Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Szewczyk, J." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 29
Tytuł:
Budownictwo z gliny w dawnej polskiej literaturze technicznej
Clay building as referenced in old polish technical literature
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398299.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo gliniane
budownictwo z ziemi
materiały budowlane
glina
glinobitka
clay building
earthen building
cob building
adobe
building materials
Opis:
Przedstawiono rozwój w latach 1774-1838 wybranych technik budownictwa z gliny, mianowicie tych, które były zalecane i opisywane w polskiej literaturze technicznej tego okresu – zwłaszcza technik budownictwa glinobitego oraz murowanego z surowej cegły na zaprawie gliniano-piaskowej. Pominięto gliniane budownictwo ludowe, wówczas powszechne, lecz lekceważone, takie jak lepiankowe (strychulcowe albo chruściano-plecione). Wywód oparto na kilkudziesięciu ówczesnych polskich książkach i artykułach traktujących o budownictwie z gliny; wskazano też na znane wówczas w Polsce publikacje zagraniczne. Wysunięto wniosek, iż w latach 1774-1838 wypracowano podstawy pod dalszy rozwój budownictwa glinianego, obserwowany zwłaszcza w latach sześćdziesiątych XIX wieku oraz później, a także rozwój dwudziestowiecznego tzw. budownictwa z materiałów lokalnych.
The Polish clay building in 1774-1838 is described and analyzed in the paper, with special focus on the types of building constructions which were referenced in the literature of that period, i.e. various sorts of adobe and cob building. Wattle-and-daub, stackwall and other folk constructions are generally omitted in the paper, because they were of minor importance, in spite of the fact that they were popular in the countryside. The work is based on about two dozen Polish books and journal papers published in that period; moreover, the French and German texts are mentioned. The main conlusion is that the development of clay building in the period 1774-1838 resulted with the number of building techniques, which can be perceived as the foundations of the successive lowtech building in the first six decades of the twentieth century.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2009, 1, 1; 84-98
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Glinodrzewne budownictwo wiejskie na Wileńszczyźnie
Experimental stackwall building in the Vilnius region
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398619.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
budownictwo gliniane
budownictwo z materiałów miejscowych
glina
drzewoglina
drzewobeton
materiały budowlane
earthen building
stackwall
cordwood masonry
stovewood construction
low-tech building
building materials
Opis:
Autor przedstawia rozwój specyficznych tanich metod wznoszenia budynków z drobnowymiarowego drewna opałowego (chrustu, polan) spajanego gliną na Wileńszczyźnie na przestrzeni dwóch wieków (tj. w latach 1821-2009), potwierdzonych publikacjami z tego okresu. Omawiane budownictwo należy uznać za oryginalne zjawisko na pograniczu rozwoju kultury materialnej, historii architektury i sztuki budowania. Rozwinęło się na Wileńszczyźnie, lecz oddziaływało także na powojenne budownictwo wiejskie Podlasia. Zaowocowało kilkuset budynkami, z których wiele (zwłaszcza na Podlasiu, gdzie autor mógł przeprowadzić bardziej dokładne badania) nadal stoi i jest użytkowanych.
The author presents the historical development of variants of a low-cost and low-tech building method, which can be assessed as sort of stovewood construction, presently known as stackwall or cordwood construction, i.e. a method of building a wall with tiny stovewood and clay. The building method was being developed since about 1821 in the Vilnius region (now in Lithuania), and has been recorded in a number of technical publications in 1821, 1834, 1839, 1845, 1917 and 1930. The development of the local sort of stovewood construction is assessed as a very specific phenomenon, and should be appreciated for its influence on the vernacular building in the neighbouring territories, including the Podlasie region in N-E Poland.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2009, 1, 2; 65-74
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budynek utkany, czyli o plecionce jako tworzywie architektury
A woven building: or, is architecture inherently associated with wattle?
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398530.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ontologia architektury
architektura pleciona
architektura tekstylna
materiały budowlane rodzime
plecionka
strychulec
ontology of architecture
woven architecture
textile architecture
indigenous building materials
wattle
daub
Opis:
Czerpiąc z semperowskich teorii architektury, stylu i sztuki (w szczególności z Der Stil in den technischen und tektonischen Künsten oder Praktische Ästhetik), popartych analizą architektonicznego użycia plecionek w ujęciu historycznym, autor twierdzi, że plecione budulce od zarania dziejów architektury stymulują jej rozwój i z perspektywy wieków okazały się wręcz podstawą ukształtowania się architektury jako takiej wraz z jej licznymi zjawiskami stylowymi. Współcześnie, a zwłaszcza od 2005 roku, obserwujemy powrót do plecionki architektonicznej jako składnika konstytuują- cego formę, ornamentykę i semantykę dzieła architektonicznego. Przełomem uruchamiającym ów nawrót (postrzegany tu jako spójne zjawisko) okazał się polski pawilon na wystawę światową Expo 2005 w japońskim Aichi. Jednak próbując ocenić obserwowany obecnie renesans plecionej architektury, uwzględniono tu także inne sprzyjające mu uwarunkowania. Na tle analizy historycznych i współczesnych zjawisk w sferze kultury materialnej, architektury i sztuki, a dotyczących roli plecionek, autor ocenia tę kategorię budulców jako niezwykle nośną co do symboliki (bo wręcz archetypową), oddziaływania (bo zarówno wizualną, jak i haptyczną, zaś co do znaczenia wizualnego: zarówno tektoniczną, jak i ornamentalną) i inspiratywności (bo pobudzającą wyobraźnię nieskończoną liczbą kulturowych skojarzeń), przewidując dalszy wzrost jej oddziaływania na architekturę XXI wieku. W ten sposób architektura wraca do swych korzeni.
Based on a Gotfried Semper’s theory of architecture (in his Style in the Technical and Tectonic Arts) and examination of historic examples of textile and wattle materials in architecture, a thesis has been formulated that wattle materials supported the origins and development of architecture through ages, thus being the fundamental factor of architecture as one of the arts. The consecutive analysis of the contemporary architectural masterpieces has revealed the new phenomenon of architectural reversion towards wattled constructions and forms, or resumption of textile and woven architecture, especially since 2005, when the Expo 2005 pavilion of Poland in Aichi, Japan, has been designed and built with its wickerwork façades. The Polish pavilion was assessed as the breakthrough that had originated the contemporary global “wattle-inspired architecture”; nevertheless, the range of other relevant circumstances were under investigation, as well. Based on such broad analyses, the author concludes that wattle materials and adornments are being still essential as sources of architectural inspiration and semantics, and as the essence of haptic architecture. The new 21st century architecture is becoming wattled and haptic. It comes back to its origin.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 2; 38-51
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom - archetyp. uniwersalna waluta czy przedmiot globalnej psychozy?
A home - an archetype. common currency or the global psychosis?
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398209.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
dom
odczuwanie domu
percepcja architektury
zamieszkiwanie
kultura społeczna
house
inhabitation
indwelling
perception of architecture
home experiencing
social culture
Opis:
Dawniej z domem kojarzono wartości archetypiczne. Dom był ostoją spokoju, symbolem bezpieczeństwa („my home is my castle”), materialnym znakiem rodziny, a w kulturze ludowej – także odzwierciedleniem wszechświata. Dom w pierwotnym społeczeństwie patriarchalnym miał wręcz wymiar sakralny. Z czasem dom stał się raczej znakiem prestiżu, materialnym dowodem pracowitości, rzetelności i wiarygodności rodziny. Stał się najbardziej wiarygodnym świadectwem dojrzałości rodziny. Ostatecznym etapem dotychczasowej ewolucji okazał się dom-waluta, dom-lokata majętności, będący przedmiotem bezrefleksyjnego i asentymentalnego obrotu handlowego, łatwo kupowany i jeszcze łatwiej sprzedawany dom-towar, jeden z setek mniej lub bardziej anonimowych obiektów w asortymencie agencji handlu nieruchomościami. Czy rzeczywiście jest to ostateczny dotychczasowy etap w nieuchronnej ewolucji koncepcji domu? Ów szkic ewolucji domu można by na tym zakończyć, gdyby nie gigantyczne, globalne zaburzenie gospodarczo-kulturowe z lat 2008 i 2009, w wyniku którego logika koncepcji domu jako lokaty majętności legła w gruzach. Owa koncepcja wymaga bowiem przynajmniej przybliżonej przewidywalności inwestycji, która to przewidywalność była dotąd główną zaletą operacji na rynku nieruchomości, lecz właśnie zanikła. W artykule przedstawiono hipotezy dotyczące przyszłej, społeczno-kulturowej roli mieszkania, na tle dotychczasowego rozwoju idei domu.
The recent evolution of the social perception of a home is subjectively analyzed in the paper, with emphasis on the most specific features of experiencing home space. A home is universally recognised as a carrier of archetypal values, the common symbol of safety („my home is my castle”), the symbol of family and its life, and in folk culture a home – or a house – has been perceived as the representation of the whole universe. In primitive patriarchal cultures, a home carried some sacred significance. But the perception of a home tended to change during the consecutive ages. It started to stand for prestige and to be the material evidence of the success of a family and a symbol of maturity. But the final stage of this evolution can be defined as „a home as common currency”, a home as an investment. Was it the eventual and ultimate stage of the inevitable evolution of the notion of a home? The answer was suggested by the recent global economic crisis, which smashed the sense of stability related to residential market, and affected the notion of a home as the object of mercurial and unpredictable value, „a psychopathic home”. The analysis acts as the base for prospective reasoning, from which the consecutive predictions are drawn concerning the expected future evolution of the notion of „a home” and „habitation”.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2010, 2, 2; 73-78
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ czynników fiskalnych na tradycyjne formy architektoniczno-budowlane. Na przykładzie podlaskich urządzeń piecowo-kominowych
Taxes-determined architecture, studied on the examples of vernacular stove systems in the Podlasie region, north-eastern Poland
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398698.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
piec
zduństwo
budownictwo ludowe
budownictwo drewniane
Podlasie
dom wiejski
stove fitting
stove
vernacular architecture
wooden architecture
vernacular cottages
Opis:
Na podstawie literatury przedmiotu (w tym piśmiennictwa dziewiętnastowiecznego) poddano krytycznej analizie tezę, iż tak zwane podymne (dawny podatek pobierany od domów lub częściej od kominów, zwany inaczej kominowym i obowiązujący z licznymi modyfikacjami od 1629 roku, choć dawniej różnie interpretowany) stanowiło jedną z przyczyn powszechności specyficznych systemów grzewczych (tj. wielopiecowych, lecz zarazem jednokominowych) we wschodniopodlaskich domach wiejskich, a być może także istotny czynnik sprzyjający zachowaniu się lokalnie aż do początku xx wieku bezkominowych systemów piecowych w tzw. wnętrzach kurnych (dymnych). uzyskano informacje potwierdzające tezę, choć nie wykluczono pewnych wątpliwości interpretacyjnych. wyniki analiz uogólniono, potwierdzając generalną zależność architektury i budownictwa od czynników fiskalnych, co zilustrowano również innymi przykładami.
Based on the old literature survey, the author has examined the hypothesis that the specific taxes which were called podymne had determined the historic development of old vernacular stove systems in residential building in the podlasie region (north-eastern poland), thus resulting in their local uniqueness. Podymne was first mentioned in 1626 and then interpreted in various ways, and became one of the causes of the local prevalence of stove-based heating systems without chimneys. the author verifies this conviction and follows its consequences, thus looking for the general dependencies between taxes and architecture in their historic evolutionary development.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 2; 38-45
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nietypowe materiały budowlane – glina, gnój i domieszki – w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa Cz. 2. Stropy, sufity i dachy
Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old polish literature Part 2. Ceilings and roofs
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398245.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
materiały budowlane
historia budownictwa
glina
budownictwo gliniane
budownictwo z ziemi
building materials
history of building craft
clay
building with clay
earthen building
Opis:
Zamiarem autora było rozpoznanie zakresu dawnych zastosowań gliny i innych budowlanych paramateriałów (nie wyłączając nawet łajna), co w zakresie ograniczonym do klepisk, podłóg i ścian wykonano i przedstawiono już w poprzednim artykule z tej serii (Szewczyk, 2011). Zaś w pracy niniejszej przedstawiono badania dawnych tradycji i sposobów stosowania gliny i domieszek w konstrukcjach sufitów, stropów, sklepień i dachów. Wywód zwieńczony jest wnioskiem o znakomitym, bo niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku dawnej polskiej myśli technicznej w omawianym tu zakresie tematycznym, obejmującym kulturę budowlanego użycia gliny – zasługującą na docenienie jako część naszego dorobku technologiczno-kulturowego.
The objective of the work was to reveal the astonishing richness and diversity of building technologies related to the usage of clay and dung, and other unusual materials and admixtures. The subject matter has been analyzed on examples of ceilings and roofs, as the other parts of buildings were studied and described in the former part of this series (Szewczyk, 2011), which is now continued in this article. The conclusion is that the Polish technical literature of the last three centuries was abundant in works related to the subject matter and now witnesses about the stunning development of culture of clay and dung usage, as part of Polish national heritage of the past.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 1; 31-57
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nietypowe materiały budowlane - glina, gnój i domieszki - w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa. Cz. 3. Piece, kity i ceramika budowlana
Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old polish literature. P. 3. stoves, cements and building ceramics
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398700.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
materiały budowlane
historia budownictwa
budownictwo z ziemi
budownictwo gliniane
building materials
history of building craft
earthen building
building with clay
Opis:
Artykuł zamyka trzyczęściową serię publikacji poświęconych zaskakująco rozwiniętym tradycjom budowlanego użycia gliny, łajna i innych nietypowych budulców lub domieszek. W pracy niniejszej przedstawiono badania dawnych tradycji i sposobów stosowania gliny i domieszek w konstrukcjach pieców i kitów zduńskich, kominów, fundamentów, ceramiki budowlanej i innych, pominiętych wcześniej, części budowli. Wywód wszystkich trzech części zwieńczony jest tu wnioskiem o znakomitym, bo niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku dawnej polskiej myśli technicznej w omawianym tu zakresie tematycznym, obejmującym kulturę budowlanego użycia gliny, zasługującą na docenianie jako część naszego dorobku technologiczno-kulturowego. W szczególności zaś niniejsza trzecia część uzasadnia wniosek o szczególnym znaczeniu w naszej dawnej kulturze budowlanej substancji zawierających związki żelaza.
The paper is the third part of a series which reveals the astonishing richness and diversity of building technologies related to the usage of clay and dung, and other unusual materials and admixtures. The subject matter analyzed here is non-standard alternative materials usage in stoves, chimneys, cements, building ceramics, groundworks and other parts of buildings. The general conclusion of the series is that the Polish technical literature of the last three centuries was abundant in works related to the subject matter and now witnesses about the stunning development of culture of clay and dung usage, as part of Polish national heritage of the past. The specific finding in this work is that iron-containing substances played an important role in the building culture of the past.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2012, 4, 2; 26-37
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nietypowe materiały budowlane – glina, gnój i domieszki – w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa Cz. 1. Klepiska, podłogi, ściany i tynki
Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old Polish literature Part 1. Threshing floors, floors, walls and plasterwork
Autorzy:
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398285.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
materiały budowlane
historia budownictwa
glina
budownictwo gliniane
budownictwo z ziemi
building materials
history of building craft
clay
building with clay
earthen building
Opis:
Nietypowe materiały budowlane, takie jak glina i odchody zwierzęce, stanowiły częsty przedmiot rozważań w dawnej polskiej literaturze technicznej i poradnikowej. Zalecano ich użycie w każdej części budynku, od podłogi po dach. Eksperymentowano z nimi, ulepszano je i dyskutowano o ich zaletach i wadach, proponując zastosowanie różnorakich dodatków do glinianych i gliniano-nawozowych mas. W niniejszej zaś pracy dokonano przeglądu wspomnianych dyskusji i proponowanych rozwiązań budowlanych w celu rozpoznania dawnych polskich tradycji użycia nietypowych materiałów budowlanych (kultury budowania z łajna i gliny). Tak ukierunkowane rozważania mogą też służyć jako pomoc do określenia zakresu przemian technologicznych, ale też estetycznych i ogólnocywilizacyjnych zachodzących w ciągu ostatnich 200 lat. Mogą też być pomocne współczesnym pasjonatów architektury utrzymanej w nurtach eco-tech i low-tech.
Non-standard building materials, such as clay or dung, were popular subject in the old Polish technical and household literature. They were used for all parts of buildings, from floors to roofs. Their building usage was the subject of experiments and improvements, and polemics, including discussions about various admixtures to clay- or cob-dung-based mortars. Those discussions and building craft clues are analyzed in the paper, with aim to present the past Polish culture of building with clay, dung and admixtures. The analysis can refer to more general topic of technological and cultural evolution of our civilization, supplementing this subject with the specific view on aesthetic changes for the last 200 years. The results can be applicable in the contemporary eco-tech and low-tech architecture.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2011, 3, 4; 21-51
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budynki z surowej ziemi na Suwalszczyźnie. Cz. 1
Earthen constructions in the region of Suwałki. P.1
Autorzy:
Lutyńska, J.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398623.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura rodzima
budownictwo z ziemi
budownictwo gliniane
glinobitka
Suwalszczyzna
vernacular architecture
building with earth
clay building
cob
Suwalszczyzna region
Opis:
Rozprawę oparto na badaniach terenowych na Suwalszczyźnie, przeprowadzonych przez Jarosława Szewczyka w latach 2008 oraz 2010, a następnie przez Joannę Lutyńską w 2015 roku. Celem tych trzyetapowych badań było zgromadzenie informacji o zachowanym tam budownictwie ludowym, zaś ich wynikiem jest około 600 zdjęć i cykl wywiadów z autochtonami. W artykule zaprezentowano najciekawsze uzyskane informacje, potwierdzające tezę o bogatym miejscowym dziedzictwie technologicznym, jakim jest budownictwo glinobite i jego pochodne odmiany. W pierwszej części zaprezentowano głównie informacje pozyskane ustnie podczas wywiadów, dotyczące dawnego budownictwa z gliny na tle dotychczasowej wiedzy technicznej i naukowej o glinianym budownictwie regionu. Część druga dotyczyć będzie wybranych szczegółów technologicznych na tle wiedzy o tak zwanym „budownictwie z materiałów lokalnych”, propagowanym w pierwszych dekadach powojennych w całej Polsce, a zwłaszcza na ziemiach północnowschodnich; zaprezentowano również przykłady glinianego budownictwa z gminy Szypliszki. Część trzecia będzie dotyczyć tradycyjnego budownictwa z innych obszarów Suwalszczyzny oraz kontynuacji tradycji glinianego budownictwa na Suwalszczyźnie w czasach obecnych, to jest w XXI wieku.
Field surveys were performed in a number of villages in Suwalszczyzna (the region of Suwałki), N-E Poland. The surveys were aimed at collecting data about vernacular architecture at that region. There were three survey stages: the first one in 2008 (by Jarosław Szewczyk), then in 2010 (by Jarosław Szewczyk) and in 2015 (by Joanna Lutyńska). The results, which comprised about 600 photographs and a set of interviews with natives, have been analyzed and presented in the paper, supporting the thesis that the indigenous vernacular architecture of the region included rich traditions of earthen architecture, such as cob construction, in particular. In the first part of the article the subject matter has been examined on the background of literature surveys and based on the oral interviews with builders of old clay buildings. The second part will refer to technical nuances, on the background of a post-war local trends towards architecture made of “local materials”; besides, an examples of clay buildings from the Szypliszki commune will be presented. The consecutive third part of the research report series is going to refer to the traditional earthen building in other communes in the region of Suwałki, and to contemporary earthen constructions in the region.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 1; 46-63
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Archetypiczność" jako wymiar jakości środowiska mieszkaniowego
Archetype patterns for residential habitat assessment
Autorzy:
Gabryszewski, A.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398458.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
archetypiczność
percepcja architektury
środowisko mieszkaniowe
zamieszkiwanie
archetype patterns
perception of architecture
human residential habitat
habitation
Opis:
W artykule przedstawiono zależności między kulturowo uwarunkowanym postrzeganiem domu a jego „wartością” w rozumieniu potocznym (a nawet finansowym). Zaprezentowano m.in. autorskie pojęcie archetypiczności w architekturze mieszkania, a także wybrane aspekty wynikające ze zdefiniowania tego pojęcia, takie jak: archetypiczność tradycji kulturowej, archetypiczność nomadyczna, archetypiczność moralno-technologiczna, archetypiczność temporalno-informacyjna, archetypiczność personalna i moralna, behawioralna i inne. Analizę przeprowadzono na tle historycznego rozwoju koncepcji domu, wyprowadzając wnioski w zakresie kształtowania i oceny współczesnego środowiska mieszkaniowego. Uwzględniono i zinterpretowano znane autorom kulturowe wzorce zamieszkiwania. Subiektywizm doboru źródeł oraz ich oceny, jak też podmiotowość, a nawet celowa tendencyjność wywodu stanowią zamierzoną metodę mającą na celu uwypuklenie niektórych treści uchodzących uwagi socjologom, psychologom, architektom i filozofom, a zarazem uzasadnioną humanistycznym, nie zaś technicznym charakterem pracy.
The objective of the paper is to show the diversity of archetype patterns of indwelling and residential habitat assessment, in order to stress the great complexity of individual subjective ways of perception of a home, and to display the variety of mental approaches to indwelling. This is to supply architects with the skills of understanding human perception of a home and a house, which is much more complex than stated in a slogan about a home as a housing machine (by Le Corbusier). In detail, archetype patterns have been collected and classified in sets of archetype dimensions related to the perception of a home, such as: – cultural-determined archetypal perception, – nomadic archetypal perception, – temporal and technology-oriented archetypal perception, – IT and data-oriented archetypal perception, – personal and moral-anchored archetypal perception, – behavioral archetypal perception, – etc. The subjective and free analysis included the draft chronological overview of changes in home assessment, based on individual author’s observations and old literature sources.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2010, 2, 3; 20-26
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budownictwo z drewna opałowego („drzewogliniane” lub „drzewobetonowe”) na Białorusi
Stackwall construction (cordwood masonry, firewood masonry) in Belarus
Autorzy:
Mazets, J
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398488.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
białoruskie budownictwo ludowe
budownictwo z polan opałowych
konstrukcja Niewierowicza
drzewoglina
drzewobeton
Belarussian vernacular architecture
cordwood masonry
firewood masonry
Stackwall construction
building with earth
Opis:
Zaprezentowano budynki mające nietypową konstrukcję ścian, mianowicie wzniesione z chrustu bądź polan opałowych, bądź też krótkich pieńków, które spajano zaprawą glinoziemną lub wapienną w rodzaju grubego „muru”. W Polsce nazywano je „murem czeskim”, „konstrukcją drankowapienną”, „konstrukcją Niewierowicza”, „konstrukcją drzewoglinianą” lub „drzewobetonową”, a na południowym Podlasiu, gdzie ta technika była bardzo popularna, „ścianą skałkową” lub „ścianą ze skałek”. Odmiany tej konstrukcji stosowano dawniej sporadycznie w tanim budownictwie w USA, Kanadzie, Niemczech, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Czechach, Ukrainie, Rosji, Białorusi i Polsce, przy czym stosowanie tej konstrukcji udokumentowane jest dla okresu od lat dwudziestych XIX do połowy XX wieku. Przypuszczamy, że ten rodzaj konstrukcji mógł powstać w pierwszej połowie XIX wieku w północno-zachodnich regionach dzisiejszej Białorusi, będąc udoskonaleniem dawnych tradycyjnych technik budownictwa glinobitego (zwłaszcza popularnej na tamtych terenach konstrukcji wrzosoglinianej). Tę konstrukcję zastosowano w co najmniej kilkudziesięciu budynkach na Grodzieńszczyźnie i Wileńszczyźnie i w około trzystu budynkach na Białostocczyźnie. O ile jednak polskie budynki tego typu były już przedmiotem badań naukowych, to na Białorusi nie prowadzono systematycznych poszukiwań; zresztą ani polskie, ani białoruskie budynki mające tę konstrukcję nie były uważane za część dziedzictwa godnego ochrony konserwatorskiej. Tymczasem potrzeba ich badań i ewentualnej ochrony jest o tyle nagląca, że szybko znikają one z wiejskiego krajobrazu, bo większość z nich ma już około stu lat. Oprócz tej grupy obiektów (w odniesieniu do których stosowano nazwę „budownictwa ogniotrwałego metodą Niewierowicza”), występujących na Grodzieńszczyźnie, budynki o ścianach z polan opałowych zaistniały również w obwodzie brzeskim na południowo-zachodnich krańcach Białorusi, lecz ich ściany miały nieco inny układ polan. Zasięg występowania tej drugiej grupy obiektów wydaje się przedłużeniem zasięgu podobnych obiektów licznie występujących w Polsce na Białostocczyźnie. Niniejszy artykuł poświęcono zatem głównie podsumowaniu zebranej dotąd wiedzy na temat budownictwa z drewna opałowego na terytorium Białorusi, zwłaszcza na Grodzieńszczyźnie aż po okolice Oszmiany (faktycznie stanowiące dawniej część Wileńszczyzny), przy czym zaprezentowano też najświeższe szczegółowe informacje o kilku budynkach mających ściany z drewna opałowego, odnalezione przez współautorkę artykułu we wsi Strubnica rejonu Mosty, obwodu grodzieńskiego.
The aim of the article is investigation of an unusual type of construction of the walls, built of twigs, chunks of firewood, or “cordwood”. Such pieces of firewood are laid up crosswise and mortared with cob, clay or lime mortar, to form a thick wall, called “stackwall” or “cordwood masonry wall”. Various variants of structure of that type were found in the United States, Canada, Sweden, Norway, Finland, the Czech Republic, Belarus and Poland. They have been used for cheap country houses in the 19th and the first half of the 20th century. Initially, this technology was supposedly invented in the northwestern regions of Belarus in the first half of the 19th century, on the basis of the local vernacular building technologies. Its consistent development in the second half of the 19th century led to its usage for the construction of several buildings in the Grodno region, N-W Belarus. Most of them were built on advanced technology developed by Nikolai Grigoryevich Neverovich. Nevertheless, the buildings erected with “the fireproof Neverovich construction” have neither been investigated systematically, nor assessed as the monuments of history or art. At the present time, they are gradually disappearing from the landscape, resulting in an urgent need for their research and conservation. In the nearby Brest region, an alternative type of such a construction has evolved, being similar to so called „Czech-type cordwood masonry” which was also found in Czech and N-E Poland. In particular, the very purpose of this article is to sum up the recent surveys of these structures in Belarus and their evaluation as an important cultural phenomenon. This article mentions about thirty buildings of this type, with the focus on a few examples of buildings in Strubnitsa village (Masty county, Grodno region).
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2018, 10, 1; 31-50
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budynki z surowej ziemi na Suwalszczyźnie. Cz. 2
Earthen constructions in the region of Suwałki. P. 2
Autorzy:
Lutyńska, J.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398454.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura rodzima
budownictwo ziemne
budownictwo gliniane
glinobitka
Suwalszczyzna
vernacular architecture
building with earth
clay buildings
cob
Suwałki region
Opis:
Rozprawę oparto na badaniach terenowych na Suwalszczyźnie, przeprowadzonych przez Jarosława Szewczyka w latach 2008 oraz 2010, a następnie przez Joannę Lutyńską w 2015 roku. W pierwszej części zaprezentowano głównie informacje pozyskane ustnie podczas wywiadów, dotyczące dawnego budownictwa z gliny na tle dotychczasowej wiedzy technicznej i naukowej o glinianym budownictwie regionu. Część druga dotyczy wybranych szczegółów technologicznych, na tle wiedzy o tak zwanym „budownictwie z materiałów lokalnych”, propagowanym w pierwszych dekadach powojennych w całej Polsce, a zwłaszcza na ziemiach północno-wschodnich; zaprezentowano również przykłady glinianego budownictwa z gminy Szypliszki. Omówiono tu także szerszy kontekst geograficzny oraz wybrane rozwiązania techniczne.
Vernacular architecture investigation and field surveys were performed in a number of villages in Suwalszczyzna (the region of Suwałki), N-E Poland. There were three survey stages: the first one in 2008 (by Jarosław Szewczyk), then in 2010 (by Jarosław Szewczyk) and in 2015 (by Joanna Lutyńska). In the first part of the article the subject matter has been examined on the background of literature surveys and based on the oral interviews with builders of old clay buildings. The second part refers to technical nuances, on the background of a post-war local trends towards architecture made of “local materials”; besides, an examples of clay buildings from the Szypliszki commune are presented. Moreover, the geographic context has been rendered, and the relevant technology issues have been examined.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 102-114
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budownictwo z polan opałowych w Uhowie na Podlasiu
Stackwall Buildings in Podlasie Region
Autorzy:
Kusznerko, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398496.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
cordwood masonry
nurt low-tech
budownictwo drewno wapienne
Podlasie
stackwall
low-tech architecture
Podlasie Region
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki przeprowadzonych w 2011 roku badań wiejskiego budownictwa z alternatywnych materiałów lokalnych we wsi Uhowo w gminie Łapy. Znajdowało się tam do niedawna 12 (obecnie 11, bo jeden zburzono w 2007 roku) budynków o ścianach z drobnowymiarowego drewna opałowego spajanego zaprawą cementowo-wapienną, wzniesionych w latach pięćdziesiątych XX wieku. Wydają się one być najliczniejszą na świecie grupą takich obiektów zlokalizowanych w pojedynczej miejscowości, a z uwagi na czas powstania stanowią atrakcyjny przedmiot ewentualnych badań nad parametrami fizykotermicznymi, użytkowaniem i starzeniem się obiektów tego typu.
The paper contains the results of the recent field surveys and investigations on low-tech architecture and local materials building, especially in the village Uhowo in Łapy commune, the Podlasie region, north-east Poland, performed in 2011. In Uhowo 11 stackwall buildings (i.e. buildings with stackwallor cordwood masonry walls) have been found and the additional 1 was destroyed in 2007. The buildings were homes built in the 1950’s. They form the biggest concentration of stackwall buildings found in one settlement unit. They also seem to be an attractive subject for further studies on the usage and parametres of such constructions.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2011, 3, 2; 17-25
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ozdobne pustaki betonowe na północno-wschodnim Mazowszu
Adorned concrete hollow bricks in the region of N-E Mazovia
Autorzy:
Choiński, M.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398657.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
architektura wsi
tanie budownictwo
miejscowe materiały budowlane
country architecture
low-tech building
local building materials
Opis:
Względna pospolitość polskiego wiejskiego budownictwa z pustaków betonowych domowego wyrobu spowodowała wręcz nasycenie wiejskiego krajobrazu (przynajmniej gdzieniegdzie) pustakowymi budynkami, lecz co ciekawe, niektóre z nich zwracają uwagę ornamentalnym reliefem, są bowiem wzniesione z pustaków o reliefowej powierzchni. Zdobione pustaki i wykonane z nich obiekty próbowano już dawniej badać, lecz odnośnych prac naukowych jest mało, zaledwie kilka, toteż tu podjęto ów temat na przykładach z dziewięciu wsi w trzech podłomżyńskich gminach Przytuły, Stawiski i Mały Płock na północno-wschodnim Mazowszu, prezentując wyniki własnych badań terenowych przedsięwziętych w maju i sierpniu 2017 roku i odnosząc je do informacji literaturowych. Celem opracowania jest wykazanie, iż omawiane budownictwo było spójnym zjawiskiem, poniekąd fenomenem kulturowym zawartym w pewnych ramach czasowych (a także mających własny kontekst technologiczno-ekonomiczny i kulturowy), którego wytwory po dziś dzień lokalnie kształtują estetykę wiejskiego krajobrazu. Oprócz prezentacji znalezisk terenowych przyjęto za cel scalenie rozproszonej wiedzy literaturowej, tak aby rozpoznać cały proces (o ile to możliwe) kształtowania się na naszych terenach zjawiska wiejskiego budownictwa z pustaków – zwłaszcza tych zdobionych. Niniejsza praca stanowi przyczynek ku osiągnięciu tego celu.
Country buildings constructed with hollow bricks are relatively common in Poland, and in some areas their construction material, i.e. self-made hollow bricks, have sometimes been adorned with sculptural relief ornamentation. In the paper, such ornamentation and the relevant farmstead architecture have been studied and described, on examples from northeast Mazovia in north-eastern Poland, namely, in nine villages in communes Przytuły, Stawiski and Mały Płock near Łomża. The paper is a result of a research field surveys on May 25th and 27th, and August 19 and 28, 2017, and the findings are compared to those known from the previous research literature, in order to recognize the vernacular ornamentation of hollow bricks-constructed architecture as a cultural phenomenon in its wider context in terms of culture, geography, economy and technology. Besides, the objective of the paper was to compare numerous pieces of terse literature mentions relative to vernacular architecture made of hollow bricks, thus aiming to merge such a fragmented knowledge, to integrate them and eventually to present the historical evolution of such building traditions.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 3; 24-38
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania kulturowe a postrzeganie domu (wyniki międzynarodowych badań ankietowych w 2015 roku)
Cultural determinants of the perception of a home (the results of the international poll in 2015)
Autorzy:
Zimnoch, B.
Szewczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398323.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
dom
serce domu
percepcja domu
semantyka domu
home
house
heart of home
house perception
home semantics
Opis:
W pracy omówiono wyniki międzynarodowych badań ankietowych przeprowadzonych w styczniu 2015 roku na grupie 45 osób z 20 krajów. Badania miały na celu rozpoznanie kulturowo uwarunkowanych wzorców pojmowania pojęcia „dom”, z perspektywą wykorzystania wyników w projektowaniu domów i mieszkań pod kątem określonych grup społecznych lub etnicznych. W ankiecie pytano o rozumienie pojęcia „serce domu” oraz o najważniejsze semantycznie miejsca domu. W grupie 45 badanych osób uzyskano 38 odpowiedzi. Omówiono uzyskane odpowiedzi, w szczególności odnoszące się do różnorakiego stosunku do semantycznie kluczowych elementów domu, w tym do pojęcia „serce domu”.
The results of an international poll in January, 2015, are interpreted and commented in the article. The poll group consisted of 45 persons from 20 countries. They have been asked for their comprehension and interpretation of the key notions related to their homes, i.e. “home”, “house” and “heart of a home” (as “key spaces” in dwellings, namely, spaces that seemed the most semantically important for the interviewees), with the objective of the recognition of cultural-determined patterns of “home” perception. The poll resulted with 38 valid answers, being analyzed in the article. The results are expected to be useful in the future architectural design of houses and other types of dwellings, including design for special cultural or social groups.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2015, 7, 3; 37-45
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies