Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "i wojna światowa" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-13 z 13
Tytuł:
Franciszek Charwat. Materiały z lat 1914–1918 w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu
Franciszek Charwat. Records from the years 1914–1918 at the Austrian State Archives in Vienna
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792613.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Franciszek Charwat
I wojna światowa
Austriackie Archiwum Państwowe
Opis:
Franciszek Charwat (1881–1941) worked in the years 1918–1939 in the diplomatic service of Poland. He was the Chief Inspector of police in Lviv till 1918 and worked with the secret services of the Austro-Hungarian Empire. The archival holdings of the Austrian State Archives in Vienna contains many records evidencing Charwat’s active participation in the activities of imperial-royal counter-intelligence authorities. The positive opinions of his superiors and praise of the Supreme Commander of the Austro-Hungarian Empire Archduke Frederick’s confirmed his successes. But the attempt to grant him the title of police adviser, that was supported by superior military authorities, the Ministry of Foreign Affairs and General Military Government in Lublin, encountered resistance from the side of reluctant Polish political circles in Galicia.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2015, 22; 331-346
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczność greckokatolicka w Galicji w okresie inwazji rosyjskiej (1914–1915)
The Greek Catholic Community of Galicia during the invasion of Russia (1914–1915)
Autorzy:
Krochmal, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1064857.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Galicja
inwazja rosyjska (1914-1915)
I wojna światowa
grekokatolicy
Kościół greckokatolicki
Przemyśl twierdza
Opis:
Galicia – peripheral part of the Habsburg monarchy – played a key role in the First World War. Its strategic location between Austro-Hungarian Empire and Russia resulted in the direct inclusion of multi-ethnic and multi-faith community of Galicia in global armed conflict. The Russian invasion of Galicia and double siege of the fortress of Przemyśl by the Russians had long-term political, material and spiritual effects for the local community. The article focuses on the situation of the Ukrainian population in Galicia in the first two years of the war. Particular attention was paid to the attitude of the Greek Catholic Church, its bishops, clergy and followers to the events of 1914–1915. The Greek Catholic community, mostly loyal to the Habsburg monarchy, was affected by the repressions of the authorities and Austro-Hungarian troops in the first weeks of the war. The reason for this was pro-Russian movement growing in many regions of Galicia before 1914 and promotion of the Orthodox denomination. After the outbreak of the war, many lay people and priests of the Greek-Catholic denomination were accused of supporting Russia and placed in internment camps in the interior of the monarchy. The loss of the parish clergy periodically reached 50% of the pre-First World War state. The Russian forces invading Galicia fought with the Ukrainian national movement and its activists. The aim of the Russian authorities was russification of the community of Galicia and conversion of the Greek Catholics to Greek Orthodox. This was to ensure integration of the territory of the tsarist empire. Drastic methods that were introduced to implement these plans, including the arrest and detention in the depths of Russia of the head of the Greek Catholic Church, Metropolitan Andrzej Szeptycki did not bring the expected results. Interesting results gave a study based on previously unknown sources of the Church from the State Archives in Przemyśl holdings. Records showed that the percentage of people – staunch supporters of Russia, who decided to leave voluntarily Galicia, together with the Russian army did not exceed 1% of the total population in the Uniate Diocese of Przemyśl. Months of fighting in Galicia resulted in material losses, including burning of dozens of villages and towns, destruction of the sacred objects (including historic churches and their equipment), looting of cultural property by the Russians. The dramatic events of the war eventually led to the weakening of the pro-Russian movement in Galicia and achievement of decisive advantage in the society by the Ukrainian National party, strongly supported by the Greek Orthodox Church.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2014, 21; 227-255
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Józefa Polikarpa Brudzińskiego w latach 1915–1916
Activity of Józef Polikarp Brudziński in 1915–1916
Autorzy:
Rutkowski, Tadeusz P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474773.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa,
Józef Brudziński,
Uniwersytet Warszawski,
Akt 5 Listopada
World War I,
Warsaw University,
Act of 5th November
Opis:
Józef P. Brudziński (1874–1917), doctor of medical sciences, in 1910–1916 organizer and chief physician of children’s hospital in Warsaw, has played an important role in Polish politics during World War I. After the commencement of war he was involved in work on organizing a Polish university in Warsaw, and after Warsaw was seized by German troops, he played an important role in the works of the Higher Schools Section of the Civic Committee, heading the University Commission. Appointed by the German authorities as rector of the re-established University in Warsaw, he played an enormous role in its organization and fi rst years of operation. Brudziński’s popularity in Warsaw, as well as his unequivocal position with respect to cooperation with Germany in scope of reconstruction of Polish state resulted in his appointment as Chairman of the City Council of Warsaw in July 1916. Despite some hesitation, he also agreed to lead Polish delegation to Berlin and Vienna, postulating establishing an autonomous Polish state and presenting Polish postulates to the governments of occupying forces. He participated in proclamation of the declaration of the two powers, known as the Act of 5th November. His political career gradually collapsed in 1917, as a result of lack of concessions for Polish aspirations on German side. Deteriorating health has determined Brudziński’s withdrawal from political activity Brudziński died on 18 December 1917. With his death, Poland has lost a great, promising social and political activist, with great organizational talents and personal authority.
Józef P. Brudziński (1874–1917), doktor medycyny, w latach 1910–1916 organizator i lekarz naczelny szpitala dziecięcego w Warszawie, odegrał istotną rolę w polityce polskiej w czasie I wojny światowej. Już po wybuchu wojny zaangażował się w prace nad kształtem polskiego uniwersytetu w Warszawie, a po zajęciu Warszawy przez Niemców odegrał istotną rolę w pracach Sekcji Szkół Wyższych Komitetu Obywatelskiego, kierując jej Komisją Uniwersytecką. Mianowany przez Niemców rektorem odtwarzanego w Warszawie Uniwersytetu odegrał ogromną rolę w jego organizacji i pierwszych latach działalności. Popularność Brudzińskiego w Warszawie oraz jednoznaczne opowiedzenie się przezeń za współpracą z Niemcami w działaniach na rzecz odbudowy państwa polskiego spowodowały, że w lipcu 1916 r. został mianowany przewodniczącym Rady miejskiej Warszawy. Mimo wahań zdecydował się także na przewodniczenie polskiej delegacji do Berlina i Wiednia, postulującej powołanie autonomicznego państwa polskiego i przedstawiającej rządom państw okupacyjnych polskie postulaty. Brał udział w ogłoszeniu deklaracji obu mocarstw – tzw. Aktu 5 Listopada. Jego kariera polityczna uległa stopniowemu załamaniu w 1917 r., w związku z brakiem ustępstw strony niemieckiej wobec polskich aspiracji. Pogarszający się stan zdrowia zadecydował o wycofaniu się Brudzińskiego z działalności politycznej. Brudziński zmarł 18 XII 1917 r. Polska straciła wówczas świetnie zapowiadającego się działacza społecznego i politycznego o wielkim talencie organizacyjnym i autorytecie osobistym.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 69-84
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władysława Studnickiego ocena działań politycznych Romana Dmowskiego na podstawie książki „Polityka polska i odbudowanie państwa”
Władysław Studnicki’s assessment of Roman Dmowski’s political activity, based on the book „Polish politics and reconstruction of the state” („Polityka polska i odbudowanie państwa”)
Autorzy:
Radziwiłłowicz, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474736.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa,
Władysław Studnicki,
Roman Dmowski,
Akt 5 listopada,
Hans von Beseler
World War I,
Act of 5th November,
Opis:
Władysław Studnicki’s views on the opportunity to restitute sovereignty through war between the occupying states were similar to those of Roman Dmowski. Although principal assumptions of Dmowski and Studnicki were similar, conclusions they have drawn from them were quite the opposite. While Dmowski intended to ally with Russia in oncoming war, Studnicki was counting on the Central Powers (Austria-Hungary and Germany). From today’s perspective, the dispute between Dmowski and Studnicki is a minor episode in the history of Polish political thought. It would seem, that the words of Konrad Studnicki-Gizbert from 2002, as presented in the foreword to Volume 2 of Selected works of Władysław Studnicki, become even more relevant today: „From the perspective of the 21st century, it seems that Dmowski’s concept was less realistic: creation of an independent Polish state could have been in the interest of Germany, as a measure of safety against Russia, while for Russia, giving up the Central Poland („the Kingdom of Poland”) meant moving further away from the West. There is an analogy in this respect between the situation of Poland and current situation of Ukraine: Poland may accept the loss of Lviv, but for Russia, breaking ties with Ukraine would be a serious blow; therefore, not Poland but Russia constitutes a threat to independence of Ukraine”.
Poglądy Władysława Studnickiego na temat szans odzyskania niepodległości dzięki wojnie między państwami zaborczymi były analogiczne do poglądów Romana Dmowskiego. Chociaż podstawowe założenia Dmowskiego i Studnickiego były podobne, to jednak wnioski z nich płynące były przeciwne. O ile Dmowski zamierzał w zbliżającej się wojnie postawić na Rosję, to Studnicki na państwa centralne (Austro-Węgry i Niemcy). Z perspektywy dnia dzisiejszego spór Dmowski-Studnicki jest mało znaczącym epizodem w historii polskiej myśli politycznej. Wydaje się, że słowa Konrada Studnickiego-Gizberta z 2002 r., zamieszczone we wstępie do tomu drugiego Pism Wybranych Władysława Studnickiego zyskują właśnie dzisiaj na aktualności: „Z perspektywy XXI wieku wydaje się, że koncepcja Dmowskiego była mniej realistyczna: w interesie Niemiec mogło być stworzenie niepodległego państwa polskiego jako zabezpieczenia przeciw Rosji, natomiast dla Rosji oddanie środkowej Polski („Królestwa Polskiego”) było oddaleniem się od Zachodu. Istnieje pod tym względem analogia między sytuacją Polski i obecną sytuacją Ukrainy: Polska może pogodzić się z utratą Lwowa, ale dla Rosji zerwanie związku z Ukrainą jest poważnym ciosem; zatem nie Polska, ale Rosja stanowi zagrożenie niepodległości Ukrainy”.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 163-174
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Józef Piłsudski i sprawa polska podczas I wojny światowej: dyskusja panelowa i promocja książki w Wiedniu
Józef Piłsudski and the Polish cause during World War I: a panel discussion and book promotion in Vienna
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474860.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Józef Piłsudski,
I wojna światowa,
Polska (odzyskanie niepodległości),
państwa centralne,
Legiony Polskie
World War I,
Poland (restitution of sovereignty),
Central States,
Polish Legions
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 347-349
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Austro-Węgry wobec utworzenia Tymczasowej Rady Stanu w listopadzie 1916 roku
Austria-Hungary’s position with respect to creation of the Provisional Council of State in November 1916
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474726.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Tymczasowa Rada Stanu,
państwowość polska,
Austro-Węgry,
Rzesza Niemiecka,
I wojna światowa
Provisional Council of State,
Polish statehood,
Austria-Hungary,
German Reich,
World War I
Opis:
After the Act of 5th November 1916, the fi rst attempt at building the Polish state before the end of World War I and decisions of the peace congress was creation of the Provisional Council of State. However, what led to creation of this institution? A query conducted in Austrian State Archive in Vienna has led to discovery of new materials, documenting the position of Austrian authorities with respect to these issues, and certain controversies in relation with the German ally. Before the fi nal version of the decree on establishment of Provisional Council of State, announced on 6th December 1916, there was a number of preparatory stages, namely a decree by the Governor of Warsaw gen. Hans Beseler of 12th December 1916 on establishment of Council of State and Sejm in the Kingdom of Poland, Austro-Hungarian draft decree on the Council of State in the Kingdom of Poland, adopted in Lublin on 23rd November after deliberations chaired by Governor General Karl Kuk, and fi nally, joint Austro-Hungaro-German decree on establishment of the Provisional Council of State, approved by both governors on 26th November 1916 in Warsaw.
Po wydaniu aktu 5 listopada 1916 r. pierwszą próbą budowy państwa polskiego przed zakończeniem I wojny światowej i przed decyzjami kongresu pokojowego było powołanie Tymczasowej Rady Stanu. Jak jednak doszło do utworzenia tej instytucji? Kwerenda przeprowadzona w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu ujawniła nowe materiały dokumentujące stosunek władz austriackich do omawianej problematyki i kontrowersje zachodzące z niemieckim sojusznikiem. Do przyjęcia ostatecznej wersji rozporządzenia o powołaniu Rady Stanu z 6 XII 1916 r. prowadziły kolejne etapy przygotowań w postaci rozporządzenia gubernatora warszawskiego gen. Hansa Beselera z 12 XI 1916 r. o utworzeniu Rady Stanu i Sejmu w Królestwie Polskim, austro-węgierskiego projektu rozporządzenia o Radzie Stanu w Królestwie Polskim przyjętego w Lublinie 23 listopada po obradach pod przewodnictwem gubernatora generalnego Karla Kuka, i wreszcie wspólnego austro-węgiersko–niemieckiego rozporządzenia o powołaniu Tymczasowej Rady Stanu, zaaprobowanego przez obu gubernatorów 26 listopada 1916 r. w Warszawie.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 85-101
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonika w oddziale kwatermistrzowskim c. i k. Naczelnej Komendy Armii w Archiwum Wojny w Wiedniu (styczeń–luty 1918)
Polonica in Imperial and Royal Army High Command Quartermasters Unit in the Military Archive in Vienna (January–February 1918)
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474836.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polonika,
I wojna światowa,
państwowość polska,
Legiony Polskie,
Galicja,
Królestwo Polskie (1915–1918)
World War I,
Polish statehood,
Polish Legions,
Galicia,
Kingdom of Poland (1915–1918)
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 291-308
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskanie niepodległości przez Polskę w źródłach z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych
Restitution of Poland’s sovereignty in source materials from fonds of the Central Archive of Historical Records
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Nowak, Alicja
Próba, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474801.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Polska,
niepodległość,
I wojna światowa,
orientacje polityczne,
oddziały wojskowe,
społeczeństwo polskie,
państwo polskie
Poland,
independence,
World War I,
political leanings,
military troops,
Polish society,
Polish state
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 325-346
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nietrafiony projekt? Skutki prawno-polityczne Aktu 5 listopada 1916 roku
A failed project? Political and legal impact of the Act of 5th November 1916
Autorzy:
Makiłła, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474832.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa,
Akt 5 listopada 1916 r.,
Królestwo Polskie,
Niemcy,
Austro-Węgry
World War I,
Act of 5th November 1916,
Kingdom of Poland,
Germany,
Austria-Hungary
Opis:
The paper presents the circumstances of creation, in mid-1916, of a concept for Germany and Austro-Hungarian Empire to create a Polish state in Polish territories captured from Russia in 1915. The newly created Kingdom of Poland was to be subordinated to the Central Powers. Its creation was announced in the Manifesto of 5th November 1916 by Emperor of Germany Wilhelm II and Emperor of Austria, Franz Joseph I. The concept of creating a Polish state was an expression of political and military interests of the Central Powers. Its implementation was dependent on the turns of war, volatility of which resulted in inconsistent behaviour of the Central Powers, disappointed by Polish community’s cautious reaction to the Act of 5ht November. Within the Kingdom of Poland, a number of institutions and bodies of state were established. Since Central Powers lost the war, their policy with respect to the newly created Polish state brought benefi ts only to the Polish side.
W artykule przedstawiono okoliczności powstania w połowie 1916 r. koncepcji utworzenia państwa polskiego przez Niemcy i Austro-Węgry na ziemiach polskich zdobytych w 1915 r. na Rosji. Nowo utworzone Królestwo Polski miało podlegać zwierzchnictwu państw centralnych. Jego powstanie zadeklarowali w manifeście z 5 XI 1916 r. cesarz niemiecki Wilhelm i cesarz austro-węgierski Franciszek Józef. Koncepcja utworzenia państwa polskiego była wyrazem politycznych i militarnych interesów państw centralnych. Jej realizacja zależna była od koniunktury wojennej, której zmienność wpływała na niekonsekwentne postępowanie państw centralnych zawiedzionych ostrożną reakcją społeczeństwa polskiego na akt 5 listopada. W ramach powstałego Królestwa Polski utworzono szereg instytucji i organów państwowych. Wskutek przegranej przez państwa centralne wojny korzyści z ich polityki w sprawie nowo powstałego państwa polskiego odniosła jedynie strona polska.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 103-115
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonika w Oddziale Kwatermistrzowskim c. i k. Naczelnej Komendy Armii w Archiwum Wojny w Wiedniu (czerwiec–lipiec 1918)
Polonica in Corps of Quartermasters of k.u.k. Army High Command in Vienna War Archives (June-July 1918)
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22446644.pdf
Data publikacji:
2022-12-13
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
odbudowa państwowości polskiej
I wojna światowa
Królestwo Polskie
Rada Stanu
Legiony Polskie
korpusy polskie
Galicja
restoration of Polish statehood
World War I
Kingdom of Poland
Council of State
Polish Legions
polish corps
Galicia
Opis:
W trakcie kwerendy w 2021 r. w Archiwum Państwowym w Wiedniu autor przeprowadził rejestrację poloników w Archiwum Wojny (Kriegsarchiv), w zespole Naczelnej Komendy Armii (Armeeoberkommando – AOK), w podzespole Oddział Kwatermistrzowski (Quartiermeisterabteilung – Qu.Abt.). W przebadanych 10 kartonach (nr 2537–2546), zawierających dokumenty z 1918 r., zarejestrowano liczne polonika. Materiały dotyczą spraw wojskowości i państwowości polskiej oraz c. i k. administracji wojskowej na ziemiach polskich – okupacji w Królestwie Polskim i w Galicji. W dokumentach pojawiają się nazwiska znanych osobistości, jak minister spraw zagranicznych Austro-Węgier Stephan Burián, gen. Jan Dowbor-Muśnicki, minister Agenor Gołuchowski, dyrektor Banku Handlowego w Warszawie Stanisław Karłowski, delegat Rady Regencyjnej Jerzy Tarnowski, minister spraw wewnętrznych Jan Stecki, premier Jan Steczkowski, komisarz rządu polskiego Juliusz Zdanowski.
During queries conducted in 2021 in the State Archive in Vienna, the author has registered the Polonica in the War Archives (Kriegsarchiv), in the fond of Army High Command (Armeeoberkommando – AOK), in sub-collection Corps of Quartermasters (Quartiermeisterabteilung – Qu.Abt.). Ten boxes were searched (No. 2537–2546), containing documents dated 1918; numerous polonica were found. Recorded materials pertain to the matters of Polish military and statehood, k.u.k military administration in Polish territories – occupation of the Kingdom of Poland and Galicia. Documents contain the names of distinguished persons, such as Minister of Foreign Affairs of the Austro-Hungary Stephan Burián, General Jan Dowbor-Muśnicki, Minister Agenor Gołuchowski, Director of Bank Handlowy in Warsaw Stanisław Karłowski, delegate of Regency Council Jerzy Tarnowski, Minister of Interior Jan Stecki, Prime Minister Jan Steczkowski, Commissioner of the Government of Poland Juliusz Zdanowski.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2022, 29, 29; 243-262
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nastroje społeczne i postawy polityczne w Królestwie Polskim wobec okupacji niemieckiej i Aktu 5 listopada w świetle raportów urzędnika pruskiej policji politycznej
Public sentiment and political attitudes in the Kingdom of Poland with respect to the Act of 5th November, in light of reports of Prussian political police official
Autorzy:
Matwiejczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474854.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa – policja polityczna, Generalne Gubernatorstwo –
administracja,
Fritz Goehrke,
stosunki polsko niemieckie w czasie I wojny światowej
World War I – political police,
General Governorate – administration,
Polish-German relations during World War I
Opis:
The paper discusses information travels of Prussian political police official from Poznań to the Kingdom of Poland in 1915–1917 as well as service reports resulting from those travels. Political police was a permanent element of administrative structures of the Prussian state after 1815. Its objective was to counteract any potential threats to the safety of state and public order. Its tasks also included control over Polish national movement, in particular at the period of its peak development in the beginning of the 20th century. After the beginning of World War I and seizure of the lands of Kingdom of Poland by Central Powers armies, provisional civil and military administration was created there. Tasks of the military administration included the prerogatives of the political police, in particular in scope of combatting espionage. Establishing structures of the political police in the territory of the former Kingdom of Poland, and subsequently General Governorate, is discussed in the fi rst part of the paper. Further on, the author presents the person of police councillor Fritz Goehrke and his travels in context of tasks of the Home Offi ce for Polish Affairs in Poznań, which he was heading. The last part of the paper contains an analysis of individual reports, in particular of the Act of 5th November 1916. The Prussian police offi cial provided a brief, but fairly accurate and realistic description of the entire spectrum of sentiments and attitudes of Poles with respect to German occupation and the perspective of their future cooperation with the German state. The travels also had a hidden objective — analysis of structures and results of work of political police in the General Governorate as well as possibility of covering those territories by Poznan political police control during the expected period of peace.
Artykuł omawia podróże informacyjne pruskiego urzędnika policji politycznej z Poznania na ziemie Królestwa Polskiego w latach 1915–1917 oraz raporty służbowe, będące wynikiem tych podróży. Policja polityczna była stałym elementem struktur administracyjnych państwa pruskiego po 1815 r. Jej celem było przeciwdziałanie wszelkim możliwym zagrożeniom bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego. Do jej zadań należała również kontrola ruchu narodowo-polskiego, zwłaszcza w szczytowym okresie jego rozwoju na początku XX w. Po wybuchu I wojny światowej i zajęciu przez armie państw centralnych ziem Królestwa Polskiego, zaczęto tworzyć na jego terenach prowizoryczną administrację cywilną i wojskową. Do zadań tej ostatniej należały prerogatywy policji politycznej, zwłaszcza w zakresie zwalczania szpiegostwa. Tworzenie struktur policji politycznej na ziemiach byłego Królestwa Polskiego, a następnie Generalnego Gubernatorstwa, zostało omówione w pierwszej części artykułu. W dalszej części autor omawia postać radcy policji Fritza Goehrke oraz odbyte przez niego podróże w kontekście zadań kierowanej przez niego Centrali do nadzoru spraw polskich w Poznaniu. W ostatniej części artykułu przeanalizowano treść poszczególnych raportów, ze szczególnym uwzględnieniem Aktu 5 listopada 1916 r. Pruski urzędnik policji skrótowo, ale dość wiernie i realistycznie, przedstawił całą paletę nastrojów i postaw Polaków wobec niemieckiej okupacji i perspektyw ich przyszłej współpracy z państwem niemieckim. Ukrytym celem tych podróży była analiza struktur i wyników pracy wojskowej policji politycznej w Generalnym Gubernatorstwie oraz możliwości objęcia tych terenów kontrolą policji politycznej z Poznania w oczekiwanym okresie pokoju.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 117-141
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Akta dotyczące budowy państwowości polskiej w okresie lipiec–sierpień 1917 roku w Austriackim Archiwum Państwowym w Wiedniu
Sources to regaining of the Polish statehood in the period of July-August 1917 at the Austrian State Archives in Vienna
Autorzy:
Gaul, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065290.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa
państwowość polska
Tymczasowa Rada Stanu
Komisja Przejściowa
administracja polska
szkolnictwo
sądownictwo
polonika
World War I
Polish statehood
the Provisional Council of State
Temporary Committee
Polish administration
education
judiciary
polonica
Opis:
The development of the Polish statehood during the years of World War I was given particular importance in connection with the 100th anniversary of regaining independence by Poland in November 1918. Query that was conducted in the holdings of the Archives of War in Vienna in 2015., fond Quartiermeisterabteilung of Armeeoberkommando, led to the registration of interesting records from the period of JulyAugust 1917. Boxes no. 2464 and 2465 contain records relating to the organisation of the Polish government, the resignation of the Provisional Council of State and the establishment of the Temporary Committee of the Provisional Council of State as well as to the transfer authority over education and the judiciary to the Polish administration.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 267-278
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Korespondencja Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z austro-węgierskimi władzami okupacyjnymi w sprawie przejęcia archiwaliów pozostawionych przez urzędy rosyjskie (marzec–lipiec 1918)
Correspondence between Ministry of Religion and Public Education and Austro-Hungarian occupation authorities on takeover of archival materials left behind by Russian administration (March–July 1918)
Autorzy:
Nowak, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474771.pdf
Data publikacji:
2018-10-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
I wojna światowa,
archiwa polskie,
organizacja archiwów,
Wydział Archiwów przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
World War I,
Polish archives,
organization of archives,
Department of Archives of Ministry of Religion and Public Education
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 309-323
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-13 z 13

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies