Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "organic" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Usuwanie frakcji ogólnego węgla organicznego z wody powierzchniowej w procesie koagulacji
Removal of total organic carbon fractions from surface water by coagulation
Autorzy:
Świderska-Bróż, M.
Wolska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236780.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
substancje organiczne
węgiel organiczny
substancje refrakcyjne
organic matter
organic carbon
refractive substances
Opis:
Problem skutecznego usuwania substancji organicznych z wód powierzchniowych jest ważnym elementem technologii oczyszczania, w których do tego celu powszechnie stosuje się proces koagulacji. Wśród wielu czynników współdecydujących o przydatności koagulacji do usuwania substancji organicznych, bardzo istotne znaczenie mają rodzaj i forma występowania tych zanieczyszczeń w oczyszczanej wodzie. W artykule omówiono usuwanie ogólnego węgla organicznego oraz jego biodegradowalnych i refrakcyjnych frakcji z wody powierzchniowej w procesie koagulacji objętościowej chlorkiem poliglinu (PAX-XL3) i sedymentacji. Skuteczność obu procesów jednostkowych potraktowano łącznie, jako skuteczność koagulacji. Analiza wyników badań przeprowadzonych w skali technicznej wykazała, że o ilości usuniętych substancji organicznych, poza ich rodzajem, decydowała głównie ich początkowa zawartość w oczyszczanej wodzie, a w wypadku OWO, RWO i NBRWO także (chociaż w mniejszym stopniu) dawka koagulantu. Wykazano, że ilość usuniętych substancji organicznych malała zgodnie z szeregiem: delta[OWO]>delta[RWO]>delta[NBRWO]>delta[NWO]>delta[BRWO]>delta[PWO], przy czym stopień usunięcia frakcji biodegradowalnych z oczyszczanej wody był niewystarczający w aspekcie jej biologicznej stabilności.
Efficient removal of organic matter from surface waters is a key issue in treatment technologies where use is generally made of the coagulation process. Among the various decisive factors in the applicability of coagulation to organic substance removal, the type of the pollutant and the mode of its occurrence in the water being treated are of particular significance. In this paper consideration is focused on the removal of total organic carbon, as well as its biodegradable and refractive fractions, from surface water via volume coagulation with poly-aluminium chloride (PAX-XL3) and sedimentation. The efficiencies of the two unit processes are referred to as "efficiency of coagulation". Analysis of the results of studies has revealed that the quantity of organic substances removed was primarily influenced by the initial organic matter content, and in the case of TOC, DOC, and NBDOC also by the coagulant dose applied (although the latter influence was found to be weaker). It has been demonstrated that the efficiency of organic fraction removal decreased in the following order: delta[TOC]>delta[DOC]>delta[NBDOC]>delta[NDOC]>delta[BDOC]>delta[AOC]. The extent of removal for the biodegradable fractions, however, was insufficient in terms of the biological stability of the water being treated.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 1; 9-12
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Usuwanie prekursorów biodegradowalnych substancji organicznych w procesie biofiltracji
Removal of the Precursors of Biodegradable Organic Substances via Biofiltration
Autorzy:
Raczyk-Stanisławiak, U.
Ciemniecka, E.
Świetlik, J.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236540.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
substancja organiczna
biofiltracja
dezynfekcja
kwas organiczny
dwutlenek chloru
organic substances
biofiltration
disinfection
organic acids
chlorine dioxide
Opis:
Stosowanie w oczyszczaniu wody zarówno dwutlenkiem chloru, jak i chlorem powoduje powstawanie łatwo biodegradowalnych związków, w tym krótkołańcuchowych kwasów organicznych. Najczęściej stosowaną metodą usuwania biodegradowalnych substancji organicznych z wody jest proces biofiltracji, często poprzedzony ozonowaniem. Dezynfekcja końcowa wody po procesie ozonowania-biofiltracji powoduje powstanie dodatkowych ilości biodegradowalnych substancji organicznych, z czego wynika, że filtracja biologiczna nie usuwa w pełni ich prekursorów. W badaniach modelowych wykazano wpływ biofiltracji wody poprzedzonej ozonowaniem oraz bez ozonowania na usuwanie prekursorów biodegradowalnych substancji organicznych. Wodę po biofiltracji poddano działaniu dwutlenku chloru lub chloru, a następnie oznaczono zawartość biodegradowalnego rozpuszczonego węgla organicznego (BRWO) oraz powstających w tym procesie kwasów organicznych. Badania wykazały, że chlorowanie wody po ozonowaniu i biofiltracji z krótszymi czasami kontaktu z węglem aktywnym powodowało powstanie większych ilości kwasów organicznych. Wydłużenie czasu kontaktu wody ze złożem do 30 min wyraźnie zmniejszyło zawartość BRWO w wodzie i obniżyło ilość prekursorów organicznych, co spowodowało powstanie niewielkich ilości organicznych produktów utleniania. Stwierdzono, że zastosowanie dwutlenku chloru po ozonowaniu-biofiltracji powoduje powstanie większych ilości kwasów organicznych w porównaniu z chlorowaniem wody.
The use of chlorine dioxide or chlorine as disinfectants in water treatment induces the formation of easily biodegradable compounds, and these include short-chain organic acids. Of the available methods for the removal of biodegradable organic substances from water bodies, biofiltration (frequently combined with ozonation as a prior step) has gained widespread acceptance. Final disinfection which follows the ozonation-biofiltration process produces additional quantities of biodegradable organic species, and thus makes it clear that biological filtration fails to provide complete removal of their precursors. The model investigations reported in this paper address the problem of how the biofiltration process (with and without ozonation as a prior stage) influences the removal of the precursors of biodegradable organic substances. Following biofiltration, the water samples were exposed to chlorine dioxide or chlorine. Then the concentration of biodegradable dissolved organic carbon (BDOC), as well as the concentrations of the organic acids that form in the course of the process, was determined. The results of the study have revealed the following findings. Chlorination of the water after ozonation and biofiltration involving shorter times of contact with active carbon accounted for the formation of larger organic acid quantities. The extension of the water-biofilter contact time to 30 min visibly reduced the BDOC content in the water and the quantity of organic precursors, thus generating insignificant amounts of organic oxidation products. The application of chlorine dioxide after ozonation-biofiltration produced larger quantities of organic acids as compared to the application of chlorine.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 3, 3; 59-64
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność usuwania naturalnych i antropogenicznych barwnych substancji organicznych w procesie ultrafiltracji na membranach ceramicznych
The efficiency of natural and anthropogenic colored organic substance removal in ultrafiltration by ceramic membranes
Autorzy:
Majewska-Nowak, K.
Kawiecka-Skowron, J.
Kabsch-Korbutowicz, M.
Urbanowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237333.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
barwnik organiczny
naturalne substancje organiczne
ultrafiltracja
membrana ceramiczna
organic dye
natural organic matter
ultrafiltration
ceramic membrane
Opis:
Porównano skuteczność usuwania anionowych barwników organicznych oraz naturalnych substancji organicznych z roztworów wodnych w procesie ultrafiltracji z wykorzystaniem membran ceramicznych. Zbadano wpływ granicznej rozdzielczości membrany, prędkości przepływu oczyszczanego roztworu przy powierzchni membrany oraz masy cząsteczkowej barwników i początkowej zawartości substancji organicznych w wodzie na skuteczność procesu. Badaniom poddano roztwory modelowe siedmiu anionowych barwników organicznych o masie cząsteczkowej od 327 Da do 1060 Da oraz sześciu roztworów zawierających naturalne substancje organiczne charakteryzujących się intensywnością barwy od 22 gPt/m3 do 125 gPt/m3. Stwierdzono, iż roztwory barwników, mimo ich mniejszego ciężaru cząsteczkowego, były oczyszczane z większą skutecznością.
Seven aqueous solutions of anionic organic dyes (differing in molecular weight from 327 Da to 1060 Da) and six aqueous solutions of natural organic matter - NOM (varying in color between 22 gPt/m3 and 125 gPt/m3) were subjected to an ultrafiltration process, which involved ceramic membranes of different cut-off values. The efficiency of the ultrafiltration process was evaluated in terms of the membrane's cut-off value, the linear velocity of the solution near the membrane surface, the molecular weights of the dyes, and the initial NOM concentrations in the solutions tested. The comparison between the separation effects obtained for the two types of colored organic substances has demonstrated that the anionic organic dyes were removed from the solution with a higher efficiency in spite of their lower molecular weights.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2010, 32, 4; 11-14
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania wpływu chloru, dwutlenku chloru i ozonu na stabilność biologiczną wody
Effect of Chlorine, Chlorine Dioxide and Ozone on thy Biological Stability of Water
Autorzy:
Raczyk-Stanisławiak, U.
Świetlik, J.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237522.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
stabilność biologiczna wody
dezynfekcja wody
substancje organiczne
węgiel organiczny biodegradowalny
kwasy organiczne
ozon
dwutlenek chloru
chlor
biological stability
disinfection
natural organic matter
biodegradable dissolved organic carbon
organic acids
ozone
chlorine dioxide
chlorine
Opis:
Przed wprowadzeniem do sieci dystrybucyjnej woda oczyszczona poddawana jest dezynfekcji. Stosowanie wszystkich podstawowych środków dezynfekcyjnych (O3, ClO2, Cl2) zmienia strukturę substancji organicznych naturalnie występujących w wodzie. Wielkocząsteczkowe składniki substancji organicznych (zwłaszcza aromatyczne) reagują z utleniaczami, co doprowadza do powstania produktów o niższych ciężarach cząsteczkowych (między innymi kwasów organicznych), które są łatwiej dostępne biologicznie. W pracy wykazano, że nie tylko ozon, ale również dwutlenek chloru i chlor tworzą w reakcji z substancjami organicznymi łatwo biodegradowalne kwasy organiczne, takie jak kwas mrówkowy, octowy i szczawiowy. Stwierdzono, że kwasy organiczne stanowią tylko niewielką część biodegradowalnego węgla organicznego (1÷20%). Ilość kwasów organicznych, powstających pod wpływem ozonu i dwutlenku chloru, wskazuje na wzrost biodostępności rozpuszczonego węgla organicznego, co w konsekwencji może być wskaźnikiem niestabilności biologicznej wody. Zawartość kwasów karboksylowych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi nie jest normowana, bowiem nie stanowią one bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia człowieka, jednak są one związkami łatwo biodegradowalnymi, stanowią część biodegradowalnego węgla organicznego (BRWO) i tym samym mogą być jedną z przyczyn zachwiania biostabilności wody i powstawania biofilmu w sieci wodociągowej.
Before being sent to the distribution system, treated water is disinfected with various oxidants, i.e. O3, ClO2, and Cl2. The application of conventional disinfectants changes the molecular structure of aquatic natural organic matter (NOM). The oxidation of the NOM components with oxidants mainly brings about the break-up of the molecules into smaller fragments and a decrease in aromaticity. Ozonation, as well as oxidation, of NOM with chlorine dioxide and chlorine stimulates the formation of significant amounts of biodegradable oxidation by-products such as carboxylic acids (i.e. acetic, formic and oxalic acids). Carboxylic acids account for only 1 to 20% of the biodegradable dissolved organic carbon (BDOC) content. The increase of their concentration in treated water indicates a rise in the amount of the total BDOC formed in the oxidation reaction. The concentration of carboxylic acids in potable water has not been normalized since there is no direct threat for human health connected with their presence in water. However, the high propensity of carboxylic acids to biodegradation may have serious consequences for the biological stability of the water in the distribution network. As carboxylic acids are part of BDOC, their presence in the distributed water may stimulate the regrowth of microorganisms and the development of biofilms on the walls of the distribution pipes.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 3, 3; 33-37
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zmian stabilności biologicznej w układzie technologicznym oczyszczania wody infiltracyjnej
Variations in the biostability of infiltration water in the treatment train
Autorzy:
Świderska-Bróż, M.
Wolska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236842.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczanie wody
substancje biogenne
biodegradowalny rozpuszczoalny węgiel organiczny
przyswajalny węgiel organiczny
water treatment
biogenic substances
dissolved organic carbon
biodegradable
nonbiodegradable
assimilable organic carbon
Opis:
Badania zmian stabilności biologicznej wody przeprowadzono w rzeczywistym układzie oczyszczania wody infiltracyjnej składającym się z napowietrzania, filtracji pospiesznej przez złoża piaskowe, ozonowania, adsorpcji na biologicznie aktywnych filtrach węglowych oraz alkalizacji i dezynfekcji. Wykazano, że skuteczność poszczególnych procesów technologicznych w usuwaniu organicznych i nieorganicznych substratów pokarmowych z wody była różna i zależała od wielu czynników. Biodegradowalne substancje organiczne były najskuteczniej usuwane z wody podczas filtracji przez biologicznie aktywne złoża węglowe, natomiast jony fosforanowe podczas sedymentacji (po napowietrzaniu) i filtracji przez złoża piaskowe. Analizowany układ technologiczny oczyszczania wody infiltracyjnej nie zapewnił jednak stabilności biologicznej wody, z uwagi na niewystarczające usunięcie substancji biogennych, a głównie azotu nieorganicznego.
Variations in water biostability were tested under actual full-scale conditions, where infiltration water was treated using a treatment train composed of aeration, rapid sand filtration, ozonation, adsorption onto biologically active filters, and alkalization-disinfection. The technological processes involved differed in the removal efficiency of organic and inorganic biogenic substances, which was influenced by a diversity of factors. Biodegradable organic substances were most effectively removed during filtration through biologically active granular carbon, and phosphate ions during sedimentation after aeration, as well as during filtration through sand beds. However, the investigated technological train for infiltration water failed to provide the biostability desired, which is attributable to the insufficient removal of biogenic substances in general, and inorganic nitrogen in particular.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 4; 63-68
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność koagulacji kontaktowej w usuwaniu substancji biogennych z wody
Efficiency of contact coagulation in removing biogenic substances from water
Autorzy:
Świderska-Bróż, M.
Wolska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237355.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
stabilność biologiczna wody
koagulacja kontaktowa
substancje organiczne
biogeny organiczne
biogeny nieorganiczne
biological stability of water
contact coagulation
organic matter
organic nutrients
inorganic nutrients
Opis:
Jednym z głównych warunków, jakie należy spełnić, aby zapobiec wtórnemu rozwojowi mikroorganizmów (głównie bakterii) w sieci wodociągowej jest zapewnienie stabilności biologicznej wody wprowadzanej do systemu dystrybucji. W tym celu z oczyszczanej wody muszą być usunięte w jak największym stopniu nieorganiczne związki azotu i fosforu oraz biodegradowalne rozpuszczone substancje organiczne (BRWO), a głównie ich frakcje przyswajalne przez mikroorganizmy (PWO). W artykule przedstawiono wyniki badań nad skutecznością procesu koagulacji kontaktowej w usuwaniu organicznych i nieorganicznych substancji biogennych z mieszaniny wody podziemnej (po napowietrzaniu) i powierzchniowej (po mikrocedzeniu). Stwierdzono, że koagulacja kontaktowa siarczanem żelaza(III) przyczyniła się do znacznego usunięcia fosforanów z wody. Nieorganiczne związki azotu były w tym procesie usuwanie w znacznie mniejszym stopniu. Jednocześnie najmniej skutecznie usuwana była z wody biodegradowalna frakcja związków organicznych, a najskuteczniej nierozpuszczony i rozpuszczony węgiel organiczny. Wykazano, że proces koagulacji kontaktowej w analizowanym przypadku nie zapewnił usunięcia substancji biogennych do wartości zapewniających stabilność biologiczną wody oczyszczonej.
An essential prerequisite for preventing the regrowth of microorganisms (specifically bacteria) in the water-pipe network is the biological stability of the water supplied to the distribution system. To achieve this goal, it is necessary to aim at the highest possible removal of inorganic nitrogen compounds, inorganic phosphorus compounds and biodegradable dissolved organic carbon (BDOC) - particularly their fractions assimilable for microorganisms (AOC) - from the water being treated. In this work, contact coagulation was investigated for efficiency in removing biogenic substances from a mixture of groundwater (after aeration) and surface water (after microfiltration). The study produced the following results. Contact coagulation with iron(III) sulfate provided noticeable removal of phosphates, and much lower removal of inorganic nitrogen compounds. At the same time, the lowest removal efficiency was obtained for the biodegradable fraction of organic compounds, and the highest extent of removal for insoluble organic carbon. It has been demonstrated that in the case under analysis the contact coagulation process failed to provide a reduction in biogenic substances to such a value that would guarantee a biological stability of the treated water.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2010, 32, 2; 3-7
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Usuwanie substancji organicznych z wody na makroporowatych namagnetyzowanych żywicach anionowych MIEXŽ
Removal of organic substances from water onto macroporous anion exchange MIEXŽ resins with magnetic components
Autorzy:
Slunjski, M.
Biłyk, A.
Celer, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236414.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
żywica anionowa
MIEXŽ
ogólny węgiel organiczny
rozpuszczony węgiel organiczny
oczyszczanie wody
anion-exchange resin
total organic carbon (TOC)
dissolved organic carbon
water treatment
Opis:
Nowym rozwiązaniem, pozwalającym na usuwanie z wody związków węgla organicznego (OWO, RWO), jest zastosowanie silnie zasadowych żywic anionowych, do których należy żywica MIEXŽ. Namagnetyzowane cząstki tej żywicy dodane w postaci suspensji do wody zawierającej ujemnie naładowane jony RWO wymieniają je na jony chlorkowe, znajdujące się w miejscach aktywnych, w wyniku czego obniżeniu ulega poziom RWO w wodzie i następuje nieznaczny przyrost stężenia chlorków. Wyczerpaną żywię poddaje się procesowi regeneracji roztworem solanki. Żywica preferencyjnie usuwa związki organiczne o masach cząsteczkowych do 10000 Da, zaś koagulacja siarczanem glinu usuwa cząstki o masach powyżej 3000 Da. Proces MIEXŽDOC może być stosowany do oczyszczania wody surowej przed innymi procesami uzdatniania, bądź też jako proces doczyszczający po nich. W pracy przedstawiono porównanie wyników badań procesu MIEXŽDOC z konwencjonalną koagulacją siarczanem glinu. Wykazano, że proces MIEXŽDOC wymagał o 45% koagulantu mniej, obniżał RWO o ponad 24%, zapotrzebowanie wody na chlor o 18%, a także zawartość THM o 56% skuteczniej niż klasyczna koagulacja. Gdy proces ten stosuje się po koagulacji, wówczas przedłuża cykle filtracyjne, zmniejsza blokowanie powierzchni membran (fouling) oraz ogranicza zawartość ubocznych produktów dezynfekcji. Zastosowany do uzdatniania wód miękkich o wysokiej intensywności barwy i dużej zawartości OWO powoduje obniżenie tych wskaźników o 80÷90%, bez konieczności kłopotliwej w tych warunkach konieczności podwyższania zasadowości i koagulacji. Na niskie koszty eksploatacyjne procesu składają się koszty ubytku żywicy, chemikaliów do jej regeneracji, zagospodarowania ścieków poregeneracyjnych oraz koszty energii.
A recent approach to the problem of organic carbon (TOC, DOC) removal from aqueous solutions involves strong-base anion-exchange resins, the MIEXŽ resin being one of those. The magnetic components of the MIEXŽ - when added in suspended form into solutions containing negatively charged DOC ions - exchange them for the chloride ions present in the active sites. As a result, the DOC level in the water decreases, and the concentration of chlorides slightly increases. The exhausted resin is regenerated in a brine solution. The MIEXŽDOC process can be included into the treatment train as a prior step to other treatment processes, or as a final step for the polishing of conventionally treated water. The objective of the study reported on in this paper was to compare the treatment effects obtained with the MIEXŽDOC process and conventional alum coagulation. Hence, with MIEXŽDOC the coagulant dose was by 45% lower, the reduction in DOC was by over 24% more effective, the reduction in the chlorine demand of the water was by 18% higher, and the removal of THM was more efficient by as much as 56%. When the MIEXŽDOC process follows coagulation, this is concomitant with the extension of the filtration cycles, a reduction in membrane fouling, and a limited content of disinfection by-products. When applied to the treatment of high-colour and high-TOC soft water, the MIEXŽDOC process yields an 80 to 90% reduction of both the pollutants without increasing the alkalinity level or including coagulation into the treatment train.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2004, R. 26, nr 2, 2; 11-14
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skuteczność procesów oczyszczania wody powierzchniowej w usuwaniu biodegradowalnych substancji organicznych
Efficiency of surface water treatment processes at removing biodegradable organic substances
Autorzy:
Świderska-Bróż, M.
Wolska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237143.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczanie wody
biodegradowalny rozpuszczoalny węgiel organiczny
przyswajalny węgiel organiczny
stabilność biologiczna wody
water treatment
biodegradable dissolved organic carbon
assimilable organic carbon
water biostability
Opis:
Przedstawiono zmianę zawartości frakcji substancji organicznych w wodzie w kolejnych procesach jednostkowych oraz całym układzie technologicznym. Wykazano, że biodegradowalny rozpuszczony węgiel organiczny (BRWO) oraz jego przyswajalna frakcja (PWO) były najskuteczniej usuwane podczas koagulacji objętościowej oraz sorpcji na biologicznie aktywnych złożach węglowych. Nie stwierdzono natomiast wpływu filtracji pospiesznej (przez złoża piaskowe) oraz dezynfekcji chlorem na zawartość substancji organicznych w wodzie. W procesie ozonowania nastąpił wzrost zawartości zarówno BRWO, jak i PWO, które skutecznie były usuwane w następującej po ozonowaniu sorpcji na biologicznie aktywnych złożach węglowych. Przeprowadzona analiza skuteczności oczyszczania wody wykazała, że zastosowany układ oczyszczania nie zapewnił jednak wystarczającego stopnia usunięcia substancji organicznych do zapewnienia stabilności biologicznej wody w sieci wodociągowej.
The focus of this work is on changes in the biodegradable organic matter content of surface water during particular unit processes and in the entire treatment train. It has been found that volume coagulation and sorption on biologically active carbon beds provided the highest removal of biodegradable dissolved organic carbon (BDOC) and its assimilable fraction (AOC). Rapid sand filtration and disinfection with chlorine had no influence on the organic matter content of the water. The ozonation process brought about an increase in the concentrations of both BDOC and AOC, which were efficiently removed by sorption on the biologically active carbon bed following the ozonation process. Analysis of the experimental results shows that the organic matter removal obtained with the treatment train applied is insufficiently high to provide biostable tap water.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 4; 77-80
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania wpływu jakości wody na powstawanie adsorbowalnych chlorowcopochodnych związków organicznych (AOX)
Effect of water quality on the formation of adsorbable halogenated organic compounds (AOX)
Autorzy:
Czarniecka, J.
Dziubek, A.M.
Maćkiewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236832.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
halogen organiczny
halogen adsorbowalny
substancje organiczne
związki azotu
chlor
dwutlenek chloru
oczyszczanie wody
chlorine
adsorbable organic halogens
organic substances
nitrogen compounds
chlorine dioxide
water treatment
Opis:
Powstawanie w wodzie adsorbowalnych halogenów organicznych (AOX), jako ubocznych produktów dezynfekcji, związane jest z dawką chloru, która zależy od zawartości związków organicznych oraz azotu amonowego i organicznego w wodzie. Proces powstawania AOX badano na przykładzie wody modelowej wzbogaconej w substancje humusowe i związki azotu. Zanieczyszczenia wody poddano utlenianiu chlorem oraz dwutlenkiem chloru i chlorem warunkach laboratoryjnych. Określono ilość powstających adsorbowanych chlorowanych związków organicznych w zależności od zawartości ogólnego węgla organicznego oraz azotu amonowego i organicznego w wodzie poddanej działaniu chloru oraz chloru i dwutlenku chloru. Wykazano, że zastosowanie w układzie oczyszczania wody procesu utleniania dwutlenkiem chloru 30 min przed chlorowaniem dezynfekcyjnym przyczynia się do obniżenia dawki chloru, a także zmniejszenia ilości powstałych AOX.
The formation of adsorbable organic halogens (AOX) - the by-products of water disinfection - depends on the chlorine dose, which is determined according to the content of organic compounds, ammonia nitrogen and organic nitrogen in the water being treated. The process of AOX formation was examined using model water samples enriched with humic substances and nitrogen compounds. The pollutants were made subject to oxidation with chlorine or chlorine dioxide and chlorine under laboratory conditions. The quantity of the adsorbable chlorinated organic compounds that had formed was related to the content of total organic carbon, ammonia nitrogen and organic nitrogen in the water treated with chlorine or chlorine dioxide and chlorine. The results obtained make it clear that the inclusion of chlorine dioxide oxidation into the treatment train as a prior step to be applied 30 mins before the commencement of the disinfecting chlorination process permits the chlorine dose to be reduced and, more importantly, reduces the quantity of the AOX formed.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 2, 2; 41-42
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie pyłowego węgla aktywnego oraz selektywnego anionitu do zwiększenia skuteczności usuwania związków organicznych z wody po procesie koagulacji
An attempt at application of powdered activated carbon and selective anionite to increase effectiveness of organic matter elimination from water after coagulation process
Autorzy:
Pruss, A.
Pruss, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237892.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
oczyszczanie wody
związek organiczny
frakcja substancji organicznych filtracja
adsorpcja na PWA
wymiana anionowa
water treatment
natural organic matter
organic matter fraction
filtration
PAC adsorption
anion exchange
Opis:
Określono możliwość zmniejszenia zawartości ogólnego węgla organicznego (OWO) w wodzie powierzchniowej przez dawkowanie pyłowego węgla aktywnego (PWA) przed filtracją pospieszna i wymianą jonową na selektywnym anionicie DOWEX™ TAN-1. Badania prowadzono równolegle w dwóch przepływowych układach modelowych. Pierwszy składał się z filtru pospiesznego oraz kolumny jonitowej, natomiast drugi z kolumny kontaktowej, przed którą dawkowano PWA, filtru pospiesznego oraz kolumny jonitowej. Do zasilania obu układów wykorzystano wodę po koagulacji w instalacji z flotacją realizowaną w pilotowej skali technicznej o wydajności 25 m3/h, zastosowanej do oczyszczenia wody powierzchniowej o małej zasadowości, dużej zmienności temperatury i okresowo bardzo dużej zawartości substancji organicznych. Na podstawie zmian zawartości w wodzie OWO oraz frakcji substancji organicznych wykazano, że zastosowanie po koagulacji adsorpcji na PWA w ilości do 20 g/m3 oraz po filtracji wymiany jonowej na selektywnym anionicie umożliwiło zmniejszenie ilości OWO w oczyszczonej wodzie do wartości poniżej 1 gC/m3.
A possibility of TOC reduction in surface water through powdered activated carbon (PAC) dosing prior to the rapid filtration and ion exchange using selective anionite DOWEX™ TAN-1 was determined. The studies were conducted in two parallel flow-through model systems. The first system consisted of a rapid filter and an ion exchange column, while the second included PAC dosage point prior to a contact column, a rapid filter and an ion exchanger. Both systems were supplied with water after coagulation in installation with flotation implemented in a pilot industrial scale of 25 m3/h capacity. It was used for treatment of surface water with low alkalinity, high temperature variation and periodically very high organic content. On the basis of TOC and organic matter content variations in water it was demonstrated that application of adsorption on PAC in doses up to 20 g/m3 after coagulation process, and selective ion exchange following filtration made it possible to reduce the TOC amount in the treated water to the level below 1 gC/m3.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2016, 38, 1; 25--28
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Występowanie niebezpiecznych związków organicznych i pierwiastków śladowych w osadach dennych zbiorników zaporowych
Hazardous organic and trace element occurrence in bottom sediments of dam reservoirs
Autorzy:
Dmitruk, U.
Jancewicz, A.
Tomczuk, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236973.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
organic pollutants
inorganic pollutants
PAHs
PCBs
zanieczyszczenia organiczne
zanieczyszczenia nieorganiczne
WWA
PCB
Opis:
Quality of bottom sediments was examined for 15 reservoirs classified as the Sudeten, Carpathian or lowland reservoirs, according to their location. These reservoirs serve multiple functions including flood control, providing hydroelectric power, supplying water for general public, industry or agriculture and recreational. The study was conducted in 2008 and 2010. The scope of the analysis included trace elements (As, Cr, Zn, Cd, Cu, Ni, Pb and Hg) and organic compounds: polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), polychlorinated biphenyls (PCBs) and chloroorganic pesticides. It was determined that concentration of trace element compounds ranged from <0.01 mg/kg to 422 mg/kg, while of PAHs from <0.0001 mg/kg to 7.5 mg/kg, PCBs from <0.0001 mg/kg to 0.78 mg/kg and of chloroorganic pesticides from <0.0002 mg/kg to 0.065 mg/kg. The sediments from the Sudeten reservoirs were found to be the most polluted, while the sediments from the lowland reservoirs the least.
Wykonano badania jakości osadów dennych pobranych z 15 zbiorników zaporowych, które w zależności od lokalizacji przyporządkowano do grupy zbiorników sudeckich, karpackich lub nizinnych. Zbiorniki te służą do różnych celów, takich jak ochrona przeciwpowodziowa, energetyka wodna, zaopatrzenie w wodę ludności, przemysłu i rolnictwa oraz rekreacja. Badania wykonano w latach 2008 i 2010. Zakres analizy osadów dennych obejmował pierwiastki śladowe (As, Cr, Zn, Cd, Cu, Ni, Pb i Hg) i związki organiczne (wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne – WWA, polichlorowane bifenyle – PCB i pestycydy chloroorganiczne). Stwierdzono, że zawartość pierwiastków śladowych w osadach wynosiła od <0,01 mg/kg do 422 mg/kg; WWA od <0,0001 mg/kg do 7,5 mg/kg, PCB od <0,0001 mg/kg do 0,78 mg/kg, a pestycydy chloroorganiczne od <0,0002 mg/kg do 0,065 mg/kg. Najbardziej zanieczyszczone okazały się osady denne pobrane ze zbiorników sudeckich a najmniej z nizinnych.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 2; 63-68
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania laboratoryjne i techniczne fermentacji mlekowej odpadów organicznych
Laboratory and full-scale investigations into lactic fermentation of organic wastes
Autorzy:
Rohde, C.
Nawrotzki, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236907.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
odpady organiczne
fermentacja mlekowa
kwas mlekowy
organic wastes
lactic fermentation
lactic acid
Opis:
Przedstawiono wyniki projektu badawczego, którego celem była analiza przydatności biologicznie rozkładalnych odpadów z placów targowych oraz z punktów gastronomii, jako substratu do wytwarzania kwasu mlekowego w procesie fermentacji mlekowej. Kwas mlekowy jest stosowany głównie do produkcji biopolimerów na potrzeby medycyny, do wytwarzania opakowań, włókien syntetycznych i odzieży, a także w przemyśle spożywczym, garbarskim, kosmetycznym itp. Wytwarzanie kwasu mlekowego z odpadów organicznych jest rodzajem recyklingu organicznego tych odpadów, a więc procesem mającym wysoki priorytet w hierarchii postępowania z odpadami. W badaniach laboratoryjnych oraz w skali technicznej odpady zaszczepiono bakteriami mlekowymi (Pediococcus acidilactici, Lactobacillus paracasei, Lactococcus lactis) zawartymi w produkcie handlowym Bonsilage Forte firmy Lactosan. Na podstawie badań laboratoryjnych stwierdzono, że optymalna temperatura fermentacji mlekowej wynosiła 37 stopni Celsjusza. Zaobserwowano znaczny spadek wydajności procesu wraz ze wzrostem rozcieńczenia odpadów wodą (od 1:1 do 1:10). Przeanalizowano wpływ dodatku wapna lub ługu sodowego, wypełnienia przestrzeni gazowej reaktora gazem obojętnym (azot) oraz tlenem, a także dawkowania glukozy na przebieg procesu oraz rozkład kwasu mlekowego. W badaniach technicznych, przeprowadzonych w reaktorze o pojemności użytkowej 30 m3, uzyskano obiecujące wyniki, tj. utrzymywanie stałego stężenia kwasu mlekowego przy wysokim rozcieńczeniu odpadów wodą. Dalsze badania ukierunkowane będą na opracowanie skutecznej metody wydzielania kwasu mlekowego z ciekłego produktu fermentacji odpadów.
The aim of the project was to analyze the potential application of biodegradable wastes from markets and restaurants as the feedstock for lactic acid production by lactic fermentation. Lactic acid is widely used for the production of medical biopolymers, packaging, synthetic fibers and clothing. Another major use of lactic acid includes food, tanning and cosmetic industries. Being regarded as a kind of organic recycling, lactic acid production from organic wastes is given high priority in the strategies for waste processing and management. The organic waste samples made use of in both laboratory and full-scale investigations were inoculated with milk bacteria (Pediococcus acidilactici, Lactobacillus paracasei, Lactococcus lactis) that are present in the commercial product Bonsilage Forte made by Lactosan. Laboratory investigations revealed that the optimal temperature for lactic fermentation was 37. Another finding produced by the study was that the efficiency of the process decreased notably as the dilution of the wastes with water increased (from 1:1 to 1:10). Consideration was also given to the problem of how the addition of lime or soda lye, the filling of the gas space in the bioreactor with inert gas (nitrogen) and oxygen, and the dosage of glucose influence the course of the process and the decomposition of the lactic acid. The results of full-scale investigations (carried out in a bioreactor of a 30 m3 operating volume) were promising; lactic acid concentration remained constant at a high dilution of the waste with water. Further investigations will focus on the development of an efficient method for the separation of lactic acid from the liquid product of the lactic fermentation of organic wastes.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 1, 1; 41-44
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie skuteczności procesu adsorpcji na pylistym węglu aktywnym w układzie technologicznym oczyszczania wody
Modeling the efficiency of adsorption onto powdered active carbon in a water treatment train
Autorzy:
Szlachta, M.
Adamski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237550.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
adsorpcja
koagulacja
węgiel organiczny
węgiel aktywny
adsorption
coagulation
organic carbon
active carbon
Opis:
Określono skuteczność usuwania frakcji substancji organicznych z wody naturalnej metodą adsorpcji na pylistym węglu aktywnym (PWA). Jako miarę zawartości rozpuszczonych związków organicznych w oczyszczanej wodzie przyjęto rozpuszczony węgiel organiczny (RWO). W przypadku realizacji adsorpcji łącznie z procesem koagulacji objętościowej, większa ilość dawkowanego koagulantu i adsorbentu dała większą skuteczność procesu oczyszczania wody. Z kolei skuteczność adsorpcji realizowanej jako wydzielony proces uwarunkowana była nie tylko dawką PWA, ale także czasem kontaktu adsorbentu z oczyszczaną wodą. Wyniki badań wykorzystano do wyznaczenia współczynników empirycznych w sformułowanym modelu matematycznym opisującym skuteczność adsorpcji związków organicznych na PWA. W zakresie przeprowadzonych badań technologicznych skuteczność usuwania substancji organicznych metodą adsorpcji, realizowanej jako wydzielony proces, uzależniono od czasu kontaktu i dawki PWA, natomiast przy realizacji adsorpcji łącznie z koagulacją - dodatkowo od dawki koagulantu. Ponadto określono współczynnik szybkości przenoszenia masy adsorbatu, którego wartość zmieniała się w funkcji czasu trwania procesu oraz jego sprawności, wyrażonej jako stosunek RWO pozostałego w wodzie po procesie do jego zawartości początkowej. Przedstawione modele matematyczne mogą przyczynić się do skutecznej kontroli procesu oczyszczania wody, a tym samym do zwiększenia stopnia usuwania rozpuszczonych substancji organicznych z wód powierzchniowych.
The aim of the study was to examine the efficiency of removing organic matter fractions from natural water by adsorption onto powdered active carbon (PAC). Dissolved organic carbon (DOC) was adopted as a measure of the dissolved organic matter content in the treated water. When adsorption was conducted simultaneously with the process of volume coagulation, an increased coagulant and adsorbent dose upgraded the efficiency of the water treatment process. However, when adsorption was performed separately, the efficiency of the treatment process depended not only on the size of the PAC dose, but also on the time of contact between the adsorbent and the water being treated. On the basis of the experimental results, the empirical coefficients were determined for the mathematical model describing the efficiency of organic compound adsorption onto the PAC. Within the scope of technological investigations, the efficiency of organic matter removal was related to contact time and PAC dose when adsorption was performed as a single process; when adsorption was conducted in combination with the coagulation process, removal efficiency was additionally related to coagulant dose. Furthermore, technological investigations enabled the coefficient of the adsorbate mass transfer rate to be determined, which was found to depend on the duration of the process and on its efficiency expressed as the ratio of the DOC persisting in the water after the completion of the process to the initial DOC value. The mathematical models presented in the paper will improve the control of the water treatment process and thus enhance the efficiency of dissolved organic matter removal from water.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2008, 30, 2; 57-60
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uboczne produkty dezynfekcji wody - doświadczenia ostatnich 30 lat
By-Products of Water Disinfection: Summary of 30 Years Experience
Autorzy:
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237221.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
dezynfekcja wody
chlor
ozon
dwutlenek chloru
uboczne produkty dezynfekcji
substancja organiczna
kwasy organiczne
biostabilność
water disinfection
chlorine
ozone
chlorine dioxide
disinfection by-products
natural organic matter
organic acid
biostability
Opis:
W pracy przeanalizowano i podsumowano 30-letnie doświadczenia technologów wody w zakresie występowania ubocznych produktów dezynfekcji. Wiedza dotycząca powstawania ubocznych produktów dezynfekcji uległa w ciągu tych 30 lat znacznemu poszerzeniu i istotnie wpłynęła na technologię oczyszczania wody. Stwierdzono, ze nie tylko chlor, ale także inne środki utleniające, takie jak ozon czy dwutlenek chloru, powodują powstawanie produktów ubocznych. W dzisiejszych technologiach oczyszczania wody dużą wagę przykłada się do usuwania substancji organicznych naturalnie występujących w ujmowanej wodzie i zrezygnowano z chloru jako wstępnego utleniacza. Zidentyfikowano już ponad 500 ubocznych produktów chlorowania, ale w literaturze ukazują się wciąż doniesienia o identyfikacji nowych (np. związki rodoorganiczne wykrywane w rejonach nadbrzeżnych). Dokładniejsze analizy prowadzą także do rewizji wcześniej przyjętych poglądów, jak to ma miejsce w stosunku do silnie mutagennego związku, hydroksyfuranonu - MX. W ostatnich latach uznano także, jak istotną rolę dla procesu biodegradacji odgrywają powstające w wodzie kwasy organiczne, jako uboczne produkty ozonowania. W dziedzinie produktów ubocznych dezynfekcji dwutlenkiem chloru wykazano, w jaki sposób może dochodzić do utraty biostabilności wody pod wpływem powstawania ubocznych produktów reakcji dwutlenku chloru z substancjami organicznymi obecnymi w dezynfekowanej wodzie. Wiedza i osiągnięcia analityczne stworzyły bazę pod regulacje prawne, które służą dzisiaj ochronie przed związkami podejrzewanymi o szkodliwe działanie na zdrowie człowieka.
The paper contains detailed account of water technologists' 30-year experience in their research on the occurrence of disinfection by-products. Over the 30-year period, knowledge about the formation of the disinfection products has become far more comprehensive than it used to be. Thus, not only chlorine but also other oxidizers like ozone or chlorine dioxide were found to trigger the formation of by-products. These days, water technologists pay much attention to the removal of natural organic matter that occurs in the taken-in water and abandom the idea of using chlorine as a pre-oxidizing agent. So far, hundreds of chlorination by-products have been identified, but the number of reports on further identification of such products continues to increase (e.g., iodoorganic compounds are being detected in coastal areas). More detailed analyses have also made the water technologists change their views and opinions on some substances, e.g. on the strongly mutagenic hydroxyfuranon MX. In the past few years, water technologists have become aware of how beneficially the presence of the organic acids that are by-products of ozonation influences the biodegradation process. As for the by-products of chlorine dioxide disinfection, it has been reported how the formation of the by-products of the reaction of chlorine dioxide with the organic substances present in the water under disinfection contributes to the loss of water biostability. The results of analyses and relevant knowledge achieved in this way become a basis for legal regulations aimed at protecting us against the compounds that are believed to have health implications.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2005, R. 27, nr 4, 4; 3-12
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie absorbancji właściwej w nadfiolecie (SUVA) w ocenie jakości wody
Water quality assessment in terms of specific UV absorbance
Autorzy:
Mołczan, M.
Szlachta, M.
Karpińska, A.
Biłyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237125.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
absorbancja w UV
substancje organiczne
węgiel organiczny
oczyszczanie wody
koagulacja
ultraviolet absorbance (UVA)
organics removal
disinfection by-product (DBP)
total organic carbon (TOC)
dissolved organic carbon (DOC)
reactivity
water treatment
coagulation
Opis:
W pracy przeanalizowano zastosowanie absorbancji właściwej w nadfiolecie - SUVA254 (Specific UV Absorbance), jako wskaźnika jakościowego charakteryzującego substancje organiczne naturalnie występujące w wodach (tzw. naturalne związki organiczne - NZO). Zastosowania te dotyczą opisu właściwości rozpuszczonych substancji organicznych, oceny reaktywności rozpuszczonego węgla organicznego (RWO) i ryzyka tworzenia ubocznych produktów utleniania lub dezynfekcji (UPU/UPD), a także oceny podatności RWO na usuwanie techniką koagulacji. Wartości SUVA254 są też stopniowo wprowadzane jako element uregulowań formalnoprawnych związanych z regułami stosowania metod oczyszczania wody. Stwierdzono, że wody naturalne o dużych wartościach SUVA254 cechuje wysoka zawartość hydrofobowych, aromatycznych i wielkocząsteczkowych frakcji RWO, podczas gdy wody o małych wartościach współczynnika absorbancji zawierają przeważnie substancje niehumusowe, hydrofilowe, o niskich masach cząsteczkowych. Wykazano, że związek SUVA254 z tworzeniem UPU/UPD - choć istnieje - nie ma charakteru uniwersalnego, lecz jest specyficzny w wypadku danego źródła wody. Stwierdzono, że wartość absorbancji właściwej w UV wskazuje na podatność RWO na usuwanie w procesie koagulacji - im jest ona wyższa tym proces jest skuteczniejszy.
The use of Specific UV Absorbance (SUVA254) as a quality indicator characterizing natural organic matter (NOM) was made subject to analysis. The uses where SUVA254 is applicable include the description of the properties of dissolved organic substances, the assessment of the reactivity of dissolved organic carbon (DOC), the assessment of the potential for the formation of oxidation and/or disinfection by-products (UPU/UPD), and the determination of the susceptibility of DOC to removal by coagulation. SUVA254 values are being incorporated into legal regulations pertaining to the use of particular water treatment methods. It has been found that natural water of high SUVA254 values features a high content of hydrophobic, aromatic and macromolecular DOC fractions while that of low SUVA254 values contains predominantly non-humus, hydrophilic substances of low molecular weight. The study has also revealed that although there is a relation between the SUVA254 value and UPU/UPD formation, the nature of the relation is, admittedly, far from being a general one; it is specific to each individual water source. The SUVA254 value indicates the susceptibility of DOC to removal by coagulation: the higher the value, the more efficient the process.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2006, R. 28, nr 4, 4; 11-16
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies