Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska w XX w." wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-3 z 3
    Tytuł:
    Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936
    Ignacy Jan Paderewski in Polish Satirical Discourse, 1898–1936
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Jaczyński, Michał
    Kica, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25806566.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Ignacy Jan Paderewski
    polska prasa satyryczna w początkach XX wieku i w dwudziestoleciu międzywojennym
    satyra polityczna
    polska kultura muzyczna I poł. XX wieku
    Polish satirical press in the early twentieth century and the interwar period
    political satire
    Polish musical culture in the first half of the twentieth century
    Opis:
    Polski dyskurs satyryczny odnoszący się do osoby i działalności Ignacego Jana Paderewskiego był prowadzony w polskiej prasie humorystyczno-satyrycznej od chwili, gdy zaczął on odnosić wielkie sukcesy jako pianista, do momentu, gdy ustała jego działalność na arenie politycznej. Zgromadzone na potrzeby artykułu źródła prasowe dotyczące tematu pochodzą z lat 1898–1936. Są to dokumenty literackie (anegdoty, wiersze, mini-dialogi) oraz ikonograficzne (karykatury i rysunki satyryczne) zebrane w prasie reprezentującej trzy główne ośrodki Polski porozbiorowej: Warszawę, Lwów i Poznań. Pochodzą głównie z trzech pism warszawskich: „Muchy”, „Kuriera Świątecznego” i  „Kolców”, lwowskiego „Szczutka” i poznańskiego „Bociana”. Prezentowany  materiał źródłowy został poddany wieloaspektowej analizie, uwzględniającej w pierwszym rzędzie potrzebę odszyfrowania zawartych w nim treści odnoszących się do aktualnych wydarzeń historycznych. Treści te, ukazywane w poszczególnych pismach w różny, nieraz skrajnie odmienny sposób, na co wpływ miała ich barwa polityczna, w znaczący sposób uzupełniają oficjalną biografię Paderewskiego, a przy okazji charakteryzują zróżnicowane postawy polskiego społeczeństwa, którego reprezentantami są satyrycy, wobec tych wydarzeń. Dzięki czujności i bezkompromisowości autorów z pism satyrycznych poznajemy zakulisowe aspekty takich epizodów z życia Paderewskiego, jak obchód grunwaldzki, udział w konferencji paryskiej i w Lidze Narodów, rok rządów jako premiera RP, kontakty z polonią amerykańską, założenie  dziennika „Rzeczpospolita” i poszczególne próby powrotu do władzy w latach 30. Drugim celem pracy jest dokonanie ogólnej charakterystyki zebranego materiału z punktu widzenia studiów wizerunkowych. Wzięty został pod uwagę sposób przedstawiania Paderewskiego w karykaturach, które stworzyli Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn i kilku autorów anonimowych.
    Polish satirical discourse related to the figure and activity of Ignacy Jan Paderewski was present in the Polish satirical press from the moment when he began to notch up great successes as a pianist until the time when his political activity eventually ceased. The press materials on this topic, collected for the needs of this paper, come from the years 1898–1936. They are literary texts (anecdotes, poems, and mini-dialogues) as well as iconography (caricatures and cartoons) appearing in press titles that represent three main centres in Poland under the Partitions: Warsaw, Lwów (now Lviv), and Poznań. The materials mostly come from three Warsaw magazines (Mucha, Kurier Świąteczny, Kolce), Lwów’s Szczutek, and Poznań’s Bocian. This source material has been submitted to multifaceted analyses, focusing first and foremost on deciphering allusions to current historical events. These contents, presented in sometimes radically different ways by the individual magazines, depending on their political bias, substantially complement Paderewski’s official biography, while at the same time reflecting the diverse attitudes of the Polish society (represented here by the satirists) towards these events. Thanks to the vigilance and uncompromising approach of contributors to satirical magazines, we can get behind the scenes of such episodes from Paderewski’s life as the celebrations at Grunwald (Tannenberg), participation in the Paris Peace Conference and the League of Nations, his one-year tenure as Poland’s Prime Minister, contacts with the Polish community in the US, establishment of the Rzeczpospolita daily, and successive attempts to regain political power in the 1930s. The paper’s other aim is to characterise the overall character of the collected material from the perspective of image studies, with a discussion of the manner in which Paderewski is represented in caricatures created by Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn, and several anonymous authors.
    Źródło:
    Muzyka; 2022, 67, 3; 78-113
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Motyw „duszy rosyjskiej” w polskiej krytyce muzycznej (do 1939 roku)
    The Motif of ‘the Russian Soul’ in Polish Music Criticism (before 1939)
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/26731695.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    muzyka rosyjska XIX i XX w.
    polska kultura muzyczna XIX i XX w.
    polska krytyka muzyczna
    Rosjanie w Warszawie
    Russian music of the 19th and 20th centuries
    Polish musical culture of the 19th and 20th centuries
    Polish music criticism
    Russians in Warsaw
    Opis:
    Charakterystycznym elementem polskiej kultury XIX wieku i okresu międzywojennego był opór wobec kultury rosyjskiej, traktowanej jako kultura wroga. Zarówno w sytuacji zaborów, jak i po odzyskaniu niepodległości (1918) istniało silne zapotrzebowanie na manifestowanie wrogości wobec wschodniego sąsiada w myśli politycznej, publicystyce i literaturze. Korzystano nagminnie z wytworzonego w kręgu rosyjskich słowianofilów mitu „duszy rosyjskiej”, w którym zebrano odrębne cechy Rosjan, wytworzone pod wpływem prawosławia i carskiego despotyzmu. Mit „duszy rosyjskiej” miał także swoje zastosowanie w polskiej krytyce muzycznej. W okresie zaborów bywał tam zakamuflowaną formą wyrażania sprzeciwu wobec sytuacji niewoli, później stał się platformą sporu z rzeczywistością radziecką, bywał także przywoływany mechanicznie, jako poręczna kalka myślowa ułatwiająca interpretację rosyjskich utworów. Użytkowany przez dziennikarzy „wątek nienawiści” stanowił widoczny, lecz nie jedyny komponent recepcji muzyki rosyjskiej w Polsce – współistniał z fascynacją muzyką rosyjską, owocującą jej intensywną obecnością w  salach koncertowych i na scenach operowych w całym przedwojennym okresie.
    Resistance to Russian culture, viewed as the culture of the enemy, was a characteristic element of Polish culture in the nineteenth century and between the two world wars. Both under the Partitions and after Poland regained its independence (1918), there was a strong demand for manifestations of hostility towards Poland’s eastern neighbour in political thought, journalism and literature. Authors commonly drew on the myth of the ‘Russian soul’, originating among Russian Slavophiles, which brought together and emphasised distinctive Russian qualities rooted in the Orthodox religion and tsarist despotism. This myth also found its way into Polish music criticism. Under the Partitions it was sometimes used as a camouflaged form of opposition to the nation’s enslavement, later underpinning the contestation of Soviet reality, and it was also mechanically invoked as a template facilitating interpretation of Russian compositions. The ‘motif of hatred’ was an evident form of the journalistic reception of Russian music in Poland, but it coexisted with a fascination which led to the strong presence of that music in concert halls and opera houses throughout the interwar period.
    Źródło:
    Muzyka; 2021, 66, 2; 96-120
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczynek do historii przyjaźni Stefana Jarocińskiego i Witolda Lutosławskiego. Listy kompozytora przechowywane w Dziale Zbiorów Specjalnych Instytutu Sztuki PAN (1947–1961)
    Toward a Historical Study of the Friendship between Stefan Jarociński and Witold Lutosławski. The Composer’s Letters kept in the Special Collections of the Institute of Art, Polish Academy of Sciences (1947–1961)
    Autorzy:
    Sieradz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28328344.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    polska muzyka współczesna
    historia muzykologii polskiej
    życie kulturalne w latach pięćdziesiątych XX w.
    Witold Lutosławski
    Stefan Jarociński
    Polish contemporary music
    history of Polish musicology
    cultural life in the 1950s
    Opis:
    Komunikat przedstawia materiały związane z postacią i twórczością Witolda Lutosławskiego zachowane w archiwum Stefana Jarocińskiego (od jesieni 2017 r. wchodzącego w skład Zbiorów Specjalnych Instytutu Sztuki PAN). Wśród archiwaliów znajduje się m.in. trzynaście listów będących dowodem wieloletniej przyjaźni między tymi dwoma wybitnymi osobowościami oraz materiały zebrane przez Jarocińskiego przy okazji prac nad publikacjami na temat dzieł i samego twórcy Mi-parti. Przyjaźń między Stefanem Jarocińskim, jednym z głównych przedstawicieli drugiego pokolenia muzykologów polskich, i Witoldem Lutosławskim, artystą wliczonym do panteonu najwybitniejszych kompozytorów stulecia, jest wzruszającym przykładem relacji między tymi dwiema wybitnymi postaciami polskiej kultury II poł. XX wieku. Znajomość, która sięgała czasów nauki w warszawskim Gimnazjum im. Stefana Batorego, a która po latach przerodziła się w przyjaźń, przerwana została wojenną zawieruchą. Po wojnie spotkali się po raz pierwszy w roku 1946 w Paryżu, gdzie Jarociński dotarł po wyzwoleniu z oflagu w Murnau, a Lutosławski przyjechał na zorganizowany przez UNESCO koncert, w programie którego znalazły się m.in. jego Wariacje symfoniczne. W ciągu trzech miesięcy na przełomie roku 1946/47 spędzali ze sobą wiele czasu, a miejsce z tym czasem związane – paryskie Battignoles – kompozytor obdarzył szczególnym sentymentem. Krótko po powrocie do Polski, 10 III 1947 r., wysłał do Jarocińskiego list, w którym zachęcał go do powrotu do kraju i przedstawił perspektywę objęcia wakującego stanowiska redaktora w Teatrze Radiowym. W kolejnych pismach dzielił się wrażeniami z wydarzeń artystycznych, ale pisał też o sprawach osobistych, wspominając m.in. osobę zaprzyjaźnionego także z Jarocińskim Michała Spisaka. Dzieła Lutosławskiego zainspirowały Jarocińskiego na tyle, że dość szybko stały się obiektem jego analiz i studiów; sylwetkę kompozytora przygotował na inaugurację prowadzonej przez siebie w tygodniku Przegląd Kulturalny rubryki „Sylwetki twórców”. W tym samym czasie rozpoczął pracę w Państwowym Instytucie Sztuki (późniejszym Instytucie Sztuki PAN), gdzie obok badań nad historią polskiej krytyki muzycznej i rozważań na temat muzyki przełomu XIX i XX w., kilkakrotnie powracał do twórczości bliskiego sobie kompozytora (artykuły i recenzje na łamach wydawanych przez Instytut czasopism: Muzyka (miesięcznik i kwartalnik), Studia Muzykologiczne oraz Materiały do Studiów i Dyskusji z Zakresu Teorii i Historii Sztuki, Krytyki Artystycznej oraz Metodologii Badań nad Sztuką. Planował też przygotować monografię o kompozytorze. Na te wielokrotne dowody przyjaźni muzyk odpowiedział, poświęcając Jarocińskiemu skomponowane jego pamięci Grave, utwór, który rozpoczyna „motyw lasu” z Peleasa i Melizandy – symboliczny hołd oddany naukowej pasji Jarocińskiego. Do komunikatu dołączono edycję trzynastu nieznanych wcześniej, niepublikowanych listów Witolda Lutosławskiego do Stefana Jarocińskiego z l. 1947–1961. Lektura pism, skonfrontowana ze znaną autorce opracowania wojenną i powojenną korespondencją między Stefanem Jarocińskim a polskim muzykologiem-chopinologiem, Ludwikiem Bronarskim (zachowana w Polskiej Misji Katolickiej w Marly), pozwoliła na dodanie bądź wyjaśnienie kilku epizodów z życia Jarocińskiego i Lutosławskiego.
    This is a brief paper presenting materials related to the person and work of Witold Lutosławski, preserved in the archive of Stefan Jarociński (which has been part of the Polish Academy of Sciences, Institute of Art’s Special Collections since the autumn of 2017). The archive includes, among others, 13 letters which testify to the long-standing friendship between these two eminent personalities, as well as materials collected by Jarociński during his work on publications concerning the person and oeuvre of the composer of Mi-parti. The friendship between Jarociński, one of the main representatives of the 2nd generation of Polish musicologists, and Lutosławski, who is included in the pantheon of the century’s most outstanding composers, is a moving example of relations between great personalities in Polish culture in the 2nd half of the 20th century. They had met as students at Warsaw’s Stefan Batory Grammar School. Years later the ex-schoolmates became close friends. Their contact was interrupted during WWII. Following the war they first met in Paris (1946), where Jarociński settled after the liberation of Murnau POW camp (Oflag), and where Lutosławski came to attend a UNESCO concert featuring, among others, his Symphonic Variations. Over the period of three months in late 1946 and early 1947 they spent much time together, largely in the Paris neighbourhood of Battignoles, of which the composer grew particularly fond. Shortly after coming back to Poland, on 10th March 1947 Lutosławski sent his friend a letter, in which he encouraged Jarociński to return and tempted him with the prospect of taking up the then vacant post of journalist in the Polish Radio Theatre. In later letters, the composer shared his impressions of artistic events, but also wrote about his personal life, mentioning, among others, Michał Spisak, who was likewise Jarociński’s friend. Lutosławski’s works inspired Jarociński so much that they quite soon became the object of his analyses and studies. He presented the composer’s portrait in the inaugural issue of his column ‘Artist Profiles’ printed in Przegląd Kulturalny [Culture Review]. In the same period, Jarociński took up a post at the State Institute of Art (the later Institute of Art of the Polish Academy of Sciences), where, apart from studying the history of Polish music criticism and late 19th- / early 20th-century music, he returned several times to Lutosławski’s output (in articles and reviews printed in the Institute’s periodicals: Muzyka (monthly and quarterly) as well as Studia Muzykologiczne [Musicological Studies] and Materiały do Studiów i Dyskusji z Zakresu Teorii i Historii Sztuki, Krytyki Artystycznej oraz Metodologii Badań nad Sztuką [Materials for the Study and Discussion of Art Theory and History, Art Criticism, and Methodology of Research on Art]. He also planned to write a monograph dedicated to that composer. Lutosławski responded to these frequent manifestations of friendship by dedicating to Jarociński’s memory his Grave, which opens with the ‘forest motif’ from Pelléas et Mélisande, quoted there as a symbolic homage to Jarociński’s scholarly passion. My paper is accompanied by an edition of the 13 previously unknown and unpublished letters written by Witold Lutosławski to Stefan Jarociński in 1947–1961. The study of these documents, in correlation with that of the correspondence between Jarociński and Polish Chopin scholar, musicologist Ludwik Bronarski (preserved at the Polish Catholic Mission in Marly), with which I have been able to become acquainted, has made it possible for me to describe for the first time or shed light on several episodes from the lives of both Jarociński and Lutosławski.
    Źródło:
    Muzyka; 2020, 65, 4; 139-170
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-3 z 3

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies