Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rozwoj turystyki" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Wpływ rozwoju turystyki na transformację krajobrazu wsi Białka Tatrzańska
Changes of the landscape village of Bialka Tatrzanska from the development tourism
Autorzy:
Heldak, M.
Szczepanski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61084.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
wies
wies Bialka Tatrzanska
transformacja krajobrazu
rozwoj turystyki
ochrona krajobrazu
Opis:
Prezentowane badania ukazują rozwój zainwestowania fragmentu miejscowości Białka Tatrzańska widziany przez pryzmat obowiązujących dokumentów planistycznych. Stałemu wzrostowi liczby turystów napływających tu w związku z rozwojem infrastruktury sportowo-rekreacyjnej, w tym stacji narciarskich, towarzyszy rozwój bazy noclegowej i innych usług towarzyszących. Rozwój turystyki we wsi związany jest ze wzrostem antropopresji na obszary o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Na przestrzeni lat nastąpiło zwiększenie intensywności zagospodarowania turystycznego analizowanego obszaru. Polityka przestrzenna gminy jest ważnym instrumentem tworzenia warunków do zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym.
Constant increase of number of tourists, development of tourist accommodation and services in the village of Białka result in an increased anthropopression on areas which have so far not been developed and which are characterised by high natural values. Spatial policy of the communes is an important element in the creation of sustainable development. The authorities of the commune of Bukowina Tatrzańska struggle with investors who want to introduce changes to the spatial policy. New areas meant for investment include large areas of agricultural land as well as of forest areas.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy zagospodarowania turystycznego Gór Opawskich
Problems of tourism development of the Opawskie Mountains
Autorzy:
Wos, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59706.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Sudety
Gory Opawskie
turystyka
rozwoj turystyki
zagospodarowanie terenu
zagospodarowanie turystyczne
Opis:
Góry Opawskie to najbardziej na wschód wysunięta część polskich Sudetów będąca przykładem regionu, w którym w ostatnich 15 latach dokonały się znaczące zmiany związane z rozwojem turystycznym. Początki turystyki w Górach Opawskich datuje się na koniec XVIII wieku. Dynamiczny rozwój turystyki na omawianym obszarze przypadał na przełom XIX i XX wieku a związany był głównie z powstaniem uzdrowiska w Głuchołazach (Bad Zigenhals) i popularyzacją miejscowości letniskowych Jarnołtówka i Pokrzywnej. W okresie tym okolice Biskupiej Kopy uznawane były za jeden z atrakcyjniejszych rejonów wypoczynkowych Śląska. II wojna światowa zahamowała rozwój turystyczny regionu. Dopiero w latach 70. XX w. nastąpił dynamiczny rozwój turystyki, wtedy to w rejonie Biskupiej Kopy wybudowanych zostało kilkanaście ośrodków wczasowych. Kolejne zmiany przyniosły lata 90. XX w. będące okresem prywatyzacji ośrodków wczasowych i rozwoju turystyki wiejskiej. Zmiany zagospodarowania turystycznego związane były z licznymi problemami pojawiającymi się na styku ekonomii, turystyki i ochrony środowiska. W przypadku rejonu Gór Opawskich część problemów została już rozwiązana, w dużej mierze dzięki zaangażowaniu społeczności lokalnej oraz aktywnej współpracy transgranicznej.
The Opawskie Mountains are the most eastward part of the Polish Sudetes. They can serve as an example of a region that has been undergoing significant changes in respect of tourism development for the last 15 years. The beginnings of tourism in this region date back to the end of the 18th century, whereas its dynamic development is related mainly to establishment of a health resort in Głuchołazy (Bad Zigenhals) and popularisation of the summer-resort localities of Jarnołtówek and Pokrzywna at the turn of the 19th and 20th century, when the Biskupia Kopa region was recognised as one of the most attractive areas in Silesia. The Second World War inhibited tourism development of the region. Dynamic tourism development did not occur until the seventies of the 20th century; at that time, several resort facilities were constructed in the Biskupia Kopa region. Further changes were triggered in the nineties of the 20th century – the period of privatisation of resort facilities and development of agritourism. The changes in tourism development were related to numerous problems encountered on at the meeting point of economy, tourism and environment protection. In case of the Opawskie Mountains region, some problems were resolved largely owing to commitment of local community and active transborder cooperation.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 08
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy rozwoju turystyki w polskiej części Gór Opawskich na przykładzie gminy Głuchołazy
Selected problems of tourism development in the Polish part of Opawskie Mountains on the example of Glucholazy commune
Autorzy:
Zagorna-Goplanska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61757.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Gory Opawskie
turystyka
gmina Glucholazy
rozwoj turystyki
agroturystyka
bariery rozwoju
Opis:
Góry Opawskie to najbardziej na wschód wysunięta część polskich Sudetów. Region ten posiada doskonałe warunki klimatyczne (które w dużej mierze zawdzięcza lasom mieszanym, którymi pokryte są górskie stoki), krajobrazowe i uzdrowiskowe. Przypuszczać można więc, że mamy tu do czynienia z ogromnymi możliwościami dla rozwoju turystyki. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat faktycznie obserwujemy wyraźne zmiany związane z rozwojem turystyki na tym obszarze. Pojawiają się jednak wątpliwości czy potencjał ten jest w pełni wykorzystywany? Obserwacja zastanych faktów skłania nas raczej do odpowiedzi zdecydowanie mało optymistycznej. Co zatem stoi na przeszkodzie efektywnej i racjonalnej eksploatacji tak pięknego terenu? Jakie bariery spowalniają rozwój turystyki, a w tym agroturystyki będącej przecież istotnym czynnikiem rozwoju społeczno- ekonomicznego każdego regionu? Przedmiotem rozważań w niniejszym artykule są zatem istotne problemy i uwarunkowania wewnętrzne związane z rozwojem turystyki na terenie gminy Głuchołazy. Na tym tle wskazujemy także konkretne obszary zawierające szczególnie duży potencjał rozwojowy w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego całej gminy, a nawet powiatu. Zakładamy, że rozwój turystyki, w tym szczególnie agroturystyki stać się powinien wiodącymi obszarami dla rozwoju koniunktury gospodarczej gminy Głuchołazy leżącej w południowej części Gór Opawskich, a więc na terenie, który historycznie i aktualnie posiada znaczący potencjał turystyczny.
The Opawskie Mountains are the most eastern area in the Polish Sudety Mountain-chain. The region has excellent climatic conditions (mostly thanks to mixed woods which cover the hillsides), landscapes and health-resorts. We can assume that we are dealing with a big tourism potential here. For the past few years there has been developing well-defined changes in tourism. Although there has been some question about whether this potential is fully used and made the most of. Observation of the facts gives less optimistic answers. So what stands in a way of effective and reasonable exploitation of such a beautiful location? What obstacles hold up the growth of tourism including agritourism which is after all an important factor of socio-economic background of each region? The subject of our reflections in this article are important inside problems related to tourism growth around the Głuchołazy community. We also indicate specific areas with particularly large potential for development in the context of socio-economic development for the community and even the whole district. We assume that tourism development, particularly agritourism should become a leading field of economic development for Głuchogłazy commune which are based in a southern part of the Opawskie Mountains, so on the ground which historically and currently has significant tourism potential.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan i perspektywy rozwoju infrastruktury ekoturystycznej w województwie małopolskim
State and perspectives for development of infrastructure for ecotourism in Malopolska voivodship
Autorzy:
Kotala, A.
Niedziolka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62112.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
ekoturystyka
agroturystyka
woj.malopolskie
infrastruktura turystyczna
gospodarstwa ekoagroturystyczne
rozwoj turystyki
polityka lokalna
Opis:
Opracowanie stanowi próbę przedstawienia stanu infrastruktury ekoturystycznej w województwie małopolskim. W części teoretycznej artykułu zdefiniowano pojęcie „ekoturystyki”, oraz wyszczególniono jej różne formy. Ponadto scharakteryzowano infrastrukturę ekoturystyczną. Przedstawiono agroturystykę i agroekoturystykę jako formy ekoturystyki. Ukazano także walory ekoturystyczne województwa małopolskiego jako regionu charakteryzującego się dużymi obszarami chronionymi. Ponadto omawiane województwo małopolskie jest dziedzictwem starego miasta i regionu królewskiego i dlatego fakt ten może być wykorzystany dla rozwoju turystyki. Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych w 57 gminach województwa małopolskiego, które dotyczyły polityki władz lokalnych w rozwoju ekoturystyki, głównie infrastruktury ekoturystycznej.
The study constitutes the attempt at presentation the state of infrastructure for ecotourism in Malopolska Voivodeship. In the theoretical part of the article term “ecotourism” has been defined and its different forms have been detailed, too. Moreover infrastructure for ecotourism has been characterized, too. Agritourism and ecoagritourism as forms of ecotourism have been presented, too. Ecotouristic values in Malopolska Voivodeship, as region characterized by big protected area have been shown, too. Moreover, discussed Malopolska Voivodeship is heritage of the old town and royal region and therefore this fact can be used for tourism development. Results of researches conducted in 57 districts in Malopolska Voivodeship have been presented. Researches related to local authorities’ politics of ecotourism development, mainly infrastructure for ecotourism.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania i stan rozwoju agroturystyki w powiecie pińczowskim
Conditions and the state of agrotourist development in the Pinczow powiat
Autorzy:
Palka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61755.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
obszary wiejskie
powiat pinczowski
agroturystyka
produkty agroturystyczne
oferty agroturystyczne
rozwoj turystyki
uwarunkowania rozwoju
Opis:
W artykule przedstawiono kompleksową analizę rozwoju agroturystyki na obszarze powiatu pińczowskiego. Przeprowadzona ona została w odniesieniu do opracowanego przez Urząd Marszałkowski „Programu rozwoju turystyki w województwie świętokrzyskim”. Zagadnienie to rozpatrywano na tle współczesnych trendów w światowej turystyce. Autor wskazuje na potencjał przyrodniczy i kulturowo- historyczny powiatu pińczowskiego. Ze względu na udział obszarów chronionych, rangę obszarów wiejskich i obowiązujące trendy we współczesnej turystyce, preferowanym kierunkiem rozwoju turystyki na badanym obszarze jest agroturystyka. Rozbudowa infrastruktury agroturystycznej powinna przebiegać w ujęciu systemowym, a środki finansowe powinny być pozyskiwane między innymi z funduszy Unii Europejskiej. W okresie transformacji gospodarczej polskie rolnictwo traktowane było drugorzędnie. Małe powierzchniowo, podzielone, indywidualne gospodarstwa rolne w połączeniu z niską jakością warunków przyrodniczych wywołały niską efektywność rolnictwa. Głównym sposobem poprawy trudnej sytuacji rolnictwa w chwili obecnej jest przede wszystkim wzrost zatrudnienia w pozarolniczych sektorach gospodarki narodowej. Może to wpłynąć na rozwój regionalny obszarów wiejskich. Województwo świętokrzyskie, w tym również powiat pińczowski, są obszarami, na których obszary wiejskie odgrywają dużą rolę. Corocznie funkcja agroturystyczna odgrywa coraz większe znaczenie w gospodarce zarówno powiatu pińczowskiego, jak i województwa świętokrzyskiego.
The author of this article performs a complex analysis of the tourist development in the Pińczów powiat. This analysis was done on the basis of “The project of the tourist development in the świętokrzyskie voivodship”prepared by the presidential office. The current tendencies in the world-wide tourism have been taken into consideration while discussing this problem. The place and role of tourism both in the state policy and regional policy have been shown in the state and regional documents. The author stresses the natural, historical and cultural potential of the Pińczów powiat. Due to the wealth of historical and cultural artifacts and diversified natural environment, agrotourism should be preferred in the Pińczów powiat owing to a high percentage of the areas protected by law and tendencies in the current tourism. The local and province authorities were obliged to improve and invest in agrotourist infrastructure also using the Europen Union funds. In the period of political transformation Polish agriculture was very neglected. Divided farms in connecting with low quality of soil conducts to serious difficulty in effective farming. This situation seriously determined state agriculture politic. Main items of state to head towards structural changes of country areas are first of all actions in conducting to increase of employment in poseagriculture sectors at agriculture areas, support of consolidate institutions of regional development. The Świętokrzyskie Voivodship and the Pińczów powiat are the areas in which rural areas are of great importance. Every year agrotourist function is more and more important in their economy.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 02
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeba ochrony środowiska w województwie warmińsko-mazurskim związana z rozwojem działalności turystycznej
Need for environmental protection in the Warmia and Mazury voivodship related to the development of tourism
Autorzy:
Batyk, I.M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62305.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
woj.warminsko-mazurskie
atrakcyjnosc turystyczna
rozwoj turystyki
ochrona srodowiska
ochrona przyrody
cele strategiczne
Opis:
Turystyka jest jedną z dynamicznie rozwijających się gałęzi gospodarki w województwie warmińsko-mazurskim. Jednak niezrównoważony ruch turystyczny nie jest dla środowiska obojętny. Nasilająca się tendencja pozyskania przez przemysł turystyczny jak największych dochodów z turystyki prowadzi do walki o każdy obszar interesujący turystycznie. Bardzo rzadko pamięta się o obowiązku troski o zachowanie środowiska naturalnego. Powodowane są szkody, które często mają nieodwracalne skutki. Dbałość o zachowanie wysokich walorów środowiska wymaga spójnej i konsekwentnej polityki ochrony środowiska. Istotne znaczenie ma również zapewnienie dostępu do informacji o środowisku oraz edukacja ekologiczna. Degradacja powodowana nasilającym się ruchem turystycznym, powinna być bodźcem do działań w zakresie prognozowania i planowania ochrony środowiska oraz ustalania narzędzi wymuszających realizowanie zrównoważonego rozwoju turystyki. Kontrola oddziaływań turystyki na środowisko, powinna uwzględniać zachowanie niewielkiej skali ruchu turystycznego, zwłaszcza w obrębie obszarów cennych przyrodniczo. Opracowanie zawiera determinanty rozwoju funkcji turystycznej obszaru oraz zagrożenia dla środowiska przyrodniczego płynące z realizowania turystyki i nieprzestrzegania zasad zrównoważonego rozwoju. Na podstawie analizy dostępnych źródeł literaturowych podjęto próbę wskazania celów strategicznych, w ramach których ustalono zadania do realizacji, służące ochronie środowiska naturalnego w województwie warmińsko-mazurskim.
Tourism is one of the fastest growing industries in the Warmia and Mazury voivodship. However, unsustainable tourism is not environmentally neutral. The increasing trend in the tourism industry to obtain the maximum benefit from tourism industry to fight for each area of interest for tourists. Very rarely remembers the obligation to care for the preservation of the environment. Are caused by damage, which often have irreversible consequences. The attention to maintaining high environmental values requires a coherent and consistent policy environment. It is also important to ensure access to environmental information and environmental education. Degradation caused by the escalation in tourism, should be an incentive for action in the areas of forecasting and environmental planning and setting tools that enforce implementation of sustainable tourism development. Control impacts of tourism on the environment should take into account the behavior of small scale tourism, especially in the areas of high natural value. The study contains the determinants of tourism development area and the risks to the environment arising from the implementation of tourism and non-compliance with the principles of sustainable development. Based on the analysis of available literature sources has attempted to identify strategic objectives were identified in the tasks to be performed, for the protection of the environment in the Warmia and Mazury.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/IV
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infrastruktura techniczna a rozwój turystyki w gminach wiejskich województwa małopolskiego
Technical infrastructure and development of tourism in rural communes of the malopolskie province
Autorzy:
Chudy, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61036.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
obszary wiejskie
woj.malopolskie
gminy wiejskie
rozwoj turystyki
czynniki rozwoju
infrastruktura techniczna
infrastruktura komunalna
Opis:
Temat badawczy opracowania podjęto z uwagi na istotną rolę jaką odgrywa wyposażenie danego obszaru w niezbędne elementy infrastruktury technicznej, które warunkuje rozwój każdej formy działalności gospodarczej, w tym działalności turystycznej. W artykule przedstawiono stan wyposażenia gmin wiejskich w wybrane elementy infrastruktury komunalnej (przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne do budynków mieszkalnych). Badany obszar stanowią gminy wiejskie województwa małopolskiego, które przeanalizowano pod względem pełnienia funkcji turystycznej, ocenianej przy wykorzystaniu wskaźników: Schneidera i Deferta. Podjęto próbę ustalenia zależności pomiędzy stanem wyposażenia w wybrane elementy infrastruktury technicznej a poziomem ruchu turystycznego. Zależność ta może decydować o atrakcyjności bądź nieatrakcyjności danego regionu, wsi, a więc stanowić o szansach lub barierach ich dalszego rozwoju. Dane wykorzystane do analizy pochodzą z Banku Danych Regionalnych GUS. Jeśli chodzi o poziom wyposażenia w sieć wodociągową, stwierdzono iż nie wszystkie gminy posiadały takie przyłącza. Najwięcej przyłączeń w przeliczeniu na 100 budynków mieszkalnych posiadały gminy: Biały Dunajec, Poronin i Kościelisko. Zaś gminy – Lipinki, Lubień, Ochotnica Dolna, Rzepiennik Strzyżewski, Tokarnia, Trzcian nie posiadały ani jednego przyłącza do sieci wodociągowej. Biorąc pod uwagę wyposażenie w przyłącza do sieci kanalizacyjnej na 100 budynków mieszkalnych najwyższe wyniki uzyskały gminy: Poronin, Biały Dunajec i Lipnica Wielka. Gminy, w których nie odnotowano sieci kanalizacyjnej to Biskupice, Bolesław (powiat dąbrowski), Borzęcin, Bystra-Sidzina, Drwinia, Gołcza, Gręboszów, Grybów, Iwkowa, Jordanów, Kocmyrzów-Luborzyca, Korzenna, Kozłów, Łabowa, Łużna, Mędrzechów, Racławice, Rzepiennik Strzyżewski, Słaboszów, Słopnice, Stryszów oraz Wieprz. Poniższa analiza oparta jest o współczynnik korelacji liniowej Pearsona, który jest miernikiem siły związku prostoliniowego między dwiema mierzalnymi i przyjmuje wartości z przedziały −1≤ rxy ≤ +1 . Wartość współczynnika korelacji uwzględniające wodociągowe przyłącza do budynków mieszkalnych i wskaźnik Schneidera, wyniosła 0,002, zaś dla przyłączy kanalizacyjnych 0,089. W przypadku wskaźnika Deferta wartość korelacji wyniosła odpowiednio 0,136 oraz 0,157. Biorąc pod uwagę otrzymane wyniki analizy należy stwierdzić, iż nie istnieje dodatnia współzależność pomiędzy poziomem wyposażenia gmin wiejskich w elementy infrastruktury technicznej a realizacją funkcji turystycznej. Można zatem stwierdzić, że pomimo wysokiego poziomu wskaźników wyposażenia infrastrukturalnego w badanych gminach nie dostrzega się znaczącego wpływu na realizowanie funkcji turystycznej.
The investigations were undertaken because of an important role which necessary elements of technical infrastructure play in rural areas, conditioning a development of each economic activity, including providing services for tourists. The article presents the selected elements of municipal infrastructure in rural communes (house cross connections to sewer and water supply systems).The investigations covered rural communes of the malopolskie province, which were analyzed with respect to a tourist function which they may fulfill, estimated using Schneider and Defert indicators. An attempt was made to establish a relationship between the state of selected elements of technical infrastructure and the level of tourist traffic. The relationship may determine a given region, village attractiveness or unattractiveness therefore decide about the chances or barriers to its further development. The data used in the paper come from The Main Statistical Office Regional Data Bank. A survey of water supply systems showed that not all communes had such cross connections. The highest number of cross connections per 100 houses were registered in the communes of Biały Dunajec, Poronin and Kościelisko. On the other hand the communes of Lubień, Ochotnica Dolna, Rzepiennik Stryżewski, Tokarnia and Trzciana did not have a single cross connection to water supply system. Considering the number of cross connections to sewer systems per 100 of houses, the highest results were obtained for the communes of Poronin, Biały Dunajec and Lipnica Wielka. The communes where no sewer systems were registered are Biskupice, Bolesław (dąbrowki district), Borzęcin, Bystra-Sidzina, Drwina, Gołcza, Gręboszów, Grybów, Iwkowa, Jordanów, Kocmyrzów-Luborzyca, Korzenna, Kozłów, Łabowa, Łużna, Mędrzechów, Racławice, Rzepiennik Strzyżewski, Słaboszów, Stryszów and Wieprz. The above analysis was based on Pearson linear correlation coefficient, which is a measure of the strength of straight-line relationship between two measurables assuming value within the -1≤ rxy ≤ +1 range . The value of correlation coefficient concerning house cross connections to water supply system and Schneider indicator was 0.002, whereas for cross connections to sewer systems 0.089.For Defert indicator the correlation values were respectively 0.136 and 0.157. Considering the obtained results of analysis it should be said that there is no positive interrelation between the level of technical infrastructure elements in rural communes and fulfilling tourist function. Therefore it may be stated that despite a high level of indicators of infrastructure in the investigated communes no apparent effect of fulfilling tourist function has been perceived.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich
Conditionings of tourism development in mountain rural areas
Autorzy:
Chudy-Hyski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60428.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
tereny gorskie
gminy
obszary wiejskie
rozwoj obszarow wiejskich
rozwoj turystyki
uwarunkowania rozwoju
uwarunkowania infrastrukturalne
uwarunkowania gospodarcze
uwarunkowania spoleczne
uwarunkowania srodowiskowe
Opis:
W ramach prezentowanego tematu badawczego podjęto problem wskazania uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Badania przeprowadzono z uwzględnieniem podziału administracyjnego, stąd najmniejszą jednostką badawczą była gmina. Przedmiotem opracowania uczyniono wszystkie gminy stanowiące w Polsce obszary górskie o niekorzystnych warunkach gospodarowania (określanych jako ONW górskie, w sumie 50 gmin w czterech województwach: dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim i śląskim). Analizie wskaźnikowej poddano wyłącznie obszary wiejskie. Dane prezentowane przez dobrane cechy pochodzą z różnych źródeł, w tym w szczególności są to dane Głównego Urzędu Statystycznego (za rok 2003) oraz dane spisu powszechnego (za rok 2002). Nadto wykorzystano informacje uzyskane drogą ankietową od gmin stanowiących przedmiot analizy. Realizację badań oparto na autorskiej metodzie, wykorzystującej syntetyczny miernik turystycznego rozwoju obszaru (SMUTRO). Możliwości wykorzystania autorskiego miernika przedstawiono na przykładzie gminy Stronie Śląskie, prezentując w kolejności poszczególne uwarunkowania. W zakresie analizy uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju analizowanego obszaru, przyjęto cztery główne obszary uwarunkowań: infrastrukturalne, gospodarcze, środowiska i społeczne. Obszary te wyodrębniono z uwagi na ich rolę w sferze konsumpcji turystycznej. W ramach wskazanych obszarów wyodrębniono również obszary uwarunkowań cząstkowych, a następnie dla każdego z nich ustalono cechy wpływające na poziom analizowanych uwarunkowań. Prezentowane badania stanowią jedynie część kompleksowych badań, przeprowadzonych w latach 2004/2005 przez autorkę, a ich wyniki stanowić będą opracowanie zbiorcze w formie książkowej.
The research addressed the problem of determining conditions for tourism development in the mountain rural areas in Poland. The investigations were conducted with regard to administrative division of Poland; therefore a municipality was the smallest researched unit. The investigations focused on all municipalities in Poland constituting rural disadvantaged areas (determined as mountain ONW areas, a total of 50 municipalities in four provinces: dolnośląskie, malopolskie, podkarpackie and śląskie. Ratio analysis was conducted exclusively for rural areas. The data presented by matching features originated from various sources, mainly including data provided by The Main Statistical Office (for 2003) and the data of the general census (for 2002). Moreover the information was also obtained by means of surveys from the municipalities under analysis. The investigations were carried out by an original method, using a synthetic measure of tourist area development (SMUTRO). Potential applications of the original measure were presented on an example of Stronie Śląskie municipality where individual conditionings were subsequently presented. Four different groups of conditioning were assumed for the analysis of tourism development in the analysed area: infrastructural, economic, environmental and social. The groups were identified due to their role in the area of tourism consumption. The areas of partial conditionings were identified in the frame of the formerly mentioned groups and subsequently for each of them features affecting the level of the analysed conditionings was determined. Presented investigations constitute only a part of complex research conducted by the Author in 2004/2005 and their results will be presented in a book.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 2/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępna analiza potencjału agroturystycznego w województwie kujawsko-pomorskim
A preliminary analysis of the potential of agritourism in kujawsko-pomorskie
Autorzy:
Cichowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61606.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
woj.kujawsko-pomorskie
agroturystyka
rozwoj turystyki
stowarzyszenia agroturystyczne
Lokalne Grupy Dzialania
gospodarstwa agroturystyczne
oferty agroturystyczne
uslugi turystyczne
Opis:
Przeprowadzone badania ujawniły, że na przestrzeni lat 2005-2013 coraz więcej rodzin zaczęło przyjmować gości w swoich gospodarstwach i upatrywać w tej pozarolniczej działalności dodatkowego źródła dochodów. I chociaż w ciągu ośmioletniego przedziału czasowego nie odnotowano dużego przyrostu liczby gospodarstw agroturystycznych (61), to jednak zachodzi potrzeba ciągłego monitorowania zmian w tym zakresie. Jest to istotne zwłaszcza, dlatego, że największy wzrost liczby obiektów (85) odnotowano na obszarach o niższych walorach środowiska przyrodniczego, a spadek na terenach o potencjale przyrodniczym wysokim (24). W 2013 roku na kujawsko-pomorskiej wsi funkcjonuje 350 gospodarstw agroturystycznych, których oferta nie wykazuje dużego zróżnicowania. Wśród najczęściej podawanych usług znalazło się posiadanie grilla (97,7%) i placów zabaw dla dzieci (67,7%). Możliwość rozbicia namiotu (79,4%) i przyjazdu do kwatery ze zwierzętami (68,3%) wskazywano podobnie jak wypożyczenie rowerów (60,8%). Usługi wymagające zaangażowania dużych środków finansowych (basen, sauna, siłownia, kort tenisowy) zgłaszane były w dużo mniejszym zakresie. Posiłki domowe oferowało 57,4% badanych gospodarstw. Podobny odsetek (56,3%) sprzedawał turystom produkty żywnościowe wyprodukowane u siebie. Niewiele gospodarstw (38,8%) współpracowało z instytucjami działającymi na rzecz agroturystyki, by lepiej wypromować swoją usługę i kooperować z innym podmiotami. Wielu jednak (72,8%), by zostać zauważonym na konkurencyjnym rynku wprowadzało charakterystyczne nazewnictwo dla swoich zagród.
The study revealed that between 2005 and 2013, more and more families began to receive visitors in their farms and sought an additional source of income in non-agricultural activities. And although within the eight-year time period there has not been a large increase in the number of agritourist farms (61), it is necessary to monitor changes in this area. It is especially important, because the largest increase was recorded in the areas of lower natural environment values (85), and a decrease in areas with high natural potential (24). Currently there are 350 agritourist farms in the rural area of the Kuyavian-Pomeranian province but their offer is really varied. Among the most frequently offered services were: a barbecue (97.7%) and a playground for children (67.7%). Possibility of putting up a tent (79.4%) or coming with animals (68.3%) were pointed out as often as a possibility to hire bicycles (60.8%). Services that require a huge financial commitment (swimming pool, sauna, gym, tennis court) have been reported to a much lesser extent. 57.4% of the examined rural households offer home made meals. A similar percentage (56.3%) sell food products produced in their farms. Only a few farms (38.8%) collaborate with institutions working for rural tourism in order to better promote their services and to cooperate with other parties. However, many (72.8%), introduces distinctive names of their farms to be noticed in a competitive market.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, I/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich
Conditions of mountain areas in Poland development through tourism
Autorzy:
Chudy-Hyski, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61990.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
tereny gorskie
obszary wiejskie
rozwoj regionalny
rozwoj lokalny
kierunki rozwoju
rozwoj wielofunkcyjny
turystyka
rynek turystyczny
turystyka wiejska
rozwoj turystyki
uwarunkowania wewnetrzne
scenariusze rozwoju
Opis:
Obszary górskie Polski stanowią specyficzne terytorium pod względem fizyczno-geograficznym, gospodarczym i społecznym. Posiadają one szczególne uwarunkowania przyrodnicze, ekonomiczne i kulturowe, z których wynikają zarówno ograniczenia, jak i szanse rozwoju tych obszarów. Z uwarunkowaniami przyrodniczymi wiążą się zwiększone koszty gospodarowania, głównie w rolnictwie, a także takich dziedzinach, jak budownictwo, czy komunikacja. Wiążą się z nimi także cechy stanowiące walory turystyczne, umożliwiające właśnie poprzez rozwój turystyki rekompensowanie przynajmniej części ograniczonych możliwości pozyskiwania dochodów przez ludność miejscową. Obszary górskie definiuje się jako obszary, gdzie produkcja rolna jest utrudniona ze względu na niekorzystne warunki klimatyczne i ukształtowanie terenu. Podstawowym kryterium wyodrębniania obszarów górskich stosowanym w Polsce jest wzniesienie nad poziom morza. Do obszarów górskich zaliczono więc gminy i obręby geodezyjne, w których ponad połowa powierzchni użytków rolnych znajduje się na wysokości powyżej 500 m n.p.m. Przestrzennie badaniami objęto górskie obszary wiejskie Polski, przy czym za najmniejszą jednostkę badawczą przyjęto obszar gminy. Obiektem badań są wszystkie gminy stanowiące w Polsce górskie obszary wiejskie o niekorzystnych warunkach gospodarowania (określane jako ONW górskie). Badaniami objęto łącznie 50 gmin (w czterech województwach: dolnośląskim, małopolskim, podkarpackim oraz śląskim), z których 43 to gminy wiejskie, natomiast 7 to gminy miejsko-wiejskie. Z uwagi na fakt, że przedmiot badań stanowią wyłącznie obszary wiejskie, analizą objęto gminy wiejskie w całości oraz części wiejskie gmin miejsko-wiejskich. Gminy te wybrano na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Załącznik 2 rozporządzenia wskazuje enumeratywnie gminy stanowiące w Polsce obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania, w tym obszary górskie. Aby dana gmina mogła wykorzystać turystykę jako siłę napędową lokalnego rozwoju społeczno-gospodarczego, muszą po pierwsze istnieć sprzyjające warunki uprawiania różnych form turystyki (muszą być podstawy dla powstania i zwiększania intensywności ruchu turystycznego), a po drugie – muszą być podstawy powstawania różnych form działalności gospodarczej w zakresie turystyki oraz związanej z obsługą ruchu turystycznego i zwiększonych potrzeb mieszkańców. Uwarunkowania (czynniki), decydujące o predyspozycjach gmin górskich do podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju (rozwoju przez turystykę), mogą mieć charakter zewnętrzny oraz wewnętrzny. W pracy szczegółowej analizie poddano wyłącznie uwarunkowania wewnętrzne. Przyjęto, że zbiorczą kategorią grupującą wszystkie te czynniki są uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju obszaru (U). Uwarunkowania te poddano analizie, uwzględniając ich różnorodny charakter, co znalazło wyraz w postaci wyodrębnienia uwarunkowań cząstkowych, tj. uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska (przyrodniczego i antropogenicznego) oraz społecznych, charakteryzowanych przez poszczególne cechy diagnostyczne. W pracy wykorzystano różne metody badawcze. W odniesieniu do celu poznawczego pracy instrumentem była w szczególności analiza opisowo-jakościowa, która pozwoliła na zidentyfikowanie problemów oraz uwarunkowań rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Cel metodyczny pracy zrealizowano, wykorzystując dorobek nauk ekonomicznych, bazując przy tym na wybranych metodach statystycznej analizy wielowymiarowej, a w szczególności na metodach taksonomicznych. Cel aplikacyjny osiągnięto, wykorzystując wyniki przeprowadzonych badań ilościowych oraz opracowując różne scenariusze rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski ze wskazaniem możliwości uwzględnienia właściwego ich wariantu. Źródłowe materiały dotyczące badanych cech zostały uzyskane drogą ankietową z urzędów gmin objętych analizą. Ponadto wykorzystano dane Głównego Urzędu Statystycznego, w tym dane Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań oraz Powszechnego Spisu Rolnego 2002. Dane, zarówno z badań ankietowych, jak i statystyczne GUS, zgromadzono dla celów porównawczych z dwóch lat – 2005 i 2007. Korzystając z procedur taksonometrycznych, określono syntetyczny wskaźnik poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Na podstawie jego wartości obliczonych dla każdej z badanych gmin i dla każdego z uwarunkowań cząstkowych stwierdzono znaczące zróżnicowanie poziomu uwarunkowań rozwoju analizowanych gmin, zarówno pod względem poziomu ogółem, jak i z uwzględnieniem uwarunkowań cząstkowych (infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska i społecznych) analizowanej struktury. Szczególnie dużym zróżnicowaniem badane gminy charakteryzowały się pod względem uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), w odniesieniu do których zakres zmienności okazał się największy. Najmniejszą zmiennością w 2007 r. charakteryzował się poziom uwarunkowań społecznych (US). Przeważająca liczba badanych gmin charakteryzowała się w 2007 r. niskim oraz bardzo niskim poziomem uwarunkowań gospodarczych (UG) oraz społecznych (US), a tylko w nielicznych gminach poziomy te były wysokie. Analizując uporządkowanie gmin według wartości zmiennej syntetycznej opisującej poziom uwarunkowań ogółem, można zauważyć, że do grupy gmin o najkorzystniejszym poziomie uwarunkowań należą gminy, które już mają „tradycje” turystyczne, tj. realizują strategie rozwoju, w których turystyka odgrywa istotną rolę jako czynnik rozwoju lokalnego. Na podstawie uporządkowania gmin pod względem wartości miary syntetycznej wyznaczonej w zakresie warstw analizowanej struktury uwarunkowań, tj. uwarunkowań: UI, UG, UŚ oraz US, można zauważyć znaczną zmienność uporządkowania badanych gmin. Stwierdzono wyraźną zależność w uporządkowaniu badanych gmin pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG). Natomiast pomiędzy uporządkowaniami pod względem poziomu uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i środowiska (UŚ) oraz gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) stwierdzono średnią zależność korelacyjną. Korelacja okazała się nieistotna w odniesieniu do następujących par uwarunkowań: infrastrukturalnych (UI) i społecznych (US), gospodarczych (UG) i społecznych (US), jak również środowiska (UŚ) i społecznych (US). Poszczególne uwarunkowania turystycznego kierunku rozwoju posłużyły jako odrębne kryteria klasyfikacji gmin górskich pod względem poziomu tych uwarunkowań. W wyniku klasyfikacji gmin pod względem poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski wyodrębniono cztery grupy gmin. Przyjęta metoda klasyfikacji (metoda trzech średnich) pozwala na uzyskanie jako wynikowej stałej liczby grup (cztery grupy) charakteryzujących się jednoznaczną ich interpretacją, tzn. kolejne grupy obejmują gminy o coraz niższym poziomie uwarunkowań, przy czym dwie pierwsze grupy odznaczają się poziomem powyżej średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin (poziom „bardzo korzystny” oraz „korzystny”), a dwie następne – poziomem poniżej średniej (poziom „niekorzystny” oraz „wyjątkowo niekorzystny”). Najmniej liczną okazała się pierwsza grupa gmin. W jej skład weszły cztery gminy górskie o „bardzo korzystnym” poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, ustalonym na podstawie wszystkich cech diagnostycznych łącznie. Wszystkie gminy z pierwszej grupy typologicznej znajdują się w granicach administracyjnych województwa małopolskiego, przy czym trzy z nich tworzą zwarty przestrzennie układ, a czwarta znajduje się w otoczeniu obszarów o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (gminy z grupy drugiej). Typologiczna grupa druga obejmuje 14 gmin górskich o „korzystnym” poziomie uwarunkowań (a więc o poziomie uwarunkowań powyżej wartości średniej ustalonej dla wszystkich badanych gmin łącznie). Gminy tej grupy występują we wszystkich czterech województwach, tworząc w przeważającej mierze większe obszary charakteryzujące się zbliżonym poziomem uwarunkowań. Gminy trzeciej grupy typologicznej, a więc charakteryzowane przez „niekorzystny” poziom uwarunkowań, zlokalizowane są również we wszystkich badanych województwach. W każdym z województw (z wyjątkiem śląskiego) są to gminy sąsiadujące z sobą i tworzące w ten sposób większe obszary charakteryzowane przez zbliżony pod względem wartości poziom uwarunkowań. Spośród 12 gmin z czwartej grupy żadna nie należała do gmin województwa podkarpackiego. Ich lokalizacja (zwłaszcza w województwie małopolskim) sugeruje wniosek, że górskie obszary wiejskie charakteryzowane przez „wyjątkowo niekorzystny” poziom uwarunkowań rozwoju zlokalizowane są na obrzeżach obszarów górskich. Analiza zmian czasowych poddanej badaniom struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski pozwoliła na odnotowanie w roku 2007 w porównaniu z rokiem 2005 ogólnej poprawy poziomu uwarunkowań (U), przy czym uwarunkowania cząstkowe złożyły się na ten stan rzeczy w zróżnicowanym stopniu, tj. jedne z nich wpłynęły na ten poziom stymulująco, inne wpłynęły na niego hamująco. Maksymalny przyrost wartości poziomu uwarunkowań (U) odnotowano w gminie Jordanów, natomiast maksymalny spadek odnotowano w gminie Szaflary. Rozkład przestrzenny zmiany poziomu uwarunkowań wskazuje, że w większości gmin odnotowano przyrost wartości miary syntetycznej, a w mniejszej ich liczbie – obniżenie poziomu uwarunkowań. W pracy przeprowadzono także klasyfikację gmin górskich Polski pod względem struktury uwarunkowań wewnętrznych turystycznego kierunku rozwoju, co pozwoliło na wyodrębnienie ośmiu typów górskich obszarów wiejskich. Typ I górskich obszarów wiejskich obejmuje 33 gminy charakteryzowane przez wartość średnią poziomu uwarunkowań (U) poniżej wartości średniej wyznaczonej dla wszystkich gmin górskich. Istniejący poziom uwarunkowań świadczy o słabszej pozycji konkurencyjnej gmin objętych typem pierwszym. Gminy te cechują się znacznym zróżnicowaniem poziomu uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, tzn. występują gminy o wyraźnie niekorzystnym ich poziomie, jak również gminy o wyraźnej przewadze konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Większość gmin pierwszego typu cechuje się niskimi wartościami miary syntetycznej poziomu uwarunkowań (U). Żadne z uwarunkowań cząstkowych (UI, UG, UŚ, US) nie osiągnęło poziomu równego średniej dla wszystkich gmin górskich. Poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) oraz środowiska (UŚ) można określić jako przeciętny, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako niski. Obszary górskie typu pierwszego występują we wszystkich czterech badanych województwach. Tworzą one kilka względnie zwartych przestrzennie skupisk, z których największe znajduje się na pograniczu województw śląskiego i małopolskiego. Typ II górskich obszarów wiejskich tworzony jest przez siedem gmin górskich. Wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju wyniosła nieco powyżej średniej dla wszystkich badanych gmin. Gminy typu drugiego są bardziej zróżnicowane pod względem ogólnego poziomu uwarunkowań niż miało to miejsce w wyróżnionym typie pierwszym, ale też żadna z nich nie osiągnęła tak niskiego, jak w typie pierwszym poziomu uwarunkowań. W gminach typu drugiego uwarunkowania społeczne (US) osiągnęły bardzo wysoki poziom. Jako przeciętny można uznać poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) oraz środowiska (UŚ), natomiast uwarunkowania gospodarcze (UG), średnio rzecz biorąc osiągnęły niski poziom. Gminy drugiej grupy typologicznej występują w województwie małopolskim i tworzą zwarty przestrzennie obszar z wyjątkiem gminy Muszyna. Typ III górskich obszarów wiejskich obejmuje zaledwie trzy gminy, dla których wartość średnia poziomu uwarunkowań (U) plasuje tę grupę gmin na korzystnej pozycji konkurencyjnej względem większości gmin górskich. Trzecią grupę typologiczną charakteryzuje względnie niewielka zmienność, przy czym nawet gmina o najmniej korzystnych uwarunkowaniach w tej grupie osiągnęła poziom wyraźnie przewyższający średni poziom dla badanych gmin ogółem. Strukturę uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju gmin stanowiących typ trzeci górskich obszarów wiejskich cechuje przeciętny poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), wysoki poziom uwarunkowań gospodarczych (UG), bardzo wysoki poziom uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz niski poziom uwarunkowań społecznych (US). Gminy trzeciej grupy typologicznej występują po jednej w województwach: śląskim, małopolskim oraz podkarpackim. Typ IV górskich obszarów wiejskich tworzony jest również przez trzy gminy – jedna z województwa dolnośląskiego i dwie z małopolskiego. Ten typ obszarów górskich cechuje niski poziom uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym jest on wyraźnie niższy niż to miało miejsce w pierwszej grupie typologicznej. W gminach górskich tego typu poziom uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) można określić jako przeciętny, poziom uwarunkowań gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) – jako niski, natomiast poziom uwarunkowań społecznych (US) – jako wysoki. Typ V górskich obszarów wiejskich opisany jest przez poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju tylko nieznacznie przewyższający średni poziom ustalony dla wszystkich gmin górskich. W tym względzie typ piąty obszarów można porównać do typu drugiego, jednakże charakteryzuje się on wyraźnie korzystniejszym poziomem uwarunkowań gospodarczych oraz infrastrukturalnych. Ten typ reprezentuje tylko jedna gmina górska, tj. gmina Poronin (województwo małopolskie). Uwarunkowania infrastrukturalne (UI) oraz środowiska (UŚ) osiągnęły w niej poziom przeciętny, uwarunkowania gospodarcze (UG) – poziom wysoki, natomiast uwarunkowania społeczne (US) – bardzo wysoki. Typ VI górskich obszarów wiejskich, do którego zaklasyfikowano też jedną tylko gminę – Krynicę-Zdrój (województwo małopolskie), charakteryzuje się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym poszczególne jego składowe cechuje również bardzo wysoki poziom z wyjątkiem uwarunkowań środowiska (UŚ), których poziom można określić jako przeciętny. Typ VII górskich obszarów wiejskich cechuje gminę Uście Gorlickie (województwo małopolskie). Typ ten opisany został przez bardzo wysokie wartości miary poziomu uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju. Poziom poszczególnych uwarunkowań stanowiących warstwy analizowanej struktury można ocenić jako bardzo wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI) i gospodarczych (UG), jako wysoki – w odniesieniu do uwarunkowań środowiska (UŚ) oraz przeciętny – w stosunku do uwarunkowań społecznych (US). Typ VIII górskich obszarów wiejskich charakteryzuje się bardzo niskim poziomem uwarunkowań (U) turystycznego kierunku rozwoju, przy czym w odniesieniu do uwarunkowań infrastrukturalnych (UI), gospodarczych (UG) i środowiska (UŚ) również okazał się on bardzo niski, a w wypadku uwarunkowań społecznych (US) – wysoki. Jedynie gmina Czarny Bór (województwo dolnośląskie) została zaklasyfikowana do ósmego typu górskich obszarów wiejskich. Na podstawie przeprowadzonych badań i uzyskanych wyników klasyfikacji pod względem poziomu oraz struktury uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju opracowano scenariusze turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski. Scenariusz pierwszy kierowany jest do gmin górskich charakteryzujących się bardzo wysokim poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju, co stanowi bez wątpienia o dużych możliwościach rozwoju turystyki na ich obszarze. Poprzez systematyczną dbałość o istniejące uwarunkowania celem zwiększenia ich atrakcyjności (turystycznej i inwestycyjnej) oraz zachowania ich dla przyszłych pokoleń gminy te predestynują do wzrostu pozycji konkurencyjnej względem gmin o podobnym poziomie uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, wybierając i rozwijając turystykę jako wiodącą działalność gospodarczą, stają się beneficjentami pozytywnych efektów (efektów mnożnikowych) wielofunkcyjnego rozwoju obszaru. Scenariusz drugi przeznaczony jest dla gmin górskich zamierzających wykorzystywać powstające efekty mnożnikowe turystyki w stymulowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego. Obszary predestynowane do realizacji drugiego scenariusza rozwoju charakteryzują się ponadprzeciętnym (ale nie najwyższym) poziomem uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Obszary te stanowią więc atrakcyjną przestrzeń dla podmiotów rynku turystycznego zainteresowanych turystyką (po stronie popytowej oraz podażowej). W celu poprawy swojej pozycji konkurencyjnej gminy górskie, dla których realizacja tego scenariusza jest właściwa, wymagają rozwiązania pewnych istotnych kwestii wynikających z przynależności danej gminy do jednego z wyodrębnionych typów górskich obszarów wiejskich, a więc związanych ze strukturą uwarunkowań. Scenariusz trzeci uwzględnia możliwość podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich, przy czym taka alternatywa nie może stanowić głównego czynnika rozwoju społeczno-gospodarczego, a wyłącznie dodatkowy (uzupełniający) przyczyniający się do zwiększenia stopnia wielofunkcyjności danego obszaru. Trzeci scenariusz rozwoju przewidziany został dla 303 gmin górskich charakteryzujących się znaczącymi ograniczeniami w zakresie podjęcia i realizacji turystycznego kierunku rozwoju. Gminy te mogą realizować go w ograniczonym zakresie, przyjmując jako niezbędne rozwiązanie licznych istotnych kwestii (również wynikających z faktu zaklasyfikowania ich do danego typu górskich obszarów wiejskich) w celu wykorzystania dodatnich (pozytywnych) efektów zewnętrznych generowanych przez turystykę w zakresie rozwoju społeczno- gospodarczego. Szansą dla tych gmin może być wykreowanie regionalnego (lokalnego) produktu turystycznego, gwarantującego wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej, przejawiający się możliwością konkurowania o turystów i inwestorów z innymi gminami górskimi, nawet tymi o wyższym poziomie uwarunkowań tego rozwoju. Scenariusz czwarty zakłada „ostrożne” podejście do kwestii stymulowania rozwoju lokalnego dzięki korzyściom (gospodarczym, społecznym oraz przyrodniczym) generowanym przez turystykę. Scenariusz ten został przewidziany dla takich górskich obszarów wiejskich, które charakteryzowane są przez bardzo niski poziom uwarunkowań turystycznego kierunku rozwoju. Gminy górskie, dla których przewidziany został czwarty scenariusz rozwoju, cechują się istotnymi ograniczeniami realizacji turystycznego kierunku rozwoju, co wskazuje na niewielkie szanse skutecznej jego realizacji. Niemniej jednak bardziej szczegółowa analiza zapóźnień w sferze uwarunkowań rozwoju (uwarunkowań cząstkowych) umożliwia zróżnicowanie gospodarki lokalnej przez podejmowanie przez podmioty działalności turystycznej. Każdy z czterech opracowanych scenariuszy turystycznego kierunku rozwoju górskich obszarów wiejskich Polski uwzględnia w swoich założeniach poziom uwarunkowań tego rozwoju właściwy dla kolejnych przebadanych gmin górskich. O sposobie realizacji przez daną gminę górską określonego scenariusza nie może jednak przesądzać sam tylko specyficzny dla niej poziom uwarunkowań. Należy także uwzględnić strukturę tych uwarunkowań, którą tworzą uwarunkowania cząstkowe w postaci uwarunkowań infrastrukturalnych, gospodarczych, środowiska oraz społecznych. Scenariusze te stanowią narzędzie podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym, czyli tam, gdzie ważą się decyzje o podjęciu i realizacji turystycznego kierunku rozwoju obszaru, bądź też tam, gdzie taki kierunek rozwoju obszaru jest już realizowany, a władze gminy jedynie potwierdzając trafność swoich dotychczasowych decyzji, podejmują działania zmierzające do jego kontynuowania podjętą ścieżką rozwoju.
Mountain areas in Poland constitute a special territory with respect to physico-geographical, economic and social aspects. There are specific environmental, economic and cultural conditions, which on one hand restrain and on the other provide chances of these areas development. Environmental conditions involve higher economic costs mainly in agriculture but also in other fields, such as construction or transportation. Other characteristics of these areas include landscape values which just through development of tourism can at least partially recompense the local communities the limited opportunities of gaining incomes. Mountain areas are defined as the areas where agricultural production is made difficult by the unfavourable climatic conditions and land configuration. The basic criterion used for identification of mountain areas in Poland is their elevation above the sea level. Therefore the mountain areas comprise communes and land surveying districts, where over a half of the arable land area is situated above 500 m a.s.l. Considering the investigated space, the research comprised mountain rural areas in Poland, whereas the area of a single commune was assumed as the smallest researched unit. The object of studies were all communes which in Poland constitute mountain less favoured areas (mountain LFA). The investigations comprised a total of 50 communes (in four provinces: dolnośląskie, małopolskie, podkarpackie and śląskie), of which 43 are rural communes, whereas 7 are urbanrural communes. Due to the fact that rural areas have been the object of research, analysed were wholly rural communes and rural parts of urban-rural communes. The communes were selected on the basis of the Regulation of the Council of Ministers dated 14 April 2004 stating detailed terms and procedures of providing financial assistance for supporting agricultural activity in less favoured areas included in the rural development plan. Appendix 2 to the above mentioned regulation enumerates the communes in Poland which constitute less favoured areas, including also mountain areas. In order that an individual commune may use tourism as a driving force for local social-economic development, in the first place there must be conditions favourable for practising various forms of tourism (bases for starting and then intensifying the tourist movement are necessary prerequisites), secondly opportunities must be opened up for creating various enterprises connected with tourism and providing services for tourists, and capable of meeting increased needs of local communities. Conditions (factors) determining mountain communes predisposition for undertaking and realisation of development through tourism may be either of external or internal character. A detailed analysis was conducted in the thesis only on the internal conditions. It was assumed that a collective category grouping all these factors are the conditions of the area development through tourism (U). These conditions were analysed considering their diversified character, which was presented as identification of partial conditions, i.e. infrastructural, economic, environmental (natural and anthropogenic) and social conditions characterised by individual diagnostic features. Various research methods were applied in the thesis. Regarding the cognitive objective of the thesis, descriptive-qualitative analysis was the tool which allowed to identify the problems and conditions of the development of mountain rural areas in Poland. The methodological aim of the thesis was realised by using the output of economic sciences, at the same time basing on selected methods of multivariate statistical analysis, particularly taxonomic methods. The applicational aim was reached using the results of conducted quantitative analysis and developing various scenarios for the development of mountain rural areas in Poland, pointing to a potential of considering their proper variant. The source materials concerning the analysed features were obtained by means of surveys conducted by communes offices of the analysed communes. Moreover, the Author used the data provided by the Central Statistical Office, including the data from Population and Housing Census and Agricultural Census 2002. For the purpose of comparison, the data both from the survey studies and statistical CSO data were gathered for two years 2005 and 2007. Taxonometric procedures were used to determine the synthetic indicator of the level of development conditions through tourism. On the basis of its values computed for each of the analysed communes and for the partial conditions, a considerable diversification of the level of development conditions through tourism was found for the analysed communes, both with respect to the general level and considering partial conditions (infrastructural, economic, environmental and social) of the analysed structure. The analysed communes revealed especially great diversification with respect to infrastructural conditions (UI), for which variability range proved the widest. The level of social conditions (US) was characterised by the smallest variability in 2007. Also in 2007 the prevailing number of the analysed communes was characterised by low or very low level of economic (UG) and social (US) conditions and only in few communes these levels were high. The analysis of commune ordering according to the values of synthetic variable describing the general conditions level, reveals that the group of communes with the most advantageous level conditions includes those, which already have some tourist “traditions”, i.e. have been implementing a development strategy, in which tourism plays a crucial role as a local development factor. On the basis of arranging communes according to the value of synthetic measure determined within the range of the analysed condition structure layers, i.e. UI, UG, UŚ and US conditions, a considerable variability of the analysed communes ordering may be seen. An apparent dependence was observed for the analysed communes ordering in respect of the level of infrastructural (UI) and economic (UG) conditions. On the other hand a medium correlational dependence was found for the ordering according to the level of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions, and economic (UG) and environmental (UŚ) conditions. The correlation proved nonsignificant for the following pairs of conditions: infrastructural (UG) and social, economic (UG) and social (US), and also for environmental (UŚ) and social (US). Individual conditions of development through tourism served as separate criteria for classification of mountain communes according to the level of these conditions. Four groups of communes were identified in result of commune classification with respect to the level of conditions (U) of mountain areas in Poland development through tourism. Applied method of classification (triple averages method) allows to obtain as a result a constant number of groups (four groups) characterised by an unanimous interpretation, i.e. the subsequent groups comprise communes with decreasing level of conditions, however the two first groups reveal the level above the average determined for all communes (“very advantageous” and “advantageous” level), whereas the two next reveal the level beneath the average (“disadvantageous” and “exceptionally disadvantageous”. The first group of communes proved the least numerous. It comprised four mountain communes with a “very advantageous” level of conditions of development through tourism, determined on the basis of all diagnostic features. All communes from the first typological group are situated within the administrative boundaries of the małopolskie province, where three of them constitute a compact spatial configuration, whereas the fourth one is surrounded by the areas with “advantageous” level of conditions (communes from the second group). The second typological group comprises 14 mountain communes with an “advantageous” level of conditions (i.e. the level of conditions above the average value determined jointly for all analysed communes). The communes in this group are situated in all provinces, in majority forming larger areas characterised by an approximate level of conditions. The communes in the third typological group, i.e. characterised by “disadvantageous” level of conditions are also localised in all investigated provinces. In each of the provinces (except śląskie) these are neighbouring communes together forming larger areas characterised by an approximate value of conditions level. None of the 12 communes from the fourth group is situated in the podkarpackie province. Their localisation (particularly in the małopolskie province) suggest a conclusion that mountain rural areas characterised by “exceptionally disadvantageous” level of conditions for development are situated on the border of mountain terrains. The analysis of time changes of investigated structure of conditions for mountain rural areas in Poland development through tourism allowed to register a general improvement of the conditions (U) level in 2007 in comparison with 2005, however the partial conditions differently contributed to this situation, i.e. some stimulated the level, whereas the others had a negative effect. The maximum increase in the value of condition (U) level was noted in Jordanów commune, whereas a maximum decrease was registered in Szaflary commune. Spatial distribution of the change in the level of conditions shows that in a majority of communes an increase in the synthetic measure value was noted, whereas the level of conditions decreased in the least number of the communes. The thesis presents also the classification of mountain communes in Poland conducted with respect to the structure of internal conditions for the development through tourism, which allowed to identify eight types of mountain rural areas. Type 1 of mountain rural areas comprises 33 communes characterised by a medium value of conditions level (U), below the mean value determined for all mountain communes. The existing level of conditions evidences a weaker competitive position of the communes within the first type. These communes reveal a considerable diversification of the level of development conditions through tourism, i.e. there are communes where this level is apparently disadvantageous, but also those showing obvious competitive advantage over most mountain communes. A majority of the first type communes is characterised by low values of synthetic measure of the level of conditions (U). None of the partial conditions (UI, UG, UŚ or US) reached the level equal to the average for all mountain communes. The level of infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions may be determined as average, whereas the level of social conditions (US) as low. The mountain areas of the first type are situated in all four analysed provinces. They constitute several relatively compact spatial clusters, of which the largest is located on the border of the śląskie and małopolskie provinces. Type 2 of the mountain rural areas consists of seven mountain communes. The mean level value of conditions (U) for development through tourism was lightly above the mean value computed for all analysed communes. The communes of the second type are more diversified with respect to general level of conditions than those of the first type, but none has reached such low level of conditions as registered in type 1. In the communes of the second type social conditions (US) reached very high level. The levels of infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions may be considered average, whereas economic (UG) conditions on average reached a low level. The communes from the second typological group are situated in the małopolskie province and form a spatially compact configuration, except for the Muszyna commune. Type 3 of mountain rural areas comprise only three communes which the mean value of condition level (U) places in a disadvantageous competitive position in relation to most mountain communes. The third typological group is characterised by a relatively small variability, however even the commune with the least advantageous conditions in this group reached the level apparently higher than the average level for a total of the analysed group. The structure of conditions for development through tourism in communes constituting the third type of mountain rural areas reveals an average level of infrastructural (UI) conditions, high level of economic conditions (UG), very high level of environmental conditions (UŚ) but a low level of social conditions (US). One of the communes from the third typological group is situated in śląskie, małopolskie and podkarpackie province, each. Type 4 of the mountain rural areas is also formed of three communes – one in the dolnośląskie and two from the małopolskie province. This type of mountain areas is characterised by a low level of conditions (U) for development through tourism which is apparently lower than registered in the first typological group. In this typological group the level of infrastructural (UI) conditions may be assessed as average, the level of economic (UG) and environmental (UŚ) conditions as low, whereas the level of social (US) conditions as high. Type 5 of mountain rural areas is described by the level of conditions for development through tourism as only slightly exceeding the average level determined for all mountain areas. In this respect the fifth type of the areas may be compared with the second type, however it is characterised by an apparently more advantageous level of economic and infrastructural conditions. This type is represented by only one mountain commune, i.e. Poronin commune (małopolskie province). Infrastructural (UI) and environmental (UŚ) conditions reached the average level, economic conditions (UG) – high level, whereas social conditions (US) – very high level. Type 6 of mountain rural areas to which also only one commune (Krynica Zdrój in the małopolskie province) was classified is characterised by a very high level of conditions (U) for development through tourism, however the individual components also represent a high level, except for the environmental (UŚ) conditions, whose level may be described as average. Type 7 of mountain rural areas characterises Uście Gorlickie commune (małopolskie province). This type was described by very high values of the measure of condition (U) level of development through tourism. The levels of individual conditions constituting the layers of the analysed structure may be assessed as very high – considering the infrastructural (UI) and economic (UG) conditions, but average with respect to social conditions (US). Type 8 of mountain rural areas is characterised by a very low level of conditions (U) for development though tourism, and the level proved also very low concerning the infrastructural (UI), economic (UG) and environmental (UŚ) conditions, but high for social conditions (US). Only Czarny Bór commune (dolnośląskie province) was classified to the eighth type of mountain rural areas. On the basis of conducted research and obtained results of classification concerning the level and structure of conditions for development through tourism, scenarios of mountain rural areas in Poland development through tourism were developed. The first scenario targets mountain communes characterised by very high level of conditions for development through tourism, which undoubtedly determined considerable potential of tourism development in these areas. Owing to systematic care about the existing conditions and to improve their attractiveness (for tourists and investors), and maintaining them for future generations, these communes are predetermined to improve their competitive position over the communes with a similar level of conditions for development through tourism. By choosing and developing tourism as the leading economic activity, the mountain communes become beneficiaries of positive effects (multiplier effect) of multifunctional area development. The second scenario is meant for mountain communes which intend to use generated multiplier effects of tourism for stimulating their socio-economic development. The areas where the second development scenario should be implemented are characterised by over the average (but not the highest) level of conditions for development through tourism. Therefore, these areas constitute an attractive space for tourist market subjects interested in tourism (considering sales and demand). In order to improve their competitive position, the mountain communes for which realisation of this scenario seems proper, must solve some important problems resulting from their affiliation to one of the identified types of mountain rural areas, i.e. connected with the structure of conditions. The third scenario considers a possible undertaking and realisation of mountain rural areas development through tourism, however this alternative cannot be the main factor of socio-economic development, but only an additional (supplementary) one contributing to an improvement of this area multifunctionality. The third scenario of development has been developed for the mountain communes characterised by considerable constraints involved in the undertaking and realization of development through tourism. These communes may realize it in a limited scope, considering as crucial solving numerous important problems (resulting also from their classification to an individual type of mountain rural areas) in order to utilise positive external effects generated by tourism in the field of socio- economic development. A chance for these communes is provided by creating a regional (local) tourist product, ensuring their improved attractiveness for tourists and investors, apparent as possible competing for tourists and investors with the other mountain communes, even these with a higher level of conditions for development. The fourth scenario assumes “careful” approach to stimulating local development owing to the benefits (economic, social and environmental) generated by tourism. This scenario was intended for the mountain rural areas characterised by very high level of conditions for development through tourism. Mountain com munes for which the fourth development scenario was developed are characterised by considerable constraints in the realisation of development through tourism, which points to small chances of its effective implementation. However, more detailed analysis of delays in the sphere of conditions for development (partial conditions) enables diversification of the local economy through undertaking tourist activities by economic subjects. Each of the four scenarios developed for mountain rural areas in Poland development through tourism includes in its assumptions the level of conditions of development proper for the subsequent analysed mountain communes. However, the way in which individual scenario would be realised by individual communes cannot be determined only by its specific level of conditions. One should also consider the structure of these conditions, formed by partial, i.e. infrastructural, economic, environmental and social conditions. These scenarios are a tool for decision making on a local level, i.e. in places where decisions are made about undertaking and realisation of the area development through tourism, or in the localities where this particular direction of development has been already pursued, and the commune authorities need only to confirm their former right decisions and continue the initiated development.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 01
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies