Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "doliny" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Ocena przepustowości doliny górnej Odry między Chałupkami a ujściem Olzy
Flow capacity estimation of the upper Odra valley between Chalupki and Olza mouth
Autorzy:
Parzonka, W.
Glowacki, R.
Kasperek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61972.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina gornej Odry
rzeki
rzeka Odra
rzeka meandrujaca
mosty
przepustowosc doliny
przepustowosc koryt rzecznych
Opis:
Dolina Górnej Odry na odcinku między Chałupkami (km 20,0), a ujściem Olzy (km 28,0) podlega deformacjom spowodowanym przez naturalne czynniki korytotwórcze oraz przez działalność człowieka. Na tym odcinku jest ona rzeką graniczną między Polską i Czechami. Występuje tu siedem unikalnych meandrów, nr I i IV zostały przerwane podczas powodzi 1997 i 1967 i tworzą wraz z mostem drogowym (km 20,530) trzy newralgiczne miejsca pod względem przepustowości doliny Odry w górnym biegu. Do dziś sprawa przesunięcia granicy nie została oficjalnie rozwiązana, biegnie ona trasą sprzed 1967 r., co powoduje wiele komplikacji prawnych i gospodarczych. Badany odcinek odznacza się intensywną erozją brzegów i sedymentacją. Dynamika procesów morfologicznych Odry jest tu wysoka, a zmiany kształtu, długości i przebiegu trasy są bardzo wyraźne. Nowe koryta, które powstały w rejonie meandra I i IV mają obecnie charakter bystrzy z wysokimi spadkami i prędkościami. Z badań własnych autorów wynika, że stare odnogi tworzą starorzecza i prowadzą tylko do kilkunastu procent przepływu średniego. Formy korytowe w postaci olbrzymich odsypisk, wyspy oraz gęsta roślinność w rejonie meandrów powodują, że opory przepływu oraz przepustowość doliny Odry zmieniają się w szerokim zakresie.
The Upper Odra valley on sector between Chałupki (km 20,0) and Olza mouth (km 28,0) is subject of deformations caused by natural factors and by human activity. This sector constitutes the border river between Poland and Czech Republic. Seven unique meanders exist here. The I-st and the IV-th meander have been broken during the floods in 1997 and 1967. Together with road bridge (km 20,530) they constitute three critical places with regard to flow capacity of Odra valley in its upper course. The problem of the border between both states Poland and Chech Republic on this sector is still not solved, what causes serious lawful and economic complications. The studied sector is distinguished by intensive bank erosion and sedimentation. The dynamic of Odra morphological processes is high here, so changes of water course as well as shape of the riverbed are very indicative. At present, the new channels formed within the meanders I i IV are characterized by the rapid flow caused by the high bed slope. From the authors’ studies it follows, that the old river branches permit to pass only a small percentage of the average discharge. Great outwashes, islands and dense vegetation within the meanders cause a very high variation of flow resistance and flow capacity of the Odra River valley within the investigated area.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renaturyzacja rzek i dolin
River and valley restoration
Autorzy:
Zelazo, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60329.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
doliny rzeczne
naturalnosc
renaturyzacja
planowanie
Opis:
Renaturyzacja to przywrócenie rzece, uprzednio uregulowanej stanu zbliżonego do naturalnego (istniejącego przed regulacją lub występującego w naturze). Rzeki i doliny traciły swą naturalność z różnych przyczyn. Najczęściej było to związane z radykalnymi przekształceniami w wyniku regulacji, w tym prostowaniem koryt, zwiększaniem spadku, ujednolicaniem kształtów i wymiarów przekrojów poprzecznych, likwidacja nieregularności brzegów i dna, niszczenie ekotonów, odcięcie połączeń starorzeczy z korytem głównym, ograniczenie zasięgu i czasu trwania zalewów dolinowych. Silny wpływ ma również odprowadzanie wód zanieczyszczonych. Renaturyzacja jest na ogół procesem długotrwałym, w skład którego wchodzą różnego rodzaju przedsięwzięcia techniczne oraz samoistne przekształcenia wód i związanych z nimi terenów, tzn. realizowane przez samą naturę. Pełne przywrócenie naturalności jest w praktyce niemożliwe. Działania renaturyzacyjne mogą być realizowane w korycie rzeki, w strefie brzegowej na obszarze doliny oraz na dopływach i w zlewni. Podjęcie renaturyzacji powinno być poprzedzone rozpoznaniem, obejmującym zarówno problemy hydrologiczne, hydrauliczne, jak i przyrodnicze. Renaturyzacja rzek napotyka na różne i liczne trudności i ograniczenia. Jako najważniejsze z nich można wskazać pełnienie funkcji gospodarczych, ograniczenia techniczne, uwarunkowania własnościowe. W wyniku renaturyzacji może powstać stan, który w przeszłości był na tyle dokuczliwy, że spowodował podjęcie określonych regulacyjnych. W wielu krajach europejskich podjęto działania systemowe w celu przywracania rzekom stanu zbliżonego do naturalnego. Stworzono ogólnokrajowe lub regionalne programy renaturyzacji. W Polsce, realizowano przeważnie niewielkie zadania, polegające np. na połączeniu pojedynczego starorzecza z uregulowanym korytem rzeki, oczyszczanie starych wód, odtworzenie mokrych biotopów w lasach. Mają one jednak wyraźnie charakter rozwojowy, a najszerszy zakres działań renaturyzacyjnych planowany jest na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego.
The aim of river and valley restoration is re-establishment of natural or close to natural state in which the river channel and valley were before regulation works. River and valley were losing their natural state due to various factors. Mostly, it was connected with the radical changes as the result of the regulation works, i.e. river bed straightening , river gradient increase, standardization of size and shape of river cross section , liquidation of banks and channel bed irregularities, ecotones destruction, cutting off links between old river-bed and main river channel, reduktion in overbank flooding and floodplain storage. Increasing of water pollution in the past it was also chemical factor which changed natural state of rivers. Restoration is usually long-lived process which consists of different technical measures and induced by them ecological changes of water body and surroundings areas accomplished by nature. The full re-establishment of natural state is not possible in practice. By the time the restoration works begin the hydrological, hydraulic and environmental conditions should be recognized. The restoration works may be placed in the river bed, bank zone, along river valley and in tributaries or in the catchment area. The process of restoration encounters many and varied difficulties and limitations from which the most important are abillity to serve economic functions, technical limitations and ownership conditions. As the result of river restoration the state, which previously led to particular regulation works, can be created. In many European countries comprehensive actions have been made to re-establish the natural state of the river. Nationwide and local programmes for river restoration were established. In Poland mainly minor actions have been taken, i.e. connecting an old river-bed to the main (regulated) river bed, old waters treatment, re-establishement of forest wet biotope. In the near future more such actions are planned, especially in the area of Biebrza National Park.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Program komputerowy RZEKA do obliczeń przepustowości zabudowanych roślinnością dolin rzecznych
The computer program RIVER for calculation of the flow capacity of the vegetated river valley
Autorzy:
Swiatek, D.
Wej, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59600.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
koryta rzeczne
przepustowosc koryt rzecznych
doliny rzeczne
przepustowosc doliny
tereny zalewowe
przeplyw wody
opory przeplywu
modelowanie komputerowe
programy komputerowe
program RZEKA
Opis:
W artykule przedstawiono opracowany w języku C program obliczeniowy RZEKA, który dla porośniętych roślinnością koryt wielodzielnych na podstawie ogólnego prawa przepływu Darcy-Weisbacha oraz procesy wymiany pędu i masy pomiędzy korytem głównym a terenami zalewowymi w ujęciu zaproponowanym przez Pasche, pozwala na szacowanie ich przepustowości. Jako przykład zastosowania opracowanego programu wykonano obliczenia przepustowości dla wybranego przekroju na obszarze Basenu Dolnego rzeki Biebrzy. Występujące tutaj obszary bagienne są porośnięte różnorodną roślinnością. Wyróżnia się tu rozległe powierzchnie turzycowisk i wilgotnych łąk, szuwary trzcinowe i mannowe oraz krzewy i drzewa. Obliczenia wykonano dla warunków trwania zalewu, którego rzędna została zarejestrowana w trakcie pomiarów terenowych.
The paper presents the computer program RIVER which calculates a flow capacity of river valley with vegetated floodplains. The program was elaborated in the C programming language. For the mean velocity calculation Darcy-Weisbach formula was used. Velocities, friction factors and the components of discharge in the main channel and on the floodplains were calculated using momentum transfer between the main channel and the floodplains were included in the calculation using Pasche method. The calculation of the discharge rate was performed at a selected crosssection in the Lower Biebrza Basin as an example of this program application. The Biebrza River valley is covered by different types of vegetation as grasses, sedges, reeds, shrubbery and trees. Calculation was performed for a flood event, whose water level was collected during field measurements.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologiczny system przestrzenny doliny Odry w województwie opolskim
Ecological spatial system of the Oder river valley in Opole province
Autorzy:
Wrobel, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60764.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
woj.opolskie
dolina Odry
ochrona przyrody
ekologiczny system przestrzenny
Opis:
Doliny rzeczne charakteryzują się jednymi z największych walorów przyrodniczych, spełniając wiele istotnych funkcji w lokalnych systemach przyrodniczych. Z uwagi na dużą ilość działań podejmowanych przez człowieka w dolinach rzecznych, związanych z ich zagospodarowaniem, głównie dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej, gospodarczych, turystycznych, wiele z tych obszarów uległo znacznym przekształceniom. Ich podstawowe funkcje w systemie przyrodniczym zostały naruszone. Celem artykułu jest określenie stanu i funkcjonowania doliny Odry w województwie opolskim jako korytarza ekologicznego. Dokonano analizy wewnętrznej struktury ekologicznej doliny Odry w województwie opolskim, rozumianej jako układ wzajemnie powiązanych obszarów węzłowych (biocentrów) oraz ciągów ekologicznych (korytarzy). Zidentyfikowano także podstawowe bariery ograniczające funkcjonowanie ekologicznego systemu przestrzennego doliny Odry a także obniżające funkcjonalność samego korytarza ekologicznego. Efektem przeprowadzonych badań jest model powiązań i zależności ekologicznych doliny oraz diagnoza stanu korytarza doliny Odry w województwie opolskim.
River valleys are characterized by ones of the greatest natural advantages, realized a lot of significant functions in local natural systems. Due to large amounts of action taken in river valleys by the man, tied with developing them, mainly for the purposes of the flood control, economic, tourist, a lot from these areas it underwent significant transformations. Their basic functions in the natural system were disturbed. The purpose of the paper is determining the state and functioning of the Oder river valley in Opole province as the ecological corridor There were analysed an internal ecological structure of the Oder river valley in Opole province, understood as the arrangement of areas mutually tied together at a junction points (of biocentres) and of ecocological sequences (of corridors). Also basic barriers limiting functioning of the environmental spatial system of the Oder river valley as well as lowering the functionality of ecological corridor were identified. An effect of conducted studies is a model of connections and ecological relations of Oder river valley and a diagnosis of the existing currently state of the corridor of the Oder river valley in the Opole province.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona przeciwpowodziowa w powiązaniu z ochroną walorów przyrodniczych rzek i ich dolin
Flood protection and preservation of natural values of rivers and their valleys
Autorzy:
Nachlik, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61332.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
doliny rzeczne
walory przyrodnicze
zagrozenia powodziowe
ochrona przeciwpowodziowa
kryteria ekologiczne
Opis:
Niniejsza praca prezentuje współczesne podejście do problemu ochrony przed powodzią, które wynika z konieczności integracji trzech celów gospodarki wodnej: ochrony zasobów wodnych, zaspokojenia uzasadnionych potrzeb wodnych oraz ochrony przed powodzią i innymi naturalnymi zagrożeniami. W odniesieniu do realizacji zadań ochrony przed powodzią, podejście to narzuca respektowanie kryteriów ekologicznych przy doborze i realizacji środków ochrony. Jednocześnie wymaga ono równoprawnego stosowania prewencji powodziowej, która sprzyja przywracaniu lub zachowywaniu naturalnych warunków odpływu ze zlewni. Ma to jednoznacznie pozytywny wpływ na poprawne powiązanie ochrony przed powodzią z walorami przyrodniczymi rzek i ich dolin. W ten sposób, rozwiązując problem społeczno-gospodarczy, jakim jest obniżenie zagrożenia powodziowego, zachowujemy lub chronimy przed degradacją dobry ekologiczny stan zasobów powierzchniowych wód płynących, a tym samym stan ich ekosystemu wodnego i lądowego z nim związanego. Sprzyja to oczywiście ochronie walorów przyrodniczych, które są integralną częścią tych ekosystemów. Przedmiotem pracy są założenia i zasady, jakie winny obowiązywać gospodarza wodnego i hydrotechnika przy poszukiwaniu rozwiązań dla ograniczenia zagrożenia powodziowego. Nie zawarto w niej natomiast szczegółowych odniesień, ani do rodzaju, ani do liczebności gatunków przyrodniczych. Jest to bowiem przypisane naukom przyrodniczym. Praca ma charakter przeglądowy i oparta została na doświadczeniach europejskich i amerykańskich, z próbą odniesienia ich do polskich warunków.
A modern approach to the problem of flood protection resulting from the necessity of integrating the three objectives of water management: conservation of water resources, meeting necessary water demands and protection against flood and other natural hazards is presented in the paper. In its flood-protection aspect, the approach forces fulfilling environmental criteria when protection measures are being selected and implemented. Also, the approach requires that the flood prevention which helps in restoration or conservation of natural condition of runoff from the catchment be treated on equal terms. This clearly has a positive effect on the correct linkage between flood protection and the natural values of rivers and their valleys. In this way, when solving a social-economic problem, which is flood hazard reduction, we preserve or protect against degradation the good ecological status of running water resources and therefore also the state of the related terrestrial and aquatic ecosystems. This creates favourable conditions for protection of natural values that are an integral part of these ecosystems. The assumptions and principles that water manager and hydro-engineer should follow when seek solutions to flood hazard reduction are the subject of the paper. However, the paper does not contain particular references neither to the types nor the number of species as this is attributed to natural sciences. The paper is a review based on European and American experiences with an approach to adjust them to the Polish conditions.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena hydromorfologiczna rzek nizinnych na przykładzie rzeki Wkry
Hydro-morphological evaluation of lowland river valleys
Autorzy:
Oglecki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61666.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki nizinne
doliny rzeczne
rzeka Wkra
waloryzacja przyrodnicza
naturalnosc
waloryzacja hydromorfologiczna
waloryzacja ekomorfologiczna
Opis:
Praca jest przeglądem metod oceny hydromorfologicznej (ekomorfologicznej) dolin rzecznych, stosowanych w Polsce i innych krajach od lat 80. XX wieku do chwili obecnej. Autor podejmuje problem dokładności oceny w poszczególnych metodach, jej subiektywności, a także udziału parametru „biologicznego” w waloryzacji poszczególnych stref doliny. Analizuje przydatność badań wielkoobszarowych i szczegółowych w aspekcie wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej i zrównoważonego rozwoju, podejmując temat gatunków szczególnie cennych i kluczowych dla mozaiki ekosystemów rzecznych i dolinowych.
The paper is the overview to the methods of river valleys’ hydro-morphological (eco-morphological) evaluation, which have been used in Poland and other countries since 1980-ies. Author takes up the problem of evaluation accuracy and subjectivity in particular methods and the role of “biological” parameters in different valley zones. The usefulness of vast-area surveys and detailed studies are being analysed in the relation to the Water Framework Directive and sustainable development demands. The controversies about the key and particularly valuable species in river valley ecosystems are also discussed.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeźba doliny Pilicy pomiędzy Inowłodzem a Domaniewicami i jej związek z budową geologiczną podłoża aluwiów
Relief of the Pilica river valley between Inowlodz and Domaniewice and its relationship with the geological structure of alluvia basement
Autorzy:
Falkowski, T.
Ostrowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60523.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Pilicy
geomorfologia
tarasy rzeczne
budowa geologiczna
podloze geologiczne
aluwia
terasa zalewowa
Opis:
Badania przeprowadzono w dolinie Pilicy na odcinku od Inowłodza do Domaniewic. W dnie koryta stwierdzono występowanie wychodni skał budujących podłoże doliny, takich jak piaskowce krzemionkowe jury i plejstoceńskie gliny morenowe, przykryte często rezydualnym brukiem. Utwory te tworzą trudno rozmywalne progi, piętrzące wody wezbrań. Powierzchnia tarasu zalewowego w sąsiedztwie progów nosi ślady erozji i depozycji rumowiska, które w różnym stopniu zacierają ślady ewolucji rzeki w holocenie.
Investigations were carried out in the Pilica River valley between Inowłódz and Domaniewice. There are protrusions of the valley basement composed of Jurassic sandstones, as well as moraine deposits in the channel zone. They act as erosion resistant thresholds, resistant to the flood waters flows. The traces of the erosion and deposition of these flows exist on the floodplain surface, concealing traces of Holocene Pilica evolution.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strefy zalewowe rzeki Dłubnia na podstawie Numerycznego Modelu Terenu
Dlubnia river flood zone based on Digital Terrain Model
Autorzy:
Piech, I.
Rams, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62615.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Dlubnia
doliny rzeczne
tereny zalewowe
modelowanie
monitoring
fotogrametria lotnicza
Numeryczny Model Terenu
wykorzystanie
Opis:
Dzięki nowoczesnej technologii możliwe jest utworzenie Numerycznego Modelu Terenu, który coraz częściej jest wykorzystywany w różnych dziedzinach nauki. Określanie terenów zalewowych na podstawie Numerycznego Modelu Terenu daje wgląd w rzeczywistość, a przy tym jest stosunkowo szybki w realizacji. Zastosowanie Numerycznego Modelu Terenu zostało przedstawione na obszarze rzeki Dłubnia, znajdującej się pod Krakowem. Opracowanie powstało przy wykorzystaniu fotogrametrycznej stacji cyfrowej „Delta”, w której utworzono współrzędne przestrzenne, a następnie wygenerowano mapę wysokościową. Trójwymiarowe modele terenu oraz modele wody powstały w programie „Surfer 10” na podstawie wybranych współrzędnych z programu „Delta”. Następnie modele odpowiednio połączono ze sobą ukazując strefę zalewową.
With new's technology it is possible to create a Digital Terrain Model, which is increasingly being used in various fields of science. Determining of flood plains based on Digital Terrain Model provides insight into the existing reality, and at the same time it is relatively quick to execute. The use of Digital Terrain Model has been shown in the area of the river Dłubnia that is located near the city of Krakow. The work has been performed with the exploitation of digital photogrammetric station "Delta", where spatial coordinates has been created followed by the generation of elevation map. Three-dimensional models of the terrain and water models came into being in the ‘Surfer 10’ program on the basis of selected coordinates of the ‘Delta’ program. The models were respectively combined introducing the flooding zone afterwards.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 2/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starorzecza - warty uwagi element dolin rzecznych na przykładzie rzeki Słupi
Oxbows - a worth of noticing element of river valleys on example of Slupia river
Autorzy:
Obolewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60243.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Slupi
starorzecze
Konski Staw
renaturyzacja
usuwanie osadow dennych
osady denne
zoocenozy
makrozoobentos
Opis:
Dolina Słupi usłana jest licznymi starorzeczami, które ulegają powolnemu zarastaniu. Aby zapobiec temu procesowi, a równocześnie wykorzystać zasoby zoocenotyczne jezior rzecznych, pojawiła się myśl ponownego włączenia ich do systemu rzecznego poprzez renaturyzację rzeki. Początkowo planowano włączać jedynie stare, częściowo zarośnięte jeziora rzeczne. W 2003 roku jedno ze starorzeczy Słupi Koński Staw poddano procesom bagrowania, co spowodowało stworzenie nowych warunków życia dla hydrobiontów. Przeprowadzone badania zoocenotyczne w tym jeziorze rzecznym potwierdziły korzystne zmiany w zagęszczeniu makrofauny dennej oraz zooperifitonu zasiedlającego sztuczne podłoże. Zagęszczenie zooperifitonu zasiedlającego trzcinę oraz zooplanktonu ulegało znacznym wahaniom, przy czym dominowały w nich Rotatoria, Protozoa i Cladocera filtrujące wodę. Usunięcie zakumulowanych w zbiornikach osadów dennych i wraz z nimi siarkowodoru oraz poprawa warunków tlenowych spowodowały odbudowę badanych zoocenoz. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wybagrowane starorzecza mogą odegrać znaczącą rolę w procesach renaturyzacji rzek, znacznie ten proces przyspieszając. W takich zbiornikach mogą egzystować ryby, znajdując bogatą bazę pokarmową oraz mogą być prowadzone procesy oczyszczania wód rzecznych dzięki obecności bogatej w filtratory i sedymentatory formacji poroślowej.
The scientific research of the oxbow lake of Słupia River was carried out from 1998 as a preparation for drilling the conception of renaturyzation of Słupia River. It consisted in including particular oxbow lake in the right stream. The research included the analysis of the most important ecological formations with special regard to periphyton living in artificial and biotic substratum. In 2003 Koński Staw, one of the oxbow lake in the lagoon polder of the city of Słupsk, was submitted to the process of dredged. Drainage works created new life conditions for hybrobionts. During the research period (2004–2005) the density of bottom microfauna was increasing noticeably. The density of zooperiphyton living in artificial substratum was also increasing from 132 to 303 thou. indiv. m-2. However, high fluctuation on the biotic substratum could be observed. The density of zooplankton was fluctuating between 9.3 – 15.8 thou. indiv. per dm-3. The results of the research allow to state that the drainage works carried out in the oxbows lake of Słupia River are very profitable for zoocoenoses hybrobints. The removal of bottom sediments with hydrogen sulphide accumulated in reservoirs caused the reconstruction of qualitatively- quantitative structure of macrozoobenthos, zooperiphyton and zooplankton. It allowed to verify the original draft of the renaturization plan by including dredged oxbows, where representatives of ichtiofauna may exist. The cleaning process of river waters can be carried out thanks to lichen formation enriched with filters and sedimentators.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie koncepcji waloryzacji produkcyjnej i przyrodniczej na przykładzie doliny rzeki Ochoża
Use of natural and production valorization concept on an example of river Ochoza valley
Autorzy:
Grzywna, A.
Urban, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62000.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Ochozy
mokradla
przeksztalcenia antropogeniczne
uzytki zielone
waloryzacja przyrodnicza
waloryzacja gospodarcza
pokrywa glebowa
zbiorowiska roslinne
Opis:
W prezentowanej pracy podjęto próbę waloryzacji przyrodniczej i produkcyjnej obiektu melioracyjnego Ochoża. Ma ona na celu ocenę skutków antropogenicznych przekształceń i aktualnego potencjału siedliska mokradłowego. Przy waloryzacji aktualnej siedliska te traktowano jako poprawiane, uwzględniając proces glebowy, utwór glebowy i stan uwilgotnienia. W badanym obiekcie występują gleby: torfowomurszowe, mineralno-murszowe, glejowe i czarne ziemie. Wyniki waloryzacji potencjalnej oparte zostały na koncepcji prognostycznych kompleksów wilgotnościowo-glebowych. W obrębie dna doliny wykonano zdjęcia fitosocjologiczne, które posłużyły do waloryzacji przyrodniczej. Uzyskana ocena aktualnej wartości rolniczej siedlisk odpowiada glebie murszowo-torfowej o III klasie bonitacyjnej. W pozostałej części obiektu występują jednostki glebowo-ekologiczne zaliczane do V klasy bonitacyjnej o bardzo niskiej wydajności i wartości użytkowej runi. Obszar doliny Ochoży posiada umiarkowane walory przyrodnicze, co wynika z przeprowadzenia zagospodarowania części dna doliny i długotrwałego przesuszenia gleby.
The research presents the attempt of natural and production valorization of melioration object Ochoża. It is aimed to evaluate the anthropogenic transformation effects and current swamp habitat. At current valorization, these habitats were considered as corrected taking into account the soil process, soil formation and humidity level. There are soil types: peat-mursh, mineral-mursh, gley and chernozems. Potential valorization results were based on an idea of prognostic humidity-soil complexes. Phytosociological records serving for natural valorization were made within valley bottom. Evaluation of habitat’s current agricultural value for peat-mursh soil corresponds to III bonitation class. There are soil-ecological units classified to V bonitation class with very low efficiency and performance value of the sward on the other part of the object. Area of river Ochoża is of moderate natural value, which results from the simplification and generalization of valorization procedure as well as management of part of valley bottom and long-term soil drying.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomorfologiczne kartowanie koryta jako element przyrodniczej waloryzacji potoków górskich na przykładzie Karpat Wschodnich
Geomorphological river channel mapping as part of mountain streams environmental evaluation – the case of the Eastern Carpathians
Autorzy:
Wierzbicki, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60167.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Karpaty Wschodnie
Bieszczady
Gorgany
doliny rzeczne
waloryzacja przyrodnicza
koryta rzeczne
koryta potokow
geomorfologia
kartowanie
metoda jednorodnych odcinkow
Opis:
W polskiej i ukraińskiej części zewnętrznych Karpat Wschodnich wybrano dwie niewielkie doliny rzeczne, których cechy środowiska przyrodniczego uznano za reprezentatywne dla Bieszczadów i Gorganów. Następnie przeprowadzono w nich geomorfologiczne kartowanie koryt rzecznych metodą jednorodnych odcinków. Wyniki badań terenowych, ujęte w syntetycznej formie jako struktura i typologia koryta, stały się podstawą do wykonania próby waloryzacji przyrodniczej badanych dolin rzecznych dla 3 przykładowych celów: rozwoju geoturystyki, badań ichtiologicznych i fitosocjologicznych. Zaproponowano wykorzystanie tej metody w szerszym zakresie jako element inwentaryzacji i waloryzacji abiotycznej części środowiska przyrodniczego górskich dolin rzecznych.
Two small catchments with features typical for the region were choosen in the Outer Eastern Carpathians (Bieszczady Mountains in Poland and Gorgany Mountains in Ukraine). Geomorphological river channel mapping was carried out. Author presented the results as the structure and typology of the stream channel and used them for environmental evaluation of mountains streams for 3 theoretical purposes: geotouristics, ichtiology and fitosociology. The method could be used in many aspects of environmental evaluation of river valleys in mountains, especially retailed with the abiotic component.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakość wody w zmeliorowanej dolinie rzecznej w latach 2004-2006
The water quality in meliorated river valley in years 2004-2006
Autorzy:
Grzywna, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62462.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Ochozy
doliny zmeliorowane
uzytki zielone
obiekty melioracyjne
wody powierzchniowe
wody gruntowe
jakosc wody
odczyn wody
przewodnosc elektrolityczna
Chemiczne Zapotrzebowanie Tlenu
Biologiczne Zapotrzebowanie Tlenu
zawartosc azotu
zawartosc azotanow
zawartosc azotynow
zawartosc fosforu
zawartosc potasu
zawartosc zelaza
zawartosc siarczanow
Opis:
W pracy przedstawiono charakterystykę chemizmu wód powierzchniowych i gruntowych w zmeliorowanym dnie doliny rzeki Ochoża. Zmeliorowane użytki zielone stanowią 20% całej zlewni i położone są na glebach organicznych w dolinie Tyśmienicy zaliczanej częściowo do obszaru Natura 2000. Analizy właściwości fizykochemicznych wód mają na celu ocenę skutków przekształceń antropogenicznych i rozpoznanie czynników wywierających wpływ na jakość wody na badanym terenie. Próbki wody pobierano w w latach 2004–2006 w kilkunastu punktach. Prowadzono okresowe pomiary stanów wody gruntowej i powierzchniowej oraz natężenia przepływu. W ramach uprzednio prowadzonych badań przeprowadzono waloryzacje pokrywy glebowej, sposoby użytkowania oraz szaty roślinnej. Najwyższe stany wody występowały najczęściej w marcu, najniższe w sierpniu. Wskaźniki jakości wody na badanym obszarze wahały się w dość szerokim zakresie. Najniższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe, stagnujące w rowach, w lipcu na plantacji borówki.
The paper deals with the characteristics of surface and ground water chemistry in meliorated bottom of river Ochoża valley. Meliorated green lands cover 20% of the whole catchment and are localized on organic soils in Tyśmienica river valley counted in part to Nature 2000 area. Analysis of physicochemical properties of waters aim at evaluating the effects of anthropogenic transformations and learning the factors that exert their influence on water quality over the studied area. Water samples were collected at different seasons of 2004–2006 at several measurement points distributed within the studied object. Along with water sampling, periodical measurements of ground and surface water states, as well as flow rates, were made. Valorization of the soil cover, ways of soil performance, and plant coverage was also performed within the frames of previous examinations. The hydrological measurements revealed that the highest water states were most often in March. Along with the time, water flow rate decreased reaching the lowest values in August. The water quality indicators on studied area oscillated within quite wide range. Surface waters, stagnating in ditches were characterized by the poorest quality in July on blueberry plantation.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 14
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skutki powodzi roztopowej w roku 2006 w uregulowanym odcinku delty śródlądowej rzeki Nidy
Consequences of the spring flood in year 2006 on the regulated part of middle delta in the Nida river
Autorzy:
Struzynski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61739.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
rzeka Nida
dolina Nidy
powodzie roztopowe
ochrona przeciwpowodziowa
waly przeciwpowodziowe
uszkodzenia walow przeciwpowodziowych
rozmycia
szkody powodziowe
Opis:
Rzeka Nida przepływa przez południową cześć Polski, obejmując swym zasięgiem głównie województwo świętokrzyskie. Nida, jako najdłuższa rzeka województwa licząca 151,2 km, odwadnia południową część Gór Świętokrzyskich i środkowo-północną część Niecki Nidziańskiej. W przeważającej części jest nieuregulowaną rzeką nizinną o średnim spadku 0,65 promila. Obszar Doliny Nidy pomiędzy przekrojami Stara Wieś i Pińczów został mocno przekształcony przez człowieka. Poza pełną regulacją rzeki na odcinku Stara Wieś–Motkowice i częściową Motkowice–Pińczów, w opisanym rejonie wykonano również prace melioracyjne. Rzeka Nida w środkowym biegu jest w przeważającej części obwałowana, co powoduje, że duży obszar powyżej oraz w rejonie delty śródlądowej jest wyłączony z pełnienia funkcji zbiornika retencji przeciwpowodziowej. Dodatkowo umocnienia te są zaniedbane. Zbyt wąska rozstawa wałów powoduje, że wiele wezbrań wiosennych osiąga rzędną ich korony. Powoduje to silne obciążenie konstrukcji obwałowań. Piaszczyste podłoże i dość gwałtowne powodzie wiosenne są dodatkowo przyczyną częstych awarii wałów przeciwpowodziowych. Woda, która wdziera się przez uszkodzony wał, wnosi na okoliczne pola duże ilości rumowiska, a następnie zalega na zawalu. Zmeliorowana dolina przeznaczona jest w dużym stopniu pod użytki zielone, z tego powodu zbyt długie zaleganie wody w dolinie może spowodować pojawienie się procesów gnilnych. Planowane jest poddanie badanego obszaru zabiegom renaturyzacyjnym. Celem artykułu jest określenie jakości funkcjonowania istniejących wałów przeciwpowodziowych na odcinku od 78+300 do 76+200, wykonanie oceny zagrożenia powodziowego i skutków powodzi po wykonaniu prac renaturalizacyjnych na tle powodzi wiosennej w roku 2006. Na opisywanym obszarze wykonywane są regularne pomiary geodezyjne i hydrauliczne (przekroje poprzeczne koryta Nidy, przekroje dolinowe oraz pomiary tachimetryczne, pomiary prędkości wody i spadku, pomiary granulometryczne i transportu rumowiska). Po powodzi wiosennej w roku 2006 wykonano pomiary geodezyjne, pomiary prędkości wody i spadku zwierciadła wody w rejonie zniszczeń na obszarze pomiędzy Starą Wsią a Motkowicami. Wykonano również pomiary tachimetryczne w rejonie Delty i wizję lokalną po powodzi w rejonie niepoddanym regulacji; poniżej Pińczowa (okolice Krzyżanowic). W artykule przedstawiono wyniki pomiarów dwóch rozmyć wału przeciwpowodziowego. Pierwsze powstało w odległości 76+840, a drugie – 76+640; około 500 metrów powyżej mostu w Motkowicach. Badany obszar porównano z innymi obszarami delty śródlądowej, na których prowadzone są wieloletnie badania przez zespół pracowników Katedry Inżynierii Wodnej AR w Krakowie.
The Nida River flows trough the southern part of Poland. The basin of this river is localized mainly in Swietokrzyskie province. It is a longest river in this province (151.2 km) flowing in it's upper part trough the southern part of the Swietokrzyskie Mountains. In most part Nida is a not regulated lowland river, characterized by the slope of about 0.65 promiles. The Nida River valley between cross-sections Stara Wies and Pinczow had been strongly transtormed. Between villages Stara Wies and Motkowice, the typical river training had been done. The river also was partially trainned on the distance between Motkowice and Pińczów as well as in the short distance below Pinczow. The Nida River embankments are localized in the middle part so a big part of the river valley cannot be used as a small retenition. These narrowly distributed fortiffications are in a weak condition, what causes that spring flood waves which often reach the top of the embankments can easily destroy the embankments and flush onto the valley some of their parts together with the sandy substratum from below. The water flowing trough the destroyed part of the embankment transports the high volume of sand from the riverbed which, after the pass of floody flow, deposites on the river valley. Also the water cannot easily go back to the river channel. Both of those phenomenons are disadvantageous because of the landuse of this area as a feeding grounds and meadows. For improving of the current state, the renaturalization works are proposed. In the area of middle delta the long term measurements in situ and field reconaissance have been performed since 2003 by the scientists of the Department of Water Engineering, AU Krakow (bathymetry in river channel and in the river valley, flow velocity measurements and bedload characterization). After the flood in 2006 the main attention was focused on the region where damages of embankments were found. There were two damages between Stara Wies and Motkowice. First of them was localized in cross-section 76+840, and the second in cross-section 76+640, about 500 meters upstream from the bridge in Motkowice. The main goal of this paper is to present the current use of the embankments of the Nida River in on th esection km 78+300 – km 76+200 after the 2006 spring flood. Also the prognosis of the flood risk as well as the results of the flooding after the renaturalization works is presented. The land use of the presented area was compaired to the other parts of the middle delta and to cross-sections localized downstream.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przekształcenia doliny rzeki Tocznej w gminie Olszanka
Evaluation of the Toczna river valley transformation in the Olszanka commune
Autorzy:
Chwedoruk, J.
Pawluskiewicz, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62323.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeka Toczna
regulacja rzek
doliny rzeczne
gmina Olszanka
dolina Tocznej
gospodarowanie woda
infrastruktura melioracyjna
uzytkowanie ziemi
przeksztalcenia srodowiska
Opis:
Przedmiotem badań była dolina górnego odcinka rzeki Tocznej (do 31 + 650 km biegu) o powierzchni 865,4 ha na obszarze rolniczym w gminie Olszanka woj. mazowiecke. W ramach badań przeprowadzono analizę sposobu gospodarowania wodą i użytkowania ziemi przed i po 30 latach od regulacji rzeki. W opracowaniu wykorzystano dane archiwalne, metodę nakładania danych z map topograficznych i ortofotomap w programie ArcGIS. Przeprowadzono waloryzację obszaru w terenie (2009–2010). Badania obejmowały analizę: zakresu regulacji rzeki, stanu infrastruktury melioracyjnej, struktury użytkowania ziemi, stanu zasobów przyrodniczych oraz wartości rolniczej przestrzeni produkcyjnej doliny. Opracowano mapy ilustrujące zasięg i zakres zmian w dolinie. Zmiana koryta rzeki w górnym odcinku spowodowała zmianę struktury użytkowania ziemi, zwiększenie powierzchni gruntów ornych oraz siedlisk łąkowych. W górnym odcinku użytki zielone położone są w wąskim pasie w strefie przybrzeżnej koryta rzeki. Według podziału typologicznego należą one do grądów podmokłych, charakteryzują się najmniejszą produktywnością i wartością żywieniową. W środkowym odcinku zakres regulacji rzeki był najmniejszy. Na znacznej części doliny koryto zachowało naturalny bieg. W strukturze użytkowania rolniczego dominują nadal użytki zielone, lecz przekształceniu uległy siedliska łąkowe. Skład botaniczny wskazuje na duży udział siedlisk pobagiennych. Dolny odcinek rzeki cechuje najlepszy stan systemu melioracyjnego. Obszar odznacza się dużym zróżnicowaniem siedliskowym i krajobrazowym oraz największą wydajnością i wartością żywieniową runi.
The object of the research was the upper part of the Toczna river valley (31 + 650 km of the course, surface 865.4 ha), located in the rural Olszanka Commune of Mazovian Voivodeship. Analysis of the water management and land use before and after 30 years from the river regulation were conducted as part of examinations. Archive data, method of putting data from topographical maps and ortofotomap in the ArcGIS program were used in the study. A valorisation of area was conducted with field method (2009–2010). Researches included analysis: scope of river regulation, condition of the irrigation infrastructure, land use, natural resources status and values of the agricultural space in the valley. Maps illustrating the reach and a scope of changes in the valley were drawn up. The river channel change in the upper stretch brought about the land use structure change, the arable land surface and meadow habitats increase. Grasslands are located in the narrow lane offshore channels of the river. According to the typological division they belong to the wet mineral meadow sites, they are characterised by the lowest productivity and the nutritional value. The lowest regulation scope was in the centre stretch of the river. On the considerable part of the valley the channel kept the natural course. Grasslands are still dominating in the structure of the agricultural use, but meadow habitats underwent the transformation. Botanical composition is pointing at a large stake of moorshed sites. The condition of the irrigation system is the best in the lover course. Area is characterised by a great habitat and landscape diversity and a high performance and a nutritional value.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemiany krajobrazowe doliny rzeki Tywy w XIX i XX wieku
Landscape changes on Tywa river valley in XIXth and XXth century
Autorzy:
Kupiec, M.
Adamkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61212.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Pojezierze Mysliborskie
rzeka Tywa
doliny rzeczne
dolina Tywy
tereny zalewowe
zmiany krajobrazu
zmiany uzytkowania gruntow
wiek XIX
wiek XX
Opis:
Głęboko wcięta dolina rzeki Tywy ma przebieg południkowy i przecina w górnym biegu morenowe obszary Pojezierza Myśliborskiego, a w środkowym i dolnym biegu – Równiny Wełtyńskiej. Dolina ta charakteryzuje się dosyć dużym spadkiem oraz znacznymi deniwelacjami, co sprawiło, że w ubiegłych wiekach była intensywnie wykorzystywana gospodarczo do napędu młynów. W obrębie zasięgu doliny nie prowadzono intensywnych prac melioracyjnych czy też regulacyjnych, w związku z czym rzeka zachowała naturalny charakter do dnia dzisiejszego. W pracy przedstawiono analizę zmian krajobrazu w dolinie rzecznej, dokonaną na podstawie archiwalnych materiałów kartograficznych. Przeanalizowano kierunki zmian, ich dynamikę z wykorzystaniem analiz GIS oraz analizy współczynników geostatystycznych.
Tywa river valley, located in western part of Szczecińska Plain, flows through moraine areas of Myśiborskie Lakeland and Wełtyń Plain. River valley has high slope values and denivelations, so many hydrotechnical objects were located here in the past. There were no intensive other river regulations and melioration, so valley has still high biocenotical value. Analysis of landuse changes in riverine valley are presented in this paper, as well as analysis of changes directions and patch statistics. Archival topographical maps from 19th and 20th c. were used for preparation of landuse digital maps.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies