Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dąbrowska, A." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Przyczyny występowania zwiększonych ilości aldehydów w wodach powierzchniowych
Possible reasons for elevated aldehyde levels in surface waters
Autorzy:
Dąbrowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237870.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
water quality
carbonyl compounds
total organic carbon (TOC)
precipitation
jakość wody
związki karbonylowe
ogólny węgiel organiczny
opady
Opis:
Aldehydes are organic compounds widely present in natural environment. The studies performed demonstrated that total content of aldehydes washed out from the troposphere by precipitation may amount to 2800 mg/m3. The average aldehyde content in surface waters was a few times lower than in rainwater. However, during thermal stratification season (spring and summer) aldehyde concentration in the metalimnion of lakes significantly increased. A significant increase in concentration of nonanal and decanal in surface waters was recorded during plant vegetation period. Formaldehyde, acetaldehyde, propanal, glyoxal, and methylglyoxal were found to be the most frequently identified aldehydes in aqueous environment.
Aldehydy należą do grupy związków organicznych występujących powszechnie w środowisku naturalnym. Przeprowadzone badania wykazały, że suma aldehydów wymywanych z troposfery przez opady atmosferyczne może osiągać nawet wartość 2800 mg/m3. Stwierdzono, że w wodach powierzchniowych średnia zawartość aldehydów była kilkakrotnie mniejsza niż w opadach atmosferycznych, lecz w sezonie stratyfikacji termicznej w warstwie metalimnionu jezior ilość aldehydów znacząco wzrastała. W czasie wegetacji roślin odnotowano wyraźne zwiększenie zawartości nonanalu i dekanalu w wodach powierzchniowych. Wykazano, że formaldehyd, acetaldehyd, propanal, glioksal i metyloglioksal należą do grupy aldehydów najczęściej identyfikowanych w środowisku wodnym.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 3; 13-16
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstawanie aldehydów pod wpływem silnych utleniaczy stosowanych w uzdatnianiu wody
Formation of Aldehydes upon Application of Strong Oxidants to Water Treatment
Autorzy:
Dąbrowska, A.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236382.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
aldehydy
ozon
chlor
dwutlenek chloru
aldehydes
ozone
chlorine
chlorine dioxide
Opis:
Trzy typy wód (woda infiltracyjna, powierzchniowa i podziemna) poddano procesom utleniania ozonem, chlorem i dwutlenkiem chloru. Zaobserwowano korelację pomiędzy dawką utleniacza a ilością powstających aldehydów, przy czym mimo stosowania tych samych dawek utleniacza w przeliczeniu na jednostkę ogólnego węgla organicznego, dla każdej z badanych wód powstała inna ilość związków karbonylowych. Wykazano, że produkty uboczne ozonowania zależały głównie od dawki utleniacza. W wypadku chloru i dwutlenku chloru zaobserwowano wyraźne korelacje pomiędzy stężeniem związków karbonylowych a czasem reakcji. Stwierdzono, że tak długo jak w wodzie obecny był utleniacz, tak długo zachodziło powstawanie aldehydów. Produktywność aldehydów po zastosowaniu chloru i dwutlenku chloru, rozumiana jako stężenie powstających aldehydów na jednostkę OWO, była porównywalna z produktywnością aldehydów oznaczoną dla ozonu. Formaldehyd i acetaldehyd należą do głównych produktów ubocznych identyfikowanych wśród związków karbonylowych. Oznaczano je wykorzystując technikę chromatografii gazowej, wstępnie próbkę poddając procesom derywatyzacji.
Three types of water (surface water after infiltration, river water and ground water) were disinfected with various doses of ozone, chlorine or chlorine dioxide. The results indicate that the level of aldehydes concentration increases with the increase of the disinfectant dose. When use is made of chlorine or chlorine dioxide, the concentration of carbonyls increases significantly with the time of reaction with carbonyl precursors in treated water. The formation of aldehydes continues as long as chlorine or chlorine dioxide is available in the water. Time does not have any influence on the reaction of ozone with natural organic matter (NOM). The range of productivity of aldehydes in water treated with chlorine or chlorine dioxide is similar to the range estimated for the carbonyls that form upon ozonation. Formaldehyde and acetaldehyde are the main by-products of the oxidation of NOM. Aldehydes were analyzed by gas chromatography following the derivatization of the sample.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2003, R. 25, nr 3, 3; 53-56
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrowersje związane z powstawaniem chloralu w wodzie dezynfekowanej chlorem
Controversies about the appearance of chloral hydrate in drinking water disinfected with chlorine
Autorzy:
Dąbrowska, A.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237802.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
chlor
chloral
trihalometany
aldehydy
chlorine
chloral hydrate
trihalomethanes
aldehyde
Opis:
Wśród produktów ubocznych dezynfekcji wody chlorem, obok dobrze rozpoznanych trihalometanów (THM) i kwasów halooctowych (HAA), pojawiać się może także chloral (trichloroacetaldehyd - CH). Powstaje on w wyniku reakcji chloru z substancjami organicznymi naturalnie obecnymi w wodzie (NOM). Zgodnie z wytycznymi WHO, obecność chloralu (CH) w wodach przeznaczonych do spożycia powinna być kontrolowana i nie przekraczać 10 mg/m3. W pracy omówiono wpływ procesów oczyszczania wody na powstawanie chloralu. Wody pochodzenia naturalnego chlorowano różnymi dawkami chloru i stwierdzono wyraźną korelację pomiędzy ilością powstającego chloralu a dawką chloru i czasem jego kontaktu substancjami organicznymi zawartymi w wodzie. Tworzenie się chloralu zachodziło tak długo, jak długo chlor był obecny w wodzie. Produktywność CH nie zależała głównie od ilości ogólnego węgla organicznego (OWO), ale od rodzaju substancji organicznych. Wyższą zawartość CH zaobserwowano w warunkach zasadowych przy pH>7. Zaobserwowano również wysoką korelację (R2>0,9) pomiędzy zawartością chloralu i chloroformu w chlorowanej wodzie. Wykazano, że proces wstępnego ozonowania wyraźnie zwiększył zawartość CH w wodzie, a proces biofiltracji nie usuwał całkowicie prekursorów CH. Wydajność procesu biofiltracji była silnie związana z czasem kontaktu wody ze złożem. Zastosowana w pracy analityka chloralu, z ekstrakcją eterem metylowo-tert-butylowym (MTBE) i rozdziałem na chromatografie gazowym z selektywnym detektorem wychwytu elektronów (GC/ECD), pozwoliła osiągnąć próg detekcji na poziomie 0,05 mg/m3.
Besides trihalomethanes (THM) and haloacetic acids (HAA), chloral hydrate (CH) is another prevalent disinfection by-product (DBP) in drinking water, formed as a result of the reaction between chlorine and natural organic matter (NOM). According to WHO guidelines, the presence of CH in drinking water should be monitored, and CH concentrations must not exceed 10 mg/m3. The present study addresses the problem of how water treatment processes induce CH formation. Natural waters were chlorinated with different chlorine doses, and an undisputed correlation was observed between the quantity of the CH formed, the chlorine dose applied and the time of contact with the organic substances that were present in the water being treated. The formation of CH continued as long as chlorine was available in the water. The quantity of the total organic carbon (TOC) was not the main contributory factor in the productivity of CH; there was another major contributing factor: the nature of the organic matter. An increased content of CH was observed under alkaline conditions (pH>7). A high correlation (R2>0.9) was found to occur between the content of chloral hydrate and that of chloroform in the water subjected to chlorination. It was demonstrated that the pre-ozonation process brought about a notable increase in the CH content and that the biofiltration process failed to provide a complete removal of the CH precursors. The efficiency of the biofiltration process was strongly influenced by the time of water-biofilter contact. The methods used for the analysis of CH (extraction with methyl-tert-butyl ether (MTBE) and separation by a gas chromatograph with a selective electron capture detector (GC/ECD)) made it possible to attain the detection limit of 0.05 mg/m3.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2007, R. 29, nr 4, 4; 35-40
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zawartości benzofenonów w wodach powierzchniowych metodą GC-ECD
Determination of benzophenones in surface waters by GC-ECD method
Autorzy:
Dąbrowska, A.
Binkiewicz, K.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237542.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
benzofenony
metoda GC-ECD
oczyszczanie ścieków
wody powierzchniowe
benzophenones
GC-ECD methods
wastewater treatment
surface waters
Opis:
Stosowana do tej pory analityka benzofenonów wymaga wykorzystania technik chromatograficznych ze spektrometrią mas. Zaproponowana nowa metodyka oznaczania benzofenonu-1 i benzofenonu-3 polega na wykorzystaniu chromatografii gazowej z selektywnym detektorem wychwytu elektronów (GC-ECD), po uprzednim upochodnieniu benzofenonów bezpośrednio w próbce odczynnikiem PFBOA, a następnie ekstrakcji rozpuszczalnikiem organicznym. Opracowana technika analityczna może być wykorzystana w oznaczaniu benzofenonów w próbkach środowiskowych, takich jak wody powierzchniowe i ścieki, na poziomie stężeń 10 g/m3. Badania wykazały zawartość benzofenonów w ściekach surowych w ilości do prawie 5 mg/m3. Potwierdzono, że biologiczne oczyszczanie ścieków umożliwia usuwanie benzofenonów prawie ze 100% skutecznością. Obecność benzofenonu-3 stwierdzono również w wodach powierzchniowych będących odbiornikami ścieków (Warta, Bogdanka) w ilości do 0,3 mg/m3, a benzofenonu-1 do 1 mg/m3. Ze względu na skutki uboczne, jakie może wywoływać niekontrolowana ich obecność w środowisku wodnym, benzofenony powinny być rutynowo monitorowane w wodach powierzchniowych, a metodyki ich oznaczania stale rozwijane.
So far, the use of gas chromatography and mass spectrometry has been an essential requisite for the analysis of benzophenones. The new method proposed in this paper consists in determining benzophenone-1 and benzophenone-3 by means of gas chromatography combined with electron capture detection (GC-ECD), upon direct derivatization of benzophenones in the sample with the PFBOA reagent, followed by extraction using an organic solvent. The method can be used to determine benzophenones in the aquatic environment, e.g. in surface water and wastewater, at concentrations of 10 žg/m3. The study has demonstrated that benzophenone concentrations in raw wastewater reach nearly 5 mg/m3, and that bio-logical treatment provides an appoximately 100% efficiency of benzophenone removal. The presence of benzophenone-3 and benzophenone-1 was also detected in surface waters receiving wastewater discharges (Warta and Bogdanka rivers), where their concentration amounted up to 0.3 mg/m3 and 1 mg/m3, respectively. Considering the potential side effects associated with their uncontrolled presence in the aquatic environment, it is recommended that in surface waters benzophenones should be monitored routinely, and that the analytical methods which are in use should be subject to continuous development.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2009, 31, 3; 57-60
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dimetyloamina jako prekursor N-nitrozodimetyloaminy i formaldehydu w wodzie
Dimethylamine as a precursor to N-nitrosodimethylamine and formaldehyde in water
Autorzy:
Andrzejewski, P.
Dąbrowska, A.
Fijołek, L.
Szweda, F.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237363.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
dimetyloamina
dimetylohydroksyloamina
metylohydroksyloamina
N-nitrozodimetyloamina
formaldehyd
dwutlenek chloru
dimethylamine
dimethylhydroxylamine
methylhydroxylamine
N-nitrosodimethylamine
formaldehyde
chlorine dioxide
Opis:
W pracy dokonano oceny ilości formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy powstających w reakcji dwutlenku chloru z wodnym roztworem dimetyloaminy. Zbadano również wpływ potencjalnych produktów utlenienia dimetyloaminy na potencjał tworzenia N-nitrozodimetyloaminy podczas procesu utleniania dwutlenkiem chloru. Wykazano, że di-metyloamina jest prekursorem co najmniej dwóch ubocznych produktów utleniania (formaldehyd i N-nitrozodimetyloamina), których zawartość jest regulowana w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Zestawienie konwersji molowych dimetyloaminy do formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy z ich wartościami dopuszczalnymi w wodzie wskazuje, że N-nitrozodimetyloamina jest znacznie groźniejszym ubocznym produktem reakcji dwutlenku chloru z dimetyloaminą. Stwierdzona obecność dimetyloaminy w wodzie z Warty (5÷6 mg/m3) wskazuje na potencjalne niebezpieczeństwo powstawania formaldehydu i N-nitrozodimetyloaminy podczas stosowania w technologii oczyszczania wody silnych utleniaczy, takich jak dwutlenek chloru. Należy podkreślić, że procesy oczyszczania wody mogą wpływać na zawartość dimetyloaminy, a tym samym zwiększać bądź zmniejszać ryzyko tworzenia się obu produktów ubocznych utleniania.
The quantities of formaldehyde (FA) and N-nitrosodimethylamine (NDMA) generated in the reaction of chlorine dioxide with the aqueous solution of dimethylamine (DMA) were assessed. Consideration was also given to the problem of how the DMA oxidation products may affect the potential of NDMA formation in the course of the chlorine dioxide oxidation process. It has been demonstrated that DMA is a precursor to at least two oxidation by-products (FA and NDMA), whose concentrations in the water intended for human consumption are subject to regulations. The comparison of molar conversions of DMA to FA and NDMA with their permissible values for water shows that of the two by-products NDMA is far more hazardous. The presence of DMA detected in the Warta river water (5 to 6 mg/m3) suggests potential risk that FA and NDMA will form when the treatment train involves strong oxidizers such as chlorine dioxide. It is essential to note that the treatment process applied impacts on the DMA content of the water, and thus increases or reduces the risk of generating both the oxidation by-products.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 3; 25-28
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ parametrów ozonowania wody podziemnej na charakterystykę substancji organicznych i powstawanie produktów ubocznych
Effect of water ozonation parameters on the characteristics of organics matter and formating of by-products
Autorzy:
Biłozor, S.
Dąbrowska, A.
Raczyk-Stanisławiak, U.
Świetlik, J.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237718.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
wody podziemne
uzdatnianie wody
ozonowanie wody
substancje organiczne
utlenianie substancji organicznych
produkty uboczne utleniania
Opis:
The removal of natural organic matter (NOM) on biological activated carbon depends on the amount of biodegradable organic carbon (BDOC) forming upon ozonation of water. The ozonation by-products described as BDOC consist of specific organic compounds (aldehydes, ketones, organic acids) and unknown assimilable organic carbon. The purpose of the study presented in this paper was to evaluate the effect of ozonation parameters (ozone dose and contact time) on the NOM characteristics measured by size exclusion chromatography, on the main ozonation by-products, aldehydes and ketones, determined by gas-chromatography and organic acids measured by ion chromatography. Experiments were performed with the ground water after iron and manganese removal, still containing comparatively high amounts of total organic carbon. Changes in molecular weight characteristics show that all the investigated NOM fractions reacted with ozone. The most reactive was the fraction of the highest molecular weight. The sum of organic acids was ten times as high as the sum of aldehydes and ketones. The amount of ozonation by-products highly depended on the ozone dose, whereas the contact time had a minor effect.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2001, 3; 37-40
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ procesów ozonowania i biosorpcji na obniżenie i stabilizację zapotrzebowania wody na dwutlenek chloru
Effect of Ozonation and Biosorption on the Decrease and Stabilization of Chlorine Dioxide Demand in Water Treatment
Autorzy:
Biłozor, S.
Dąbrowska, A.
Ilecki, W.
Raczyk-Stanisławiak, U.
Świetlik, J.
Nawrocki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236380.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
biosorpcja
ozonowanie
zapotrzebowanie na dwutlenek chloru
biosorption
ozonation
chlorine dioxide demand
Opis:
W pracy omówiono przyczyny wysokiego i zmiennego zapotrzebowania wody na dwutlenek chloru i związane z tym niebezpieczeństwo nieskutecznej dezynfekcji wody. Wykazano brak istotnych korelacji pomiędzy zapotrzebowaniem wody na dwutlenek chloru a parametrami charakteryzującymi substancje organiczne obecne w wodzie, takimi jak ogólny węgiel organiczny, absorbancja właściwa (SUVA), czy zapotrzebowanie na ozon. W badaniach stwierdzono, ze ozonowanie wody i następująca po nim filtracja przez biologicznie aktywne złoża węgla aktywnego zapewniają skuteczne obniżenie i stabilizację zapotrzebowania wody na dwutlenek chloru. Zwrócono uwagę na fakt, iż niedostosowanie dawki dwutlenku chloru do wartości zapotrzebowania może nieść z sobą niebezpieczeństwo wtórnego rozwoju bakterii w sieci wodociągowej, tym bardziej, iż w reakcji dwutlenku chloru z substancjami organicznymi powstają łatwo biodegradowalne produkty uboczne.
The paper specifies the contributors to the high and variable chlorine dioxide demand and points out the concomitant risk that the final extent of disinfection will be insufficient. The study has revealed a lack of correlation between chlorine dioxide demand and total organic carbon, SUVA and ozone. Ozonation followed by biofiltration through active carbon filters provides not only a decrease but also a stabilization of the chlorine dioxide demand.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2003, R. 25, nr 3, 3; 41-44
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selekcja bakterii ryzosferowych usprawniających procesy fitoremediacji gleb zawierających związki metali ciężkich
Selection of rhizobacteria improving phytoremediation of soil contaminated with heavy metal compounds
Autorzy:
Dąbrowska, G.
Hrynkiewicz, K.
Kłosowska, K.
Goc, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237758.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
fitoremediacja
gleba
metale ciężkie
ryzobakterie
rzepak
phytoremediation
soil
heavy metals
rhizobacteria
rape
Opis:
Wiele spośród bakterii ryzosferowych charakteryzuje się wysoką opornością na jony metali ciężkich i odgrywa ważną rolę w promowaniu wzrostu roślin w ich obecności. W badaniach przeanalizowano szczepy bakterii Bacillus sp. (ML 1-2), Bacteroidetes bacterium (RI 116-1), Flavobacterium sp. (RI 111-11), Pseudomonas fluorescens (LI C1), Serratia entomophila (RI 111-21) i Variovorax sp. (ML 3-12), wyizolowane z gleb skażonych związkami metali ciężkich lub zdegradowanych antropogenicznie. W warunkach in vitro wyselekcjonowano bakterie oporne na jony wybranych metali ciężkich (Cd, Cu, Zn i Pb). Wykazano, że S. entomophila (RI 111-21) i P. fluorescens (LI C1) należą do bakterii o najwyższym stopniu oporności na obecność jonów metali ciężkich w podłożu, zwłaszcza cynku i ołowiu. Szczepami o najwyższej wrażliwości na przeanalizowane jony metali cięż-kich okazały się B. bacterium (RI 116-1) i Flavobacterium sp. (RI 111-11). Stwierdzono, że na wzrost i rozwój siewek rzepaku negatywnie wpływały jony metali ciężkich uszeregowane w kolejności: Pb>Zn>Cu>Cd. Inokulacja rzepaku ozimego (Brassica napus L. odmiana Kronos) wykazała, że niektóre bakterie promowały wzrost i rozwój siewek w obecności jonów metali ciężkich, zwłaszcza miedzi i kadmu. Szczepy Bacillus sp. (ML 1-2) i B. bacterium (RI 116-1) najsilniej promowały wzrost siewek rzepaku w środowisku zawierającym jony metali ciężkich, stąd też wydają się mieć największy potencjał w procesach fitoremediacji gleb.
Many soil bacteria show a high tolerance to heavy metals and play a vital role in promoting plant growth in a heavy-metal-contaminated environment. In the study reported on in this paper the bacterial strains being analyzed included Bacillus sp. (ML 1-2), Bacteroidetes bacterium (RI 116-1), Flavobacterium sp. (RI 111-11), Pseudomonas fluorescens (LI C1), Serratia entomophila (RI 111-21), and Variovorax sp. (ML 3-12), which had been isolated from soils contaminated by heavy metal compounds, or degraded due to anthropogenic activity. Under in-vitro conditions selected were bacteria tolerant to Cd, Cu, Zn and Pb. It has been demonstrated that among the strains examined S. entomophila (RI 111-21) and P. fluorescens (LI C1) are endowed with the highest tolerance to the heavy metals in the substrate, specifically to Zn and Pb, whereas B.?bacterium (RI 116-1) and Flavobacterium sp. (RI 111-11) display the highest vulnerability to heavy metals. Taking into account their negative influence on the growth and development of rape seedlings, the four heavy metals have been listed in the following order: Pb>Zn>Cu>Cd. Inoculation of winter rape (Brassica napus L. var. Kronos) has shown that some of the bacterial strains promote the growth and development of seedlings in the presence of heavy metals, especially copper and cadmium. The strains Bacillus sp. (ML 1-2) and B. bacterium (RI 116-1), which were parti-cularly active in promoting rape seedling growth in an environment containing heavy metals, seem to have the greatest potential for the phytoremediation of soils.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2011, 33, 2; 53-58
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies