Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Samorząd lokalny" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Budżetowanie partycypacyjne jako instrument współzarządzania sferą publiczną
    Participatory Budgeting as an Instrument of Co-management of the Public Sphere
    Autorzy:
    Łukomska-Szarek, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/548654.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    samorząd lokalny
    local governance
    budżetowanie partycypacyjne
    local self-government
    participatory budget
    Opis:
    Budżetowanie partycypacyjne, jako proces decyzyjny umożliwia współtworzenie budżetów lokalnych w drodze dyskusji (obejmującej dialog i negocjacje) pomiędzy mieszkańcami a wła-dzami lokalnymi w zakresie wydzielenia określonej puli środków finansowych, które zostaną wykorzystane do realizacji wybranych przez społeczność lokalną przedsięwzięć inwestycyjnych. Władze lokalne określą limit wydatków majątkowych, w ramach którego obywatele wspólnoty lokalnej mogą zgłaszać własne projekty inwestycyjne. Poprzez nawiązanie dialogu pomiędzy mieszkańcami a władzą lokalną budżetowanie partycypacyjne umożliwia wykonanie tych inwe-stycji, które są istotne dla społeczności lokalnej. W tym zakresie obywatele mogą uczestniczyć w procesie kreowania rozwoju lokalnego, decydując o wyborze priorytetowych zadań publicz-nych. W związku z powyższym głównym celem niniejszego opracowania jest próba wskazania budżetowania partycypacyjnego, jako narzędzia współzarządzania jednostką samorządu terytorial-nego. Motywem przewodnim wyboru wskazanego powyżej tematu jest jego aktualność, a zwłasz-cza popularność w ostatnich latach. Budżet partycypacyjny, jako potencjalnie bardziej konstruk-tywna forma demokracji bezpośredniej, stała się bardziej popularna w Polsce, a próby wprowa-dzenia takich rozwiązań w zakresie budżetowania podjęto w: województwach (na przykład wiel-kopolskim), powiatach (gostyńskim, wągrowieckim) i wielu gminach, począwszy od dużych miast takich jak Sopot, Poznań do małych miast, takich jak Kraśnik, Grajewo. W przypadku samorzą-dów lokalnych w Polsce budżetowanie partycypacyjne dalekie jest od pierwowzoru brazylijskiego, mimo to coraz więcej podmiotów decyduje się na stosowanie tego instrumentu.
    As a decision-making process, participatory budgeting allows for co-creation of local budget-ing through discussion (that encompasses dialogue and negotiations) between inhabitants and local authorities in terms of separation of a particular pool of funds which can be used for investments selected by local community. Local authorities define the limits of property outlays for citizens in local communities to apply with their own investment projects. Through dialogue between the inhabitants and local authorities, participatory budgeting supports the investments which are im-portant for local society. In these terms, citizens might participate in the process of creation of local development, thus deciding on choosing priority public tasks. Therefore, the main goal of this study is to attempt to indicate participatory budgeting as a tool for co-management in the entities of territorial government through participation of local communities. The main motivation behind the choice of the subject of the study is its topicality and popularity in recent years. Partici-patory budgeting, a potentially more constructive form of direct democracy, has also become more popular in Poland, and attempts to introduce such solutions for budgeting undertaken in: voivode-ships (for example wielkopolskie), powiats (gostyński, wągrowiecki) and many municipalities, ranging from large cities like Sopot, Poznań to small towns such as Kraśnik, Grajewo. In Poland, participatory budgeting is far from the Brazilian model, even though more and more local govern-ments decide to use this instrument.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2014, 40; 137-144
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Efektywność wydatków powiatów wschodniego regionu Polski w latach 2008–2012
    The Effectiveness of Expenditures of Poviats in the Eastern Polish Region in the Years 2008–2012
    Autorzy:
    Ludwiczak, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/549058.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    wydatki publiczne
    efektywność
    samorząd lokalny
    metoda DEA
    public spending
    efficiency
    local government
    DEA method
    Opis:
    Praca dotyczy analizy efektywności powiatów we wschodnim regionie Polski. Analizowano wydatki i dochody powiatów w okresie 2008–2012. W analizie wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego. Podstawą oceny efektywności było pięć rodzajów wydatków i dwa rodza-je dochodów. W analizie wykorzystano metodę DEA, w wersji zmodyfikowanej dla potrzeb oceny efektywności instytucji non profit. Rezultaty analizy wskazują, że efektywność wydatków publicznych we wschodnim regionie Polski jest zróżnicowana i niższa niż w całym kraju. Wydaje się, że głównych czynników mają-cych wpływ na efektywność należy upatrywać w wielkości i lokalizacji badanych jednostek. Wyż-szą efektywnością charakteryzują się większe powiaty, położone w pobliżu ośrodków miejskich.
    The objective of this paper is to analyze the efficiency of poviats’ expenditures of the Eastern Polish region. There were examined poviats’ expenditures and revenues during the period 2008–2012. The analysis is based on the data published by the Central Statistical Office. Five types of inputs and two types of outputs were used to estimate the effectiveness of expenditures. The modi-fied Data Envelopment Analysis method for non-profit institutions was applied. The results prove that efficiency of public spending in the eastern region is diverse and lower than across the country. It seems that the main factors influencing public spending efficiency are the size and the localization of public administration unit. Higher efficiency is for larger poviats, situated near larger cities.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2014, 40; 125-136
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Autonomia samorządu w sferze gospodarki komunalnej a ochrona interesu publicznego2
    Local Government’s Autonomy in the Sphere of Public Services Delivery and the Protection of Public Interest
    Autorzy:
    Sześciło, Dawid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/548962.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    gospodarka komunalna
    samorząd lokalny
    kontraktowanie usług publicznych
    Best Value
    municipal economy
    local government
    contracting out
    Opis:
    Samorząd lokalny (gminy, powiaty) odgrywa wiodącą rolę w zapewnieniu obywatelom usług publicznych. Zgodnie z konstytucyjną zasadą samodzielności, samorządom przysługuje szeroka swoboda wyboru metod świadczenia usług publicznych. W szczególności mogą wybierać między zapewnieniem usług poprzez podmioty wewnętrzne oraz kontraktowaniem na zasadach komercyjnych albo na rzecz organizacji pozarządowych. Autor prezentuje pogląd o potrzebie ustawowego zagwarantowania, że decyzje samorządów co do wyboru wariantu zapewnienia usług publicznych (prowadzenia gospodarki komunalnej) będą poparte analizą mającą na celu wybór metod najbardziej efektywnych pod względem ekonomicznym i społecznym. Analiza wykorzystująca dane ilościowe i jakościowe powinna być prowadzona nie tylko przed podjęciem decyzji o wyborze określonej metody prowadzenia gospodarki komunalnej, ale stale, również po zakończeniu świadczenia usług w określony sposób. Ważnym elementem procesu decydowania o wyborze modelu zapewnienia usług publicznych powinny być szerokie gwarancje partycypacji społecznej. Obecnie decyzje władz lokalnych w tej kwestii nie muszą być poprzedzone refleksją nad optymalnymi wariantami zapewnienia usług i mogą być intuicyjne. Nie są też wymagane konsultacje społeczne ani inne formy angażowania interesariuszy w proces decyzyjny. Jako przykład takiego podejścia zaprezentowano brytyjski model Best Value (Najwyższa Wartość) wprowadzony przez rząd T. Blaira.
    Local government (municipalities, counties) plays a leading role in public services provision in Poland. In accordance with the constitutional principle of self-government’s autonomy, local governments enjoy extensive freedom to choose methods of public services delivery. In particular, they can choose between providing services through their own units (in-house delivery) and contracting out to commercial entities or NGO. The author argues that there is a pressing need for a statutory safeguards that the decisions of local governments on the choice of variant to provide public services will be accompanied with the analysis aimed at selection most effective and efficient methods of public services delivery. Such analysis, employing both quantitative and qualitative data should be conducted not only before selection of specific methods of municipal services provision, but on regular basis and when the provision of services in a certain way is over (ex ante and ex post evaluation). An important part of the process of deciding on the choice of the model to provide public services should be wide guarantees of public participation. Currently, decisions of local authorities in this matter does not require any reflection on the optimal variants to provide services. As a result, the may be purely intuitive. They also do not require public consultation or other forms of stakeholder engagement in decision-making. As an example of the approach to this issue, suggested by the author the British model of Best Value introduced by Blair’s government was presented.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2015, 41; 531-539
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kapitał społeczny – od modelu teoretycznego do rozwiązań pragmatycznych
    Social Capital – A Theoretical Model to Pragmatic Solutions
    Autorzy:
    Inglot-Brzęk, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547422.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    kapitał społeczny
    samorząd lokalny
    partycypacja obywatelska
    społeczność lokalna
    social capital
    local government
    civic participation
    local communities
    Opis:
    Kapitał społeczny postrzegany jest – w ujęciu mikro- jako fundament współdziałania między ludźmi, w ujęciu makro – jako czynnik rozwoju lokalnego i regionalnego. Literatura opisuje jego wpływ na różne sfery życia społecznego, tj. ekonomiczną, społeczną, kulturową. Różnice występujące w definicjach pojęcia (Putnam, Bourdieu, Coleman) pociągają za sobą komplikacje zarówno natury teoretycznej (czy istnieje jedna, czy wiele form kapitału społecznego?; jakie są jego źródła?; jakie funkcje pełni?; czy jest wielkością, którą można kształtować?), jak i metodologicznej (problemy z operacjonalizacją pojęcia). Niezależnie jednak od różnych ujęć teoretycznych, czy wymiarów kapitału społecznego, wśród charakterystycznych dla niego elementów składowych, wyróżnia się: więzi społeczne (sieci powiązań), normy społeczne oraz zaufanie. Elementem uzu-pełniającym w opisach empirycznych jest zaangażowanie i partycypacja obywatelska. Wyniki badań wskazują, że społeczeństwo polskie charakteryzuje się niskim poziomem kapi-tału społecznego, przy czym jego poziom jest silnie uwarunkowany lokalnie. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja propozycji działań, jakie mogą podjąć władze samorządowe, aby budować kapitał społeczny wśród członków społeczności lokalnych. W stosunku do władz centralnych postuluje się prowadzenie stosownej polityki społecznej. Szczególną rolę w kształtowaniu kapitału społecznego na poziomie lokalnym przypisuje się działaniom władz samorządowych, które mogą wspierać instytucje społeczne, które są nośnikami kapitału społecznego w szczególności organizacje trzeciego sektora), przez odpowiednie profilowanie wydatków budżeto-wych, czy wytworzenie sfery publicznej komunikacji i kształtowanie partycypacji obywatelskiej. Mogą również, jak wskazują ekonomiści, w umiejętny sposób sprawować władzę. Działania te powinny być nakierowane na wzmocnienie kapitału typu bridging i jednoczesne eliminowanie słabych stron kapitału typu bonding.
    Social capital can be perceived as the foundation of interaction between people (at a microlevel perspective) and as a factor of local and regional development (at a macro-level perspective). Literature describes its impact on different spheres of social life, ie. economic, social, cultural. The differences in definitions of this concept (Putnam, Bourdieu, Coleman) entail complications of theoretical nature (is there one or many forms of social capital?; what are its sources?; what is its function?; can its amount be influenced?) and methodological difficulties (problems with opera-tionalization of the concept). Regardless of the different theoretical approaches and the dimensions of social capital, its characteristic components can be distinguished, such as: social relations (networks), social norms and trust. Additionally, two other elements are used in empirical descriptions: engagement and civic participation. Research results indicate that Polish society is characterized by a low level of social capital, which is strongly conditioned locally. The main objective of this paper is to present proposals for actions which could be taken by local authorities in order to build social capital among the members of the local community. With respect to the central government, the paper recommends implementing appropriate social policy. A special role in the formation of social capital at the local level is attributed to local authorities, which can support social institutions fostering social capital (particularly third sector organizations) through the appropriate profiling of expenditure, creating public sphere of communication and the development of civic participation. They can also, as shown by economists, skillfully exercise power. Aforementioned measures should be aimed at strengthening bridging social capital while simultaneously eliminating the weaknesses of bonding social capital.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2015, 42; 240-250
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metodyka oceny skutków projektów podziału województw z użyciem analizy kosztów i korzyści
    Methodology for impact evaluation of the administrative division with a cost-benefit analysis
    Методика оценки последствий проектов разделения воеводств с использованием анализа затрат и выгод
    Autorzy:
    Opolski, Krzysztof
    Modzelewski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/548342.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Analiza Kosztów i Korzyści
    samorząd lokalny
    podział administracyjny
    ocena skutków regulacji
    Cost Benefit Analysis
    local government
    administrative division
    regulatory impact assessment
    Opis:
    Artykuł zawiera przykład zastosowania metodyki AKK do oceny projektów podziału województw samorządowych. Uwzględnione zostały elementy analizy finansowej i ekonomicznej oraz przedstawione nowe elementy analizy efektów zewnętrznych proponowanych zmian administracyjnych. Zaprezentowane rozważania teoretyczne mogą stanowić podstawę badań i analiz empirycznych uwzględniających zagadnienia polityki rozwoju regionalnego i spójności społeczno-ekonomicznej regionów. Przedstawione zastosowanie analizy kosztów i korzyści rozszerza możliwości stosowania tej metodyki do oceny skutków regulacji polegających na zmianach zasięgu jednostek terytorialnych w Polsce i na świecie. Do analizy została włączona teoria dotycząca absorpcji czynnej i biernej środków finansowych przez region. W artykule uwzględniono konieczność włączania do analiz takich zmiennych, jak rating województwa, skłonność inwestorów krajowych i zagranicznych do inwestycji bezpośrednich, zdolność rozwojowa przedsiębiorstw, sieć powiązań gospodarczych i funkcjonalnych, potencjał rozwojowy gmin i powiatów, koszty społeczne zmiany struktury administracji, koszty transakcyjne związane z zerwaniem sieci powiązań gospodarczych i funkcjonalnych, koszty społeczne związane z obniżeniem potencjału rozwojowego województwa. Uwzględniono również aspekty aktualne w polityce planowania i programowania rozwoju poprzez wykorzystanie funduszy strukturalnych UE. Przedstawiona metodyka bierze pod uwagę konieczność przyjmowania założeń wynikających z aktualnego stanu prawnego i ukazywania przesunięć w poziomie alokacji środków finansowych przy spełnieniu tych założeń. Może być ona punktem wyjścia do sporządzenia bilansu efektów dodatnich i ujemnych proponowanych zmian.
    The article includes an example of using cost-benefit analysis to assess the projects of a division of local provinces. The elements of financial and economic analysis and new tools for the analysis of external effects of the proposed administrative changes are presented. The theoretical considerations may form the basis of research and empirical analysis, taking into account issues of regional development policy and socio-economic cohesion of the regions. The use of cost-benefit analysis extends the use of this methodology for assessing the impact of changes within territorial units in Poland. In the analysis the theory about the absorption of active and passive funds by region was included. The article emphasizes the need to incorporate variable analysis such as the rating of the region, the tendency of domestic and foreign direct investment, the capacity development of enterprises, network of economic and functional development potential of municipalities and counties, the costs of social change in the structure of the administration, transaction costs associated with the rupture business networks and functional social costs associated with the reduction of the development potential of the region and social capital. The active and passive absorption of funds theory was included to analyze separate regions. The aspects of current policy planning and development programming using the European Union structural funds were also included. The methodology takes into account the necessity of accepting the assumptions resulting from the current legal status and portraying shifts in the level of allocation of financial resources. The presented methodology can be a starting point for comparing positive and negative effects of the proposed changes.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2017, 50; 286-305
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budżet obywatelski w powiecie olkuskim przykładem bezpośredniego zaangażowania społeczności w rozwój lokalny
    The participatory budget in Olkusz district as an example of direct involvement in local development
    Autorzy:
    Jachowicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/548989.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    budżet obywatelski
    samorząd terytorialny
    rozwój lokalny
    budget participatory budget
    local government,
    local development
    Opis:
    Budżet obywatelski (BO) to wciąż w Polsce mechanizm nowy i mało znany, a jednocześnie wymagający zaangażowania. Władze samorządowe wprowadzające BO muszą znaleźć sposób, by o tym budżecie poinformować mieszkańców, podkreślić jego ważność i zachęcić do udziału w tej aktywności. Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest rola, jaką zaczyna odgrywać BO w rozwoju lokalnym oraz świadomość mieszkańców o możliwości wpływania i kształtowania sfery społeczno-gospodarczej w najbliższym otoczeniu. Pojawia się jednak pytanie, czy tylko za pomocą nowego narzędzia w postaci BO, można wpływać na podniesienie świadomości o istocie poziomu i rozwoju lokalnego pośród społeczności gminnych, czy może dotychczasowe możliwości nie są w pełni wykorzystywane.
    Participatory budgeting (PB) is still new and not a well-known mechanism in Poland. But this mechanism requires engagement by all parties. Local self – government units, that introduce PB, have to find a way to underline its importance; to inform local citizens and to encourage those citizens to engage with this activity. The research subject of this article deals with the role that PB is beginning to play in local development and how citizens’ awareness can help create a better social-economic environment. But the question is whether PB could create a greater awareness about the development of local communes, or about existing possibilities, which are not being fully used.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2018, 56; 360-368
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kondycja finansowa wybranych jednostek samorządu terytorialnego województwa małopolskiego w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej
    The financial condition of selected territorial governments in the Malopolska Voivodship within the new EU financial Framework
    Финансовое состояние отдельных органов местного самоуправления в Малополь- -ском воеводстве в условиях новой финансовой перспективы ЕС
    Autorzy:
    Kwaśny, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/549082.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    kondycja finansowa,
    samorząd terytorialny
    spójność terytorialna
    rozwój lokalny
    decentralizacja finansów publicznych
    local government budget
    local government expenditures
    territorial cohesion
    local and regional development
    regional policy
    selfgovernment
    financial decentralisation
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest określenie kondycji finansowej wybranych jednostek samorządu terytorialnego województwa małopolskiego w nowej perspektywie unijnej na lata 2014–2020. Globalny kryzys miał wpływ nie tylko na światowe rynki finansowe, ale także, a może przede wszystkim na politykę i kierunki rozwoju władz lokalnych i samorządowych. Dodatkowo zmienia się podejście do realizacji celów strategicznych, które obecnie jest ukierunkowane terytorialnie i skoncentrowane na pobudzaniu endogenicznych potencjałów wzrostu gospodarczego. Na szczeblu krajowym i regionalnym opracowano już nowe plany i strategie, ich realizacja i osiąganie celów zgodnych ze strategią „Europa 2020” zależeć będzie od możliwości absorpcyjnych samorządów terytorialnych. Hipoteza weryfikowana w artykule dotyczy konieczności zmian w systemie dochodów jednostek samorządu terytorialnego i potrzeby dalszej decentralizacji finansów publicznych, celem pobudzania endogenicznych potencjałów wzrostu. W celu jej weryfikacji wykorzystano metodę analizy wskaźnikowej danych finansowych jednostek samorządu terytorialnego w latach 2010–2014. Przeprowadzone badania wykazały pozytywne tendencje w polityce budżetowej wybranych jednostek samorządu terytorialnego, nieadekwatność ich dochodów oraz niską całkowitą zdolność do rozwoju.
    The purpose of the article is to evaluate the financial condition of selected territorial governments in the Malopolska Voivodship within the new EU financial framework for the 2014–2020 period. The global economic crisis has affected not only financial markets but also the policy and development strategies of local and territorial authorities. Changes have occurred in the approach to strategic objectives, which are now focused on regions and aim to stimulate endogenous growth potentials. New plans and strategies have already been drafted on national and regional levels, but their implementation, as well as the achievement of those goals laid down in the „Europe 2020” strategy, will crucially depend on the absorption capabilities of territorial governments. The research hypothesis of the article concerns the need to restructure the revenue system of territorial governments and further decentralize public finances in order to stimulate regional endogenous growth potentials. In order to verify it, financial indicators for selected territorial governments in the 2010–2014 period have been analysed. The findings show that there are positive trends underway in the budget policies of the analysed governments, but their revenue are still inadequate and their total growth potential remains low.
    Źródło:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2017, 49; 228-250
    1898-5084
    2658-0780
    Pojawia się w:
    Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies