Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Filozofia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 42
Tytuł:
Recenzja: Piotr Madejczyk, Marzenie o narodzie doskonałym. Między biopolityką a etnopolityką, Instytut Studiów Politologicznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2017, ISBN 978-83-948526-9-6
Autorzy:
Kozłowski, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/961520.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
filozofia
etyka
eugenika
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 29
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O filozofii polityki i filozofii politycznej
Autorzy:
Maciejowski, Eryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643882.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie der Politik
politische Philosophie
Philosophie
Politik
philosophy of politics
political philosophy
philosophy
politics
filozofia polityki
filozofia polityczna
filozofia
polityka
Opis:
Der Beitrag greift das Problem der im polnischen Schrifttum vorhandenen Auseinandersetzung auf, die die Bedeutung der Begriffe "Philosophie der Politik" und "politische Philosophie" betrifft. Manche Autoren verwenden sie als Synonyme, andere grenzen sie jedoch strikt ab, mit der Behauptung, dass sie miteinander nicht identisch seien. Im Artikel wird gezeigt, dass es zwei Arten der Unterscheidung der Philosophie der Politik von der politischen Philosophie gibt. Die erste, die sprachliche Unterscheidung, geht auf die Bedeutung ein - einer der Begriffe gilt aus irgendwelchen Gründen als falsch, weil er sich auf die unterschiedlich definierten nichtphilosophischen Bereiche bezieht. In der zweiten Unterscheidung werden zwei separate Reflexionsbereiche mit einem philosophischen Charakter differenziert. Beide Arten werden abgelehnt: Es wird nachgewiesen, dass es nur einen philosophischen Bereich in Bezug auf Politik geben kann, der sowohl als Philosophie der Politik als auch als politische Philosophie richtig bezeichnet werden kann.
The paper deals with the problem of distinguishing “political philosophy” from “political philosophy” in Polish philosophical literature. They are used by some authors as synonyms, while others are claiming that these terms are not identical. The paper points out, that there are two ways to distinguish between political philosophy and political philosophy. The first, linguistic, refers to meanings – one of the concepts is considered for some reason incorrect, as it refers to various non-philosophical disciplines. The second one distinguishes two distinct areas of philosophical reflection. Both ways are discarded and it is shown, that there can be only one kind of philosophical reflexion on the politics, that can be properly called both political philosophy and political philosophy.
Artykuł podejmuje problem obecnego w polskim piśmiennictwie sporu dotyczącego znaczeń pojęć „filozofia polityki” i „filozofia polityczna”. Są one przez niektórych autorów używane w charakterze synonimów, inni natomiast stanowczo oddzielają je od siebie, twierdząc, iż nie są one ze sobą tożsame. W artykule wskazuje się, że istnieją dwa sposoby odróżniania filozofii polityki od filozofii politycznej. Pierwszy, językowy, odwołuje się do znaczeń – jedno z pojęć jest uznane z jakichś powodów za niepoprawne, gdyż odnosi się do rozmaicie definiowanych dziedzin niefilozoficznych. W drugim wyróżnia się dwie osobne dziedziny refleksji o charakterze filozoficznym. Oba sposoby zostają odrzucone; wykazane zostaje, że może istnieć tylko jedna dziedzina filozoficzna dotycząca polityki, która może być poprawnie nazywana zarówno filozofią polityki jak też filozofią polityczną.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sesja plenarna konferencji Kultura narodowa – między swoistością i uniwersalizmem
Autorzy:
Boroch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643902.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Bezpieczeństwo kultury, antropologia kultury, filozofia kultury
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human Characters and Morality in Ibn Ḥazm’s Philosophical Aphorisms
Ludzkie charaktery i moralność w filozoficznej aforystyce Ibn Ḥazma
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376015.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
arabische Philosophie
muslimische Philosophie
Ethik
Moralistik
Aphoristik
Islam
Ibn Hazm
philosophy
Arab philosophy
Islamic philosophy
ethics
moralistic literature
aphorism
Ibn Ḥazm
filozofia
filozofia arabska
filozofia muzułmańska
etyka
moralistyka
aforystyka
islam
Opis:
The author analyzes the philosophical thoughts outlined by Ibn Ḥazm in his Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar treatise. Apart from friendship, love, social relationships, the complexity of human characters and the diversity of life attitudes, the one issue discussed in the treatise first and foremost is the meaning and significance of human life. The Arab philosopher refers to all these issues as a rationalist despite ultimately presenting a clearly religious-oriented position. His ethical views are rooted not only in a religious (Muslim) tradition, but also in that of classical philosophy, reflecting a particularly strong convergence with the ethics of the Stoics and Aristotle.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die im Traktat Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar von Ibn Hazm dargestellte Philosophie zu untersuchen. Der Autor äußert sich in dieser Schrift über die Fragen der Freundschaft, Liebe, der zwischenmenschlichen Beziehungen in der Gesellschaft, über die Komplexität der menschlichen Charaktere und die Vielfalt der Lebenshaltungen. Jedoch die wichtigste der behandelten Fragen ist der Sinn und die Bedeutung des menschlichen Lebens. Der arabische Philosoph nimmt Stellung zu allen diesen Fragen als Rationalist, obwohl er letztendlich einen klar religiös orientierten Standpunkt repräsentiert. Seine ethischen Anschauungen und seine Moralistik sind nicht nur in der religiösen (muslimischen) Tradition verwurzelt, sondern auch in der Tradition der klassischen Philosophie, wobei sie besonders stark mit der Ethik der Stoiker und von Aristoteles übereinstimmen.
Celem artykułu jest analiza filozofii zaprezentowanej w traktacie Al-Aẖlāq wa-ʾl-Siyar Ibn Ḥazma. W pracy tej jej autor omawia między innymi takie kwestie jak przyjaźń, miłość, relacje między ludźmi w społeczeństwie, złożoność ludzkich charakterów czy różnorodność postaw życiowych; najważniejszą z podjętych tam kwestii jest jednak sens i znaczenie życia człowieka. Do wszystkich tych zagadnień, mimo prezentowania ostatecznie stanowiska wyraźnie religijnie zorientowanego, arabski filozof odnosi się jako racjonalista. Jego poglądy etyczne i moralistyka zakorzenione są nie tylko w tradycji religijnej (muzułmańskiej), lecz również w tradycji filozofii klasycznej, wykazując szczególnie silną zbieżność z etyką stoików i Arystotelesa.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 85-109
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Patriotism Concept by Jędrzej Stanisławek
Koncepcja patriotyzmu według Jędrzeja Stanisławka
Autorzy:
Boroch, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31230363.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Jędrzej Stanisławek
politische Philosophie
Moralphilosophie
Ethik
Patriotismus
political philosophy
moral philosophy
ethics
patriotism
filozofia polityczna
filozofia moralna
etyka
patriotyzm
Opis:
Considering the idea of patriotism in Polish philosophical discourse is challenging for several reasons. The most challenging is its explication as a general idea. However, this seems to be the biggest challenge mainly because patriotism has become a socially coercive category of the political discourse of the right. Therefore, it appears that any debate addressing the issue of clarifying the essence of patriotism will sooner or later turn into a form of social activism and open political struggle. Consequently, it is not surprising, that in populist philosophies, categories such as patriotism, identity, nationality, ethnicity, or nationalism take on various semantic dimensions that substantially impact social attitudes towards the ruling elite. In this sense, patriotism can also be defined as a form of power over the individual, whose actions must be subordinated to the majority’s will. This essay discusses the propositions introduced by a contemporary Polish philosopher Jędrzej Stanisławek in an article titled “Patriotism” (pol. “Patriotyzm”). Stanisławek is concerned with the accuracy of the argumentation that supports the populist model. Nevertheless, let us note that what is described in this article as populist philosophy is accepted by a few prominent intellectuals and philosophers associated with the Warsaw School of Philosophy of Ideas, as evidenced by the publication of Stanisławek’s article in one of the significant peer-reviewed Polish philosophical journals - Edukacja Filozoficzna (Philosophical Education). My focus will be on the validity of Stanisławek’s association between patriotism and Darwinian determinism
Die Idee des Patriotismus im polnischen philosophischen Diskurs zu betrachten ist aus mehreren Gründen schwierig. Die größte Schwierigkeit besteht in der Beschreibung der Idee des Patriotismus im Allgemeinen. Das resultiert aus der Praxis, den Patriotismus als eine Kategorie sozialen Zwangs zu behandeln, die bestimmte Verhaltensweisen und soziale Einstellungen im rechten politischen Diskurs aufzeigt. Es scheint, dass jede Debatte, die die Erforschung des Wesens der Idee des Patriotismus unternimmt, früher oder später in sozialen Aktivismus und offene politische Rivalität umschlagen wird. Es ist nicht verwunderlich, dass in den Strömungen populistischer politischer Philosophien Kategorien wie Patriotismus, Identität, Nationalität, Ethnizität und Nationalismus unterschiedliche semantische Dimensionen annehmen, die die sozialen Einstellungen der herrschenden Eliten beeinflussen. In diesem Aspekt kann Patriotismus als eine Form der Herrschaft der Macht über das Individuum verstanden werden, dessen Handlungen innerhalb einer sozialen Gruppe dem Willen der Mehrheit untergeordnet werden müssen. Dieser Aufsatz diskutiert die Thesen, die der zeitgenössische polnische Philosoph Jędrzej Stanisławek in seinem Artikel Patriotismus vorgestellt hat. Das Spektrum des streitigen Artikels betrifft die Angemessenheit der Argumentation, die das populistische Modell des Patriotismus aufrechterhält. Wir erlauben uns zu bemerken, dass das, was in diesem polemischen Artikel vorgestellt wurde, von mehreren bedeutenden Intellektuellen und Philosophen akzeptiert wird, die mit der Warschauer Schule der Philosophie der Ideen verbunden sind – wie die umstrittene Veröffentlichung von J. Stanisławek in "Edukacja Filozoficzna" – einer der wichtigsten polnischen philosophischen Zeitschriften – belegt. Das Spektrum der Diskussion betrifft auch die Legitimität der Bekräftigung der Perspektive des Patriotismus in der Kategorie des darwinistischen Determinismus, die von J. Stanisławek präsentiert wird.
Rozpatrywanie idei patriotyzmu w polskim dyskursie filozoficznym jest trudne z kilku powodów. Największą trudność stanowi opis idei patriotyzmu w kategoriach ogólnych. Powodem tego jest praktyka traktowania patriotyzmu jako jednej z kategorii przymusu społecznego demonstrującego określone zachowania i postawy społeczne w prawicowym obozie politycznym. Można domniemywać, że w tym kontekście każda debata podejmująca się zadania eksplikacji istoty idei patriotyzmu prędzej czy później przekształci się w formę aktywizmu społecznego i otwartą rywalizację polityczną. Nie jest zaskoczeniem, że w nurtach populistycznych filozofii politycznych takie kategorie, jak patriotyzm, tożsamość, narodowość, etniczność i nacjonalizm przybierają różne wymiary semantyczne, które wpływają na postawy społeczne rządzących elit. W tym też aspekcie patriotyzm można rozumieć jako formę dominacji władzy nad jednostką, której działania w ramach grupy społecznej muszą być podporządkowane woli większości. W niniejszym eseju omówione zostały tezy, które przedstawił współczesny polski filozof Jędrzej Stanisławek w artykule zatytułowanym Patriotyzm. Spektrum kontestowanego artykułu dotyczy adekwatności argumentacji, która utrwala wzorzec populistyczny patriotyzmu. Niemniej zauważmy, że to, co zostało w niniejszym polemicznym artykule przedstawione jest akceptowane przez kilku wybitnych intelektualistów i filozofów związanych z warszawską szkołą filozofii idei – o czym świadczy kontestowana publikacja J. Stanisławka ogłoszona w „Edukacji Filozoficznej” – jednym z ważnych polskich czasopism filozoficznych. Spektrum dyskusji dotyczy także zasadności afirmacji perspektywy patriotyzmu w kategorii darwinowskiego determinizmu, którą prezentuje J. Stanisławek.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 187-204
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stoicyzm popularny. Nowa szansa dla filozofii praktycznej czy raczej iluzja?
Autorzy:
Stefaniuk, Tomasz Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644022.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
praktische Philosophie
Stoizismus
Philosophie
Pop-Stoizismus
populärer Stoizismus
polnische Philosophie
Ethik
philosophy
practical philosophy
Stoicism
pop-Stoicism
popular Stoicism
Polish philosophy
ethics
filozofia
filozofia praktyczna
stoicyzm
pop-stoicyzm
stoicyzm popularny
filozofia polska
etyka
Opis:
Kann Philosophie in unserer übermäßig kommerzialisierten Kultur funktionieren? Ist sie immer noch nötig? Vielleicht ist die Konzentration auf der Lebenskunst (der Kunst, schöner und weiser zu leben) für das "Überleben der Philosophie" lebensnotwendig, falls sie mehr als eine lebensferne wissenschaftliche Tätigkeit werden soll? Der Artikel verfolgt das Ziel, gewisse Phänomene zu erforschen, die mit dem gesellschaftlichen und kulturellen Funktionieren der Philosophie in der Gegenwart, insbesondere in Bezug auf die Massenkultur, verbunden sind. Der Text konzentriert sich auch auf aktuellen Versuchen, die die "Renaissance" des Stoizismus in seinem Verständnis als praktische Philosophie anstreben. Der Autor fokussiert auf den "philosophischen Markt" in Polen, die aktuellen Verbreiter des "vereinfachten Stoizismus" (des sog. Pop-Stoizismus), Marcin Fabjanski und Tomasz Mazur, und deren Bücher und Tätigkeit außerhalb des akademischen Milieus. Sind ihre Veröffentlichungen und andere Formen des Wirkens imstande, den Menschen die Philosophie und insbesondere den Stoizismus näherzubringen?
Can philosophy  be of use  in our over-commercialized culture? Is it still needed at all ? Perhaps one of the ways to "keep  philosophy going " (if it is not to remain  merely an academic activity  detached to a great extent  from life)  is to   focus  on teaching  to live comfortably  and wisely. Analyzed are  some phenomena related  to the social and cultural  role of philosophy in modern times, especially so  with reference to  mass culture.  Also reviewed are on-going  attempts  at bringing about the  "rebirth" of Stoicism, understood primarily as practical philosophy. The author focuses  on the "Polish philosophical market" and  in particular on  books written  by   present-day propagators of  "pop-Stoicism"  Marcin Fabjański and Tomasz Mazur, and their activities pursued  outside the academic milieu.  Could  their  publications and activities  bring people closer to philosophy in general, and to Stoicism especially?
Czy filozofia może funkcjonować w naszej nadmiernie skomercjalizowanej kulturze? Czy nadal jest potrzebna? Być może jedną z możliwości „przetrwania filozofii” – o ile nie chcemy, aby była to w dużej mierze oderwana od życia działalność akademicka – jest skoncentrowanie się na tym, jak pięknie i mądrze żyć? Celem tego artykułu jest analiza pewnych zjawisk związanych ze społecznym i kulturowym funkcjonowaniem filozofii we współczesnych czasach, szczególnie w odniesieniu do kultury masowej. Tekst ten koncentruje się także na aktualnych próbach zmierzających do „odrodzenia” stoicyzmu, pojmowanego przede wszystkim jako filozofia praktyczna. Autor skupia się na „polskim rynku filozoficznym” i współczesnych propagatorach „uproszczonego stoicyzmu” – bądź też lub „pop-stoicyzmu” – Marcinie Fabjańskim i Tomasz Mazurze, na ich książkach i działalności prowadzonej poza środowiskiem akademickim. Czy ich publikacje i inne formy działalności mogą przybliżyć ludzi do filozofii w ogóle, a zwłaszcza do stoicyzmu?
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 24
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heterotopian Hospital: Architecture, Existence, Malady
Heterotopijny szpital. Architektura, egzystencja, choroba
Autorzy:
Mackiewicz, Wojciech Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376019.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Heterotopie
Foucault
Heidegger
Medizinphilosophie
heterotopy
existence
hospital
heterotopia
filozofia medycyny
Opis:
The paper reviews Michel Foucault’s concept of heterotopology and its application to   hospital space. Hospital space is not ‘neutral’ as it is the site of a multitude of interpretations and metaphors. These relate in particular to the patients’ physical condition and their recuperation prospects. Hospital space (buildings and architecture) also exerts a strong impact on patients’ emotions and mode of thinking. For thinking has a spatial nature.  
Der Artikel stellt das Konzept der Heterotopie von Michel Foucault in seiner Anwendung an den Krankenhausraum dar (Medizinphilosophie). Dieser Raum ist mit Bedeutungen, Metaphern und Machtverhältnissen getränkt. Sie alle haben einen Einfluss auf die Genesung der sich dort befindenden Menschen. Der Raum übt folglich einen starken Einfluss auf unsere Denkweise an sich aus, der Raum "produziert" das Denken, deshalb hat das Denken, auch wenn es ein theoretischer Akt ist, einen Raumcharakter.
Artykuł przedstawia koncepcję heterotopii autorstwa Michela Foucaulta w jej zastosowaniu do przestrzeni szpitalnej (filozofia medycyny). Przestrzeń ta jest przesycona znaczeniami, metaforami i relacjami władzy. Wszystkie one mają wpływ na powrót do zdrowia przebywających w niej ludzi. Przestrzeń wywiera więc silny wpływ na nasz sposób myślenia w ogóle, przestrzeń "produkuje" myślenie, zatem myślenie, nawet jeśli jest aktem teoretycznym, ma charakter przestrzenny.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2020, 30; 133-150
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropologiczne uwarunkowania mistycyzmu i filozofii Karola Wojtyły
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644410.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Mystik
Philosophie
Erfahrung
Integration
mysticism
philosophy
experience
integration
mistycyzm
filozofia
doświadczenie
integracja
Opis:
Als einzelne Forschungsgebiete durchdringen Philosophie und Mystik tief einander und wirken sich aufeinander aus. Ganz besonders ist dies zu sehen beim Denken von Karol Wojtyla, dem späteren Papst Johannes Paul II. Darum stellt sich die Frage: Haben wir es bei Wojtyla mit einer mystischen Philosophie oder eher einer philosophischen Mystik zu tun? Ziel des vorliegenden Aufsatzes ist es nicht, eine erschöpfende Analyse der Relation zwischen der Mystik und Philosophie Wojtylas zu liefern, sondern einige prinzipielle Elemente zu benennen, welche sowohl einen mystischen als auch einen philosophischen Charakter aufweisen und für das richtige Verständnis der Anthropologie Wojtylas erforderlich sind. Es handelt sich also um die Erfahrung, Metaphysik und den Menschen. In diesem Kontext erscheint die Frage nach der Effizienz von dem Integraftionsfaktor, der die Gebiete der Mystik und Philosophie durchdringt.
As individual fields of research, philosophy and mysticism penetrate deep each other and affect each other throughout. This is especially seen in the thought of Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. Therefore, the question arises: are we dealing here with mystical philosophy or philosophical mysticism? The aim of this paper is not to provide an extensive analysis of the relation between mysticism and philosophy, but to name a few basic elements which have a mystical and a philosophical character and are required for the proper understanding of philosophy of Wojtyła. What the present paper is concerned with is the following: the experience, metaphysics and a person. In this context, there arises a question about the efficiency of the integration factor that permeates the areas of mysticism and philosophy.
Filozofia i mistyka, jako odrębne obszary badań, głęboko się przenikają i wzajemnie na siebie oddziałują. Widać to szczególnie w twórczości Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II. Dlatego pojawia się pytanie: czy mamy do czynienia u Wojtyły z filozofią mistyczną, czy też raczej z mistyką filozoficzną. Celem artykułu nie jest wyczerpująca analiza relacji zachodzącej między mistyką a filozofią Wojtyły, lecz ukazanie niektórych kluczowych elementów, które mają charakter zarówno mistyczny, jak też filozoficzny, a przy tym są istotne dla właściwego zrozumienia antropologii Wojtyły. Chodzi więc o doświadczenie, metafizykę i człowieka. W tym kontekście pojawia się pytanie o skuteczność czynnika integracyjnego, który przenika obszar mistyki i filozofii.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myśl Michela de Montaigne’a a idea tolerancji
Autorzy:
Kwak, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643869.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Toleranz
Michel de Montaigne
Philosophie der Neuzeit
politische Philosophie
religiöse Kriege in Frankreich
tolerance
modern philosophy
political philosophy
religious wars in France
tolerancja
filozofia nowożytna
filozofia polityczna
wojny religijne we Francji
Opis:
Der Artikel beschäftigt sich mit dem Problem der Toleranz und deren Bedeutung in der sozialen Welt. Den Ausgangspunkt bildet der Versuch, auf den Entwurf von Michel Montaigne zurückzugreifen, einem der Wegbereiter der neuzeitlichen Wahrnehmung einschlägiger Problematik in der europäischen Kultur. Berücksichtigt wurde der historische Hintergrund, besonders die Zeit der religiösen Kriege im Frankreich des 16. Jahrhunderts und ihre sozial-politischen Folgen. Es wurde auch kurz die Genese des Toleranzbegriffs auf unserem Kontinent dargestellt, zusammen mit den Schlüsselmomenten ihrer Entwicklung von der Antike bis zum 16. Jahrhundert.
Artykuł podejmuje problem tolerancji i jej znaczenie w świecie społecznym. Punktem wyjścia jest próba odwołania się do koncepcji Michela de Montaigne’a jako jednego z prekursorów nowożytnego postrzegania wspomnianej problematyki w kulturze europejskiej. Uwzględnione zostało tło historyczne, szczególnie okres wojen religijnych we Francji XVII wieku oraz ich konsekwencje społeczno-polityczne. Pokrótce zaprezentowana została również geneza pojęcia tolerancji na naszym kontynencie wraz z kluczowymi momentami jej formowania od czasów starożytnych do XVI stulecia.
The article takes up the issue of tolerance and its importance in the social world. Reference is made first to the ideas voiced by Michel de Montaigne, one of the forerunners of modern perception of that issue in European culture. Account is taken of the historical background, notably of the religious wars in 16th century France and their social and political consequences. Presented in brief is the genesis of the concept of tolerance on our continent, including key highlights in its development from antiquity to the 16th century.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 19
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwa symbole. Dwie koncepcje postępu i diagnoza kryzysu współczesności N. F. Fiodorowa
Autorzy:
Jędrysko, Cezar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643855.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Fiodorow
Krise
Fortschritt
russische Philosophie
Fedorov
crisis
progress
Russian philosophy
kryzys
postęp
filozofia rosyjska
Opis:
N. F. Fiodorow ist Autor eines ungewöhnlichen Projektes – des sogenannten Gemein-schaftswerks, das eine Verbindung des rustikalen und antiprogressiven Gesellschaftsbil-des mit einer technologischen Utopie bildet. Im Artikel soll Fiodorows Vision des Zivili-sationsfortschritts unter dem Aspekt ihrer zwei Maßstäbe: der Diagnose der Krise und der Idee des Fortschritts untersucht werden. Am Anfang werden Symptome der Krise und ihre Ursachen dargestellt, dann werden zwei alternative Ideen des Fortschritts ge-genübergestellt. Die Essenz der ersten Idee ist das Primat des Neuen über dem Alten. Sie komme in Gestalt des Ersten Weltkrieges zum Ausdruck und bilde das Fundament der Zivilisation des Todes. Die zweite Idee soll als ein Heranwachsen der Kultur verstanden werden, als Wachrütteln des Bewusstseins, dass jeweilige Generation in Schuld gegen-über ihren Ahnen steht. Es wird symbolisch durch die altrussische Tradition repräsen-tiert.
N. F. Fedorov is the author of an extraordinary project, the so-called “the common task”, which combines a rural and anti-progressive vision of society with technological utopia. In this paper I will consider his concept of the development of civilizations in terms of its two determinants: the diagnosis of the crisis and the idea of progress. At the beginning I will present the symptoms of the crisis and the reasons which, according to Fedorov, underlie it. I will then contrast two ideas of progress. First of them can be described as the primacy of the new over the old. It is represented by the World Expo event, and leads to the foundation of the civilization of death. The second must be regarded as a maturing of culture and awakening of an awareness of the common debt of humanity to its ances-tors. It is symbolically depicted by the old Russian tradition of raising a church over a day by a local society in case of natural disasters.
N. F. Fiodorow jest autorem niezwykłego projektu – tak zwanego „wspólnego dzieła” – będącego połączeniem rustykalnego i antyprogresywnego obrazu społeczeństwa z technologiczną utopią. Celem niniejszego artykułu jest rozważenie Fiodorowowskiej wizji rozwoju cywilizacji pod kątem jej dwóch wyznaczników: diagnozy kryzysu oraz idei postępu. Na początku zostaną przedstawione symptomy kryzysu oraz przyczyny, które za nimi stoją. Następnie skonfrontowane zostaną dwie alternatywne idee postępu. Istotą pierwszej jest prymat nowego nad starym. Uwidacznia się ona pod postacią Wystawy Światowej i stanowi fundament cywilizacji śmierci. Natomiast druga powinna być pojmowana jako dojrzewanie kultury, rozbudzanie świadomości obecności powszechnego długu danego pokolenia względem przodków. Symbolizuje ją staroruska tradycja stawiania cerkwi jednodniowych przez lokalne społeczności w obliczu klęsk naturalnych.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 10
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia religii. Współczesne horyzonty
Autorzy:
Dobieszewski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Philosophie
Religion
Metaphysik
Postsäkularität
philosophy
religion
metaphysics
post-secularism
filozofia
religia
metafizyka
postsekularyzm
Opis:
Der Artikel unternimmt den Versuch, die Beziehungen zwischen der Religion und der Philosophie zu bestimmen, mit besonderer Berücksichtigung der gegenseitigen Beeinflussung: wo die Religion die Metaphysik der Philosophie motiviert, und die Philosophie die Religion vor dem Fanatismus schützt. Diese Überlegungen werden von der Reflexion über die einseitige Bindung der Religion an den politischen Konservatismus und von einer knappen Bestandsaufnahme über postsäkuläre Strömungen in der Religionsbetrachtung im 20. Jahrhundert begleitet.
The paper attempts to delineate the relationships between religion and philosophy, in parti-cular their mutually conducive influence – religion is a catalyst of philosophy’s metaphysical dimension while philosophy is a shield that protects religion from funda-mentalism. Furthermore, the article focuses also on the one-sided analysis of religion as a marker of political conservatism and offers brief insights into the post-secular tendency evi-dent in the twentieth-century scholarly take on religion.
Artykuł jest próbą określenia relacji między religią a filozofią, ze szczególnym uwzględnieniem ich wzajemnie inspirującego związku – gdy religia motywuje metafizyczność filozofii, a filozofia chroni religię przed fanatyzmem. Towarzyszy temu refleksja nad jednostronnym wiązaniem religii z konserwatyzmem politycznym oraz krótkie zdanie sprawy z tendencji postsekularnej w dwudziestowiecznym spojrzeniu na religię.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2013, 7
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradygmat cywilizacyjny Samuela P. Huntingtona. Droga do zrozumienia współczesnych problemów Zachodu?
Autorzy:
Bednarczyk, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Zivilisationsparadigma
Geschichtsphilosophie
Wissenschaftsphilosophie
Methodologie der Geschichte
Zeitgeschichte
Samuel P. Huntington
civilization paradigm
philosophy of history
philosophy of science
methodology of history
contemporary history
paradygmat cywilizacyjny
filozofia historii
filozofia nauki
metodologia historii
historia najnowsza
Opis:
Der Aufsatz ist eine methodologische Analyse des Zivilisationsparadigmas nach Samuel P. Huntington. Den Boden für die Überlegungen bilden statistische Forschungen, die die demographische Situation der Länder des westlichen Zivilisationskreises sowie der Länder der islamischen Welt betreffen. Es werden sowohl die Forschungen berücksichtigt, auf die Huntington Mitte der 1990er Jahre Bezug genommen hat, als auch jene, die gegenwärtige Lage schildern. Die These, deren Richtigkeit der amerikanische Wissenschaftler erklärt und mit der der Verfasser des Textes übereinstimmt, besagt, dass die wirkende Kraft der epochalen historischen Ereignisse junge und schnell wachsende Bevölkerungen sind.
The article represents a methodological analysis of the civilization paradigm as perceived by  Samuel Huntington. The analysis is based  on  statistical studies of the demographic situation in countries identified with the western civilization and those of the Islamic world. The research dwells  on studies referred to by  Huntington himself in the mid-nineties as well as  on findings dealing with present-day  realities. The   thesis considered right and endorsed  by the American scholar   is that young and fast-growing populations constitute the driving force of breakthrough historic developments.
Niniejszy tekst to metodologiczna analiza paradygmatu cywilizacyjnego w ujęciu Samuela Huntingtona. Grunt dla rozważań stanowią badania statystyczne dotyczące sytuacji demograficznej państw utożsamianych z zachodnim kręgiem cywilizacyjnym oraz tych zaliczanych do świata Islamu. Badania, o których mowa, to zarówno te, na które w połowie lat dziewięćdziesiątych powoływał się sam Huntington, jak i te, które opisują współczesne realia. Teza, za której słusznością opowiada się amerykański uczony i dla której aprobatę wyraża autor tekstu mówi, że siłą sprawczą przełomowych wydarzeń historycznych są młode i szybko rosnące populacje.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2017, 21
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie kończy się filozofia? Metafora w literaturze i filozofii
Autorzy:
Gałkowski, Stanisław Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643954.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Metaphor
Philosophie
Literatur
Debatte
Rationalität
metaphor
philosophy
literature
debate
rationality
metafora
filozofia
literatura
debata
racjonalność
Opis:
Der Text ist eine Antwort auf die Polemik von Marcin Kochanowski (Über die Beziehungen zwischen Literatur und Philosophie am Beispiel der Gestalt von Iwan Karamazow) mit meinem Text (Die Grenze der Philosophie. Metapher in der Philosophie am Beispiel der Sprache von Józef Tischner), der der Rolle der Metapher in der Formulierung philosophischer Thesen und in der Bestimmung des Unterschieds zwischen Philosophie und Literatur gewidmet war.
This is a response to Marcin Kochanowski's polemics (On links between literature and philosophy on the example of Ivan Karamazov) with my paper (The boundary of philosophy. The metaphor in philosophy as exemplified by Józef Tischner’s language) elaborating on the role of the metaphor in formulating philosophical theses and in defining the difference between philosophy and literature.
Tekst jest odpowiedzią na polemikę Marcina Kochanowskiego (O związkach literatury i filozofii na przykładzie postaci Iwana Karamazowa z moim tekstem (Granica filozofii. Metafora w filozofii na przykładzie języka Józefa Tischnera,) poświęconym roli metafory w formułowaniu tez filozoficznych oraz w określaniu różnicy między filozofią i literaturą.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 28
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryzys wartości jako rezultat rozpadu przednowoczesnego społeczeństwa – na przykładzie konwencji miłości romantycznej
Autorzy:
Barański, Jarosław
Stosik, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644243.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Romantik
Modernität
Axiologie
Kulturphilosophie
romanticism
modernity
axiology
philosophy of culture
romantyzm
nowoczesność
aksjologia
filozofia kultury
Opis:
Die Wertekrise wird im Artikel als Ergebnis des Zerfalls der vormodernen Gesellschaft bezeichnet, gleichzeitig auch als Ergebnis der Unfähigkeit der Gegenwart, die Wertesysteme aufgrund der sich dynamisch vollziehenden kulturellen Veränderungen zu festigen. Als Anlass zum Nachdenken gilt die Konvention der romantischen Liebe in der vormodernen Gesellschaft, ihr Zerfall und Verschwinden, was eine völlig andere gegenwärtige Stellung des Individuums als eines Subjekts aufzeigt, das über seine Gefühle, Fähigkeiten, Kompetenzen und letztendlich seine eigenen biografischen Entscheidungen verfügt.
The crisis of values is considered in this paper as a consequence of pre-modern society’s disintegration. It is also attributed to the fact that modern times are not conducive to consolidating value systems due to ongoing dynamic cultural transformations. Such conclusions are drawn by taking up the case of romantic love convention, its disintegration and atrophy in pre-modern society. Shown against this background is an entirely different present-day situation of individuals as subjects in control of their emotions, abilities as well competences and ultimately their own life choices.
Kryzys wartości jest określany w artykule jako efekt rozpadu społeczeństwa przednowoczesnego i jednocześnie jako rezultat niezdolności współczesności do utrwalenia systemów wartości ze względu na dynamicznie przebiegające zmiany kulturowe. Pretekstem do rozważań jest konwencja miłości romantycznej w społeczeństwie przednowoczesnym, jej rozpad i zanik, ukazując całkowicie odmienną współczesną pozycję jednostki jako podmiotu zarządzającego swoimi emocjami, zdolnościami kompetencjami i – ostatecznie – własnymi wyborami biograficznymi.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charlesa Taylora dyskusja z naturalizmem
Autorzy:
Nowicki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644376.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Naturalismus
Psychologismus
hermeneutische Philosophie
Phänomenologie
naturalism
psychologism
hermeneutical philosophy
phenomenology
naturalizm
psychologizm
filozofia hermeneutyczna
fenomenologia
Opis:
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Überlegungen von Charles Taylor zu der Problematik der menschlichen Identität zu analysieren und Hauptthesen seines Antinaturalismus aufzuweisen. Aufgegriffen wird die Frage nach der Stellung des Taylorschen Gedankens im Kontext der Tradition der Phänomenologie und der hermeneutischen Philosophie. Die Kritik des Naturalismus beruht u. a. darauf, den für den Menschen konstitutiven axiologischen Horizont aufzuzeigen: den unabdingbaren Begriffsrahmen, der allen reduktionistischen Entwürfen menschlicher Natur vorangeht.
The purpose of this article is to trace Charles Taylor’s considerations concerning the issues of human identity and to show the main points of his anti-naturalist position. The Canadian philosopher’s criticism of naturalism consists, inter alia, of the identification of man’s constitutive axiological horizon – the conceptual framework, prior to any reductionist conceptions of human nature. One of the topics of the paper is to present Taylor’s thoughts within the tradition of Husserl's phenomenology and the hermeneutical philosophy of Gadamer and Heidegger. The above said category of conceptual framework is compared with Gadamer's notion of superstition (Vorurteil).
Celem artykułu jest analiza rozważań Charlesa Taylora dotyczących problematyki ludzkiej tożsamości oraz wskazanie głównych tez jego antynaturalizmu. Zostaje też podjęta kwestia pozycji myśli Taylora w horyzoncie tradycji fenomenologii oraz filozofii hermeneutycznej. Krytyka naturalizmu polega między innymi na wykazaniu konstytutywnego dla człowieka horyzontu aksjologicznego – nieusuwalnych ram pojęciowych, poprzedzających wszelkie redukcjonistyczne koncepcje natury ludzkiej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2014, 11
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 42

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies