Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Definition" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Życie i umysł. Dwie strony tego samego zjawiska?
    Life and Mind. Two Sides of the Same?
    Autorzy:
    Chodasewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41176826.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    definition of life
    relations between life and mind
    life and cognition
    autopoiesis
    cybernetic definition of life
    Darwinian definition of life
    definicje życia
    relacja między życiem a umysłem
    życie a poznanie
    cybernetyczna definicja życia
    darwinowska definicja życia
    Opis:
    Celem artykułu jest rozważenie możliwych relacji między kategoriami „umysł” i „życie”. Zdaniem niektórych autorów, kategorie te są ściśle ze sobą powiązane lub nawet stanowią dwie strony tego samego zjawiska. Tezę tę poddaję analizie i ocenie w świetle różnorodnych podejść do zagadnienia definiowania życia, w szczególności nurtu metabolicznego (kładącego nacisk na samotworzenie i samopodtrzymywanie się) oraz nurtu ewolucyjnego (który koncentruje uwagę na ewolucji drogą doboru naturalnego). Pierwszy z tych nurtów reprezentuje koncepcja autopoiesis Humberto Maturany i Francisco Vareli, drugi zaś cybernetyczna definicja życia autorstwa B. Korzeniewskiego oraz zaproponowana przez J. H van Haterena modyfikacja darwinowskiej definicji życia. Szczególnie interesująca wydaje się możliwość nawiązania relacji miedzy kategoriami umysłu i życia na gruncie podejścia ewolucyjnego.
    The aim of this paper is to discuss possible connections between the categories of mind and life. Some authors argue that life and mind are closely connected or even are two sides of the same phenomenon. I analyze and examine this thesis in the light of different approaches to defining life: the metabolic approach (which stresses the importance of self-maintenance and self-making) and the evolutionary approach (which focuses on evolution by natural selection). The first way of defining life is Maturana and Varela’ conception of autopoiesis, the second is Korzeniewski’s cybernetic definition of life and van Hateren’s modified Darwinian definition of life. Especially interesting is the possibility of connecting mind and life in the evolutionary framework. The text does not provide exact results, but rather it proposes possible modes of thinking of the relation of these two categories.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 125-148
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieloraka realizacja i życie
    Multiple Realization and Life
    Autorzy:
    Chodasewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341588.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    multiple realization
    definition of life
    evolution
    convergence
    shadow biosphere
    astrobiology
    Opis:
    Analizuję problem wielorakiej realizacji życia. Refleksja nad samym zagadnieniem wielorakiej realizacji była wielokrotnie podejmowana na gruncie filozofii umysłu i ogólnej filozofii nauki, jednak filozofowie biologii na ogół omijali ten temat. Z pewnego punktu widzenia, jest to zastanawiające, gdyż większość argumentów na rzecz samej tezy o wielorakiej realizacji opiera się na wiedzy biologicznej (argument z konwergencji, argument z neuroplastyczności). Moje filozoficzne badania koncentrują się w szczególności na fundamentalnych własnościach życia. Chociaż nie posiadamy uniwersalnej i niekontrowersyjnej definicji życia, do własności tych roboczo zaliczam zdolność do samopodtrzymywania się (metabolizm) oraz zdolność do podlegania darwinowskiej ewolucji. Na tej podstawie rozpatruję różne argumenty na rzecz wielorakiej realizacji istot żywych. Pochodzą one z różnych obszarów współczesnej biologii oraz filozofii tej dyscypliny. Analizuję m.in. argument z konwergencji Jerry'ego Fodora, argument z arbitralności kodu genetycznego, argument z hipotetycznego istnienia tzw. biosfery cieni oraz pokrewny argument z analizy kalifornijskich bakterii GFAJ-1 z Jeziora Mono. Pokazuję także, dlaczego, pomimo dostarczania niewątpliwego wsparcia dla analizowanej tezy, obiekty tworzone przez badaczy specjalizujących się w dziedzinie sztucznego życia, nie mają decydującego znaczenia w sporze na temat wielorakiej realizacji życia w ogóle. Sygnalizuję ponadto znaczenie refleksji nad wieloraką realizacją życia m.in. w takich obszarach jak: poszukiwanie definicji i scenariuszy powstania życia, poszukiwania nowych form życia poza Ziemią, dyskusja nad statusem obiektów sztucznego życia. Czynię także wzmiankę na temat znaczenia tych analiz dla filozofii nauki i metodologii nauk.
    The paper discusses the problem of multiple realization of life. This problem has been broadly discussed in the philosophy of mind and the general philosophy of science, but most philosophers of biology ignored it. This is astonishing, because the biology provides the majority of arguments for the thesis of multiple realization of life (argument from convergence and argument from neural plasticity). My investigations concern the fundamental properties of life. Although we have not a universal and broadly accepted definition of life, I assume, as a working hypothesis, that the most important features of life are self-maintenance and the capability of the undergoing of the Darwinian evolution. Taking into account such a view of nature of life, I present different arguments for the possibility of multiple realization of living beings. The arguments are taken from the different fields of modern biology and philosophy of biology. The arguments are the following ones: Fodor’s argument from convergence, an argument from the arbitrariness of genetic code, an argument form so-called shadow biosphere and similar argument connected with GFAJ-1 arsenic bacteria. I also show why artificial life’s objects are not of special significance, when we search for the arguments for the thesis on the multiple realization of life. Finally, I show the significance of this thesis for searching for the definition and creating the scenarios of life’s origin, exploring the universe in the searching of alien life forms and in the discussion about artificial life’s objects status and signification of this status for different branches of philosophy of science and the scientific research.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 114-134
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy i jak definiować życie
    Whether and how to define life?
    Autorzy:
    Kuźnicki, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41169539.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    definition of life
    living organism
    organized biological matter
    definiowanie życia
    organizm żywy
    zorganizowana materia biologiczna
    Opis:
    Biologia jest nauką o życiu. Określenie to, zwięzłe i najczęściej stosowane, zadowala prawie wszystkich. Zupełnie inaczej ma się sprawa, kiedy pada pytanie „Co to jest życie?”. Wówczas okazuje się, że nie można wskazać ani jednej właściwości, której obecność lub brak jednoznacznie rozdzielałaby „żywe” od „nieżywego”. Autor przedstawia źródła tych trudności a następnie przedstawia własną próbę rozwiązania problemu definicji życia — odwołującą się do idei poziomów organizacji biologicznej. Jego zdaniem, dla scharakteryzowania zjawisk, które są przedmiotem badań biologii powinniśmy posługiwać się nie jednym pojęciem życia (lub żywego organizmu), lecz trzema pojęciami: zorganizowanej materii biologicznej (dla poziomu molekularnego i subkomórkowego), organizmu żywego (dla poziomu osobnika) i życia (dla sfery zjawisk rozgrywających się na płaszczyźnie populacyjno-gatunkowej i biocenotycznej).
    Biology is a science on life. This definition, concise and most commonly used, is satisfactory for almost everybody. It is otherwise when one asks: What is life? Then it appears that no one feature can be indicated which distinguishes “the living” from “the non-living.” The author presents the sources of these difficulties and then gives his own attempt to solve the problem of definition of live—which is based on the idea of levels of the biological organization. In author’s view, to characterise the objects of research in biology we should apply not one concept of life (or of living organism) but three concepts: of organized biological matter (for the molecular and sub-cellular levels), of living organism (for the level of the specimen), and of life (for the sphere of phenomena which occur on the population-species-biocenotic level).
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 19-28
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dobór naturalny, ewolucja kultury i paradoks Dawkinsa
    Natural Selection, Evolution of Culture, Dawkins’s Paradox
    Autorzy:
    Chodasewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343100.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    dobór naturalny
    Richard Dawkins
    replikatorowointeraktorowe ujęcie doboru
    memetyka
    definicja życia
    natural selection
    Dawkins
    replicator-interactor approach to natural selection
    memetics
    definition of life
    Opis:
    W artykule analizuję memetyczną koncepcję ewolucji kultury pod kątem zakładanego przez nią ujęcia doboru naturalnego. Pokazuję, że zaproponowane przez Richarda Dawkinsa replikatorowo-interaktorowe ujęcie doboru stawia przed hipotezą memetyczną wymagania, które są niezwykle trudne (jeśli nie niemożliwe) do spełnienia. Prowadzi to do swoistego paradoksu: z jednej strony Dawkins jest ojcem koncepcji darwinowskiej ewolucji kultury, z drugiej zaś zakładana przez niego koncepcja selekcji istotnie utrudnia badania dotyczące tego (hipotetycznego) zjawiska. O wiele łatwiej myśleć o darwinowskiej ewolucji kultury biorąc za punkt wyjścia standardowe ujęcie dobru (związane z nazwiskami Richarda Lewontina, Maynarda Smitha, Johna Endlera). Tekst nie rozstrzyga, czy darwinowska ewolucja kultury rzeczywiście ma miejsce, a analizuje jej konceptualne ramy. Ponadto tekst podejmuje problem pokrewny – czy kultura, o ile rzeczywiście ewoluuje w sposób darwinowski, może być uważana za formę życia. Tekst nie rozstrzyga, czy kultura jest ożywiona – wskazuje raczej na pytania, na które muszą zostać rozstrzygnięte przed rozpoczęciem refleksji na ten temat.
    The article analyses the concept of memetic evolution of culture, especially the concept of natural selection assumed by it. The article shows that the replicator-interactor conception of natural selection created by Richard Dawkins requires that the memetic hypothesis includes conditions that are extremely difficult (if not impossible) to meet. This leads to a paradox: from one hand, Dawkins is the father of the concept of Darwinian evolution of culture, from the other hand, he assumes the concept of selection impeding research on this (hypothetical) phenomenon. It is more proper to think about the Darwinian evolution of culture taking as a starting point of the standard approach of natural selection (by Lewontin, Maynard Smith and Endler). I do not state if the Darwinian evolution of culture actually takes place. I examine instead the conceptual framework of reflecting on this subject. Moreover, I consider the related issue: can culture—if it indeed evolves in a Darwinian way—be considered a form of life? I do not state if culture is alive, but analyse the preliminary problems founding a reflection on this subject.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 241-258
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wszechświat: nieskończoność i czas
    The Universe: Infinity and Time
    Autorzy:
    Łagosz, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341730.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    czas
    byt realny
    przyczynowość kolista
    kauzalna teoria czasu
    Bolzano-Dedekinda definicja zbioru skończonego
    nieskończoność Wszechświata
    time
    real being
    circular causality
    causal theory of time
    Bolzano-Dedekind’s definition of finite set
    infinity of the universe
    Opis:
    Rozważania podjęte w tym artykule są rozwinięciem i uzupełnieniem niektórych wątków obecnych w wydanej przeze mnie wcześniej książce Realność czasu.2 Poszerzam tu zarysowany tam infinitystyczny (wieloświatowy) oraz dynamiczny obraz bytu realnego. Do głównych rezultatów tego artykułu należą: zarysowany w punkcie pierwszym model przyczynowości kolistej, podane w punkcie drugim kontrargumenty wobec krytyki kauzalnej teorii czasu (uchylenie tzw. „argumentu z niedomiaru”) oraz rozwinięta w punkcie trzecim interpretacja ontologiczna Bolzano-Dedekinda definicji zbioru nieskończonego. Rezultaty powyższe wspierają koncepcję Wszechświata nieskończonego i dynamicznego, która jest alternatywą dla idei „Wszechświata blokowego”.
    The considerations presented in this paper elaborate and complete some threads examined in my published book Realność czasu [The Reality of Time]. I extend here the earlier sketched inifinistic (multi-world) and dynamic image of real being. I propose a model “of circular causality”, I argue for an asymmetric version of causal theory of time, and I present an ontological interpretation of Bolzano-Dedekind definition of infinite set.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2014, 2; 293-309
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stanisława Kamińskiego opcje metodologiczne
    Stanisław Kamiński’s Methodological Options
    Autorzy:
    Bronk, Andrzej
    Walczak, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343871.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    definicja nauki
    etyka nauki
    filozofia
    filozofia nauki
    metoda naukowa
    metodologia
    nauka
    nauki przyrodnicze i humanistyczne
    racjonalność nauki
    Stanisław Kamiński
    teologia
    teoria nauki
    typologia nauk
    definition of science
    classification of sciences
    ethics of science
    humanities and natural sciences
    methodology
    philosophy
    philosophy of science
    rationality of science
    science
    scientific method
    theology
    theory of science
    Opis:
    Stanisław Kamiński (1919–1986) był filozofem, filozofem nauki i historykiem nauki. Całe jego życie zawodowe od 1949 roku związane było z Wydziałem Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Do głównych dziedzin zainteresowań Kamińskiego należały ogólna i szczegółowa metodologia nauk, metodologia filozofii, historia nauki i logiki oraz semiotyka m. in. średniowieczna. Podkreślając specyfikę klasycznego sposobu uprawiania filozofii jako poznania autonomicznego w stosunku do nauk empirycznych i teologii, pewnego i najogólniejszego, badał zastosowania logiki do filozofii oraz podał metodologiczną charakterystykę niektórych dyscyplin filozoficznych (metafizyki ogólnej, antropologii filozoficznej, etyki, filozofii religii, filozofii dziejów). Charakterystyczny dla podejścia Kamińskiego był osobliwy historyzm (indukcja doksograficzna), polegający na nawiązywaniu do dziedzictwa przeszłości, by szukać w nim inspiracji i kontekstu rozumienia dla własnych problemów. Nawiązywał bezpośrednio do dwu głównie tradycji filozoficznych: klasycznej (arystotelesowsko-tomistycznej) oraz analitycznej, zarówno w wydaniu scholastyki, jak i szkoły lwowsko-warszawskiej. Pierwszej – realistycznej teorii bytu i poznania, ale także historii filozofii – zawdzięczał swe filozoficzne i historyczne, drugiej – logiczne i metodologiczne zainteresowania nauką. Przyjmował, że jednym z głównych zadań refleksji metodologicznej jest badanie (na ogół niejawnych) założeń filozoficznych i metodologicznych, na których opiera się metoda naukowa, oraz krytyka prób skrajnie ideologicznego wykorzystywania nauki do celów nienaukowych. Był przekonany o potrzebie i zasadności uprawiania różnych typów badań nad nauką. Sprzyja to rozumieniu znaczenia i miejsca nauki w kulturze, teoretycznemu wyjaśnieniu natury i podstaw wiedzy naukowej, poznawczych roszczeń nauki, pokazaniu integrującej roli refleksji metodologicznej dla unifikacji specjalistycznych dyscyplin i współpracy między naukowcami, jak również podkreśleniu praktycznej ważności świadomości metodologicznej dla poszczególnych nauk a także filozofii, dla której jest ona przeważnie jedynym narzędziem samokontroli. Podkreślał, że badanie natury nauki winno uwzględnić wszystkie jej aspekty: logiczno- metodologiczny, humanistyczny i filozoficzny. Główna jednak rola przypada podejściu filozoficznemu (epistemologicznemu). Kamiński odróżniał trzy podstawowe typy nauk o nauce: humanistyczne (historia, socjologia, psychologia, ekonomia i polityka nauki), filozoficzne (ontologia, epistemologia, wąsko pojęta filozofia nauki i filozofia kultury) oraz formalne (logika języka naukowego, logika formalna, teoria rozumowań stosowanych w nauce oraz metodologia nauki). Kamiński interesował się głównie naturą nauki (obejmującą przedmiot, cele, metodę, strukturę i genezę), tj. tym, co w dziejach nauki niezmienne. Pojmował naukę jako epistéme (średniowieczną scientiae) oraz utożsamiał racjonalność wiedzy naukowej z jej metodycznością i szeroko pojmowaną logicznością. Mimo dostrzegania wielu ograniczeń wiedzy racjonalnej, nauka pozostawała dla niego wzorem poznania racjonalnego. Był przekonany, iż celem szeroko pojętego poznania naukowego jest wiedza prawdziwa, a w filozofii — nadto konieczna. Uważał, że „cała logika współczesna stanowi dyscyplinę filozoficzną w szerokim tego ostatniego słowa znaczeniu” i to „ze względu na swój ogólny i spekulatywny (a wedle niektórych również apodyktyczny) charakter oraz stosunkowo maksymalne wykorzystanie jej rezultatów”.
    Stanisław Kamiński (1919–1986) was a philosopher, philosopher of science and historian of science. His all academic carrier was pursuing at the Catholic University in Lublin (KUL). The main interests of Kamiński was the history of science and logic, general and special methodology, methodology of philosophy and (medieval) semiotics. He himself saw his main achievements in the domain of the theory of science and the methodology of classical philosophy, especially in the studies of the method and language of metaphysics. He gave a methodological description of general metaphysics, philosophical anthropology, ethics, philosophy of religion, philosophy of history and studies on religion (religiology). He investigated the beginnings of the mathematical induction in the Middle Ages and in modern times, the modern history of the theory of definition, theory of argumentation (reasoning), the structure and the evolution of scientific theory, deductive method, the achievements of logic and philosophy in Poland. A characteristic feature of Kamiński's philosophical and methodological approach was a specific historicism, consisting of referring to the heritage of the past and at the same time to the latest achievements in logic and philosophy of science. He had a broad concept of knowledge and was a maximalist both in raising questions and in giving answers. In accordance with classical philosophy he saw the substance of person as ens rationale, a being realizing himself in a disinterested search for a theoretical truth, whose highest expression is philosophy. He stressed the epistemological and methodological plurality of knowledge, distinguished and investigated material and formal parts of knowledge. He also distinguished—besides commonsense knowledge—the scientific, philosophical and theological knowledge, nonreducible each to other. At the top he set sapiential knowledge which is much more than a simple generalization of all particular kinds of knowledge. Kamiński derived his understanding of science from contemporary as well as classical philosophy. He determined the nature of science from the point view of its subject matter, aims, methods, logical structure and genesis. The question of what science was for him a philosophical question, presupposing an appropriate understanding of the nature of the world. Kamiński opted for a pluralistic approach to the world: the principal object of science is the objective world, subjective states of man and products of his mind and language. The best diagnostic test of the scientific character of science is the scientific method. Kamiński assumes here pluralism: different subject matter and different goals of scientific cognition require different research strategies and types of cognitive procedures. He also accepts an antinaturalistic position in the humanities which he regards as methodologically autonomous in regard to natural sciences. The publications of S. Kamiński include over 350 positions. During his life three books have been published: Georgonne'a teoria definicji [Georgonne's Theory of Definition], Lublin 1958; Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Concept of Science and Classification of Sciences], Lublin 1961, 19813; and (together with M. A. Krąpiec) Z teorii i metodologii metafizyki [On the Theory and Methodology of Metaphysics], Lublin 1962. After his death five volumes of Collected Papers have been published: vol. I: Jak filozofować? [How to Philosophize? Studies in Methodology of Classical Philosophy], edited by Tadeusz Szubka, Lublin 1989; vol. II: Filozofia i metoda. Studia z dziejów metod filozofowania [Philosophy and Method. Studies from the History of the Method of Philosophizing], edited by Józef Herbut, Lublin 1993; vol. III: Metoda i język. Studia z semiotyki i metodologii nauk [Method and Language. Studies in Semiotics and Philosophy of Science], edited by Urszula Żegleń, Lublin 1994; vol. IV: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk [Science and Method. Concept of Science and Classification of Sciences], edited by Andrzej Bronk, Lublin 1992); vol. V: Światopogląd – Religia – Teologia [Worldview – Religion – Theology], edited by Monika Walczak and Andrzej Bronk, Lublin 1998.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2018, 6; 199-230
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies