Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "groundwater chemical" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Coal mining waste management and its impact on the groundwater chemical status exemplified in the Upper Silesia Coal Basin (Poland)
Autorzy:
Szczepańska-Plewa, J.
Stefaniak, S.
Twardowska, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062984.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
coal mining waste
groundwater chemical status
waste disposal
waste reuse
coal extraction
engineering constructions
A/NRD generation
Opis:
Sulfidic coal mining wastes constitute one of the the major global bulk waste stream and are extensively reused in engineering constructions. Occurrence in the waste rock of geochemically instable sulfides results in A/NRD (Acid/Neutral Rock Drainage) that makes this material environmentally problematic. The paper is focused on the impact assessment of coal mining waste management practices exemplified in different objects (coal mining waste dumps) and different waste management methods (residual coal extraction, embankment construction, ground leveling and using as a structural fill of a waterlogged quarry) on chemical status of groundwater. Long-term groundwater monitoring data in the vicinity of three dumping sites and the analysis of pore solutions extracted along the vertical profiles of the waste layers of different ARD generation potential shows that high sulfate salinity, which resulted from sulfide oxidation, is the major long-term source of strong groundwater deterioration caused both by ARD and NRD. Abundant constituents released by ARD are Mn and in anoxic groundwater environment also Fe. The results show the need of application of groundwater protection measures both with respect to ARD and NRD generating coal mining waste.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 441 Hydrogeologia z. 10; 157--166
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ antropopresji na chemizm wód poziomu plejstoceńskiego w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór w świetle badań modelowych
Influence of anthropopressure on chemical composition of groundwater in the Pleistocene aquifer in the area of Maczki-Bór open sand pit - geochemical modelling research
Autorzy:
Kaźmierczak, J.
Jakóbczyk, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063126.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
piaszczysty poziom wodonośny
skład chemiczny wód podziemnych
czynniki antropogeniczne
drenaż górniczy
sandy aquifer
chemical composition of groundwater
anthropogenic factors
mining drainage
Opis:
W artykule przedstawiono czasową i przestrzenną zmienność składu chemicznego wód plejstoceńskiego poziomu wodonośnego, wykształconego w skałach krzemionkowych dolnego odcinka doliny kopalnej Białej Przemszy (Sosnowiec, południowa Polska). Określono również czynniki oraz procesy wpływające na formowanie się składu chemicznego wód podziemnych. Zebrane dane pochodzą z archiwalnych analiz fizykochemicznych wód podziemnych dla wielolecia 1994-2008, przeprowadzanych w ramach monitoringu wód podziemnych w rejonie kopalni piasku Maczki-Bór i składowiska odpadów komunalnych w Sosnowcu, oraz z wyników badań terenowych i laboratoryjnych przeprowadzonych w kwietniu 2009 r. Wody rozpatrywanego poziomu plejstoceńskiego należą wg klasyfikacji Szczukariewa-Prikłońskiego do typów: Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca oraz charakteryzują się podwyższonymi stężeniami żelaza, manganu i cynku. Stężenia poszczególnych składników w latach 90. ulegały głównie podwyższeniu, a obecnie wykazują tendencję spadkową. Główną przyczyną zróżnicowania hydrogeochemicznego wód podziemnych są czynniki antropogeniczne (długoletnie obniżanie zwierciadła wody na skutek drenażu górniczego, obecność ognisk zanieczyszczeń takich jak składowiska odpadów pogórniczych i komunalnych). Zwiększenie miąższości strefy aeracji przyczyniło się do intensyfikacji procesów utleniania. Jednym z najważniejszych procesów geochemicznych wpływających na skład chemiczny wód rozpatrywanego środowiska jest utlenianie siarczków żelaza do siarczanów, co skutkuje dozowaniem do wód podziemnych sporych ilości jonów SO2-4 i Fe2+. Modelowanie procesów hydrogeochemicznych wykonano za pomocą programu PHREEQC.
The paper presents time and spatial evolution of groundwater chemistry in the Pleistocene sandy aquifer situated in the lower section of the Biała Przemsza buried valley (Sosnowiec, south Poland). Factors and processes controlling chemical composition of groundwater were also identified. Gathered data come from archival hydrogeochemical analyses carried out in the period of 1994-2008 within the framework of the groundwater monitoring in the area of Maczki-Bór open sand pit and the landfill in Sosnowiec as well as from fieldwork and laboratory research carried out in Apri12009. Water of considered Pleistocene aquifer belongs according to Szczukariew-Prikłoński classification to the Cl-Na, HCO3-SO4-Ca-Mg, Cl-SO4-Ca-Na-Mg, CI-SO4-HCO3-Na-Mg-Ca types and is characterized by increased concentrations of ions such as iron, manganese and zinc. Concentrations of individual components in 90's were mainly increasing and nowadays show the decreasing tendency. Composition of groundwater is strongly linked to anthropogenic factors (longlasting lowering of the ground- water table connected with the mining drainage, pollution sources such as landfills of post-mining and communal wastes). Increased thickness of the unsaturated zone contributed to the intensification of the oxidation processes. One of the most important geochemical processes influencing the groundwater chemistry is oxidation of iron sulfides to sulphates, what results in releasing of large amounts of SO2-4 and Fe2+ into groundwater. The numerical simulations of the hydrogeochemical processes were performed by using PHREEQC codes.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 231-240
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skład chemiczny wód podziemnych w rejonie zatopionej kopalni piasku Kuźnica Warężyńska w świetle badań modelowych
Chemical composition of groundwater in the area of flooded sand pit Kuźnica Warężyńska in view of modelling investigations
Autorzy:
Jakóbczyk, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063167.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skład chemiczny wód podziemnych
procesy hydrogeochemiczne
kopalnia odkrywkowa piasków
modelowanie geochemiczne
chemical composition of groundwater
hydrogeochemical processes
sand pit
geochemical modelling
Opis:
Po prawie 40 latach eksploatacji piasków podsadzkowych kopalnia Kuźnica Warężyńska w Dąbrowie Górniczej została zatopiona i obecnie wyrobisko funkcjonuje jako zbiornik przeciwpowodziowy. Celem badań było rozpoznanie składu chemicznego wód podziemnych plejstoceńskiego poziomu wodonośnego wokół odkrywki. Wyniki przeprowadzonych analiz chemicznych wód oraz modelowania geochemicznego z wykorzystaniem programu Phreeqc wykazują przestrzenne zróżnicowanie składu chemicznego wód podziemnych w rejonie kopalni, co może być spowodowane zarówno czynnikami antropogenicznymi, jak i niejednorodnością składu geochemicznego warstwy wodonośnej. Mineralizacja badanych wód waha się od 150 do 1200 mg/l, wartości pH od 5,0 do 7,2. Zmiany warunków hydrodynamicznych (odwadnianie, a następnie zatopienie kopalni) mogły wywołać lub zintensyfikować przebieg takich procesów, jak utlenianie siarczków i materii organicznej, wytrącanie gipsu, redukcję tlenków manganu czy desorpcję niklu i kadmu.
The pit Kuźnica Warężyńska (Dąbrowa Górnicza) has been a place of extracting stowing sand for nearly 40 years but now it is flooded and functions of a flood control reservoir. The aim of this study was to recognize chemical composition of groundwater of the Pleistocene aquifer around the pit. The results of chemical analyses and geochemical modelling by means of Phreeqc show spatial diversity of chemical composition of groundwater, what is mainly caused by anthropogenic activity (agriculture, municipal sewage) as well as geochemical heterogeneity of the quaternary aquifer. Groundwater around the pit is characterized by pH ranging from 5,0 to 7,2 and by total dissolved solids from 150 to 1200 mg/l. Furthermore, chemical analyses indicated increased concentration of Ni, Cd ang Mn in water. Hydrodynamic changes could initiate or intensify some hydrogeochemical processes like sulfides and organic matter oxidation, calcite dissolution and gypsum precipitation during draining the aquifer, but also Mn-oxides reduction and Ni and Cd desorption after pit flooding.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 165-173
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza czynników formujących skład chemiczny wód podziemnych na stacjach badawczych w Warszawie i Radostowie
Factors controlling chemical composition of groundwater at the research stations in Warsaw and Radostowo
Autorzy:
Porowska, D.
Małecki, J. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062806.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
skład chemiczny wód podziemnych
typ hydrochemiczny wody
wskaźnik nasycenia
procesy hydrogeochemiczne
chemical composition of groundwater
hydrogeochemical type of water
saturation index
hydrogeochemical processes
Opis:
Badania były prowadzone w stacji zlokalizowanej w Warszawie (centralna część Polski) i Radostowie (północna część Polski). Wody podziemne z warstw czwartorzędowych, oligoceńskich i mioceńskich, ujmowane za pomocą piezometrów lub studni wierconych, analizowano w okresie od 1991 do 2007 r. W Warszawie skład chemiczny wód podziemnych wykazywał pionową zmienność. Wody najpłytszej strefy charakteryzowały się typem hydrochemicznym HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na), natomiast strefy najgłębszej - HCO3-Cl-Na-Ca. W Radostowie wody wykazywały mniejszą zmienność w profilu pionowym i głównie charakteryzowały się typem HCO3-Ca-(Mg). Czynnikami wpływającymi na zróżnicowanie składu chemicznego wód podziemnych obu stacji są inne procesy hydrogeochemiczne, wynikające z odmiennych warunków zasilania i drenażu.
The research was conducted at the research station in Warsaw (central Poland) and Radostowo (northern Poland). Groundwater of Quaternary, Miocene and Oligocene aquifers, collected from piezometers and wells, was examined during a 17-years period of 1991-2007. In Warsaw, the chemical composition of groundwater changes with depth. The shallowest water samples are of HCO3-C1-(SO4)-Ca-(Na) types, whereas the deepest ones are represented by HCO3-Cl-Na-Ca types. In Radostowo, the vertical distribution of hydrogeochemical type of groundwater was constant: HCO3-Ca-(Mg). The difference in groundwater recharge within the Major Groundwater Basin and the diversification of hydrogeochemical processes are the major factors controlling the chemical composition of water.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 379-386
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu wód podziemnych zlewni Koprzywianki w świetle nowych przepisów prawnych
Evaluation of groundwater status within the Koprzywianka River basin according to new legislation
Autorzy:
Szczepańska, J.
Szklarczyk, T.
Stach-Kalarus, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062868.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
ocena chemicznego i ilościowego stanu wód podziemnych
JCWPd
evaluation of chemical and quantitative status of groundwater
groundwater body
Opis:
W sierpniu 2008 r. minister środowiska wydał rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Autorzy przedstawiają krótki opis warunków hydrogeologicznych i ocenę ilościowego i chemicznego stanu wód podziemnych w zlewni Koprzywianki oraz ich opinie i sugestie dotyczące tych kwestii.
In August 2008, the Ministry of Environment introduced a decree on criteria and way of evaluating chemical and quantitative status of groundwater. The authors present a short description of hydrogeological conditions and evaluation of quantitative and chemical status of groundwater within the Koprzywianka River basin, accompanied by comments and suggestions related to this issue.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 489-495
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu chemicznego wód podziemnych w zlewni Sękówki
Estimation of groundwater chemical status in Sękówka river catchment area
Autorzy:
Kmiecik, E.
Zdechlik, R.
Drzymała, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062236.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
stan chemiczny
wody podziemne
zlewnia Sękówki
chemical status
groundwater
Sękówka River catchment area
Opis:
Ramowa Dyrektywa Wodna (DRW, 2000) wymaga ustanowienia dwóch programów monitoringu wód podziemnych: stanu ilościowego i stanu chemicznego. Sieć monitoringu dla oceny stanu chemicznego wód podziemnych powinna pozwolić na przeprowadzenie oceny w każdym dorzeczu oraz wykrycie długoterminowych trendów zmian jakości wód. W niniejszym artykule zaprezentowano ocenę stanu chemicznego wód podziemnych, przeprowadzoną zgodnie ze wskazaniami RDW, dla wytypowanego obszaru – południowej części zlewni potoku Sękówka, na podstawie wyników własnych terenowych i laboratoryjnych badań monitoringowych. Wyniki badań laboratoryjnych poddano weryfikacji na podstawie błędu analizy wyliczonego według bilansu jonowego. Określono typy hydrogeochemiczne wód zgodnie z klasyfikacją Szczukariewa-Prikłońskiego. Ocenę stanu chemicznego wód podziemnych przeprowadzono w układzie punktowym i obszarowym zgodnie z wytycznymi przepisów polskich (RMŚ, 2008) i UE (RDW, 2000).
Water Framework Directive (RDW, 2000) requires establishing two programmes, which should cover monitoring of the chemical and quantitative status of groundwaters. The monitoring network for the chemical status assessment of groundwaters shall be designed so as to provide a comprehensive overview of chemical status within each river basin and shall permit identification of long-term trends of variations in groundwater quality. In this paper the chemical status assessment of groundwater of the south part of Sękówka River catchment area was presented, conducted in accordance with above requirements and using own field and laboratory research results. Laboratory results were verified on the base of analyses errors calculated as per the ionic balance. The hydrogeochemical types were specified in accordance with the Szczukariew-Prikłoński classification. The chemical status assessment of groundwater was conducted in point and area configuration, according to Polish (RMŚ, 2008) and UE (RDW, 2000) regulations.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/1; 287--291
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza i rozprzestrzenienie wód z wysoką zawartością fluoru w GZWP nr 338 Paczków-Niemodlin
Origin and distribution of high fluoride content water in the MGWB no 338 Paczków-Niemodlin
Autorzy:
Razowska-Jaworek, L.
Cudak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062862.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
fluor
skład chemiczny wód
fluoroza
neogen
groundwater
fluorine
chemical composition
fluorosis
Neogene
Opis:
Stężenie fluoru w wodach pitnych jest obiektem zainteresowania wielu ośrodków badawczych na świecie, ponieważ szkodliwy dla ludzi jest nie tylko jego niedobór (poniżej 0,8 mg/l), powodujący próchnicę zębów, ale również nadmiar (powyżej 1,5 mg/l), który może przyczyniać się do rozwoju fluorozy i osteoporozy. W Oddziale Górnośląskim PIG prowadzono badania dotyczące rozprzestrzenienia anomalii fluorowej w wodach neogeńskiego piętra wodonośnego w GZWP nr 338 Paczków Niemodlin. Zawartość fluoru w wodach podziemnych w tym rejonie jest wysoka i sięga od 6 do 11,5 mg/l, przekraczając wartości dopuszczalne dla wód pitnych około 10 razy. Największa anomalia występuje w rejonie Nysy. Badania potwierdziły wzrost zawartości fluoru wraz ze spadkiem rzędnej stropu poziomów wodonośnych. Najwyższe stężenia tego pierwiastka stwierdzono w poziomach zlokalizowanych na rzędnych 30-80 m n.p.m.
The problem of fluoride in drinking water is currently the subject of study of many research centres in the world, because not only deficit of fluorine (below 0.8 mg / l), which causes teeth caries, but also its excess (above 1.5 mg / l), which may cause fluorosis and osteoporosis, are harmful to human being. A hydrogeochemical study conducted in the Upper Silesian Branch of the PGI lead to detailed recognition of hydrogeological and chemical conditions as well as the extent of fluoride anomaly in Neogene aquifer water in the Paczków-Niemodlin basin. The fluoride content in groundwater of the basin is high and ranges from 6.0 to 11.5 mg/l, exceeding about 10 times the permissible values for drinking water. The highest concentrations of fluoride are observed in the Nysa region. The investigations confirmed the increase of fluoride content with decreasing altitude of the aquifer top. The highest concentrations are found in the aquifer whose top is situated at 30-80 m a.s.l.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/2; 397-402
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wpływu zmiany próbobiorcy na niepewność związaną z opróbowaniem w monitoringu wód podziemnych
Estimation of sampler influence on uncertainty associated with sampling in groundwater monitoring
Autorzy:
Kmiecik, E.
Podgórni, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063221.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
monitoring wód podziemnych
ocena stanu chemicznego
niepewność związana z opróbowaniem
groundwater monitoring
chemical status assessment
sampling uncertainty
Opis:
Dyrektywy Unii Europejskiej RDW (2000) oraz DWP (2006) nakładają na państwa członkowskie konieczność oszacowania niepewności (poziomu ufności) i dokładności, również związanych z procesem opróbowania, otrzymanych w ramach monitoringu wyników. W niniejszej pracy dokonano oceny wpływu zmiany próbobiorcy na niepewność związaną z opróbowaniem. W tym celu wykonano dwie serie opróbowania wód podziemnych ze zdroju Królewskiego w Krakowie. Dwóch próbobiorców (J i K) pobierało w taki sam sposób próbki kontrolne (normalne i dublowane), które następnie były analizowane w tym samym laboratorium za pomocą takiej samej metody (PN-EN ISO 17294-2:2006, PN-EN ISO 17294-1:2007). Laboratorium ma wdrożony system jakości zgodny z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Oszacowanie niepewności całkowitej i jej składowych przeprowadzono oddzielnie dla każdego próbobiorcy. Szczegółowej analizie poddano wyniki oznaczeń żelaza (granica oznaczalności żelaza metodą ICP-MS wynosi 0.01 mg/1). W celu identyfikacji obserwacji odstających wykorzystano wykres rozrzutu oraz karty: rozstępu i różnic (NORDTEST, 2006). Do obliczenia wariancji całkowitej, udziałów wariancji geochemicznej, opróbowania i analitycznej oraz niepewności standardowej (u), rozszerzonej (U) i względnej (U') wykorzystano program ROBAN. W obu przypadkach (seria J i K) dominuje wariancja geochemiczna. Niepewność związana z opróbowaniem wynosi dla serii J 13% (przy średniej zawartości żelaza w analizowanych próbkach 775,69 micro/g/1), a niepewność całkowita 50,42%. (f391,10 micro/g/I). W przypadku serii K, niepewność związana z opróbowaniem ma mniejszą wartość - 4% (przy średniej zawartości żelaza 890,18 micro/g/1), podobnie jak niepewność całkowita - 30,32% (f269,90 micro/g/1). W obu przypadkach oszacowana dla stężeń żelaza ze zdroju Królewskiego w Krakowie niepewność całkowita nie będzie wpływać na ocenę stanu chemicznego.
According to European Union directives (RDW, 2000; DWP, 2006) the identification and determination of uncertainty - also this associated with sampling, preservation and transport of samples - is an important part of the overall groundwater monitoring effort. In this work, the influence of sampler on the uncertainty estimation is taken into account. Two independent people (sampler J and K) were taken normal and duplicate samples from Królewski spring using the same sampling protocols. The same analytical method was used - ICP-MS (PN-EN ISO 17294-2:2006, PN-EN ISO 17294-1:2007). All samples were analyzed in hydrogeochemical laboratory which has implement extensive quality assurance and analytical quality control programs. Calculation of uncertainty and its components for this two operators has been shown in details for iron, Fe (limit of determination: 0.01 mg/1). To identificate the outliers, scatter plot, chart of differences and range chart were used (according to NORDTEST, 2006). To calculate the total variance separated into three parts (geochemical, sampling and analytical variance), standard (u), expanded (U) and relative (U') uncertainty for each of these components, ROBAN software was used. In both sampling capaigns the geochemical variance is dominating in the monitored well. For J campaign, sampling uncertainty amounts 13% (with average iron concentration 775.69 žg/1) and total uncertainty is 50.42%. (f 391.10 micro/g/1). For K campaign, sampling uncertainty is smaller - 4% (with average iron concentration 890.18 micro/g/1) and total uncertainty too - 30.32% (f 269.90 micro/g/1). In both cases, estimated total uncertainty has not influence on estimation of groundwater chemical status of Królewski spring.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 253-260
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identyfikacja procesów kształtujących chemizm wód podziemnych zlewni Potoku Białego (Tatry Zachodnie) z wykorzystaniem modeli geochemicznych
Identification of processes of forming groundwaters chemistry of the Biały Stream catchment (Western Tatra) using geochemical models
Autorzy:
Szostakiewicz-Hołownia, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062584.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
źródła
modelowanie geochemiczne
chemizm wód
wody podziemne
Tatry
springs
geochemical modelling
chemical composition of water
groundwater
Tatra Mts.
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych w zlewni potoku Białego, znajdującej się na południe od Zakopanego, w obrębie serii skał osadowych Tatr. W latach 2003–2009 na tym terenie był prowadzony monitoring właściwości fizykochemicznych oraz składu jonowego wód opadowych i podziemnych. Zebrane dane posłużyły do wykonania modeli numerycznych w programie PHREEQC z bazą danych termodynamicznych phreeq.dat. Wyniki prac modelowych umożliwiły identyfikację procesów kształtujących chemizm wód podziemnych zlewni. Chemizm wód podziemnych zlewni potoku Białego jest kształtowany głównie przez procesy zachodzące w warstwie wodonośnej. Spośród nich najistotniejsze znaczenie ma rozpuszczanie węglanów (przede wszystkim dolomitu) w obecności dwutlenku węgla. Zdecydowanie mniejsze ma rozpad glinokrzemianów, oraz rozpuszczanie gipsu i soli. Udział parowania terenowego oraz substancji wnoszonych z wodami opadowymi nie przekracza 15%.
The results of research conducted in the catchment of the Biały Stream, located south of Zakopane within sedimentary series of the Tatra Mountains, were presented in this paper. The monitoring of physicochemical properties and the ionic composition of rainwater and groundwater was carried out in the years 2003–2009 in the mentioned area. The collected data were used to build numerical models in the program PHREEQC with phreeq.dat as thermodynamic database. The results of the modelling allowed the identification of processes controlling the groundwater chemistry of the polygon. The groundwater chemistry of the Biały Stream catchment was formed mainly by the processes occurring in the aquifer. The participation of evaporation and the substances brought with rainwater did not exceed 15%. Among the reactions occurring in the aquifer the most important factor was the dissolution of carbonates (mainly dolomite) in the presence of carbon dioxide. Definitely smaller was aluminosilicate dissolution and dissolution of gypsum and salt.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 451 Hydrogeologia z. 13; 219--226
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanieczyszczenie środowiska wodnego w rejonie składowiska odpadów przemysłowych Zielona Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy
Water environment pollution in the area of Zielona industrial waste site in the “Zachem” Chemical Plant, Bydgoszcz (Poland)
Autorzy:
Pietrucin, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062222.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
zanieczyszczenia nieorganiczne
składowiska odpadów przemysłowych
monitoring wód podziemnych
zakłady chemiczne
Bydgoszcz
non-organic pollutants
industrial waste sites
groundwater monitoring
chemical plant
Opis:
Składowisko odpadów przemysłowych Zielona, położone na terenie Zakładów Chemicznych „Zachem” w Bydgoszczy, stanowi ognisko zanieczyszczeń dla środowiska wodnego. Wody podziemne skażonego rejonu zakładów wykazują mineralizację, której wartość dochodzi do około 19 g/dm3. W badanych wodach stwierdza się duże stężenia chlorków (11 g/dm3), siarczanów (8 g/dm3) oraz sodu (4 g/dm3) i wapnia (3 g/dm3). Dodatkowo wybrane pierwiastki śladowe, żelazo i mangan występują na poziomie do około kilkuset mg/dm3 (Fe – 672,73 mg/dm3; Mn – 15,36 mg/dm3). Składowisko Zielona stanowi interesujący obiekt badań naukowych z uwagi na współwystępowanie zanieczyszczeń nieorganicznych i organicznych oraz ich interakcje. W artykule autorka opisuje zanieczyszczenie substancjami nieorganicznymi. Obecnie są prowadzone badania nad zanieczyszczeniami organicznymi.
Industrial waste site Zielona, located on the area of Chemical Plant “Zachem” in Bydgoszcz, is an important source pollution for water environment. Groundwater in the outflow flux from waste site are highly polluted with TDS values up to 19 g/dm3. In the examined groundwater samples the concentration reached the highest values of chlorides (11 g/dm3), sulfates (8 g/dm3), sodium (4 g/dm3) and calcium (3 g/dm3). In addition selected trace elements, mainly iron and manganese, are observed in concentrations level up to a few hundreds mg/dm3 (Fe – 672.73 mg/dm3; Mn – 15.36 mg/dm3). Industrial waste site Zielona is an interesting object from the scientific point of view due to co-existence of non-organic and organic pollutants and interactions among these substances. In this paper the author describes the non-organic contamination risks. There are ongoing studies of organic pollutants.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 451--455
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antropogeniczne zmiany składu jonowego wód szczelinowo-krasowych poziomu środkowo- i górnodewońskiego w Górach Świętokrzyskich
Anthropogenical changes in the ionic composition of fissured-karst formations of the Middle and Upper Devonian aquifer in the Świętokrzyskie Mountains
Autorzy:
Prażak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063379.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody podziemne
skład chemiczny
wapienie
dewon górny
dewon środkowy
Góry Świętokrzyskie
groundwater
chemical composition
limestone
Middle and Upper Devonian
Świętokrzyskie Mts.
Opis:
Praca zawiera ocenę obecnego składu chemicznego wód szczelinowo-krasowych w wapieniach dewonu środkowego i górnego w Górach Świętokrzyskich oraz wpływu, jaki wywarły na niego zanieczyszczenia antropogeniczne. Wykonano ją na podstawie wyników monitoringu i innych badań prowadzonych w regionie. W 1999 r. na 30 badanych punktów w 17 stwierdzono typy chemiczne wody charakterystyczne dla klimatu Polski. W 7 punktach były to wody typu HCO[sub]3[/sub]–Ca, a w 10 punktach typu HCO[sub]3[/sub]–Ca–Mg. W pozostałych punktach występowały wody zmienione antropogenicznie typu: HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca, HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–SO[sub]4[/sub]–Ca oraz HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–NO[sub]3[/sub]–Ca. Skład jonowy badanych wód w obszarze Gór Świętokrzyskich wykazuje wyraźne zróżnicowanie. Zdecydowana większość punktów badawczych, w których o typie wody decyduje jon Mg[sup]2+[/sup], znajduje się w północnej i wschodniej części obszaru badań. W części zachodniej dominują natomiast punkty, w których o typie wody decyduje jon pochodzący głównie z zanieczyszczenia atmosfery w rejonie aglomeracji kieleckiej i miejscowych zakładów cementowo-wapienniczych. Występowanie jonów Cl[sup]–[/sup] i zaznacza się natomiast tylko punktowo, a ich pochodzenie jest związane z lokalnymi ogniskami zanieczyszczeń.
The paper contains an estimation of the chemical composition of fissure-karst waters in limestones of the Middle and Upper Devonian in the Świętokrzyskie Mts. and the influence of imposed anthropogenic contamination. The estimation was carried out on the basis of research and monitoring results from the region. In 1999 out of 30 studied sampling sites, with characteristic water types for climatic conditions in Poland were observed in 17 sampling sites. In 7 sites there were waters of type HCO[sub]3[/sub]–Ca, while in 10 sites waters of type HCO[sub]3[/sub]–Ca–Mg were encountered. The remaining sites were anthropogenically contaminated waters of type HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca, HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–Ca–Mg, HCO[sub]3[/sub]–Cl–SO[sub]4[/sub]–Ca and HCO[sub]3[/sub]–SO[sub]4[/sub]–NO[sub]3[/sub]–Ca. The ionic composition of water in the region of the Świętokrzyskie Mts. show evident variability. A decidedly greater number of sites in which the water type is decided by the magnesium ion (Mg[sup][sub]2+[/sub][/sup]) are found in the northern and eastern parts. Sites with ion originating mainly from atmospheric contamination in the region of the Kielce agglomeration of cement — lime industries dominate in the eastern part. The occurrence of the Cl[sup]–[/sup] and ions are indicated at certain sites and don’t reflect a regional contamination source but reflect a local contamination source.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2002, 404; 165--175
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stopnia zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami na podstawie danych z monitoringu stanu chemicznego
Assessment of groundwater nitrates pollution on the basis of groundwater chemical status monitoring data
Autorzy:
Rojek, A.
Palak-Mazur, D.
Kostka, A.
Kuczyńska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062441.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzenia rolniczego (OSN)
monitoring stanu chemicznego
wody podziemne
zones vulnerable to nitrate pollution (NVZ)
chemical status monitoring
groundwater
Opis:
Do oceny stopnia zanieczyszczenia związkami azotu wód podziemnych wykorzystano wyniki analiz fizyczno-chemicznych próbek wód podziemnych, pobranych w ramach monitoringu stanu chemicznego wód podziemnych w latach 2008–2011. Dane przeanalizowano w odniesieniu do wymogów Dyrektywy Azotanowej (91/676/EWG) i zaleceń Komisji Europejskiej. Analizie poddano średnie i maksymalne wartości stężeń azotanów w punktach monitoringowych z czteroletniego okresu obserwacji, a oceny dokonano w ujęciu całego kraju oraz obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzenia rolniczego (OSN). Dla całego kraju analiza wykazała, że we wszystkich punktach największy procent średnich i maksymalnych stężeń azotanów stanowią wartości poniżej 25 mgNO3/l. Najmniej wrażliwe na zanieczyszczenie związkami azotu są naporowe wody podziemne. Dla obszarów OSN analiza wykazała, że największy procent punktów monitoringowych, w których średnie i maksymalne wartości stężeń azotanów przekraczają 50 mgNO3/l, to punkty ujmujące płytkie wody podziemne w przedziale głębokości 0–5 m. Przekroczenia wartości 50 mgNO3/l dla średnich wartości stężenia azotanów występują głównie w punktach ujmujących wody podziemne o głębokości do stropu warstwy wodonośnej do 20 m. Analizując tendencję zmian średniego i maksymalnego stężenia azotanów w wodach podziemnych, zauważono, że w płytkich wodach podziemnych (0–5 m) zachodzi najwięcej niekorzystnych zmian zanieczyszczenia azotanami.
Assessment of groundwater nitrate pollution required data gathered within groundwater chemical status monitoring 2008–2011. The data were analyzed according to the Nitrates Directive (91/676/EWG) and European Commission requirements. We analyzed mean and maximum values of nitrates compounds from the four-year period of time, the assessment was conducted in the aspect of the whole territory of Poland and zones vulnerable to nitrate pollution (NVZ). In the aspect of the whole territory of Poland data analysis showed that in all monitoring points the biggest percentage of mean and maximum values of nitrates concentrations are values lower than 25 mgNO3/l. The least vulnerable to nitrates pollution are confined aquifers. In the aspect of NVZ zones data analysis showed that the biggest percentage of monitoring points, characterized by mean and maximum values of nitrates concentrations exceeding 50 mgNO3/l, are capturing shallow groundwater (0–5 meters). The analysis of monitoring points characterized by mean and maximum values of nitrates concentrations exceeding 50 mgNO3/l showed that most of them capture groundwater at maximum depth of 20 meters. Alteration tendency of mean and maximum values of nitrates concentrations analysis showed that shallow groundwater (0–5 m) are most vulnerable to nitrates pollution.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 507--511
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies