the previous mandataries to account for their achievements in the finishing term of office by means of the next election, and in the case of territorial selfgovernment bodies, also by means of the institution of revocability), or „directly” (by way of a referendum). All the other forms of social activity provided for in the Constitution of the Republic of Poland and otherwise involve the cooperation of citizens and groups of citizens in executing power by public authority bodies, both representative and non-representative ones. Due to their consultative power or merely inspirational character, they can be collectively referred to as „expressing opinions and providing inspiration in the matter of exercising public authority”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 2 (18); 155-185
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functions of Contemporary States
Funkcje państwa współczesnego
Autorzy:
Serzhanova, Viktoria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942142.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
state functions
objectives and tasks of contemporary states
sovereignty globalization
regional integration
funkcje państw
cele i zadania państw współczesnych
suwerenność
globalizacja
integracja regionalna
Opis:
States, being the fundamental forms of political organization of contemporary societies, are presently undergoing dynamic transformations connected with the processes of globalization and integration, among others in the field of the functions exercised by them, as well as the way of their performing. This has considerable significance, especially in the context of state security, for its assuring to citizens, both in the internal and external dimensions, is still one of the most important objectives of emerging and lasting of such a community. Key is also here the problem of the new comprehension of sovereignty. Among the most essential factors influencing this substance are undoubtedly globalization and regional integration processes. Thus, the 21st century states in the whole world are facing totally different, unknown hitherto challenges, requiring from them to adapt their tasks and, in consequence, also their legal orders to the constantly changing political and legal reality.
Państwa, będące podstawowymi formami politycznej organizacji współczesnych społeczeństw, obecnie ulegają dynamicznym przemianom związanym z procesami globalizacji i integracji, m.in. w zakresie realizowanych przez siebie funkcji, jak również sposobu ich wykonywania. Ma to niebagatelne znaczenie, szczególnie w kontekście bezpieczeństwa państwa, gdyż jego zapewnianie obywatelom, zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i zewnętrznym, wciąż stanowi jeden z najważniejszych celów powstawania i trwania takiej wspólnoty. Kluczowym pozostaje tutaj również problem nowego pojmowania suwerenności. Wśród najistotniejszych czynników oddziaływujących na tę materię znajdują się procesy globalizacji i integracji regionalnej. Przed państwami XXI w. na całym świecie stawiane są zatem zupełnie nowe, dotychczas nieznane wyzwania, wymagające dostosowywania ich zadań, a w konsekwencji również ich porządków prawnych, do wciąż zmieniającej się rzeczywistości politycznej i prawnej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 6 (46); 295-312
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obywatelstwo Unii Europejskiej w świetle koncepcji dzielonej suwerenności ludu J. Habermasa
Autorzy:
Serowaniec, Maciej
Włoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525200.pdf
Data publikacji:
2014-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
obywatelstwo Unii Europejskiej J. Habermas
koncepcja dzielonej suwerenności ludu
suwerenność
deficyt demokracji
model of EU citizenship
J. Habermas
concept of shared sovereignty
sovereignty
democratic deficit
Opis:
W swojej koncepcji dzielonej suwerenności ludu J. Habermas, nawiązując niejako do filozofii I. Kanta, próbuje odpowiedzieć na zasadnicze pytanie: jaki kształt musiałoby przybrać obywatelstwo Unii Europejskiej, aby jednostki mogły same siebie postrzegać jako obywateli UE? Niniejszy artykuł stanowi próbę odniesienia przyjętego przez J. Habermasa abstrakcyjnego modelu obywatelstwa UE do obowiązujących uregulowań prawnych oraz praktyki politycznej. Analiza przyjętego przez J. Habermasa modelu obywatelstwa UE posłuży również ukazaniu, na ile obecny kształt obywatelstwa unijnego odpowiada jego konceptualnej treści, a także w jakim kierunku muszą podążać zmiany, aby w pełni ją zrealizować. Wszystkie wymienione powyżej zagadnienia spaja fundamentalne pytanie: jak zapewnić Unii Europejskiej demokratyczną legitymizację?
The paper is discussing the concept of shared sovereignty, coined by Jürgen Habermas, along with his theory of citizenship of the European Union. In particular, the Author of the paper makes reference to Habermas’ model of EU citizenship in the light of the current legislation, policy and practice. The reference is made in an attempt to release whether the current shape, or condition, of European citizenship corresponds to its conceptual content and to clarify the general direction for the change as it could be fully implemented. All those issues are mentioned with a view to answer a very fundamental question, namely how to ensure the democratic legitimacy of the European Union?
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 3 (19); 137-160
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjny wyraz zasady niezależności państwa i związków wyznaniowych
The Constitutional Expression of the Principle of Independence of the State and Religious Associations
Autorzy:
Borecki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074781.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
independence of the state and the church
sovereignty
constitution
religious freedom
catholic social teaching
niezależność państwa i kościoła
suwerenność
konstytucja
wolność religijna
katolicka nauka społeczna
Opis:
The aim of the study is to specify and analyze the expression of the principle of independence of the state and religious associations in contemporary constitutions. This is preceded by an attempt to establish the ideological roots of the principle of independence of the above-mentioned entities. Primarily, the formal-dogmatic and legal-comparative methods were used. The historical and legal method was used as a subsidiary. The texts of all binding constitutions were analyzed in terms of the articulation of the aforementioned principle of religious relations. The principle of independence of the state and religious associations is one of the main normative directives of religious relations in contemporary Poland. It has ideological roots not only in Catholic social teaching, but also in the liberal doctrine. Since the end of the 20th century, it has found a permanent place in the constitutionalism of a number of European secular (non-religious) states and some Latin American states.
Celem pracy jest wyszczególnienie oraz analiza wyrażenia zasady niezależności państwa i związków wyznaniowych we współczesnych konstytucjach. Poprzedza to próba ustalenia ideowych korzenie zasady niezależności wymienionych podmiotów. Posłużono się przede wszystkim metodą formalno-dogmatyczną oraz prawno-porównawczą. Subsydiarnie zastosowano metodę historyczno-prawną. Dokonano analizy tekstów wszystkich obowiązujących konstytucji pod kontem artykulacji wspomnianej zasady stosunków wyznaniowych. Zasada niezależności państwa i związków wyznaniowych jest jedną z głównych normatywnych dyrektyw stosunków wyznaniowych we współczesnej Polsce. Posiada ona ideowe korzenie nie tylko w katolickiej nauce społecznej, ale także w doktrynie liberalnej. Znalazła od schyłku XX w. trwałe miejsce w konstytucjonalizmie szeregu europejskich państw świeckich (awyznaniowych) oraz niektórych państw latynoamerykańskich.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2022, 3(67); 201-211
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współksiążęta czy konprincepsi? Kilka uwag o statusie prezydenta Francji i biskupa Urgell jako głowy państwa andorańskiego w kontekście formy ustrojowej Andory
Autorzy:
Wiszowaty, Marcin Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/525059.pdf
Data publikacji:
2014-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
monarchia
pryncypat
Andora
Republika Francuska
Watykan,
Hiszpania
książę
princeps
prawo konstytucyjne
konstytucja
prawo kanoniczne
suwerenność
monarchy
principate
Andorra
French Republic
Vatican City
Spain
prince
constitutional law
constitution
canon law
sovereignty
Opis:
Problematyka ustrojowa Andory nie stanowi wiodącego przedmiotu badawczego ani zagranicznej, ani tym bardziej polskiej doktryny konstytucyjnej. Opracowania na ten temat w polskiej literaturze naukowej, powstałe pod rządami obecnie obowiązującej konstytucji państwa andorskiego z 1993 r., tworzą skromną liczebnie listę kilku artykułów lub fragmentów rozleglejszych opracowań na ogólniejsze tematy. W rezultacie zdecydowana większość wymienionych opracowań dotyczących małych państw posiada głównie sprawozdawczy charakter. Pozwala to na pominięcie kwestii podstawowych i ogólnych dotyczących ustroju Andory i poruszenie wybranych zagadnień szczegółowych, które w dotychczasowych opracowaniach wspominano jedynie na marginesie czy w przypisach. Wśród nich: kwestia statusu ustrojowego specyficznej głowy państwa i w związku z tym właściwe określenie formy państwa andorańskiego. Andorscy copríncipes funkcjonują w języku polskim jako „współksiążęta”. W konsekwencji automatycznie Andorę określa się jako „księstwo”, a więc uchodzi ono powszechnie za państwo o ustroju monarchicznym, a wręcz monarchię konstytucyjną.Tę praktykę należy uznać co najmniej za dyskusyjną. Autor formułuje dwie hipotezy i poddaje je weryfikacji: po pierwsze – Andora jest pryncypatem, a nie księstwem, a więc mieszaną formą ustrojową łączącą elementy monarchiczne i republikańskie, w których przeważają te drugie, obok reliktowych śladów tych pierwszych. Głowa państwa w pryncypacie powinna być określana mianem „princepsa”, a w przypadku Andory dokładniej: koprincepsów, aby uniknąć mylącego porównania z księciem, jako monarchiczną, dziedziczną głową państwa. Po drugie – pomimo przyjęcia nowoczesnej konstytucji w ustroju Andory pozostały relikty feudalne wynikające z jej dawnego statusu kondominium. Widać to szczególnie w kształcie ustrojowym instytucji głowy państwa oraz pozostawieniu częściowej możliwości wpływania państw macierzystych koprincepsów na ich decyzje.
The constitutional system of Andorra is not a popular subject of study of science either in Poland or abroad. In Poland, after 1993 (the year the adoption of the current constitution) were published only a few articles or fragments of larger studies on this topic. As a result, the vast majority of these studies have mainly reporting character. Many interesting issues have been mentioned only in footnotes. Among them: the question of the status of specific, Andorran head of state and (resulting) the correct indication of the form of Andorran state. Co-principes are translated into Polish as „co-princes”. It consequently, automatically determined Andorra as a „principality”, ie the state of monarchical system, and even a constitutional monarchy . This should be considered , at least as controversial. The author formulates two hypotheses and subjected them to verify. Firstly – Andorra is a principate (not a principality) – a mixed form of political system combines elements of monarchy and republic, outweigh the latter, in addition to the relics of the former. Head of State in principate should be referred to as „princeps”, and in the case of Andorra, specifically: co-princeps. In this way we will avoid misleading comparisons with „a prince”, as monarchical, hereditary head of state. Secondly – despite the adoption of a modern constitution, there are remaining relics of feudal times in the political system of Andorra, resulting from the former status of „condominium”. This is particularly evident in the form of the Andorran heads of state institution. It also gives a partial capacity to influence decisions of the co-principes by their home country’s authorities.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2014, 2 (18); 327-345
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Further Considerations on ‘Brexit
Dalsze rozważania na temat ‘Brexitu’
Autorzy:
Firlus, Jakub G.
Fox, Natalie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942275.pdf
Data publikacji:
2017-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
BREXIT
royal prerogatives
Article 50 of the EU Treaty
Parliament sovereignty
Supreme Court of the United Kingdom
competences
prerogatywy królewskie
Artykuł 50 Traktatu o Unii Europejskiej
suwerenność parlamentu
Sąd Najwyższy Zjednoczonego Królestwa
kompetencje
Opis:
On June 23rd, 2016, the United Kingdom (UK) held an EU-Referendum which resulted in a vote in favor of withdrawing from the European Union (EU). However, in a post-referendum reality, several constitutional issues have become apparent. On one hand, it is not certain whether the Prime Minister, under the royal prerogatives, can trigger Art. 50 of the EU Treaty. On the other hand, the scope of Westminster’s approval must still be determined. It is believed that the judiciary will end up in a constitutional crisis, especially the Supreme Court. At the very least, the suspension of ‘Brexit’ procedures is causing uncertainty on both sides i.e. UK and EU. This paper will pose some of the essential questions being discussed on the eve of the Supreme Court’s decision over ‘Brexit’ in December of 2016/January of 2017.
W referendum przeprowadzonym 23 czerwca 2016 r. Brytyjczycy opowiedzieli się za opuszczeniem instytucjonalnych struktur Unii Europejskiej. Jakkolwiek w nieodległym czasie okazało się, że podjęta decyzja skutkować będzie szeregiem wątpliwości o konstytu-cyjnej proweniencji. Z jednej strony, zastrzeżenia związane są z zakresem kompetenc-ji premiera. Spór prawny odnosi się do oceny dopuszczalności samodzielnej notyfikacji instytucjom europejskim zamiaru wyjścia z UE (art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej). Z drugiej strony, ewentualny zakres zgody parlamentu nie jest jasny i wymaga dalszej analizy. Stąd też nieocenioną rolę w tonizowaniu sporu kompetencyjno-konstytucyjnego w Zjednoczonym Królestwie przypisać należy sądownictwu. Dalsze wstrzymanie proce-dury opuszczenia UE jest, bowiem niekorzystne tak dla Zjednoczonego Królestwa, jak również dla UE. Stąd też w niniejszym artykule dokonano przeglądu pytań i wątpliwoś-ci, które wymagają uwagi w przededniu wyroku Sądu Najwyższego w sprawie Brexitu
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 1 (35); 55-69
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja konstytucji państwa członkowskiego Unii Europejskiej – kilka uwag na tle aktualnych uwarunkowań oraz relacji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z sądami krajowymi
The position of the constitutions of the Member States of the European Union – a few remarks against the background of current conditions and the relationship of the Court of Justice of the European Union with national courts
Autorzy:
Ciapała, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929962.pdf
Data publikacji:
2021-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
suwerenność
Federalny Trybunał Konstytucyjny Niemiec
Trybunał
Sprawiedliwości UE
zasada pomocniczości
ograniczenie regulacji instytucji unijnych
sovereignty
Federal Constitutional Tribunal of Germany
Court of Justice of
the EU
the principle of subsidiarity
the restraints of EU regulations
Opis:
Przedmiotem opracowania jest wykazanie, że możliwości i perspektywy federalizacji Unii Europejskiej stoją pod znakiem zapytania w kontekście aktualnych zdarzeń faktycznych – pandemii, kryzysu gospodarczego, sytuacji wewnętrznej zróżnicowanych ekonomicznie, społecznie i kulturowo państw członkowskich, a także w konsekwencji doniosłego zdarzenia prawnego – wyroku Federalnego Sądu Konstytucyjnego Republiki Federalnej Niemiec z 5 maja 2020 r. Powyższym wyrokiem niemiecki Sąd Konstytucyjny odmówił on uznania mocy wiążącej na terytorium Niemiec orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Może to wpłynąć na relacje TS UE z sądami konstytucyjnymi państw, w tym z polskim Trybunałem Konstytucyjnym, ponieważ zdecydowana większość spośród nich uznaje prymat krajowych konstytucji.
The subject of the study is to demonstrate that the possibilities and prospects of federalizing the European Union are questionable in the context of current facts – pandemia, economic crisis, the internal situation of economically, socially and culturally diverse member states, and as a consequence of a significant legal event – the judgment of the Federal Constitutional Court of the Federal Republic of Germany of May 5, 2020. With the above judgment, the German Constitutional Court refused to recognize the binding force in Germany of the judgment of the Court of Justice of the European Union. This may affect the relations of the CJEU with the constitutional courts of the states, including the Polish Constitutional Tribunal, as the vast majority of them recognize the primacy of national constitutions.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 223-241
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflections over the Legal and Constitutional Status of Transnistria
Rozważania nad prawno-ustrojowym statusem Naddniestrza
Autorzy:
Serzhanova, Viktoriya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941130.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Transnistria
unrecognized states
Pridnestrovian Moldavian Republic definition of a state
nation
people
territory
public power
sovereignty
the right of nations to self-determination
Naddniestrze
państwa nieuznawane Naddniestrzańska Republika Mołdawska
definicja państwa
naród/ludność
terytorium
władza publiczna
suwerenność
prawo narodów do samostanowienia
Opis:
The present legal status of Transnistria neither seems to be obvious, nor distinctly determined. Its estimation in the context of the region’s statehood has been a subject of disputes of, and divides at the same time, the theorists of state, international lawyers, as well as experts in international relations and political sciences. The hereby paper is an attempt of making the analysis of the selected issues determining Transdniester’s status, first and foremost from the perspective of the theory of state and constitutional law, but also taking into account the international law point of view. It aims at finding an answer to the question on its legal and constitutional status as it is seen by both the unrecognized Transnistria’s state and Moldavia. The subject of the work contains the analysis of the elements of a state’s definition in the context of Transnistria. Moreover, it comprises considerations over the right of nations to self-determination and the problem of sovereignty as regards to the region. It also concentrates on the analysis of Transnistria’s status based on the Moldavian legislation, as well as different possibilities and opportunities/chances to solve the conflict lasting for almost thirty years.
Obecny status prawny Naddniestrza nie jest jednoznaczny, a jego ocena w kontekście posiadania odrębnej państwowości stanowi przedmiot sporów i dzieli badaczy zajmujących się problematyką teorii państwa, prawa międzynarodowego, stosunków międzynarodowych i nauk politycznych. Niniejsze opracowanie stanowi próbę analizy wybranych zagadnień determinujących status Naddniestrza przede wszystkim z punktu widzenia teorii państwa i prawa konstytucyjnego, ale również z uwzględnieniem perspektywy prawa międzynarodowego oraz ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie na temat jego statusu prawno-ustrojowego zarówno z perspektywy nieuznawanego państwa naddniestrzańskiego, jak i Mołdawii. Przedmiot opracowania stanowi analiza elementów definicji państwa w kontekście Naddniestrza, a nadto obejmuje on rozważania na temat prawa narodów do samostanowienia oraz problemu suwerenności w odniesieniu do tego regionu. Uwzględnia również analizę statusu regionu w oparciu o ustawodawstwo mołdawskie, a także różne możliwości i szansy rozwiązania trwającego od prawie trzydziestu lat konfliktu w regionie.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 71-86
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-15 z 15

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies