Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "władza" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 19
Tytuł:
Władza polityczna a system polityczny – wokół kategorii politologicznych uwag kilka
Autorzy:
Bujwid-Kurek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969921.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
władza polityczna
władza państwowa
system polityczny
efektywność systemu politycznego
reżim polityczny
Opis:
CEL NAUKOWY: Naczelnym celem badawczym niniejszych rozważań jest ustalenie  znaczenia władzy politycznej  dla efektywności i stabilizacji  systemu politycznego.   PROBLEM I METODY BADAWCZE: Władza polityczna  i system polityczny to kategorie o kluczowym znaczeniu w politologii, stąd też wydaje się  za słuszne podjęcie refleksji naukowej nad wzajemnymi relacjami zachodzącymi pomiędzy władzą polityczną i systemem politycznym, by ten był efektywny i stabilny.  W celu  sprostania postawionemu pytaniu badawczemu sięgnięto po metody badacze właściwe naukom społecznym w tym nauce o polityce i administracji. Szczególnie przydatna okazała się metoda: pogłębiony przegląd literatury naukowej jak też synteza wniosków.- PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności przedstawione zostaną desygnaty pojęcia   władzy i władz politycznej(władzy państwowej), w drugiej kolejności ustalona  zostanie definicja systemu  politycznego, w trzeciej kolejności zostanie zwrócona uwaga na rolę jaką władza polityczna z perspektywy teoretycznej   odgrywa w systemie politycznym i wpływa na jego stabilność i efektywność.  WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Władza polityczna odgrywa znaczącą rolę w systemie politycznym. Szczególnie władza polityczna legitymizowana może o wiele bardziej efektywniej wykonywać swoją konstytutywną funkcję „wydawania i egzekwowania decyzji”. Władza polityczna (legitymizowana) ciesząca się zaufaniem społecznym z dużym prawdopodobieństwem może spodziewać się   alternacji. Tak rozumiana władza polityczna z powodzeniem ma wpływ na efektywność systemu politycznego czyniąc go stabilnym.    WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: omawiana problematyka jest ważna i nie tracąca na znaczeniu. Wnioski płynące z przeprowadzonych rozważań szczególnie adresowane są zarówno do politologów jak też polityków (decydentów) odpowiedzialnych za efektywne i stabilne  funkcjonowanie systemu politycznego.  
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 30; 25-38
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edytorial: Władza polityczna w tradycji judeo-chrześcijańskiej
Autorzy:
Pasierbek, Wit
Świercz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420665.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza polityczna
Opis:
Relacja między religią i wspólnotą polityczną, która została ukształtowana w ramach systemów politeistycznych, doprowadziła do wytworzenia zjawiska religii państwowej. Pierwsze jej ślady napotykamyw starożytnym Egipcie i Sumerze. W Egipcie faraonowie uważani byli za wcielenie boga Horusa, którego imię przyjmowali, obejmując tron. Faraonowie przewodniczyli ceremoniom religijnym. Byli również odpowiedzialni za utrzymywanie trwania Maat – boskiego porządku świata, gwarantującego zachowanie ładu, harmonii, równowagi, sprawiedliwości i prawa. W Sumerze z kolei państwa-miasta posiadały swoich bogów opiekuńczych, którzy spośród całego panteonu bóstw cieszyli się szczególnymi względami. Władcy sumeryjscy i akadyjscy często przewodniczyli religijnym praktykom. Niektórzy z nich wchodzili do panteonu bogów, bądź to po śmierci (Gilgamesz, Sargon Wielki), bądź za życia (Gudea z Lagasz, Szulgi z Ur). Również państwa-miasta greckie posiadały swoich bogów, których wyjątkowy kult w danym mieście gwarantować miał ze strony boskiego opiekuna bezpieczeństwo i pomyślność całej wspólnoty. Ogromną rolę odgrywała religia państwowa w starożytnym Rzymie. Po pierwsze, była czynnikiem integrującym mieszkańców. Podrugie, wzmacniała znaczenie i doniosłość instytucji państwowych. Wraz z rozwojem imperialnym, poszukując bardziej uniwersalnych form religijno-politycznych, rozwinął się m.in. kult cesarzy, zarównożywych, jak i zmarłych.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 31; 5-6
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od kosmonomii ku teonomii i pojmowaniu władzy w Starym Testamencie
Autorzy:
Szlachta, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420489.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
ład kosmiczny
ład polityczny
władza
Bóg
Opis:
CEL NAUKOWY: Próba wykazania zmiany dokonanej w drugiej połowie II tysiąclecia przed Chr., gdy w miejsce kosmonomicznych ujęć dominujących uprzednio w myśli politycznej starożytnego Bliskiego Wschodu wkracza ujęcie teonomiczne znajdowane w szczególności w tekstach starotestamentowych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Statyczne ujęcie zakładające istnienie niezmiennego ładu kosmicznego, ewentualnie (i postulatywnie) odzwierciedlanego w porządku politycznym znającym władzę sprawowaną przez człowieka, zostaje skonfrontowane z ujęciem późniejszym, uwzględniającym istnienie jedynego Boga osobowego, który wolą swą określa treść ładu. Analiza tekstów dawnych, podawana w kontekście przemian kulturowych, jest główną metodą stosowaną w wywodzie. PROCES WYWODU: Autor przechodzi od prezentacji ujęć wcześniejszych do analizy ujęć późniejszych, zmieniających się, uwzględniających coraz więcej elementów typowych dla projektu teonomicznego, a także wiele zagadnień niesionych przez historię Izraela i Judei, od Wyjścia aż po ustanowienie typowej dla tradycji starotestamentowej „teokracji umiarkowanej”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Ukazanie istoty zmiany dokonującej się w dłuższym okresie, odchodzenia od ujęcia statycznego w kierunku ujęcia dynamicznego, uwzględniającego rolę osobowego Boga kształtującego treść ładu, w szczególności ładu normatywnego (prawa Bożego objawianego). WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konieczność uwzględniania w dalszych badaniach zmiany wykazanej w tekście (również na podstawie najważniejszych opracowań traktujących o dziejach myśli politycznej Izraela i o dziejach kształtowania się koncepcji prawa Bożego).  
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 31; 19-44
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalne procesy erozji demokracji w perspektywie czynników politycznych, społecznych i medialnych
Global processes of democratic erosion in the perspective of political, social and media factors
Autorzy:
Olender, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231813.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
demokracja
władza
media
populizm
democracy
authority
populism
Opis:
CEL NAUKOWY: Próba przedstawienia problemu erozji demokracji w perspektywie czynników politycznych, społecznych i medialnych oraz weryfikacja ich zasięgu globalnego na przykładzie ruchów populistycznych w Polsce i na Węgrzech. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest proces autokratyzacji w kontekście rosnącego zainteresowania ruchami populistycznymi w wielu państwach na całym świecie. Dla zweryfikowania celu posłużono się redukcjonistyczną metodą analizy i konstrukcji logicznej, w której zbadano występowanie pojawiających się w literaturze aspektów pod kątem ich występowania w obu krajach. PROCES WYWODU: Zreferowano bieżącą sytuację polityczną na świecie. Następnie wyeksplifikowano trzy kluczowe czynniki destabilizujące demokracje na świecie: polityczne, społeczne i medialne, by ostatecznie opisać, jak w połączeniu wpływają one na globalne procesy erozji demokracji. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wykazano, że czynniki te mają charakter globalny oraz wskazano na ich sprzężenie i wynikowość, służące w konsekwencji pogłębieniu polaryzacji poprzez wspieranie poglądów populistycznych, co może być przyczyną poważnych skutków politycznych i zmniejszenia poparcia dla demokracji w przyszłości. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Opisywane czynniki i zależności między nimi powinny prowadzić do głębszej refleksji aktantów oraz obserwatorów polityki względem skutków komunikatów medialnych w dłuższej perspektywie czasowej.
RESEARCH OBJECTIVE: An attempt to present the problem of the erosion in democracy in the perspective of political, social and media factors along with verification of their global reach based on example of populist movements in Poland and Hungary. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The researched problem is the autocratization process in the context of the growing interest in populist movements in many countries around the world. To verify the goal, a reductionist method of analysis and logical construction was used, in which the occurrence of aspects appearing in the literature was examined in terms of their occurrence in both countries. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The current world political situation was presented. Then, three key factors destabilizing democracies in the world were exposed: political, social and media to finally describe, when combined, their influence on global processes of democracy erosion. RESEARCH RESULTS: It was indicated that these factors are global in nature and their linkage and resultant have been shown, which in turn serve to deepen polarization by supporting populist views, which may cause serious political consequences and reduce support for democracy in the future. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The described factors and dependencies between them should lead to deeper reflection of actors and policy watchers in relation to the effects of media messages in the long term.  
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2021, 12, 39; 89-104
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samorząd terytorialny między ustrojowo-organizacyjną formą władzy wykonawczej a czwartą władzą
Local government - between a systemic and organisational form of executive power and fourth power
Autorzy:
Kotarba, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231640.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
samorząd terytorialny
władza
„czwarta władza”
instrumenty „czwartej władzy”
local government
authority
‘fourth authority’
instruments of the ‘fourth authority’
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest określenie warunków uznania podmiotu życia społeczno-politycznego za wypełniający funkcje czwartej władzy oraz sprawdzenie, czy polski samorząd terytorialny można uznać za czwartą władzę. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest pytanie: czy samorząd terytorialny w Polsce jest czwartą władzą, czy „tylko” częścią władzy wykonawczej? W badaniu posłużono się metodami desk research, analizy instytucjonalno-prawnej oraz porównawczą. PROCES WYWODU: Sprawdzono, która z dwóch głównych teorii samorządu terytorialnego może stanowić teoretyczną podstawę uznania go za czwartą władzę, określono status prawny samorządu terytorialnego w Polsce i sformułowano definicję operacyjną czwartej władzy. Umożliwiło to analizę okoliczności i warunków kluczowych dla uznania samorządu terytorialnego za czwartą władzę oraz wskazanie instrumentów tej władzy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przy spełnieniu określonych warunków samorząd terytorialny w Polsce można uznać za czwartą władzę. Podmiotem tej władzy są wspólnoty mieszkańców, instrumentami zaś zinstytucjonalizowane w formie prawnej i/lub sformalizowane instrumenty demokracji uczestniczącej. Cechą tej władzy jest rozproszenie, gdyż przejawia się ona przede wszystkim w obrębie konkretnych jednostek samorządu terytorialnego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Czwarta władza, wiązana przede wszystkim z mediami i kontrolą władz publicznych, może być również rozumiana inaczej, jako specyficzna forma wpływu i sposób kreowania rzeczywistości. Może się realizować nie tylko na poziomie krajowym, ale również na niższych poziomach władzy publicznej – w jednostkach samorządu terytorialnego. Uświadomienie tego faktu członkom wspólnot samorządowych mogłoby przyczynić się do wzrostu zaangażowania obywateli w lokalne sprawy publiczne.
RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to determine the conditions for recognising an entity of sociopolitical life as fulfilling the functions of the fourth authority and to verify whether the Polish local government can be considered the fourth authority. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem is whether the local government in Poland is the fourth authority or “only” part of the executive power? The research used desk research, institutional-legal analysis and comparative methods. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: It was examined which of the two main theories of local self-government could provide a theoretical basis for considering it as a fourth authority, the legal status of local self-government in Poland was determined, and an operational definition of the fourth authority was formulated. This made it possible to analyse the circumstances and key conditions for the recognition of local self-government as the fourth authority and to identify the instruments of this authority. RESEARCH RESULTS: When certain conditions are met, the territorial self-government in Poland can be considered the fourth authority. The subject of this authority are the communities of inhabitants, while the instruments are institutionalised in legal form and/or formalised instruments of participatory democracy. A feature of this power is its dispersion, as it mainly appears within specific local government units. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The fourth authority, associated above all with the media and control of public authorities, may also be understood differently, as a specific form of influence and a way of creating reality. It can be realised not only at the national level, but also at lower levels of public authority – in local government units. Making members of self-governing communities aware of this fact could contribute to an increase in citizens’ involvement in local public affairs.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 87-104
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu „czwartej władzy” w Konstytucji RP z 1997 roku. Analiza instytucjonalno-prawna przepisów Konstytucji
In Search of the “Fourth Estate” in the Constitution of Republic of Poland of 1997. Institutional-Legal Analysis of the Rules of the Constitution
Autorzy:
Litwin, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231646.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
podział władzy
czwarta władza
Konstytucja
nowelizacja Konstytucji
power
division of power
fourth estate
constitution
constitutional amendment
Opis:
CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy – pełnić rolę „czwartej władzy”. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”, a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej „czwartą władzę”. W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu „czwartej władzy” z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę „czwartej władzy”. Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli „czwartej władzy”. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę „czwartej władzy”.
RESEARCH OBJECTIVE: The main research objective of this article is the analysis if in the light of the rules of the Constitution of Poland is there any entity not mentioned in art. 10 which could balance the constitutional position of the legislative and executive power – perform the role of the “fourth estate”. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The basic research problem is an attempt to answer the question if according to the Constitution any entity could perform the role of the “fourth estate” and how the Constitution should be amended to introduce the “fourth estate”. The institutional-legal analysis of the rules of the Constitution was used with particular emphasis on the language-legal, systematic, doctrinal and judiciary interpretation. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article starts with the comments on the constitutional principle of the division of power. Next, considerations on the term “fourth estate” and analysis of the rules of the Constitution are focused on finding an entity that could perform the role of the “fourth estate”. The article ends with propositions of the amendments to the Constitution that would allow the sovereign, territorial self-government and organs of state control and defense of law to balance the constitutional positions of the legislative and executive powers. RESEARCH RESULTS: In the light of the rules of the Constitution of Republic of Poland there is no entity performing the role of the “fourth estate”. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: It seems necessary to introduce amendments to the Constitution of the Republic of Poland that would strengthen the constitutional position of the Nation, territorial self-government, state control and defense of law organs, as well as the public prosecutor’s office, which will allow them to perform the role of the “fourth estate”.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 105-123
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model Włoski przywództwa politycznego - ,,il caso Berlusconi
Autorzy:
Nuzzo, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421226.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
przywództwo polityczne
władza
patologie demokracji
populizm
Włochy
Berlusconi
Opis:
Jeden z najbardziej zamożnych i wpływowych ludzi we Włoszech, właściciel potężnego imperium medialnego, niezwykle barwna postać, Silvio Berlusconi, przez długi okres był dla Włochów bardziej wiarygodny niż jego konkurenci, przywódcy lewicowej koalicji. Pomimo rozmaitych skandali politycznych z jego udziałem, w kraju doświadczonym autorytarnymi rządami Benito Mussoliniego, Berlusconi był prawdopodobnie najpopularniejszym od końca wojny politykiem. Analizując źródła jego sukcesu, wspomina się często o niezdolności do odrodzenia się systemu politycznego Włoch po kryzysie korupcyjnym „Tangentopoli”, który na początku lat 90. pogrążył rządzących chrześcijańskich demokratów, a także o poważnym kryzysie tożsamości, jaki dotknął w ostatnich latach włoską lewicę, która nie tylko, że kilkakrotnie zmieniała nazwę i sojusze, to przede wszystkim nie przedstawiła programu reform, jakiego wymagała ówczesna sytuacja. Nie sposób jednak oprzeć się wrażeniu, że powodzenie Berlusconiego miało też i inne podłoże. Wynikało ono z faktu, iż jego postać bardzo dobrze wpisana jest w mentalność Włochów, którzy, jak twierdzą niektórzy psychologowie, postrzegali go jako kogoś „swojskiego”, a więc osobę, której można wiele wybaczyć. Sprzyjała mu też swoista kultura działań nielegalnych przewijająca się we włoskiej polityce i w społeczeństwie – od notorycznego uchylania się od płacenia podatków i zaangażowania mafii w zdobywanie kontraktów na roboty publiczne, aż do ustawiania meczów futbolowych.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2012, 3, 4; 223-241
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitologia Czwartej władzy Stevena A. Spielberga
Autorzy:
Nieć, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231643.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
czwarta władza
władza sądownicza
wolność słowa
mitologia polityczna
film polityczny
fourth estate
judiciary power
freedom of speech
political movie
political mythology
Opis:
Cel naukowy: Głównym celem artykułu jest ukazanie podstawowych idei politycznych zawartych w filmie S. Spielberga The Post. Ponadto celem szczegółowym jest prezentacja mitologicznego przesłania filmu i wyszczególnienie elementów ją tworzących. Kolejnym celem szczegółowym jest przedstawienie sposobów dotarcia z przekazem ideowym do masowego odbiorcy (thriller polityczny). Problem i metody badawcze: Jakie idee czwartej władzy są eksponowane w obrazie skierowanym do masowej publiczności w USA? Jakie są używane argumenty za tymi ideami? Kiedy nastąpiło osłabienie działania czwartej władzy w systemie amerykańskim i dlaczego? W analizie skorzystano z mitologicznej koncepcji R. Barthesa i przez niego opracowanej metody strukturalnej (analiza mitu). Proces wywodu: W rozważaniach wstępnych przedstawiono pojęcie czwartej władzy i mitu politycznego, następnie w korpusie artykułu omówiono przesłanie filmu, wskazano podstawowe problemy omawiane w filmie. Wyniki analizy naukowej: Spielberg w obrazie skierowanym do masowego odbiorcy przedstawił moment kształtowania się idei czwartej władzy, w sensie historycznym jest to wojna w Wietnamie, w sensie politycznym (Pentagon Papers) spór między wolnością słowa a bezpieczeństwem państwa. Czwarta władza jest ideą polityczną, której celem jest kontrola poczynań rządu i obrona domeny prasy, jej prawa do kształtowania opinii i wolność słowa. Wnioski, innowacje, rekomendacje: Wnioski z artykułu skierowane są do badaczy polityki, dziennikarzy i polityków. Artykuł pokazuje w jaki sposób następuje osłabienie funkcji kontrolnych władzy wykonawczej i ustawodawczej, a także diagnozuje w jaki sposób naprawić źle działający system polityczny. Ponadto wskazano nowe źródło dla analiz politycznych, masowy film. 
RESEARCH OBJECTIVE: The main aim of the article is the presentation of the basic political ideas contained in S. Spielberg’s movie The Post. Moreover, the specific aim is to present the mythological message of the film and to list the elements that construct it. Another specific goal is to present the ways to reach a mass audience with an ideological message (political thriller). THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Which ideas of the fourth power are exposed in the movie addressed to the mass audience in the US? What are the arguments supporting these ideas? When did the fourth estate in the American system weaken, and why? The analysis uses the mythological concept of R. Barthes and the structural method developed by him (myth analysis). THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The introductory considerations concern the concept of the fourth estate and political myth, then the core of the article discusses the message of the film and indicates the basic problems discussed. RESEARCH RESULTS: S. Spielberg, in the movie addressed to a mass audience, presented the moment of shaping the idea of the fourth estate, in the historical sense it is the war in Vietnam, in the political sense (Pentagon Papers) a conflict between freedom of speech and state security. The fourth power is a political idea, the aim of which is to control the actions of  an authority and to defend the domain of the press, its right to form opinions and freedom of speech. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The conclusions of the article are addressed to political science researchers, journalists and politicians. The article shows how the control functions of the executive and legislative power are weakened, and also diagnoses how to repair a malfunctioning political system. In addition, a new source of political analysis, a mass movie, was identified.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 53-68
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnośredniowieczne próby uzasadniania niezależności prawodawczej
Autorzy:
Szlachta, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969878.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
monarchia
cesarz
Kościół rzymski
papiestwo
republika
prawo
władza
suwerenność
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji hierokratyzmu wypracowanej przez kanonistów w XII‑XIII w. Stanowiła ona kontynuację projektu uzasadniającego nie tylko niezależność prawodawczą Kościoła rzymskiego, ale i pretensje do uniwersalnego prymatu prawodawczego papieża. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Koncepcja hierokratyzmu została zaatakowana zarówno przez zwolenników uniwersalistycznych pretensji cesarza, jak i przez obrońców niezależności partykularnych bytów politycznych. Choć część autorów przełomu XIII/XIV w. (Jan z Paryża) wciąż odwoływała się do koncepcji dualistycznej, wykluczającej podobne pretensje, większość opowiadała się już za hierokratyzmem (Idzi Rzymianin) lub za niezależnością od papiestwa i cesarstwa partykularnych „monarchii narodowych” lub „republik”. PROCES WYWODU: Poszukiwania tzw. postglosatorów (Baldus de Ubaldis), zmierzające do uzasadnienia niezależności prawodawczej republik północnowłoskich, miały przygotowywać popularny w czasach nowożytnych koncept „suwerenności zewnętrznej”. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Jakkolwiek poszukiwania postglosatorów zmierzały w innym kierunku niż analizy kanonistów, niemniej złożenie ich ustaleń zdaje się istotnym elementem procesu zmierzającego do ukształtowania typowej dopiero dla nowożytności koncepcji suwerenności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niezwykle ważna koncepcja prawna i polityczna wypracowana w XIV w. była doniosła nie tylko z punktu widzenia Kościoła, lecz również innych bytów politycznych w okresie późnego średniowiecza i w początkach ery nowożytnej, zwłaszcza w epoce renesansu.  
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2016, 7, 19; 135-150
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konflikt władzy kościelnej i państwowej na Warmii w kontekście dogmatu o nieomylności papieża
The conflict between the Church and the state authorities in Warmia concerning the dogma of papal infallibility
Autorzy:
Żmudziński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231679.pdf
Data publikacji:
2022-09-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
Kościół
państwo
prawo
nieomylność
authority
church
state
law
infallibility
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest przedstawienie konfliktu władzy kościelnej i państwowej, którego przyczyną była recepcja dogmatu o nieomylności papieskiej. Biskup warmiński wobec duchownych jego diecezji, buntujących się przeciw nieomylności, zastosował kanoniczne sankcje, których skutki przekroczyły wewnętrzną dyscyplinę Kościoła i nałożyły się na obszar władzy państwowej. Spór kompetencyjny Kościoła i państwa w przestrzeni oświatowej przerodził się w wieloletni konflikt. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy ogniskuje się wokół zagadnienia kompetencji władzy świeckiej i duchownej, dotyczącego osób należących formalnie do hierarchicznej struktury Kościoła i będących jednocześnie urzędnikami państwowymi. Zastosowana metoda to krytyczna analiza źródeł, z wykorzystaniem istniejących opracowań. PROCES WYWODU: Konsorcjum edukacyjno-akademickie w Braniewie stało się miejscem ogniskującym wszystkie faktory kontrowersji wokół dogmatu o papieskiej nieomylności. Bezskuteczne wysiłki pojednawcze biskupa warmińskiego doprowadziły do zastosowania radykalnych sankcji. W opinii władzy rządowej było to naruszenie powszechnie obowiązujących reguł państwa prawa i spowodowało działania zmierzające do rozwiązania sporu na płaszczyźnie administracyjnej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Spór wewnątrz Kościoła przerodził się w konflikt władzy duchownej i świeckiej, dotyczący podstawowych zasad współistnienia tych dwóch porządków w strukturze państwa prawa. Sankcje administracyjne wobec najwyższych hierarchów kościelnych były tylko doraźnymi efektami konfliktu warmińskiego, który zapoczątkował wieloletnią walkę państwa pruskiego z Kościołem katolickim, określaną jako kulturkampf. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przyjazne relacje Kościoła i państwa domagają się permanentnego procesu komunikacji i konsultacji. Ich owocem powinien być możliwie precyzyjnie określony katalog akceptowanych kryteriów współistnienia, uzgadnianej wzajemnie aksjologii.
RESEARCH OBJECTIVE: The scientific objective of this paper is to present the conflict between the Church and the state authorities, whose cause was the reception of the dogma of papal infallibility. The bishop of Warmia imposed canonical sanctions on the priests in his diocese who rebelled against the dogma. Their effects went beyond the Church’s internal discipline and encroached on an area of state authority. The dispute between the Church and state in the educational turned into a conflict which lasted many years. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem focuses on the competence of the secular and Church authorities regarding individuals who were formally members of the hierarchical structure of the Church but who were also state officials. The method used is a critical source analysis, using existing studies. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The educational and academic consortium in Braniewo became the focus of all the factors of controversy around the dogma of papal infallibility. Futile reconciliation efforts made by the bishop of Warmia led to radical sanctions. In the opinion of the state authorities, it was a violation of the common rules of the state of law and provoked actions aimed at solving the dispute on the administrative level. RESEARCH RESULTS: The dispute within the Church turned into a conflict between the spiritual and secular authorities on the principles of coexistence of the two orders within the state of law. The administrative sanctions against the top hierarchs, were only temporary effects of the conflict in Warmia, which started the prolonged struggle between the Prussian state and the Catholic Church, called kulturkampf. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Friendly relations between the Church and state require permanent communication and consultations. They should produce a precisely specified catalogue of acceptable criteria of coexistence and mutually agreed on axiology.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2022, 13, 44; 227-240
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Milo Djukanović – droga na szczyt
Milo Djukanović – the way to the top
Autorzy:
Łakota-Micker, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231819.pdf
Data publikacji:
2021-03-04
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Milo Djukanović
Czarnogóra
kariera
władza
polityka
Montenegro
career
power
politics
Opis:
CEL NAUKOWY: Niniejszy artykuł, opisujący lata młodości i dojście do władzy kluczowego polityka czarnogórskiego – Milo Djukanovića, jest pierwszym z cyklu, który ma za cel prześledzenie wpływu różnych czynników zewnętrznych na jego polityczne decyzje i podejmowane działania. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Lata młodości i środowisko, w jakim dorastał polityk, wywarły ogromny wpływ na przyjęty przez niego kierunek. Ukształtowały jego polityczną świadomość. Wychowywany pod okiem ojca – sędziego i członka Sojuszu Komunistów Czarnogóry – zainteresowanie polityką przejawiał od najmłodszych lat. Szybko piął się po szczeblach kariery, nabywając obycia i pewności siebie. Zapał, trafne spostrzeżenia, celne wypowiedzi sprawiły, że został zauważony przez Slobodana Miloševića. Lekcja życia, jaką zdobył u boku jugosłowiańskiego i serbskiego przywódcy politycznego, otworzyła mu drzwi do kariery. W artykule postawione zostały pytania o fenomen Djukanovića. W czym tkwi mistrzostwo jego taktyki politycznej? Co sprawia, że nie ma sobie równych? PROCES WYWODU: Śledząc losy i karierę polityczną Milo Djukanovića trudno nie zwrócić uwagi na postawę polityka. Fakt, że miał on silne oparcie w rodzinie, dorastał w otoczeniu o poglądach rewolucyjnych, umiał marzyć, dał mu siłę, aby walczyć o niepodległość Czarnogóry. Człowiek z charyzmą, kulturą osobistą, szczery i otwarty. Dżentelmen i buntownik nie bojący się mówić, co myśli. Od trzech dekad najpopularniejszy polityk Czarnogóry. Kochany przez tłumy, ale i przez nie nienawidzony. Oskarżany o korupcję, powiązania ze światem przestępczym, mistrz taktyki politycznej, ale i jej cichy zakładnik. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Milo Djukanović nie ma sobie równych. Jego zawrotna kariera oraz popularność wyniosły go na szczyt polityki, umożliwiając nawiązanie licznych znajomości i wciągając w układy z najbardziej prominentnymi osobistościami. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W małym państwie, jakim jest Czarnogóra, cienka jest linia oddzielająca to, co przyzwoite i dozwolone, od tego, co niepoprawne politycznie i nielegalne. W swej karierze Djukanović nieraz balansował między tym, co poprawne politycznie, a niedozwolone prawem i niemoralne.
RESEARCH OBJECTIVE: This article is the first in a series describing the years of youth and the rise to power of a key Montenegrin politician – Milo Djukanović. The aim of this article is to trace the influence of various external factors on his political decisions and actions. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The years of youth and the environment in which the politician grew up had a huge impact on the direction he adopted. Brought up under the watchful eye of his father – a judge and member of the Communist Alliance of Montenegro, he was interested in politics from an early age. He quickly climbed the career ladder. Enthusiasm, accurate observations, and accurate statements made him noticed by Slobodan Milošević. The article poses questions about the Djukanović phenomenon. What is the mastery of his political tactics? THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Following the fate and political career of Djukanović, it is difficult not to pay attention to the politician’s attitude. The fact that he had a strong family support, grew up in an environment with revolutionary views, had the audacity to dream, gave him the strength to fight for Montenegro’s independence. Loved by crowds, but also hated by them. Accused of corruption, links with the criminal world, a master of political tactics, but also its silent hostage. RESEARCH RESULTS: Milo Djukanović is second to none. His dizzying career and popularity elevated him to the pinnacle of politics, enabling him to establish numerous friendships and getting involved with the most prominent personalities. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: In a small country like Montenegro, there is a thin line that separates what is decent and allowed from what is politically incorrect and illegal. In his career, Djukanović has often balanced between what is politically correct and what is illegal and immoral.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2021, 12, 38; 49-67
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fenomenologia autorytetu w ujęciu Alexandre Kojève’a
Alexandre Kojève’s Phenomenology of Authority
Autorzy:
Winczewski, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231671.pdf
Data publikacji:
2022-06-02
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
fenomenologia
władza polityczna
autorytet
konstytucjonalizm
phenomenology
political power
authority
constitutional theory
Opis:
Cel badawczy: Celem badawczym artykułu jest przedstawienie teorii autorytetu Alexandre’a Kojève’a poprzez prezentację jego założeń filozoficznych i politycznych. Problem i metody badawcze: Głównym problemem analizowanym w niniejszym artykule jest omówienie implikacji politycznych płynących z zastosowania metody fenomenologicznej w odniesieniu do pojęcia autorytetu. Filozofia Kojève’a stanowi próbę krytycznego namysłu, której efektem jest fenomenologiczne oddzielenie autorytetu od siły i przemocy, co prowadzi do interesujących konkluzji wskazujących na to, że stabilna władza polityczna nie może być oparta na przemocy, lecz na pokojowych rządach prawa. Proces wywodu: Artykuł rekonstruuje kolejne fazy teorii autorytetu Kojève’a, prezentując znaczenie samego filozofa w kulturze, następnie omawia jego definicję autorytetu i wynikające stąd wnioski polityczne. Została zrekonstruowana wizja uniwersalnego i homogenicznego państwa opartego na supremacji władzy sądowniczej. Finalnie tekst wieńczy część krytyczna – omówienie propozycji Kojève’a. Wyniki analizy naukowej: Z jednej strony zostają przedstawione słabe strony refleksji filozoficznej bohatera tekstu, które ufundowane są na intuicyjnej i subiektywnej spekulacji w kwestii autorytetu. Z drugiej strony przemyślenia Kojève’a zawierają wiele przenikliwych refleksji na temat współczesnych teorii demokratycznych. Jego analizy mogą zostać potraktowane jako jedna z perspektyw tłumaczących dzisiejsze problemy integracji europejskiej. Wnioski, innowacje i rekomendacje: Artykuł pokazuje, w jaki sposób filozoficzne myślenie teoretyczne potrafi wskazać na istotne problemy w procesie integracji europejskiej.
Research Objective: The research aim of the article is to present the theory of the authority of Alexandre Kojève, discussing his philosophical assumptions and political implications. The Research Problem and Method: he main problem analyzed in this article is to discuss the political implications of applying the phenomenological method to the concept of authority. Kojève’s philosophy is an attempt at critical reflection that results in a phenomenological separation of authority from force and violence, leading to interesting conclusions that stable political power cannot be based on violence, but must be based on the peaceful rule of law. The Process of Argumentation: The article reconstructs the successive phases of Kojève’s theory of authority, presenting the importance of the philosopher himself in culture, then discussing his definition of authority and the resulting political conclusions. Then the vision of a universal and homogeneous state based on the supremacy of the judiciary was reconstructed. Finally, the text ends with a critical sumarry of Kojève’s proposal. Research Results: On the one hand, there are presented the weaknesses of the philosophical reflection of the text’s protagonist, which are founded on intuitive and subjective speculation on the issue of authority. On the other hand, Kojève’s reflection contains many significant reflections on contemporary democratic theories and their imperfections. His analyzes can be treated as one of the perspectives explaining today’s problems of European integration. Conclusions, Innovations, and Recommendations: The article in conclusions shows how philosophical theoretical thinking is able to identify significant problems of European integration.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2022, 13, 45; 11-30
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krytyka władzy autorytarnej w Polsce 1926-1939 na łamach pism Stanisława Strońskiego
Criticism of the authoritarian government in Poland in 1926-1939 by Stanisław Stroński
Autorzy:
Piotrowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013670.pdf
Data publikacji:
2020-12-18
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
Władza autorytarna
Krytyka
Stanisław Stroński
publicystyka polityczna
Criticism
Political Publicisim
Authoritarian Government
Opis:
CEL NAUKOWY: Analiza pism Stanisława Strońskiego zawierających krytykę władzy autorytarnej w Polsce przedwrześniowej. Wskazanie silnych i słabych stron tej krytyki na podstawie konkretnych przykładów. Konfrontacja krytyki władzy autorytarnej z dostępną literaturą na ten temat. Krytyczna ocena stawianych zarzutów natury stricte publicystycznej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Jakie elementy krytyki władzy autorytarnej Stroński uznawał za najważniejsze? Które z nich mają charakter doraźny (charakterystyczny jedynie dla opisywanej epoki), a które ewentualnie możemy uznać na uniwersalne/ponadczasowe? Zestawienie argumentów publicystycznych z obu stron politycznego sporu, konfrontacja sformułowanych zarzutów z literaturą przedmiotu oraz dostępnymi źródłami historycznymi, wnioskowanie na podstawie krytycznej analizy wykorzystanych materiałów. PROCES WYWODU: W tekście dokonuję zestawienia ostrej krytyki publicystycznej z obiektywną literaturą przedmiotu w postaci licznych opracowań naukowych, wspomnień i dzienników wymienionych przez autora osób, wreszcie także źródeł historycznych jak: Protokoły posiedzeń Rady Ministrów, Dzienniki czynności prezydenta itp. Poprzez krytyczną analizę sformułowanych zarzutów w różnych obszarach życia publicznego staramy się doprecyzować i ocenić zasadność sformułowanych uwag krytycznych, potwierdzić je lub odrzucić – zgodnie ze sztuką krytyki źródeł, zarówno w odniesieniu do ówczesnej sytuacji wewnętrznej państwa polskiego, jak i jego polityki zagranicznej.  WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wśród obszarów krytyki władzy autorytarnej możemy z całą pewnością wskazać dziedziny charakterystyczne dla określonej epoki historycznej (np. przejęcia władzy drogą zbrojnego zamachu stanu), jak również dostrzegamy pewne elementy, które mogą mieć charakter ponadczasowy, a wskazują niekiedy na autorytarny model sprawowania władzy. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Zasadniczą rekomendacją jest zwrócenie uwagi na istotne źródło historyczne, jakim są pisma Stanisława Strońskiego, dotąd rzadko wykorzystywane w dyskusjach naukowych toczonych przez politologów.
RESEARCH OBJECTIVE: Analysis of the writings by Stanisław Stroński critical about authoritarian government in Poland under Piłsudski’s rule. Indicating its strong and weak points on the basis of specific examples. Confrontation of the authoritarian government criticism with the available literature. Critical evaluation of publicist accusations. RESEARCH PROBLEM AND METHODS: What elements of authoritarian government criticism did Stroński emphasize? Which of them are of temporary (limited to the current era), and which of universal character? Comparison of publicist arguments of both sides of political debate. Confrontation of the formed accusations with relevant literature and available historical sources. Formulating conclusions based on critical analysis of the sources. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Analysis of internal and ex‑ ternal policy of the contemporary government based on monographic works, autobiographies, diaries of politicians mentioned by the Author; and historical sources e.g.: Protokoły posiedzeń Rady Ministrów, Dzienniki czynności prezydenta etc. Specification and evaluation of critical remarks validity (confirmation or rejection) – according to the source criticism art. RESEARCH RESULTS: The areas of authoritarian government criticism include those referring to particular historical era (e.g. seizing power by coup d’état ) and some presumably universal elements indicating quasi authoritarian governing model. CONCLUSIONS, RECOMMENDATIONS AND INNOVATIONS: The principal recommendation is pointing at Stanisław Stroński writings – the significant historical source, rarely used by political scientists in scientific discourse.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2020, 11, 35; 11-27
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tyrant and His Power According to John of Salisbury
Autorzy:
Surzyn, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1013520.pdf
Data publikacji:
2020-04-28
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tyran
John of Salisbury
Policratus
władza polityczna
prawo
tyrnat
Policraticus
political power
law
Opis:
RESEARCH OBJECTIVE: The purpose of this article is to attempt to define tyranny in the concept of the medieval philosopher John of Salisbury. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: Salisbury is one of the most interesting political thinkers of the Middle Ages. His book entitled “Policraticus” became one of the most important political texts of the Middle Ages, which analyzes, among others, the problem of political authority, the separation of secular and spiritual powers, the problem of the relationship of the ruler with his subjects, as well as the issue of civil obedience and the transformation of legal power into unlawful power. The author tries to show the mechanisms leading to tyrannical power. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The text analyzes all aspects of the tyrannical political power, comparing it to that of a legitimate prince. The tyrant is shown against the background of theological and political assumptions, also in the context of social justice and citizens' rights. RESEARCH RESULTS: The tyrannical authority is, by its very nature, wrong and does not lead to social harmony and peace. The tyrant is an usurper and his power is immoral and unlawful. As an unjust ruler, the tyrant stands against the divine order and must take into account the inevitability of punishment. At the same time, this punishment for a tyrant falls within the moral and theological contexts, that is, it is a punishment which God sets. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Salisbury' thought seems to be valid because it is a part of the eternal problem of the dependence of political authority on morality, as well as the tendency to abuse political power over subjects.
CEL NAUKOWY: Celem tego artykułu jest próba zdefiniowania tyranii w koncepcji średniowiecznego filozofa Jana z Salisbury. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Jan z Salisbury jest jednym z najciekawszych myślicieli politycznych średniowiecza. Jego praca zatytułowana „Policraticus” stała się jednym z najważniejszych tekstów politycznych średniowiecza, który analizuje między innymi problem władzy, rozdział władzy świeckiej i duchowej, problem relacji władcy z poddanymi, a także kwestię obywatelskiego posłuszeństwa i przekształcenia legalnej władzy ww władzę bezprawną. Autor stara się ukazać mechanizmy prowadzące do władzy tyrańskiej. PROCES WYWODU: Tekst analizuje wszelkie aspekty władzy tyrańskiej, przyrównując ją do władzy prawowitego księcia. Tyran zostaje ukazany na tle założeń teologicznych i politycznych,  także w kontekście sprawiedliwości społecznej i praw obywateli. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Władza tyrańska jest ze swej istoty zła i nie prowadzi do harmonii i spokoju społecznego. Tyran jest uzurpatorem, a jego postępowanie niemoralne i bezprawne. Jako niesprawiedliwy władzca tyran występuje przeciwko porządkowi Boskiemu i musi liczyć się z nieuchronnością kary. Zarazem owa kara dla tyrana wpisuje się w kontekst moralno-teologiczny, to znaczy jest karą, którą wyznacza Bóg. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Ustalenia Jana z Salisbury wydają się aktualne, ponieważ wpisują się w odwieczny problem zależności władzy od moralności, a także skłonności do nadużywania władzy wobec poddanych.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2019, 10, 33; 49-59
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samorząd terytorialny w Polsce w świetle konstytucyjnej zasady podziału władz
Self–government in Poland in the light of the constitutional principle of the separation of estate
Autorzy:
Sieklucki, Dominik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231645.pdf
Data publikacji:
2023-03-29
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
władza
podział władz
samorząd terytorialny
konstytucja
power
separation of powers
self-government
constitution
Opis:
CEL NAUKOWY: W artykule podjęto problematykę statusu konstytucyjnego i ustrojowego samorządu terytorialnego z perspektywy ustanowionej w art.10 Konstytucji RP zasady podziału władz. Skoncentrowano się na udzieleniu odpowiedzi na trzy pytania badawcze: czy w tradycyjnych koncepcjach podziału władz wyodrębniano władzę samorządową? Czy w świetle konstytucyjnej zasady podziału władz można samorząd terytorialny uznać za władzę? Co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego? PROBLEM I METODY BADAWCZE: W badaniach wykorzystano metody badawcze z dyscypliny nauki o polityce o administracji oraz nauk prawnych: metodę analizy i krytyki piśmiennictwa naukowego, metodę językowo – logiczną, metodę teoretyczno – prawną oraz metodę instytucjonalną. PROCES WYWODU: W artykule przedstawiono wybrane tradycyjne koncepcje podziału władz i wskazano czy wyodrębniano w nich władzę samorządową. Określono główne założenia koncepcji Monteskiusza będącej podstawą dla współczesnej zasady podziału władz, wyodrębniono trzy stanowiska dotyczące relacji zasady podziału władz i samorządu terytorialnego oraz wskazano co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Samorząd terytorialny może zostać uznany za czwartą władzę w znaczeniu nieformalnym. Określenie czwarta władza jest stosowane w celu zaakcentowania znaczenia i dowartościowania określonych instytucji, natomiast w świetle zasady podziału władz nie można samorządu uznać za jedną z władz w państwie. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Koncepcja podziału władz Monteskiusza stanowi podstawę organizacji współczesnych państw demokratycznych, ale nie obejmuje całej ich złożoności. Dlatego coraz popularniejsze stają się propozycje uzupełniania tego podziału o podziały dodatkowe tj. pionowy podział władz i  Multi Level – Governance.
RESEARCH OBJECTIVE: The article discusses the constitutional and system status of self-government from the perspective of the principle of separation of powers established in Article 10 of the Constitution of the Republic of Poland. It focuses on answering three research questions: Did the traditional concepts of the division of powers distinguish the self-government? In the light of the constitutional principle of the separation of powers, can self-government be regarded as an authority? What does the concept of a fourth authority mean in relation to local government? The analysis covers selected traditional concepts of the division of powers from the point of view of the category of self-government authority. The article presents the main assumptions of Montesquieu's concept as the basis for the modern principle of the separation of powers, distinguishes three positions on the relationship between the principle of the separation of powers and local self-government and indicates what the concept of the fourth estate means in relation to local self-government. The analysis made it possible to conclude that self-government can be considered a fourth estate in an informal sense. The term fourth estate is used to emphasise the importance and value of certain institutions, while in the light of the principle of the separation of powers, self-government cannot be considered as one of the powers in the state. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research employed research methods from the disciplines of political and administrative sciences and law sciences: the method of analysis and criticism of scientific literature, the linguistic‑logical method, the theoretical‑legal method and the institutional method. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article presents selected traditional concepts of the division of powers, including Montesquieu’s theory which is the basis for the contemporary principle of the division of powers, distinguishes three positions on the relationship between the principle of the division of powers and self‑government and indicates what the concept of the fourth estate means in relation to self‑government. RESEARCH RESULTS: Self‑government may be considered a fourth estate in an informal meaning. The term fourth estate is used to emphasise the importance and value of certain institutions, while in the light of the principle of the separation of powers local government cannot be considered as one of the authorities in the state. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Montesquieu’s concept of the separation of powers is the framework for the organisation of contemporary democratic states, but it does not embrace all their complexity. Therefore, proposals are becoming increasingly popular to supplement this division with additional divisions, such as the vertical separation of powers or Multi‑level Governance.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2023, 14, 46; 69-86
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 19

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies