Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Intuicja" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Nicolaia Hartmanna projekt syntezy dyskursu i intuicji
Autorzy:
Pietras, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705400.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
myślenie
neokantyzm
fenomenologia
N. Hartmann
Opis:
W swojej filozofii Nicolai Hartmann stara się przezwyciężyć utrwalone za sprawą neokantyzmu i fenomenologii przekonanie o opozycyjności myślenia i naoczności. Dyskurs i intuicja w ujęciu Hartmanna nie są dwoma opozycyjnymi sposobami poznania, lecz raczej abstrakcyjnie wyróżnionymi, w rzeczywistym poznaniu zawsze współwystępującymi, a z logicznego punktu widzenia równoważnymi, momentami poznania. W ujęciu Hartmanna wszelkie poznanie jest syntezą naoczności i myślenia. Opisywane przez Kanta poznanie charakterystyczne dla przyrodoznawstwa jest syntezą naoczności empirycznej i myślenia. Podobnie poznaniu stricte filozoficznemu, którego sam Kant nie sproblematyzował, a które jest poznaniem czysto intelektualnym, także musi przysługiwać pewien typ naoczności. W tym przypadku naocznością uzupełniającą myślenie jest naoczność intelektualna.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 335-350
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spory wokół epistemicznego statusu intuicji filozoficznej
Autorzy:
Cekiera, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099439.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
uzasadnienie epistemiczne
naturalizm
racjonalizm
filozofia eksperymentalna
Opis:
Jedną z najgoręcej dyskutowanych obecnie kwestii metafilozoficznych w obrębie filozofii analitycznej jest epistemiczny status intuicji filozoficznej. Popularnie przyjmuje się, że w argumentacji filozofowie często odwołują się do intuicji. Czy intuicja jest jednak dobrym źródłem uzasadnienia przekonań? Zdaniem racjonalistów (m.in. G. Bealer, L. BonJour, K. Ludwig) intuicja ma charakter a priori, a odwołania do niej stanowią wyraz kompetencji pojęciowej. Inaczej sądzą naturaliści (m.in. A. Goldman, H. Kornblith, M. Devitt), zdaniem których intuicja nie ma apriorycznego charakteru, lecz wypływa z naturalnych zdolności kognitywnych człowieka. Jak uważają jednak niektórzy filozofowie (np. R. Cummins), problem wartości epistemicznej intuicji pojawia się w momencie konfliktu intuicji, nie dysponujemy bowiem dobrym sposobem „kalibracji” intuicji. Zdaniem zaś filozofów eksperymentalnych, permanentny wpływ nieistotnych czynników na intuicje filozoficzne stawia ich wiarygodność pod znakiem zapytania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 137-148
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem intuicji w filozofii Leona Brunschvicga
Autorzy:
Ples - Bęben, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705415.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
L. Brunschvicg
idealizm krytyczny
neokrytycyzm francuski
Opis:
Idealizm krytyczny Leona Brunschvicga (1869‒1944) stanowi połączenie dwóch aspektów: problemowego, wyznaczającego podstawy systemu, oraz historycznego, stanowiącego realizację systemowych założeń. Celem niniejszego artykułu jest odniesienie problemu intuicji do wskazanych wyżej dwóch aspektów filozofii Brunschvicga. W pierwszej kolejności problem jest omawiany w kontekście badań historyczno-krytycznych francuskiego filozofa. W dalszej części artykułu pojęcie intuicji zostało natomiast wpisane w ramy systemu filozoficznego, którego realizację stanowią badania historyczne.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 307-317
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elzenberg i Ajdukiewicz: mosty czy mury?
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
Henryk Elzenberg
filozofia
intuicja
rozstrzygalność
wartość
Opis:
Między Elzenbergiem i Ajdukiewiczem zachodzą poważne, często podnoszone różnice w obszarze przekonań metafilozoficznych, w hierarchii wartości, w przydawaniu ważności różnym sprawom, w postawach, dążeniach i usposobieniach. Jednocześnie dostrzec można znaczne podobieństwo wielu ich poglądów filozoficznych. Na wzajemnych relacjach tych filozofów znacznie bardziej zaważyły jednak różnice niż podobieństwa.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 355-370
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialektyka dyskursu i intuicji w filozofowaniu Karla Jaspersa
Autorzy:
Barcik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705398.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dyskurs
intuicja
dialektyka
ruch myśli
K. Jaspers
I. Kant
Opis:
W artykule prezentuję poglądy Karla Jaspersa na temat dyskursu i intuicji. Obie zdolności ludzkiego poznawania nie są tu rozumiane oddzielnie, lecz łączą się razem, gdy ludzie filozofują. Innymi słowy, filozofia potrzebuje ich obu, chociaż ich wzajemna relacja wcale nie jest prosta do wyjaśnienia. Jest bardziej dialektyczna niż analityczna. W artykule porównuję stanowisko Jaspersa i Kanta, ponieważ Jaspers był w dużej mierze zależny od Kantowskich rozstrzygnięć, ale w omawianej sprawie nie zgadzał się do końca z Kantem.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 351-362
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heinricha Rickerta krytyka teoretycznego intuicjonizmu
Autorzy:
Kubalica, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705408.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
poznanie bezpośrednie
intuicjonizm
teoria odbicia
prawda
aletheia
H. Rickert
M. Heidegger
Opis:
Przedmiotem rozważań jest teoriopoznawczy intuicjonizm, uznający intuicję za podstawę poznania i wiedzy. W artykule przeanalizowane zostały argumenty krytyczne wysuwane przez Heinricha Rickerta w ostatniej fazie jego działalności filozoficznej. Głównym adresatem krytyki Rickerta jest aletejologiczna koncepcja prawdy i poznania Martina Heideggera. Podstawowym motywem krytyki Rickerta jest odrzucenie teorio-odbiciowego modelu poznania, zakładanego przez intuicjonizm.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 299-306
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Labirynty pojęciowe kognitywistyki. Dwa systemy poznawcze czy dwa sposoby działania ludzkiego umysłu?
Autorzy:
Bobryk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705211.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kognitywistyka
intencjonalność
intuicja
mózg
szkoła lwowsko-warszawska
umysł
Opis:
Artykuł jest poświęcony ocenie współczesnych teorii dwóch systemów poznawczych (dual system theories of cognition), określanych najczęściej mianem „Systemu 1” i „Systemu 2”. Zgodnie z odnośną literaturą, atrybutem „Systemu 1” jest myślenie intuicyjne, dlatego w tekście stawia się pytanie, czy współczesna kognitywstyka umożliwia wartościowe naukowo rozumienie zjawiska intuicji. Przywołane teorie dwóch systemów poznania zostają ocenione w świetle aparatury pojęciowej szkoły lwowsko-warszawskiej.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 133-150
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz filozofii w twórczości Siemiona Franka
Autorzy:
Aliaiev, Gennadii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099369.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
obraz filozofii
racjonalizm
mistyka spekulatywna
„filo zofia pierwsza”
docta ignorantia
intuicja filozoficzna
S. Frank
Opis:
Przez „obraz filozofii” rozumiem całokształt charakterystyk i metod filozofowania, które są rozpatrzone w kontekście korelacji określonego światopoglądu filozoficznego z nauką, religią i sztuką. Obraz filozofii Siemiona Franka to z jednej strony rozwój idei „filozofii pierwszej” Arystotelesa, a z drugiej strony – zasady docta ignorantia Mikołaja z Kuzy. Wynikiem tego jest racjonalne pojmowanie filozofii jako racjonalnie niepojętego. Filozofia nie jest przeciwstawiana nauce, lecz odróżniana od niej jako wiedza przekraczająca sferę pojęciową. Filozofia pozostaje blisko religii co do swego przedmiotu, jednak odróżnia się od niej jako wiedza teoretyczna, inna od praktyki życiowej. Filozofia posiada także elementy postrzegania artystycznego właściwe dla sztuki. Wreszcie, u podstaw określonego obrazu filozofii znajduje się pierwotna filozoficzna (religijno-filozoficzna) intuicja; u Franka – intuicja cogito ergo est esse absolutum.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 9-20
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie metafilozofie: Elzenberg a Szkoła Lwowsko-Warszawska
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098440.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
metafilozofie
Henryk Elzenberg
Szkoła Lwowsko-Warszawska
Kazimierz Twardowski
Kazimierz Ajdukiewicz
racjonalność vs irracjonalizm
intuicja a zastosowanie logiki w filozofii
Opis:
Szkoła Lwowsko-Warszawska została założona w 1895 roku przez Kazimierza Twardowskiego we Lwowie. Dla Twardowskiego i jego uczniów racjonalizm, jasność i precyzja języka oraz stosowanie logiki w filozofii były metodologicznymi fundamentami Szkoły. W pierwszej części tekstu autor rozważa charakter i wartość metafilozoficzngo programu przyjmowanego w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. W drugiej partii przedstawia się filozofię Henryka Elzenberga (1887–1967), jednego z najoryginalniejszych filozofów polskich XX wieku. W sferze jego zainteresowań znajdowały się: aksjologia ogólna, etyka, estetyka i historia filozofii. Część końcowa ma charakter porównawczy, gdzie omawiam stosunki między metafilozofią Szkoły Lwowsko-Warszawskiej a ideami metafilozoficznymi Elzenberga.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 289-320
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na co stać intuicję i dyskurs? Analiza epistemologiczno-fenomenologiczna w oparciu o myśl Husserla i Foucaulta
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705402.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
dyskurs
epistemologia
fenomenologia
holizm
synteza
E. Husserl
M. Foucault
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest krytyczna, epistemologiczno-fenomenologiczna analiza relacji między pojęciami intuicji i dyskursu, z uwzględnieniem stanowiska Husserla i Foucaulta. Zasadnicze pytanie przybiera następującą formę: na co stać intuicję i dyskurs? W procesie analizy zostają określone zarówno ogólne, jak też specyficzne epistemologiczne możliwości oraz osiągnięcia obu tych pojęć. Podczas gdy ogólne osiągnięcie stanowi wyakcentowanie umiejscowienia ludzkich podmiotów w realnym świecie, specyficzne osiągnięcie powiązane jest z dostępem tych podmiotów do obszaru przedmiotowości idealnych. Taka sytuacja wymaga „dążenia komplementarnego”, tzn. syntezy intuicji oraz intelektu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 381-401
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od nieomylności matematyki do niepewności praktyki. Sceptycyzm i jego przezwyciężenie w filozofii Blaise’a Pascala
From the infallibility of mathematics to uncertainty of practice: Skepticism and how it has been overcome in the philosophy of Blaise Pascal
Autorzy:
Detlaf, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15002521.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
certainty
intuition
B. Pascal
pragmatism
skepticism
intuicja
pewność
pragmatyzm
sceptycyzm
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie, że filozofię Blaise’a Pascala można odczytać w taki sposób, że sceptycyzm zostaje w niej przezwyciężony nie za pomocą nadprzyrodzonej intuicji, ale za pomocą rozumowania o charakterze pragmatycznym. W tym celu zostają kolejno przedstawione: (1) metoda geometryczna jako najlepsza dostępna metoda uzasadniania twierdzeń, (2) cechy, które sprawiają, że ludzki rozum jest zawodny, (3) obrona przed sceptycyzmem wskazująca, że poza rozumem mamy jeszcze intuicyjne poznanie pierwszych zasad, (4) uwagi wskazujące, że takie poznanie nie może być źródłem pewności, (5) argumentacja, że powstałe sprzeczności nie są dla Pascala problematyczne, bo służą apologetycznemu celowi jego dzieła, a przedstawione argumenty sceptyczne nie uniemożliwiają racjonalnego działania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 27-47
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies